KLM: 1000 Waarnemend burgemeester Lemstra: Leiden was in last
gedwongen
ontslagen
'Beatrix' in Leidse Schouwburg
Duivels dilemmay: Libris-prijs voor Benali
'Niet bewust
gelekt over
burgemeester'
Trein ramt bus:
tientallen doden
Autobranche stunt met
gratis meerjarige lening
Oegstgeest moet tunnel bouwen
Leidsch Dagblad
npenbeurs is
ishoudbeurs'
i hulpverleners
sjoemel bij
»ld in VS
il groter
d loopt schade
door zien
i geweld thuis
bang
>r besmetting
komst SARS
Dr wetenschap
-Xr.
nn
irdwijk
I festiviteiten
Itgenoten zijn als
Igelegde paarden;
brazen graag op de
Irste grens van hup
jvegingsvrijheid
Koeler en
buienkans
AMENTAAR
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
internet: www.leidsch dagblad.nl
Dagblad
nr. 43226 los
donderdag 8 mei 2003
DE ANDERE J UWELIER
vanGrnciv^)
nr. 43226 losse nummers 1,10 zaterdag 1,55
Zeker 3000 banen weg na recordverlies
door Richard Mooyman
door Robbert Minkhorst
leiden - De ambtelijke top en de wethou
ders in Leiden zijn jarenlang slecht met
elkaar omgegaan. De nieuwe burgemees
ter Henri Lenferink moet voor verbete
ringen zorgen. Die opdracht krijgt hij
mee van zijn voorganger Wolter Lemstra,
die morgen afscheid neemt in Leiden.
Lemstra bekent in zijn afscheidsinter-
view, vandaag in het Leidsch Dagblad,
dat hij de afgelopen elf maanden 'niet op
de winkel heeft gepast'. Dat zou je ver
wachten van een waarnemer, maar dat is
Lemstra niet gelukt. „Ik kon me niet te
rughoudend opstellen." Nu was daar ook
aanleiding toe, geeft de CDA'er aan. „De
stad heeft een te grote broek aan, heeft
teveel ambities, gaat slecht om met de re
gio en met de partners in de stad. Kort
om: Leiden was in last We hebben het
niet goed gedaan. We hebben ons teveel
gefocust op wat binnen de stadsmuren
Ügt. We dachten het zelf te rooien."
Teveel ging ook mis binnenshuis. „Alles
was prioriteit. Daar wordt een organisatie
horendol van. De relatie tussen het
stadsbestuur en de ambtelijke top is niet
zo als die tussen een man en een vrouw
in een goed huwelijk. De expertise en de
capaciteit van het ambtelijke apparaat
kwamen onvoldoende tot hun recht."
Lemstra heeft geprobeerd veranderingen
teweeg te brengen. „Het is een cultuur
omslag. Het gaat de goede kant op, maar
de weg is nog lang." En over de relatie
tussen het college en de ambtelijke top:
„Mijn opvolger krijgt daar echt zijn han
den vol aan. Hij moet zorgen voor een
heid in het college en voor goede samen
werking met de ambtelijke top."
Lemstra zet zichzelf neer als iemand die
zich de problemen aantrekt en die popelt
om in te grijpen. „De commissaris van de
koningin van Zuid-Holland zei laatst te
gen me: Je wilt natuurlijk door, elders.
Maar voorlopig doe ik dat niet. Dat doe ik
mijn vrouw niet aan. Over een jaar mag
hij me wel weer bellen. Het is de aard van
het beestje. Je kunt ook zeggen: ga toch
vissen of golfen."
Pagina R3-.
'Leiden pakt je beet
en laatje niet meer los'
Amstelveen - De KLM heeft het
afgelopen kwartaal een record-
verlies geleden van 447 miljoen
euro. Topman Van Wijk kondigde
vanmorgen aan dat minimaal
drieduizend banen worden ge
schrapt en duizend
KLM'ers gedwongen ontslag te
wachten staat
Het jaarverlies over het op 31
maart aflopende boekjaar
2002/2003 komt uit op 416 mil
joen euro. De vorige keer dat de
luchtvaartmaatschappij zo diep
in de rode cijfers dook was in
1991/'92, toen een verlies van
circa 286 miljoen euro werd ge
rapporteerd.
