De
rillingen komen
weer
terug
REGIO
'SARS? Laten we
maar wel aan preventie doen'
Ah kaalheid er in kwijtraakte, probeerde dat
zit, komt aie echt pest. De lauwerkrans van
Julius Caesar zou het eerste
doel hebben gediend; de bijbel verhaalt over kinderen die de spot
dreven met een haarloze profeet. Zo ging het door alle eeuwen heen,
maar nu is er hoop voor de kaalkoppen en 'badmutsen' die daar niet
zelf voor hebben gekozen. In de vorm van het nieuwe middel Prope-
cia, dat haarverlies zou afremmen en de groei van nieuw haar zou
bevorderen. Weer een stap vooruit in de bestrijding van kaalheid of
geen haar beter? Navraag bij de Leidse kapper HANS VAN TONGEREN
(54), gespecialiseerd in haarwerken.
'Er sterven nog steeds honderdduizenden mensen per jaar aan
NAVRAAG
De drang om kaalheid te bestrijden bestaat al vanaf de oorsprong
van de mensheid. Door de eeuwen heen werd het haar als teken van
kracht beschouwd. Wie het
j j. j y te camoufleren of werd ge-
Is dit het wondermid
del waa rop werd
gewacht?
„Nee, beslist niet. Je
krijgt er niet ineens
haar van op je hoofd als
je het niet hebt, je kunt
er kaal worden alleen
mee uitstellen, begrijp
ik. Maar dan moet je op
jonge leeftijd beginnen
met het slikken van die
pil en je krijgt te maken
met de bijwerking. Het
is nog niet bekend wat het middel doet met de ongeboren vrucht
als mannen die het gebruiken hun vrouw zwanger maken."
Zouden er mensen zijn die dat risico willen nemen?
„Dat denk ik wel, want kaalheid is echt een heel groot probleem.
Dat merk ik dagelijks in mijn zaken. Kaalheid maakt oud, onzeker,
minder aantrekkelijk. De meeste mensen hebben daar grote moei
lijkheden mee. Kale mannen hebben nu de mode even mee en na
tuurlijk zijn er ook die er niet moeilijk over doen, maar ik heb nog
nooit iemand meegemaakt die stond te dansen als hij kaal werd."
Vandaar die 'eeuwige' zoektocht naar middeltjes?
„Ja. Ik heb er in de laatste dertig jaar toch wel een stuk of tien
voorbij zien komen en vooral de laatste tijd worden daar toch
stapjes mee vooruit gedaan. Zelfverkoop ik een lotion die de haar
uitval ook al afremt en de dunne haartjes wat dikker maakt en dit
nieuwe middel lijkt me weer een redelijk grote stap voorwaarts."
Zal kaalheid ooit definitief uitgebannen kunnen worden?
„Dat denk ik niet. Je moet nooit 'nooit' zeggen in het leven, maar
de erfelijke kaalheid zal er toch niet makkelijk uit te krijgen zijn. Als
de kaalheid er in zit, komt die echt Je zal het alleen steeds meer
kunnen afremmen."
Als het ultieme middel wel gevonden wordt, zou dat dan uw
handel bedreigen?
Welnee. Dan verkoop ik alleen wat minder haarstukjes, maar kan
ik des te meer knippen. Voor mij kan het dus beide kanten op."
tekst: Paul de Tombe foto: GPD/Phil Nijhuis
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, zaterdag 6 mei
LEIDEN - De cursus Ouders op Herhaling vervult uiteraard niet meer
de voortrekkersrol van een paar jaar geleden. Op andere plaatsen in
Leiden zijn nu ook 'bijspijker- en opfriscursussen' gestart waarbij
dankbaar gebruik is gemaakt van de ervaringen in Noord. Het unieke
is eraf, maar dat betekent niet dat het project zich niet verder ontwik
kelt, meent Rob Thomassen, algemeen coördinator van 00H. ,,We
willen ons niet op platgetreden paadjes begeven". Er komen steeds
weer nieuwe ideeën naar voren, zoals bijvoorbeeld de ad-hoc cursus
sen. Deze doorgaans korte cursussen, die inspelen op actuele vragen
in de wijk, worden samengesteld door een aantal sociaal-culturele in
stellingen in het Noorderkwartieren de Kooi. Voorwaarde bij deze
cursussen - en dat geldt eigenlijk voor het hele pakket van 00H - is
dat de mensen in de wijk er zelf om vragen.
