T rabbi
wordt
AfriCar
GESPREK VAN DE DAG
Koningin vindt gepantserde auto niet nodig
Koud kunstje
VRIJDAG 9 MEI 2003
DAGELIJKS LEVEN
Koningin Beatrix rijdt in onbeveiligde auto's
rond. In tegenstelling tot de BMW van de
minister-president, zijn wagens waarvan de
koninklijke familie gebruik maakt, niet ge
pantserd en niet voorzien van kogelwerend
glas.
Dat blijkt uit onderzoek van studenten van
de Postdoctorale Opleiding Journalistiek
van de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
De Rijksvoorlichtingsdienst bevestigde gis
teren dat dit 'kennelijk zo is'. Volgens hof
kringen vindt Beatrix een beveiligde auto
niet nodig. 'Majesteit voelt zich veilig in
haar eigen land', wordt gezegd.
De LPF-fractie in de Tweede Kamer meent
dat het kabinet de koningin tegen zichzelf
moet beschermen en haar onmiddellijk de
noodzakelijke beveiliging moet geven, ook
als Beatrix dat niet wil. „Het blijkt maar
weer hoe angstaanjagend slecht de beveili
ging van belangrijke personen in Nederland
is geregeld", zegt LPF-Kamerlid Joost Eerd-
mans. „Het is gewoon wachten op de vol
gende klap." Ook gerenommeerde beveili
gingsbedrijven als Secuprofs BV in Eindho
ven en Network Protection in Helmond vin
den het 'vreemd' en 'onverantwoord' dat de
koningin in zo n oude, onbeschermde auto
rondrijdt. „Kogelwerende ruiten zijn essen
tieel voor haar beveiliging", zegt Leo van der
Putten, directeur van het Eindhovense be
drijf dat de koningin en andere leden van
het koninklijk huis een aantal keren bevei
ligde. Hij verwijst naar de open auto waarin
de Amerikaanse president J.F Kennedy werd
neergeschoten. „De koningin zit zonder ex
tra bescherming in feite ook in een open au
to", verduidelijkt hij. „Kogels veranderen
niet van richting als ze het glas raken."
Beveiligingsexpert Hans Donkers van het
Helmondse bedrijf denkt dat er geen staats
hoofd in Europa is dat zich in een niet-be-
veiligde auto laat vervoeren. „Er is ook een
noodzaak de auto van de koningin te be-
pantseren", zegt hij. „Als je aandacht wil
krijgen voor je organisatie, dan is Beatrix ze
ker een doelwit."
Voor het chauffeursgilde dat de koninklijke
familie rijdt, zijn de onbeveiligde auto's een
grote zorg. Met name de verlengde, meer
dan tien jaar oude Ford Scorpio waarmee
koningin Beatrix doorgaans door het land
toert, is door de grote ramen bijzonder
kwetsbaar. Volgens de koninklijke bestuur
ders 'gooi je er zo een baksteen doorheen'.
Sinds de aanslag op het WTC in New York,
en de moord op Pim Fortuyn ervaren zij een
veel grotere verantwoordelijkheid voor de
veiligheid van de koningin en haar familie.
De bezorgdheid van de chauffeurs betreft
vooral het vervoer van de koningin zonder
speciale politiebegeleiding. Beatrix houdt er
niet van dat haar chauffeurs te hard rijden
en eist dat zij keurig voor een rood vt
licht stoppen. Maar in dergelijke situ;
het staatshoofd wel een gemakkelijk 1
van 'kwaadwillenden', zegt een ingev
Met uitzondering van de LPF, zijn de
te andere Tweede Kamer fracties ten
dend in hun reactie. Er wordt van uit
dat door de beveiligers van het konin
huis een goede risicoanalyse is gema;
Eerdmans van de LPF begrijpt deze ri
niet „Wanneer de koningin op 4 mei
krans legt op de Dam, liggen op de d
rondom het monument tal van schei
schutters", zegt hij. „Dus blijkbaar is
groot risico dat de koningin en haar g
gevaar kunnen lopen. En ze gaat daai
weer naar haar paleis in een gewone
Hoe valt dat in vredesnaam te rijmen
die veiligheidsmaatregelen."
Monica Beek en Maarten Hogenstijn
O, Ik VIND ME2ÊIF zo LELIJK.