Bij voorgaande grootschalige re
organisaties bij de KLM bleek
het aantal gedwongen ontslagen
uiteindelijk mee te vallen. „Dit
maal loopt het echter niet met
een sisser af," waarschuwde
Van Wijk.
De KLM schrijft de dramatisch
slechte cijfers vooral toe aan de
slechte economische situatie en
de oorlog in Irak, wat een opera
tioneel verlies opleverde van 252
miljoen euro in drie maanden
tijd. De angst voor de longziekte
SARS speelde in het op 31 maart
afgesloten boekjaar nog slechts
gedeeltelijk een rol. Bovenop
deze tegenvallers kwamen een
boete van netto 181 miljoen eu
ro aan ex-partner Alitalia (we
gens het verbreken van de sa
menwerking), een vervroegde
afschrijving van een deel van de
vloot (69 miljoen) en een reser
vering van 49 miljoen voor de
komende reorganisatie.
Van Wijk noemt de verliescijfers
dramatisch. „Maar gezien de fi
nanciële positie van de KLM is
er geen reden voor paniek. De
hele luchtvaartindustrie kampt
met grote moeilijkheden. Veel
luchtvaartmaatschappijen laten
dezelfde cijfers zien of zelfs
slechter dan die van de KLM."
Voor de KLM is dit het tweede
jaar van grote verliezen. Vorig
jaar werd afgesloten met een
min van 156 miljoen euro. Vol
gens de KLM-directie zijn struc
turele veranderingen nodig om
de onderneming weer winstge
vend te maken. De kosten moe
ten op jaarbasis met tien pro
cent ofwel 650 miljoen euro om
laag. Daarbij zullen minimaal
drieduizend arbeidsplaatsen
worden geschrapt. Eerder was
nog sprake van twee- tot drie
duizend banen minder.
De kas van de KLM is geslonken
van circa 1,3 miljard naar 919
miljoen euro. Ondanks de ver
liezen keert de KLM tien euro
cent dividend uit per aandeel.
Dit wordt betaald uit de reser
ves.
(advertentie)
MEDICIJN
van medicijnen zijn in
md fors hoger dan in veel
Europese landen. Produ-
van medicijnen en apo-
houden hier de prijzen al
ng kunstmatig hoog. Met
steem van prijsafspraken
ussen helpen partijen el-
in de zwakste partij, de
aent, betaalt vaak het ge-
tste tijd staat dit systeem
ader druk. De overheid
rt via de rechter de kor
en bonussen, die apothe-
de fabrikanten bedingen,
e vorderen. Want het is de
id die als financier van het
fonds naast de consument
ening krijgt voor te dure
jnen.
liter heeft de overheid in
instantie in het ongelijk
maar de juridische strijd
>g door. Tegelijk is de dro-
keten Etos begonnen met
otheekservice, waar tegen
prijzen medicijnen wor-
rkocht En vandaag werd
dat een kleine genees-
lenfabrikant een veel ge-
cholesterolmiddel aan-
egen een aanzienlijk lage-
nadat een octrooi op het
niddel is vervallen. Apo-
ns en fabrikanten verweren
erk tegen deze ontwikke-
De grote fabrikanten
huwen dat kostbaar on-
k naar nieuwe medicijnen
druk komt te staan. En
ikers laten weten dat bij-
e e medicijnen tegen emsti-
c< ites, waarop zij geen winst
niet meer verkocht kun-
trden.
