REGIO
Wordt het staartloos of van de staart?
mm
Haringgeur en maneschijn
'Wat financieel niet levensvatbaar is, moet een stille dood sterven
'Als ik moet gaan dokken voor het betaalde voetbal pak ik mijn kofft
Archeon blijft een van het schooljaar. Ook
NAVRAAG
Schoolreizen zijn een goudmijntje voor pretparken en touringcarbe-
drijven. Nederlandse basisscholen besteden zo'n 45 miljoen aan het
traditionele hoogtepunt
1 7 7 het archeologische the-
pOpUldlT SCflOOlVCtSJC mapark Archeon in Al
phen aan den Rijn spint
garen bij de educatieve reislust. Navraag bij directeur JACK VELD
MAN.
WOENSDAG 28 MEI 2003
Ook zo blij met busladingen vol tere kinderzieltjes?
„Natuurlijk. Voor ons zijn schoolreizen aantrekkelijk omdat wij in
deze tijd nog weinig vakantiegangers kunnen verwelkomen. Voor
scholen is
een bezoek
aan Archeon
aantrekkelijk
omdat wij
hun een spe
ciaal pakket
aanbieden.
Wij zijn
goedkoper
dan de
meeste at
tractieparken
en wat duur
der dan een
museum.
Daarnaast
krijgen scho
len klassefoto's en terugkomkaartjes."
Wat merkt u van de krappe schoolbudgetten?
„Daarover kan ik niet oordelen. Dat Archeon sinds 1999 alleen
maar meer scholen op bezoek krijgt, zegt niets over de schoolbud
getten. Misschien laten zij duurdere parken wel links liggen. Ook
kunnen scholen vaak wat regelen met de ouderbijdrage. Maar als
ik puur naar ons park kijk, krijg ik niet de indruk dat scholen be
knibbelen op schoolreizen."
Wat brengt u de nieuwe generatie allemaal bij?
.Archeon brengt de schoolboeken tot leven. Kinderen kunnen
kennismaken met de prehistorie, de Griekse en Romeinse Oudheid
en de Middeleeuwen. Scholen bereiden zich vaak goed voor. Maar
er is ook vermaak, zoals schapen drijven en gladiatorengevechten.
En er is de mogelijkheid om te overnachten. Daarvan maken niet
alleen scholen uit België gebruik, maar ook scholen uit Leiden."
Hoe organiseerden de oude Grieken en Romeinen hun schoolrei
zen?
„Daar heb ik zogauw geen antwoord op. Wel weet ik dat de Ro
meinen schoolklassen hadden. Zij zullen vast wel eens naar een
gladiatorengevecht zijn gaan kijken.
Kunt u zich nog iets herinneren van uw eigen schoolreisjes?
„Nou en of. 's Ochtends zenuwachtig en daarna uitgelaten zingen
in de bus. Waarheen de reis ging? Oud-Valkeveen geloof ik, want ik
woonde daar in de buurt, en naar de dierentuin in Amersfoort.
Schoolreisjes zijn wat mij betreft van alle tijden."
tekst: Tim Brouwer de Koning
foto: Mark Lamers
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, maandag 29 mei
NOORDWIJK - De maat lijkt vol: zes Noordwijkse horecabedrijven
willen dat de gemeente het sluitingsuur voor het hele jaar op twee
'uur 's nachts stelt. Komt zij niet aan de wensen van de exploitanten
tegemoet, dan zullen zij zelf de deuren een uur langer dan tot nu toe
is toegestaan, openhouden.
"Er moet nu eindelijk maar eens een einde komen, aan die ongelijke
behandeling," schrijven de horecamensen in een brief aan de ge
meenteraad. De zes (Boule 7, Zeepaardje, Van Rheenen, Oesterbar
en De Vuurbaak) zeggen dat zij al een lange tijd ontstemd zijn dat al
leen de Miramar-bar tot vier uur open mag zijn. "Met het geld uit de
ze bevoorrechte positie verkregen, sticht hij nieuwe bedrijven." Ver
der kantten de exploitanten zich tegen de Northgohal, die het hele
jaar tot één uur open is en de Nachtegaal, net over de grens van
Noordwijk, waar men praktisch onbeperkt terecht kan. "We gunnen
de exploitanten echt wel het licht in de ogen; er is voldoende publiek
voor allemaal, maar om een behoorlijk bedrijfsresultaat te bereiken,
is het noodzakelijk dat ons dezelfde mogelijkheden worden gebo
den", aldus de brief.
