REGIO
Draadloos internet is leuk, maar niet voor iedereen
Het nieuwe Bonaventura zoekt oude spulletjes
'Stervenden niet
lastigvallen met
het hiernamaals'
Ouderen en zieken eenzaam door domme maatregel'
Executie
verkoop
Op donderdag
15 mei 2003 om
11.00 uur vindt een
openbare verkoop plaats
voor rekening van:
H. Bozdemir
Jacques Urlusplantsoen 426
2324 LE Leiden
De verkoop vindt
plaats in opdracht van de
Belastingdienst/
Holland-Midden,
kantoor Leiden,
Stationsplein 7 te Leiden.
Te koop wordt
aangeboden:
1 personenauto,
Nissan Primera 2.0D,
sedan,
kenteken ZV-43-PV
(bwjr.1991)
Plaats van verkoop:
nabij Jacques
Urlusplantsoen 426
-ingang B- te Leiden.
De zaak is te
bezichtigen vanaf een
kwartier voor de
executieverkoop.
Verkoop bij opbod. Prijzen
incl. BTW. Geen opgeld.
De belastingdeurwaarder,
D. J.JANSEN
(info: tussen 08.30 en
10.00 uur: 071-5244365
of 5244444)
Belastingdienst
Hucy/z
woensdag 14 MEI 2003
computerlokaal 'de
gl' van Het Leidse Volks-
5gint donderdag 22 mei
ite van vijf grafische wer-
Jen. Het computerlokaal
ft over 12 pc's met flat-
s, tekentablets, printers
iners. Op de pc's zijn di-
ramma's geïnstal-
inder foto- en beeld
ing Adobe en Coral
Voor een duidelijke in-
e maakt de docent ge-
lc vaneen groot geprojec-
„i lomputerbeeldscherm.
sisten maken een werk-
m folder of fotocollage
kunstwerk. De lessen
20.00 tot 22.00 uur, de
voor vijf lessen bedragen
ra. Het Leidse Volkshuis
anApothekersdijk33A,
Leidse studenten presenteren plannen voor commercieel wifi
door Wilfred Simons
leiden - De studenten van de Leiden
University School of Management
kwamen gistermiddag woorden tekort
om de mogelijkheden van wifi, draad
loos internet, te beschrijven. Mobiel!
Breedband! Goedkoop! Docent
George Calhoun was na twee presen
taties in het Leidse Gravensteen toch
niet overtuigd. De vraag die de stu
denten niet konden beantwoorden
was: voor wie is wifi interessant?
De managersopleiding van de Univer
siteit Leiden heeft wifi (afkorting voor
wireless fidelity) ontdekt als alternatief
voor internet via telefoonlijn of kabel.
De internationale studenten die in het
Elisabeth Ziekenhuis aan de Hooi
gracht wonen, kunnen daar nog geen
internetaansluiting krijgen, reden voor
hoogleraar Hans Borgmans om een
beroep te doen op Wireless Leiden.
Deze organisatie streeft ernaar om in
de stad een netwerk voor mobiel in
ternet in de lucht te krijgen. Daarvoor
zijn dertig zenders nodig, waarvan er
tot nu toe vijftien zijn geïnstalleerd.
Borgmans besloot om wifi te betrek
ken bij het onderwijs van zijn oplei
ding. Hij vroeg twee teams van drie
studenten om een businessplan te
schrijven voor een onderneming die
wifi commercieel exploiteert.
Een groot voordeel aan wifi is het ge
mak ervan. De benodigde onderdelen
zijn gemakkelijk te installeren en be
halve laptopcomputers kunnen er ook
mobiele telefoons op worden aange
sloten. Bovendien is wifi nu al com
mercieel interessant. Er ging vorig jaar
3,4 miljard dollar per jaar in om en de
groei zit er goed in. Op de vraag wan
neer een bedrijf in wifi moet stappen
was het antwoord dan ook kort: nu.
Volgens de studenten is wifi vooral ge
schikt voor mensen die de hele dag
voor hun werk op weg zijn en die toch
toegang moeten hebben tot informa
tie van hun bedrijfsnetwerk. Huisart
sen kunnen bijvoorbeeld patiënten
bezoeken en op de laptop hun status
inzien en bijwerken. Wel moet er dan
veel verbeteren aan de veiligheid,
want als iedereen kan inloggen, kan
iedereen ook in eikaars computer kij
ken. De verwachting is echter dat be
veiligingssoftware snel beschikbaar
komt.
