iPods in drie smaken
MULTIMEDIA
Spannende voetbalmanager op internet
Routekaart
in drie dimensies
hattrick
Infogrames wordt Atari
DivX in de dvd-speler
Enter the Matrix
Wolverine neemt
een beetje wraak
DONDERDAG 15 MEI 20
De Franse uitgever van computerspellen Infogrames heet
voortaan Atari. Tot deze naamswijziging is besloten omdat
de naam Atari veel meer bekendheid geniet en staat voor
kwaliteit. Eerder werden bijzondere spellen door Infogrames
al onder het Atari-logo uitgebracht. Atari is oorspronkelijk
een Japanse term uit het Go-spel en betekent dat iemand op
het punt staat het spel te verliezen. De Amerikaan Nolan
Bushnell, de bedenker van het allereerste computerspelletje
Pong, richtte het computerbedrijf Atari dertig jaar geleden
op. De firma bracht vele spelcomputers op de markt, waar
onder de legendarische Atari 2600, en diverse homecompu
ters zoals de 800 XL en de Atari ST. Uiteindelijk werd het be
drijf weggevaagd door opkomst van de moderne pc. Het Ata
ri-logo werd gekocht door Infogrames, maar het embleem
heeft inmiddels niets meer met Nolan Bushnell of de voor
malige computerfabriek te maken.
Dvd-spelers kunnen steeds meer. Het Amerikaanse Digiset-
te, bekend van de mp3-spelers op cassette-formaat, heeft nu
een dvd-speler op de markt gebracht waarmee schijfjes met
bestanden op DivX-formaat kunnen worden afgespeeld. Di
vX is een codering voor video-beelden op bijna dvd-kwali-
teit, en zo compact dat een complete speelfilm op een te
branden cd'tje past. Zulke speelfilms worden via uitwissel
programma's als Kazaa veelvuldig geruild en waren tot nu
toe alleen met speciale programmatuur op de computer te
bekijken. Digisette laat nu iedereen in de huiskamer meekij
ken. De speler is later ook van nieuwe software te voorzien,
zodat deze bij het ontstaan van nieuwe soorten bestanden
niet nutteloos wordt. De DV-450 is te koop op de website
van Digisette voor 329,99 dollar. Eerdere kopers bij Digisette
krijgen 30 dollar korting.
Website: www.digisette.com/en/products/dv450.asp
De liefhebbers hebben lang moeten wachten op het vervolg
op de cultfilm The Matrix, The Matrix Reloaded, onlangs uit
gebracht in de bioscoop. Het boeiende thema van mensen
die in een levensechte virtuele wereld leven maar in werke
lijkheid bewusteloos in een vat liggen op een verwoeste aar
de om als biologische batterij te fungeren voor een meedo
genloze beschaving van machines spreekt veel filmliefheb
bers aan. Natuurlijk moest er ook een spel van komen en dat
is Enter the Matrix van Atari geworden. Het is een actiespel
in de derde persoon waarin, net zoals in de film, veel ge
vochten moet worden. Verder zijn er vanzelfsprekend veel
achtervolgingen met
snelle auto's en de ho
vercraft Logos. Stap in de
voetsporen van de rebel
len Niobe of Ghost en
schakel tegenstanders uit
met dezelfde unieke
vechttechnieken als in de
films. Het spel bevat ook
een uur exclusieve film
beelden en geeft zo meer
inzicht in het eigenlijke
verhaal. Enter the Matrix
wordt uitgebracht voor
de pc, Xbox, PlayStation
2 en GameCube.
Website: www.enterthe-
matrixgame.com
Wie verwacht had dat je in Wolverine's Revenge in blinde
woede aan de lopende band vijanden in stukken mocht rij
ten, staat een kleine teleurstelling te wachten.
De populairste mutant van de X-men moet namelijk behoor
lijk tactisch te werk gaan en zelfs hier en daar sluipen om het
tegengif te vinden voor de slopende ziekte die hem toege
diend is.