ANNO 1978, maandag 29 mei
LEIDEN - Op Pomona streden zaterdag 26 jeugdige voetballertjes in
de finale van het door de v.v. Leiden in samenwerking met het
Leidsch Dagblad georganiseerde strafschoppen-voetbaltoernooi. Op
de foto Richard Boot, één van de 26 finalisten, die Haarlem-doelman
Rob Boersma beproeft. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kruinen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507,2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de Dalie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, G.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIES
071-5 356300
Sprinters (rubrieksadv.).- 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
t(rt het aulomatisch-afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Dat Willem Beukelszoon uit Biervliet
het haringkaken in 1380 heeft uitge
vonden, dat weten de liefhebbers nu
wel. Die vondst verlengde de houd
baarheid van de vis, die vanaf vandaag
weer als Hollandse Nieuwe verkocht
mag worden. Maar welke wijsneus
heeft bedacht dat haring 'van de
staart' gegeten moet worden? Er zijn
al heel wat verhalen over de zilte lek-
kerij geschreven, maar over de wijze
van verorberen is niets te vinden.
Haring van de staart eten is nog
steeds gemeengoed. Tenminste, in
deze regio dan, want in Amsterdam is
het normaal om een (grote) haring
aan stukjes te snijden en er zuur bij
te serveren.
Dat raadt vishandelaar Schaap aan
de Leidse Herenstraat zijn klandizie
zeker niet aan. Van de honderd ha
ringen die hij verkoopt, glijden er 99
van de staart gulzige kelen binnen.
Cees Hartevelt van de gelijknamige
kraam aan de Diamantlaan juicht die
traditie toe: „Geen broodje of andere
poespas. De staart tussen de vingers,
nek naar achteren en happen maar.
Wat mij betreft zonder uitjes. En, ui-
Dit is Henk. Henk is een haring. Of
liever, een Clupea Harengus Haren-
gus, om hem zijn officiële naam te
geven. Henk is acht jaar, al een hele
leeftijd voor een haring in de
Noordzee. Hoewel zijn neefjes en
nichtjes verder naar het noorden
een stuk ouder kunnen worden,
soms wel vijfentwintig jaar.
Henk is een centimeter of twintig
lang. Ook dat is voor een Noordzee-
haring fors. Zijn ouders hebben
hem verteld dat oom Hagar, die ha
ring is bij Noorwegen, meer dan
twee keer zo groot is, maar die heeft
Henk nog nooit met eigen visse-
ogen gezien.
Acht jaar geleden begon Henk in
een wolk van hom en kuit, in het
noorden van de Noordzee. Daar
zijn de paaigronden waar jaarlijks
miljoenen haringen hun hom (sper
ma) en kuit (eitjes) het water in
schieten. Er zweeft zoveel hom
rond, dat geen enkel eitje onbe
vrucht blijft. En een van die eitjes
werd Henk.
Het eerste jaar werd Henk nog
weerloos door de stromingen mee
gevoerd. Twee weken na het paaien
van zijn miljoenen ouders was hij al
een larve tussen de larven. En zag
hij hoe zijn broers, zusters, neven,
nichten en vage kennissen bij bos
jes werden verorberd door andere
zeedieren. Larf)es van anderhalve
centimeter lang, door eb en vloed
over een enorm gebied uitgespreid,
die zich voedden met plankton.
Henk heeft geluk. Hij overleeft de
eerste winter, en begint dan als een
gek te groeien. De eerste zomer al
tien centimeter. Dan is hij groot ge
noeg om de nakomelingen van zee-
kreeftjes te eten. En ook de tweede
winter valt Henk niet - zoals nog
eens een slordig miljoentje soortge
noten - ten prooi aan roofvissen of
zeevogels. Noch belandt hij als jon
ge, zilverkleurige haringbaby in de
netten van gamalenvissers. Ook een
rotmanier om aan je eind te komen.
Toen hij twee was, durfde Henk
voor het eerst naar dieper water te
zwemmen. Daar zwemt de oudere
haring rond, en Henk kon vrolijk
achter de ouderen aan naar de
paaigebieden. Als Noordzeeharinkje
is hij op tweejarige leeftijd al ge
slachtsrijp, terwijl zijn Noorse colle
ga's - die ouder, groter en dikker
worden en vooral in Duitsland ge
liefd zijn - nog een paar jaar moe
ten wachten.
Zo brengt Henk de komende zes
jaar door. Overdag in het diepe
water, 's nachts wat meer aan
de oppervlakte, omringd
door honderdduizend
soortgenoten. Een keer per
jaar naar het paaigebied.
