KUNST CULTUUR
'Leed is erg voor iedereen'
Regeringspartij en:
Filmsteun behouden
Leidse Gasten musiceren wel degelijk op hoog niveau
Wetenschap is
gedupeerd door
'roofgraven' Irak
Pavarotti repeteert
'Bot' van
Guzman stc
als een hui
Staking bij
Muziektheater
Amsterdam - Circa 150 mede
werkers van het Muziektheater
in Amsterdam hebben gister
ochtend vier uur lang gestaakt
voor betere arbeidsvoorwaar
den. Het gezelschap bestond
uit allerlei medewerkers, zoals
koorleden, technici, decorbou
wers en administratief perso
neel. Het gezelschap toog per
bus naar het Decorcentrum in
de Bullewijk in Amsterdam-
Zuidoost en drong daar, overi
gens zonder problemen, naar
binnen. Ter plekke werd onder
ling gediscussieerd over de pro
blemen, aldus een woordvoer
der van een van de deelnemen
de bonden.
Atlas Nederlandse
taal en literatuur
leiden - De digitale bibliotheek
voor de Nederlandse letteren
(dbnl) heeft gisteren de 'Atlas
voor de Nederlandse taal en li
teratuur' uitgebracht. In de at
las staan taal en literaire gege
vens over meer dan elfhonderd
plaatsen in Nederland en
Vlaanderen, zoals het lokale
dialect en welke schrijver waar
is geboren. Het werk beant
woordt ook vragen als: zijn er
geliefde sterfplaatsen voor
schrijvers? En er is in te vinden
hoe een gelijkenis, bijvoorbeeld
die van de Verloren Zoon, in
een bepaalde periode werd ver
teld in een plaats. De digitale
atlas is nog lang niet klaar. Het
is de bedoeling dat er maande
lijks literaire teksten, taalkundi
ge studies en illustraties bij ko
men.
Poetry over
de zee
Rotterdam - De Middellandse
Zee, Martinus Nijhoff en Gerrit
Kouwenaar zijn de opvallendste
thema's van de 34e Poetry In
ternational, die van 14 tot en
met 20 juni plaatsheeft in Rot
terdam. De organisatoren ver
moeden dat er een creatieve
geest boven de Middellandse
Zee zweeft en wil het festival
dan ook openen met een 'para
de van gedichten' over 'dit azu
ren plein'. Er komen dichters
uit zeventien mediterrane lan
den aan te pas. Omdat Marti
nus Nijhoff vijftig jaar geleden
overleed, zullen diverse gedich
ten van hem ten gehore worden
gebracht. Gerrit Kouwenaar
krijgt een eigen programma
met gedichten, film en muziek
omdat hij tachtig wordt.
leiden/anp - Nog meer dan de
plunderingen van Irakese mu
sea, heeft het roven op histori
sche plekken en opgravingen in
Irak ernstige gevolgen voor de
wetenschap. Archeoloog D.
Meijer, verbonden aan de uni
versiteit van Leiden, zegt dat er
op grote schaal wordt gegraven
naar bijvoorbeeld kleitabletten
en beeldjes.
Meijer stelt op dit moment met
enkele andere wetenschappers
uit Amerika en Frankrijk een
boekje samen waarmee doua
niers en politiemensen in Irak
kunnen beoordelen of ze te ma
ken hebben met resten van de
oude Mesopotamische bescha
vingen. Dit boekje, dat de we
tenschappers op verzoek van de
internationale raad van musea
samenstellen, moet binnen een
week af zijn.
„We horen nu geruchten dat de
eerste kleitabletten in Parijs zijn
aangeboden aan een hande
laar", aldus Meijer, die denkt
dait van de tabletten en andere
voorwerpen de prijzen uiteen
lopen van 10.000 tot enkele mil
joenen euro's. „Het graven ge
beurt door boeren en burgers,
van wie sommigen gewapend
zijn. Die bieden de voorwerpen
aan tussenhandelaren aan, die
er vervolgens veel geld voor vra
gen."