Maar toen docent Calhoun na de pre
sentaties vroeg wie van de dertig stu
denten over wifi beschikt, gingen
slechts twee handen aarzelend om
hoog. „Waarom zo weinig, als het
toch zo handig is?", wilde hij van hen
weten. Eén antwoord was dat 'wifi
niet wordt gemarket' en dat het als
product dus onbekend is. Calhoun
denkt dat er een diepere reden is
waarom wifi toch niet loopt. „Als jij in
die winkel staat en over aankoop be
slist, wat is dan de dwingende reden
op grond waarvan je wifi koopt?" Hij
weersprak in elk geval de gedachte dat
iedereen straks draadloos internet
heeft, zoals nu vrijwel iedereen een
mobiele telefoon heeft. Eerder lijkt het
hem een niche-markt „Als ik nu een
bankier was geweest die wil investeren
in beginnende hoogtechnologische
ondernemingen, dan hield ik mijn
geld na jullie presentaties nog op
zak."
Vrijwilligers klaar voor taak in hospice
door Silvan Schoonhoven
leiden - In hoeverre kun je je
voorbereiden op de dood van
iemand aan wiens zijde je zit?
Wie wil zich uit vrije wil bloot
stellen aan de angst en pijn van
het sterfbed?
Els Hofland en Bé van den
Bosch zijn twee van de vrijwilli
gers die aan de slag gaan in het
hospice Issoria, dat dit weekein
de zijn deuren opent voor men
sen die gaan sterven. „Het zijn
geen patiënten met een griep
je", benadrukt Hofland, voor
wie je even drie dagenzorgt en
daarna is het allemaal weer oké.
Alle mensen voor wie je zorgt
gaan dood."
De vrijwilligers hebben een trai
ning moeten doorlopen ter
voorbereiding op wat komen
gaat. Reken er bijvoorbeeld niet
op dat je door de gasten wordt
overladen met dankbaarheid
voor je goedheid, benadrukt
cursusleider Leen van der Meij.
Hofland: „Wat hij ons wilde ont
lokken, was dat we dit werk wil
den doen om iets voor een an
der te doen. En dat is nou juist
geen goede reden. Je doet het
omdat je het zelf wilt. Dan loop
je ook minder tegen je eigen
frustraties aan."
Die frustraties zijn volgens Hof
land zeker te verwachten, als
vrijwilligers erheen gaan met het
verlangen goed te doen voor de
medemens. Mensen zijn mis
schien helemaal niet zo gemak
kelijk. Jonge mensen bijvoor
beeld zijn er misschien hele
maal niet aan toe om te sterven
of worstelen met hun angsten.
Om daarmee om te gaan, deden
de stervensbegeleiders in oplei
ding oefeningen en rollenspel
len. Wat ze moeten doen met
een laatste wens, bijvoorbeeld.
Van den Bosch: „Er was ook een
oefening waar je te horen krijgt:
je hebt zelf nog maar een haJf-
jaar te leven. Wat wil je nog
doen in die tijd? Blijf je rustig
thuis of maak je een verre reis?
Door je dat af te vragen, probeer
je je voor te stellen hoe het voelt.
Als je voor de keus komt te
staan, wat je met je laatste tijd
doet."
Gasten in Issoria kunnen hun
kamer inrichten zoals ze zelf
willen, ze kunnen naar de mu
ziek van hun voorkeur luisteren
en familie kan komen wanneer
ze willen. Het gaat erom dat ze
zich thuis voelen. Els Hofland
en Bé van den Bosch hebben
verschillende drijfveren om
daarbij te helpen. Van den
Bosch: „Ik ben allang geboeid
door de vraag: wat is dood? Als
je jong bent denk je dat de dood
ver weg is. Maar ik ben 64 en
dan komt het dichterbij. In mijn
eigen familie heb ik een aantal
sterfgevallen gehad en dat zet je
aan het denken."
Hofland: „Ik ben arts en heb ja
ren in een verpleeghuis gewerkt.