De toekomst van Ouders op Herhaling zal waarschijnlijk nauw sa
menhangen met het Open School-project waarmee sinds vorig jaar
augustus in Leiden wordt geëxperimenteerd. Rond 1980 kan moge
lijk een vergelijk worden gemaakt. Wellicht dat daar dan een nieuwe
vorm van volwasseneneducatie uitrolt.
ANNO 1978, maandag 8 mei
LEIDEN - LKV de Spartaan hield zaterdag een receptie voor het voor
de achtste maal behalen van de nationale dubtitel gewichtheffen.
De gewichtheffers van De Spartaan, Theo Sanders, Sam Holswilder,
Herman Filippo, Arie Swagers, John ten Brinke en Dirk van 't Riet
(van links naar rechts) zitten te wachten op de felicitaties.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te ma Ken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO <Ld(datum van
plaatsing^ of door contante betaling aan de Dalie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie; B M. Essenberg. G.P Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: direct ie@damiate.hdcnl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie tax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5 '5° 567
ADVERTENTIES
071-5 356300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
HDC 970
De angst voor SARS is schromelijk overdreven, vindt een kleine meerderheid
van de bezoekers van de Leidsch Dagblad-internetsite.
De longziekte, die in Azië en Canada snel om zich heen grijpt, zou volgens som
mige deskundigen kunnen uitgroeien tot een 'pandemie', een wereldwijde epi
demie. Iets minder dan de helft van de LD-lezers (42 procent) deelt die vrees,
waaronder een internetlezer uit Canada.
Een selectie uit de reacties die binnenkwamen via www.leidschdagblad.nl
G. Neesen, Leiden: „Eens. Er sterven meer mensen aan hart- en vaatziekten
door roken en overgewicht. Tevens sterven er nog steeds honderdduizenden
mensen per jaar aan malaria. Dus we moeten wel op onze hoede blijven,
maar niet overdrijven."
J. van Ulden, Richmond, Canada: „Eens. Duizenden mensen worden dage
lijks in Afrika ter aarde besteld als gevolg van ziektes. Daar hoort of ziet men
weinig van.
J. Kotter, Amsterdam: „Oneens. Je kunt niet voorzichtig genoeg zijn. Laten
wij een les leren uit het gebrek aan planning in China. Voorkomen is beter
dan genezen."
1
H. van der Plas, Katwijk: „Eens. Een beetje tornado in Amerika eist in een
dag al meer mensenlevens dan SARS."
Het Rijksmuseum voor Volkenkunde in leiden is voortaan elke woensdag gratis
toegankelijk, met uitzondering van speciale tentoonstellingen. Het gaat om
een proef die in elk geval tot het eind van het jaar duurt. Op alle andere ope
ningsdagen kost een entreebewijs voor het Leidse museum 6,50 euro. Een
goed idee of weggegooid geld?
De stelling van deze week gaat een stapje verder dan het gedurfde initiatief
van Volkenkunde:
Alle musea in Leiden moeten minstens één dag per week gratis open zijn
Reageren kan per post: De Stelling, postbus 54, 2300 AB Leiden of via de websi
te van deze krant: www.leidschdagblad.nl
De angst voor
wordt schromelijk
overdreven
Berend Stolk (48) uit Leiderdorp,
intensive-carespecialist in Dijkzigt-
ziekenhuis:
„Het hangt er maar vanaf wat voor
werk je doet, wie je bent en hoe je er
naar kijkt. We praten over een long
infectie waar geen geneesmiddelen
voor bestaan. We praten over een
ziekte die vooral ook heeft toegesla
gen onder werkers in ziekenhuizen.
We praten over een ziekteverwekker
die al heel lang bestaat, maar nu -
gemodificeerd of anderszins - de
kans grijpt toe te slaan en in ieder
geval leidt tot massahysterie met
mondkapjes, schoolsluiting, reisver
boden en ontslag van een enkele ge
zagsdrager. Het zoeken naar werkza
me antivirale middelen lijkt me heel
nuttig, primaire overdrachtspreven
tie in ziekenhuizen is ook wel zo
prettig, mondkapjes zijn fijn voor de
firma die ze maakt en ontslag van
een enkele minister kan nooit
kwaad. Angst voor SARS? Het betreft
hier nieuwe kleren
voor de keizer,
maar wel stin
kende kleren
voor een ake
lige keizer.