Uiteraard wordt er onderweg wel flink geknokt - je hebt die
messen niet voor niks aan je handen zitten - maar de moge
lijkheden zijn beperkt en alleen de 'finishing moves' zijn echt
spectaculair. Maar waarom moet je daar toch steeds mee
wachten tot het woord 'strike' in beeld verschijnt? Grafisch is
het spel relatief eenvoudig gehouden waardoor het lekker
soepel loopt en de vaart er goed in blijft zitten.
Ook aardig is dat je speciale 'mutant-krachten' hebt waar
door je vijanden kunt ruiken of landmijnen voelen en zelfs
kunt zien waar bepaalde 'finishing-moveste gebruiken zijn.
Wolverine's revenge is heus niet echt slecht Zo heeft even
tactisch spelen zodat het alarm niet afgaat zijn charme, zeker
als je je daarna in 'feral rage' modus kort mag uitleven. Maar
toch zou je vaak meer actie in het spel willen, en blijf je het
gevoel houden dat er net niet uit het spel gehaald wordt wat
er in zit.
Min. systeemeisen: PlayStation2, GameCube, GBA, XBox
en pc. Prijzen: vanaf 55 euro. Website: www.activision.com
Steve Jobs, de grote baas van Ap
ple, heeft onlangs de nieuwste
generatie iPods onthuld. De iPod
is het paradepaardje van Apple.
Het is een draagbare muziekspe
ler, een Personal Digital Assistant
(met onder meer agenda, adres
lijst, wekker en spelletjes, waar
onder Patience) en eventueel een
externe harddisk in één flin
terdun apparaatje, dunner dan
twee cd's in juwel case, dat
slechts 158 gram weegt. Het leu
ke van de iPod is dat deze niet al
leen op een Mac kan worden
aangesloten, maar ook op een
Windows-pc, zij het dat in het
laatste geval niet alle functies
werken.
Er zijn drie modellen: met 10, 15
of 30 GB opslagruimte, die res
pectievelijk 399, 499, en 599 Eu
ro kosten, inclusief BTW. Bij de
twee duurste modellen is een
doek inbegrepen, die als thuis
basis kan dienen en onder an
dere een audio-uitgang bevat
voor aansluiting op een stereo
installatie of op luidsprekers
met een eigen stroomvoorzie
ning. Het topmodel kan 7500
songs opslaan, maar die kunt u
niet allemaal achter elkaar af
spelen, omdat de batterij na
acht uur moet worden opgela
den.
De nieuwe iPods bevatten onder
meer een navigatieschijf en
knoppen met backlight-verlich-
ting die werken op basis van
aanraking, een On-The-Go af-
speellijst, een aanpasbaar
hoofdmenu en de Auto-Sync-
functie waarmee gebruikers de
muziekbibliotheken op
de computer en op
de iPod automatisch
kunnen synchronise
ren. Apple heeft in
middels patent aan
gevraagd op de Autq-
Sync-functie die een
complete digitale mu
ziekcollectie automa
tisch naar de iPod ko
pieert en die vervol
gens bijwerkt als
deze weer op
de computer
is aangesloten.
De iPod onder
steunt niet alleen MP3, maar
ook het nieuwe audio-formaat
AAC, dat voor een betere ge
luidskwaliteit zou moeten zor
gen, zonder dat de bestands
grootte toeneemt. Mac-gebrui-
kers krijgen bij hun nieuwe iPod
versie van het programma iTu-
nes, waarmee muziek in het
nieuwe AAC-formaat van het in
ternet kan worden gehaald. Ver
der kunt u hiermee muziek af-
Tomtom Navigator flink verbeterd
Een driedimensionale kaart,
zoeken op huisnummers, en
een uiterst compleet pakket om
je navigatie-palmtop in de auto
aan te sluiten. En dat allemaal
voor 399 euro. Dat is de Tom
tom navigator 2, het nieuwe
product van Palmtop Software.
Op het eerste gezicht imponeert
het pakket niet erg. Een kluwen
aan kabeltjes, stekkertjes en een
veel te dikke en zware GPS-an-
tenne valt uit de doos. En o ja,
er zit ook nog een cd'tje bij. Met
de kaarten van de Benelux en de
software. Dit pakket blijkt tij
dens de installatie als twee
druppels water te lijken op zijn
voorganger, de Tomtom naviga
tor 1. De vraag borrelt op wat er
nu eigenlijk is veranderd.
