REGIO
Opgelucht ademhalen op vakantie
Oegstgeest jaagt pleziervaart weg
Uurtje zwemmen is hard nodig
V erontwaardigd
i
NAVRAAG
DINSDAG 6 MEI
Familieleden, aanhangers van zijn ideeën en de Nederlandse televi
siezenders staan vandaag uitgebreid stil bij de dood van Pim Fortuyn,
j vandaag
De mensen moeten vandaag
even aan Fortuyn denken'
exact
een jaar
geleden.
Maar er
wapperden vanochtend nog niet veel Pim-herdenkingsvlaggen die
speciaal zijn gemaakt voor deze dag, waarvan de broers van de ver
moorde politicus een landelijke dag 'voor de vrijheid van spreken'
willen maken. „Een geweldig initiatiefvindt Noordwijker DENNIS
SALMAN, ex-LPF'er en nu actief lid van de Lijst Nieuwe Politiek.
Waarom vindt u dat zo gewel
dig?
„Om een aantal redenen. A:
omdat nooit mag worden ver
geten wat Fortuyn heeft losge
maakt. B: omdat het goed is om
in z'n algemeenheid aandacht
te besteden aan de vrijheid van
meningsuiting. Je moet kunnen
blijven zeggen wat je denkt, dat
is het wezen van democratie. C:
het sluit mooi aan op 4 en 5
mei. Ik vind dat we niet om
zo'n dag heen kunnen."
Heeft u zelf zo'n herdenkings-
vlag aangeschaft?
„Ja, die hangt te wapperen aan
mijn huis. Verder heb ik er van
ochtend niet veel gezien, op
weg naar mijn werk. Alleen twee vlaggen die halfstok hingen, maar
dat waren geen herdenkingsvlaggen. Kan ook moeilijk, omdat er
vooraf maar weinig aandacht aan het initiatief is geschonken en
omdat de vlaggen met 25 euro niet goedkoop zijn. Maar of er nou
wel of geen vlaggen hangen, maakt niet zoveel uit. Het gaat er
meer om dat mensen vandaag even aan Fortuyn denken, er even
bij stilstaan wat er met hem is gebeurd."
Hoe doet u dat?
„Ikheb vanmiddag vrij genomen en ben bij een aantal herden
kingsactiviteiten. De doop van de Pim Fortuyn-tulp in de Keuken
hof, de bijeenkomst op het Mediapark in Hilversum. Ik vind dat ik
daarbij moet zijn. Persoonlijk vind ik ook dat deze dag jaarlijks
herdacht moet worden. Dat hoeft dan niet speciaal een Fortuyn-
dag te zijn, maar wel een dag waarop aandacht wordt geschonken
aan de vrijheid van spreken en de democratie. Een dag tegen het
geweld. Dat is de doelstelling van de familie en daar sta ik achter.
Maar voor mij is vandaag al speciaal. Ik ben een beetje ontdaan."
Waarom?
„Vlak na de moord bezochten familieleden en leden van de lijst,
waar ook ik op stond, het mortuarium in Rotterdam. Tijdens dat
bezoek kregen we een witte roos. Die heb ik thuis op een prikbord
geprikt om te laten drogen. De dag van de begrafenis was de roos
van het bord afgevallen. Ik heb hem er weer opgeprikt en daarna
heeft hij een jaar gehangen. Maar vannacht toen üc op stond, lag
hij weer op de grond. Anderen zullen er weinig betekenis aan
hechten, maar voor mij was dat heel bijzonder. Een soort signaal
dat ik deze dag niet moest vergeten."
tekst: Paul de Tombe foto: ANP
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1953, Woensdag 6 Mei
NOORDWIJK - Vooral na de oorlog is het systeem van gezelschaps-
reizen sterk ontwikkeld. Vele honderden tochten worden in de vacan-
tiemaanden georganiseerd en een belangrijke rol daarbij speelt de
touringcar, die zich van de normale bus voor lijndiensten onder
scheidt door een grotere mate van luxe en gemak en een beter uit
zicht. Die grote vlucht van het touringcarwezen heeft het vorig jaar
geleid tot het eerste concours d'élégance voor touringcars in Noord-
wijk. Dat werd een succes, en derhalve heeft men er voor dit jaar
weer een georganiseerd, dat gisteren op de Koningin Wilhelmina
Boulevard werd gehouden. Nu is een concours d'élégance voor perso
nenauto's altijd aantrekkelijk doordat in die wagens beeldschone
jonkvrouwen plegen mee te rijden, veelal met de wonderlijkst opge
dofte honden, die dan gezamenlijk wat om duur glimmende wagens
slenteren. Dat streelt het oog. Met touringcars is dat wat moeilijker.
