Lagere rente steun voor economie
ECONOMIE
Londen worstelt met de vraag 'wat te doen met de eunh
Duisenberg brengt rente op laagste niveau sinds 1948
EU gaat onderhandeld
over luchtvaartakkoord»
Voorwaardelijke celstra
geëist in voorkenniszaaL
Papavers groeien teler boven het hoofd
Stroomnet Zuid-Holland
overgenomen door Tennet
Consument vindt 11 euro duur als eerder 9 is betaald
I
Banengroei
historisch laag
voorburg Het aantal banen in
Nederland groeit nauwelijks
meer. In het eerste kwartaal van
dit jaar nam de werkgelegen
heid met 0,1 procent toe ten
opzichte van dezelfde periode
vorig jaar. Dit is de kleinste
groei sinds 1994. Dat blijkt uit
cijfers die het Centraal Bureau
voor de Statistiek. De werkgele
genheid in het bedrijfsleven
neemt steeds sterker af, terwijl
de banengroei in de zorg en bij
de overheid op een hoog peil
blijft. Het aantal banen in de
marktsectoren daalde in de eer
ste drie maanden met 91.000.
Tegelijk is het werk in de zorg
en bij de overheid met 101.000
banen toegenomen. De groei
komt daarmee uit op 10.000 ba
nen.
Batterij-eieren
uit supermarkt
Amsterdam - Vanaf volgend
jaar zijn in supermarkten vrij
wel geen legbatterij-eieren
meer te vinden. Na dertig jaar
actievoeren tegen verkoop van
eieren uit legbatterijen, meldde
de stichting Wakker Dier giste
ren dat alle grotere supermarkt
ketens hebben toegezegd hun
schappen uitsluitend te vullen
met scharrel- en uitloopeieren.
Deze week hebben de Cl000-
supermarkten van Schuitema
en de winkelketens van het
Laurusconcem, Super de Boer,
Edah en Konmar, toegezegd te
stoppen met de verkoop van
legbatterijeieren. Eerder gingen
Albert Heijn, Aldi, Dirk van den
Broek, Lidl, Bas van der Heij
den, Digros, Jan Bruijns, Plus,
Garantmarkt en Landal Green-
parks al op de scharreltoer.
Bestellen
zonder ober
heerenveen - Het Hajé Hotel in
Heerenveen gaat bestellingen
in het restaurant zonder ober
opnemen. Klant moeten hun
eten via een computer op hun
tafel bestellen. Op elke tafel
komt een beeldscherm waarop
de gasten hun bestelling kun
nen aangeven. De bestelling
wordt nog wel door obers ge
bracht. Het is de bedoeling dat
de digitale bestelmethode in al
le zeven Hajé-vestigingen wordt
ingevoerd.
Bereikbaarheid
bedrijven slechter
zoetermeer - De telefonische
bereikbaarheid van Nederland
se organisaties is verslechterd.
Dat blijkt uit onderzoek van de
telefonische dienstverlener SNT
en onderzoeksbureau Inter-
view-NSS. In twee jaar tijd is de
bereikbaarheid van algemene
nummers gedaald van 82 pro
cent naar 68 procent. De kans
om iemand via een doorkies-
nummer te spreken te krijgen,
is nog kleiner. Dat lukte vorig
jaar bij 42 procent van de po
gingen. In 2000 was dat nog 47
procent. Als criterium voor be
reikbaarheid hanteert SNT dat
iemand de beller binnen 15 se
conden te woord staat.
Havenbedrijf
verzelfstandigd
rotterdam - Het Gemeentelijk
Havenbedrijf Rotterdam (GHR)
mag verzelfstandigen. De ge
meenteraad van Rotterdam
heeft gisteren goedgekeurd dat
het havenbedrijf per 1 januari
2004 een overheids-NV wordt
Rotterdam wordt de enige aan
deelhouder. Het havenbedrijf
krijgt zo meer vrijheid om zich
in de commerciële markt te be
wegen, zelf tarieven vast te stel
len en allianties met andere ha
vens aan te gaan.
