Geen extra maatregelen nodig
BUITENLAND
China plaats helden op voetstuk, buiten bereik
VS bewaren gegevens
passagiers zeven jaar
al I
WHO: SARS-epidemie nog niet over hoogtepunt heen
Servische officier bekent
schuld inzake 'Srebrenica'
Moordenaar Borgerhout
is niet toerekeningsvatbaar
Polen willen met Duitsers naar Irak
Labour schorst
oorlogscriticus
Columbia verloor verbindingsstuk
raham wil
resident worden
[mi lakes - De Amerikaanse
ator Robert Graham heeft
i gisteren kandidaat gesteld
r de Democratische presi-
tsnominatie. De 66-jarige
Jiam is al de negende po-
tiële uitdager van de Repu-
;einse president George
sh die zich meldt. Hij is sinds
7 senator. Daarvoor was hij
V it jaar gouverneur van zijn
isstaat Florida. Graham
akte zijn kandidatuur in zijn
i onplaats Miami Lakes we
rf [kundig voor een gehoor van
ei er dan 500 aanhangers. Hij
r rint het op tegen onder meer
)1 ator Joseph Lieberman, de
re irmaiige running mate van
ae Jore, afgevaardigde Dick Ge-
irdt en senator John Kerry.
°lan komt om
v plaatsen bom
r on - Een Jordaanse man die
ei eravond een bom had ge-
f atst bij het huis van een Ne-
e landse missionaris en diens
h itgenote in de Libanese stad
poli is gedood door de
e icht van de explosie. De da-
is geïdentificeerd als Jamil
rz ii, zo meldde de politie in
t joli vanmorgen. Drie men-
izijn aangehouden in ver-
I ad met de aanslag. De explo-
g beschadigde de keuken en
d ipkamer van de woning en
nielde ramen van belenden-
vvi woningen en geparkeerde
)n o's.
b 1
"terren zamelen
eld in voor Ali
v;
)li ANGELES - Een groep Ameri-
oe mse filmsterren zet zich in
ie; ide twaalfjarige Ali Ismail
bas, die het symbool werd
u\ ihet lijden van de Irakese
v gerbevolking, medische
in p in de Verenigde Staten aan
lieden. Grote namen als Ar-
- d Schwarzenegger, Angelina
e, George Clooney en Julia
l löerts hebben zich verbon-
aan een inzamelingsactie
H ide medische kosten te dek-
l Bij een raketinslag in Bag-
1 op 30 maart verloor Ali bei-
armen en liep hij brandwon-
'8f n op die zestig procent van
'd' i lichaam bedekken. Bij de
hl islag kwamen de ouders en
ters en zussen van het jonge-
m om.
ant krijgt band
et stem Saddam
15 INEY - Een geluidsbandje met
Marop een toespraak die is toe-
in ichreven aan Saddam Hus-
5o' n, is in Bagdad door twee
ml innen aan medewerkers van
'e Australische krant Sydney
sming Herald gegeven. Dat
hj ft de krant vandaag gemeld.
111 Sydney Morning Herald be-
'a htte dat het de band maan-
in handen heeft gekregen
dat het waarschijnlijk eerder
jdie dag is opgenomen. Vol-
y is de krant wilden de twee
innen het bandje eigenlijk
i medewerkers van de Arabi-
nieuwszender al-Jazeera
ren. maar dat lukte niet. De
an op het bandje spreekt vol-
ie is de krant met een vermoei-
5t stem en roept de Iraki's op
di :h ondergronds tegen Ameri-
nen en Britten te verzetten.