De gevolgen voor de weten
schap zijn ernstig, betoogt Meij
er. „Het plunderen van musea
spreekt natuurlijk tot de ver
beelding, maar het roofgraven
heeft veel meer gevolgen. Van
iets dat uit de grond is gehaald,
kun je in zo'n geval niet meer de
context bepalen. Een kleitablet
kan bijvoorbeeld deel hebben
uitgemaakt van een archief.
Maar als dat tablet individueel
wordt opgegraven en verkocht,
kunnen de verbanden met an
dere documenten niet meer
worden gelegd."
De schoppen en pikhouwelen
worden gezet in al bestaande ar
cheologische vindplaatsen, zo
als Umma en Isin. Er valt weinig
tegen te doen. „De Amerikanen
bewaken veel, maar hier hebben
ze geen oog voor." Meijer vertelt
dat hij van een collega hoorde
dat er bij Isin Amerikaanse sol
daten een paar keer in de lucht
schoten om de plunderaars te
verjagen. „Maar op het moment
dat de helikopter over de kim
verdween, gingen ze natuurlijk
gewoon verder."
dinsdag 27 mei 2003
Voorrondes vijfde editie Festival van het Levenslied
leiden - In vroeger tijden waren
het minstrelen die van stad tot
stad trokken met hun droevige
boodschap. Vandaag de dag zijn
het de levensliedzangers tüe
hun taak hebben overgenomen.
Van café tot café gaan ze met
hun liederen vol menselijk leed.
Alcoholisme, verbroken relaties,
eenzame weeskinderen. Als het
maar op meedeinbare maat is
gezet, waarop het zo fijn het glas
heffen is.
Tot dat laatste zal aanstaande
donderdag weer alle gelegen
heid zijn tijdens de voorronde
van het vijfde Leids Festival van
het Levenslied. Negen cafés
doen er dit jaar mee, waar in to
taal dertig artiesten en bands
hun smartlappen over het pu
bliek uitstorten. Net als in de
voorgaande jaren zijn er twee
weer twee categorieën: 'klassie
kers' en 'het nieuwe levenslied'.
In de eerste categorie gaat het
om bestaande levensliederen, in
de tweede om eigen composi
ties.
Op het programma prijken weer
een aantal bekende namen. Zo
als Danny, die tijdens de laatste
editie hoge ogen gooide. Vorig
jaar werd deze twintigjarige Lei-
denaar, die al sinds zijn tiende
met zingen bezig is, derde. Ook
Harmina uit Assen geeft weer
acte de présence. Tijdens de
laatste editie van het festival
maakte zij zich onsterfelijk met
een enigszins haperende vertol
king van 'Mandolinen in Nico
sia', wat haar de kwalificatie
'vleesgeworden smartlap' ople
verde. Dit jaar gaat zij in de her
kansing.
'Sjannie' heeft in ieder geval de
juiste artiestennaam voor het
genre. „Sjannie zingt al jaren en
treedt heel veel op. Ze heeft di
verse singles gemaakt en ook al
tijd grote bewondering gehad
voor de Zangeres zonder
Naam", zo staat in haar biootje
te lezen. Summierder is 'Leid-
sche Leen': „Een echte Leienaar
van 42 jaar." Wat zal hij ten ge
hore brengen?
Politica en dichteres Pink Melt-
zer (artiestennaam: 'Pink Parel')
heeft in elk geval een duidelijk
motto: 'Leed is niet aan milieu
gebonden, leed is erg voor ie
dereen'.
Nieuwsgierig maakt ook 'Chicks
with Dicks': een travestieshow
vol glitter en glamour. In hun ei
gen woorden: „Nooit platvloers,
maar wel met een knipoog en
een beetje o-la-la". Ook span
nend: 'Alles', vier stoere mc's en
een dj, die acid, house en rap in
hun smartlappen integreren.