'Landbouwprijzen
gaan stijgen'
parijs - De prijzen van land
bouwproducten zullen de ko
mende jaren gaan stijgen. Dat
voorspelt de Organisatie voor
Economische Samenwerking
en Ontwikkeling (OESO) in een
rapport over de landbouwsec
tor in de dertig industrielanden
die zijn aangesloten. Volgens de
OESO zijn de hogere prijzen
een gevolg van een toenemen
de vraag uit snel groeiende ont
wikkelingslanden.
Groei eurolanden
blijft nog laag
brussel - De economische groei
in de twaalf eurolanden zal zo
wel in het lopende kwartaal als
in het derde kwartaal schom
melen tussen 0 en 0,4 procent,
zo voorspelt de Europese Com
missie in haar maandelijkse
studie. Zowel de binnenlandse
vraag als de export groeien nog
maar nauwelijks. Gisteren
maakte EU-bureau Eurostat
ook bekend dat de economie in
de twaalf eurolanden in het eer
ste kwartaal niet is gegroeid ten
opzichte van het laatste kwar
taal vorig jaar. In de 15 EU-lan-
den is er nog wel sprake van 0,1
procent groei. Op jaarbasis is
de groei in het eerste kwartaal
0,8 procent in het eurogebied
en 1,0 procent in de EU als ge
heel.
vrijdag 6 JUNI 2003
den haag/gpd - De Europese Centrale
Bank (ECB) heeft gisteren besloten tot
een stevige renteverlaging. Daarmee
krijgt de economie van de eurozone, die
op de rand van een recessie staat, een
impuls. Vooral de moeizaam draaiende
industrie in de twaalf eurolanden zag uit
naar een lagere rente.
Het belangrijkste rentetarief van de ECB
daalde met een half procent naar 2 pro
cent. Dit niveau kende Europa voor het
laatst in 1948. ECB-president Duisenberg
motiveerde het besluit door te verwijzen
naar de dalende inflatie. Die beweegt
zich nu iets onder het maximum waar de
centrale bank naar streeft
De ECB verwacht dat de inflatie in 2004
'belangrijk lager' zal uitvallen. Daarmee
zou er opnieuw ruimte kunnen ontstaan
voor verdere renteverlagingen. Uit een
toelichting die Duisenberg gaf, valt af te
leiden dat de ECB niet optimistisch is
over de economie in de eurozone. De
snelle beëindiging van de oorlog in Irak
heeft in de euro-economie niet of nau
welijks geleid tot herstel. Later dit jaar en
volgend jaar zal er wel sprake zijn van
enig herstel.
Voorlopig overheersen 'neerwaartse risi
co's'. Grote delen van de eurozone - de
economieën van Duitsland, Italië en Ne
derland. lieten in het eerste kwartaal een
krimp zien. Ook in het tweede kwartaal is
de economische groei erg zwak, aldus
Duisenberg, die de groeiramingen voor
2003 en 2004 naar beneden heeft bijge
steld.
De euro schoot omhoog toen het rente-
nieuws bekend werd. De munt was een
dag eerder blijven steken op 1,1703 dol
lar, maar naderde aan het begin van de
avond de 1,19 dollar. Geldhandelaren
zien economisch herstel dichterbij ko
men met een lagere rente. ECB-president
Duisenberg toonde zich niet ongerust
door de kracht van de euro, die de ex
portpositie van de industrie in de euro
zone benadeelt. Volgens Duisenberg is
de eurokoers dichtbij een langjarig ge
middelde.
Duisenberg ging in zijn toelichting ook in
op de toenemende kritiek dat de bank
deflatie in de hand werkt door onvol
doende agressieve renteverlagingen. De
flatie - aanhoudende prijsdalingen -
wordt gezien als zeer schadelijk voor de
economie, maar volgens Duisenberg
loopt de eurozone dit risico niet. Wel
kunnen regio's tijdelijk met deflatie te
maken krijgen, maar volgens de ECB ver
groot dat juist de concurrentiekracht van
die regio's.
Kort voor het rentebesluit van de ECB liet
de centrale bank van Groot-Brittannië
weten de rente onveranderd te laten.