01
aul Bremer
e,< fficieel benoemd
tl ISHINGTON - De Amerikaanse
n esident George Bush heeft
on iteren Paul Bremer officieel
ge moemd tot hoofd van het tij-
;n lijke Amerikaanse burgerbe-
1 iur over Irak. Bremer gaat het
n f oces leiden dat moet uitmon-
zofen in de benoeming van een
imocratische Iraakse regering
sco i zal ook leiding geven aan de
daal-economische wederop-
van het-land. Generaal
r i immy Franks blijft namens de
'igde Staten de militair
\v( ïantwoordelijke man. Bremer
Jedhet voormalige hoofd van het
m I nerikaanse bureau voor ter-
rismebestrijding en was van
83 tot 1986 ambassadeur in
ederland.
woensdag 7 mei 2003
brussel-peking/gpd-ap - Extra maatrege
len tegen het SARS-virus zijn in Europa
nog niet nodig. De Europese landen zullen
de ontwikkelingen rond de verspreiding
van het gevaarlijke virus wel zeer intensief
blijven volgen en continu informatie uit
wisselen. Dat hebben de ministers van
volksgezondheid van de vijftien EU-lidsta-
ten plus hun collega's uit de tien landen
die volgend jaar lid worden gisteren in
Brussel afgesproken.
Tijdens het overleg waaraan ook Gro
Harlem Brundüand, de president van de
wereldgezondheidsorganisatie WHO,
deelnam, verwezen de bewindslieden
een Italiaans voorstel om alle uit SARS-
gebieden afkomstige passagiers op Euro
pese luchthavens te screenen naar de
prullenbak. Volgens de WHO is een der
gelijke maatregel overbodig. Controle
van passagiers uit die gebieden bij ver
trek is veel effectiever, menen deskundi
gen.
„Screening van alle binnenkomende rei
zigers uit die gebieden zou alleen maar
een vals gevoel van veiligheid geven", al
dus de Nederlandse staatssecretaris Ross
(volksgezondheid). „Er is namelijk geen
test die aangeeft of iemand SARS heeft. Je
kunt alleen zien of iemand zich niet lek
ker voelt of koorts heeft. Het is veel be
langrijker dat dat soort controles goed
gebeuren bij mensen die SARS-gebieden
verlaten."
Het SARS-virus heeft in Europa tot nu toe
weinig schade aangericht. Acht landen
(Frankrijk, Engeland, Duitsland, Italië,
Ierland, Zweden, Polen en Spanje) heb
ben tot nu toe in totaal slechts 33 moge
lijke gevallen van de ziekte gerappor
teerd. En tot op heden is niemand in Eu
ropa aan het griepachtige virus overle
den.
Dat is volgens staatssecretaris Ross geen
reden om achterover te leunen. „De
vraag is niet of we met SARS te maken
krijgen, maar wanneer. En dan moet je
goed voorbereid zijn."
Volgens Brundlandt van de WHO is de
SARS-epidemie nog niet over haar hoog
tepunt heen. Zij waarschuwde ervoor dat
in China het ergste nog moet komen.
Ondanks maatregelen om de epidemie in
te dammen, blijft het virus om zich heen
grijpen, zei Brundtland.
In China is de situatie met de besmette
lijke ziekte momenteel het ernstigst. Zo'n
25.000 mensen zitten er verplicht in qua
rantaine. Gisteren meldde het land 138
nieuwe besmettingen en acht sterfgeval
len. Het totale sterftecijfer in China staat
nu op 214. Hong Kong en Taiwan meld
den gisteren eveneens nieuwe SARS-do-
den.
Artsen in Hong Kong zeggen met succes
SARS-patiënten te hebben behandeld die
in levensgevaar verkeerden. Zij hebben
daarbij een serum gebruikt waarin anti
stoffen tegen het virus zitten die zijn ver
kregen van patiënten die genezen zijn
van de ziekte. De behandeling is alleen
gebruikt bij mensen bij wie niets anders
meer hielp, zei een onderzoekster van de
universiteit van Hong Kong.
Een Chinese beeldhouwer maakt een standbeeld van een verpleegster. China vereert de mensen die met SARS-patiënten werken. Foto: Reuters
door onze correspondent
Gert-Jan Broere
Peking - Een vrouwelijke arts biedt haar
vriend, eveneens een dokter, een papie
ren kraanvogel aan, het symbool van een
lang leven en hoop. Het tweetal is van
top tot teen verpakt in beschermende
kleding en wordt gescheiden door een
glazen wand. Hij werkt op een afdeling
waar SARS-patiënten worden behandeld
en mag de zaal niet verlaten. 'Aanraking'
door millimeters glas is het enige dat hen
rest.
