Vliegverbod
Kenya door
dreigement
BUITENLAND
China dreigt met doodstraf voor verspreiden SARS
Bremer: Saddamisme
en Baathisme uitroeien
Poetins man in Tsjetsjenië overleeft alles
Gijzelaars Algerije waren elke nacht op de vlucht
KLM schrapt vluchten nog niet
Frankrijk klaagt
over 'hetze' van
media Amerika
ot Frankfurt
voor rechter
ürt - De 31-jarige Duit-
begin januari een vlieg-
tal en dreigde tegen het
jfvan de Europese Cen-
ink in Frankfurt te vlie-
te verward om terecht te
staan. De man blijft
ijg in het psychiatrisch
luis waar hij na het inci-
rerd opgenomen. Moge-
rdt hij later alsnog ver-
De piloot wilde met zijn
uidacht vragen voor Ju-
snik, de Amerikaanse as-
die in 1986 omkwam
ei ruimteveer Challenger
fie. Hij landde toen de
irkeersleiding een tele-
sprek voor hem regelde
5niks broer.
kse wees
aat vooruit
r-De 12-jarige Ali Ab-
Iraakse jongen die in
lij een Amerikaans bom-
nent op Bagdad zijn ou-
i beide armen verloor,
ied vooruit in het Koe
ziekenhuis waar hij
L rerpleegd. Hij herstelt
an de transplantaties
Q ^verbrande huid, hij
jakt grapjes en loopt
Idus zijn artsen. Zij he
in aanbiedingen om
fOot-Brittannië, de VS of
ijk te komen om Ali
rmen te laten aanmeten,
it betaalt de behandeling
jongen volledig.
i doodt twee
ten en vrouw
vrijdag 16 mei 2003
- Een 69-jarige
het Duitse stad
[shafen drie mensen
schoten. De dader
artsenpraktijken
en schoot een arts on-
e ogen van diens patiën-
s ud en verwondde een an-
stierf kort daarop,
l pleegde de schutter
li lord. De politie trof in
s zijn vermoorde vrouw
dader, een man van
se afkomst, schoot zon-
woord te zeggen. Vol-
1 politie stond zijn vrouw
Jï behandeling van de art-
lu aar tast de politie volle-
ai bet duister over de aan-
le voor de moordpartij.
J stijnen bij
jI gedood
Zes Palestijnen zijn gis-
31 imgekomen bij een Israë-
nval in de Gazastrook.
[de doden is een 12-jarige
De Israëliërs kwamen 's
ityds m t tanks, bulldozers
ichtshelikopters in actie,
voestten de woning van
lestijnse activist, in reac-
leschietingen van Israëli-
lelen met Palestijnse ra-
In de Palestijnse gebie-
is het gisteren de 'Dag
UCatastrofe'. Palestijnen
ten dan de stichting van
it Israël in 1948 met de-
raties.
J ren Britse
nier Blair
10TON - Het Amerikaanse
Ct gaat de Britse pre-
onderscheiden voor
Eun aan de door Was-
geleide militaire opera
tiet Iraakse regime te
ten. De senaat stemde
in met de toekenning
gouden medaille van het
aan de 'betrouwbare
j. [beradenbondgenoot'
TfVerenigde Staten. In het
1 ging de onderschei-
Ier anderen naar de
Amerikaanse president
Washington en de Brit-
nier Winston Churchill.
1 sten Saudiërs
d ntanamo gaan
De VS hebben gisteren
==^idiërs uit de Amerikaanse
Iisis Guantanamo op
uitgeleverd aan Saudi-
Ze zullen in eigen land
it worden voor mogelijke
tenheid bij terrorisme.
de ongeveer 660 gedeti-
En in Guantanamo zitten
127 Saudiërs, bijna alle-
rte ïvangengenomen tijdens
'kaanse campagne in
tan. Saudi-Arabië
«al geruime tijd aan op de
uing of vrijlating van de
otE che ge angenen. Een
■peel van hen zit al ander-
ir op Cuba.
d^id in hotel
negen levens
!UE
- Een hotelbrand in
110 nse havenstad Marseille
isteren negen mensen
ten gekost. Een 25-jarige
stierf doordat zij vanaf
,ni de verdieping uit een
prong, aldus de brand-
laar man, die eveneens
sre sprongen, raakte zwaar-
P^jd. De oorzaak van de
die op de vierde verdie-
ntstond, is nog niet he
le politie gaat uit van
geluk. In het hotel ver
vooral immigranten. De
slachtoffers waren Ma-
"ven en Roemenen.
