Heineken koopt brouwer BBAG
ECONOMIE
Steeds meer bonden moeten snijden in banen
Opvolger Swissair
vrijwel vleugellam
Nieuwe aanklachten
in Enron-schandaal
Reiswereld vreest misbruik
klantgegevens door KLM
Marktleider in Centraal Europa na grootste overname in historie
Zweed Moberg wordt nieuwe topman Ahold Euro schiet verder omhoog
Prijs postzegel
moet omlaag
Sloop grootste postsorteercentrum
Unilever merkt gevolgen
van tragere kooplust ook
Icing dreigt in
ervezelfabriek
m Vakbond FNV Bond-
n dreigt met een staking
ibriek voor supervezels
rwaron. Het bedrijf moet
|c maandag een CAO
i afgesloten, aldus on-
idelaar Kedde van FNV
enoten. Het overleg over
»uwe CAO is onlangs
lopen over een nieuwe
bel en de winstdelingsre-
De drie andere vakbon-
llen wel verder praten,
ormalig Akzo-bedrijf
luizend werknemers in
n, Delfzijl en Emmen.
iken kogelwerende ves-
heepskabels en andere
en flexibele materialen.
st gedaald bij
t Disney
celes - De winst van het
kaan se amusementscon-
falt Disney is het afgelo-
irartaal gedaald van 438
56 miljoen dollar. De om-
eg van 7 miljard dollar
,47 miljard. De omzet van
maparken van Disney lie-
[i stijging zien. Dit werd
veroorzaakt door hogere
igsprijzen. De tv-zenders
en ook meer geld in het
Zo ontving ABC meer
in adverteerders. Disney
erde ook van het succes
ms als Sweet homeAlaba-
The Santa Claus 2.
nje profiteert
oorlog Irak
Spanje profiteert als
vliegbestemming van
ikerheid waarin Turkije
•rde tijdens de Irak-oor-
it aantal boekingen voor
ties van Nederlanders
lanje is tot half april met
;ent gestegen, dat naar
je is 19 procent gedaald
leken met vorig jaar. Dat
de ANVR bekendgemaakt,
e zomerse vakantiegan-
0at 30 procent naar Span-
brocent naar Turkije. Het
aantal geboekte zomerva-
S lag tot en met half april
:ent onder dat van dezelf-
fiode vorig jaar. Het Verre
p is het meest uit de gra-
laakt. Hier zijn 31 procent
zomervakanties naartoe
iwvakker door
iss vaker ziek
«dam - Uitvoerders in de
'hebben vaak last van
Metselaars melden zich
Lmdat ze last van hun rug
i ledematen hebben. Dat
iiit onderzoek van het
imisch Instituut voor de
nijverheid naar ziektever
in deze sector. Vorig jaar
Ier bouwvakkers het ziek-
iuim flink gestegen. In
png het om 6,4 procent,
jaar om 7 procent. Bij de
ggevende en administra-
nedewerkers was de stij-
an 3 naar 3,1 procent veel
>er-
(mobieltje op
anse markt
i - Vanaf volgende week
f het Japanse telecomcon-
JoCoMo een mobiele te-
i op de markt die kan
m gedragen als een pols
je. De Wristomo weegt
:am en ziet er uit als een
uitgevallen horloge. Door
ee knoppen te drukken
e drager er een gsm van
n. Het Japanse concern
te gisteren bekend dat zijn
aterbestendige pols-gsm
ivia internet te bestellen
)rlopig alleen in Japan,
pparaat kost 37.000 yen
veer 260 euro).
izet apparaten
iken stagneert
rmeer - In 2002 werd on-
r evenveel geld uitgegeven
uishoudelijke apparaten
{Bezetters en koelkasten
het jaar ervoor: 2,35 mil-
uro. Dat zegt brancheor-
ïtie Viehan, die 22 leden
e samen circa 95 procent
e markt vertegenwoordi-
)e consument koos wel
uxere apparatuur. De to-
mzet kwam hierdoor uit
'5 miljard euro. In 2001
rde de branche nog een
igvan 10 procent in de
'en. In 2002 bedroeg die
ig slechts 1 procent. Uit-
ters vormen de koffiezet
ten, vooral door de
tvan de Senseo Crema.