Het had een propagandafoto kunnen
zijn. China heeft zijn helden nodig, in tij
den van crisis nog meer dan normaal. De
helden van nu zijn de artsen en verpleeg
sters die hun eigen leven riskeren door
SARS-patiënten te behandelen. Ze wer
ken onder enorme druk, maken lange
dagen en voortdurend knaagt in hun be
wustzijn het gevaar zelf besmet te wor
den.
Een 50-jarige verpleegster in Peking
kreeg een postume onderscheiding, om
dat ze jongere collega's het aanleggen
van een infuus bij SARS-patiënten uit
handen nam, omdat 'het te gevaarlijk
was'. Totdat ze zelf besmet raakte. Door
de lange uren en weinige rust was haar
weerstand zo verzwakt dat zij snel aan de
longziekte bezweek. Zelfs op haar sterf
bed zou ze dokters hebben bezworen
niet te dicht bij te komen, omdat ze te
besmettelijk zou zijn.
De Chinese media hebben een gave om
dergelijke verhalen mooier voor te doen
dan ze in werkelijkheid zijn. Het be
roemdste geval is de soldaat Lei Feng, die
in 1963 bij een ongeluk om het leven
kwam. In zijn korte leven zou hij zichzelf
geheel hebben weggecijferd om de me
demens en het communistische vader
land te helpen. Er werd een cultus om
Lei heen gebouwd en elke Chinees kreeg
de opdracht van hem te leren. Zelfs begin
dit jaar, toen zijn dertigste sterfdag werd
herdacht, riep de regering het volk op om
te leven 'in de geest van Lei Feng'.
Tot op de dag van vandaag zijn er echter
twijfels of Lei Feng echt heeft bestaan.
Sommigen geloven dat hij slechts een
verzinsel was van een overijverig propa-
ganda-apparaat. Bij de meeste jongeren
werkt Lei Feng slechts op de lachspieren.
Hij stamt uit een tijd die heel ver van hen
den haag/anp - Voor het eerst
heeft een Bosnisch-Servische of
ficier, die betrokken was bij de
planning van de massamoord
na de val van Srebrenica, schuld
bekend voor zijn rol bij de dood
van duizenden moslims.
Momir Nikolic erkent in een pa
gina's lange, gisteren onderte
kende verklaring dat na de val
van de moslimenclave meer dan
7000 mensen, voornamelijk
mannen, maar ook vrouwen en
kinderen, zijn vermoord. Ook
geeft Nikolic toe dat het doel
van de operatie was om het ge
bied van Srebrenica te 'zuiveren'
van alle moslims.
Nikolic was een van de Bos
nisch-Servische officieren die op
11 juli 1995, de dag van de val,
legerleider Mladic begeleidden
bij een ontmoeting met Dutch-
bat-commandant Karremans in
Hotel Fontana in Bratunac.
Nikolic bracht de Nederlanders
terug naar hun basis in Potocari
en bracht de nacht elders door
dan in Hotel Fontana.
Volgens een van de theorieën
van de tribunaal-aanklagers
hebben Mladic en de zijnen
daar de daaropvolgende nacht
besloten tot de massamoord.
Die stelling wordt onderbouwd
door de bekentenis van Nikolic.
