Rug aan rug op
de ligtandem
t
O
O
WEG WIEL 2
Fiat Punto heeft van alles heel veel
Van autoradio tot internet op wielen
Snel spul van Pirelli
ET
sol;
jampeerauto's
t haag - De Nederlandse
peerauto Club (NKC) en de
[van Garagehouders (Bo-
willen meer doen om de
jliteit van de kampeerauto's
erbeteren. Daartoe wordt
erkt aan een uitbreiding
D het Bovag-keurmerk. Bij
s aangesloten bedrijf kenbaar
look gecertificeerd is om
ipeerauto's te verkopen en
nderhouden, krijgt de koper
een nieuwe of gebruikte
nper (vanaf 12.500 euro) een
ere garantie, aldus de bond.
|i geldt voor 6 maanden met
h max van 20.000 km. Op de
fierhoudsbeurt zit 3 maan-
1 in garantie. Bij geschillen kan
■gedupeerde een beroep
tn op het bemiddelingsbu-
|u waarin ook de ANWB is
Itegenwoordigd.
VRIJDAG 6 JUNI 2003
idi-diesel
7.950|kk<
II
r/A*
koen - Audi heeft een derde
itor voor de nieuwe A8, de
TDi. Die motor heeft 275 pk
biedt een trekkracht van 650
vanaf 1800 toeren. Volgens
li is het de sterkste 8-cifin-
diesel in een personenauto:
sprint in 6,7 seconden van 0
100 km/u. De V8 heeft
?e turbo's en hij heeft 50 pk
er dan zijn voorganger, die
inhoud van 3.3 liter had. De
:enassen en andere com-
lenten worden aangedreven
ir een ketting. De A8 4.0 TDi
staat eind juni in de
oom voor 107.900 euro.
ufattro
19iwr<
iaaMword Passat
3.951
den - Bij Volkswagens 'Werk
1 Meer' - fabriek in Emden is
'au 12 miljoenste Passat gepro-
7.2» ceerd. De Passat bestaat
ds 1973 en het huidige mo-
Autom is de vijfde generatie van
t nog niet zo lang geleden
9.9» rs topmodel was. In Neder-
d zijn 218.000 Passats ver-
lit. Dagelijks worden er
ÖO Passats gemaakt in de
litse fabrieken in Emden en
frickau, Shanghai (China) en
f0ALIchieta (Brazilië). In 2002 was
(productie 728.300 stuks.
Uitrusting en motorenaanbod van de nieuwe Punto zijn prima. Foto's: Fiat
issan-diesels
iiPHOL - Nissan rust de Pri-
Almera en Tino voortaan
met nieuwe common rail-
iels van Renault. De kleinste
Ie 1.9 dCi met 120 pk. De 2.2
met 138 pk is 12 pk sterker
irden. Voor de Aimera is er
,5 dCi met 82 pk en twee
iten van de 2.2 met 112 of
pk. Dezelfde varianten zijn
Tino te vinden. De Aimera
ICi kost 19.665 euro (met
liesel 1000 euro meer)de
2.2 dCi kost 25.075 euro en
era 1.9 komt op 26.925
(de 2.2 is 3175 euro duur-
troënfabriek
Bijna 30 jaar geleden
de eerste Citroën DS bui-
iin de fabriek van Aulnay bij
Onlangs liep de 6-mil-
ste auto er van de band. In
iay bouwt Citroën de C3 en
en vanaf dit najaar de
apacte C2.
door Rien van der Steen
In het Zuid-Italiaanse Melfi ma
ken ze een nieuwe Fiat Punto.
In een gestroomlijnde fabriek
waar er tot nu toe vijf miljoen
uitgespuwd zijn. De drie- of vijf-
deurs auto is er in een enorm
aantal versies. De nadruk ligt op
compact en luxe.
De Punto van Fiat is aan zijn
derde generatie toe. Half juni
landt hij in Nederland. Het mo
del bestaat tien jaar en werd in
1995 Auto van het Jaar. Dat was
zijn voorganger, de Uno, ook al
eens geweest. De neus straalt
aanzienlijk minder karakter uit
dan het bijna grille-loze front tot
nu toe had. De Punto oogt nu
met zijn grote koplampen als
een luxe compacte gezinsauto.
Heeft frontaal wat VW Polo-ach -
tigs. Maar ach, wat modem.