Ireigde partijen spelen het
ird. Het is niet vreemd dat
1 gevestigde belangen ver-
n. Maar de gekozen argu-
n grenzen hier en daar aan
ïoirbare. Gezondheid van
n mag geen speelbal zijn
Mnmerciële belangen. De
;id moet zich hier dan ook
ten intimideren, maar ge-
doorzetten met het afbre-
an monopolieposities en
spraken die voor de con-
it nadelig uitpakken.
an der Malen
Een stralende Abdelkader Benali, direct na zijn uitverkiezing: „Ik zou nu ook in vuurwerk uiteen willen spatten." Foto: ANP/Juan Vrijdag
'Als jongetje dacht ik: dat wil ik ook en stiekem: dat kan ik ook'
Demonstraties
Animaties
'Duo Beter Weten'
Komische
ober-animaties
door Marjolijn de Cocq
amsterdam/leiden - Zijn debuut
'Bruiloft aan zee' werd in 1997 al
genomineerd voor de Libris Li
teratuur Prijs. Gisteravond kreeg
Abdelkader Benali voor 'De
Langverwachte' deze tweede
grote literaire prijs van Neder
land ook echt uitgereikt. De in
1975 in Marokko geboren, en
thans in Leiden woonachtige
Benali laat volgens de Libris-jury
onder leiding van Jeitje van
Nieuwenhoven in zijn tweede
roman 'geen kans onbenut zijn
grote vertellerstalent te demon
streren'. „Een betoverend boek
dat vrolijk uiteenspat als een
veelkleurige vuurpijl."
De keuze uit de shortlist van zes
genomineerden was een duivels
dilemma, zo klonk het tijdens
het Libris-diner in het Amster
damse Park Plaza Hotel. Oek de
Jong was 'overrompelend' en
'virtuoos' met 'Hokwerda's
Kind'; debutant Rob van der
Linden had in 'De Hand, de
Kaars de Mot' een 'zwierige
pen'; '100% Chemie' van Doe-
schka Meijsing was 'fonkelend';
Marek van der Jagt creëerde in
'Gstaad 95-98' een 'sadistisch
universum'; en Allard Schröders
'De Hydrograafvorig jaar al
met die andere grote prijs van
de AKO bekroond, had 'mythi
sche en maatschappelijke di
mensies'. Van Nieuwenhoven:
„In morele zin acht de jury alle
zes de genomineerde auteurs
winnaars."
Maar de tiende Libris Prijs en
het prijzengeld van 50.000 euro
- niet belastingvrij - ging naar de
'ruimhartige verteller' Benali
voor zijn boek waarin de nog
ongeboren vertelster, 'De Lang
verwachte', een bonte stoet Ne
derlandse en Marokkaanse per
sonages introduceert. Hij kreeg
een bijna-staande ovatie van het
publiek „Ik zou nu ook in vuur
werk uiteen willen spatten. Ik
wil de jury bedanken omdat ze
hebben aangedurfd wat geen
enkele jury heeft aangedurfd:
een boek te bekronen dat op
zijn eigen bescheiden manier
een greep heeft willen doen op
de verbeelding."
Gisteravond zag Benali zich ge
sterkt in de heimelijke overtui
ging die hij als jongetje had na
het lezen van 'Kruistocht in Spij
kerbroek' van Thea Beekman.
Toen dacht hij: dat wil ik ook
„En ik dacht stiekem: dat kén ik
ook."
Op 'ingenieuze en avontuurlijke
wijze' weet Benali volgens de
jury de vele verhaallijnen van
het boek met elkaar te verbin
den. Hij laat twee werelden zien
zonder te willen beleren en zon
der 'politiek correcte verhalen
over de culturele verschillen'.
„Deze roman biedt niet alleen
een groots beeld van een sa
menleving, maar dat beeld is
ook nog gevat in een verbluffen
de rijkdom aan taal. Zoals dat
moet in grote literatuur."
Benali, die in de vijf jaar tussen
'Bruiloft aan zee' en 'De Lang
verwachte' twee toneelstukken
en een verhalenbundel publi
ceerde, had al de Geertjan Lub
berhuizen prijs 1997 voor het
beste debuut op zijn naam, en
de Prix de Meilleur Premier Ro
man Étranger 1999 voor de
Franse vertaling van 'Bruiloft
aan zee'.