MENSELIJK
De echtgenote van de MAROK
KAANSE KONING Mohammed IV,
prinses Salma Bennani, is gisteren
bevallen van een ZOON. Het jonge
tje, Hassan, is de kroonprins van het
Noord-Afrikaanse land. De nieuwe
prins verdringt zijn 37-jarige oom
Mulay Rachid als eerste in de lijn
van troonsopvolging. De 39-jarige
koning en de veertien jaar jongere
computerdeskundige trouwden in
maart vorig jaar. Het huwelijk werd
in juli gevierd. Het was de eerste
keer dat een koninklijk huwelijk tot
een publiek toegankelijke viering
leidde, en dat werd in Marokko ge
zien als bereidheid van het konings
huis om te moderniseren. Foto: AP
De eerste bedwinger van de MOUNT
EVEREST, Sir Edmund Hillary,
wordt ereburger van Nepal, zo meld
den de media in dat land gisteren.
Nepal verleent de Nieuw-Zeelander
die titel op 29 mei. Dan is het 50
jaar geleden dat er voor het eerst ie
mand op de hoogste plek ter wereld
stondHillary krijgt de eer wegens
zijn grote verdiensten voor Nepal.
Koning Gyanendra moet het voorne
men formeel nog goedkeuren, maar
dat is volgens de kranten een forma
liteit. De inmiddels 83-jarige Hillary
maakte na de bedwinging van de
8848 meter hoge Everest in 1953
van Nepal zijn tweede thuis. Hij zet
te zich jarenlang in voor de ontwik
keling van de onherbergzame en
achtergebleven regio in de Hima
laya. Foto: AP
Duitse hulpdiensten kregen woens
dag een oproep van een automobi
list dat er in de buurt van Oberthul-
ba een DODE MAN naast een auto
IN DE BERM lag. De politie van het
nabijgelegen Schweinfurt ging op
onderzoek uit, en ontdekte dat de
20-jarige Tsjech niet dood, maar
wel stevig dronken en diep in dro
menland was. Bij zijn poging om
een lekke band te wisselen, werd de
jongeman door slaap overmand. Na
een bloedtest en het intrekken van
zijn rijbewijs mocht hij zijn roes er
gens anders gaan uitslapen.
ROGER MOORE, de 75-jarige voor
malige James Bond-acteur, is
woensdagmiddag tijdens een optre
den op Broadway in New York inge
stort. Hij kampte met ademhalings
problemen, maar maakte zijn bijrol
in een zang- en dansspektakel na
enige ogenblikken wel af. Later
werd Moore ter observatie overge
bracht naar een ZIEKENHUIS, zo
bevestigde een van zijn naaste me
dewerkers gisteren. Het duurde
woensdag overigens even voordat de
toeschouwers doorhadden dat de val
niet bij het stuk hoorde, zo vertel
den aanwezigen het Britse boule
vardblad The Sun. Toen zijn ver
schrikte medeacteurs hem vroegen
hoe het ging, antwoorde Moore
kalm: Jk geloof dat ik ben flauwge
vallen." Na enige tijd vervolgde het
stuk zich, en worstelde Moore zich
door de laatste minuten van zijn op
treden, aldus het blad.
MOEDERDAG heeft voor 54,6 pro
cent van de Nederlanders niet of
NAUWELIJKS WAARDE Bijna 53
procent geeft moeder toch wat extra
aandacht op de tweede zondag in
mei. Dit heeft een onderzoeksbu
reau van bungalowparkketen Center
Pares uitgewezen. De meeste Ne
derlanders die moeder wel in het
zonnetje zetten, doen dat met een
cadeautje. Ongeveer 13 procent
brengt een bezoekje en 5 procent
wenst zijn moeder via de telefoon
een prettige moederdag. In Duits
land en België zegt meer dan 60
procent iets aan moederdag te doen.
Net als in Nederland hechten de
moeders in Duitsland meerwaarde
aan de verwendag dan de kinderen.
In België ligt dat anders. Daar hecht
ongeveer 45 procent van de moe
ders en de kinderen veel waarde aan
moederdag.
