'De moedermaffia heeft gewoon geen boodschap aan de vader'
Bij
weekendbijlage
van
Leidsch
Dagblad
Interview
Mannen moeten meer huishoudelijke taken op zich nemen, meent de overheid die er de campagne 'Mannen in de hoofdrol' voor opzette. Onze fotograaf trof de gevolgen. Foto: Robert van Stuyvenberg
Papa is géén sukkel!
heidscampagne. „De vader komt hier naar
voren als een sukkel, als een lanterfanter. Ie
mand op wie je niet kunt bouwen. Nee, dan
de moeder. Dat is een bijna heilige die alles
met een glimlach doet. Aan dat negatieve
imago van de vader moet eindelijk eens een
einde komen", zegt hij in zijn kantoorruimte
waar een poster de wand siert met de tekst:
Durft een echte vent papa te zijn?
Hanssen streeft naar meer waardering en er
kenning voor de belangrijke rol die de vader
voor het kind inneemt. Om dat doel te berei
ken zette hij drie jaar geleden een internetsite
op (www.ikvader.nl) die dagelijks meer dan
duizend bezoekers trekt, waarmee de site is
uitgegroeid tot de populairste halteplaats
voor surfende vaders. Hier kunnen zij schrij
ven over wat hen bezighoudt, waar ze erva
ringen kunnen uitwisselen en waar lofzangen
zijn te lezen over het vaderschap.
Hanssen (41) begrijpt dat laatste als geen an
der. Hij werd zelf 'op 1-9-2000' de trotse va
der van Rosa en dat stond voor hem gelijk
aan een 'absolute aardverschuiving'. „Tot
mijn 35ste was ik lekker met mezelf bezig.
Reizen, uitgaan, kortom: ik leidde het leven
van een jongere. Met een kind wordt het een
totaal ander verhaal. Je geeft het stokje door
aan de volgende generatie en dat is toch wel
heel bijzonder."
Tijdens de zwangerschap van zijn vrouw viel
het hem al op dat de hele baby-industrie op
de aanstaande moeder is gericht. „Bijna alle
boekjes in de boekhandel zijn voor de vrouw.
Boekjes in mintkleurige tinten en geschreven
in een stijl die bol staat van de verklein
woordjes. Voor de vader is er vrijwel niets.
Neem nu zoiets als bekkeninstabiliteit. Dat is
vreselijk als een vrouw dat aan haar zwanger
schap overhoudt, maar over de gevolgen voor
de man is er nauwelijks informatie. Wat kan
hij doen, waar moet hij rekening mee hou
den? Maar de 'moedermaffia', zij die de ba
byinstanties beheersen, heeft daar geen enke
le interesse voor. Onze internetsite geeft
daarom informatie over geboorte, zwanger
schap en opvoeding."
Moedermaffia
Hanssen meent dat in de meeste gevallen de
vader er maar een beetje bij hangt. „De te
neur die je overal ziet is dat de vader vervang
baar is. Alle aandacht gaat uit naar de moe
der. Toen ik met mijn zwangere vriendin bij
de gynaecoloog was, keek hij me nauwelijks
aan en de verloskundige gaf me het gevoel
dat ik er voor spek en bonen bij zat. Dat irri
teert me enorm. De 'moedermaffia' heeft ge
woon geen boodschap aan de vader. Mede
daardoor wordt de vader ontmoedigd om een
vaderrol op zich te nemen en betrokkenheid
te tonen. Het is ook heel typerend wanneer
het kind er eenmaal is. De moeder wordt ge
feliciteerd met de geboorte van haar kind. En
de vader? Tja, het is leuk dat 'ie er is, maar
noodzakelijk is hij niet."
Het is ook een opvatting die bioloog Midas
Dekkers huldigt. Volgens hem is de man 'een
zak met zaad' die na de bevalling geen rol
meer speelt. Ook daaraan ergert Hanssen
zich. „Bovendien zijn er nu onderzoeken die
voorzichtig stellen dat het niet helemaal waar
is dat de man geen biologische rol in de op
voeding zou spelen. Zo zou, naast de vrouw,
ook de man zich voorbereiden op de komst
van het kind. De man zou in aanloop naar de
bevalling minder testosteron aanmaken en
daardoor zachter worden.
