Bonifatius? Was die
hier niet op vakantie?
i
Wk-r
GESPREK VAN DE DAG
De antwoorden
De vragen
-
PÖ&Si"
Waterschap
DINSDAG 27 MEI 2OO3
DAGELIJKS LEVEN
II II II II II II
II II V I
MATuÓAUji-c. W'Lye tic MET J£ BED
«EPEv«é£N WiLl7fc MÉT JE MMC. (3E£> ,2ESTltf JAAO. öEi.EX?EA/
MENSELIJK
De voorbereidingen voor het feest
'Monnickendam 650 jaar stadsrech
ten' zijn al enige tijd in volle gang,
maar het is de vraag of het door kan
gaan. De STADSRECHTEN zijn na
melijk zoek. Althans, het originele,
officiële document uit 1355 waarop
vermeld staat dat Monnickendam
zich een stad mag noemen. De orga
nisatie wilde rondom de feestelijk
heden in 2005 een website maken
en het idee ontstond daarop ook een
scan te publiceren van het officiële
stadsrechtendocument. Maar dat
bleek nergens te vinden. Een zoek
tocht door het Waterlands Archief
en het historich museum De Speel-
toren in Monnickendam leverden
niets op. Vooralsnog ontbreekt het
aan aanknopingspunten om verder
te zoeken en daarom doet de organi
satie een beroep op de bevolking:
wie weet waar het document is,
wordt dringend verzocht zich te mel
den.
De Amerikaanse popster MADONNA
ondersteunt in haar woonplaats
Londen een centrum voor de gehei
me leer en mystiek van de joden,
kabbala. De 44-jarige zangeres en
haar man Guy Ritchie stelden ruim
5,1 miljoen euro voor een nieuw in
stituut beschikbaar. Volgens de
Britse krant The Observer gelden
Madonna en haar man als een van
de rijkste volgelingen van de 4000
jaar oude spirituele traditie. Andere
beroemde aanhangers zijn Mick Jag-
ger, zijn ex-vrouw Jerry Hall, Naomi
Campbell, Elizabeth Taylor en Bar-
bra Streisand. Madonna en Ritchie
werden in Los Angeles al onderwe
zen in de kabbala. De zangeres be
stempelde de uitwerkingen op haar
zelf als revolutionair. Zij vertelde dat
ze onder meer geleerd had niet meer
te roddelen. Foto: AP
Het popidool BRITNEY SPEARS
gaat via internet kledingen persoon
lijke voorwerpen veilen ten gunste
van haar eigen benefietorganisatie.
Volgens de Amerikaanse televisie
zender CNN laat Spears 170 voor
werpen veilen via de site gottaha-
veit.com. Kleding die ze gedragen
heeft bij optredens, roze ballet
schoentjes en danskleding die
Spears als kind aan heeft gehad,
gaan zo onder de hamer. Fans kun
nen ook oude schoolboeken, kinder
tekeningen en oude publiciteitsfo
to's kopen. De opbrengsten gaan
naar The Britney Spears Founda
tion, dat kinderen steunt die kunst
willen beoefenen. Foto: Reuters
Koningin Elizabeth II heeft de vrien
din van kroonprins Charles, CAMIL
LA PARKER BOWLES, officieel uit
genodigd voor de kerkdienst ter ge
legenheid van de vijftigste verjaar
dag van de kroning van de Britse
vorstin op 2 juni 1953. Dat heeft
Buckingham Palace gisteren be
kendgemaakt. De dienst heeft
plaats in Westminster Abbey. De
verhouding tussen Charles en Parker
Bowles is officieel niet erkend. Niet
temin verschijnt zij af en toe wel in
het openbaar met leden van de ko
ninklijke familie. De uitnodiging
voor de prominente gebeurtenis op
maandag 2 juni is volgens waarne
mers een teken dat de relatie tussen
Elizabeth en Parker Bowles goed is.
