Israël tegen komst van vredesmacht BUITENLAND Examenkandidaten India plegen zelfmoord na slechte uitslag Europese constitutie in tien vragen en antwoorden Iraakse herder eist miljoenen van leger VS Sympathisanten bewijzen Möllemann laatste eer Onheil voor Silvio Berlusconi Akkoord 'van historisch belang' Aan handelt in ■Jadioactief spul ^Angkok - Een man die radio- 5Kief materiaal wilde verhan- ?^tlen waarmee een zogenoem- «vuile bom gemaakt kan wor- en, is gisteren in Thailand op- epakt. Dat maakte de politie ekend. De 44-jarige man werd V. s: earresteerd toen hij een un- 5 r' ercover-agent naar eigen zeg- n: en uranium wilde verkopen. pj. a een test bleek dat het niet 11 uranium, maar om cesium- 37 ging. Vuile bommen bevat- «n radioactief materiaal, zoals ith. i esium-137, dat bij ontploffing 82 rordt verspreid. De bom maakt '80S eerste instantie weinig r, achtoffers, omdat mensen pas p langere termijn ziek worden s gevolg van de straling. svangirai rdS lijft vastzitten uia re - De Zimbabwaanse Bi ipositieleider Morgan Tsvan- 470( rai blijft voorlopig in de ge- ngenis zitten. Aanklagers n. te ibben de rechter gevraagd het NCA irzoek om vrijlating op borg- icht af te wijzen. De rechtbank H2j n Harare zei gisteren dat ivangirai's verzoek waar- hijnlijk volgende week be- indeld zal worden. Tsvangirai sinds vorige week vrijdag N st op beschuldiging van logverraad. Volgens het open- lar ministerie heeft hij heeft [Zimbabwaanse bevolking 1 igeroepen tot illegale demon aties, bedoeld om president e ibert Mugabe ten val te bren- ïa n. De behandeling van zijn ak is tot nu toe vier keer uit- isteld. n voor dagjes aar Noordpool e lsinki - Twee Franse onder- 1 mers willen vanaf april vol- 1ISS nd jaar vanuit de Noord-Fin- stad Ivalo dagtochtjes naar Noordpool organiseren, lelnemers moeten vooor zo'n sje 10.000 euro betalen. Me- •initatiefhemer Dominick Ar- lin zei gisteren dat het de be- eling is om op de dagtochtjes rst vanaf Ivalo met een vlieg- iNI g een reis van vier uur naar C( a basiskamp, op ongeveer ;ids 0 kilometer van de Noord- idejol, te maken. Daarna volgt vlucht van een half uur per ,erJikopter naar het poolgebied. IUI, le zullen daar dan vijf tot zes l,en r blijven om te skiën, duiken wat men ook wil", aldus Ar- nn. „Daarna vliegen we te- zaterdag I4JUNI 2003 assagraf in oorden Irak door Beth Duff-Brown new delhi/ap - Als de hitte van de zomer en het regenseizoen hun intrede doen, verschij nen op de voorpagina's van Indiase kranten foto's van gelukkige scholieren die hun eind examen hebben gehaald. Wie de bladzijde omslaat wordt echter geconfronteerd met de andere kant van de examentijd: berichten over scholieren die zelfmoord hebben ge pleegd omdat ze gezakt zijn, of zelfs omdat ze niet de verwachte resultaten hebben behaald. Toen onlangs de uitslagen van de examens werden bekendgemaakt, liepen overal huilen de en terneergeslagen leerlingen hun school uit, ook wanneer ze gemiddeld een acht had den gescoord. India is geobsedeerd door cij fers, en sommige tieners raken daardoor zó gestresst dat ze ziek worden, of, erger nog, zichzelf leed aandoen. Een dag voordat de resultaten werden ge openbaard, hing een meisje in New Delhi zichzelf op met een sjaal. Ze liet een briefje achter waarin ze schreef dat ze ervan over tuigd was dat ze gezakt was. Een ander meisje slikte insecticide, maar kon nog worden ge red. Ook jongere scholieren die examen doen om de laatste twee jaar van de middelbare school op een betere opleiding te kunnen doen, zijn zeer gevoelig voor de stress. In de zuidelijke deelstaat Kerala, die het grootste aantal gelet terde mensen telt, pleegden op 16 mei - de dag van de uitslagen - zeker negen scholieren