Een stoere touringcar heeft een stoere chauffeur nodig en beslist niet
een chauffeuse. Het lijkt ons niet zo'n heel bijzondere attractie om
een touringcar voor de jury te zien stoppen en de chauffeur wat om
zijn wegkasteel te zien drentelen, al of niet voorzien van hond.
ANNO 1978, zaterdag 6 mei
LEIDEN - Voor de tweede maal begon gisteravond de 'Rommelmarkt
Sport In '78' in de Menken-ijshal. De eer van de officiële opening viel
te beurt aan de voorzitter van de zestig jaar oude Leidse Reddingsbri
gade, de heer Immink. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 t.n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO <Ld.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de Dalie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
SCHRIJVENDE LEZERS
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, G.P Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5 '50 5^7
ADVERTENTIES
,071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail. abonneeservice@hdcnl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55.00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0.50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507.2003 PA Haarlem.
Hierbij mijn reactie op het artikel
'Pleziervaart teleurgesteld in Oegst
geest'. Ik ben het van harte eens
met de uitspraak van het lid van de
belangenvereniging 'In 't zelfde
Schuitje', gedaan tijdens de raads
vergadering op donderdag 24 april.
Een zeer terechte opmerking dat de
booteigenaren aan het lijntje wor
den gehouden. Ook ik had een lig
plaats binnen de gemeente Oegst
geest. Omdat het talud van de oever
te schuin afliep voor het grasmaai-
en, werd dit door mij onderhouden.
Ook werd de walkant achter de be
schoeiing welke als gevolg van
doorvaart van grotere vaartuigen
werd weggezogen, door mij regel
matig van andere grond voorzien.
Kortom, geen kosten voor de ge
meente Oegstgeest. Zelfs de ge
meentelijke groenvoorziening kon
hier goed mee leven. Als ik lees dat
wethouder Meester al een halfjaar
de tijd heeft gehad om tot een op
lossing te komen, dan schaar ik het
uitblijven van een goede en tijdige
ligplaatsregeling onder de noemer
'Meesterlijke missers'. Het is jam
mer voor de inwoners van deze
mooie gemeente dat dit laatste al in
meervoudsvorm moet worden ge
schreven. Ook het 'sorry jongens,
we hebben ons werk niet goed ge
daan' vind ik een goedkope afdoe
ning van zaken. Voordat er nu echte
zaken gedaan kunnen worden, is
het vaarseizoen waarschijnlijk al
weer ten einde. Het is dan ook om
deze reden dat ik de Oegstgeester
wateren inmiddels heb verlaten, iets
wat misschien uiteindelijk wel de
bedoeling van de wethouder was?
MJ. Schriek,
Oegstgeest.
Gelukkig gaan ook niet-zwemmers meedenken aan ons
oudere zwemmers, die in beweging moeten blijven en die
nu die noodzaak en het genot duur moeten betalen. Wij,
vooral alleenstaande ouderen, hebben dat uurtje zwem
men heel hard nodig voor onze gezondheid en vooral ook
voor onze sociale contacten, een babbeltje maken en op
gewekt naar een leeg huis, maar met het gevoel 'we heb
ben toch iets om naar uit te kijken' en dat wordt ons afge
nomen.
Een aantal jaren geleden waren volgens Sport en Recrea
tie de jaarabonnementen een vast inkomen. Is dat nu niet
meer nodig? Wethouder Pechtold zei wel 'ga maar naar
de sociale dienst, die legt het geld er wel bij en dan krijgen
de zwembaden toch hun geld'.
Maar nee, als je 3 euro's teveel aan pensioen krijgt (w
je zelf voor betaald hebt), dan krijg je helemaal niks. i
Veel mensen zeggen al dat ze dan maar twee keer pa
week gaan, als iedereen dat doet, dan vallen er ondef
badpersoneel ontslagen. Moeten de 5 Mei-zwemmet
onder lijden dat De Zijl zo duur geworden is en ondfl
pech met de vloeren in het 5 Mei bad, dat veel geld g
heeft en eigenlijk nog niet goed is. Maar wij hebben!
voor over om alleen in die bak met water te zwemmd
want wij vragen geen luxe, alleen om voor een niet tj
ge prijs onze dagelijkse baantjes te zwemmen.