De derde Punto in tien jaar is
550 euro duurder dan de huidi
ge. Nog steeds als drie- en vijf-
deurs, maar net als nummer
twee jammer genoeg niet meer
als cabriolet. Fiat wil de com
pacte Punto nog meer dan vroe
ger presenteren als een luxe au
to met indrukwekkende uitrus
tingsmogelijkheden. Niet alleen
technisch. Want de Punto is er
met twee common raildiesels
waaronder de werkelijk impo
sant presterende en superzuini-
ge Euro 4 1.3 liter 16v Multijet
met 70 pk. Die overigens pas in
De derde Punto heeft een compleet andere neus, die minder karakte
ristiek aandoet dan de grille-loze vorige versie.
september naar Nederland
komt.
Om het lange motorenrijtje even
af te maken: de serie start met
de 1.2 liter 60 pk, eventueel ook
als bi-fuel met aardgastanks,
dan (nieuw) de 1.4 16v met niet
minder dan 95 pk (als Sporting
met zes versnellingen), 1.8 liter
16v Abarth met 130 pk en 1.9
JTD met 85 of 100 (Abarth) pk.
Er zijn behalve twee stuurbe-
krachtigings-standen (stad en
snelweg) ook twee automaten
(de gerobotiseerde Dualogic en
Speedgear cvt). Verder behoren
een parkeer- en regensensor en
cruise control tot de uitrustings
mogelijkheden.
De nieuwe Punto is weer een
aangepaste versie van nummer
twee, net als dat een dooront
wikkeling was van nummer een.
Niet gek gedaan, rijeigenschap-
pen en wegligging van deze Fiat
zijn dik in orde. De koffer meet
297 liter, precies evenveel als
van zijn voorganger. De vijf-
deurs is een paar centimeter
langer dan de drie-deurs en dat
scheelt weer een paar centime
ter met de vorige. Zodat de
nieuwe Punto richting vier me
ter opschuift en daar ligt zo'n
beetje de grens tussen compact
en middenklasser.
De Punto is een tijd Europa's
best verkochte auto geweest.
Het spartelende Fiat in Turijn is
er dus veel aan gelegen van de
vernieuwde versie een succes te
maken. Vanaf oktober is hij ook
te leveren met een speciaal na
vigatiesysteem, waarbij geen cd-
rom meer in de auto zit. Via Fi
ats Connect-systeem wordt con
tact gezocht met een centrale,
die de gewenste navigatiegege-
vens via gsm doorzendt naar de
auto. De route wordt dan in het
geheugen opgeslagen. Elke keer
dat het systeem zo gebruikt
wordt, betaalt de bestuurder een
tot twee euro. Het complete sys
teem wordt minstens 35 procent
goedkoper dan een conventio
neel, compleet navigatiesys
teem. Fiat zegt, dat er inmiddels
20.000 auto's in Europa rondrij
den met het Connect-systeem,
waarbij een callcentre de auto
mobilist met vragen terzijde
staat. In de Punto kost het 1695
euro extra
Fiat verkocht sinds 1993 elk jaar
een half miljoen Punto's in Eu
ropa. De nieuwe is er vanaf
11.795 euro. De 1.4 kost ruim
twee mille meer, de 1.3 JTD
komt op 15.495 euro, de 1.9 JTD
op 17.595 en de 1.8 Abarth op
17.995 euro.
door Bert Felix
Hoe een arts verzeild raakt in de
bouw van ligtandems, weet Erik
Wannee (38) eigenlijk nauwelijks
uit te leggen. Als jonge knaap
had hij al veel belangstelling voor
techniek, en lassen vindt hij het
mooiste dat er is. Verder is hij
vooral eigenwijs. „Als iemand
zegt dat iets niet kan, ga ik er
juist mee aan de slag."
Zo ontstond in een garage aan
de Apeldoornse Kruizemunt-
straat een tweepersoons ligfiets,
een ligtandem, die er heel an
ders uitziet dan gebruikelijk. De
Zeeuwse firma Moens bouwde
al een ligtandem, maar daarop
zitten de rijders achter elkaar.
Op het Apeldoornse exemplaar
zitten bestuurder en co-piloot,
in dit geval Erik en zijn vriendin
Saskia (26), rug aan rug.
