Overdrijven en opleuken om een baa^
GESPREK VAN DE DAG
Maxima deelt Appeltjes van Oranje uit
Treinterreur
TATU mag dan een popsen
satie uit Rusland zijn, dat
betekent nog niet dat de
twee 18-jarige dames zo
maar een videoclip mogen
opnemen op het Rode Plein
in Moskou. Honderden
fans, net als hun idolen ge
kleed in schooluniform,
stonden hopend op een rol
als figurant te wachten,
maar de politie was onver
biddelijk: de video moest
maar ergens anders worden
geschoten. ,,Het lijkt erop dat het Rusland niet interesseert dat het doorTatu
wordt vertegenwoordigd", zegt producer Ivan Shapovalov, die Tatu in 1999 be
dacht en daarmee aan de wieg stond van de eerste Russische popact die inter
nationaal succes boekt. Volgende maand vertegenwoordigt Tatu Rusland op het
Eurovisie-songfestival in Letland. Foto: AP
Een 60-jarige Amerikaanse heeft
gisteren publiekelijk toegegeven dat
ze 40 jaar geleden als stagiaire een
affaire met president JOHN F. KEN
NEDY had. Marion Fahnestock, oma
en moeder van twee kinderen, rea
geerde op onthullingen over de ver
houding in een nieuwe Kennedy-
biografie. In het boek An Unfinished
Life noemt auteur Robert Dallek
geen naam. Volgens Fahnestock had
zij als 19-jarige van juni 1962 tot
aan de moord op Kennedy in novem
ber 1963 een seksuele relatie met
de president. De administratrice van
een kerk in New York vroeg de me
dia verder haar privacy te respecte
ren: ,,De afgelopen 41 jaar heb ik er
zelf ook geen woorden aan vuilge
maakt." Dallek baseerde zijn infor
matie op verklaringen van een vroe
gere medewerkster van Kennedy,
Barbara Gamarekian.
Een Italiaanse MOEDER heeft zo
veel MEDICIJNEN in haar 14-jarige
zoon gepropt dat het kind opzwol tot
140 kilo en naar het ziekenhuis ge
bracht moest worden. De jongen
kon niet meer lopen. De moeder had
haar kind pillen en middeltjes gege
ven tegen alle mogelijke ziektes. De
cortisone-hormonen in deze medi
cijnen lieten de jongen uitdijen.
Agenten troffen de jongen thuis aan
bij zijn moeder, een Italiaanse huis
vrouw. Onderwijzers hadden de poli
tie gewaarschuwd nadat de tiener
een jaar lang niet op school was ver
schenen. ,,De jongen verkeerde in
een verschrikkelijke conditie, was
ongelooflijk opgezwollen en niet in
staat te bewegen", aldus een agent
die de jongen uit zijn positie be
vrijdde. De moeder bleek te lijden
aan het Munchausen Syndrome By
Proxy (MSBP). Een aandoening
waarbij men symptomen inbeeldt
bij anderen en deze probeert te ge
nezen. De vrouw is ondertussen door
de rechtbank uit de ouderlijke be
voegdheid ontheven.
Gerard en Elizabeth Donnelly hopen binnenkort als DAVID en VICTORIA BECK
HAM door het leven te gaan. Het Noord-Ierse paar bewondert de stervoetbalspe-
ler en de ex-Spice Girl zo dat het zichzelf naar hen wil vernoemen. Gerard ziet
de naamsverandering als een eerbetoon aan zijn grote held. Donnelly is al sinds
zijn zesde een toegewijde fan van Beckhams Manchester United. Zijn echtgeno
te Elizabeth werd Manchester-supporter toen ze tien jaar geleden met Gerard
trouwde. ,,lk kon moeilijk anders", bekent ze een krant in Belfast. Zij vindt
Beckhams vrouw Victoria heel stijlvol en zou graag haar uiterlijk hebben. „Het
maakt niet uit wat mensen
zeggen. We staan toch al
bekend als de Posh en
Becks van West-Belfast",
wuift Gerard toekomstige
grappenmakers weg. Het
koppel heeft zijn idolen nog
nooit ontmoet, maar hoopt
hiermee hun aandacht te
trekken. Maandag beslist
de burgerlijke stand of de
naamsverandering mogelijk
is. Foto's: AP
Actrice HALLE BARRY heeft giste
ren tijdens opnamen voor haar nieu
we film Gothika een arm gebroken.