Laten we dus
maar wel aan
preventie
doen!"
door Gerard Baas
vervolg van voorpagina
Annemarie de Jong (16) uit Voor
schoten, 4vwo-scholiere:
„Hier ben ik het niet mee eens. Het
is beter te voorkomen dan te gene
zen. SARS is een dodelijke, besmet
telijke ziekte en op het moment 'not
going away'. Gevallen van SARS zijn
nu al op alle continenten geconsta
teerd. Het feit dat een grote interna
tionale organisatie als de WHO zich
er intensief mee bezig houdt, toont
toch aan dat het erg gevaarlijk is. De
WHO heeft zelf een SARS-website
die elk uur wordt geactualiseerd.
Wetenschappelijke onderzoeksinsti
tuten over de hele wereld werken sa
men om gegevens over SARS zo ef
fectief mogelijk uit te wisselen. Nieu
we feiten over SARS worden dage
lijks onthuld. De wereldmedia beste
den er veel aandacht aan. Terwijl het
nog niet eens 'komkommertijd' is. Er
moet dan toch wel iets aan de hand
zijn? Ik denk dat het niet alleen pa
niek is als lucht
vaartmaatschap
pijen boekingen
op de route
tussen Noord-
Amerika en
Hong Kong
met 85 pro
cent zien da
len. Dat zijn
niet allemaal
paniekzaai
ers! SARS is
de enge rea-
liteiL"
Cees van Duijn (41) uit Warmond,
vastgoedconsultant beleggen
„De angst voor SARS lijkt me terecht.
Patiënten die genezen zijn van deze
ziekte worden na verloop van tijd
wederom ziek. Op z'n minst is dit
een reden om je zorgen te gaan ma
ken. Wat is dit voor een vreemd vi
rus? Klaarblijkelijk begrijpen we nog
steeds niet hoe dit virus te werk gaat
en - heel belangrijk - hoe we dit virus
kunnen uitschakelen. In het begin
van het bekend worden van het
aids-virus waren er ook mensen die
van mening waren dat het gevaar
voor het aids-virus schromelijk over
dreven was. Deze mensen hebben
achteraf ongelijk gekregen. Zolang
niet alles over dit SARS-virus bekend
is, is voorzichtigheid en goede voor
lichting op zijn plaats. En ja, ga maar
even uit van een reële bedreiging
voor de volksgezondheid totdat het
tegendeel bewezen is."
Nancy Knijnenburg (35) uit Leiden,
beveiligingsmedewerkster train-
ster damesselectie SJC:
„Ik vind niet dat de angst voor SARS
overdreven is, het is een menselijke
reactie die na iets 'onbekends' altijd
boven komt drijven. Na het opdui
ken van aids reageerde ook de hele
wereld op die manier. Het is onbe
kend, dus wat moeten we er in vre
desnaam aan doen? Nu geldt voor
SARS ook dat de angstreacties pas
gaan afnemen als er werkelijk een
geneesmiddel tegen het virus is ge
vonden. En zolang SARS zich ook
nog eens blijft verspreiden blijft de
angst voor de ziekte bestaan. Maar
om nou te zeggen dat deze angst
overdreven is: nee."
lisse - Nora van Wieren, die namens het Bureau
Slachtofferhulp met omwonenden van de plek
waarop op 14 april een 41-jarige Lissese werd ver
moord aan tafel zit om de gebeurtenissen te ver
werken, zegt dat niet iedereen hetzelfde reageert
op zo'n voorval. Elke reactie is menselijk, verze
kert zij de Lissers. Of het je nu meteen diep raakt
of dat het pas een hele tijd later toeslaat. Het Bu
reau Slachtofferhulp adviseert dan ook om 'alles
wat gebeurt te laten gebeuren'. „Verzetje er niet
tegen en ga niet dwangmatig over tot de orde
van de dag. Na een tijdje komt opeens het mo
ment datje merkt datje al een dag niet gedacht
hebt aan wat er is gebeurd. Je pakt de draad
weer op."
