'Kijker wordt niet meer voor de gek gehouden'
MEDIA
Titanenstrijd met dartpijltjes
IET 5 toont blunders Songfestival
5 'Nog niet gewend aan eigen
Mensensmokkel
meedogenloos
igrijpende
jzuiniging
jet publieke
nroep pijn
Verwarring bij producenten over verbod op belspelletjes
Bedrijfsfonds
steunt Nieuwe
Omroep-site
Dramaserie
Cut! krijgt
een vervolg
HDC648
kC 17 MEI 2003
tsum/mediaredactie - De
eke Omroep wacht een in-
ende bezuinigingsperiode.
1007 moeten de omroepen in
il tachtig miljoen euro inle-
1, negen procent van het
ge budget van 871 miljoen
Volgens een woordvoerder
'ublieke Omroep kan dat
zonder pijnlijke maatregelen.
ezuiniging is opgenomen in
egeerakkoord waarover de
rhandelaars van CDA, WD
)66 overeenstemming heb-
bereikt. De korting is vijftig
ten hoger dan de bezuini-
die het kabinet vorig jaar al
voerde.
>eld hoeft niet in een klap te
en bespaard. Voor volgend
dient de Publieke Omroep
ig miljoen (in plaats van
dertig miljoen) te bezuini
gt loopt vervolgens op tot
miljoen in 2007. Dit jaar
,t de Publieke Omroep
joen euro van het rijk en
ljoen euro van de Ster
e reclame die op radio en
sie is verkocht. De recla-
ikomsten zullen licht
;n, maakte de Ster bekend,
ns de woordvoerder van
Ublieke Omroep is nu nog
lan te geven waarop bezui-
wordt Uit het totale bud-
vordt onder meer ook de
Idomroep betaald en eerst
duidelijk zijn wie welk be-
inlevert. „Vervolgens kijken
of we efficiënter kunnen
en. Zeker is dat we het daar
mee redden. We gaan ons
>m beraden op de taken die
s Publieke Omroep kunnen
ppen. De kaasschaaf werkt
neer. Dit gaat pijn doen."
mroep kan een vliegende
maken met die discussie,
tzoeksbureau McKinsey
eerder al gevraagd uit te
:n hoe de dertig miljoen
bezuinigingen kunnen
en opgevangen die het 011-
ibinet oplegde. Het bedrijf
lu t de programma's sparen.
nu niet meer gaan.
Tijdens de belspelletjes op televisie wordt niet meer gelogen. De prij
zen worden écht uitgekeerd en elke deelnemer maakt precies dezelfde
(kleine) kans op een prijs. Kortom; het gaat eerlijk. Dus waarom wil
minister Donner van Justitie dan toch een verbod? De spelletjesma
kers snappen er niets van.
door Dolf Rogmans
aalsmeer - Onbegrip en verwar
ring overheersen bij de organi
satoren van de belspelletjes. Ze
waren toch met het ministerie
in gesprek over allerlei voor
waarden waaronder de spelle
tjes zouden kunnen blijven? En
opeens, een maand of wat gele
den, draait de minister om als
een blad aan de boom. Hij wil
nu zo veel voorwaarden stellen,
dat het commercieel niet meer
interessant is met de spelletjes
door te gaan.
Sommige kijkers vinden dat
goed nieuws. De belspelletjes
overdag op RTL 4 zijn vaak mik
punt van kritiek. De vragen zijn
wel erg makkelijk en de oproep
om snel te bellen 'omdat vast
niemand anders dat nu doet'
valt niet te controleren. Reinoud
van Dommelen, bij televisiepro
ducent Endemol verantwoorde
lijk voor de spelletjes en ge
sprekspartner van de overheid,
kent de kritiek. „Het is een wijd
verbreid misverstand dat wij er
op uit zijn de consument te be
lazeren. Wij maken de spelletjes
omdat de mensen het leuk vin
den om er aan mee te doen. En
de vragen zijn zo gesteld dat
veel mensen het antwoord we
ten. We doen dat nu zo lang dat
we echt wel weten wat de juiste
vragen zijn."