AL grootste
hipmachines
ioven - ASML uit Veldho-
's werelds grootste fabri-
'an chipmachines. Het
rlandse concern heeft vol-
underzoeksbureau Gart-
ataquest een marktaan-
'an 54 procent. ASML ver
volgens Dataquest vorig
oor 1,5 miljard dollar aan
aachines. De wereldmarkt
chipmachines wordt ge-
op 2,8 miljard dollar. De
t voor chipmachines staat
onder druk en ASML is al
me tijd verliesgevend.
vrijdag 2 mei 2003
amsterdam/gpd-anp - Heineken
koopt voor 1,9 miljard euro de
Oostenrijkse brouwer BBAG en
haar dochter Brau Union. Daar
mee verwerft het brouwerscon
cern het marktleiderschap in Cen
traal Europa. Het is de grootste
overname van Heineken tot nu
toe. Bekende merken van BBAG
zijn Zipfer, Gösser en Edelweis.
Naast bier is BBAG ook actief in
mineraalwater onder meer het
merk Garsteiner, vruchtensap
(Pago) en vastgoed. „Samen met
BBAG vormen we de leidende
brouwerij in Centraal-Europa",
aldus Heineken-topman Ruys.
Heineken heeft steun van de be
langrijkste aandeelhouders van
BBAG. Het bedrijf is voor 67,5
procent in handen van Getran-
ke-Beteiligungs-AG (Gebag). Het
bestuur zegt 'unaniem' achter
de overname te staan en advi
seert de overige aandeelhouders
hun stukken aan te bieden.
Heineken neemt in eerste in
stantie Gebag over voor 769 mil
joen euro. Als deze transactie is
afgehandeld zal de brouwer een
bod doen op de overige stukken
BBAG en zijn beursgenoteerde
dochter Brau Union. Aandeel
houders krijgen een bonus van
respectievelijk 34 en 45 procent
ten opzichte van de koersen op
De bierbrouwerij van Heineken in Den Bosch. Foto: ANP
30 april. In de laatste drie maan
den van 2003 moet de zaak be
klonken zijn.
Heineken heeft nu nog geen
sterke positie in Centraal Euro
pa. Met de overname van BBAG
verandert dat radicaal. In 8 van
de 13 landen in deze regio
wordt Heineken marktleider,
namelijk Oostenrijk, Polen,
Hongarije, Roemenië, Bulgarije,
Slowakije, Macedonië en Alba
nië. In Kroatië wordt Heineken
nummer twee. Alle activiteiten
van Heineken, BBAG en Brau
Union in Centraal Europa wor
den samengevoegd in een be
drijf dat zal gaan opereren on
der de naam Brau Union.
De bierconsumptie in Centraal
Europa groeit volgens Heineken
de komende vijf jaar met 3 pro
cent per jaar. Dat is sneller dan
de in West Europa en de VS. In
totaal dronken de Centraal Eu
ropeanen 92 miljoen hectoliter
in 2002, goed voor 7 procent van
de wereldwijde bierconsumptie.
Heineken, BBAG en Brau Union
hebben samen een marktaan
deel van 27 procent in deze
markt. Heineken verkocht in
2002 108,9 miljoen hectoliter
bier.
Heineken verwacht door de
aankoop ook meer Heineken en
Amstel te gaan verkopen in Cen
traal Europa. Via gezamenlijke
kostenbesparingen bij inkoop,
marketing en distributie hoopt
Heineken vanaf 2007 ongeveer
40 miljoen euro per jaar te kun
nen besparen.
BBAG maakte in januari bekend
dat het op zoek zou gaan naar
een zakelijke partner. In novem
ber verkocht de Duitse groot
aandeelhouder Oetker/Radeber-
ger zijn belang van 27,2 procent
aan de groep Oostenrijkse brou
wersfamilies die de meerderheid
heeft.
De afgelopen jaren zijn al heel
wat brouwers in de wereld over
genomen door grotere branche
genoten. Heineken heeft zich bij
dit fusieproces terughoudend
opgesteld, maar maakte eerder
al duidelijk zijn partijtje te zullen
meeblazen.
zaandam/anp - Ahold heeft
vandaag de Zweed Anders Mo
berg voorgedragen als nieuwe
bestuursvoorzitter. De 53-jarige
Moberg volgt Cees van der Hoe
ven op, die eerder dit jaar op
stapte na boekhoudkundige
malversaties bij de Amerikaanse
dochteronderneming US Food
service.