Bank of England liet haar belangrijkste
tarief staan op 3,75 procent. Eerder op de
dag kwam Zweden wel met een rentever
laging. De Riksbank schroefde haar geld
markttarief terug met 0,5 procentpunt tot
3 procent.
luxemburg/anp - ElUOpeeS
transportcommissaris De Pala-
cio mag onderhandelingen be
ginnen met de VS over een
grootschalig luchtvaartakkoord.
Dat moet de bestaande 'open
sky'-akkoorden van de huidige
lidstaten, waarin landingsrech
ten zijn geregeld, vervangen.
Staatssecretaris Schultz, van
Haegen (Verkeer en Waterstaat)
verwacht dat deze onderhande
lingen ettelijke jaren zullen du
ren.
De EU-Iidstaten stemden giste
ren ermee in De Palacio de on
derhandelingen te laten voeren.
Nederland, dat als eerste een
open sky-overeenkomst met de
VS sloot, heeft wel garanties be
dongen dat het er niet op ach
teruit gaat. Zo mag Nederland
zaken uit het eigen akkoord met
de VS behouden, als een toe
komstige Europese overeen
komst daar niet in voorziet.
Op de lange termijn moet de
Europese Commissie als dage
lijks bestuur van de EU ook de
onderhandelingen voeren over
jsle
val
id
landingsrechten met and 'al
landen als Japan en Rusla011
Voorlopig blijven de lidstaten?t
onderhandelingen zelf voei e:
Bij deze besprekingen zu
echter ook al commissievefS
genwoordigers aanschuivea
Ook vertegenwoordigers
grote luchtvaartmaatschapp
krijgen een rol bij de ondeth fi
delingen. Daarvoor gaan de
staten nog wel een regeling
werken, om te voorkomen
alle maatschappijen bij ove
aanwezig willen zijn.
Groot-Brittannië Spanje
Griekenland hebben momen
overigens nog geen aparte
dragen met de VS.
De luchtvaartmaatschapp 1
zelf noemen het besluit
donderdag een doorbraak.
maakt de weg vrij voor een v 8e
kelijk geliberaliseerde luiar:
vaartbranche", aldus vooraf]"
Rod Eddington van AEA,
branchevereniging van de E
pese luchtvaart. „Het kan
de weg vrijmaken voor intei,rr
tionale fusies en overnames.'
Tij;
>v<
lit
sint Maartensdijk - Het warme weer geeft bloementelers kopzorgen. Teler Lies Elen-
baas uit het Zeeuwse Sint Maartensdijk kan het werk nauwelijks meer aan. Nadat eerst
alle pioenrozen in allerijl op één dag moesten worden geoogst is het nu de beurt aan de
papavers die zo snel groeien dat er bijna geen doorkomen aan is. De grote bollen van de
planten - die ook bekend zijn als leverancier van opium - worden in Nederland verwerkt
in bloemstukken, ook worden papavers verbouwd voor de productie van maanzaad.
Foto: ANP/Wim van Vossen
amsterdam/anp - Alleen een
geldboete schrikt niet voldoen
de af, vindt het Openbaar Minis
terie (OM) in Amsterdam. Daar
om eiste officier van justitie J.
Tonino gisteren in een voorken
niszaak naast een boete van
15.000 euro ook vier maanden
voorwaardelijke celstraf. Ver
dachte is de voormalig directeur
van Groothandelsgebouwen.
De fraude-officier verwees bij
zijn eis naar de gewezen Philip-
stopman C. Boonstra, die eerder
dit jaar een boete afdeed met de
woorden: geld is maar geld.
Boonstra werd tijdens een voor
kenniszaak veroordeeld omdat
hij aandelenhandel niet bij de
toezichthouder had gemeld, een
klacht die bij de zaak was ge
voegd.