Pagina R7:
Libris prijs voor Benali ook
mijlpaal in migrantenliteratuur
door Robbert Minkhorst
leiden - Over de benoemings
procedure voor de burgemees
ter van Leiden is niet bewust ge
lekt. Dat concluderen de Leidse
fractievoorzitters na onderzoek
van de recherche van politie
Hollands Midden.
Wel is vertrouwelijke informatie
op straat terecht gekomen, maar
dat is vooral te danken aan de
'vrije nieuwsgaring van journa
listen van het Leidsch Dagblad',
aldus de fractieleiders in een
verklaring. Er zijn geen schuldi
gen aangewezen. Ook komt er
geen vervolgonderzoek „Het is
onwaarschijnlijk dat de bronnen
van lekken ondubbelzinnig zijn
te achterhalen", aldus Hollands
Midden.
Zowel bij de eerste poging - die
de kandidaat Harry Groen ople
verde - als de tweede - Groen
en Henri Lenferink - publiceer
de deze krant namen van afval
lers. Bovendien onthulde deze
krant dat na afloop van de eer
ste selectieprocedure geen refe
rendum zou worden gehouden.
Naar aanleiding van de publica
ties besloten burgemeester
Lemstra en de fractievoorzitters
tot een onderzoek. De politie
concludeert dat 'toch informatie
is weggelekt', maar dat 'betrok
kenen zich terdege bewust wa
ren van het belang en de nood
zaak van geheimhouding'. De
recherche adviseert politici be
ter te trainen en te scholen. Ook
het onderzoek naar de veiligheid
van gemeentelijke informatie
systemen moet doorgaan.
Boedapest - Een ongeluk met
een touringcar met Duitse toe
risten heeft in Hongarije van
daag aan zeker 31 passagiers
het leven gekost. Elf passagiers
zijn met ernstige verwondingen
in het ziekenhuis opgenomen.
Gevreesd wordt dat het doden
tal nog zal oplopen. De dubbel
dekkerbus werd in volle vaart
door een trein geschept bij een
spoorwegovergang in Siofok
aan het Balatonmeer. De bus
werd 150 meter meegesleept.
door Theo de With
leiden - Hoog bezoek gistermid
dag in de Leidse Schouwburg.
Vanaf haar troon hield koningin
Beatrix het nieuwe seizoenspro
gramma ten doop. Het was een
creatie van cabaretière Sanne
Wallis de Vries, die 's avonds
haar programma 'Stuk' in de
schouwburg speelde en de ge
nodigden 's middags een voor
proefje gaf van haar imitatie van
de vorstin.
Het 299ste seizoen van de Leid
se Schouwburg telt bijna twee
honderd voorstellingen, vertelde
directeur Bart van Mossel giste
ren enthousiast. De presentatie
deed hij samen met het LAK-
theater. „Want het lijsttoneel
kan niet zonder het vlakke-
vloertheater", wees hij op het
bestaansrecht van de twee Leid
se theaters.
Het seizoen 2003-2004 begint de
Leidse Schouwburg met een lo
catietheaterproject op de
Burcht. Van 9 tot en met 13 sep
tember wordt daar de voorstel
ling 'Gijsbreght van Aemstel' in
zijn originele zeventiende-
eeuwse tekst gespeeld. Eind ja
ren negentig speelde de Leidse
toneelgroep Het Arsenaal diver
se keren op de Burcht. Sinds
dien is deze historische plek niet
meer als podium gebruikt.
De schouwburg introduceert in
het nieuwe seizoen de 'porte-
monneeloze pauze'. Bezoekers
hoeven niet meer voor hun
drankje in de pauze te betalen.
Het toegangskaartje wordt daar
door iets duurder. „Daar staat
het voordeel tegenover", zegt
Sanne Wallis de Vries als koningin Beatrix. Foto: Hielco Kuipers
Bart van Mossel, „dat je in de
pauze een glas van het buffet
kunt pakken zonder eerst een
kwartier in de rij te staan."