Dan zwemmen de jonge L_
haringen achter Henk aan, iP
zoals hij vroeger achter de 1
oudere aanzwom. En intus- i
sen oppassen voor kabel- 1
jauw, wilde zalm, zee
honden, orka's, dolfij
nen, Jan-van-Genten,
en als je dat allemaal
hebt overleefd dan
krijg je ook nog eens die
mensen met hun netten.
Nu, acht jaar oud en al bijna
aan het einde van zijn natuurlijke
leven, is het geluk van Henk op.
Een Katwijkse trawler heeft hem
in het net gestrikt. Morgen laat een
grote, dikke man met een snor hem
zijn keelgat inglijden. Als er maar
geen uitjes bij zitten, denkt Henk
nog, voordat hij ruw wordt gekaakt.
Anton Diedrich
teraard, vers van het mes."
Bij Ben Teske van de Fish Company
in Noordwijk is het niet anders.
„Maar als ik een mantelpakje mijn
zaak zie binnenwandelen, dan vraag
ik of ze de haring in stukjes gesneden
op een kartonnetje geseiveerd wil.
Meestal heb ik het bij het juiste eind:
die vrouw wil de haring
inderdaad in stukjes
gesneden. Maar
dat gebeurt
niet vaak."
Nico Schui
temaker
van de
lijknamige
viswinkel
in Katwijk
bespeurt
èen ten
dens:
de
haring wordt steeds minder van <j
staart gegeten. „Bij supermarkten
Albert Heijn zie je haring staartloij
de winkel liggen. Die ontwikkelinj
houden wij in de gaten, want je ra
met de tijd meegaan." Bij visbuff(
levert Schuitemaker staartloze haj
aan. „Omdat het wat makkelijker:
eet", legt Schuitemaker uit. Zelf 6
hij de haring in de periode van Hj
landse Nieuwe van de staart met(
'heel klein' uitje.
Schuitemaker constateert verder!
het haringpubliek vergrijst. „Er
geen jeugd de zaak binnen die o
haring vraagt. Ze vragen wel om
beling. Daar moeten we op inspej
Dan moeten we haring ook op eej
andere manier promoten. Als onj
deel van een salade, bijvoorbeeld
Maar dat staat nog in de kinder- j
schoenen."
Rob Onderwater
Cees Hartevelt hapt een haring 'van de staart'. Foto: Wim Dijkman
KLANKBORD
De burgemeester van
Maastricht die het aan
durfde de geldkraan voor
MW dicht te draaien
heeft politiebescherming
'nodig. Woedend zijn ze,
de supporters. Toch heeft
de burgemeester waar
schijnlijk een ruime (zwij
gende) meerderheid aan
zijn zijde, zo blijkt uit de
reacties op de LD-stelling
van deze week: 'Burgers
mogen best meebetalen
aan het in stand houden
van betaald voetbal'. Ne
gentig procent is het niet
met de stelling eens. Een
selectie uit de reacties.
Ad Kop, Leiden: „Wordt
het niet eens tijd dat we
ons gaan realiseren wat
voetbal doet voor onze
maatschappij? Niet veel
goeds, toch?"
Angelique Valk, Leiden:
„Het lijkt me eerlijker om
dit te beperken tot de
voetballiefhebbers. De
(belachelijke) salarissen
van voetballers moeten
omlaag en verenigingen
moeten zelf maar geld
zien te verdienen."
J. van der Meulen, Lei
den: „Eens, gewoon de
toegangsprijzen verho
gen. Mogen die voetbal
lers met droge ogen gaan
uitleggen dat dat kaartje
zo duur is omdat zij zo
veel verdienen of omdat
er jarenlang wanbeleid is
gevoerd is. Niet meebeta
len via hogere OZB na
tuurlijk, alles wel op vrij
willige basis."
Jan Hariot, Oegstgeest:
„Burgers mogen best
meebetalen (en doen dat
ook) aan het instandhou
den van amateurvoetbal.
Betaald voetbal is een ge
wone bedrijfstak. Wan
neer een club financieel
niet levensvatbaar is, dan
is dat jammer, maar
wanneer het met je favo
riete kruidenier niet goed
gaat, springt de overheid
(en in financiële zin de
burger) tenslotte ook niet
in."
PA.M. Peeters, Katwijk:
„Professioneel voetbal is
een bedrijfstak en dient
als zodanig behandeld te
worden. Amateurvoetbal
daarentegen kan in een
aantal gevallen als wel-
zijnsonderdeel worden
gezien. Instandhouding
hiervan is belangrijk."
J.S.M. van Ulden, Roer
mond: „Zolang ze het uit
eigen zak doen, prima.
Nooit van belastinggeld
want er zijn zoveel tak
ken van sport die niets
Burgers mogen best
meebetalen aan het in
stand houden van
betaald voetbal
gesubsidieerd krijgen."