Voor wie dat alles veel te 'nieu
werwets' klinkt, biedt het pro
gramma genoeg traditionele le
vensliedzangers. Willem Bey bij
voorbeeld, zoon van Jerry Bey,
op zijn beurt broer van de be
roemde Mary Bey. Zo waart de
Harmina uit Assen maakte zich tijdens de laatste editie van het festi
val onsterfelijk met een enigszins haperende vertolking van 'Mando
linen in Nicosia'. Archieffoto: Taco van der Eb
geest van de Zangeres zonder
Naam ook op deze editie van
het Festival van het Levenslied
nog een beetje rond.
Voorronde van het Leids Festi
val van het Levenslied op don
derdag 29 mei van 20.30 uur
tot 23.30 uur in: Old Stable, Ca
fé 't Keizertje, Café Barrera, Ca
fé De Tregter, Café De Uyl van
Hoogland, Dartcafé De Waag
hals, Café De Twee SpiegheLs,
Café De Vergulde Kruik, Café
Re-Spons. Voor aanvullende
info: www.levensiied.nl
Belastingvoordeel kost de staat minder dan gedacht
Amsterdam/gpd - Het tweede
kabinet Balkenende krijgt geen
steun van de eigen fracties in de
Tweede Kamer als het besluit de
regeling voor de productie van
Nederlandse films af te schaffen.
Wim van de Camp (CDA), Franci-
ne Giskes (D66) en Laetitia Grif
fith (WD) beloofden gisteren in
Amsterdam zich in hun fracties
sterk te maken voor handhaving
van deze belastingmaatregel. De
mogelijke afschaffing van de re
geling, die de afgelopen jaren de
financiering van succesfilms als
'Minoes', 'Ja Zuster, Nee Zuster*
en The Discovery of Heaven' mo
gelijk maakte, had al tot felle
protesten uit de filmwereld ge
leid.
Van de Camp rekende tijdens
een debat met de kunstsector
namens zijn collega's voor dat
de afschaffing helemaal niet no
dig is, omdat de belastingmaat
regel de schatkist weliswaar zo'n
30 miljoen euro aan inkomsten
kost, maar omgekeerd tenmin
ste 23 miljoen euro in het laatje
brengt. De coalitie kan bij de
handhaving ook rekenen op
steun van de PvdA, verzekerde
Tweede-Kamerlid Gerry Ver
beet. De Federatie van Filmbe-
langen reageerde namens de
sector verheugd. „We zouden
met de Nederlandse film anders
opnieuw in de achterste wagon
van de Europese trein belan
den", aldus een woordvoerder.
Andere lichtpuntjes hadden de
vertegenwoordigers van de
nieuwe regeringscoalitie niet in
petto: de totale bezuinigingslast
van zo'n dertien miljard is zó
hoog dat ook de kunstsector de
komende jaren niet buiten schot
kan blijven. „Ik wil natuurlijk
ook niet bezuinigen, het is zuur,
maar het moet", constateerde
Giskes. Over de interpretatie van
de financiële paragraaf in het re
geerakkoord bleek ze het oneens
met Van de Camp. „Ik heb vlak
voor dit debat nog met Boris
Dittrich gebeld en hij meldde
me een structurele bezuiniging
van 30 miljoen." Volgens Van de
Camp klopt dat niet: „Ik heb in
mijn fractie gecheckt dat het al
leen om vijf procent op de
OCW-begroüng gaat. in totaal
zo'n twee miljoen. Meer zou ik
ook onverantwoord vinden,
daar kunt u me op afrekenen.