Volgens een woordvoerder van het
vroegere Bond-meisje Barry brak de
actrice haar arm tijdens een zeer in
spannende scène van de film, die in
Canada wordt opgenomen. Wanneer
de Oscar-winnares weer kan werken
is niet bekend. Barry speelt in
Gothika een forensisch psychologe
die wordt aangeklaagd wegens de
moord op haar man. De film gaat in
oktober in premiere in de VS.
Foto: Reuters
Britse artsen hebben bij een drieja
rig kind per ongeluk de TONG aan
het verhemelte gehecht. De 25-jari-
ge moeder ontdekte dat pas nadat
de peuter sinds een operatie aan
een kiesje in het Prince Charles
Hospital in Wales dagenlang niet
had gegeten. Toen ze eindelijk in de
mond van haar dochtertje keek, zag
ze pas wat er aan de hand was, ver
telde ze gisteren. „Ze hadden de
rechterkant van haar tong aan haar
verhemelte vastgenaaid." Het zie
kenhuis heeft de medische fout er
kend en hersteld en een onderzoek
naar de blunder aangekondigd.
VRIJDAG 16 MEI 2003
DAGELIJKS LEVEN
IK HMR1
MENSELIJK
Het was voor prinses Méxima een heuse
vuurdoop. In Paleis Noordeinde hield ze
gisteren voor het eerst een toespraak in
het Nederlands. Een kwartier lang sprak
ze bij de uitreiking van de 'Appeltjes van
Oranje' over integratie in de Nederland
se samenleving. Twee dagen van haar
32ste verjaardag stapte daarmee uit de
luwte van haar eigen inburgeringscur-
sus.
Refererend daaraan zei ze: „Wie op wel
ke wijze dan ook in Nederland een
nieuw thuis heeft gevonden, mag zich
eigenlijk altijd gelukkig prijzen. Neder
land is een land waarvan je kunt zeggen
dat het een geluk is om erbij te horen.
Dat mag ook wel eens gezegd worden."
Hier en daar legde ze een klemtoon ver
keerd. Haar ui, als in 'uitdaging', klinkt
als 'outdaging' en, zoals ze zelf zegt,
„Pluk van de Petteflet kan ik nauwelijks
uitspreken (outspreken)." Maar de prin
ses sloeg zich door de tekst heen en reik
te drie onderscheidingen voor vrijwilli-
gersprojecten uit.
Een contactouderproject in de wijk Selis-
senwal van Boxtel, een multiculturele
huiskamer in het Amsterdamse Geuzen
veld en het buurtfestival Tam-Tam uit
Leiden-Noord waren de eerste winnaars
van de onlangs ingestelde prijs 'Appeltje
van Oranje'. Vertegenwoordigers van de
projecten kregen uit handen van Méxi
ma een cheque van 15.000 euro. De pro
jecten waren uitverkoren door het Oran
jefonds, dat is ontstaan uit de fusie van
het Juliana Welzijn Fonds en de Stichting
Oranje Fonds, dat het nationale huwe
lijkscadeau voor prins Willem-Alexander
en prinses Maxima was. Het paar fun
geert als beschermheer en -vrouw van
het nieuwe fonds.
De voortaan jaarlijks uit te reiken prijs is
een echte familieaangelegenheid, want
koningin Beatrix tekende voor het ont
werp: een sokkel met daarop een 'Appel
tje van Oranje', voorzien van een toef,
bestaande uit twee blaadjes. Het geheel
is uitgevoerd in brons. En zoals het een
echt Oranje-appeltje betaamt, is het een
sinaasappel.
Méxima benoemde het Paleis Noordein
de, 'het werkpaleis van de koningin' voor
even tot het 'vrijwilligerspaleis van Ne
derland'. Ze was zichtbaar in haar sas
dat ze zich via haar werk als bescherm
vrouwe van het fonds gaat richten op de
'versterking van de sociale samenhang'.
Volgens haar is het belangrijk dat de pro
jecten klein van schaal zijn. Over haar ei
gen inburgering zei ze onder meer dat ze
nog steeds niet zo op de tijd let en nog
altijd van empanadas (Argentijnse
snacks) houdt, maar dat ze nu Neder
landse is 'met heel mijn hart'. Ze bena
drukte echter dat haar levensverhaal van
dertig jaar heel anders is geweest dan dat
van leeftijdgenoten hier. „Ik heb hier
geen familie en geen jeugdvriendinnen."