Karin Castelijn (42) uit Rijpi
ring, boerin:
Angst voor SARS lijkt me wel
overtrokken. Natuurlijk, als je
woont waar de uitbraak is,
een ander verhaal. Maar er
tes die veel meer
en daar wordt niet
pagina mee gehaal
wel spanning met betrekkingi
verloop van deze ziekte. Het
nieuw virus en de ontwikkelii
deze ziekte zal diverse artsen
pig wel bezighouden. Dus all
angst is overbodig, waakzaani
misschien een passender wol
Hoe zit dat met kinderen, wil Carla de Vries we
ten. „Mijn kinderen van zes en zeven hebben
de dader zien lopen. Ze hebben het er nog da
gen over gehad, doordat er in de buurt over ge
praat werd en omdat ze het er met hun vriend
jes over hebben. Ook in hun spelletjes kwam
het telkens terug."
Nora van Wieringen stelt haar gerust. „Het is
goed dat u de kinderen hun gang heeft laten
gaan. Verder is het belangrijk dat u de gebeur
tenis niet groter heeft gemaakt dan die was. Als
u inmiddels in uw kinderen het gedrag van
daarvoor herkent, is het goed."
Carla de Vries kan dat beamen en is zichtbaar
gerustgesteld. Zelf heeft ze de zaken goed op
een rijtje gekregen door er met haar buurtje di
rect over te praten. „De avond na de moord
stonden we met de buren buiten. We bleven
maar praten, ik heb mijn verhaal wel vijf of zes
keer kwijt gekund."
Dat laatste leek Hetty de Brouwer ook wel wat.
Alleen heeft zij nooit iemand kunnen spreken.
Het verhaal van politieteamchef Jaap de Groot
dat zijn korps alle bewoners aan de Van Osta-
destraat (de plaats van het delict) en de Jozef Is-
raëlstraat heeft gesproken, komt bij haar
vreemd aan. „Ik heb geen politie gezien, de eni
ge die mij belden waren De Telegraaf en Radio
West. Of ik wat wist, vroegen ze me. Nou, ik
wist helemaal niks. Daarom ben ik blij dat ik
hier vanavond mijn kans krijg. Ook al krijg ik
weer dezelfde rillingen die ik die dag ook had."
Elke dag wordt Hetty de Brouwer weer gecon
fronteerd met de moord, omdat zij vanuit haar
huis uitziet op de plek waar die is gepleegd. „Er
liggen nog steeds bloemen. Vooral 's avonds en
in het weekeinde zie je mensen daar stoppen.
Vorige week was er een fietstocht langs de plek
KLANKBORD
De recherche zoekt naar sporen, vlak na de moord in Lisse die de gemoederen nog altijd bezig houdt. Foto: Frans Roomer
en, eerlijk waar, elke fietser stapte af en ging
even kijken. Dat doet mij telkens weer denken
aan die ochtend toen ik toevallig vrij had en die
ontzettend harde knallen hoorde. Dat kleine,
veilige Lisse is voor mij vanaf toen heel anders
geworden. Dat zoiets zo dichtbij kan gebeuren.
Ongelooflijk."
Jaap de Groot wijst er op dat haar Lisse in prin
cipe nog steeds hetzelfde Lisse is gebleven.
„Deze misdaad had overal kunnen plaatsvin
den. In een andere straat, in een andere wijk en
zelfs in een ander dorp of een andere stad. Het
is toeval geweest dat de moord iirde Van Osta-
destraat was. We hebben deze avond in de eer
ste plaats georganiseerd om het eventuele on-
veiligheidsgevoel weg te nemen. Het zou mooi
rijn als dat lukt"
Nora van Wieren heeft een geruststellende me
dedeling voor Hetty de Brouwer. Slachtoffer
hulp richt zich dan wel met name op hulp in de
eerste fase na het misdrijf of het ongeval, de
deur in Noordwijk blijft ook daarna nog open.
„Veel mensen rijn direct na de traumatiy r
gebeurtenis niet in staat om te bepalen
impact het op hen heeft. Ook hier geldt
tuatie is abnormaal, de reacties van de
kene rijn normaal. Komt u gerust bij
Dat geldt ook voor de mensen die
niet aanwezig konden rijn."
De namen van Carla de Vries en Hetty de Brou
om privacyredenen gefingeerd.