Directeur Jaap Jong van de Fe
deratie Werkgeversverenigingen
wees de kamerleden op de kos
tenstijging van 330 miljoen euro
waarmee de kunst- en cultuur
sector naast de bezuinigingen
tot 2008 te maken krijgt Uit een
onderzoek blijkt dat deze stij
ging vooral wordt veroorzaakt
oplopende pensioenpremies,
nieuwe arbowetgeving en een
niet volledig toegepaste inflatie
correctie. „Wij zijn in Europa
met de handhaving van wetge
ving het braafste jongetje van de
klas", aldus Jong. Lucia van
Westerlaak van FNV-Kiem stel
de de mankementen van de
WW-regeling aan de kaak, waar
door kunstenaars geregeld in
grote onzekerheid over hun in
komen verkeren. Giskes gaf toe
dat de WW-problematiek in de
cultuursector 'wellicht zwaarder
weegt dan in andere sectoren'
en beloofde te kijken 'wat we
daar aan kunnen doen'.
Kunstwereld waarschuwt staatssecretaris Van der Laan
modena - De legendarische tenor Luciano Pavarotti puft uit bij een repetitie voor het concert 'Pavarotti
Friends' dat hij jaarlijks in de Italiaanse stad Modena geeft. Internationale sterren zingen met hem in het
Novi Sad Park. De opbrengst van het liefdadigheidsconcert is dit jaar bestemd voor het project S.O.S. Irak.
Foto: Reuters/Alessia Pierdomenico
amsterdam/anp - De kunstwereld verwacht
„onherstelbare schade" voor de gehele sector,
als alle bezuinigingsmaatregelen in het regeerak
koord doorgaan. Dat blijkt uit een brief waarmee
circa tien organisaties de nieuwe staatssecretaris
van cultuur en media, Medy van der Laan, felici
teren met haar benoeming.
De brief werd gisteren verzonden vanuit Amster
dam, waar vertegenwoordigers van de kunstwe
reld met kamerleden over de nabije toekomst
van kunst en cultuur van gedachten wisselden.
In de brief wordt gerept van een vermindering
van het totale kunstenbudget van 100 miljoen
euro per jaar hoewel daar nog veel onduidelijk
heid over bestaat De kunstwereld houdt behalve
met kóhingen op subsidies rekening met ver
hoogde kosten door onder meer verscherpte so
ciale wetgeving. De kunstenaars willen zo snel
mogelijk met Van der Laan overleggen. Dat de
kunst en cultuur niet gespaard kan worden, als
alle andere sectoren moeten inleveren, is artis
tiek Nederland overigens wel duidelijk. Toch
staat een al te strakke broekriem volgens de
briefschrijvers haaks op het toegenomen belang
van kunst en cultuur voor sociale integratie en
onderwijs en ook in economisch opzicht.
Negen topmuzikanten spelen drie dagen samen in het LAKtheater
door Herman Joustra
leiden - Wat nou Leiden geen
popstad? Goed, de hoogtijdagen
van Catapult en The Shoes, om
maar eens twee succesvolle
bands te noemen, liggen al ver
achter ons. En qua topzoveel-no-
teringen is de laatste jaren ook
Schraalhans keukenmeester.
Toch wordt er wel degelijk op
hoog niveau gemusiceerd irv Lei
den, meent directeur Roland Hel-
mervan het LAKtheater. Ziedaar
de achterliggende gedachte van
het project 'Leidse Gasten', een
negenkoppige band met talent
volle en geroutineerde muzikan
ten. Vanaf komende donderdag
drie dagen te zien en te horen in
het LAK:
„Zo'11 anderhalf jaar geleden
kwam ik er pas goed achter dat
in Leiden een aantal fantasti
sche popmuzikanten rond
loopt", zegt Helmer. „Ja, ik wist
wel dat Karei Boehlee een Lei-
denaar is. En Lo van Gorp, die ik
heb leren kennen tijdens de
feestdagenproductie in het LAK
theater, is ook een Leidenaar. En
zo kom je steeds meer muzikaal
talent in deze stad tegen. Op een
gegeven moment is het idee
ontstaan om een aantal popmu
zikanten samen te brengen. Na
tuurlijk spelen al die topmuzi
kanten al geregeld in Leiden, in
The Duke bijvoorbeeld. Maar
een samenwerkingsverband op
zo'n grote schaal is uniek."
