HO
FS
D 1
V L
L
T
N
KUNST 8f CULTUUR
Den Haag Sculptuur: van vamp tot huissloof
Zondagmiddagconcerten in theater yt Onderdak Akkoord bij Muziektheater
ijftig voorstellingen bij Holland Dance Festival Le Balcon prachtig eil vrijblijvend
rsk.i Op wereldreis in buurtcentrum 't Spoortje
Film by the
Sea ook in
Scheveningen
vrijdag 6 juni 2003
1 nortret van Schrevelius.
Frans Hals Museum
SHiicaiim |(oopt
Frans Hals
- Het Frans Hals Mu-
heeft voor 800.000 euro
b|n miniatuurportret gekocht
Theodorus Schrevelius
ierd 572-1649). geschilderd door
»a w Mis Hals. Het is het eerste
in tachtig jaar dat het mu-
van de Haarlemse mees-
heeft kunnen aankopen. Het
ie hilderij is ten dele gefinan-
met verzekeringsgelden,
mogelijk worden uitgekeerd
ir vorig jaar gestolen schilde-
l Schrevelius was rector
de Latijnse school in Haar-
h|n en Leiden.
ie^rd n
Pfe
1 nd
tie
ifg.
ntho
lea#!
algewater
1 a
stival 28 juni
door Theo de With
sassenheim Theater 't Onderdak in Sas-
senheim begint komend seizoen met
concerten op de zondagmiddag. Er staan
acht matinees geprogrammeerd met on
der anderen pianist Daniel Waayenberg
en fadozangeres Monica Triga. Het is de
belangrijkste verandering in het 180 stoe
len tellende theater in het hart van de
Bollenstreek, dat in september aan zijn
derde seizoen begint.
De zaalbezetting is in die tijd gestegen
van 75 naar 90 procent. „Dat is ongekend
hoog", zegt programmeur Ben Jansen.
„De theaters in Den Haag zijn dik tevre
den met 70 procent. En daar werken ze
met beroepskrachten, terwijl dit theater
volledig door vrijwilligers wordt gerund."
De grote belangstelling voor 't Onderdak
heeft volgens Jansen te maken met de
kwaliteit die geboden wordt en de brede
programmering.
Als we alleen maar cabaret programme
ren halen we een nog hogere bezetting, 't
Onderdak moet echter voor elk wat wils
bieden. Daarom hebben we het toneel
stuk Rembrandt' van Klaas Hofstra,
maar halen we ook Pater Moeskroen met
hun feestmuziek in huis." Pr-man Bert
Kamp voegt eraan toe dat 't Onderdak
met dit beleid niet alleen bezoekers uit
Sassenheim trekt, maar dat ook inwoners
van Warmond, Voorhout en Lisse het
nog jonge theater weten te vinden.
In het seizoen 2003-2004 zijn in 't Onder
dak 36 voorstellingen te zien. Vorig jaar
waren dat er nog 27. „Maar hiermee zit
ten we echt aan ons plafond", zegt
Kamp. „De vrijwilligers moeten het wel
kunnen behappen. Bovendien moet er
ruimte over blijven voor plaatselijke ver
enigingen als Adest Musica, Pankras en
Elckerlyc. Zij krijgen voorrang en kiezen
de data dat zij over de zaal willen be
schikken. In de meeste theaters is het an
dersom en mogen de amateurs spelen op
de onrendabele dagen.
Cabaretier Gert Greveling hield gister
middag voor circa honderd genodigden
de gids voor het nieuwe seizoen ten
doop. Dat wordt op 11 september ge
opend door Javier Guzman, de oud-win
naar van het Leids Cabaret Festival die
snel carrière maakt. Andere cabaretiers
die naar Sassenheim komen zijn onder
anderen Sara Kroos, Mike Boddé en
Sjaak Bral. Programmeur Ben Jansen zegt
erg uit te kijken naar het nieuwe toneel
stuk van Paul Haenen, waarvan in 't On
derdak een try-out te zien is, en Bert
Kamp noemt nog het concert van zanger
Stef Bos.
Het aantal kindervoorstellingen is van
vier uitgebreid tot zeven. Onder de be
zoekers van het Sassenheimse theatertje
is vorig seizoen een enquête gehouden.