De Amerikaan Mathieu Borysevicz uit New York en zijn geliefde Zhang Yu uit Peking hebben zich er door SARS niet van laten weerhouden te trouwen in de Chinese hoofdstad,
inclusief fotoreportage op het Plein van de Hemelse Vrede, mét mondkapjes. Foto: Reuters/Guang Niu
Peking - Het Chinese Hoogge
rechtshof heeft met de dood
straf gedreigd tegen iedereen die
slachtoffers maakt door bewust
het SARS-virus te verspreiden.
Het aantal SARS-doden is we
reldwijd inmiddels opgelopen
tot 602 en het aantal besmettin
gen tot 7600.
Het Chinese Hooggerechtshof
waarschuwde dat mensen die
de quarantaineregels schenden
en het virus verspreiden tot ze
ven jaar cel kunnen krijgen. Be
smette personen die zich schul
dig maken aan 'bewuste ver
spreiding' en daarmee anderen
doden of ernstig letsel toebren
gen, riskeren zelfs de doodstraf,
aldus het persbureau Xinhua. In
China zijn al 271 mensen aan de
longziekte overleden. Ruim
5.000 Chinezen zijn besmet.
Taiwan meldde dat er gisteren
26 gevallen van SARS zijn bijge
komen. Dat is een recordaantal
voor één enkele dag. Onder de
zieken bevinden zich vijftien
personeelsleden van een zieken
huis, dat zich gedwongen zag de
afdeling eerste hulp te sluiten.
In Taiwan hebben al zo'n 10.000
mensen een straatverbod gekre
gen, omdat zij in aanraking zijn
geweest met SARS-patiënten. In
sommige huizen zijn camera's
geïnstalleerd om in de gaten te
houden of de bewoners binnen
blijven.
In Singapore zijn bij ongeveer
35 personeelsleden en patiënten
van een psychiatrisch zieken
huis verschijnselen van SARS
geconstateerd. Het is nog niet
duidelijk of ze de ziekte ook
werkelijk hebben. Singapore zou
zondag, twintig dagen na mel
ding van het laatste besmet-
tingsgeval, officieel SARS-vrij
worden verklaard. De ontdek
king in het ziekenhuis zal waar
schijnlijk tot uitstel van die ver
klaring leiden.
Canada is wel geschrapt van de
lijst van landen waar SARS voor
komt. In Canada zijn 24 mensen
aan SARS overleden, allen in To
ronto, maar het land is erin ge
slaagd de ziekte onder controle
te krijgen. Een mogelijk geval
van SARS in Finland is waar
schijnlijk vals alarm. Een 28-jari-
ge Fin die op weg van Toronto
naar Helsinki ziek werd, lijkt het
virus niet te dragen. Verschillen
de tests hebben dat uitgewezen.
Een eerste besmetting met SARS
is wel vastgesteld in Groot-Brit-
tannië. De man meldde zich en
kele weken geleden met alle ver
schijnselen van de ziekte in een
Londens ziekenhuis. Hij is aan
de betere hand. Er zouden geen
aanwijzingen zijn dat mensen in
zijn omgeving besmet zijn.
londen-amstelveen-riyad-bei-
rut/rtr-afp-anp - De Britse rege
ring heeft met ingang van gister
avond alle vluchten naar en uit
Kenya verboden. De maatregel
zou zijn genomen wegens een
'acute terroristische dreiging', zo
heeft het ministerie van verkeer
laten weten.
De maatregel volgt op een Ame
rikaanse waarschuwing voor
een mogelijke terreurdaad tegen
westerse doelen in Kenya. Groe
pen die banden onderhouden
met het terroristennetwerk al-
Qaeda zouden met een aanslag
de geboortedag van de profeet
Mohammed willen vieren.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken liet gisteren
weten dat Amerikanen alle 'niet
noodzakelijke' reizen naar Ke
nya beter kunnen uitstellen.