zelfmoord. „De onmenselijke druk die door ouders en leraren op de kinderen wordt uit geoefend veroorzaakt dit maatschappelijke kwaad", zegt de deelstaatminister van onder wijs, Nalakathu Soopy. Vermoedelijk maken ieder jaar duizenden scholieren een eind aan hun leven in eind- examentijd. De precieze aantallen zijn ondui delijk omdat veel gevallen niet worden ge meld, of niet in verband worden gebracht met de examens. Een onderzoek van het tijd schrift Week bracht naar voren dat naar schatting 4.000 scholieren per jaar zelfmoord plegen. Veel van degenen die zichzelf in brand steken of ophangen aan de ventilator aan het pla fond zijn meisjes, hoewel zij als groep meest al betere resultaten halen dan de jongens. Een toenemend aantal meisjes in India wil zich losmaken van de eeuwenoude traditie die hen verplicht tot dienstbaarheid aan een echtgenoot en schoonmoeder. Ze stellen het huwelijk uit tot ze iets voor zichzelf hebben bereikt, en voor de meesten is dat een oplei ding. „Mijn hele leven hangt af van hoe ik dit jaar presteer", verklaart Koshika Anand, een 16- jarig meisje dat het komende jaar eindexa men moet doen. „Meisjes krijgen geen twee de kans." Koshika, gekleed in een spijker broek en wit T-shirt, wil chirurg worden. Tij dens de zomervakantie neemt ze met mede scholieren bijles. „Het huwelijk en een bruidsschat, dat is voor anderen", zegt ze. „Eerst wil ik bekend worden als Koshika, niet onder de naam van mijn man." Een 15-jarige jongen uit Koshika's klas, Salil Choudhary, rolt met zijn ogen. Volgens hem hebben meisjes het juist makkelijk. „Zij kan gewoon trouwen, maar wij staan onder druk om voor haar en het gezin te zorgen", zegt Salil, die fotomodel of sporter wil worden, maar van zijn ouders een opleiding tot inge nieur moet volgen. „Ingenieurs zijn belang rijk voor het land", stelt hij met weinig over tuiging. Volgens de grondwet van India, de grootste democratie ter wereld, heeft iedereen recht op onderwijs - mannen en vrouwen, armen en rijken. Er zijn echter maar weinig echt goe de scholen in het ontwikkelingsland met meer dan een miljard inwoners. „Wij hebben een systeem waar veel mensen buiten val len", zegt Krishna Kumar, hoogleraar onder wijs aan de Universiteit van Delhi. Volgens Kumar is er sprake van een ongelijke compe titie tussen leerlingen van scholen met weinig voorzieningen, geen computers en ongemoti veerde en slecht betaalde leraren, en rijke kinderen die alles hebben. Volgens het Indiase ministerie van onderwijs hebben dit jaar zeven miljoen leerlingen eindexamen gedaan. Een hulpcentrum in Tri- vandrum, de hoofdstad van de deelstaat Ker ala, zegt 3.168 telefoontjes van leerlingen en ouders te hebben gehad in de periode dat de uitslagen werden bekendgemaakt. Volgens de directrice van het centrum waren de meeste bellers leerlingen die hun examen hadden ge haald, maar toch zelfmoord overwogen om dat ze niet aan de verwachtingen van hun ou ders hadden voldaan. Volgens Kumar gedragen de ouders zich zo door het elitaire systeem dat ieder jaar mil joenen kinderen uitsluit van een vervolgoplei ding. Hij benadrukt dat slechts 7 procent van de kinderen in India die het eindexamenjaar halen, kans maken te worden toegelaten tot de universiteit of het hoger beroepsonderwijs. „Het systeem werkt alleen als grote aantallen kinderen zakken", stelt Kumar. eto iil - Bij een dorp ten westen de Noord-Iraakse stad Kir- k is een massagraf gevonden !t de resten van bijna 3000 erden. Het gaat om slachtof- s van de campagne van Sad- n Hussein tegen de Koerden sen 1988 en 1991, aldus de erdische krant Taakhi giste- Begin juni berichtte Taakhi er de vondst van een graf met 3 resten van ongeveer 200 ehi erdische kinderen in het 2lj orden van Irak. Sinds de val 2 i Saddam Hussein zijn in k al tientallen massagraven ronden. plosie arkomen kei - Een man heeft giste- bij een synagoog in Charle- een auto vol met gasflessen brand gestoken. De brand er kon het vuur blussen q irdat de flessen explodeer- >ni i. Er vielen geen gewonden. 