De oud-directeur van Groothan
delsgebouwen zou met voor
kennis hebben gehandeld door
aandelen van het bedrijf te ver
kopen, net voor zijn ontslag aan
de buitenwereld bekend werd
gemaakt. Toen hem in novem
ber 1999 de wacht was aange
zegd, stapte hij boos in de auto
en keerde huiswaarts. Onder
weg belde hij met zijn bankier
en gaf opdracht duizend aande
len Groothandelsgebouwen, die
op naam van zijn zoon stom
te verkopen. Op dat mon
was zijn ontslag nog niet na
kendgemaakt. „Ik was redi de
boos", verklaarde de verdac ee
„In een impuls heb ik die >Pl
delen verkocht." nii
Het OM liet zwaar meewe nti
dat de verdachte de topma
geweest van een bedrijf dat:en
de beurs wordt verhandeld,
vertrek van een bestuursvooi»/2
ter is volgens Tonino koer ki
voelige informatie. „En dat n
met een duidelijk signaal v
den afgestraft". Dat de verdi i|<
te geld toelegde op de aande
handel maakt niets uit, al< 0 U
officier.
Advocaat Brouwer, zag nil
dat het vertrek van zijn cl
koersgevoelige informatie is. s a
verdachte was interim-man Idi
en dus kon iedereen weten
hij op een gegeven moment
opstappen. Bovendien wist
cliënt toen hij de verkoopo N
doorgaf niet wanneer het p e a
bericht naar buiten zou g gis<
Met de inhoud van de med< 'e
ling was hij evenmin bekend
dus Brouwer. Hij vroeg
spraak.
Uitspraak op 19 juni.
en
zou
eti
arnhem/gpd - Tennet. beheer
der van het landelijke hoog
spanningsnet, neemt voor enke
le honderden miljoenen euro's
het Transportnet Zuid-Holland
over. Na de overname beheert
Tennet iets meer dan veertig
procent van het tienduizend ki
lometer lange transportnet voor
elektriciteit in Nederland. Bin
nen drie jaar wil Tennet ook de
transportnetten van Essent,
Nuon, Eneco en Delta overne
men.
Met alle overnames zijn enkele
miljarden euro's gemoeid. Inte
graal beheer van de transport
netten moet leiden tot grotere
efficiency en lagere kosten, ook
voor de stroomverbruikers. In
overname van fijnmazige regio
nale distributienetten ziet Ten
net vooralsnog weinig meer
waarde, aldus directeur Kroon
gisteren in Arnhem tijdens een
toelichting.
Tennet streeft op den duur ook
samenwerking of fusie na met
Elia, de beheerder van het Belgi
sche transportnet en de beheer
ders van de aanpalende Duitse
transportnetten. Daardoor kan
er één elektriciteitsmarkt ont
staan in Noordwest-Europa. De
prijsverschillen die nu nog met
het (goedkopere) Duitsland be
staan, zouden daardoor verdwij
nen. Bovendien zou Nederland
zich voor de elektriciteitsopwek
king meer kunnen verlaten op
de aanpalende landen.
Tennet is een geprivatiseerd
staatsbedrijf.
De miljarden euro's die nodig
zijn om alle overnames te ver
wezenlijken worden geleend
door banken. De overnameprijs
van TZH wordt pas later be
kend, nadat de aandeelhouders
(de gemeenten Rotterdam, Den
Haag, Delft, Leiden, Dordrecht
en de provincie Zuid-Holland
met de verkoop hebben inge
stemd.
Toezichthouder DTe heeft een
waarde van 274 miljoen euro
berekend. Na de overname ver
liest een deel van de 116 werk
nemers van TZH zijn baan,
maar kan elders binnen Tennet
aan de slag. Ontslagen zijn niet
aan de orde.
door Louis Burgers
londen - Na afloop van de on
derhandelingen voor het verdrag
van Rome in 1957 meldde een
Britse ambtenaar dat het project
van de Europese Economische
Gemeenschap geen kans van sla
gen had. Hij adviseerde zijn rege
ring tegen toetreding. Twee jaar
later klopte Londen alsnog aan de
deur, om door Charles de Gaulle
te worden afgewezen. Pas meer
dan tien jaar later kon het land
toetreden. De geschiedenis her
haalt zich. Londen worstelt nu
met de vraag wat te doen met de
euro.
„Onze toekomst en ons natio
naal belang zijn het best ge
diend door een pro-Europese
opstelling", aldus minister van
financiën Gordon Brown. Dat
klinkt positief, ware het niet dat
diezelfde Brown voorwaarden
aan toetreding heeft gesteld.