De prinses kondigde aan hoogstper
soonlijk alle gelauwerde projecten te be
zoeken. Koningin Beatrix verliet de bal
zaal van Paleis Noordeinde pas nadat
Méxima haar toespraak had beëindigd,
zichtbaar tevreden over het Nederlands
van haar schoondochter. Ook prins Wil
lem-Alexander was in zijn nopjes. De in-
burgeringscursus van zijn echtgenote is
geslaagd: bovendien zal zij zich de ko
mende tijd intensief bezig gaan houden
met het Oranjefonds, dat als credo voert:
'Erbij horen'.
Wilko Voordouw
Prinses Maxima's eerste toespraak.
Foto: GPD/Harmen de Jong
Onderzoek: kwart van sollicitanten liegt en bedriegt tijdens procedure
Een criminele familie zorgde er re
cent voor dat een aantal vrouwelij
ke leden van de clan achter de kassa
in allerlei detailhandelszaken kwam
te zitten. Niet om een graai uit de
geldla te doen, want dat is tegen
woordig bijna onmogelijk, maar om
de overige familieleden goedkoop
te laten winkelen. Rommelen met
de streepjescode is een kwestie van
handigheid, dat de familieleden
machtig waren.
Als de 'klant' met een spijkerbroek
bij de kassa van hun familielid
kwam, rekende de scanner niet de
dure broek maar goedkope sokken
af. Bij een andere winkel kon zo
goedkoop drank worden ingesla
gen en een paar winkels verder
kon het beddengoed voor een
prikkie worden aangeschaft.
Al deze caissières waren kort daar
voor aangenomen door perso
neelschefs die geen argwaan koes
terden. De sollicitanten hadden
mooie cv*s, goede diploma's en
klinkende referenties. „Maar ieder
een weet toch dat de sollicitant
nooit zijn vijand als referent op
geeft en dat diploma's prachtig
kunnen worden nagemaakt. En bij
conflictueuze werkontbindingen
kunnen advocaten tegenwoordig
een contract opmaken dat de
werknemer er zonder veel kleer
scheuren afkomt in ruil voor de
belofte dat de oude werkgever
geen negatieve mededelingen doet
over die werknemer. Sommige sol
licitanten hebben dan zoveel ge
voel voor humor dat ze die oude
werkgever pontificaal als referentie
opgegeven."
Dit is een van de vele praktijkvoor
beelden waarmee Gerd Hoffmann
onlangs werd geconfronteerd. De
directeur van Hoffmann Bedrij-
venrecherche uit Almere deed on
derzoek naar de handel en wandel
van de sollicitant. En de uitslag is
onthutsend, volgens hem. Slechts
de helft schrijft en spreekt de
waarheid, een kwart overdrijft en
het laatste kwart liegt. Enerzijds
om de baan te krijgen, anderzijds
omdat ze het de gewoonste zaak
van de wereld vinden om de on
waarheid te spreken. En de idee
dat een 'beetje' personeelschef
door de bedoelingen van de solli
citant prikt, is absoluut achter
haald. „Juist die slimme perso
neelschefs zijn de grootste lek in
de bedrijven, want ze denken dat
ze de schapen van de bokken kun
nen scheiden, maar ze zijn alleen
maar bezig het paard achter de
wagen te spannen. Er zijn gewoon
andere tijden aangebroken en de
functionarissen die denken dat ze
mensenkennis hebben, maken
daardoor de een na de andere
Een doordeweekse dag in treinstel 4826. Ik zit in de
trein met een klein humeurprobleempje. Ik ben te
laat, gestresst, moe en voel met sneltreinvaart de
grenzen van mijn maatschappelijke tolerantie krim
pen. Het is niet druk en dat is jammer. In een over
volle spitstrein houdt iedereen zich tenminste koest,
omdat ze over het algemeen allemaal chagrijnig af
gepeigerd en op zoek naar rust zijn. Dat is nu helaas
niet het geval. Ik word geteisterd door luidruchtig
reisgezelschap. Tegenover me zit een negroïde vrouw
een biertje te drinken. Hoewel ze het heel netjes van
uit het blikje in een bekertje giet, begint ze vervolgens
onbedaarlijk te slurpen. Dat kan ook wel iets char
manter. Lurkend met kleine slokjes, zit ze zich onder
tussen wel zichtbaar te irriteren aan het telefoonge
sprek aan de andere kant van het gangpad. De on
vermijdelijke Waar zit jij?' en 'Ik zit in de trein', heb
ben we ondertussen al gehad, maar ze gaat vrolijk
verder met een uitvoerig verslag van de dag. De 'hij
zei', 'zij zei' en 'toen zei ik' volgen elkaar in rap tempo
op. Met de kleine gaat gelukkig ook goed. Ja, het is
een moeilijke eter nog steeds en er volgt een heel scala
aan hapjes die de kieskeurige kleine wel en niet naar
binnen werkt. De haastige student die naast mij is
neergeploft, is geen moeilijke maar wel een smerige
eter. Uit een overdreven krakend zakje graait hij een
saucijzenbroodje en begint dat luid smakkend te ver
orberen. Behalve de vettige snacklucht die meedogen
loos mijn neus binnensijpelt, word ik kotsmisselijk
van de geluiden die bij elke hap uit zijn gehaktmolen
ontsnappen. Worden die metzo'n broodje meegebak-
ken, of zo? Ik kijk geërgerd opzij, maar de visuele toe
voeging aan wat ik horend en ruikend al niet kan
verdragen, is te gewelddadig om te blijven kijken tot
hij mijn stille hint begrijpt. Hij neemt nog een hap.