De belangrijkste wens die daaruit naar
voren kwam, wordt gehonoreerd: con
certen op de zondagmiddag. Een ander
pijnpunt is de foyer. Die wordt door de
bezoekers niet als gezellig ervaren. Kamp
erkent het probleem. „De klimaatbeheer
sing is niet optimaal en door de enorme
hoogte is de akoestiek problematisch. We
hebben besloten de foyer uit te breiden
en gezelliger aan te kleden. Dat lukt niet
meer voor het begin van volgend sei
zoen. We gaan wel op korte termijn pro
beren de akoestiek te verbeteren."
amsterdam/anp - De medewer
kers van het Muziektheater in
Amsterdam krijgen er onder
meer 2,25 procent aan salaris
bij. Dat zijn de vakbonden FNV
Kiem en NtB met de directie van
het Muziektheater overeengeko
men. De werknemers hebben
ongeveer drie weken lang actie
gevoerd. Ze krijgen volgens FNV
lüem een structurele eindejaars
uitkering van 660 euro. Deze
uitkering zal worden verhoogd
met toekomstige algemene
loonsverhogingen
Van het zogenoemde 'Cap Ge-
mini-geld' voor het wegwerken
van achterstanden in de sector
blijft dan nog geld over dat in
2004 wordt gebruikt om ver
wachte knelpunten in een
nieuw in te voeren salarisstruc1
tuur op te lossen. Daarnaast
wordt zo spoedig mogelijk nog;
een eenmalige uitkering van 400
euro betaald, volgens het nu gè-J
sloten akkoord. De vrijstelling3r'
regeling (extra vrije dagen) voor
oudere koorleden wordt uitg^-,,
breid en er komt 0,1 procent
meer budget voor kinderop
vang. De vergoeding voor ver
blijfskosten ('séjour') buiten het
Muziektheater en voor contact
lenzen gaan omhoog. De nieu
we cao krijgt een looptijd van 15
maanden, van 1 januari 2003 tot
1 april 2004. Leden van de bon
den hebben dit onderhande
lingsresultaat meteen besproken
en er ja tegen gezegd, aldus een
woordvoerder.
Kunst en kerk slaan handen inéén aan Haags Voorhout
[Jden - Nabij de Stadstimmer-
hel >d wordt op zaterdag 28 Juni
gel or het eerst het Galgewater
stival gehouden. Tussen
.00 en 22.00 uur treden vijf
nds op uit Leiden. In de pau-
s draait dj Danny. De optre-
nde bands zijn: Primal Rage,
aximum Overdrive, Bikkels,
th Takin' Angels (voorheen
ackerman) en de Chris Koe-
in Band.
oorstelling
teannuleerd
den - 'Ogen vol waanzin', de
lo die morgen in Theater Ins
au aan de Haagweg in Leiden
ipeeld zou worden, gaat niet
ir. Het stuk moet worden ge-
luleerd wegens ziekte van
ice Sanne Vogel.
Hm over Greet
fmans-affaire
itsterdam - Regisseur Frans
leisz wil een film maken over
I Greet Hofmans-affaire. De
(nan Mevrouw Majesteit van
ins Galesloot dient als basis
lor de film. De schrijver werkt
dit moment aan de definitie-
jversie van het script. „We
joberen ons puur bij de feiten
louden. Die zijn in dit geval
ipannend genoeg", aldus
iducent Hans de Weers. De
dsgenezeres Margaretha
"jofmans (1894-1968) werd in
fc jaren '50 aan het hof gehaald
n iets te doen tegen de oogaf-
jking van prinses Christina.
b verloop van tijd bleek de in-
1 van Hofmans op vooral
ngin Juliana riskant groot
4 werd ze heengezonden.
Vervolg van pagina
den haag/anp - Op het Lange
Voorhout in Den Haag zullen
vanaf volgende week weer tien
tallen beelden in de open lucht te
zien zijn. Donderdag 12 juni be
gint officieel de zesde editie van
Den Haag Sculptuur. Het thema
dit jaar is 'Modelvrouwen'. De
eerste beelden zijn nu al te zien.