Als antwoord op de kritiek van
kijkers en de overheid houden
de belspelletjes van de grote
producenten als Eyeworks, IdtV
en Endemol zich al jaren aan
zelf opgestelde regels. Die gel
den niet alleen voor de tv-spel-
letjes 's middags bij RTL 4, maar
ook voor bijvoorbeeld het bel-
spel van Eén tegen honderd van
de TROS of het kansspel van
Weekend Miljonairs van SBS 6.
En ook voor de radiospelletjes
bij Edwin Evers bij Radio 538,
Gordon bij Radio Noordzee en
spellen die in de tijdschriften
staan. Het overleg met het mi
nisterie van justitie was er op
gericht dat die regels voor ieder
een zouden gaan gelden. Nu
houden alleen sommige kleine
re partijen zich er niet aan, al
dus Van Dommelen. En omdat
de regels nog geen status heb
ben, kan hij die bedrijven niet
dwingen hun gedrag aan te pas
sen.
Reprimandes
Van Dommelen: „De code ver
plicht ons bijvoorbeeld om een
notaris toezicht te laten houden
op de selectie van de kandida
ten. Dat gaat dan ook eerlijk. En
de kijker wordt niet meer voor
de gek gehouden door de pre
sentatoren. Dat gebeurde soms
in de begintijd, een jaar of acht
geleden. We bespreken nu de
uitzendingen met de presenta
toren na en laten ze dan stukjes
tape zien en bespreken wat wel
en niet kan. Indien nodig delen
we reprimandes uit. Maar we
zijn riiet roomser dan de paus.
Suggereren mag. Dus niet: 'er
belt niemand', want je zult zien
dat er altijd wel iemand belt.
Maar 'misschien belt er nu wel
niemand', dat kan wel."
Ook is dankzij de zelfregulering
de prijs die de kijker betaalt bij
deelname, al omlaag gegaan.
Van Dommelen: „Met de bran
che hebben we afgesproken dat
99 eurocent per gesprek het
maximum is. Wel zijn er nog
spelletjes waar de tijdsduur be
palend is voor de hoogte van de
kosten, maar die vorm verdwijnt
langzaam. En als de zelfregule
ring eenmaal een feit is, mag het
niet meer. Reden te meer de co-
De vragen zijn volgens producent
de snel in te voeren."
Van Dommelen begrijpt niet
waarom minister Donner de
kant en klare regels nu ineens
aan de dijk zet. Een woordvoer
der van het ministerie zegt dat
de minister dat doet omdat de
beperkingen hem niet ver ge
noeg gaan. „De spelletjes zijn
kansspelen. Je hebt als deelne
mer geen invloed op de uitslag.
De minister wil niet dat met die
spelletjes geld wordt verdiend.
Ze mogen niet meer kosten dan
de prijs van een normaal tele
foongesprek plus wat extra kos
Reinoud van Dommelen zo gesteld dat veel mensen het antwoord weten. Foto: GPD
Co Stompé versus Raymond van Barneveld in Den Haag
ksum - Co Stompé tegen
Jond van Barneveld. Dat is
darters in Nederland toch
looi affiche. Vanavond
(uur) is het zo ver. Voor de
keer strijden de heren op
sie tegen elkaar tijdens de
lational Darts League in
laag. En SBS 6 doet verslag
e wedstrijd en de rest van
lemooi.
liefst 45 uur verdeeld over
dagen zendt SBS uit van-
toernooi, dat voor de eer-
wordt gehouden. De
28 spelers van de darts-
en vier spelers die
:ard kregen, verschij-
de start en strijden om
euro aan prijzengeld,
het toernooi bijzonder
de eerste twee ronden
via een poulesysteem,
itrijd van Stompé en
ameveld is tot nu toe re-
onopgemerkt gebleven.
anfcpt de kaartverkoop voor
tamooi belabberd. Dat
-kk weer veel vrijkaarten uit-
om de zaal vol te krijgen,
)edt de barman van het
a|j irdamse dartscafé waar
zijn competitie wedstrij-
)eelt.