Moberg heeft van 1970 tot 1999
voor het Zweedse Ikea gewerkt.
Dertien jaar gaf hij samen met
oprichter Ingvar Kamprad lei
ding aan dit meubelconcem. In
1999 stapte hij over naar de
Amerikaanse doe-het-zelfketen
en meubelverkoper Home De
pot.
Moberg wordt de tweede bui
tenlandse topman van Ahold.
Van 1989 tot 1992 vervulde de
Belg Pierre Everaert de hoogste
rotterdam/anp - De prijs van
een postzegel voor een gewone
brief moet omlaag van 39 naar
32 cent.
Dat hebben enkele medewer
kers van de toezichthouder op
de postmarkt Opta in het eco-
nomenblad ESB geschreven.
Het kabinet besloot juist eind
vorig jaar dat het post- en logis
tieke bedrijf TPG zijn posttarie-
ven tot 2007 niet mag verande
ren.
Volgens de auteurs boekt TPG
nu een 'bovenmatige' winst op
de activiteiten waarop het een
monopolie heeft, zoals het
rondbrengen van brieven tot
100 gram.
De overheid moet er juist op
toezien dat dit niet gebeurt, stel
len de schrijvers. Met het besluit
tot bevriezing beschermt het ka
binet volgens de Opta-mensen
de consument onvoldoende te
gen te hoge tarieven. TPG kan
dankzij die 'extra' winst concur
renten op bijvoorbeeld de vrije
logistieke markt buiten spel zet
ten, aldus de auteurs.
Door bevriezing van de postta-
rieven boekt TPG over de ko
mende vier jaar een 'bovenmati
ge' winst van 750 miljoen euro,
stellen de Opta-medewerkers.
Het kabinet heeft de belangen
van TPG zwaarder laten wegen
dan de publieke belangen, me
nen de auteurs.
De Tweede Kamer moet zich
nog buigen over het bevrie
zingsplan. TPG wil die prijs juist
opschroeven.
functie bij het concern. Daarna
kreeg Van der Hoeven de lei
ding. Van der Hoeven werd be
schouwd als een van de succes
volste managers van Nederland
totdat 24 februari bleek dat bij
Ahold met de boekhouding was
gerommeld.
De benoeming van Moberg is
opvallend, omdat een deel van
de problemen van Ahold ook in
Zweden ligt. Daarbij gaat het
om een samenwerkingsverband
met het Zweedse ICA, waarvan
de cijfers mogelijk niet op cor
recte wijze in de concemboek-
houding zijn beland.
De tijdelijke topman van Ahold,
president-commissaris Henny
de Ruiter, zegt 'bijzonder ver
heugd' te zijn over de komst van
Moberg. De Ruiter roemt vooral
diens internationale ervaring.
Anders Moberg. Foto: ANP
De aandeelhouders moeten nog
met de voordracht van de nieu
we topman instemmen. Moberg
gaat vanaf 5 mei als waarne
mend bestuursvoorzitter aan de
slag.
amsterdam-londen/anp - De
euro is gisteren over de grens
van de 1,12 dollar gesprongen.
Dat gebeurde na de publicatie
van tegenvallende industriecij-
fers in de VS. De euro sloot in
Londen, de enige Europese va
lutamarkt die gisteren open was,
op 1,1240 dollar.
De euro noteerde in februari
1999 voor het laatst boven de
1,12 dollar. De stand waarop de
euro op 1 januari 1999 begon,
1,16675 dollar, komt nu steeds
meer in zicht. De stijging heeft
niet zozeer te maken met de
kracht van de Europese econo
mie. De financiële markten ma
ken zich eerder zorgen over de
Amerikaanse economische
prestaties, waardoor de dollar
daalt.
Een lagere dollar remt de groei
van de Nederlandse economie.