De eerste schuldbekentenis van
een bij 'Srebrenica' betrokken
Serviër was reden tot vreugde bij
de enige Srebrenica-overleven
de die het tribunaal dagelijks als
journalist volgt: Emir Suljagic
van het Bosnische weekblad
Dani. „Ik hoef niets meer te be
wijzen. Niemand zal meer kun
nen zeggen dat de moslims el-
kóar vermoord hebben", aldus
een opgetogen Suljagic. „Ik k^n
nu doorgaan met mijn leveri.T)e
waarheid is bekend."
lni
ongerust over de overeenkomst
tussen de EU en de VS; \v&èr-
door luchtvaartmaatschappijen
gedwongen worden gedetail
leerde gegevens over hun passa
giers te verstrekken aan de Ame
rikaanse douane. Doen ze dat
niet, dan krijgen ze een boete of
dreigen ze hun landingsrechten
te verliezen. Volgens Douglas
Browning, hoofd van de Ameri
kaanse douane en grensbe
scherming, geven veel maat
schappijen al jarenlang vrijwillig
zulke informatie 'om hun passa
giers zo snel mogelijk door tie
douane te krijgen'. Volgens hem
is voor 99,5 procent van alle
luchtvaartpassagiers geen enkel
nader onderzoek nodig.
De eis van de VS aan luchtvaart
maatschappijen om persoonlij
ke gegevens te verstrekken van
passagiers, kost de KLM 500.000
euro. De Amerikanen willen
meekijken in de reserveringssys
temen van maatschappijen die
passagiers naar de VS vervoefën.
KLM wil echter voorkomen dat
ook gegevens worden ingezien
van passagiers die naar andere
bestemmingen dan in de VS
vliegen. Daarvoor heeft de
maatschappij voor 500.000 euro
het systeem aangepast.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - De Verenigde Staten
vinden zeven jaar een 'redelijke
termijn' om persoonlijke gege
vens van luchtvaartpassagiers te
bewaren. Creditcardnummers,
medische gegevens, woon- of
verblijfplaats in de VS, telefoon
nummers en voedselvoorkeuren
blijven al die tijd beschikbaar
voor de Amerikaanse inlichtin
gen- en opsporingsdiensten. In
navolging van de VS eist Canada
binnenkort ook dat luchtvaart
maatschappijen de gegevens
van passagiers beschikbaar stel
len.
Dat bleek gisteren tijdens een
hoorzitting in het Europees Par
lement, waar Amerikaanse amb
tenaren tevergeefs probeerden
de onrust in Europa over het
opslaan van privacy-gevoelige
gegevens weg te poetsen. Vol
gens Johanna Boogerd (D66) is
het hoog tijd dat de kwestie op
politiek niveau tussen de EU en
de VS aan de orde komt. „Het
kan niet zo zijn dat leden van
het Europees Parlement afge
scheept worden met vage ant
woorden van Amerikaanse
ambtenaren", zei zij.
Het Europees Parlement is zeer
nfi
uH
afstaat. Yao Ming, de boomlange basket
baller die in de Amerikaanse NBA speelt,
spreekt veel meer tot de verbeelding.
Maar ook Yao moet het nu afleggen te
gen de oorlog tegen SARS. Ingegeven
door de angst voor het coronavirus is er
veel respect voor het verplegend perso
neel, mede geholpen door de verhalen in
de media. Maar het medisch personeel,
van wie bekend is dat ze SARS-patiënten
behandelden, maar ook herstelde SARS-
patiënten en familie van zieken, worden
door de meute op grote afstand gehou
den. Uit onwetendheid, omdat ze vrezen
dat ze het virus nog bij zich dragen. Het
volk plaats de dokters en verpleegsters
het liefst op een heel hoog voetstuk, op
een veilige afstand, ver buiten hun be
reik.
U3
met de politie. Abou Jahjah> die
naar eigen zeggen geprobeerd
had om de gemoederen te be
daren maar volgens de politie
de relschoppers ophitste, ver
dween enkele dagen achter de
tralies.