Stompé ook niet echt met
dstrijd tegen Van Barne-
tezig. Hij realiseert zich
e bar (en aan de koffie) pas
t de eerste keer is dat hij
Jameveld treft als de camé-
bij zijn. Hij denkt dat hij
Van Barneveld alleen een
Darter Co Stompé. Foto: GPD
kans maakt als hij een goede
dag heeft of 'Bamey' een slechte
natuurlijk. Voor de televisiekij
ker is dat snel te zien, demon
streert Stompé bij het dartsbord.
Een darter zit lekker in zijn vel
als de pijltjes vlakbij en het liefst
natuurlijk in de rode balk van de
dubbel twintig belanden. Het is
millimeterwerk. „Als ik vier mil
limeter mis, dat mag. Wordt het
zeven, acht millimeter, dan zit
het niet goed", aldus Stompé.
Zijn partner Danielle Ros ziet
aan de ogen van Stompé of hij
goed in de wedstrijd zit. „Als hij
gooit moet hij geconcentreerd
zijn. En als hij de pijltjes uit het
bord pakt, moet hij ontspannen.
Het gaat om het ritme van con
centreren en ontspannen." An
dere spelers willen als het span
nend wordt of even tegen zit
nog wel eens wat vaker een
slokje water nemen, wat langza
mer gaan gooien of wat meer
met het publiek bezig zijn. Maar
uiteindelijk draait het om de
concentratie. Ros: „Want gooien
kunnen ze allemaal wel."
Stompé kent geen bijzondere
voorbereiding voor grote wed
strijden. Naast de trainingen
probeert hij gewoon zo veel mo
gelijk te golfen. Deze week was
hij nog actief op de exclusieve
golfbaan in Lage Vuursche. Het
lidmaatschap van twintigdui
zend euro gaat hem wat te ver,
maar voor honderd euro kun je
daar een keertje golfen. „En ze
poetsen je schoenen na afloop",
constateert Stompé tevreden.
Tijdens zijn wedstrijden is
Stompé nauwelijks met zijn te
genstander bezig. Dat leidt al
leen maar af. Eigenlijk speelt hij
vooral tegen zichzelf. „Darten is
een individuele sport. Ik probeer
zo goed mogelijk te presteren.
Dat lukt me niet als ik bijvoor
beeld mijn tegenstander uit zijn
ritme probeer te halen."
SBS volgt het toernooi in Den
Haag nogal uitgebreid. Vandaag,
morgen en maandag gaat een
flink deel van de dag op aan
darten. Vanaf dinsdag is er een
dartsjoumaal.
Stompé is tevreden over de
darts-aanpak van SBS. Door alle
aandacht die de sport op de
zender krijgt, kan Stompé een
bestaan als professioneel darter
leiden.
Hij is tegelijk minder te spreken
over RTL 5, dat sinds enige tijd
wedstrijden van een andere
dartsbond uitzendt. „Ze zenden
alleen de wedstrijden uit. SBS
doet er van alles omheen. Dat is
beter voor de sport. We moeten
oppassen dat er niet te veel dar
ten op televisie komt."
Dolf Rogmans
International Darts League van
af 13.00 uur via SBS 6. Morgen
vanaf 13.30 uur en maandag
vanaf20.00 uur.
ten die de organisatoren maken.
Ook wil de minister paal en perk
stellen aan de hoogte van het
prijzengeld."
Volgens Van Dommelen bete
kent dat in de praktijk het einde
van de spelletjes. Als er niets aan
verdiend kan worden, is de lol er
snel af. Dat is vervelend, niet
rampzalig. Hij schat dat er nu
jaarlijks honderd miljoen keer
wordt gebeld naar een spelletje
of stemming tegen een gemid
deld tarief van zeventig euro
cent. Van die zeventig miljoen
euro totale omzet gaat een flink
Hilversum - Het Bedrijfsfonds
voor de Pers steunt het internet
project moveyourass.tv van De
Nieuwe Omroep. Op de website
brengt de omroep reportages
over internationale samenwer
king en duurzame ontwikkeling.
De bijdrage van het fonds maakt
het mogelijk dat een team van
jonge verslaggevers door La-
tijns-Amerika kan reizen om re
portages te maken van de pro
jecten die ze bezoeken. Maan
dag vertrekken de wereldverbe
teraars naar Brazilië. Het be
drijfsfonds vindt de website
journalistiek vernieuwend en in
teressant voor jongeren. De
Nieuwe Omroep probeert met
de website onderscheidend be
zig te zijn en poogt hiermee op
nieuw het publieke bestel te be
treden.
deel naar de telefoonbedrijven.