Een vieze, vettige, smakkende gulzige hap. Wat er
achter me zit kan ik niet zien, maar afgaand op de
afwisseling van koppig gebrom en jengelig gezeur, is
het een pasgeboren stel dat zijn eerste relatieperikelen
verwerkt. Zolang ik me alleen op die twee probeer de
concentreren, vallen er in ieder geval af en toe pijnlij
ke stiltes. De vrouw tegenover me, giet het blikje leeg,
wil het in de pridlenbak gooien, maar kan daar niet
bij omdat ik mijn benen in een onnatuurlijke kron
kel richting tafeltje heb gevouwen, aangezien haar
tas alle ruimte op de grond heeft opgeëist. Zonder
vriendelijk om mijn medewerking te vragen, blijft ze
halsstarrig rommelen, tot ik niet anders kan dan
mijn benen bij de uitgegeten ransbak naast me op
schoot te leggen. De beller is eindelijk uitgerafeld en
sluit het gesprek af. 'Ja, ik ben er bijna. Ik zie je zo!'
De vraag is of ze elkaar dan überhaupt nog wat te
Op de computer kun je heel makkelijk een CV vervalsen. Foto: Ron Pichel^
misstap. En omdat de directie hen
vertrouwt, kunnen ze doorgaan
met fouten maken."
Hoffmann heeft achterhaald dat
list en bedrog in de bedrijfscultuur
en dus ook bij de sollicitatieproce
dure horen in de 21ste eeuw. En
dat de bedriegers hun slag vaak
binnen twee jaar slaan en dus nog
maar kort daarvoor langs die
'slimme' personeelschefs zijn ge
komen. De gemiddelde fraudeur is
tussen de 35 en 45 jaar, werkzaam
bij een middelgroot bedrijf en is in
veel gevallen iemand met een lei
dinggevende functie.
Bij de ING Groep Nederland, waar
35.000 mensen werken, is het niet
mogelijk een personeelsfunctiona
ris te spreken te krijgen. De pers
voorlichter Dailah Nihot doet na
mens hen het woord. Het contro
lesysteem van ING werk perfect,
weet ze. Bijna nooit problemen en
och, wat is fraude. Een beetje het
cv 'opleuken' is toch niet ernstig.
Bij de ING worden standaard al
leen originele diploma's bekeken,
de identiteitspapieren worden ge
checkt, referenties worden getoetst
en er moet altijd een origineel Be
wijs van Goed Gedrag worden
overhandigd. „We hebben verder
het idee dat mensen die bij ons
solliciteren niet zo in die fraudu
leuze categorie vallen en onze per
soneelsfunctionarissen goed in
staat zijn het kaf van het koren te
scheiden. Bij twijfel wordt er nooit
aangenomen."
Hoofd personeelszaken Hugo van
der Wees van Joh. Enschedé Druk
kerij in Haarlem is er helemaal van
overtuigd dat Hoffmann alleen be
zig is klanten te winnen voor zijn
recherchebedrijf. „Ik denk dat
door zijn werk zijn maatschappij
beeld behoorlijk is vertekend en
hij niet weet dat de meeste men
sen eerlijk zijn en dat dus ook de
meeste sollicitanten oprecht op
zoek zijn naar een baan."