„Je kunt er veel harder mee rij
den, omdat de stroomlijn beter
is als de ruggen en hoofden van
de fietsers bij elkaar zitten. Het
is een beetje het idee van
Moens, die de M5 maakt: Meer
Meters Met Minder Moeite.
Maar het is vooral ook heel leuk.
Je krijgt hele leuke reacties van
mensen die eerst mij voorbij
zien komen, en dan Saskia. Die
kan op haar beurt alle verbaasde
en vrolijke gezichten zien."
De Apeldoomer is organisator
van de Ecotrip, die eerder in
Finland en Zwitserland werd ge
houden. Deelnemers uit bin
nen- en buitenland maakten af
gelopen week een rondje IJssel-
meer, dat eindigde op het lig
fietsevenement in Lelystad. De
den elders ook voertuigen op
zonne-energie en elektriciteit
mee, in Nederland zijn het voor
al ligfietsen die meedoen aan
snelheidsrecordpogingen; van
gewone modellen tot snelle si
garen.
Wannee verwacht veel belang
stelling voor zijn fiets. Vooral
om de voordelen die de fiets
heeft: vering op het voorwiel,
vering op het achterwiel en bo
vendien een onafhankelijke
aandrijving. De achteraandrij
ving is voorzien van een om-
keermechanisme. Dit houdt in
dat beide fietsers hun eigen
tempo kunnen aanhouden en
zelfs hun eigen versnelling kun
nen kiezen. Dat is prettig voor
wie met een sterkere, of juist
minder sterke partner op pad
gaat.
Zelf raakte Wannee aan de lig
fiets toen hij voor zijn werk van
Arnhem naar Nijmegen wilde
fietsen. „Ik ben niet zo'n super
snelle fietser, maar ik wilde wel
snel naar mijn werk. Dan moet
Vijfjaar ecotrip
Zo'n veertig ligfietsen uit zes
landen hebben vorige week
een fietstocht rond het IJssel-
meer grmaakt. Ze wilden
daarmee het gebruik van mi
lieuvriendelijke vervoermid
delen en ecologische vakan
ties propageren. Deze Ecotrip
volgt grotendeels de Zuider-
zeeroute van de ANWB. Ook
in Finland wordt dit jaar een
Ecotrip gehouden. De eerste
je niet rechtop fietsen, want dan
vang je te veel wind."
Zijn oog viel op een model van
Flevobike, een van de pioniers
in ligfietsenland. „Ik wilde met
een allemaal aanpassingen die
volgens Flevobike niet konden.
Ik heb zwart op wit moeten be
loven dat ik de fiets zou betalen,
ook al zou hij van geen kant rij
den. Na een paar maanden was-
ie klaar. Ze moesten bekennen
dat het werkte en dat ze stiekem
al wat extra exemplaren hadden
gemaakt. Het was een gok, maar
het geeft telkens een kick als het
lukt."
Met de ligtandem begon hij vo
rig jaar oktober. „Het is vallen
en opstaan. Elk onderdeel heb
ik opnieuw moeten maken of op
een andere plek moeten vastzet
ten. Ik had geen bouwtekening,
ik had alles in mijn hoofd. Het
enige was een oude krant, waar
ik met wat pennenstreken de
maat uitzette. Maar ik ben er
heel tevreden over."
was in 1998, eveneens in Fin
land. Naast ligfietsen reden er
toen ook voertuigen op zon-
ne-energie mee. Vorig jaar wa
ren er tochten in Finland en
Zwitserland, waardoor de
deelnemers konden kiezen.
Aan de Nederlandse Ecotrip
doen fietsers mee uit Neder
land, Duitsland, Zwitserland,
Engeland en Zweden.
Foto: GPD/ Cees Baars~r
Maarten van de Rakt
..opmars van de computer in
bes 5 heeft ook de auto in zijn
ep. Mp3-muziek, opgeno-
11 met de pc, is de hit van het
zo merken verkopers van
tal ^radio's. Met interne harde
gen 2 verandert de radio in
complete jukebox. Aan de
izon lonkt internet, dat de
5 wijst naar een parkeergara-
helpt met een hotelboeking
binnengekomen mailtjes
•rleest.
lijkt een eeuwigheid geleden
we cassettebandjes in de au-
idio staken. Vanaf pakweg
9 kon je daarmee pronken,
iswaar alleen maar mono.
computergeneratie van nu
[ndt cd'tjes met favoriete mu-
lummers van eigen cd's of
"tmet en schuift die in de au-
tdiosleuf. Muzieknummers
bestandjes geworden,
6'tjes of wma'tjes (wma ofte-
elte Windows Media Audio is
antwoord van Bill Gates op
1.500.