Berekeningen van het Centraal
Plan Bureau laten zien dat wan
neer de dollar 5 procent goed
koper wordt ten opzichte van de
euro, dat al 0,3 procent minder
economische groei in het eerste
jaar betekent. In een jaar is de
dollar een kwart minder waard
geworden. „Dat heeft een druk
kend effect op de groei op korte
termijn met 1,5 procent", aldus
CPB-econoom Verbruggen gis
teren. De Europese Centrale
Bank leent tegen 2,5 procent
rente, terwijl Amerikaanse cen
trale banken 1,25 procent han
teren. Geld stallen in Europa is
daarom aantrekkelijker. Analist
Van der Stee van Van Lanschot
Bankiers verwacht dat de ECB
binnen niet al te lange tijd de
rente verlaagt.
Amsterdam - Vlak naast het Centraal Station in Amsterdam wordt het beeldbepalende PTT-gebouw afgebroken. Op deze plek zal een gedeelte
van de nieuwe U-boulevard verrijzen. Het PTT-gebouw stamt uit de jaren zestig en was ooit het grootste sorteercentrum in Nederland.
Foto: ANP/Evert Elzinga
den haag/gpd - Na FNV Bondgenoten en
de overkoepelende vakcentrale FNV gaan
ook Abvakabo en FNV Bouw snijden in het
aantal arbeidsplaatsen. En bij andere bon
den wordt druk nagedacht over bezuini
gingsplannen. Vooral breken ze zich het
hoofd over de vraag hoe dat kan zonder
gedwongen ontslagen.
Bij Abvakabo FNV staan 35 tot 40 van de
550 banen op de lijst om de komende
drie jaar geschrapt te worden. Dat is no
dig omdat de bond meer geld uitgeeft
dan er binnenkomt. De bond betaalt de
exploitatie geheel uit de contributie. En
ondanks dat de Abvakabo een van de
weinige vakbonden is die groeit, stijgen
de kosten van de organisatie harder.
Bij FNV Bouw moeten 31 van de 350 ba
nen verdwijnen omdat de kosten omlaag
moeten nadat de bond grote verliezen
leed op de aandelenbeurs. Anders dan bij
Abvakabo gaat de bouwbond uit van be
leggingsrendementen in de begroting. En
als de verwachtingen niet uitkomen,
heeft de bond te weinig geld om alle
plannen en vaste lasten te betalen.
De overkoepelende FNV maakte onlangs
al bekend dat de kosten teruggebracht
moeten worden. Ook voor deze organisa
tie is de reden het aanhoudende slechte
beursklimaat waardoor het beoogde ren
dement op de aandelen niet wordt ge
haald. De vakcentrale moet zo'n 5 mil
joen euro bezuinigen. Daardoor staat een
derde (ongeveer 60) van het aantal ar
beidsplaatsen op het spel.
De verliezen ontstaan doordat in 1998
een financieel model is ingevoerd waarin
40 procent van de financiering komt uit
de opbrengst van belegd vermogen. In de
begroting gingen de FNV en de aangeslo
ten bonden tot voor kort uit van een ren
dement van 7 tot 8 procent. Met het hui
dige beursklimaat is dat bij lange na niet
gehaald.
Ook tegenvallende ledenaantallen druk
ken op de begrotingen. De vakcentrale
rekende op een lichte groei. Vorig jaar
werd echter een daling van duizenden
mensen in de boeken bijgeschreven. En
de personeelskosten zijn veel meer geste
gen van de geraamde 2,5 procent.
De vakcentrale heeft nog een bijzonder
probleem. Terwijl de kosten stegen werd
de afdracht van de aangesloten bonden
juist verlaagd. Alle bonden betalen een
de meern/anp - Nederlandse
reisagenten zijn bang dat de
KLM misbruik zal maken van
hun klantgegevens nu de onder
neming het aantal intemetboe-
kingen fors wil laten groeien.
Volgens hun koepel, de ANVR,
wil de luchtvaartmaatschappij
in 2007 40 procent van de boe
kingen via internet laten verlo
pen en zo miljoenen euro's be
sparen. Nu gebeurt zo'n 6 pro
cent online.
Reisagenten kunnen voor hun
klanten ook op het internet te
recht voor KLM-tickets. Ze moe
ten dan wel allerlei klantgege
vens opgeven, aldus de ANVR.