Al die tijd heb ik de medische
kant gezien van het stervenspro
ces. Nu wil ik de menselijke kant
ervaren. Het stervensproces
boeit mij, vooral de spirituele
kant daarvan. Ik vind het prettig
er straks honderd procent als
mens te kunnen zijn voor de
gast in het hospice, zonder te
hoeven denken aan dingen als:
wat moet ik de patiënt nog ge
ven? Hoe moet ik de pijn ver
lichten? Moet ik misschien een
infuus aanleggen?"
Meer vrijwilligers in het hospice
komen uit de zorgsector. Er zijn
nog wel meer overeenkomsten:
het zijn bijna allemaal vrouwen.
De meesten zijn de veertig al
lang gepasseerd; een jonkie van
25 moet dit werk ook niet doen,
vinden Hofland en Van den
Bosch.
Veel vrijwilligers hebben belang
stelling voor spirituele zaken. De
naam van het hospice verwijst
er al naar: Issoria is een parel
moervlinder, 'in veel culturen
symbool voor wederopstan
ding', aldus de folder van het
hospice. Ook Hofland en Van
den Bosch hebben belangstel
ling voor het hogere. De gasten
in het hospice willen ze daar be
slist niet mee lastigvallen. „Ik
denk dat sterven het einde is
van het leven op aarde", zegt
Hofland, „maar niet van alles.
Als het lichaam vergaat, is er
nog wat anders.
Ondanks dat vertrouwen willen
de vrijwilligers hun vide niet op
dringen aan stervenden. Van
den Bosch: „Je moet niet tegen
een bewoner zeggen: zeg hoor
eens, je hoeft je helemaal niet
druk te maken, want er is hierna
nog een leven. Dat is niet de be
doeling, want zo kun je mensen
juist onrustig of onzeker ma
ken."
Hofland: „Je moet het zien als
seksuele voorlichting aan een
kind. Ik dacht op een gegeven
moment dat mijn zoon daar wel
aan toe was. Maar toen ik hem
alles had verteld, zei hij: als ik la
ter een baby krijg, dan duw ik
hem terug. Het was blijkbaar
toch nog niet het juiste moment
om hem dit soort dingen te ver-
tellen. Zo is het ook hiermee.
Mensen geven het wel aan als ze
er iets over willen weten. Je kunt
wel vragen: hoe stel je het je
voor? Wat verwacht je ervan?"
liszorg Groot Rijnland ondanks geslaagde lobby bang voor asociale kabinetsplannen
Reinders
m lei
-Goed nieuws voor Lita
lut, directeur van Thuiszorg
ni Rijnland, gistermiddag in
Vreesde ze gisteroch-
jog de plannen van de kahi
li derhandelaars voor de
mj Kg (ouderen, chronisch zie-
gehandicapten betalen
or hun huishoudelijke
nu kon ze opgelucht adem
de
lei
11 bronnen in politiek Den
meldden dat de onder
laars nu ook wel vonden
t voorgenomen bezuini-
in de thuiszorg tot 'on-
idbare maatschappelijke
,lr en' zouden leiden. En dat
r ^daarom maar vanaf had
.Gigantisch goed
zegt Berkhout opge-
Jnhaar mobieltje. „Als het
enminste. We hebben als
Drg flink gelobbyd om de
voor de thuiszorg te
:n. Als dat is gelukt, doet
d sociale hart goed.
m was: haal de huishou-
hulp en de alfahulp uit
lene wet bijzondere
«ten (Awbz), de wet die
regelt voor ouderen,
h zieken en gehandi-
Het gevolg: patiënten
huishoudelijke hulp
i zelf betalen. Dat kan
tot bijna 27 euro per
terwijl ouderen nu een
delde eigen bijdrage van
lalve euro per uur zorg
natuurlijk dat het niet
it", zegt Berkhout, voor
in de raad van bestuur
thuiszorginstelling die
i de regio Leiden en Al
lan den Rijn. „Hoewel wij
ir 99,9 procent van over-
waren dat het wel zou
aan. Maar we moeten
aam blijven. Er wordt al
e tijd van diverse kanten
dat de Awbz best kan
n uitgekleed. Wie zegt dat
de volgende kabinetsfor-
de partijen nog steeds niet
durven gaan?"
el|se kanten: dat is bijvoor-
gemeen om mensen die niet al
te hoog zijn opgeleid en moeilijk
weer aan een andere baan kun
nen komen."