Meer dan 150 gitaren van JOHN
ENTWISTLE, de vorig jaar overleden
bassist van de Britse rockgroep The
Who, worden volgende week GE
VEILD. De verzameling gitaren, kos
tuums die hij op het podium droeg
en prijzen die hij ontving moeten
ongeveer een 700.000 euro opleve
ren bij veilinghuis Sotheby's. Verder
worden tekeningen van de hand van
Entwistle, van de andere bandleden
en foto's, posters en juwelen te koop
aangeboden. Onder de gitaren is
ook Entwistle's favoriet, een roze
Fender bas die hij liefdevol 'Fran
kenstein' noemde. Het instrument
is door Entwistle zelf samengesteld
uit de stukken van vijf bassen die hij
op het podium stuksloeg, een ge
woonte waar The Who in de jaren
'60 veel opwinding mee veroorzaak
te. Foto: AP
Bij toeval zag ik mijn toekomst. Niet in een glazen bol
of in de dikke bodem van een leeg whiskyglas, maar
verdwaald op internet. Linkend van site naar site, had
ik de hoop op vruchtbaar surfen tien dubbel-kliks eer
deral opgegeven en was verdrinkend in die overvloedi
ge zee van informatie allang niet meer in de veronder
stellingdat ik werkelijk een school, studie of opleiding
zou vinden die aansluit bij wie ik ben en wat ik wil
worden. Zoiets simpels is blijkbaar teveel gevraagd.
Totdat je iets ziet, waarbij ddt het enige is dat ze van je
vragen. Dat is niet alleen een opluchting maar ook
doodeng. Wie ik ben en wat ik kan is te achterhalen en
te verbeteren, maar het is niet te veranderen. Het is alles
wat ik heb en ik loop de kans dat zij dat niet genoeg
vinden. Ze nemen liever tien talentvolle studenten aan,
dan tien keer zoveel, waarvan bij de helft 'alles' op niets
blijkt uit te lopen. Een kunstacademie kan zich die ar
rogantie nog steeds veroorloven. Je mag je niet, zoals bij
een universiteit, zomaar inschrijven en zelf wel zien of
je die vier jaar weet door te ploeteren. Zij weten ook dat
wat ze van je willen, misschien teveel is gevraagd en
dus moet je je eerst door een toelatingsgesprek en een
toelatingsexamen heen bluffen, voordat je daadwerke
lijk mag beginnen. Ik ben bereid dat risico te nemen. Te
laten zien wie ik ben, wat ik denk te kunnen en hun het
recht geven daarover te oordelen. Dat kan heel pijnlijk
worden, vooral omdat ik geen plan B heb.
Dus sta met een doos vol boetseerwerk en een aanstelle
rig grote schildersmap, alles wat ik in mijn onbezonnen
vrije tijd aan creatieve uitspattingen heb gefabriceerd,
op de lange gang te wachten. Onzeker, want wat ik heb
meegebracht is veel onervaren werk dat nauwelijks het
daglicht waardig is en zeker niet representatief voor een
toelatingsgesprek. De combinatie van tekst en tekstver
beelding eist wel dat ik naast mijn enthousiaste schrij
verij zinnig beeldwerk laat zien. Als de deur eindelijk
opengaat, komt er een knul naar buiten die er zelf uit
ziet als levend kunstwerk, maar verder niet meer bij
zich heeft dan een minuscuul rugzakje. Ik weet niet of
zijn gesprekje succesvol is verlopen, maar ik voel me in
eens wel erg ongemakkelijk om het hele circus dat ik
heb meegesleurd. De voorstelling begint. Ik ben de
dompteur die haar hoofd in de muil van de hongerige
leeuw legt. Ik ben de acrobaat die hoog in de trapeze
haar salto mortale springt. Ik ben de clown die blijft la
chen, enkel en alleen omdat de rood geverfde mond
mijn ware gezicht verbergt.
En dat zit hem dwars. De man die in zijn eentje over
mijn toekomst mag bepalen, zucht eens diep en kijkt
me aan. Hij ziet me niet, zegt hij, niet in mijn beeld
werk althans. Het zijn de afgewerkte plaatjes van een
anonieme schepper. Ik ben bang dat er niets erger is
dan dat.
Dat valt wel mee. Hij acht het niet onmogelijk dat ik
daar in korte tijd verbetering in kan brengen. Ik krijg de
opdracht keihard aan de slag te gaan en me open te
stellen vooreen meer onderzoekende en experimentele
werkhouding. Dat betekent dat ik alles wat ik normaal
Het Trabantje in het Duitse Neuruppin waarop dit ooievaarsstelletje vorig jaar nestelde, beviel blijkbaar zo goed dat het paartje onlangs is teruggekeerd. De 'plastic koektrommel' is w
binnenkort weer te zien in Afrika. Foto: Reuters/Fabrizio Bensch
De legendarische Trabant, het roet spuwende autootje uit de
voormalige DDR, krijgt mogelijk een nieuwe bestemming: als
goedkope volksauto voor de massa's in de Derde Wereld.
Mocht de typische tweetakter als 'AfriCar" uit de dood herrij
zen, dan komt de droom van ingenieur Gemot Sammet (59)
uit.