32-jarige man van Marok- inse afkomst is door de poli- opgepakt en wordt onder- agd. De synagoog waarbij I voorval plaatshad was vorig 'het doelwit van een aan- Het joodse gebedshuis rd toen beschoten. Daarbij len geen slachtoffers. g in k ontploft •dad - Amerikaanse geniet- pen en Iraakse technici heb- i gisteren een oliepijpleiding vanuit Irak naar Turkije pt gerepareerd. De pijplei- igwas donderdagavond in lord-Irak op twee plaatsen poft. Een Amerikaanse le- pvoordvoerder zei dat er Jn sprake van sabotage leek •tfjn. Daarmee weersprak hij Jstelling van de Turkse minis- Ryan buitenlandse zaken Ab- ah Gül, die zei dat de explo- waarschijnlijk veroorzaakt in door bommen. echen stemmen er 'Europa' *o - Een overgrote meerder- Ivan de Tsjechen heeft zich eren op de eerste dag van referendum uitgesproken [toetreding van Tsjechië tot juropese Unie. Volgens een ing van de publieke televi- ender CT stemde 84 pro voor het lidmaatschap van 'U. De stemlokalen vandaag van 08.00 tot 14.00 uur 1 Naar verwachting is de ag uiterlijk zaterdagavond nd. ramadi/afp - Een Iraakse her der eist 200 miljoen dollar van het Amerikaanse leger als com pensatie voor de dood van ze ventien familieleden en twee honderd schapen. Zij kwamen om doordat Amerikaanse raket ten op zijn tenten terechtkwa men. Dat zei de advocaat van de 71- jarige schapenhoeder Sarhan gisteren. Zijn zaak is de eerste die de Iraakse rechtbanken on der de Amerikaans-Britse be zettingsmacht in behandeling zullen nemen. De tenten van Sarhan kwamen op 4 april onder vuur te liggen. De bedoeïenen waren juist en kele dagen daarvoor opgetrok ken van het dorpje al-Altash. Dat lag vlakbij een Iraakse le gerbasis die de coalitietroepen hevig bombardeerden. Een eind verderop in de woestijn dacht het familiehoofd wel vei lig te zijn, maar dat bleek een misvatting. „Vlak voor het avondgebed sloeg een raket vlakbij ons in, kort daarop gevolgd door een tweede. Die viel recht in het vrouwencompartiment", aldus de 25-jarige halfbroer van Sar han. „Het was verschrikkelijk. We konden niet zien welke li chaamsdelen nu van wie wa ren." Alleen Sarhan en zijn halfbroer overleefden het bombarde ment. Zij bevonden zich net een eindje bij de tenten van daan, waar zij zich in voorbe reiding op het avondgebed ritu eel wasten. Twee maanden later is de plek des onheils nog steeds bezaaid met de resten van raketten, kin derkleren en de karkassen van schapen. De advocaten van de herder denken dat zij een goede kans maken. „De oorlog was illegaal omdat die niet door de VN was goedgekeurd." münster - Rond de 1.500 familieleden, vrienden en sympathisanten hebben gisteren in Münster de laatste eer bewezen aan voormalig FDP-politicus Jürgen Möllemann, die op 5 juni om het leven kwam bij een parachutesprong. De FDP-top bleef weg van de begrafenis van de omstreden liberale oud-minister en vice-partijvoorzitter. Alleen erevoorzitter en oud-minister van buitenlandse zaken Hans-Dietrich Genscher was aanwezig. Möllemann werd verdacht van belasting ontduiking en fraude. Op het moment dat hij zijn fatale sprong maakte, doorzochten agenten zijn woning. De politie en de nabe staanden vermoeden dat Möllemann zelfmoord heeft gepleegd. Zijn weduwe beschuldigt de FDP-top ervan hem de dood in te hebben ge dreven door hem openlijk te laten vallen. Foto: EPA/Bern Thissen door onze correspondent Hetty van Rooij brussel - 1. Waarom heeft de Europese Unie eigenlijk een nieuwe grondwet nodig? Per 1 mei volgend jaar krijgt de EU er tien nieuwe leden bij. De bestaande regels zijn niet bere kend op een club van 25. Om te voorkomen dat de Unie onbe stuurbaar wordt, moeten er nieuwe afspraken worden ge maakt. 