Boehlee en Van Gorp stelden op
verzoek van Helmer de band sa
men. „Daarbij hebben we gelet
op wie er bij elkaar passen",
zegt Van Gorp. „Qua muziek,
qua sfeer, het moet natuurlijk
wel met elkaar klikken. Want het
kan best zijn dat er een talent
volle troubadour rondloopt of
iemand die volksmuziek speelt,
maar dat is moeilijk te combine
ren. De mensen die we nu bij el
kaar gebracht hebben kennen
elkaar goed, al hebben we nooit
met z'n allen tegelijk gespeeld."
De namen dan: Lo van Gorp is
op dit moment voornamelijk als
achtergrondzanger actief bij
Trijntje Oosterhuis. „Verder doe
ik wat los zang- en saxwerk."
Pianist Karei Boehlee toert deze
maand weer met Toots Thiele-
mans. „En ik heb net met mijn
eigen trio een cd gemaakt die
binnenkort in Japan uitkomt
Niet in Nederland. Omdat het
bij een Japanse platenmaat
schappij is." Dan is daar bassist
Robin Koerts, voorheen onder
meer actief in Billy the Kid en
momenteel spelend bij Rose en
Kiers De Vries of in gelegen
heidsformaties.
'Leidse Gasten': „Een beetje een vriendenclub. Zodat er geen barrières geslecht hoeven te worden."
Foto: Henk Bouwman
Van Gorp beschrijft de rest van
de band, in een notendop. „Tim
Eijmaal zingt en speelt gitaar bij
Abel, en hij schrijft mooie stuk
ken. Simone Pormes zingt, doet
vooral haar eigen ding en speelt
met Karei en mij. Martijn van
Iterson speelt gitaar, vrijwel uit
sluitend in het jazzcircuit. Ook
met een kwartet waar Karei
weer deel van uitmaakt. Zange
res Debbie Helaha is een vrien
din van ons, ze doet veel koor
werk. Oscar Kraal heeft een tijd
je met Dulfer gespeeld, drumt
bij Herman Boeijen en toert nu
met Liesbeth List Trompetist
Huub Weijers maakt het negen
tal compleet."
Helmer: „Er is gekozen voor een
beetje een vriendenclub. Zodat
er geen barrières geslecht hoe
ven te worden."
De 'Leidse gasten' spelen met
name eigen muziek, nummers
die de individuele muzikanten
in de loop der tijd hebben ge
schreven, variërend van wereld
en dancemuziek tot gevoelige
popsongs. Lo: „Van Karei en
Martijn zijn het pure jazzcom
posities. Van Robin is het fusio-
nachtig, funk. En Tim zit meer
in de pophoek, gitaarachtig,
meest Nederlandstalig. Simone
zingt meer ballads, intieme mu
ziek."
Helmer: „Of het eenmalig is of
vaker gebeurt moeten we nog
afwachten. Als het smaakt naar
meer, dan doen we het mis
schien nog eens. Ik wil weer
stand bieden aan het idee van
algehele malaise in leiden. De
kwaliteit van de Leidse popsce-
ne is,hoog, daar mogen we best
een beetje trots op zijn."
'Leidse gasten', donderdag 29
tot en met zaterdag 31 mei in
het LAKtheater.
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: 'Bot' van en door J,
Guzman. Gezien: 26/5, schouwt
Leiden.
Eigenlijk heeft Javier Gu
supersnel naam gemaakt,
ret mag dan populair zij
vanzelfsprekendheid waa
hij in uitverkochte schouv
staat, is toch wel opmerkel
februari 2002 wint hij het
Cabaretfestival. In dece
van dat jaar maakt hij een
jaarsconference die als S
klaasconference wordt a
kondigd en door de VARA(
visie uitgezonden. Zijn fei,
bijdrage van februari was
behalve maatschappelijk
gageerd te noemen. Ondar j
le loftuitingen vielen er to
dat verband zelfs terme
'oppervlakkigheid' en 'g j
aan diepgang' te beluister
de Sinterklaasconference
hij revanche en gaat bijna
politieke toer. Met verwij
ring keek hij terug op het r«h
afgelopen jaar. Een paar sf
grappen schuwde hij
niet Als hij zijn woede en
zing combineerde, leven
de leukste momenten op.