De rest wordt verdeeld over de
andere partijen zoals de omroe
pen, de uitgevers en de produ
centen. Daarmee is het wat Van
Dommelen betreft wel duidelijk
dat de belspelletjes voor aanvul
lende inkomsten zorgen en niet
voor de hoofdmoot.
„Maar het leert ons wel hoe we
beter met de consument kun
nen communiceren en wat voor
spelvormen aanslaan. Als we
daarin worden beperkt, is dat
jammer", aldus Van Dommelen.
Hij ziet geen argumenten die
voor een verbod pleiten. „Don
ner zei onlangs dat het versla
vend is. Onderzoek door zijn ei
gen ministerie heeft eerder aan
getoond dat dat niet zo is. Maar
mocht de minister een limiet
willen, dan mag hij aangeven
wanneer iemand genoeg heeft
gebeld. Dan blokkeren we dat
telefoonnummer gewoon."
Varianten
Inmiddels hebben de commer
ciële en de publieke omroepen,
de uitgevers en de producenten
van de spelletjes per brief aan
Een op tien
kandidaten
gaat door
Bij het klassieke belspel op
televisie stelt de presentator
een vraag en roept de kijkers
die het goede antwoord we
ten op om te bellen of een
sms-bericht te sturen. Eén op
de tien deelnemers wordt ge
vraagd het telefoonnummer
achter te laten. Uit die groep
kiest de computer één num
mer en dat wordt terugge
beld. De rest van de num
mers blijven voor de omroep
onzichtbaar. Doordat één op
de tien bellers doorgaat,
maakt het niet uit of u belt
aan het begin of het einde
van het spel.
Als de producent van het spel
terugbelt, wordt eerst ge
vraagd of de deelnemer het
goede antwoord weet en of
hij of zij oud genoeg is. Daar
na komt de kandidaat in de
uitzending. De gewonnen
prijs wordt vervolgens via de
bank overgemaakt. Een nota
ris controleert vooraf en pe
riodiek of het systeem juist
wordt toegepast
de minister gevraagd om nader
overleg. Of Donner nog van zijn
voornemens is af te brengen,
kan Van Dommelen niet in
schatten. Wel vermoedt hij wat
er gebeurt als het verbod er
komt. „We gaan er niet allerlei
varianten op bedenken. We zijn
grote, serieuze organisaties. We
willen de regels niet ontduiken,
maar gewoon heldere afspraken
maken. Ik denk dat de tv-om
roepen gewoon meer TelSell-
achtige verkoopprogramma's
gaan uitzenden. Je kunt je afvra
gen of we daar blij mee moeten
zijn."
Peking - Het Dover-drama
moest de ommekeer worden. De
58 Chinezen die 18 juni 2000,
verborgen achter kistjes toma
ten, stikten in de laadruimte van
een Nederlandse vrachtwagen,
mochten niet voor niets gestor
ven zijn. De mensensmokkel uit
China zou een halt worden toe
geroepen.
Lin Guoyin en Wang Jinhai,
hoofdrolspelers in de Dokwerk-
documentaire van Saskia van
Schaik Slangenspoor, zijn het
bewijs dat er niets is veranderd.
De twee Chinezen werden juni
vorig jaar door hun 'gidsen' bij
Rotterdam Centraal Station uit
de auto gezet en aan hun lot
overgelaten. Het enige dat ze be
zaten waren de kleren die ze aan
hadden. Sindsdien leiden ze een
angstig en uitzichtloos bestaan
als illegaal in de havenstad.
Niemand krijgt grip op de men
sensmokkelaars, die in China
bekend staan als 'shitou' of
slangenkoppen. Zelfs de arresta
tie van 'Sister Ping', die op 23
mei terecht staat als de belang
rijkste mensensmokkelaar in
West-Europa, laat het raderwerk
niet vastlopen. Iedere pion is
vervangbaar. De Rotterdamse is
vorig jaar mei opgepakt, maar
een maand later werden Lin en
Wang gewoon afgeleverd in Rot
terdam. De belangrijkste reden
dat de smokkelroutes na Dover
nog steeds in stand zijn, is de
macht van het geld.