Predikanten van de Kloosterkerk
in Den Haag sluiten deze zomer
met hun preken aan op de
openluchttentoonstelling. Het
godshuis van de Hervormde Ge
meente ligt aan het Lange Voor
hout. Het thema 'Modelvrou
wen' komt in alle schakeringen,
van vamp tot huissloof, voor het
voetlicht. En ook de dominees
zullen zeven zondagen lang pre
ken over achtereenvolgens de
Samaritaanse vrouw, de hoer en
de bruid, Maria Magdalena, Ta-
mar, Rachab, Izebel en Debora.
Het is een eigen initiatief van de
kerk, nadat die al onderdak had
beloofd voor een kunstwerk dat
niet buiten kan staan, vervaar
digd door Berlinde de Bruycke-
re.
Den Haag Sculptuur, waar vorig
jaar 600.000 mensen langstrok
ken, breidt steeds meer uit. Het
is niet alleen meer op het Korte
en Lange Voorhout, maar ook
langs bijvoorbeeld de Hofvijver.
Behalve 31 beelden van soms
zeer beroemde kunstenaars als
Botero, Dab', Maülol, Van Pal-
landt, De St. Phalle, Renoir,
Spronken en Visch, zijn er de
ontwerpen van zeven kunste
naars die een speciale opdracht
hebben gekregen, waaronder de
Noordwijkse kunstenares Maja
van Hall. Zij haar haar beeld
'Philosloof voor deze gelegen
heid 'opgeblazen' tot een groot
azuurblauw sculptuur. Vanuit
de bomen langs de Hofvijver
klinkt vanaf volgende week ook
voortdurend aanstekeÜjk gelach,
een idee van nieuwkomer Nata-
sja Boezem. En zelfs 's nachts is
er van alles te beleven op een vi
deoscherm aan het Spui.
Niet alles staat buiten dit jaar. In
de kunstenaarssociëteit Pulchri
aan het Voorhout zijn kunstwer
ken te zien die niet buiten kun
nen staan. Daar is ook een foto
expositie. In het atrium van het
Haagse stadhuis zijn eveneens
enkele kunstwerken te vinden.
De provincie draagt dit jaar ook
een steentje bij: vijftien bül-
boards met de portretten van
evenzoveel vrouweüjke (loco-)
burgemeesters worden aan de
De eerste 'mo
delvrouwen'
zijn inmiddels
te zien op het
Lange Voorhout
in Den Haag.
Foto: ANP
oevers van de Hofvijver gezet.
Den Haag Sculptuur is al ge
deeltelijk opgebouwd, maar pas
in vobe glorie te bewonderen
van 12 juni tot en met 7 septem
ber.
den haag/anp Het festival s
Film By The Sea zal de ko-
mende, vijfde editie in VÜs-
singen uitbreiden naar negens
dagen en bovendien vijf da
gen meedraaien in Scheve- 1
ningen. Op de Zeeuwse -
hoofdlocatie Cine City vin-v
den de filmfestiviteiten plaats
van vrijdag 5 tot en met zon- i.
dag 14 september. Van 8 tot
en met 12 september zal een
deel van het programma ook
te zien zijn in het Pathé The
ater in Scheveningen. In to--/
taal worden ruim negentig
nieuwe films vertoond. Voor
liet officiële competitiepro-
gramma 'Film Literatuur' h
zijn acht films geselecteerd'
die gebaseerd zijn op boe
ken. De jury zal Rinus Ferdi-
nandusse als voorzitter heb
ben en verder bestaan uit
onder anderen Connie Pal
men, Lüy Rademakers, Peter.
van Bueren, Ronald Giphart
en Geert Mak.
Dit jaar zal ook voor het eerst
een meerdaagse cursus 'Filrm
Literatuur' worden gelan-
ceerd met inleidingen, cobe-
ges, debatten en literatuur-.;
verfilmingen. Voor het eerst
vindt tevens de 'Cinema Lite-
rair' lezing plaats waarin een'
filmmaker en auteur ingaan
op zowel boek als film.
Verder zal speciale aandacht*
worden geschonken aan de
Itaüaanse cinema. In het 'Pa
norama programma' worden',
nieuwe films vertoond die la-,
ter in het jaar in de biosco
pen worden uitgebracht.
'Unreleased' is het onderdee{
waarin films vertoond wor-'
den die niet in de Nederland-
se theaters te zien zuben zijn.' -
Hieraan is de publieksprijs'
verbonden.
haag/anp - Bijna dertig dansgezel-
ïappen voeren een kleine vijftig voorstel-
uit tijdens het negende Hoband
ince Festival in Den Haag. Het dansfestijn
*t dit jaar plaats van 18 oktober tot en
8 november.