Brown presenteert maandag
een analyse over de voors en te-
gens van het overgaan op de eu
ro. De verwachting is dat hij
concludeert dat de tijd daar nog
niet rijp voor is. Hem zal direct
voor de voeten worden gewor
pen of het over enkele jaren dan
wel in het Britse belang is? En,
zo ja, waarom dan nu niet?
De belangrijkste reden voor de
afhoudende reactie is dat de
discussie dreigt te gaan over het
Britse lidmaatschap van de Eu
ropese Unie. Dat is zorgelijk
voor de regering, omdat het
wantrouwen jegens Europa
groeit. Dat komt mede doordat
een deel de media alleen maar
negatief over Brussel schrijft.
Maar het ligt ook aan premier
Blair die nooit heeft geprobeerd
dat beeld bij te stellen. Dat kan
zich wreken als de Britten zich
uiterlijk in 2005 per referendum
mogen uitspreken over de euro.
In 1997 kondigde Brown aan dat
hij de nodige stappen zou zetten
om toetreding mogelijk te ma
ken, maar hij moet de eerste
stap nog zetten. Naar verwach
ting zal hij maandag het parle
ment weer vertellen dat er nog
veel moet gebeuren.
Een belangrijk probleem is dat
het renteniveau in het euroge
bied niet noodzakelijkerwijze
De Britse minister van financiën Brown staat de pers te woord voor
de deur van 10 Downing Street. Foto: AP/Richard Lewis
het beste is voor de Britse eco
nomie. Vandaar dat de econo
mieën naar elkaar moeten toe
groeien en ook met elkaar in de
pas gaan lopen. Nu kan de Bank
of England nog een eigen rente-
beleid voeren, na toetreding
wordt dat bepaald in Frankfort.
Brown wil er verder zeker van
zijn dat de euro goed is voor de
werkgelegenheid. De vraag of de
euro goed is voor de financiële
sector, de City, is inmiddels be
antwoord. Het doet er eigenlijk
niet toe of we het pond houden
of overgaan op de euro, aldus
M;
een onderzoek van het bestu
van de City. *ei
Het werkelijke probleem is e £n
ter de politiek. Door een bes l"ei
sing uit te stellen tot 2003 da#ont
ten Blair en Brown dat de Brfn v
ten door het succes van de
vanzelf overtuigd zouden zijl
Dat is niet uitgekomen. De e
nomie in de eurozone staat e
minder goed voor dan de Bri °F
Nu pas begint minister Brow
tegengas te geven. Hij waar
schuwde afgelopen maand
kele keren dat Groot-Brittam 'en
historisch, geografisch, cultu
en economisch met Europa
verbonden. Op langere term 'e
zal invoering van de euro jui
helpen van Europa een open
snel groeiende economie te
ken, vindt hij.
Brown geeft geen antwoord
de belangrijkste vraag, 'wille
we wel'. 'Het moet', of 'we k
nen niet anders', klinken vei
minder positief, maar hebbe ;mu
als voordeel dat het moeilijk
campagne voeren is tegen zi
open deuren. Een positieve
stelling kan slechts tot felle r ™e
ties leiden. Dat risico willen
Blair en Brown niet nemen.
Transavia heeft het moeüijk met koopjesjagende klanten
Transavia volledig in handen van KLM
door Richard Mooyman
schiphol - De consument let
steeds scherper op de prijs van
vliegtickets. Luchtvaartmaat
schappij Transavia moet de be
drijfskosten met tientallen mil
joenen euro's verlagen om de
prijzenslag niet te verliezen. We
moeten meer gaan vliegen met
minder personeel, zo luidde gis
teren de boodschap van direc
teur O. van den Brink „De men
sen beginnen te wennen aan la
ge prijzen. Ze vinden een vlieg
reis van elf euro duur als ze eer-
der negen euro hebben be-
taaldA
Transavia (27 vliegtuigen) be
haalde het afgelopen boekjaar
een nettowinst van elf miljoen
euro bij een omzet van 510 mil
joen euro. De winst bleef daar
mee vrijwel gelijk aan het voor
gaande jaar, maar volgens Van
den Brink staan de opbrengsten
de laatste maanden sterk onder
druk bij zowel de chartervluch
ten als de goedkope lijndiensten
van Basiq Air.