Gert-Jan Broere
Slangenspoor, Dokiuerk, zondag
22.40 uur, Nederland 3.
Hilversum - De BNN-drama-
serie Cut!, over het woelige
leven van een havo-klas,
wordt vervolgd.
Vanaf 1 september start de
jongerenzender 'Cut-zomer',
waarin de personages naar
Frankrijk reizen. Het wordt
opnieuw een mix van reality
en drama, vergelijkbaar met
de BNN-serie Finals, waarin
klasgenoten eikaars levens
filmden. Finals was verwar
rend voor kijkers die niet wis
ten of het om werkelijkheid
of fictie ging. Finals is tegen
woordig te zien bij Pro 7 in
Duitsland.
Channel 4 gaat een proefpro-
gramma maken en ook
Frankrijk toont interesse.
RADIOGEZICHT
k
isum - Opvallend, op zijn zachtst ge-
is het wel dat een commerciële om-
ïitgebreid aandacht besteedt aan een
svol programma dat door de publieke
ep wordt uitgezonden. Morgen zendt
I Love Eurovisie Songfestival uit, het
ale competitieprogramma dat al sinds
dag succesvol door de NOS op het
m wordt gebracht.
el mensen die het haten, als mensen
't lief hebben, kijken naar het Eurovisie
estival," zegt Willem van Beusekom in
ET 5-programma. Van Beusekom, in
igelijks leven directeur van de NPS, is
Foo itallen jaren commentator (buiten
van het Europese muziekspektakel.
nog altijd één van de best bekeken
unma's."
erinnert zich niet het lostrekken van
cjes in de act van Bucks Fizz, de com-
trond de Israëlische (transseksuele)
International en de overwinning van
In in 1975? En Gerard Joling, die de
hoge tonen niet haalde, maar dat prachtig
wist te camoufleren? En de dramatische
puntentelling voor Willeke Alberti?
Producent Peter Wmgerder van Screentime
Entertainment - bedenker van de I love
programma's - hééft iets met het Eurovisie
Songfestival. En maakte al eerder voor de
AVRO programma's over het muziekfestijn.
„In Nederland is nog niet eerder een uitge
breid programma over het Eurovisie Song
festival gemaakt, terwijl dat wel in een hele
boel andere Europese landen is gebeurd en
nog altijd gebeurt. En terecht." Wingerder
heeft er wel een verklaring voor: „Het kent
vele hoogte- en dieptepunten. En het grap
pige is: die dieptepunten worden vanzelf
weer hoogtepunten."
NOS
Wmgerder heeft zich eerst keurig bij de NOS
gemeld of zij medewerking wilden verlenen.
Dat was geen enkel probleem. „Willem van
Beusekom en Noortje Kandt (NOS Actueel)
vonden het een heel leuk idee. Dat is inder
daad op zichzelf wel bijzonder ja, omdat
NET 5 het Eurovisie Songfestival natuurlijk
niet uitzendt."
De NOS heeft ook medewerking verleend
aan, zoals producent Peter Wingerder het
noemt, het vrijgeven van 'obscure' fragmen
ten. Hij doelt daarbij op beelden van, zoals
gezegd, onder andere van de vals zingende
Joling. Deze vaak lachwekkende beelden
worden aangevuld met achtergrondinfor
matie van ex-deelnemers als Ruth Jacott,
Justine Pelmelay, Maggie McNeal, Marga
Bult en Sandra Reemer. Verder geven men
sen als Tanja Jess, Jac Goderie, Henk West
broek, Koen Wauters, Johan Nijenhuis en
Corry Konings commentaar op de afgelopen
Songfestivals.
Jan van Stipriaan Luïscius
I Love Eurovisie Songfestival, morgen, NET 5
om 21.15 uur.
Naam: Aukelien van Hoytema
Leeftijd: 59
Radioprogramma: Een Goede
morgen Met..., Muziek Interac
tief
Zenden Radio 4
Altijd al bij de radio willen wer
ken?