Hij werkt twintig jaar als perso
neelsfunctionaris en heeft nog
nooit meegemaakt dat iemand de
boel bewust oplichtte. Liegende en
bedriegende sollicitanten zijn vol
gens hem eerder uitzondering dan
regel. Soms blijkt later wel eens
een hiaat in het cv te zijn - een jaar
ziekte bijvoorbeeld -, maar meestal
was er een goede reden voor om
dat tijdens de sollicitatie niet al te
nadrukkelijk aan de orde te bren
gen. Als de werknemer verder
goed functioneert hoeft dat ook
vertellen hebben, maar de vrouw tegenover mij is in
ieder geval zichtbaar opgelucht en neemt voldaan
slurpend een slok, verslikt zich en proest het uit.
Pas als ze met veel kabaal weer haar luchttoevoer
heeft geregideerd, merk ik dat ook achter mij het
gemekker is opgehouden. Even lijkt het stil te
zijn, maar de letterlijke verzoening van de twee
maakt zo mogelijk nog meer slobbergeluiden
dan het saucijzenbroodje en blikje bier sa
men. Ten einde raad grijp ik naar het verfom
faaide krantje dat op het tafeltje ligt, speel
even met de gedachte om er een stuk af te
scheuren en tivee oorproppen van te maken,
maar doe dan toch maar mijn best om me op
de inhoud te concentreren. Dat lukt, totdat een
ondefinieerbare -maar hoogstwaarschijnlijk
snot-vlek op pagina buitenland mijn aandacht
trekt. Gatver! Ik vouw het hele zaakje met twee
vingers dicht en zucht diep. Soms verlang ik
bijna naar de dreiging van SARS in ons land.
Niet meer praten, zoenen, eten en uit je neus
vreten in het openbaar! Stel...
Reageren? Reacties op columnffchotmalLcom
geen beletsel te zijn. Ergens onder
valse voorwendsels binnen ko
men, wreekt zich volgens de per-
soneelsmanager altijd.
Van der Wees laat dezelfde zaken
onderzoeken als de ING, maar
heeft als een van de drie instellin
gen (de andere zijn de overheid en
de KLM) in Nederland ook de mo
gelijkheid het juridisch doopceel te
lichten. Dit onderzoek gaat verder
dan het Bewijs van Goed Gedrag
omdat ook lopende zaken bij justi
tie kunnen worden gecontroleerd.
Van der Wees weet dat de gemid
delde personeelsconsulent wel de
gelijk een goed oordeel kan vellen.
„Och en als er af en toe iets wordt
aangedikt of wordt weggelaten,
dan is er toch geen sprake van
fraude. Zo erg is het toch niet als
iemand zich niet al te bescheiden
opstelt en zich van zijn goede kant
laat zien?"
Ingehuurde bedrijven zoals
schoonmaakbedrijven en catering
worden nog eens extra bij Ensche
dé gescreend. „In de kluizen ma
ken we nauwelijks schoon. En in
andere fraudegevoelige ruimten
mogen schoonmakers nooit alleen
aan de slag. Daar zijn altijd twee
personeelsleden van ons bij. Het
Curriculum
Vitae
Jtsv
zes-ogen principe is bij onsP
lig"
Koos Altena van Glazenwas-
Schoonmaakbedrijf Altenai
versum, waar elf mensen in e(
dienst zijn, denkt dat de beo )e
gen van Hoffmann wel klopj t
„Meestal neem ik alleen ken
aan en die kan ik vertrouwei
Brieven krijgen ik eigenlijk n
ik krijg vooral telefonische a
meldingen. Maar met vreem
heb ik rare ervaringen. De la
twee jaar heb ik er zeker dn T
trapt op leugens tijdens hei raa
teren. Ze zeiden doodleuk d je n
veel ervaring hadden als gla: aaj
wasser, maar ze konden no- :e
ladder tegen de muur zetten
omhoog gaan durfden ze na
lijks. En pas had ik er eentje
constant een vrije dag nam:
was er een terugkomdag van
dienst, dan had zijn dochter e'^t
been gebroken en dan had 1 jje
oma een beroerte gehad. Tja
dan kom je er erachter dat-i: eer'
in dienst heeft gezeten, geen
ter heeft en oma allang is ov
den. Dan vliegen ze er gelijk
uit."
Irene Nieuwenhuijse