Ria Zonnl
Voors
Bent u ook zo verontwaardigd over
die zuipkeet die er gaat komen op de
garenmarkt. Goed idee, wellicht dat
ze de keet vlak naast Gall en Gall
kunnen zetten, dat bevordert de
doorstroom. Wellicht dat we in het
jaar 2005 de hele Garenmarkt kunnen
volzetten met keten. Vervolgens gaan
we de horeca sluiten en maken van
k
het evenementenplein een alcoholis
tenplein.
U begrijpt best mijn verontwaardi
ging. Je zal er maar wonen. Maar oké,
de raad heeft beslist. Daar zal best
over zijn nagedacht. Over de locj
waarschijnlijk wat minder. Ik sta
voor om de keet bij toerbeurt op!
oprijlaan van de raadsleden te a
's Kijken hoelang dit voorstel hel
uithoudt
E. Krorj
Miljoenen jaren geleden legden dinosaurussen
massaal het loodje wegens onder meer gebrek
aan zuurstof. Hadden de voorwereldlijke reptie
len minstens een atmosfeer met dertig procent
zuurstof nodig, de huidige mens moet het doen
met 2i procent zuurstof in de lucht. Met die hoe
veelheid kunnen longpatiënten niet uit de voe
ten. Ze hebben aanvulling nodig. Nederland telt
ongeveer 12.000 medicinale zuurstofgebruikers.
Dat aantal groeit ieder jaar gestaag. Vakantie is
voor medicinale zuurstofgebruikers niet slechts
een kwestie van koffers pakken en wegwezen.
Lang van te voren moeten zij zorgen dat op de
plek van bestemming zuurstof aanwezig is. Ook
voor de rit in de auto, trein of bus moet zorgvul
dig worden berekend hoeveel liter medicinale
zuurstof per minuut er nodig is voor de gebrui
ker. Vliegen met zuurstof is helemaal een verhaal
apart.
„Zeker na 11 september 2001 zijn vliegmaat
schappijen niet happig op het meenemen van
zuurstof," zegt dr. M. J. Kampelmacher, die als
specialist verbonden is aan het Centrum voor
Thuisbeademing in Utrecht. Zuurstof werkt na
melijk brandbevorderend. Normaal zit er
zo'n 21 procent zuurstof in de lucht. Bij
een hoger percentage gaan sommige
stoffen zoals olie en vet spontaan ont
branden. Aan het reizen met zuurstof
zitten daarom nogal wat haken en
ogen. Alarmcentrale EuroCross Inter
national in Noordwijk neemt patiën
ten een groot deel van het werk uit de
handen door met buitenlandse zuur
stofleveranciers, vliegtuigmaatschap
pijen en verzekeringen afspraken te
maken over leveringen en vergoedin
gen. En zeifis dan gaat het nog wel eens
mis.
Samen met vijftien grote zuurstofcilin
ders in een Zuid-Frans appartement
zitten terwijl het vuurwerk je om
de oren vliegt. Het
overkwam Jan Ber
kenhouwer afgelopen
zomer. Berkenhouwer
(56) uit Alphen aan
den Rijn heeft lon
gemfyseem en ge
bruikt sinds twee jaar
medicinale zuurstof.
Hij reed samen met
zijn vrouw in zijn met
airco uitgeruste auto
naar Frankrijk. „Dat
gevoel van vrijheid is
onbetaalbaar." Die
vrijheid is mogelijk
omdat hij over een
zuurstofkoffer be
schikt. Dit is een
zuurstofconcentrator
die aangesloten is op
de motor van de auto.
Het apparaat heeft
het uiterlijk van een
Samsonite-koffer en
staat achter de be
stuurdersstoel. „Zo
dra ik ga rijden zet ik
de koffer aan die ver
volgens zuurstof uit
de omgeving aan
zuigt. De lucht wordt
gezeefd waardoor een
hoog percentage
zuurstof overblijft.''
Halverwege Frankrijk
maken Berkenhouwer
en zijn vrouw Geertje
een tussenstop om te
overnachten in een
hotel. „Ik koppel de
zuurstofkoffer los en
neem hem met de an
dere bagage mee naar
de hotelkamer. Daar
sluit ik het apparaat
weer via een verloop
stekker aan op de net
spanning." Door de
stilte van de nacht
zwelt het zuchtende
geluid van de concen
trator, ongeveer 50
decibel, ondraaglijk
aan. „De geluidsover
last is een probleem
dat nog te weinig onderkend wordt," beaamt
Kampelmacher. Maar een concentrator is
goedkoper dan vloeibare zuurstof. „Na plaat
sing heb je er nauwelijks meer omkijken naar."