KLM is volgens de ANVR een in-
temetreisbureau en daarmee
een concurrent voor de 'norma
le' reisagenten. „Wij zijn dus
niet blij dat we deze gegevens
moeten verstrekken." Het ver
bond onderzoekt of KLM vol
gens de wet handelt.
KLM zegt niet uit te zijn op het
klantenbestand van reisagenten.
„Wij hebben al gegevens van
meer dan twee miljoen mensen
in ons bestand en dat worden er
elke dag meer. Bovendien kun
nen wij reizigers niet dwingen
om met KLM te vliegen ook al
weten we veel van ze", reageer
de een woordvoerder.
Reisbureaus krijgen bovendien
een lagere commissie voor onli-
neboekingen. In plaats van 34
euro ontvangen ze vanaf 1 juni
28 euro. „De agenten hoeven nu
eenmaal minder handelingen te
verrichten", aldus de KLM-
woordvoerder gisteren.
washington/rtr - Het ministe
rie van justitie in de VS heeft gis
teren nieuwe aanklachten inge
diend tegen enkele topbestuur
ders van energieconcem Enron,
dat door fraude tenonder ging.
Het aantal aanklachten tegen de
voormalige financiële topman,
Andrew Fastow, is met 31 toege
nomen tot 109. Ook zijn vrouw
is aangeklaagd.
Fastow zou het brein zijn achter
de constructies die Enron han
teerde om verliezen en schulden
te verbergen. Uiteindelijk moest
het concern eind 2001 de fraude
toegeven, waarna de beurskoers
instortte en er een acuut geldge
brek ontstond.
Het Enron-schandaal leidde tot
grote verontwaardiging, vooral
toen bleek dat meer concerns
zich hadden bezondigd aan
boekhoudkundige trucs om
beurskoersen hoog te houden.
Bestuurders verdienden daar
door miljoenen met de verzilve
ring van opties. Enron werd het
symbool van de hebzucht en ex
cessen in het Amerikaanse be
drijfsleven in de jaren negentig.
De aanklachten tegen Fastow
gaan onder meer over fraude,
handel met voorkennis en vals
heid in geschrifte. Zijn vrouw
Lea heeft verbijsterd gereageerd
op de verdenking dat zij heeft
meegewerkt aan frauduleuze
praktijken en het witwassen van
geld. In Houston verscheen ze
gisteren samen met haar man
bij de autoriteiten, waarna ze
werd gearresteerd. Fastow is
nog steeds op borgtocht vrij.
Justitie vervolgt ook twee onder
geschikten. Verder zitten zeven
verantwoordelijken voor boek
houdkundige malversaties bij
een breedbandproject van En
ron in de beklaagdenbank. De
bestuurders Lay en Skilling, die
samen met Fastow het gezicht
vormden van Enron, zijn tot
dusver van aanklachten gevrij
waard gebleven.
Van Enron is nu weinig meer
over. Het verkeert nog steeds in
surseance en hoopt op een
doorstart als beheerder van
pijpleidingen. Voordat het
schandaal uitbrak was het qua
omzet het op zes na grootste
concern van de VS.
door onze correspondent
Bob Kroon
geneve - Swiss, de opvolger van
de failliete nationale luchtvaart
maatschappij Swissair, staat aan
de rand van de afgrond. Door de
economische malaise, de oorlog
in Irak en de SARS-epidemie
kampt Swiss met zoveel tegen
wind, dat president-directeur
Dozé een wanhopig beroep
deed op de federale regering om
financieel bij te springen. De re
gering is met 23 procent de
grootste aandeelhouder.
Maar na de injectie van bijna
een miljard euro anderhalf jaar
geleden voelt Bem er niets voor
om de belastingbetalers weer
voor de te hoog gegrepen ambi
ties van Swiss te laten opdraai
en. „Swiss is een privé-ondeme-
ming en het is niet aan de over
heid om in de cockpit te gaan
zitten", zegt verkeersminister
Leuenberger.