Drig jaar kwamen er 23.000 dansliefheb-
fers op het evenement af. Dit jaar zijn er
Wiskunstenaars uit AustraÜë, België, Cuba,
fiina, Estland, Frankrijk, Frans-Gayana, Ja-
•an, IJsland, Itabë, India, Nieuw-Zeeland,
prtugal, Verenigde Staten en Nederland,
iet thema is 'Singular Sensations'. „Waar
et in wezen om gaat, is wat je er als bezoe
ker zelf van vindt, de eigen persoonlijke be
levenissen, de singular sensations", legt ar
tistiek leider Samuel Wuersten uit.
Er valt op dit moment zeer veel te beleven in
de dans, valt uit zijn woorden op te maken:
„Meer dan ooit tevoren wordt het werk van
choreografen en dansers wereldwijd gety
peerd door een grote verscheidenheid aan
visies. Kritische stemmen beweren dat de
dans tegenwoordig niets nieuws te bieden
heeft. Maar zo is het niet. Wie de dans van
uit een globaal perspectief beziet, komt tot
een tegenstelde conclusie."
Het festival mag dan twee keer het aloude
'Zwanenmeer' hebben geprogrammeerd,
het zijn twee zeer verschillende en allebei
verrassende voorstellingen, de één uit Au
stralië, de ander uit Estland.
Het 1,5 miljoen euro kostende festival wordt
geopend door het eigen Nederlands Dans
Theater III, met de wereldpremière van 'Tu
lips' van choreograaf en regisseur Mats Ek.
Oudgedienden als Sabine Kupferberg en
Egon Madsen zijn van de partij, net als de
Zweedse danslegende Ana Laguna.
Het Holland Dance Festival heeft op ver
schillende plaatsen in Den Haag plaats,
waaronder Theater Zwembad De Regentes.
theater recensie
Aad van der Ven
Voorstelling: 'Le Balcon' van Peter Eötvös
door De Nederlandse Opera in het kader
van het Holland Festival Muzikale leiding:
Peter Eötvös Regie: Stanislas Nordey.
Decors: Emmanuel Cloius. Raoul
Fernandez. Solisten en Ensemble
Intercontemporain. Gezien: 5/6,
Muziektheater, Amsterdam Nog te zien
aldaar 6/6 en 8/6
Koningin Beatrix werd gisteren bij de opening van het Holland Festival getrakteerd op een opera die zich
in een bordeel afspeelt. Foto: GPD/Elisabeth Carecchio
Met een recente opera die in
een bordeel speelt, werd gister
avond in aanwezigheid van ko
ningin Beatrix het Holland Fes
tival geopend. Het bordeel heet
'Le Balcon', net als het toneel
stuk van Jean Genet, waarop
Peter Eötvös zijn gelijknamige,
door hem gedirigeerde opera
baseerde. Het is niet de eerste
de beste hoerenkast. „Mijn huis
is een ernstige plek, een huis
van illusies", zegt Madame Ir
ma, die er de leiding heeft.
In 'Le Balcon' kunnen de be
zoekers de rol spelen waarin zij
zich graag zien. Een 'bisschop',
in vol ornaat, zegent de dames,
voor een 'generaal' liggen de
medailles altijd klaar, net als
een wetboek en een plechtig
gewaad voor een 'rechter'.
Maar spelen deze mensen
slechts een rol, of hebben zij
buiten het bordeel misschien
toch hetzelfde beroep? Dat we
ten we niet. We weten wel, dat
wanneer het doek opgaat het
bordeel voor een aantal cliën
ten een schuilplaats is voor de
naderende revolutie, die achter
het toneel door middel van ru
moer en geweerschoten hoor
baar wordt gemaakt.
Het toneelstuk is een stekelige
aanval op de gevestigde orde.
Maar de Hongaarse componist
heeft er de scherpe kantjes van
af gevijld. Want zijn muziek is
buitengewoon zachtaardig. Het
is niet de homogene stijl van
zijn vorige opera 'Tri Sestri'.