700'L
ir'
wfli
Autoradio in jaartallen
Het jaar 1984 betekende een mijlpaal in de historie van de auto
radio. In dat jaar stelde het ISO, de Internationale Organisatie
voor Standaardisatie, norm nummertje 7736 vast de standaard
uitsparing in het dashboard voor autoradio's. Een mooie triviale
mijlpaal. Andere markante autoradio-jaren:
ON
GECKER ONUNE PRO
...tfreenet];uu W
"i C3 tfP O t V bicK
1932:
1952:
1969:
1979:
1985
1988
1997
2001
2002
eerste Europese autoradio (Blaupunkt), een knoeperd van
tien liter met een gewone antenne onder het dak of op de
treeplank, ontving lange en middengolf. Kostte 465
rijksmark, een-derde van een kleine wagen.
FM in de auto
Stereoradiomuziek in de auto, geïntegreerde cassettespeler
(mono)
Microprocessorgestuurde autoradio
Cd-speler krijgt plaats in de autoradio
Autoradio met RDS, Radio Data System (informatie over
zenders, liedjes e.d.)
Autoradio mixt met mobiele telefoon en met navigatie
Autoradio met mp3-muziek
Autoradio met harde schijf
ijn ze«£
:en,ra 3). Een cd'tje kan tien keer
-iirba^reei mp3 bevatten. Maar
0 en ikzij Gates kan er zelfs twéé
r zoveel op een schijfje,
ensen nemen steeds meer
ziek op met de pc. Mp3 is
a ds twee jaar goed gaan leven.
SV Ierland is een van de meest
imitstrevende landen", jube-
woordvoerders van autora-
>flmerken. „Mp3 is de hit van
jaar." De rappe opmars gaat
koste van de cd-wisselaar.
ig najaar deed Sony er een
ep bovenop. Dat merk stopte
1 harde schijf van tien Giga-
e in de autoradio. Die kan
ien dagen non-stop muziek
1 Watten (2500 songs). Hoe
Jnt de harde schijf aan zijn
ziek? Hij kopieert die razend-
'-"1 Jvan de cd's of Memory
Z Ook Pioneer gaat zo te
>PÏ 1Wo°rï doet het wat omslach-
met een cartridge (ook 10
'byte). Om op te nemen
*-ie thuis in een houder, die
Boven: VDO Dayton wijst letterlijk de weg en doet dat heel efficiënt via het schermpje van de autoradio.
Midden: Becker Online Pro brengt internet via de gangbare radio de auto binnen.
Onder: Op designgebied scoort Pioneer met deze nieuwe autoradio. Foto's: GPD
is aangesloten op de pc. Afspe
len gaat via een apart boxje met
aansluiting op de autoradio. Er
zijn ook draadloze oplossingen
in de maak. Zo kan de pc mu
zieknummers naar de harde
schijf sturen terwijl de auto in
de garage staat. Harde schijf-ra
dio is vooralsnog een dure grap.
De happy few-muziekliefhebber
is bij Kenwood 999 euro kwijt en
bij Sony een slordige 1600 euro.
De veel scherper en kleuriger
geworden displays maken aller
lei toeters en bellen mogelijk. Je
zet bijvoorbeeld de JVC-autora-
dio aan en in beeld verschijnt
een foto van je teerbeminde. Vi
deoclipjes of screensavers? Geen
punt, gewoon even van de vi
deocamera of internet op cd
branden en in de autoradio Tos
sen'. Frontkleurtjes zijn ook met
een soort inlegvelletjes te wisse
len. „Dat blijken mensen leuk te
vinden. Net als met mobieltjes
waarvan je zelf de buitenkant
verandert en een eigen ringtoon
kiest", zeggen ze bij JVC. Bij Pio
neer vinden ze dat car audio 'al
genoeg fratsen' heeft.
De cassettespeler sterft uit. Van
alle nieuwe autoradio's is 95
procent met een cd-speler uit
gerust. Grundig noemt de cas
sette bij uitstek geschikt voor
montage in bedrijfswagens en
huurauto's. De eerste dvd-spe-
lers zijn er ook al. Leuk om een
filmpje te spelen voor de achter
bankzitters en voorin radio te
luisteren. Zo schuift Car Audio
steeds meer op naar Entertain
ment Communicatie. Een ver
dere samensmelting met gsm en
navigatie wordt voorzien.