Door de opkomst van prijsvech
ters als Ryanair en easyjet is Ne
derland ervan overtuigd geraakt
dat vliegen spotgoedkoop kan
zijn. Transavia speelde met de
goedkope Basiq Air-vluchten
succesvol in op deze trend.
Maar het tij lijkt te keren voor
Transavia nu de vliegtarieven
steeds verder onder druk komen
te staan. De Nederlander is door
de economische malaise voor
zichtiger geworden met het uit
geven van geld.
Maar volgens Van den Brink is
de consument vooral verwend
geraakt door de lage prijzen. De
concurrentie om de vliegtuig
passagier wordt steeds heviger.
De Ierse prijsvechter Ryanair
vliegt inmiddels vanaf Gronin
gen, Eindhoven en Maastricht,
zo memoreerde Van den Brink
Ook in België en vlak over de
grens in Duitsland is Ryanair
bezig met ambitieuze uitbrei
dingsplannen. „Ryanair heeft
honderd nieuwe toestellen be
steld. Die zullen echt niet in de
woestijn worden geparkeerd."
Met zorg ziet Van den Brink hoe
de niet beïnvloedbare kosten
blijven stijgen, zoals overvliegta-
rieven en start- en landingsgel
den. Als die trend doorzet, zul
len mensen ervoor kiezen om
toch weer met de auto naar de
Ardennen te gaan in plaats van
een vliegreis te boeken naar Ni
ce, aldus de president-directeur.
En de stormachtige groei van
Basiq Air was juist te danken
aan dit soort vakantietripjes.
Bijna 90 procent van de Basiq
Air-tickets wordt inmiddels onli
ne besteld. Het gebruik van in
ternet bespaart veel geld, maar
de slimme consument kan dat
zelfde medium gebruiken om
bij de concurrentie te boeken als
de Basiq Air-tickets niet goed
koop genoeg zijn. Reden voor
Transavia om de komende tijd
extra aandacht te besteden aan
het vaststellen van vliegtarieven.
De prijzen moeten laag genoeg
zijn om passagiers aan boord te
krijgen, maar de vluchten moe
ten wel winstgevend zijn.
Volgens Van den Brink zit er
niets anders op dan de kosten
structureel te verlagen. De on
derhandelingen met de vakbon
den over een nieuwe CAO zijn
uitgesteld omdat Transavia eerst
De luchtvaartmaatschappij
KLM krijgt dochtermaat
schappij Transavia volledig in
handen. KLM heeft reeds 80
procent van de aandelen in
bezit, maar koopt voor enkele
honderdduizenden euro's het
resterende pakket van NIB
Capital, de vroegere Nationale
Investeringsbank (NIB). Dat
heeft de president-directeur
van Transavia O. van den
wil doorrekenen hoeveel moet
worden bezuinigd. De Transa-
via-topman sloot gisteren een
kostenreductie van tien procent
niet uit, wat neerkomt op vijftig
miljoen euro. Er zullen ongeveer
honderd arbeidsplaatsen verlo
ren gaan, maar dat kan door na-
V(
Brink gisteren bekendge
maakt De overname levert
KLM geld op, omdat het be
drijf dan geen rendement
meer aan NIB hoeft af te di*DEN
gen. Alle winst van Transav (ei
vloeit naar KLM. Voor Tran ldef
via verandert er volgens Va y«__.
den Brink niks. „NIB was ei ien"
slapende partner en bemoe esul
de zich niet met de gang va isc.
zaken." en v
lerzc
San
tuurlijk verloop. van
Volgens Van den Brink is he >eha
lerminst vanzelfsprekend di ïsen
Transavia na 25 jaar winst o ges
dit jaar opnieuw zwarte cijfi kan
zal schrijven. Het wordt een and
'moeilijk jaar', zo waarschu laari
hij. iing i
Ka
ïzi
>en
ill i
id, I
mi(
en. I
def
erer
Vie
leve
(nba
raai
loca
Ir wa
hij
cula
:nis