Eöb'ös wilde volkse en kunst
zinnige stijlen zich met elkaar
verenigen. Opmerkelijk daarbij
is, dat dit idioom wel refereert
aan iets triviaals, maar zeker
niet triviaal is. Dit is elegante,
miniaturistische muziek, die
voortdurend van stijl en karak
ter verandert. De noten vormen
een waar schimmenrijk. We ho
ren voortdurend klanken die
ons vaag bekend voorkomen,
alsof een collectief verleden
wordt aangesproken.
Net als de clientèle zoekt Eöt
vös als het ware bescherming in
het bordeel. Want zijn muziek
is comfortabel en de mogelijk
heid tot een dramatische con
frontatie in verband met de
buiten woedende revolutie - af
en toe komt iemand binnen
met berichten over 'oprukken
de rebellen' - is volstrekt niet
benut. Alles wat in dat opzicht
gesuggereerd wordt is een slag
in de lucht.
Het vluchtige, snel wisselende
karakter van de muziek maakt
'Le Balcon' weinig 'opera-ach-
tig', met uitzondering van het
grote duet Irma-Carmen, dat
plotseling behoorlijk pathetisch
klinkt. Dat valt uit de toon in
een partituur, die over het ge
heel genomen van een buiten
gewoon raffinement getuigt,
alsof de componist het voet
spoor van Ravel gevolgd heeft
en eveneens in de betoverde
wereld van 'L'enfant et les sorti-
lèges' heeft rondgekeken.
De door Stanislas Nordey gere
gisseerde productie, die vorig
jaar in Aix-en-Provence te zien
was, is net zo postmodern fraai
en vrijblijvend de muziek,
met kleurrijke, riante kostuums
die fel afsteken tegen witte
wanden. De solisten zijn dezelf
de als toen, met een buitenge
woon sterke Irma van Hilary
Summers (van klassiek naar
chanson zonder problemen) en
een felle, indrukwekkende Car
men van Morenike Fadayomi.
Onder de heren vallen Juliqs,
Best (rechter), Csaba Airizér
(bisschop) en Harry Peeters
(politiechef) op. Met het Epi*
semble Intercontemporain uit
Parijs kan Peter Eötvös lezen erii
schrijven. ;iW/
*jrf
llB
fees#or Nico van der Plas
jekje
endflDEN - Het is misschien even
lat nfennen, maar vroeg of laat krij-
ver n de ritmes van de raï je te
kun-Jkken. Of het is het gevoel van
der'flamenco die je meevoert
aar verre oorden. In buurtcen-
«Jede ïm 't Spoortje werd gister-
lebutond in elk geval een poging
recei daan al de verschillende cul-
en iren uit de omliggende wijken
erzii» muzikale wijze samen te
engen. De eerste avond van
t Crossover Around The
orld, onderdeel van het Tam-
im Festival, was inderdaad
en wennen, maar wel verras-
nd. Want hoewel het publiek
1 (Jo< et massaal kwam opdagen,
'alleJeek de muziek wel degelijk de
Dndc oeite waard.
poe e wel aanwezigen lieten duide-
hij k merken klaar te zijn voor een
lijho 'ondje afwisselende muziek,
sigei ïen Hollandse house of Ame-
aanse pop, maar Noord-Afri-
anse raï van de band
rdicfananeco en cultureel verant-
jn df iorde dancebeats van dj
^.J. oshe. Bezoekers konden het
dicftel waarderen, zeker toen Cas-
ositiftde het podium betrad, een
icht 0 dat met gitaar, zang en slag-
erk prachtige flamencomuziek
horen. Stiekem werd er zo
er en daar zelfs een dansje ge-
a*gd.
ver twee weken, op donderdag
19 juni, is er een nieuwe editie
van het Crossover Around The
World, dan met de bands Zam-
bayulla en Kayu Raï Experience.
De'hele maand juni zijn, in het
kader van het TamTam Festival,
nog kleine wereldreisjes (naar
oa. India, Turkije, Frankrijk en
Kenia) te maken in Leiden-
Noord en de Slaaghwijk. Zo
staan er onder meer filmvoor
stellingen, dansavonden, buurt
feesten en sing-ins op het pro
gramma. Oftewel, een vakantie
in ejgen wijk.
Het trio Cascade brengt prachtige flamencomuziek ten gehore. Foto: Taco van der Eb