De leider van de afdeling ontwikkeling bij Trabant-produ-
cent Sachsenring in het Duitse Zwickau was de ontwerper
van de Trabant, waarvan er tussen 1958 en 1991 meer dan
drie miljoen zijn vervaardigd. Sammet heeft altijd betreurd
dat de productie van de handige, uit kunststof opgetrokken
'Trabbi' in 1991, kort na de val van het IJzeren Gordijn, werd
stopgezet. „Ons machinepark is destijds voor een schijntje
verkocht" In samenwerking met investeerder Peter Mandos
en collega-ontwerper Roman Winkler bedacht Sammet het
concept van de AfriCar. De nieuwe Trabant moet een krui
sing worden tussen een personenwagen, een kleine truck en
een tractor.
Het ligt in de bedoeling de neo-Trabant in Zuid-Afrika te fa
briceren. Dat land, met een gemiddeld inkomen per hoofd
van de bevolking van rond achtduizend euro, zal ook de
voornaamste afzetmarkt worden. De prijs moet op ongeveer
drieduizend dollar komen te liggen, waarmee de AfriCar
veel goedkoper zou zijn dan de goedkoopste auto op die
markt, de Fiat Uno Mia.
„Zo krijgt de bevolking van een ontwikkelingsland, die be
schikt over relatief weinig middelen, de mogelijkheid om
mobiel te worden", meent Roman Winkler. De initiatiefne
mers benadrukken dat het niet gaat om een kopie van de
oorspronkelijke Trabant. Die heeft het weliswaar geschopt
tot 'cultauto', maar vertoont ernstige gebreken. Zo is de ori
ginele Trabant, hoewel eenvoudig door de eigenaar t<
reren, te onderhoudsgevoelig, te lawaaiig en te rokerij 1
auto werd ooit lacherig tot 'plastic koektrommel' omj
doopt.
Volgens Sammet werd aan de verdere ontwikkeling vi r
Trabant tijdens het communisme bewust niets gedaa
„Dat bepaalden de bazen in Moskou. Tientallen verse i
de prototypes werden door ons uitgedacht: snellere, 21
dere en betere wagens. Werkelijk superauto's, die nu in
modem zouden zijn. Maar slechts één type mocht in i
saproductie worden genomen. De Russen wilden een
nopolie houden op zware motoren. Het is zo jammer
iets moois hebt ontwikkeld en dan te horen krijgt: vei
het maar. En doordat de productiemiddelen niet wen
vernieuwd, raakte de auto op den duur technisch ven
derd."
Maar met de AfriCar kunnen Sammets oude plannen
kast worden gehaald. Sachsenring, dat zich na het sto y
ten van de Trabant-productie tot toeleveringsbedrijf 11
autoindustrie ontwikkelde, moest vorig jaar faillissera i
aanvragen. De medewerkers laten nu onderzoeken of 1
ductie van de Afri-Trabant haalbaar is. Het resultaat h e
wordt verwacht in 2004. Dan moet blijken of de langj 1
koesterde droom van Gemot Sammet werkelijkheid z l
den. e
Wierd Duk
niet mooi genoeg vind en weggooi, moet bewaren. De
verplichting om vrijblijvend creatief te zijn is niet eens
zo makkelijk als het lijkt. Ik hobbel naar alle musea
voor hedendaagse kunst om inspiratie op te doen,
maar zie vooral spuuglelijke 'meestenverken'.
Makkelijke rotzooi waarbij de kunstenaar de
artistieke vrijblijvendheid eerder lijkt te ge
bruiken als excuus om het af te raffelen en
zo een beurs te ontvangen. Ik maak graag
dingen die mooi zijn om naar te kijken,
dingen die iets voorstellen, zonder per de
finitie rekening te houden met maat
schappelijke diepgang. Hoe beoordeel je
creativiteit? Een term die ze op de kunst
academie bij voorbaat al naar het vloek-
hoekje hebben verbannen. Hoe objectiefis
een oordeel dat aan de hedendaagse
kunststroming is verbonden? Dat zullen we
merken als ik maandag terug moet komen.
Mijn kamer ligt bezaaid met nieuwe impul
sen. Er is verbetering maar geen verande
ring. Ik ben wie ik ben, misschien in een
verkeerde tijd. Misschien over twintig jaar
is dat wat ik maak uit de kunst, maar zo
ver kan ik nou ook weer niet in de toe
komst kijken.
Reageren? ReactIes_op_column@hotmail.com