Maar dan! De software en de
kaart zitten in de palmtop. De
palmtop is in zijn bijgeleverde
houder op de voorruit geplakt
De ontwarde kabeltjes op de
Met de Tomtom Navigator wordt het vinden van een adres wel erg
eenvoudig. Nooit meer turen op onhandige papieren kaarten.
Publiciteitsfoto
spelen van maximaal drie ande
re Macs op het netwerk. Wie
over een 'oude' iPod beschikt,
kan deze versie downloaden.
Nog iets leuks. Met de Notes
Reader kunt u teksten aflezen
op uw iPod. Zo kunt u bijvoor
beeld een presentatietekst of iets
dergelijks via de Mac of
pc op uw iPod zetten
om deze in de trein na
te lezen.
De iPod vereist een
Mac met een FireWire-
poort, Mac OS X versie
10.1.5 of hoger, of een
Windows-PC met een
FireWire- of USB 2.0-
poort of een voor
Windows gecertificeer
de FireWire- of USB
2.0-kaart en
j, Windows Me, 2000
"iU^ of XP. Het apparaat
je is inmiddels in Neder
land verkrijgbaar, de USB-kabel
volgt half juni.
Apple smeedt het ijzer als het
heet is. Tegelijkertijd met de
presentatie van de nieuwe iPods
wordt de iTunes Music store ge
lanceerd, een muziekwinkel op
het Internet, waar klanten mu
ziek kunnen vinden, kopen en
downloaden, voor 99 dollarcent
per nummer. De gebruiker
mag na aanschaf het
nummer onbeperkt op cd's
branden, naar verschillende
iPods kopiëren, afspelen op
maximaal drie Macintosh com
puters en gebruiken met Mac-
programma's, zoals iPhoto,
iMovie en iDVD.
De iTunes Music Store bevat
meer dan 200.000 nummers van
de muziekmaatschappijen
BMG, EMI, Sony Music, Uni
versal en Wamer, waaronder ex
clusieve nummers van meer
dan twintig artiesten, waaronder
Bob Dylan, U2, Eminem, Sheryl
Crow en Sting. De nummers
worden na aanschaf met 128 ki
lobits per seconde downgeload
in het AAC-formaat. Dit initiatief
is uiteraard bedoeld om het
zwart downloaden van muziek
tegen te gaan. Volgens Jobs wil
men best iets voor het gebrui
kersgemak betalen en 'het geeft
goede kharma, want je steelt
niet'.
Om van bij iTunes Music Store
te kunnen kopen moet u over
een creditcard met een factuur
adres in de Verenigde Staten be
schikken. Dit komt omdat elk
land de rechten op zijn eigen
manier regelt. Het ligt wel in de
bedoeling dat Europeanen te
zijner tijd ook bij de
iTunes
Music
f °mposer
Calendar
Carries
Settings
Steve Jobs bij de presentatie van Apple's meest recente hel
tje: de nieuwe versie van de muzikale krachtpatser iPod.
Publiciteitsfoto
Store kunnen winkelen. Ook de
Windows-gebruikers moeten
nog even wachten, waarschijn
lijk tot het einde van dit jaar,
totdat deze dienst voor hen be
schikbaar komt. Maar kijken en
luisteren naar fragmi
dertig seconden kan ie
Meer info: www.apple
sic/store
Rinus Pater
juiste wijze aangesloten. Ver
keerd rijden is er nu niet meer
bij. De Tomtom navigator 1 was
al een redelijk imposant pakket
dat zich onderscheidde met zeer
duidelijke kaarten, maar de
driedimensionale kaarten van
zijn opvolger zijn werkelijk ge
weldig. De software bevat bo
vendien handigheidjes die in de
vorige versie ontbraken. Meldt
de autoradio verderop een file?