Woensdag liet de Kenyaanse re
gering al weten dat lokale, aan
al-Qaeda gelieerde, groeperin
gen een aanslag beramen.
De KLM zegt vooralsnog van en
naar Kenya te blijven vliegen.
Volgens de luchtvaartmaat
schappij zijn de dreigementen
niet tegen Nederland of de KLM
gericht. „We houden de situatie
wel in de gaten", aldus een
woordvoerder. KLM vliegt vrij
wel dagelijks naar het Afrikaanse
land.
Volgens de Kenyanen staat het
vast dat een van de daders van
de aanslagen op de Amerikaan
se ambassades in Nairobi en
Dar es Salaam in 1998 een nieu
we aanslag in Kenya voorbe
reidt. Het gaat om Fazul Abdul
lah Mohammed, afkomstig van
de Comoren, die momenteel in
Kenya of Somalië verblijft.
Hij wordt ook verdacht van de
bomaanslag op een hotel in
Mombasa, waarbij in november
veertien mensen stierven. In het
hotel verbleven veel Israëlische
toeristen. Vrijwel gelijktijdig
vuurden terroristen twee raket
ten af op een Israëlisch vliegtuig
bagdad/afp-dpa - De nieuwe
Amerikaanse bewindvoerder
voor Irak, Paul Bremer, wil elke
invloed van de Baath-partij van
dictator Saddam Hussein met
wortel en tak uitroeien. Tijdens
zijn eerste persconferentie zei
Bremer gisteren 'vastbesloten te
zijn er voor te zorgen dat het
Baathisme en Saddamisme in
Irak nooit meer een voet aan de
grond krijgen'.
Om de rust en orde in Irak te
herstellen, kondigde Bremer aan
nog eens 15.000 militairen en
duizend man militaire politie
nodig te hebben. Hij voegde er
echter aan toe dat 'dit geen land
is dat in toestand van anarchie
verkeert'. Bremer zei de onvei
ligheid in Bagdad deels te wijten
aan Saddam Hussein. Die liet
vorig jaar alle veroordeelde cri
minelen vrij. De Amerikanen
gaan proberen hen opnieuw
achter slot en grendel te krijgen,
aldus Bremer.
De internationale humanitaire
ontwikkelingsorganisatie Care
heeft het noodhulpteam dat ac
tief was in Irak vanwege de on
veilige situatie vrijwel gehal
veerd. De Nederlandse Care-
medewerker A. Hekkens zegt dat
het met name Bagdad te gevaar
lijk is om hulp te verlenen. „Da
gelijks zijn er schietpartijen en
plunderingen", meldde Hek
kens gisteren vanuit de Jordaan
se hoofdstad Amman.
Hekkens kwam tien dagen gele
den in Bagdad aan. Het nood
hulpteam waarvan hij deel uit
maakte, bestond uit twaalf me
dewerkers. Vijf van hen zijn uit
veiligheidsoverwegingen naar
Amman gereisd. „Er vinden ex
plosies plaats, overal zijn schiet
incidenten. Je merkt dat de Ira
kezen ook bang zijn de straat op
te gaan. Ze stellen noodzakelijke
medische ingrepen zo lang mo
gelijk uit", aldus Hekkens.
Vorige week deed Care een be
roep op de militairen van de co
alitie in Irak om de orde en vei
ligheid in Bagdad te herstellen.
Dat gebeurde nadat twee auto's
van de organisatie waren ge
roofd en de inzittenden onder
vuur waren genomen. Care zit al
sinds 1991 in Irak en heeft daar
een eigen kantoor met ongeveer
zestig medewerkers, voorname
lijk Irakezen. Het noodhulpteam
bestond uit westerlingen.
Bremer kondigde gisteren ook
aan dat een team van forensi
sche experts vanaf vandaag de
massagraven bij Mahawil gaat
helpen onderzoeken. In deze
graven, ten zuiden van de
hoofdstad Bagdad, liggen de
resten van duizenden slachtof
fers van het Baath-regime. De
opgravingen verlopen nu chao
tisch doordat Irakezen met alle
middelen proberen vermiste na
bestaanden op te graven.