2. Daar hebben de regeringslei ders een paar jaar geleden in Nice toch al nachtenlang over vergaderd? Dat klopt. Het 'verdrag van Ni ce', waarover de EU-chefs in december 2000 drie dagen en nachten onderhandelden, vormt de basis voor de uitbrei ding van de Unie. Zo regelt 'Ni ce' bijvoorbeeld hoeveel Euro parlementariërs de toetredende landen krijgen. Maar hoewel niemand het zal toegeven, was de top in Nice eigenlijk een fi asco. Over echte hervormingen werden de regeringsleiders het riiet eens. 3. Dus zijn ze maar weer van voren af begonnen? Niet helemaal. Op 'Nice' kwam veel kritiek, ook omdat de hele voorbereiding zich in de ach terkamertjes had afgespeeld. Daarom is er gezocht naar een manier van werken die volks vertegenwoordigers de kans gaf om mee te praten. De oplossing was de zogenoemde 'Conven tie', een werkgroep van 105 le den die zestien maanden aan een ontwerp voor een grond wettelijk verdrag heeft gewerkt. 4. Welke Nederlanders zitten daarin? zitter van de Unie is en daarna Nederland. Maar premier Ber lusconi wil graag een historisch 'verdrag van Rome' en niemand doet daar moeilijk over. 9. Wanneer gaan we iets van die veranderingen merken? Het 'verdrag van Rome' heeft de goedkeuring nodig van 25 nationale parlementen en moet ook een aantal referenda door staan. Het treedt op zijn vroegst in 2006 in werking. De verande ringen worden van kracht na de Europese verkiezingen en de benoeming van een nieuwe Eu ropese Commissie in 2009. Tot die tijd moet de uitgebreide Unie zich 'behelpen' met de af spraken uit Nice. 10. Wat is er waar van het ver haal dat 'God' ontbreekt in de Europese grondwet? De ontwerp grondwet van Gis- card staat vol mooie woorden over het culturele, religieuze en humanistische erfgoed van Eu ropa. Maar God en het chris tendom zijn uit de tekst ver dwenen. Conventievoorzitter Giscard d'Estaing (rechts) heft het glas met vice- voorzitters Dehaene (links) en Amato. Foto: Reuters/Thierry Roge De vertegenwoordiger van de Nederlandse regering is ex- staatssecretaris Gijs de Vries (WD). Namens de Tweede Ka mer praten Frans Timmermans (PvdA), René van der Linden (CDA), Wim van Eekelen (WD) en Jan-Jacob van Dijk (CDA) Plus Hanja Maij-Weggen (CDA) lid van het Europees Parle ment, mee. 5. Heeft Nederland de eigen zin kunnen krijgen? Neen. Nederland hoort bij de Europese Unie bij de kleine landen die doodsbenauwd zijn voor overheersing van de 'gro ten'. Om zo sterk mogelijk te staan, hebben de 'dwergen' in de Conventie onder leiding van de Benelux hun krachten ge bundeld. Maar zij hebben niet kunnen verhinderen dat de EU een vaste voorzitter krijgt. 6. Als iedereen in de Conventie iets anders wil, hoe kon er dan een compromis worden bereikt? Dat is voor en groot deel te danken aan de politieke slim heid, om niet te zeggen Sluw heid, van Conventievoorzitter Valérie Giscard d'Estaing. De voormalige president van Frankrijk heeft anderhalf jaar lang alle mogelijke trucs uitge haald en is iedereen te slim af geweest. Zijn doel was een tekst waar de lidstaten weinig meer aan kunnen veranderen. En dat is hem gelukt. 