M. van der Zwan, Lisse:
„Laat die voetballers
maar wat minder verdie
nen, dan gaat het al gauw
beter. Wij werken ruim
veertig uur en wat zij in
de maand verdienen
daar doen wij drie jaar
over."
C. van der Plas, Katwijk:
„Elke zichzelf respecte
rende club moet zich
mijns inziens zelf kun
nen bedruipen. Persoon
lijk voel ik me niet geroe
pen de 'gigantische' sala
rissen van de heren voet
ballers/trainers te spon
soren. Mijn mening is dat
je zelfs de maatschappe
lijke kosten (politie-inzet,
en dergelijke) bij de prof
clubs in rekening moet
brengen. Waarom zou de
burger (via z'n belasting
geld) hiervoor moeten
opdraaien? Laat, wat fi
nancieel niet levensvat
baar is, maar een stille
dood sterven."
W. Veenstra, Leiden:
„De burger betaalt al ge
noeg aan het in stand
houden van het betaalde
voetbal: politie-inzet,
schade na relletjes of uit
de hand gelopen kampi
oensfeesten, enzovoort.
Ik zie niet in waarom ge
meenten en andere in
stanties dan nog zouden
moeten bijdragen. Als
een club niet voldoende
inkomsten uit sponso
ring, kaartverkoop en
dergelijke heeft, dan
moeten ze maar snijden
in de uitgaven. En als de
club het financieel niet
meer kan redden, gaat ze
- net als elk ander com
mercieel bedrijf - failliet.
Dat is heel jammer voor
de supporters, maar het
is niet in het algemeen
belang van de bevolking
om dergelijke clubs te
ondersteunen met ge
meenschapsgeld.'
H. Ouwersloot, Katwijk:
„Grotere onzin heb ik de
laatste jaren niet ge
hoord."
Ton Hoffmans, Noord-
wijkerhout: „Commerci
ële instellingen dienen
zelf hun broek op te hou
den. Mensen hoeven niet
mee te betalen aan iets
waar Ve geen behoefte
aan hebben. Ik wil dus
alleen betalen via een
toegangskaartje."
RW.M. Langerak, Al
phen aan den Rijn:
„Eens. Omdat miljoenen
mensen daar plezier aan
beleven. Tenslotte beta
len we ook allemaal mee
aan het instandhouden
van theaters, musea en
dergelijke."
H. Dubbelaar, Leider
dorp: .Absoluut niet
mee eens, als je ziet wat
het al kost om voetbal
wedstrijden ordelijk te la
ten verlopen, kan je het
geld voor veel leukere
dingen gebruiken. En
daarbij houdt niet ieder
een van voetbal, er zijn
veel leukere sporten om
van te genieten."
T. Ouwehand, Katwijk:
„Voetballers moeten
eerst maar eens met veel
minder salaris genoegen
nemen, want dat is hele
maal buiten alle normale
verhoudingen. Het is be
lachelijk dat gemeentes
stadions op moeten ko
pen met gemeenschaps
geld omdat de voetbal
clubs die veel te lang op
veel te grote voet hebben
geleefd anders failliet
gaan."
R. van Houten, Noord
wijk: „Toen ze allemaal
miljoenen verdienden,
hadden ze mij ook niet
nodig om het op te ma
ken."
Ronald de Ligny, Lei
den: „Ik ben niet tegen
betaald voetbal, maar de
overheid moet zich niet
bemoeien met een be
drijfstak, die ver boven
zijn stand leeft."
J. van Rijn, Katwijk: „Ik
vind het belachelijk dat
de belastingbetaler amu
sement in stand moet
houden. Dat geld kan be
ter naar onderwijs of ge
zondheidszorg."
HJ. Peeters, Oegstgeest:
„Natuurlijk mogen zij
dat, zolang zij dat eigener
beweging en uit hun ei
gen portemonnee doen.
Zij kunnen lid of dona
teur worden van hun fa
voriete club. Iets anders
wordt het, wanneer zij
dat geld reeds hebben af
gedragen aan de belas
tingdienst. Dan is h
melijk niet langer hl
gen, vrijwillige keuz
antwoord moet dan
luiden: zeer beslist
In het betaald voetb
gaan salarissen en tl
fergelden om, die ei
veelvoud bedragen
het tractement van
minister-president,
taald voetbal is 'big
ness', en verre van o
lijdend, tenzij door*
beleid en wanbeheè:
'Meebetalen' zou bil
dien leiden tot grovt
rechtsongelijkheid, j
ten die wat de koste
de uitgaven betreft,f
nog een beetje noru
houden, zouden vo!
hun burgerzin gesü
worden, door geeni
veel lagere ondersté
ning."