De Amerikaanse militairen in
Irak zijn eerder bekritiseerd om
dat ze de graven niet genoeg
zouden beschermen. Daardoor
kan belangrijke informatie over
de misdaden van het regime van
Saddam Hussein verloren gaan.
Volgens Bremer hebben de
Amerikanen dergelijke hulp
aangeboden, maar hebben loka
le machthebbers die afgeslagen.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - Er zijn handgranaten in
zijn slaapkamer gegooid, landmij
nen onder zijn auto gelegd en ka
mikazes op hem afgestuurd,
maar Ahmad Kadyrov lijkt on
kwetsbaar. De pro-Russische lei
der in Tsjetsjenië overleefde deze
week voor de zoveelste keer een
aanslag op zijn leven.
Het moet een gruwelijk gezicht
zijn geweest. Mensen met afge
reten benen en armen lagen
verspreid over het weiland.
Overal was bloed en gekerm.
Zestien mensen stierven, meer
dan honderd liepen verwondin
gen op. Van de vrouw die zich
met explosieven had opgebla
zen, werd alleen het hoofd ge
vonden.
Het doelwit van de aanslag, Ah
mad Kadyrov (51), bleef ge
spaard. Iedereen om hem heen
was dood of gewond, Kadyrov
had geen schrammetje. Hij is
een kat met negen levens. Of
meer. „Ik ben de tel kwijt ge
raakt", zegt hij over het aantal
aanslagen dat hij op wonder
baarlijke wijze overleefde. Ook
de Russische kranten twijfelen:
de schattingen lopen uiteen van
acht tot meer dan twintig.
Kadyrov is een man met een
prijs op zijn hoofd. De rebellen
zien hem als een vijand van het
Tsjetsjeense volk, een collabora
teur en overloper. 'Poetins man
in Tsjetsjenië' is hen zelfs dood
100.000 dollar waard. Hij was
niet altijd zo gehaat. In de eerste
Poetin (links) overlegde in maart met Kadyrov in Moskou: Foto: AP
Tsjetsjeense oorlog vocht Kady
rov nog tegen de Russen. Hij
voerde het bevel over een eigen
brigade en gold als religieuze
autoriteit. De toenmalige sepe-
ratistenleider Doedajev be
noemde hem in 1995 zelfs tot
eerste moefti, de hoogste gees
telijke van de republiek.
Kadyrov werd geboren in Ka-
zachstan, het land waar Stalin in
1944 alle Tsjetsjenen heen de
porteerde. Op zesjarige leeftijd
keerde hij terug naar zijn vader
land. Hij sjeesde op een land-
bouwinstituut, en zijn loopbaan
als bouwvakker kwam nooit van
de grond. Eind jaren tachtig
maakte hij carrière als geestelij
ke. Hij bezocht islamitische in
stituten en ging naar Mekka.
Sindsdien mag hij zich Ahmad
'Haji' Kadyrov noemen.
De breuk met de rebellen kwam
Amnestieplan voor Tsjetsjeense rebellen
De Russische president Poetin wil Tsjetsjeense rebellen am
nestie aanbieden. Hij denkt dat zo de rust in de opstandige
deelrepubliek kan worden hersteld. Poetin legde zijn amnes-
tievoorstel gisteren voor aan het Russische parlement De am
nestie zou niet gelden voor mensen die zich schuldig hebben
gemaakt aan moord, ontvoering, verkrachting of andere ern
stige misdrijven. Deze week vielen bij twee zelfmoordaansla
gen in Tsjetsjenië zeker 77 doden.
in 1999. Naar eigen zeggen er
gerde Kadyrov zich aan de op
komst van het wahabisme, een
radicale stroming van de islam.
Toen hij bij schimmige twisten
tussen krijgsheren vijf lijfwach
ten en een neef verloor, noemde
hij de Tsjetsjeense president
Maschadov 'slap' en een 'leuge
naar'. Ondanks eerdere beloften
zou Maschadov niets onderne
men tegen de wahabisten. Ka
dyrov werd afgezet als moefti en
koos de zijde van de Russen. In
2000 benoemde Poetin hem tot
hoofd van de Tsjetsjeense rege
ring.