Toch waren er van meet af aan
aanwijzingen dat de dader,die
in hetzelfde appartementen
complex woonde als de ouders
van Achrak, zwaar gestoord was
maar geen racist. Hij woonde
zelfs enkele jaren samen met
een Marokkaanse met wie hij
trouwplannen had. 1
De gerechtspsychiaters zijn tot
de conclusie gekomen dat de
man lijdt aan paranoïde schizo
frenie en moet worden ver
pleegd. De rechtbank besliste
gisteren om hem te interneren
in een instelling.
antwerpen/gpd - De man die
eind vorig jaar een 27-jarige Ma
rokkaanse Belg doodschoot in
de Antwerpse probleemwijk
Borgerhout, is niet toereke
ningsvatbaar. Tot die conclusie
komt de Antwerpse rechtbank,
die met die uitspraak de theorie
van tafel veegt dat het om een
racistische moord ging. Na de
dood van Mohammed Achrak
braken zware rellen met mi
granten uit. Dagenlang was het
onrustig in Borgerhout.
Zowel de familie van Achrak als
de Arabisch Europese Liga (AEL)
de beweging onder leiding van
Abou Jahjah, beweerden in eer
ste instantie dat het om een ra
cistische moord ging. Als gevolg
daarvan laaiden de gemoederen
hoog op. Migrantenjongeren
trokken een spoor van vernie
ling door de wijk en vochten
Ijstijd tussen Amerika en Duitsland nog niet voorbij
S pakken
i&eer Irakees op
'Saliyah - Opnieuw is een
ormalige hoge Iraakse func-
inaris door de coalitietroepen
hechtenis genomen. Het gaat
*|ie n Ghazi Hammud al-Ubaydi,
da 5 voorzitter van het Regionale
v0( ommando van de Baathpartij
n het district Al-Kut. Hij staat
immer 32 op de lijst van
ne, eestgezochte Irakezen. Dat
be eldde het Centrale Comman-
t a (Centcom) van de Ameri-
jjg( ianse strijdkrachten in Qatar
pa, ndaa8
agt9
b< lamas-activist
imgekomen
,u" lem - Een door Israël we-
ns betrokkenheid bij aansla-
;ezochte Hamas-activist is
aag om het leven gekomen
j een explosie in een woning
ide Westoever-stad Nablus.
vaI e Harnas vermoedt dat de 28-
ea[ nge Amin Fadel door Israëli-
ij °v die militairen is geliquideerd.
'st( adel werd al twee jaar door de
■raëlische autoriteiten gezocht.
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - De Duitse minister van
defensie Peter Struck (SPD) is
'verrast' over een Pools voorstel
om gezamenlijk militair bij te
dragen aan een stabilisatie
macht voor Irak. Polen, dat zich
heeft ontwikkeld tot een van
Washingtons trouwste bondge
noten, is door de VS gevraagd
een leidende rol te spelen bij de
wederopbouw van Irak. En vol
gens de Polen is het bestaande,
in Szczecin gestationeerde
Pools/Duits/Deense NAVO-
korps daarvoor prima geschikt.
„Dan hebben we al een be
staande commandostructuur",
zei Strucks Poolse collega Jerzy
Szmajdzinski. In juli al zouden
de militairen inzetbaar kunnen
zijn.
Maar Struck en de rood/groene
regering van bondskanselier
Gerhard Schroder (SPD) zitten
helemaal niet op dergelijke
voorstellen te wachten. Berlijn
was samen met Frankrijk im
mers faliekant tegen de invasie
in Irak. Die was 'illegaal' omdat
de VN-Veiligheidsraad er geen
toestemming voor had gegeven.
Nu Bundeswehr-soldaten leve
ren aan een vredesmacht zou
betekenen dat Duitsland de oor
log achteraf alsnog goedkeurt.
Dat kan Schroder aan zijn kie
zers niet verkopen.
De Bundeswehr, zo luidt het off
ficiële standpunt, heeft het met
missies in Afghanistan en op de
Balkan al druk genoeg. Het
Poolse plan werd in Schröders
Kanzleramt dan ook 'zonder en
thousiasme' begroet.