7. Is het werk nu klaar? Neen. Er is alleen nog maar een ontwerp grondwet. In oktober beginnen de onderhandelingen tussen de lidstaten op basis van het werk van de Conventie. Die zogenoemde 'Intergouverne mentele Conferentie' moet ui terlijk in maart 2004 zijn afge rond. Dan krijgen juristen een paar maanden de tijd om de tekst waterdicht te maken. Het verdrag wordt getekend na 1 mei 2004, als de Unie 25 lidsta ten telt. 8. Waar gebeurt dat? Waarschijnlijk in Rome, hoewel volgend jaar eerst Ierland voor- Een grondwet voor Europa Volgende week overhandigt Valérie Giscard d'Estaing zijn 60 pagina's tellende ontwerp voor een Europese grondwet aan de EU-regeringsleiders in het Griekse Thessaloniki. De voornaamste punten zijn: - In 2009 krijgt de EU krijgt een president. Hij (of zij) wordt ge kozen door de regeringsleiders van de lidstaten en zal het 'ge zicht' van de Europese Unie zijn. Maar zijn macht is beperkt en in belangrijke beslissingen houden de grote lidstaten het voor het zeggen. - De EU krijgt een minister van buitenlandse zaken die de ver gaderingen voorzit van zijn collega's uit de lidstaten. Hij wordt tegelijkertijd vice-president van het dagelijks bestuur van de Unie. - De voorzitter van de Europese Commissie (het dagelijks be stuur van de Unie) krijgt meer te vertellen. Hij stelt zelf zijn team samen uit kandidaten die de lidstaten voordragen (drie per land). Alle landen hebben recht op één Commissaris, maar slechts vijftien Commissarissen krijgen stemrecht. Per toerbeurt moet een aantal landen het stellen met een 'reserve-Commissa ris', die meepraat maar niet meestemt. - Alleen bij kwesties inzake defensie, buitenlandse zaken en bij de toetreding van nieuwe lidstaten behouden EU-landen een vetorecht. Als regel beslissen de ministers met een zogenoemde 'gekwalificeerde meerderheid' (De meerderheid van de lidsta ten, die samen minstens 60 procent van de EU-bevolking verte genwoordigen, recL). In de praktijk kunnen de drie grote landen daardoor samen hun wil opleggen aan de 22 andere landen. - Het Europees parlement krijgt een grotere rol in de Europese wetgeving. jeruzalem-gaza/anp-afp - Isra el ziet niets in het voorstel van secretaris-generaal Annan van de Verenigde Naties om een ge wapende vredesmacht naar het Midden-Oosten te sturen. Annan wil de buitenlandse troepen als buffer tussen de Israëli's en de Palestijnen. Plaatsvervangend ambassadeur Arye Mekel van Israël bij de VN verwees de plannen gisteren naar de prullenmand. Hij zei dat er geen aanleiding is voor een interventiemacht, omdat Israël zich zelf kan verdedigen. VN-baas Annan pleitte in een vraaggesprek met de Israëlische krant Haaretz en de zender Channel Two News voor inter nationale troepen om de ge moederen tot bedaren te bren gen. Annan maakt zich grote zorgen over de jongste uitbar sting van gewelddadigheden in de regio. Hij hoopt dat een vre desmacht de uitvoering van het internationale vredesplan, de zogenoemde routekaart, moge lijk maakt. Ondanks de huidige golf van geweld verklaarden Israël en de Palestijnse Autoriteit tegen de Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken Powell dat zij willen vasthouden aan de rou tekaart voor vrede. Powell en andere leden van de regering- Bush voerden telefonisch over leg met vertegenwoordigers van de Israëlische regering en de Palestijnse Autoriteit om het vredesplan te redden. Een hooggeplaatste Palestijnse vertegenwoordiger verklaarde gisteravond dat de Israëlische premier Sharon de Palestijnen een staakt-het-vuren van drie dagen heeft voorgesteld. Hij wil dat alle anti-Israëlische aanval len worden stopgezet. In ruil daarvoor beëindigt Israël de li quidaties van Palestijnse mili tanten. Israël zette gisteren zijn jacht op Palestijnse extremisten on verdroten voort. Israëlische he likopters schoten 's avonds ze ker drie raketten af op een auto in het oosten van Gaza-Stad. Palestijnse bronnen spreken van een of twee doden. Ruim twintig personen, onder wie een aantal kinderen, raak ten gewond. De auto reed tij dens