De stelling van deze
gaat over de salariëj
de top van het bedrf
ven en overheidsinsl
gen en luidt heel sin
Topmanagers verdie
veel
Reageren: www.leiti
dagblad.nl of via dej
(Stelling, postbus 54
AB Leiden.)
Cees van Duijn (41), vastgoedcon
sultant/belegger te Warmond:
„Wanneer burgers ook nog eens so-
lidariteitbelasting moeten betalen
voor een sportvoorziening, dan staat
het hele belastingsysteem ter discus
sie. Als er onvoldoende draagvlak of
geld is voor een type sport dan is er,
democratisch gezien, geen plaats
voor deze sport. Er zijn allerlei stich
tingen, fondsen en subsidieregelin
gen die sportverenigingen financieel
ondersteunen. Wil je met weinig le
den en grote club opbouwen en ver
wacht je dat mensen die niets met je
sport van doen hebben, hierin bij
dragen, dan sla je de plank mis.
Jammer voor MW.
Even weer de
voetjes op de
1 vloer en niet zwe-
f vend filosoferen
over internatio
naal voetbal
met de over
heid als
shirtsponsor."
Nancy Knijnenburg (35) uit Leiden,
beveiligingsmedewerker/trainer
vrouwenselectie SJC Noordwijk:
„Niet mee eens. Betaalde voetballers
zijn gewoon werknemers die betaald
moeten worden door een 'baas'. De
ze baas krijgt z'n geld binnen van
sponsors en betalende toeschou
wers. Ik vind niet dat burgers moe
ten gaan betalen om een club in
nood te redden. Indirect betalen ze
toch al, want als de gemeente in
springt komt dat geld meestal uit het
gemeentelijke belastingpotje. Als je
als sponsor wil helpen, prima. Maar
je kunt de mensen niet gaan ver
plichten de club te behouden, er zijn
namelijk ook mensen
die helemaal niet
van voetbal houden.
Vrijwilligheid is het
enige juiste woord in f
deze."
Dennis Salman (30) uit Noordwijk,
actief lid Lijst Nieuwe Politiek, me
dewerker Noordwijkse Woning
stichting, discjockey:Als voetbal
hater nummer 1 - ik ben zélfs geen
supporter van het Nederlands elftal
- laat mijn mening zich al raden.
Beetje stom achter een balletje aan
rennen en ik daarvoor betalen?
Grrrr... ik zit me nu al vreselijk boos
te maken. Als ik straks via de belas
ting voor het betaald voetbal moet
gaan dokken, pak ik écht mijn koffer
om dit land definitief de rug toe te
keren. Ik boycot niet voor niets de
publieke omroep die van onze cen
ten duur betaalde voetbaluitzendin
gen brengt. Ik kan me
voorstellen dat veel
mensen van voetbal
genieten, maar laat p j
hen daar dan ook IH
maar zelf voor beta- - J?
len. Eens kijken of
voetbal dan nog zo V .^Jk
leuk is.
Berend Stolk (48) uit leiderdorp,
intensive care-specialist in Dijk-
zigt-ziekenhuis: „In het oude Rome
was het volksvermaak in de arena
gratis. Gladiatoren en wat knagende
leeuwen, allemaal voor niks. Wij le
ven in een iets andere tijd, dus dat
we mee betalen aan voetbal vind ik
best. We betalen overgens ook mee
aan de bewaking, aan het inzetten
van de ME straks bij iedere wedstrijd
van FC Den Haag en indirect ook
aan alle vernielingen na een kampi
oenschap. Allemaal best. Maar dat ik
mee moet betalen aan faillissemen
ten, veroorzaakt door niet-capabele
bestuurders die vele miljoenen beta
len aan ongemanierde
spelers, die niet kunnen
scoren maar wel kla-
gen, vind ik bezopen. 1
Burgemeester Leers
van Maastricht ver
dient een lintje."
Karin Castelijn (42) uit Rijpw
ring, boerin: „Met de stelling
burgers zouden moeten meeb
aan de instandhouding van bt
voetbal ben ik het niet eens. B
houden het betaald voetbal in
door toegangskaarten te kope
Daarom moet het betaald voe
aantrekkelijk zijn om naar toe
gaan. En indirect betaalt de bi
ook al voor het betaald voetba
maar eens naar al die reclame
den. Dus ik zou werkelijk niet
op welke manier de burger zij
steentje zou moeten bijdrager
het betaald voetbal in stand te
den. De burger betaalt al ge
noeg."