Sindsdien scheurt hij in zwart
gepantserde Mercedes-jeeps
door Tsjetsjenië. Ondanks de
hoge snelheid komen zijn auto's
regelmatig onder vuur te liggen.
In 2001 ontsnapte hij in de stad
Argoen ternauwernood aan de
dood. Eerder dit jaar redde hij
zich uit een vuurgevecht door
een lijfwacht uit de auto te du
wen en zelf achter het stuur te
kruipen. Ook in politiek opzicht
is Kadyrov een overlever. Al drie
jaar weet hij aanvallen op zijn
positie af te slaan.
Alles wijst erop dat hij zich in
december tot president mag la
ten kiezen. Erg populair is hij
niet, maar Kadyrov controleert
de geldstromen uit Moskou. In
het straatarme Tsjetsjenië is dat
het enige dat telt. Kadyrov heeft
een privé-legertje opgebouwd.
Die troepen voeren strafexpedi
ties uit tegen iedereen die ver
dacht wordt van steun aan de
rebellen. Het wakkert de haat
verder aan, maar Kadyrov heeft
met het gevaar leren leven. „Ik
ben vergeten wat angst is."
dat vanaf de luchthaven van de
stad opsteeg.
De Amerikaanse regering heeft
mede naar aanleiding daarvan
twee bedrijven gevraagd een
systeem te ontwerpen waarmee
passagiersvliegtuigen be
schermd kunnen worden tegen
raketaanvallen. Er ligt een wets
voorstel klaar om 6.800 vliegtui
gen uit te rusten met het sys
teem. De kosten van het project
bedragen zo'n 8,7 miljard euro.
Intussen lijkt de terreurdreiging
ook buiten Kenya toe te nemen.
Saudi-Arabië, waar deze week al
bloedige aanslagen werden ge
pleegd, is volgens de Ameri
kaanse geheime dienst nog al
tijd gevaarlijk. Vooral in Jeddah
zouden Amerikanen op hun tel
len moeten passen. De Saudi-
sche regering waarschuwde
geestelijk leiders in het land niet
op te roepen tot extremisme en
terreur, en dreigde met 'harde
actie'.
Libanon maakte gisteren be
kend dat een aanslag op de am
bassade van 'een groot westers'
land is voorkomen met de arres
tatie van een aantal extremisten,
en de Roemeense veiligheids
dienst heeft aanslagen op wes
terse en Israëlische doelen in
Roemenië weten te verhinderen.
Dat maakte de veiligheidsdienst
gisteren bekend.
Fazuk Mohammed. Foto: Reuters
brussel-washington/anp-afp -
De Franse regering is ervan
overtuigd dat ze vanwege haar
stellingname in het conflict om
Irak het slachtoffer is van een
hetze in de Amerikaanse media.
De Amerikaanse regering zou
schuilen achter de 'georgani
seerde campagne van desinfor
matie', die erop gericht zou zijn
Frankrijk een slechte naam te
bezorgen door het land te be
schuldigen van samenwerking
met Saddam Hussein.
De Franse minister van buiten
landse zaken De Vïllepin beves
tigde gisteren dat de Franse am
bassadeur in Washington Ame
rikaanse beleidsmakers en par
lementariërs een brief heeft ge
stuurd met het verzoek ophel
dering te verschaffen.
The Washington Post meldde
gisteren dat in de brief onder
meer details staan uit artikelen
van de afgelopen negen maan
den, waarin anonieme functio
narissen beschuldigingen tegen
Frankrijk uiten. Parijs is onder
meer beschuldigd van illegale
wapenverkoop aan Irak. Verder
zouden Franse paspoorten zijn
verstrekt aan Irakezen die op de
Amerikaanse lijst van meest ge
zochte personen staan.
Parijs ontkent die aantijgingen
ten stelligste, en noemt ze 'on
derdeel van een smerige cam
pagne'. De Amerikaanse minis
ter van defensie Rumsfeld zei op
een persconferentie van niets te
weten. Hij kondigde tegelijker
tijd wel een inkrimping aan van
de militaire contacten tussen de
VS en Parijs.
keulen/dpa-afp - De laatste weken
voor ze werden bevrijd uit de handen
van de Salafistische Groep voor Predi
king en Strijd (GSPC), waren de zeven
tien in Algerije gegijzelde Europese
toeristen en hun ontvoerders elke
nacht op de vlucht voor de strijd
krachten.