Sony koppelt de Clié, een perso
nal digital assistent (met agen
da, telefoonboek, memorecor
der) aan de autoradio en de
boordcomputer. Wat schieten
we ermee op? „Stel, je hebt er
gens een afspraak. De Clié bere
kent dat het een kwartier rijden
is. Hij weet dat de tank bijna
leeg is en je dus moet tanken.
Daarom word je 's morgens eer
der gewekt." Als de Clié draad
loos is verbonden met een gsm,
verschijnt zelfs het gezicht van
de beller in beeld. In 2004 moet
de Clié de bestuurder ook de
weg gaan wijzen.
Wat brengt de toekomst? De au
to als een soort internet op wie
len. Het kost niet veel fantasie te
bedenken wat mogelijk is. Ra
diostations ontvangen bijvoor
beeld, navigeren langs files, ho
tels reserveren, de lokale benzi
neprijzen opvragen, bioscoop
tickets reserveren, parkeerruim
te zoeken, om maar wat te noe
men.
Becker bijvoorbeeld maakte op
de EFA in Berlijn, dé vakbeurs
voor consumentenelektronica,
al goede sier met Online Pro
(2399 euro). Dat is het debuut
van internet in de auto, in het
gangbare formaat van de auto
radio. Met Becker krijg je inder
daad weer, verkeer of nieuwsbe
richten voorgeschoteld. De na-
vigatiecomputer stippelt de pre
cieze koers uit aan de hand van
de via de Becker-homepage ge
plande route. Online Pro biedt
onder meer toeristische infor
matie, wijst de weg naar nachta
potheken en EHBO-posten. En
hij leest emails voor. Becker
werkt verder aan een parkeerga
rage-zoeksysteem, flitskastfunc-
tie en een adresboek voor de na-
vigatiecomputer. Zo wordt de
autoradio een 'informatie-
spons', zoals een woordvoerder
plastisch zegt.
|CGtt?Dri
Het kon niet uitblijven: een fa
brikant die banden maakt waar
mee je op het circuit terecht
kunt en aan het einde van de
dag doodleuk mee naar huis
tuft. Pirelli heeft 'm: hij zat al
onder een Ferrari 360 Stradale
en heet P Zero Corsa, de snelle
versie van de Rosso. Recht
streeks afgeleid van de raceban
den van het Italiaanse merk. Na
tuurlijk met heel zacht rubber
voor maximale grip en heel wei
nig profiel, omdat je met gladde
banden (slicks) nu eenmaal niet
de straat op mag.
Pirelli heeft de Corsa gemaakt
om mensen met een snelle
straatauto de kans te geven de
grenzen van hun voertuig (en
zichzelf) op te zoeken. Op het
circuit blijkt de band wel veel
last te hebben van waterplassen
(aquaplaning) en dat heeft alles
te maken met de beperkte pro
fieldiepte. Want zo'n band
is altijd een compromis.
Pirelli had heuse au
to's als een Mus
tang Saleen en
een Porsche 911
klaargezet om
de nieuwe
band aan een
testje te on
derwerpen.
Maar ook ge
wonere mo
dellen als
een Lexus IS
en een Mini. De extreem stijve
semi-slick met zijn scherpe
schouders laat op de grond een
enorme voetafcfruk na, maar
blijkt een allerminst nerveus rij
gedrag te veroorzaken. De fabri
kant beweert, dat de band tus
sen 400 en 20.000 kilometer mee
kan, al zul je voor dat laatste
aantal wel extreem rustig moe
ten gas geven. En die 400 slaan
natuurlijk op een paar uurtjes
gassen op het circuit. Michelin
heeft soortgelijke banden (Pilot
Sport Cup) en die bleken tijdens
dezelfde rondjes veel minder
warm te worden, maar wel wat
onderstuurde reacties te veroor
zaken.
In een nieuwe sterk geroboti
seerde fabriek bij Atlanta (VS)
maakt Pirelli ook de Scorpion
STR voor terreinwagens, daar
het meest geliefde autotype.
De P Zero Corsa staat
zacht rubber met een
diep profiel en scherpe schouders.
S