Maar er is een nog belangrijker motivatie
voor de aanwezigheid van de vader, aldus
Hanssen. „Zijn betrokkenheid bevordert de
schoolprestaties van het kind. Ook stimuleert
hij de kinderlijke nieuwsgierigheid en de psy
chologische vaardigheden van het kind."
Professionele pedagogen zijn het met die
zienswijze eens. Maar zij gaan nog een stap
verder. Niet alleen in het gezin, maar ook
daarbuiten, op school, moet een man zijn. De
vervrouwelijking in het basisonderwijs,
meestal staat er een juf voor de groep, is wat
dat betreft geen goede zaak. Zo liet al eerder
Louis Tavecchio, gezinspedagoog en hoogle
raar pedagogische aspecten van de kinderop
vang aan de Universiteit van Amsterdam,
zich bezorgd uit over die ontwikkeling. Hij
vindt het geen goede zaak dat jongens tot
hun twaalfde jaar vrijwel alleen vrouwen om
zich heen hebben. Jongens hebben mannen
nodig om te zien hoe ze vorm kunnen geven
aan hun mannelijk gedrag, zo meent Tavec
chio. Hij stelt daarom dat het belangrijk is dat
vaders zich meer met de opvoeding bemoei
en om de jongetjes het goede voorbeeld te
geven.
Kwalijk
Het is een pleidooi dat Hanssen uit het hart is
gegrepen. Volgens hem is de vervaging van de
vaderlijke rol een kwalijke zaak. Vroeger, zo
zegt hij, was pa kostwinner van het gezin, de
verwekker van het kind en de autoriteit in het
gezin. Alle drie rollen zijn versleten, aldus
Hanssen. „Ook de vrouw is nu kostwinner,
op vaderlijke autoriteit zit niemand te wach
ten en soms is hij zelfs niet de verwekker van
het kind. Dat zorgt ervoor dat de vader ook
niet meer precies weet wat er van hem wordt
verlangd."
Hij besloot zich te verdiepen in wat 'goed va
derschap' is. Hij lacht: „Vrienden denken
soms wel eens dat ik een of andere CDA-
ideoloog ben geworden, maar dat is het niet.
Het gezinsmodel is voor mij niet heilig. Maar
ik zou bijvoorbeeld tegen een alleenstaande
moeder wel willen zeggen: 'Zorg voor iemand
die de vaderrol speelt'. Wat dat betreft, is het
verschil tussen Nederland en Amerika gigan
tisch."
Hanssen, die geregeld Amerika bezoekt,
merkt dat daar iedereen doordrongen is van
het belang van de rol van de vader. „Voor
Amerikanen is dat gesneden koek. Nederland
loopt wat dat betreft achter. Wij leven echt in
een moedercultuur. Dat is niet zo erg, alleen
moet daar wel verandering in komen. We as-
sociëren vaderlijke zorg ook nog te veel met 1
soft geneuzel. Dat is het niet. Onze leus is da-
re to care. En daar hoef je niet vier dagen voor
thuis te zitten. Je kunt zestig uur per week
blijven werken als je wilt, als je de tijd die je
hebt voor je kind dan ook maar echte aan
dacht is."
De jonge vaders zouden zelf ook het voor
touw moeten nemen, vindt hij. „Eis je territo
rium op. Wacht niet tot het kind er eenmaal
is, zoals veel vaders doen. En wacht ook niet
met opvoeden wanneer het kind begint te
praten. Als je zegt: 'Ach, ik zie het wel' dan
loop je gevaar. Dan geef je je kind straks de
fles en dan krijg je kritiek dat je het niet goed
doet. Of je kleedt je kind met de verkeerde
sokken, vindt je partner. Dan laat jeieventuele
betrokkenheid verder varen. Als je duidelijk
maakt wat je van elkaar verwacht, kun je dat
voorkomen."