In een speciale zitting kwam het
voltallige kabinet gisteren tot
dezelfde conclusie. De minister
raad ging niet in op het pleidooi
van Dosé om een deel van de
lasten, zoals die hoge landings
tarieven van de luchthavens in
Zurich en Genève, de gestegen
kosten voor brandstof, luchtver-
keerscontrole en de anti-ter
reurmaatregelen voor over-
heidsrekening te nemen. Dosé
zei hiervoor een 'onmiddellijke
injectie' van 70 miljoen euro no
dig te hebben.
Swiss ging vorig jaar juli van
start met een gloednieuwe raad
van bestuur. Als voorzitter van
die raad hadden de Zwitsers de
vroegere KLM-president Bouw
aangetrokken. Analisten zijn het
erover eens dat de nationale
luchtvaartmaatschappij, eens
het goudhaantje van de Europe
se luchtvaart, niet genoeg is af
geslankt.
De 'geërfde' vloot van 111 toe
stellen, waarvan 25 interconti
nentale jumbo's, is 'veel te groot
voor zo'n kleine thuismarkt als
Zwitserland en ook niet aantrek
kelijk voor een eventuele part
ner' meent analist Moser. „De
vraag is niet of, maar wanneer
Swiss crasht", aldus Moser. Bij
alle ellende heeft Swiss, zoals de
KLM en andere 'nationale'
maatschappijen bovendien
zwaar te lijden onder de af
braaktarieven van prijsvechters
als easyjet. Bouw en Dosé gok
ken erop, dat Bem niet zonder
meer Swiss ten onder laat gaan.
Ten slotte heeft de overheid als
grootste aandeelhouder een be
langrijke stem in de raad van
bestuur en er staan ook nog
zo'n 11.000 banen op het spel.
vast bedrag per lid in ruil voor de dien
sten die ze van de vakcentrale afnemen.
Sinds 1989 is die afdracht steeds ver
laagd. Ook worden de gestegen kosten
niet doorberekend aan de bonden. Vanaf
2006 moeten de bonden daarom meer
gaan betalen.
Bij de grootste CNV-bond, CNVBedrij-
venbond, wordt een op de zeven banen
geschrapt. Daarvoor is een vertrekrege-
fing voor senioren in het leven geroepen.
Ook andere bonden bereiden zich voor
op ingrijpende bezuinigingen. Ze hopen
dat te doen zonder gedwongen ontsla
gen. Want een vakbond die de eigen
werknemers de laan uitstuurt zou een
ongeloofwaardige partij worden in de
CAO-onderhandelingen.
rotterdam/gpd - Unilever heeft
in het eerste kwartaal van dit
jaar minder verkocht. De produ
cent van onder meer voeding en
wasmiddelen boekte een netto-
omzet die met 11,1 miljard euro
4 procent lager is in vergelijking
met dezelfde periode vorig jaar.
De netto-winst is dankzij een
malige posten uitgekomen op
670 miljoen euro en dat is 57
procent meer dan in dezelfde
periode in 2002.
De top van Unilever blijft posi
tief over de uiteindelijke resulta
ten over heel 2003. „Hoewel we
te maken hebben met een lasti
ger economisch klimaat, blijven
we vertrouwen dat we onze
doelstellingen voor groei van de
winst en een verdere groei van
onze belangrijkste merken dit
jaar zullen halen", aldus top
man Burgmans.
De bijzondere posten die in het
eerste kwartaal de winst op
pompten zijn winsten op ver
kochte bedrijfsonderdelen van
150 miljoen euro en lagere her
structureringslasten. De omzet
in Europa was 7 procent lager
dan vorig jaar. Pasen tÉfcl dit jaar
later en dat had als gevolg dat
de verkopen van slasauzen, ijs
en barbecuesauzen lager waren
dan vorig jaar. In West-Europa
bleef Becel groeien dankzij de
cholesterolverlagende margari
nes. Knorr groeide dankzij de
introductie van nieuwe pas-
tasauzen en het merk Bertolli
breidde verder uit in sauzen en
slasauzen.
De producten voor huishoude
lijke en persoonlijke verzorging
groeide in West-Europa dankzij
de nieuwe geuren in wasver-
zachters. Ook Dove deed het
goed met nieuwe shampoos,
zeep en doucheproducten. In
Noord-Amerika was de omzet
negen procent lager dan vorig
jaar, vooral als gevolg van ver
kochte bedrijfsonderdelen.