Geen probleem: met twee tikken
van je nagel zoekt Tomtom een
alternatieve route voor je. Rijd je
midden in de stad tegen een
wegblokkade aan? Drie tikjes, en
de nieuwe route wordt binnen
enkele seconden aangegeven.
De bijgeleverde GPS-ontvanger
is groot en log, maar slaagt er
wel in om snel verbinding met
de satellieten te krijgen die je
positie op de aardbol weerge
ven. De verbinding valt zelden
weg, zoals bij sommige com-
pact-
flash-
antennes.
Ook mooi is
de mogelijk
heid om direct
vanuit het adres
boek in de palm
top een route te
berekenen. En voor
de mensen die niet
goed overweg kunnen
met de driedimensio
nale kaarten, is er nog
altijd de mogelijkheid om
naar de oude, vertrouwde
tweedimensionale plattegron
den over te schakelen. Behalve
plattegronden zijn ook lijsten
met 'interessante punten' opge
nomen. Winkelcentra, zieken
huizen, parkeergarages, restau
rants: van alles zit erin behalve
pinautomaten en flitspalen (en
die zouden nu juist wel handig
zijn geweest!) Rijd je door het
Gooi over de snelweg, dan valt
direct op dat aan weerszijden
van de Al talloze tandartsen
voorbij komen. Gelukkig kun je
die lijstjes ook uitzetten.
Het is wel raadzaam om de
Tomtom navigator 2 op een
palmtop van de laatste generatie
te installeren. Wij hebben het
programma getest op een wat
oudere pocket pc met 32 mega
byte geheugen. Dat geheugen
loopt vrijwel helemaal vol met
de software en een kaart van 16
megabyte waar net de Randstad
op past Het is weliswaar moge
lijk om meer kaarten op aparte
geheugenkaartjes te installeren,
maar zo is het op een wat oude
re pocket pc niet meer mogelijk
om een
compact
flash-ontvan-
ger te gebrui
ken. Die gebrui
ken immers het
zelfde insteekslot
als de geheugen
kaartjes.
Dit probleem wordt
enigszins ondervan
gen door de bijgelever
de GPS-ontvanger van
Tomtom navigator 2. Die
wordt niet in de opening voor
de geheugenkaartjes gestoken,
maar met een kabeltje aan de
onderkant van de pocket pc
aangesloten. Een mooie oplos
sing voor iemand die naar Zuid
Frankrijk gaat toeren en onder
weg verschillende kaartjes moet
gebruiken. Maar het is minder
mooi voor mensen die naar Am
sterdam gaan, noodgedwongen
tien straten verderop parkeren,
en het dan maar weer zelf ver
der moeten uitzoeken. Met de
kabelkluwen van Tomtom navi-
tor 2
kun je niet
de straat op. Met zo'n ouder
wetse compact flash-ontvanger
neem je de palmtop gewoon
mee, terwijl die met ingeblikte
nieuwslezeres-stem aanwijzin
gen blijft geven: over tien meter
naar links... Inmiddels heeft
Palmtop wel wat verzonnen op
die kluwe
je voornii
vanaf volj
maand et
loze bluet
GPS-ontv
worden b
op een ba
werkt eni
de voomi
geplakt
In deze ni
sie kan dt
ker nog al
zijn eigen
samenstel
bij concui
rion. Vooi
lux kun je
een bepet
kaarten va
megabyte
een aanzie
deel voor g
van een oui
palmtop. Zij
regelmatig v
kaart afrijdei
had Palmtop
best wat meer
mogen steken.
Maar over het geheel
men is dit navigatiepa)
prijs dubbel en dwars 1
Tomtom Navigator 2 is
der volledig, de kaartei
aan duidelijkheid niets
sen over en de softwan
bruiksvriendelijk.
Meer info: www.tomtu
Bart Vuijk
Grote fan van de veelgeprezen
Championshipmanager? Speel
je mee met de VI-league of een
van de tientallen andere voet
balspelletjes die er op internet te
vinden zijn? En heb je het gevoel
dat je in beide spellen iets mist
of heb je gewoon zin in meer?