De gescheiden Parker Bowles was
vorig jaar ook bij de uitgebreide
feestelijkheden rond het regerings-
jublileum van de koningin. Die werd
staatshoofd zodra haar vader in
1952 was overleden. De kroning
volgde in het jaar daarna. Foto: AP
|eej;nsu 'tri6i *Si
Mnaa apuapua3aN -fri
aipu|-spue|
-japaN uj ua8u!|apue;sdo ap ua3a; ja3a| aspuepapaN }aq uba uapajido }3H "£i
aiSpg ueA pjatwfjiajiueiyeuo zi
ua>|)|ap;uo ajpui jeeu jipopoop a^fuapjoou aa -u
sjaqqnn '|Xn uaa 'ufi|03 'jadAn» *oi
puB|s^na -6
UBBupuow 'q3o9 uba 'ipuBjquiay 'ipsog 8
;uaoojd osL
II sdjiu 'afuBds uba 3ujuo>| ap 'afueds '9
snpoqe -S
(pua>|aja3 pao3 uapjoM 3eiu luaaojd oi UBp japujw sa||B) ;uaoojd L'g Tr
uappjqjaA wopuaisuqa ;aq 'uaua;sja»
uadiuE|!ao|S 'uaAoqpuig 'z
EUjiuiaLiüM u9 IPpuaH 'l
Veel soldaten sneuvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog. Aan welke kant stond Nederland? Foto: Reuters
1. Wie waren de ouders van prinses Juliana?
2. In 1891 begon Gerard Philips een fabriekje. Waar deed hij dat en w;
maakte hij er?
3. In 754 werd Bonifatius bij Dokkum vermoord. Wat deed hij in ons I;
4. Wat was het aandeel in procenten van de Nederlanders in de zevei
de en achttiende eeuw in de internationale slavenhandel op Afrika?
5. In 1971 wilde minister Van Agt de Bloemenhove-kliniek in Heemsti
sluiten. Wat gebeurde daar dat kennelijk niet mocht?
6. Tegen wie kwam Willem van Oranje in opstand?
7. In 1942 begonnen de Duitsers met de deportatie van joden. Hoevi
cent van de Nederlandse joden overleefde de Tweede Wereldoorlog
8. Zet de volgende schilders in de juiste historische volgorde: Vincent
Gogh, Piet Mondriaan, Rembrandt van Rijn, Jeroen Bosch.
9. Uit welk land kwamen in de negentiende eeuw de meeste migranl
naar Nederland?
10. Zet de volgende minister-presidenten in de juiste volgorde: Abrahj
Kuyper, Joop den Uyl, Hendrik Colijn, Ruud Lubbers.
11. In de winter van 1596 verbleef Willem Barentsz in het Behouden
Nova Zembla. Wat wilde hij eigenlijk doen?
12. Over welke kwestie voerden de Belgen en de Nederlanders in 1831F
log?
13. In 1947 begon Nederland met de eerste van de zogenoemde politi<T
acties. Wat waren dat?
14. Sinds welke eeuw is Nederland een koninkrijk?
15. In welk jaar begon de Eerste Wereldoorlog en aan welke kant stonf
derland?
De antwoorden staan links onderaan de pagina.
Joop den Uyl, was hij premier voor of na Ruud Lubbers? Foto: ANP
Een piepjonge prinses Juliana met haar ouders. Diana en Claus? Fotj^
Het is eigenlijk al lang bekend, maar een onderzoek van het
Historisch Nieuwsblad laat het nog eens pijnlijk zien: de Neder
lander weet niets van zijn eigen geschiedenis. Bijna zevenhon
derd mensen maakten een proefwerk en haalden daar gemid
deld een 4,2 voor. „Heel, heel erg treurig."
Laten we makkelijk beginnen, dachten ze nog: 'Wie wa
ren de ouders van prinses Juliana?'. Helaas. Mensen
die het dachten te weten, kwamen met antwoorden
als Willem m en Anna van Saksen, Emma en Wil
lem van Oranje en zelfs Claus en Diana. Een 15-
jarige scholier uit Bergen op Zoom kwam niet
eens aan antwoorden toe, omdat hij 'geen-
eens' wist wie Juliana is.