„Wie op vakantie gaat, doet er goed aan een
brief mee te nemen van de behandelend speci
alist waarin staat welke medicijnen en hoeveel
zuurstof hij gebruikt," zegt Berkenhouwer. „Dit
voorkomt problemen bij de grens."
Bij aankomst in het plaatsje Bacarat stond dc
medewerker van de Franse zuurstofleverancier
het echtpaar al op te wachten met zeventien
grote cilinders. Tussen de dokter van EuroCross
en de Franse leverancier moet een misverstand
ontstaan zijn. Jansen had genoeg aan drie grote
zuurstofcilinders. „Echter, de zwetende Frans
man bleef maar nieuwe cilinders naar de eerste
verdieping van het appartement brengen." Ber
kenhouwer bleek de Franse taal niet genoeg te
beheersen om de Fransman te stuiten in zijn
werkzaamheden. Het appartementje grensde
aan een pleintje waar 's avonds een groot vuur
werk plaats vond. Berkenhouwen „Nogal span
nend, die combinatie van vuurwerk en cilin
ders."
Volgens Wim Broekhof, manager bij EuroCross,
komen dit soort misverstanden zelden voor.
„De artsen van EuroCross gaan uit van het ver-
bruik dat de specialist voor
schrijft." geeft Broekhof
aan. „Natuurlijk is zo'n
groot aantal cilinders
vervelend, maar een
tekort aan zuurstof
is een regelrechte
ramp."
Wie kiest voor bus
of trein binnen Ne
derland heeft het
een stuk makke
lijker. De Nederlandse Spoorwegen en de bus
maatschappijen vinden het reizen met zuurstof
geen probleem. Het handigst is om een draag
baar vaatje met vloeibare zuurstof mee te ne
men, goed voor zo'n vijf tot zeven uur onge
stoord ademen. Op de plek van bestemming
moet het vaatje dan weer bijgevuld worden. De
zuurstofleverancier of EuroCross zorgen ervoor
dat de moedertank gereed staat in het vakantie
huisje of de hotelkamer. Groot voordeel van het
vloeibare systeem: geruisloos en relatief licht.
Wie kiest voor kleine, draagbare cilinders kan
slechts korte stukjes reizen. De cilinders bevat
ten zuurstof in gasvorm en zijn daarom gauw
leeg. Ook is de cilinder gemaakt van zwaar ma
teriaal, omdat de zuurstof onder hoge druk
staat. „De kleine cilinders zijn eigenlijk meer
bedoeld als aanvulling, als je een even op een
terrasje wilt zitten of een korte wandeling wil
maken. Maar dat kan natuurlijk ook met het
vaatje." verklaart de Leidse Annie Baam (67).
Door haar sterk afgenomen longcapaciteit ge
bruikt ze sinds vijf jaar medicinale zuurstof. Het
echtpaar Baarn maakt het liefst korte uitstapjes
in Nederland. Baarn raadt aan om bij het boe
ken van een hotel direct aan te geven-dat je me
dicinale zuurstof gebruikt. De consequentie is
dat de zuurstofleverancier óf zuurstofcilinders
óf een moedervat met vloeibare zuurstof op de
kamer zet. Het afvullen van het vaatje geeft een
sissend geluid. Niet hoorbaar voor de mensen
in de belendende hotelkamer. „Vervelende re
acties van hotelgasten heb ik nog nooit gehad.
Mensen kijken even naar mijn neusbril en dan
kijk ik vrolijk terug. Het is maar net hoe je er
zelf mee om gaat, denkt Baam.
Het echtpaar Nienhuis uit Alphen aan den Rijn
was dit jaar van plan om naar Kreta te gaan met
Aegean Airlines. EuroCross zou zuurstof rege
len. De reis bij reisorganisa
tie VakantieZon in Amster
dam was al geboekt,
toen bleek dat Euro-
Cross geen over
eenkomst had
met de char
termaat
schappij.
Dan maar
op eigen
houtje een
cilinder
meenemen?