Het bezoek aan Washington van
Struck, maandag, maakte duide
lijk dat de 'ijstijd' in de Ameri
kaans-Duitse verhoudingen niet
ten einde is. Duitse media
sneerden over het totale gebrek
aan media-aandacht dat het be
zoek ten deel viel. Sinds Schro
der in krasse bewoordingen kri
tiek uitte op president George
Bush is Duitsland uit het Ameri
kaanse gezichtsveld verdwenen,
concluderen zij.
Strucks ontmoeting met zijn
collega Donald Rumsfeld lever
de dan ook weinig meer op dan
de conclusie dat sprake was van
'een vriendelijke werksfeer'. Ver
taald in het Duits betekent dit:
we houden niet van elkaar,
maar we rooien het, zo schreef
de krant Der Tagesspiegel. An
dere dan-de Polen suggereerden
Strucks Amerikaanse gespreks
partners niet dat Duitsland mee
moet doen in Irak. „Dat is in
Washington ook nooit een optie
geweest", wist Der Tagesspiegel.
Berlijn staat er volgens Duitse
commentatoren tamelijk hulpe
loos bij. De oorlog in Irak was
veel vlugger voorbij dan door
critici als Schroder was aange
nomen, de verwachte 'honderd
duizenden doden' bleven uit en
evenmin gingen woedende
moslimmassa's de straat op. Het
Midden-Oosten is niet gedesta
biliseerd - in tegenstelling tot
wat oorlogstegenstanders aan
kondigden - en ook valt niet te
betwisten dat de Iraakse bevol
king beter af is dan onder Sad
dam Hussein. Kortom: Schroder
lijkt fout te hebben gegokt.
Volgens Richard Holbrooke, ar
chitect van het Bosnië-vredes-
plan en voormalig Amerikaans
ambassadeur in Duitsland, is
het nu aan de Amerikanen om
Berlijn de hand te reiken. „De
Duitsers hebben een fout ge
maakt, maar de bondsregering
hoeft niet te verklaren dat ze
fout zat", zei Holbrooke in een
interview. „We moeten naar de
toekomst kijken. Voor Duitsland
heeft het geen enkele zin om
deel te nemen in een of ander
anti-Amerikaans bondgenoot
schap."
Washington - Een onderdeel van het verongelukte
ruimteveer Columbia wordt op de goede plek neer
gelegd voor de reconstructie van het veer. Het on
geluk met het Amerikaanse ruimteveer Columbia is
waarschijnlijk veroorzaakt door het verlies van een
verbindingsstuk van de hittewerende tegels op de
linkervleugel van het toestel. Dit is een van de eer
ste conclusies van de onderzoekscommissie, zo is
gisteren bekendgemaakt. Het ruimteveer Columbia
verongelukte op i februari op de terugreis naar de
aarde boven Texas. De zeven inzittenden verloren
daarbij het leven. Foto: AP
londen/anp - De Britse rege
ringspartij Labour heeft een par
lementariër voor zijn aanhou
dende kritiek op de Irak-oorlog
geschorst. De betrokken politi
cus, de tot de linkervleugel be
horende George Galloway, be
stempelde het besluit gisteren
als onrechtvaardig.
Op het hoogtepunt van de geal
lieerde aanvallen noemde Gallo
way de Britse premier Blair en
de Amerikaanse president Bush
wolven. Andere uitlatingen le
ken de Irakezen aan te moedi
gen tegen de geallieerden in op
stand te komen. Ook riep hij
Britse militairen op orders naast
zich neer te leggen. Volgens de
Britse omroep BBC bekijkt, de
partij of Galloway interne regels
overtrad. Het is leden verboden
de Labour-partij in diskrediet te
brengen.
Galloway is in een juridische
strijd verwikkeld met de krant
The Daily Telegraph. Het blad
meldde twee weken geleden dat
Galloway geld aannam van het
Iraakse regime. Het Labour-lid
zou jaarlijks zeker 550.000 euro
aan olie hebben ontvangen om
die te verkopen. Ook het parle
ment gaat de zaak uitzoeken.
Op een bijeenkomst in Amster
dam juichte Galloway het ver
branden van Amerikaanse en
Britse vlaggen toe.