Dus nu maar hopen dat ze er
niet op terugkomen?
„Ja. Maar als ze toch weer over
wegen de huishoudelijke hulp
uit de Awbz te gooien, kunnen
ze verwachten dat wij weer alles
uit de kast halen om het plan te
bestrijden. En dan zouden de
ouderen wel eens massaal de
straat op kunnen gaan. Die ge
luiden waren nu al te horen. We
mogen de ouderen niet in de
kou laten staan."
(advertentie)
beeld de Raad voor de Volksge
zondheid en Zorg, een belang
rijk adviesorgaan van de minis
ter voor Volksgezondheid, Wel
zijn en Sport (VWS). Die sugge
reerde dat de huishoudelijke
hulp van de thuiszorg uit het
Awbz-pakket kan. Dat is bij
voorbeeld het ministerie van
VWS dat iets dergelijks in een
notitie stelde. En dat is demis
sionair minister Hoogervorst
van financiën die ook voor zo'n
plan zou zijn.
Hoe erg is het als de huishoude
lijke hulp alsnog uit de Awbz
wordt gehaald?
„Erg. Als het plan rigoureus
wordt uitgevoerd en er geen al
ternatieven of tussenoplossin
gen komen, zijn in deze regio
honderden ouderen de klos. Die
moeten dan de hulp zelf beta
len. Ik schat dat driekwart van
deze honderden de kosten voor
verzorging niet kan opbrengen.
Die krijgen dan geen hulp meer.
Het is hier geen Wassenaar waar
dat percentage ongetwijfeld
kleiner is."
Wat gebeurt er met die mensen?
„Die kunnen vervuilen en ver
eenzamen. Verwaarlozing is dan
het grote gevaar dat dreigt.
Soms is de medewerker van de
thuiszorg de enige die zeker één
keer per week bij een oudere
over de vloer komt. Die houdt
de boel schoon en in de gaten:
Gaat het hier wel goed? Hoe
staat het met de vergeetachtig
heid? Die ziet dat het handig is
dat er bijvoorbeeld een alarm
toestel komt."
Kunnen die mensen zich alleen
redden zonder hulp?
„Nee. Het gevolg is dat ze eerder
in een verzorgingshuis of ver
pleeghuis opgenomen moeten
worden. Een oudere die huis
houdelijke hulp niet kan betalen
takelt eerder af en is eerder in de
war. Juist deze vorm van hulp
zorgt ervoor dat ouderen langer
thuis kunnen blijven wonen. En
dat wilden we de laatste jaren zo
graag. Daarom is het schrappen
van huishoudelijke hulp uit de
Awbz een domme maatregel.
Want op dit moment zijn alle te
huizen bezig met extramuralisa-
tie, dat wil zeggen: bezig met
projecten om ouderen zo lang
mogelijk thuis te laten wonen
met ondersteuning van thuis
zorg. Er zijn verder ook onvol
doende plaatsen voor die men
sen, de tehuizen kampen al met
wachtlijsten."
Wat betekent het einde van huis
houdelijke hulp in de Awbz voor
Thuiszorg Groot Rijnland?
„Dat betekent dat bijna 700 me
dewerkers huishoudelijke ver
zorging en 800 alfahulpen op
straat komen te staan omdat de
vraag naar zorg afneemt. Vijf
tienhonderd mensen in totaal
dus, veertig procent van de or
ganisatie. Het gaat dan in het al-
i dit jaar tien jaar geleden
ier verschillende scholen
verenigden in het Bona
ura College. Reden genoeg
de schoolleiding om op
ag 24, zaterdag 25 en zon-
26 oktober een expositie in
Vaag te organiseren over
'ude en het nieuwe Bona,
qxjsitie moet 3.000 oud-
ngen naar de binnenstad
en, zo is de verwachting
u Rid-docent Dik Kompier,
«nadrukt dat het een expo-
I wordt over alle vestigingen
ie het Bona. „Want in 1993 fu-
den de Johannes de 23ste
b aan de Schoolbaan in
rfarendsveen, het Agnes
ge aan de Eijmerspoel-
it. de voormalige techni
sche school Don Bosco aan de
Boerhaavelaan en het Bonaven
tura College met vestigingen
aan de Mariënpoelstraat en de
Burggravenlaan. Dat zijn glo
baal alle rooms-katholieke
scholen voor voortgezet onder
wijs van Leiden geweest: de
Vglo, de lagere technische scho
len, de huishoudschool, de
mulo's, de MMS met eventu
eel klassieke talen), de HBS en
het gymnasium voor jongens.