Sterk af te
raden, want
zuurstof valt
onder de
gevaarlijke
stoffen. De
meeste Ne
derlandse
vliegtuig
maatschap
pijen heb
ben hun ei
gen, speciaal
Zuurstof verklaard
Zuurstofcilinders. De zuurstofleveranci
zorgt voor de levering en navulling van d
cilinders. De grote cilinder kent iedereetj
wel eens in het ziekenhuis is geweest. De
kleine cilinder lijkt op de zuurstofcilinde
van duikers. Bevat zuurstof in gasvorm.
Zuurstofconcentrator. Dit apparaat zuig
omgevingslucht aan. De lucht wordt gez
waardoor een hoog percentage zuurstof
overblijft. De zuurstofkoffer van Samson
ook een concentrator, die wordt gebruikj
door mensen die voor hun werk veel op
zijn, bijvoorbeeld vertegenwoordigers of|
tografen. Kost rond de 6000 euro. Wordt
sommige gevallen vergoed door het ziek»
fonds of verzekering.
Vloeibare zuurstof. Een recente ontwikld
ling in dc zuurstoftoediening. Dit systeen
bestaat uit een moedervat met een inhou
van ongeveer 350 liter vloeibare zuurstof,
plus een draagbaar vaatje. De gebruiker k
dit zelf bijvullen vanuit het moedervat.
geprepareerde cilinders. Ook is er een limij
aan het aantal cilinders dat mee mag. Zuil
is zwaar, dus vliegmaatschappijen nemen]
liefst zo min mogelijk van mee. Hoe zwaan
het vliegtuig, hoe meer brandstof het nodij
heeft. „Dat er weinig zuurstof aan boord is
merken: een zwaar hoofd komt niet door fl
vliegen, maar door te weinig zuurstof," zes
Kampeimacht er.
De Griekse vliegmaatschappij gaf toestemJ
voor een kleine cijinder van tweeëneenhal
ter die het echtpaar zelf zou moeten meeni
men. Het eerste probleem dook op. Deze 1
veelheid bleek te weinigom naar Kreta tel
gen. Op het eiland zelf zou EuroCross dani
zuurstofvoorziening via de Griekse leveran
regelen. Het tweede probleem deed zich gt
den. Omdat Eurocross geen spijkerharde n
ling met Aegean Airlines kon treffen voor v
doende medicinale zuurstof voor Jet Nienl
trok de organisatie zich helemaal terug. Wi
Broekhof van EuroCross: „We willen all een
antwoording nemen voor het hele traject.!
om de gezondheid van de patiënt niet in g
te brengen. Ook kan EuroCross betere pri
spraken maken met zuurstofleveranciers e
vliegmaatschappijen. Om de patiënten get
enkel risico te lopen maakt Eurocross over
algemeen alleen afspraken met Nederland
vliegmaatschappijen. „We maken nogal ee
mee dat overeenkomsten met buitenlands
vliegmaatschappijen niet waterdicht zijn. 1
aard staat het de patiënt vrij om zelf zuurst
regelen, maar wij raden het ten sterkste af.
Specialist Kampelmacher bevestigt de gevt
„De cabinedruk in het vliegtuig is te vergel
met een verblijf in de bergen op een hoogt
2400 meter. Het lichaam heeft moeite
het zuurstofgehalte in het bloed op
te houden. Je gaat hyperventilera
het hart moet harder pompen."
Jet Nienhuis kan letterlijk en fig
lijk opgelucht adem halen. Reil
ganisatie VakantieZon in Amst
dam toonde begrip voor haar d
lemma en annuleerde de reis 0
Aegean Airlines. Mét volledige)
ruggave van de aanbetaling. Ni
huis moest op zoek naar een s<
gelijke reis maar dan met een f
derlandse vliegmaatschappij. I*
lang zoeken vond ze een reis 11
Kreta met de Nederlandse vlieg
maatschappij Martinair. Deze
maatschappij heeft wel een ca
tract met Eurocross en zorgt tij
de heen- en terugreis voor de l
digde medicinale zuurstof. Nie
huis. wijzer geworden: „Ik heb
geboekt nadat ik zeker wist dat
zuurstofvoorziening geregeld 1
Eurocross voegt hier nog aan t|
„Boek zo vroeg mogelijk. VanM
het gewicht kan er altijd maari
beperkte hoeveelheid medicinj
zuurstof mee aan boord van et
vliegtuig. Als andere zuurs tofgi
bruikers eerder boeken, grijp j
Dan zit er niets anders op dan
een andere vlucht of zelfs een
dere bestemming te kiezen.
De zuurstofkoffer maakt verre reizen voor longpatiënten mogelijk. Foto: Engel Lameijer
Annette Lameijer