Pagina R7:
Legendarische tv-series
terug in Leidse Schouwburg
#1
Strijd om gunst koper barst los
den haag/gpd - Een Ameri
kaanse verkoopstunt waar de
Nederlandse autobranche
zich lang tegen heeft verzet,
breekt nu toch door.
Bij aankoop van een auto bie
den sommige importeurs van
af deze week gratis leningen
aan van maximaal drie jaar,
tot een maximum van 15.000
euro. De actie loopt voorlopig
tot en met de eerste week van
juni.
Peugeot, Kia en Opel hebben
besloten voor sommige mo
dellen verschillende van der
gelijke leningen aan te bieden,
om aarzelende autokopers
over de streep te trekken. De
autoverkopen zijn dit jaar te
ruggelopen. Fiat doet het op
één model. Andere merken
geven een jaar uitgestelde be
taling, eveneens tegen nul
procent rente. Naar schatting
zeventig procent van de ko
pers financiert de auto met
een lening, waarvoor de
meeste mensen nu nog naar
de bank stappen.
Deze acties komen boven op
de andere stunts met kortin
gen, goedkope accessoires en
dergelijke lokkertjes die tradi
tioneler zijn in de autobran
che, maar die in deze sombe
re economische tijden met ex
tra gewicht in de schaal wor
den gelegd.
De oorsprong van de gratis
meerjarige lening ligt in de
Verenigde Staten. General
Motors, de moedermaat
schappij van Opel, zag na de
aanslagen van 11 september
2001 in New York het consu
mentenvertrouwen drama
tisch zakken en vreesde een
kopersstaking. Met de gratis
leningen wist het bedrijf de
omzet nog aardig op peil te
houden en deze marketing
techniek vond navolging.
Branche-organisatie Bovag
schrikt niet zo van de nieuw
ste marketing-stunt. „Ach, de
concurrentie is al jaren moor
dend en goedkope leningen
waren er al.
Maar het is waar dat GM in
Amerika met de gratis lenin
gen verdraaid veel auto's extra
heeft verkocht." Of er sprake
is van een trend, durft de
woordvoerder niet te zeggen.
„Me merken voeren af en toe
actie om bepaalde modellen
extra aandacht te geven. Dit is
weer zo'n actie. We zullen
zien wat het oplevert. Maar
het is in ieder geval voor de
consument een mooie tijd om
een auto te kopen", aldus de
woordvoerder.
oegstgeest - Oegstgeest komt er
niet onder uit de tunnel tussen
de nieuwbouwwijk Poelgeest in
Oegstgeest en de Leidse Meren-
wijk te bouwen. De provincie en
het rijk hebben druk op de ketel
gezet. Oegstgeest kan maar be
ter meewerken, zegt verant
woordelijk wethouder De Ruij-
ter van Oegstgeest. Dat nieuws
is, met name bij Leefbaar Oegst
geest, ingeslagen als een bom.
De lokalen hebben de afgelopen
tijd herhaaldelijk benadrukt dat
zij die tunnel niet zien zitten
vanwege het voorspelde sluip-
verkeer uit de Merenwijk Dë ge
meente Leiden eist al jaren dat
Oegstgeest de beloofde tunnel
bouwt. Dat is destijds ook in de
samenwerkingsovereenkomst
vastgelegd.
Pagina R5:
Omstreden tunnel
moet er toch komen
Ja, ik word abonnee en ontvang de krant eerst 2 weken
Straat
O .$0-
Postcode
Plaats
Telefoon
vp\
(i.v.m. controle nabezorging)
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,60
kwartaalabonnement
automatische betaling 54,50
betaling per acceptgiro 55,00
Handtekening:
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 Staatslot met
Jackpot cadeau
Bij automatische betaling is mijn
bank-glronummer
712141
400114
Stuur deze bon in een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leldschdagblad.nl
Tzmb
Dl, WERELD OM JE H