Om de vaders verder te helpen is Hanssen
gisteren de eerste New Daddy Workshop be
gonnen waar vaders en hun verwachtingen
van hun vaderschap aan bod komen. Wie dat
teveel moeite vindt, kan ook de 'Scheurkalen
der voor de man die vader wordt' op de wc
hangen.
14 JUNI
2003
Schrijver
Per Olov
Enquist
herboren
uit de strijd
Ronald Koeman en zijn zoontje in de televisiecommercial 'Junior' van ABN Amro. 'Prachtig', vindt Henk Hanssen
die in zijn strijd tegen het negatieve vaderbeeld eindelijk iets positiefs heeft ontdekt. Foto: PPGH/JWT Groep
Ajax-trainer Ronald Koeman die door
zijn zoontje wordt gedold als hij
door de benen wordt gespeeld. Een
schitterende reclame, meent journalist en in
ternetondernemer Henk Hanssen. „Daar kan
toch iedere vader zich in herkennen? Voet
ballen met je zoon in de Arena. Prachtig ge
woon."
Deze commercial is echter een uitschieter.
De overgrote meerderheid van de reclame zet
de vader neer als een dombo, een sukkel,
vindt Hanssen.
Neem de overheidscampagne 'Mannen in de
hoofdrol', die mannen moet aansporen meer
huishoudelijke- en zorgtaken op zich te ne
men. Ook hierin is een hoofdrol weggelegd
voor de vaderlijke slampamper. Zoals de va
der die bij zijn moeder een kop koffie drinkt
terwijl vrouwlief zich thuis uit de naad werkt.
Of de papa die fijn op de golfbaan zijn bal
letjes slaat en zich aan de werkzaamheden
thuis weinig gelegen laat liggen. De vrouwe
lijke voice-over klinkt ironisch: 'Wie doet er
nu eigenlijk wat?'
Caspar Itz, die bestuurskunde en vrouwen
studies studeerde aan de Universiteit van
Amsterdam, noemt de campagne 'doorge
schoten'. Hij schreef onlangs een doctoraal
scriptie getiteld 'Mannen in beeld; Hoe de
overheid zorg aan de man kan brengen'. „De
overheid heeft veel beleid ontwikkeld dat ge
richt is op de vader. Denk aan het recht op
deeltijdwerk als er een kind is en het ouder
schapsverlof. Beeldvorming is ook een ele
ment in het overheidsbeleid. De campagne
die het ministerie van Sociale Zaken heeft op
gezet, heeft als doel een schokeffect te creë
ren. Maar dat gebeurt absoluut niet. De spot
jes die je ziet zijn erg rolbevestigend. Alle
vooroordelen van de luie man en de hard
werkende vrouw worden erin bevestigd. Een
vader die het ziet zal zijn schouders ophalen.
Die voelt zich absoluut niet aangesproken.
Daarmee schiet de campagne zijn doel voor
bij. Beter zou zijn wanneer in de campagne
niet het moraliserende vingertje wordt gehe
ven, maar dat je laat zien dat het iets begeer
lijks is om zorg te dragen voor je kind. Maak
het aanlokkelijk."
Henk Hanssen ergert zich wild aan de over
door Taco van der Mark
Na mama, is morgen papa
aan de beurt: Vaderdag!
Het zal, vermoeden veel
vaders, wel weer een
'lekker' flesje worden, of
een mannengeurtje, of een
stropdas, want zo gaat het
al jaren met de cadeautjes.
Weinig vernieuwend. En
dat geldt ook voor het
vaderbeeld zoals dat via
reclame wordt opgeroepen
en zoals het wordt
neergezet rond de
zwangerschap, stelt Henk
Hanssen vast. Hij ergert er
zich mateloos aan. Hansen
is druk in de weer om meer
waardering en erkenning
te krijgen voor de rol van
de vader. Zijn credo: Papa
is géén sukkel!
Harlem Gospel
Choir: koor
met een missie
Cees van Leeuwen
zou zo weer
staatssecretaris
willen worden