Het speciale proefwerk geschiedenis
was gemaakt door het Historisch
Nieuwsblad en de Stichting Actu
eel Verleden. Ze waren be
nieuwd hoe bekend de Ne
derlandse bevolking is p
met haar eigen historie.
Vijftien vragen had
den ze bedacht,
onder het motto
Wat elke Neder
lander moet weten'.
Uiteindelijk deden er
683 mensen mee. Het ge
middelde, zo meldt het His
torisch Nieuwsblad (HN) ge
schokt in haar nieuwste nummer,
is een 4,2.
Frans Smits van HN zucht nog maar
eens. Hij is er geen vrolijker mens van ge
worden. ,We hadden wel het vage vermoe-
den dat veel mensen niet over enorme histori
sche kennis beschikken, maar hier zijn we toch
van geschrokken. Ik heb alle formulieren persoonlijk
doorgenomen, en er waren hele reeksen bij waar echt
niet één goed antwoord op stond. Heel, heel erg treurig. Ze
ker als je bedenkt dat we het met opzet erg makkelijk heb
ben gehouden.''
Iedereen scoorde laag: mannen,'vrouwen, allochtonen,
hoog opgeleiden en laag opgeleiden. Op elk van de vijftien
vragen kwamen antwoorden binnen die Smits en de zijnen
hooglijk verbaasden. Zo wisten heel veel rr^ensen niet
wie Bonifatius was ('Had hij niet iets te maken met de
VOC?' of Was hij soms stamhoofd van Friesland?')
en wat hij kwam doen. Sommigen hielden het op
ruzie zoeken namens de Romeinen, anderen
dachten dat de geestelijke hier vakantie
jrv kwam vieren. Eén iemand was wel heel
stellig: 'Bonifatius was een homo!'
Ook bleken veel mensen nog nooit
gehoord te hebben van Piet
Mondriaan en Jeroen Bosch ('Is
LH lil .f dat geen familie van Wouter?
Een 52-jarige vrouw
dacht dat de politionele
9!n acties bedacht waren
door Willem Drees,
die er zo voor wil
de zorgen dat
alle mensen so
ciaal verzekerd
waren. En een 30-
jarige man wist met
stelligheid te melden dat
de Eerste Wereldoorlog be
gon in 1903. Dat had hij zelf
uitgerekend, 'want de Tweede
p Wereldoorlog begon in 1914'.
„Het is gênant", zegt Smits nog
maals. „Het gaat hier om fiindamen-
tele kennis over onze samenleving.V61-
JrT-gens de historicus moet de reden voor alle
t- pr ellende niet alleen gezocht worden in de
I kwaliteit van het onderwijs, maar ook in de ma-
r nier waarop de Nederlanders hun eigen verleden
Een echte Mondriaan. Een oude of mo
derne schilder? Foto: Reuters
bezien. „Wij zijn altijd een beetje bang geweest voor of
geschiedenis. Uitgebreid terugkijken, dat is niks. Dat l' 1
alleen maar tot nationalisme en racisme, en daar willp
niks van hebben. Onzin, natuurlijk. We moeten onsz^i
woon eens wat belangrijker gaan vinden. Ik weet zektf
een dergelijk proefwerk in Frankrijk een veel hogere sa
had opgeleverd." 'j< ji
Een paar jaar geleden liet het Historisch Nieuwsblad
den van de Tweede Kamer ook een proefwerk maken
was wel iets moeilijker, maar van de score werd toen f
de gesproken: een 4+. Er kwam prompt een commissi
voorstelde in het geschiedenisonderwijs een minima#1
ket van historische overzichtskennis aan te bieden. Et
dere commissie werkte dat plan uit, en haar voorsteef'
nu al twf
op behaf1
ling in d(c
Tweede f
»p£
genoeg'*
bert Smr
mm mhL
Bonifatius. Homo of toerist? Foto: GPD
Bölgesel su isleri (waterschap) olarak, sizi su baskinla-
rindan koruyoruz. Aldus de tekst van een advertentie
geplaatst door het waterschap Amstel, Gooi en Vecht.