de aanval vlak langs het huis van de geestelijk leider van de radicale beweging Harnas, sjeik Yassine. Bij vijf vergelijk bare aanvallen de afgelopen da gen in de Gazastrook waren ruim twintig Palestijnen ge dood, onder wie enkele kop stukken van militante bewegin gen. Palestijnen schoten gisteravond in de stad Jenin op de Westelij ke Jordaanoever een Israëliër dood. De militante al-Aqsa Martelaren Brigades eisten de verantwoordelijkheid voor de actie op. Eerder op de dag liet de beweging weten dat ze ach ter een schietpartij in Ramallah op de Jordaanoever zat, waarbij twee Israëlische vrouwen ern stig gewond raakten. rome/gpd - Nieuwe problemen voor de Italiaanse premier Sil vio Berlusconi: zijn bedrijf Me- diaset, eigenaar van drie com merciële tv-zenders, is door het openbaar ministerie van Milaan beschuldigd van belastingfrau de. Berlusconi's naam wordt vermeld op de lijst van Media- set-functionarissen die geacht worden verantwoordelijk te zijn voor de fraude. Het was gisteren vrijdag de der tiende en het onheil bleef voor Berlusconi niet beperkt tot de actie van het door hem gehate parket van Milaan. Ook dreigt een van de partijen uit zijn cen trum-linkse coalitie, de Lega Nord, met een regeringscrisis. Na topberaad in Milaan zei Le- ga-voorman Umberto Bossi gis teren dat Berlusconi concrete stappen moet zetten voor her vormingen die de Italiaanse re gio meer bestuurlijke bevoegd heden geven. Gebeurt dat niet dan stapt de Lega uit de coali tie, hetgeen voor Berlusconi zou betekenen dat hij in de Se naat de meerderheid verliest en in het Huis van Afgevaardigden met een minimale meerderheid verder moet regeren. door onze correspondent Hetty van Rooij brussel - Met champagne, ap plaus en Beethovens 'Alle Men- schen werden Brüder' heeft de Europese Conventie gisteren haar akkoord beklonken over de tekst van een ontwerp- grondwet voor de Europese Unie. Volgens Conventievoor zitter Giscard d'Estaing is deze stap vooruit 'van historisch be lang'. „Wij zijn erin geslaagd de verdeeldheid in Europa voor goed te overwinnen, aldus de Duitse minister van buiten landse zaken Joschka Fischer. Tijdens de plechtige slotzitting was van de verdeeldheid van de afgelopen weken niets meer te merken. Volgens Giscard staat 'een overgrote meerderheid' van de 105 leden tellende Con ventie achter het bereikte com promis. Hij raadde de Europese regeringsleiders aan om het re sultaat van zestien maanden werk zoveel mogelijk intact te laten. „Hoe dichter U bij onze tekst blijft, hoe gemakkelijker U uw eigen werk maakt", aldus een triomferende voorzitter. De Europese lidstaten moeten nu gaan onderhandelen over een definitieve tekst. Overigens is de Conventie nog niet hele maal klaar; in juli wordt een aantal extra vergaderingen in gelast. Spanje heeft een formeel voorbehoud gemaakt, omdat het land zijn iMeizaam be vochten bevoonwhte positie bij de weging van stemmen niet wil opgeven. Hanja Maij-Weggen, namens het Europees Parlement lid van de Conventie, had gisteren tij dens de plechtige slotzitting niets dan lof voor het compro mis. „Het bestuur van de Euro pese Unie wordt democrati scher, slagvaardiger en duidelij ker. Niet alleen de positie van het Europees Parlement is ver sterkt, maar ook de rol van de nationale parlementen", zei zij. Aan het ontwerp is een charter met de fundamentele rechten van de Europese burger toege voegd, zoals het respect voor de menselijke waardigheid, het verbod op slavernij en mensen handel, de verwerping van de doodstraf, het verbod op discri minatie en de rechten van het kind. wet van de Europese Unie http://european-conventlon.eu.lnt/bIenve- nue.asp?lang=NL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 5