Ik heb muziekwetenschappen
gestudeerd en ben stage gaan
lopen bij VARA-radio. Daar
werd ik gegrepen door het me
dium, vanaf dat moment wist ik
dat ik bij de radio wilde werken.
Ik vind radio een praktische ma
nier om iets met mijn studie te
doen. Ideaal. Terwijl de weten
schappers tijdens mijn oplei
ding niet bijster enthousiast wa
ren over radio.
Radio-cv?
Na mijn stage bij de VARA heb
ik voor deze omroep platenpro-
gramma's samengesteld. Daar
na heb ik interviews gedaan
voor NOS-radio. Sinds 22 jaar
werk ik nu bij de TROS, waarvan
ik al 17 jaar het programma Een
Goedemorgen Met....maak. Ik
ben sinds een aantal jaren
hoofd van de afdeling Culturele
programma's Radio bij de
TROS.
Wat herinner je je van je aller
eerste uitzending?
Ik moest een interview over
Aukelien van Hoytema Foto: PR
amateurmuziek doen in Lim
burg. Ik ging op pad met zo'n
ouderwetse, loodzware recor
der. Toen ik daar aankwam
bleek de recorder niet te wer
ken. Vreselijk, ik barstte in tra
nen uit. Kreeg ik zo'n mooie
kans, werkt dat ding niet! Met
veel kunst- en vliegwerk heb ik
hern gelukkig toch nog aan de
praat gekregen.
Wat is er zo leuk aan radio ma
ken?
Elke uitzending moet een muzi
kale compositie zijn. Een radio
uitzending moet voldoen aan
wetten, waardoor mensen ge
boeid raken. Ik vind het leuk dat
ritme te bepalen, dus de juiste
hoeveelheid muziek en gespro
ken woord. Te weten dat het
mensen boeit, is het mooiste dat
er is.
Is radio maken moeilijk?
Ik heb vaak snel een idee hoe
een uitzending eruit moet ko
men te zien. Wat ik wel moeilijk
vind, zijn interviews. Dat eist ge
duld. Soms heb ik zes uur inter
view op band staan dat ik terug
moet brengen naar de essentie,
waardoor zo'n persoon tot zijn
recht komt. Dat vind ik een hele
verantwoording.
Wat voor soort presentator ben
je?
Ik probeer op een niet al te
moeilijke manier mensen iets
over de essentie van muziek bij
te brengen. Dat moet niet traag
en vervelend zijn, maar ook niet
te luchthartig. Luisteraars van
Radio 4 zijn geïnteresseerd in
muziek, dus die moet je niet on
derschatten. Zij moeten er ook
nog wat van kunnen opsteken.
Heb je een bepaald ritueel tij
dens het presenteren?
Ik luister nooit naar mijn eigen
stem via de koptelefoon. Ik ben
er na al die jaren nog steeds niet
aan gewend mijn eigen stem op
de radio te horen. Dat vind ik
niet prettig.
Word je wel eens aan je stem
herkend op straat?
Ja, vooral in het Concertgebouw
of een andere muziekomgeving.
Daar herkennen mijn mensen
mij af en toe aan mijn stem.
Maar niet bij de Albert Heyn,
hoor.
Luister je zelf veel naar de radio?
Ja, vooral naar Radio 1. Ik ben
gek op nieuws en politiek. En
natuurlijk doe ik ook mijn plicht
om mijn eigen zender goed te
volgen.
Favoriete programma?
Dat is Onvoltooid Verleden Tijd
van de VPRO op zondag. Dat is
een geschiedenisfÉDgramma
dat interessant en prikkelend is.
Altijd een prettig moment.
Favoriete presentator?
Dat is Kees Hillen van Radio 4.
Hij is iemand die hele snelle
grapjes maakt en snel verban
den legt. Een scherpe geest. En
hij durft.
Met welke muziek zou je stiltes
opvullen?
Dat zou zijn met het Wohltem-
perierte Klavier van Bach, maar
dan wel op piano en niet op kla
vecimbel.
Voor welk programma zou je de
overstap naar televisie maken?
Dat zou voor een interviewpro
gramma over muziek zijn. Een
programma a la Reiziger in Mu
ziek.
Lieneke van der Fluit
GHunoic