Wij als waterschappen, zo is de boodschap, houden
ook de voeten van Turkssprekende buurtbewoners
droog. En ook zij mogen per post hun stem uitbrengen:
er moet namelijk een nieuw waterschapsbestuur ko
men. De dag daarvoor had ik in mijn brievenbus een
envelop met veel papieren gevonden. Mijn eerste asso
ciatie was met belastingen en ik ging direct op zoek
naar de acceptgiro. Iets met rioolrecht, vermoedde ik.
Maar deze keer bleek het te gaan om een mij tot nu toe
onbekend fenomeen: dat van de waterschapsverkie
zing. En niet zomaar een waterschapsverkiezing, maar
eentje in wel drie verschillende categorieën: gebouwd,
ongebouwd en ingezetenen. Je vraagt je af hoe het mo
gelijk is, maar ik had van dat alles nog nooit gehoord.
Waar ging dit over? Ik ploeg mij jaarlijks door stapels
kranten en tijdschriften en zie nachtelijke documentai
res over algebra en natuurlijke geboortebeperking bij
pygmeeën. Maar wat een waterschap precies was, ik
moest er echt even over nadenken.
Nu ben ik overtuigd democraat en heb mijzelf al lang
1 de stemplicht opgelegd. Maar op wie zou ik
toch moeten stemmen? Wat was, qua wateren schap
pelijkheid, het verschil tussen bijvoorbeeld kandidate
Elina Hatzmann en kandidaat Kees Stoffel? De over
heid had mijn keuzeprobleem gelukkig voorzien. Toe
lichting over de kandidaten kon ik vinden in de bege
leidende folder. Nee, zelfs in tivee folders. Eén folder
boordevol kandidaten ingezetenen, de andere met de
kandidaten bebouwd. Een van die laatsten, bebouwd,
was wonderlijk genoeg Cox Habbema, een tamelijk
bekende Nederlandse uit de theaterivereld. Wil Cox op
eens in een waterschap? Ja, dat wilde ze, blijkbaar.
Maar waarom dan toch? Omdat, en ik citeer haar, wa
ter een serieuze zaak is, nu en vooral in de toekomst,
en vooral in Nederland met haar trotse waterbeheer
sing. Einde citaat. Welaan, tekst kon beter, maar als ik
dan toch iemand moet kiezen dan iemand van het
theater. Solidarity, brothers. Maar nergens in mijn en
velop kon ik een stembiljet vinden waar Cox aange
kruist kon worden. Mocht ik aan de bebouwde water
verkiezingen niet meedoen? Jawel, zo bleek na tien mi
nuten zelfstudie in de waterschapskunde, maar blijk
baar was het rode stembiljet niet meegekomen.
Mijn enige stembiljet was het blauwe, dat alleen telde
in de categorie 'ingezetenen'. Ook daar geen Turkse
kandidaten overigens. Wel vrouwen als Pauline Buurs-
ma-Haitsma C waterbeheer kent vele aspecten, zelf vaar
ik met veel plezier door de Amsterdamse grachten en
mannen als Melle Smit Cruim 70% van de aarde be
staat uit water, het menselijk lichaam voor 80%'). Me
neer Smit heeft gelijk. Komkommers bestaan zelfs voor
90% uit water, maar als argument om door mij geko
zen te worden is dat nog steeds onvoldoende. Kandi
daat Fransen heeft zoveel tekst over zichzelf dat de
drukker hem midden in een zin afbreekt. Teveel
blablaweg. Nog dertien kandidaten te gaan. Ik
stuit op Elina Hatzmann. Jong vrouw en groen.
Die maar doen dan? Dan tref ik Ruud Ne-
derveen. Zijn openingszin is de eerste
die direct raak is: Waterschappen staan
erg ver van de mensen af. Maar won
derlijk genoeg is dat in het geval van
Ruud en mij nu juist niet zo: deze zo rea
listische kandidaat blijkt bij mij om de
hoek te wonen. Ik stem Ruud. Klaar. En als
Ruud slim is bestelt hij binnenkort een pizza
bij Osman van 'Mama Mia', trekt zo ook nog één
Turkse stem, en wint met tivee stemmen het hele
waterschap.