„We waren aan het einde van onze
krachten, we konden gewoon niet
meer. Als we om een uur of twee, drie
's nachts te horen kregen dat we op
een bepaalde plaats zouden blijven,
vielen we halfdood om. De laatste
uren van de nacht sliepen we dan
even." Dat vertelde de Oostenrijker
Gerhard Wintersteller gisteren in een
interview. Hij en zestien anderen wer
den dinsdag bevrijd door het Algerijn
se leger. Vijftien andere toeristen, on
der wie Arjen Hilbers uit IJmuiden,
zijn nog in handen van hun ontvoer
ders.
Al vanaf het begin van de ontvoering
waren de Europeanen en hun ont
voerders veel onderweg, vertelde Win
tersteller. „We waren voortdurend op
de vlucht. We reden een paar dagen
tot we bij een wadi (droge rivierbed
ding, red.) kwamen. Daar werden we
dan een dag of vier verborgen gehou
den. Daarna ging het weer naar de
volgende wadi, etcetera. De tussenpo
zen werden echter steeds korter. Ze
merkten dat de militairen hen op de
hielen zaten."
Wintersteller vertelde ook hoe ze ge
vangen werden genomen. De groep,
die met vier auto's dwars door de Sa
hara reed, kwam een Duitse terrein
wagen tegen. „We reden op elkaar af.
Dat is zo het gebruik in de Sahara: als
je elkaar ontmoet, wissel je nieuwtjes
uit." De toeristen kregen echter de
schrik van hun leven. „Toen ik bij de
auto stond, sprongen er meteen acht
terroristen uit. Ze duwden ons kalasj-
nikovs onder de neus. We moesten op
de grond gaan liggen en ze rukten ons
de autosleutels uit handen. Het was
een echte gijzeling."
Over de omstandigheden tijdens hun
gevangenschap wilde Wintersteller
niets zeggen, net zo min als over de
bevrijdingsactie. Dat zou schadelijk
kunnen zijn voor de vijftien andere
toeristen die nog in handen van de
ontvoerders zijn. Wintersteller is ervan
overtuigd dat zijn ontvoerders islami
tische extremisten waren. „Ze baden
elke dag, en ze vertelden dat ze de re
gering omver wilden werpen om in
Algerije een religieuze staat te vesti
gen." De ontvoerders zouden losgeld
hebben geëist om wapens te kunnen
kopen.
Een woordvoerder van de Duitse rege
ring zei woensdag dat de resterende
gijzelaars zich in een 'precaire situatie
bevinden', en dat hij 'zeer bezorgd' is
over hun lot. Berlijn heeft de Algerijn
se regering gevraagd hun levens niet
in gevaar te brengen, en hoopt op een
goede afloop. „Er is hoop dat de an
dere toeristen snel worden bevrijd",
zei de Duitse minister van binnen
landse zaken Schilly woensdag.
De Zwitserse regering heeft twee ter
rorismedeskundigen naar Algiers ge
stuurd, in een poging informatie te
krijgen over vier vermiste Zwitsers.
Volgens militaire bronnen en Algerijn
se laanten worden de resterende gij
zelaars door een andere cel van de
GSPC vastgehouden in grotten in het
zuiden van het land, op het plateau
van Tamelrik. Het gebied is moeilijk
toegankelijk vanwege de vele grotten,
het bergachtige terrein en de zeer ho
ge temperatuur overdag.
Volgens de krant Le Quotidien d'Oran
is een bevrijdingsactie voor de reste
rende gijzelaars op handen. De krant
leidt dat af uit het feit dat de elitetroe
pen in het gebied de afgelopen dagen
versterkt zijn, en uit de aanwezigheid
van de militaire bevelhebbers in het
gebied. Bij de bevrijdingsactie van
dinsdag zijn een Algerijnse militair en
negen ontvoerders gedood.