Dan wordt het nu de hoogste
tijd om je aan te melden bij een
van de spannendste voetbalma
nagers die er op het ogenblik op
het internet te vinden zijn, na
melijk Hattrick.
Waar de Championshipmana
ger ophoudt en de VI-league be
gint, vult het door Zweedse ont
werpers ontwikkelde Hattrick
het gat: een virtuele voetbalwe
reld waarin een kleine honderd
duizend intemetspelers van
Zuid-Korea tot Venezuela een
club onder hun leiding nemen
en strijden in nationale compe
tities op weg naar de hoogste
roem. Of vechten tegen degra
datie natuurlijk, waar in Neder
land inmiddels iets meer dan
12.000 mensen strijden om de
nationale titel en nationale be
ker, kan niet iedereen winnen.
Maar niet getreurd, onderweg
valt er ook heel wat plezier te
beleven. Verspreid over 7 divi
sies verdeeld in 15 regio's met
competities elk bestaand uit 8
teams zijn er heel wat obstakels
te overwinnen voordat de weg
naar boven kan beginnen. Zo
moet een speler eerst zijn eigen
staf aanstellen, een stadion on
derhouden en/of uitbouwen, de
clubeconomie in de gaten hou
den en bovenal zijn eigen team
samenstellen en trainen.
En hier begint het interessant te
worden. Bij Championshipma
nager is de tegenstander voor
namelijk de computer en bij VI-
league ontbreekt het aan echt
samenspel, maar bij Hattrick
vormt de interactie met de an
dere deelnemers juist het klop
pende hart van het spel. Waarbij
een sleutelrol is weggelegd voor
een heuse transfermarkt waarop
virtuele spitsen, verdedigers,
middenvelders en/of keepers
van andere deelnemers gekocht
of aan verkocht kunnen worden.
Waarbij het weer erg belangrijk
is een goede jeugdopleiding en
- A free oftline multlpAycr strategy and war game
War 'Diplomacy Power* Fun
-q .J' Z- - 4 - CJjcfc M»r» to (ftay -
y in England
fr Ti Welcome!
■Home page
-Community
-Contact us
-Workers
-6M1 pages
-Help
"pAQ>
Hattrick is an online soccer game
where you trade players and coach
your team in competition with tens
of thousands of simultaneous
opponents from all over the world.
This is hos» it woHcs
Hattrick is free of charge. You run
your team using a web browser. A
few times each week, matches will
be played. You can log on at any
time to check the status of your
team, issue orders for training,
trade players on the transfer list - or just have
other Hattrick users.
Hattrick never ends. When you win your league you can qualify
for promotion to a higher league next season (16 weeks). Are
you ready? Ready to go for national and International fame?
i chat with the
Read our introduction for bcclnners
clubeconomie te hebben zodat
je de transfermarkt niet met lege
handen op gaat: zie hier Hat
trick in een notendop. De leuk
ste en belangrijkste momenten
blijven echter woensdag en zon
dag wanneer er beker- en com
petitiewedstrijden worden ge
speeld en moet blijken af alle
voorbereiding ook echt iets
De homepage van Hat
trick opent een wereld
van voetbalplezier. Pu
bliciteitsfoto
heeft uitgehaald.
Hattrick kost niets. Wel is er een
voor ca 5 euro een 'supporter
pakket' te bestellen, waarbij de
speler wat extra's krijgt in de
vorm van bijvoorbeeld
ken, toegang tot federi
mogelijkheden van het
pen van een eigen club
maar extra voordelen ii
gameplay biedt het niet
Een zeker wel aan te ra
voeging is de HAM (Ha
sis tan t Manager), die je
teert bij het managen*
team door grote hoeva
data te verzamelen eni
ren waardoor het inteif
van de verschillendesp
abelen en dergelijke eö
overzichtelijker en mali
wordt. Een evaluatiekti
HAM kan informatie v
dagen vasthouden, dofl
eenmalige registratie v
euro wordt deze bepet
geheven. Nog altijd hef
goedkoper dan de aani
een reguliere voetbalm
Hattrick: www.hattrid
HAM: www.lokesofM
k/osr/
hattrick/ham/indexhi
Eppo Ford