In 'Bot' doen we als hety
weer even een stapje terugj,
programma is de avondvu^
uitwerking van zijn toenrn
bijdrage aan het Leids Calj
festival. Sommige grappet)
dus voor de trouwe festii
zoekers meer dan bekent^
genoeg is dat bij hem nie^
zo erg. Je kunt extra goed L
reacties uit de zaal letteif)
dan moet je constateren dj,
met een hoge frequenting
gulle lach weet te scorer^,,
'oude' materiaal heeft hijt
verwerkt in zijn reeks bes<
wingen over het leven
dag. Bijvoorbeeld: wat5*
ningszinnen hanteren joiJ
vandaag de dag bij net verj
van de meisjes? Over dat qs
werp gaat hij een discussi^
met een dame in de z%
geeft hij zelf enige demoij
ties. Het loopt allemaal b( p
lijk soepel. In de afg< e
maanden heeft hij du,r
merkbaar veel spelervarinjc
nen opdoen. Zijn timing \j
goed, maar is nu alleeij0
maar uitgekiender geword^
Soms doet hij even grofye
ook hangt hij zelf de an
uit. Dat laatste gaat zek**
voor het nierstenenverha^
wil zeggen zijn beeldentk
schrijving van het inwencr
derzoek dat hij moest q_
gaan. Hij brengt het doq r
leed zodanig dat het publiL,
eigen angsten tot een gul^,
weet te sublimereq. Het b«r
tot de hoogtepunten vaj
avond. Terecht heeft hij Ij 1
slotnummer ingezet. Dagi
programma halverwege 1
toe iets inzakte, dat Kofor
berts-grappen erg gpebc
zijn, enzovoorts, enzovqq^
zijn stuk voor stuk onrqgl
baar zwakke punten. Dat ie,
echter niet weg dat Javiei
man een eerste avondvL
programma heeft gemaal'
staat als een huis.
Kunst Vliegv/'l
maakt decor vo>
Rapenburg conti
Itk
leiden - Kunstenaars vanide
Vliegwerk, het Leidsè laf
voor verstandelijk geharpt
ten, maken dit jaar het
voor het Rapenburg /CL«
Achter de artiesten die op
31 augustus op het drijveiM
dium in de Leidse gracht
hangt straks 72 vierkante»ei
aan kleurrijke doeken. Natie
komen de afzonderlijke sdk
rijen bij veilinghuis Sothehe
Amsterdam onder de hanto<
Vier kunstenaars zijn g£ai
teerd om de klus te klarein
den Hollander, Ulrike IN;
decker, Petra Kaak entV
Neuteboom. „We hebbélii
opzetje gemaakt voor hetne
decorstuk", vertelt begee
Huib van den Wijngaardis
eindelijk moeten de afzoKoi
ke schilderijen als puzzel)6(
op hun plek vallen."
Het Rapenburg Concert |g
dit jaar voor de vierde k!
houden. Grote publiekqi"
zijn Blof en Carel Kraa>
Daarnaast treden onder F
trompettist Saskia Laroo, !re
res Angela Vermeer, piarize
Bouwmeester en tronfec
Willem Kiewiet de Jonph
Voor de kinderen is erol
ping', een interactief prdjd
ma. pn
De zondagmiddag staat ide
teken van een 'lichtJPe
lunchconcert', met pianbr
lenko Veselinovich en Haee
Vriend en zijn ensemble, ia e
Voor meer info, zie: 1 ri
www.hetrapenburgconcee c