In de loop van ruim honderd
jaar is deze verzameling ver
smolten tot één school. In de
huidige vorm bestaat deze
combinatie tien jaar en dat
gaan we vieren."
Speciaal voor de tentoonstelling
wordt De Waag in vieren ge-
De Blauwe Steen, die al 700 jaar In de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
deeld. „Bij de entree is informa
tie over de diverse scholen nu
en in de expositieruimte komen
maquettes van de huidige vesti
gingen. Daarna zijn er vier
kwarten met de geschiedenis
van de scholen en aan de mu
ren kunnen allerlei dingen wor
den opgehangen die iets te ma
ken hebben met de school, het
gebouw, het onderwijs en de
mensen die er op hebben ge
werkt en lessen gevolgd. Denk
maar aan foto's van leerlingen
en klassenfoto's."
„Daarnaast komen er zitjes
waar mooie en misschien min
der mooie herinneringen aan
vroeger tijden kunnen worden
opgehaald door voormalige
klas- en schoolgenoten. Er
komt weliswaar geen reünie,
maar het is leuk dat mensen el
kaar in De Waag kunnen ont
moeten." Elk van de vier delen
van de tentoonstelling vertelt
iets over de geschiedenis van
het gebouw van de fusiepart-
ners. „Er wordt een soort stam
boom gemaakt van de scholen
en dat gaat ruim honderd jaar
terug", zegt Kompier. „Er heb
ben ruim vijftien scholen aan
de 'wortels' van het Bona ge
staan. Zo werd de Don Bosco
ooit samen met de katholieke
vakopleiding voor meisjes ook
wel de huishoudschool ge
noemd. Maar zo zijn er over alle
scholen natuurlijk talloze ver
halen te vertellen."
Om de expositie extra interes
sant te maken roept Kompier
alle (oud-)leerlingen van de be
trokken scholen op hun steen
tje bij te dragen. Dat kan zelf-
Het basketbalteam van het Bonaventura in de gymzaal aan de Mariënpoelstraat in 1973. De ploeg was
toen in training voor het Europees kampioenschap scholenbasketbal dat later dat jaar in Barcelona
werd gespeeld. Foto: Archief Leidsch Dagblad
gemaakt gereedschap zijn van
de Don Bosco, een schort dat
vroeger op de huishoudschool
werd gedragen maar ook oude
foto's, schriften of schoolboe
ken. Het maakt niet uit, als het
maar dingen uit de oude doos
zijn die mens en school met el
kaar verbinden. Al dat materiaal
wordt in speciale vitrines ten
toongesteld. Dat moet toch iets
hartstikke moois opleveren."
De spullen kunnen worden in
geleverd tot uiterlijk 15 juni bij
de Stichting Katholiek Ónder
wijs leiden aan de Roosevelt-
straat 18,2321 BM in Leiden of
aan de vestiging van het Bona
ventura College aan de Burggra
venlaan. .Alles wat wordt inge
leverd, wordt geadministreerd.
De mensen krijgen een ont
vangstbewijs en na de tentoon
stelling geven we de spullen te
rug", aldus Kompier. „Tenzij de
mensen er afstand van doen
voor ons archief. Dat zou na
tuurlijk ook mooi zijn."
Eric-Jan Berendsen
Bé van den Bosch en Els Hofland,
kant van het stervensproces.
Foto: Mark Lamers
beiden geboeid door de spirituele
Directeur Lita Berkhout van Thuiszorg Groot Rijnland: „Door huishoudelijke hulp niet meer te vergoeden dreigen ouderen te vereenzamen en
te vervuilen." Foto: Henk Bouwman