Londen stelt Noord-Ierse verkiezing uit BUITENLAND Zuid-Afrikanen blijven massaal sterven op 's lands wegen Met Bremer in Irak wint Powell een slag Flink verlies Labour Rellen overschaduwen Duitse 1 mei-vieringen SARS-epidemie in China gaat niet snel over Bush: Tij keert in oorlog tegen terreur Marine Nigeria maakt geen indruk op stakers J- -trgbeklimmer zijn arm af vrijdag 2 mei 2003 3'jdt - Een Amerikaanse berg- hfcmmer wiens arm onder djrotsblok vast was komen te 1fcn, heeft met een zakmes eigen arm geamputeerd om te bevrijden. De man ligt in jekenhuis en is er slecht toe. Aron Ralston (27) was lopen weekend aan het n|imen in Utah toen het rots- op zijn arm belandde. Ral- n kon niet meer wegkomen, jsdag raakte zijn water op en leren besefte Ralston dat hij stische maatregelen moest ïen. Hij sneed zijn arm eraf, ionder de elleboog, stelpte ^loeding en zocht hulp. En- t uren later werd Ralston ge- kliseerd. «oi in relatie lia en Pakistan delhi - De Indiase premier jayee wil de diplomatieke Iden met Pakistan volledig stellen. India stuurt weer i ambassadeur naar Islama- j en de burgerluchtvaart tus- (de landen kan weer op lg komen. Dat meldde Vaj- fee vandaag. De maatregelen I het eerste tastbare bewijs ;de spanningen tussen de te kernmachten afnemen, idag overlegden de pre- van India en Pakistan het eerst in lange tijd tele- sch. Vorig jaar raakten de len bijna in oorlog over de iste regio Kashmir. jrken graven scholieren far ajoÖL - Turkse reddingswer- s graven sinds onafgebroken puinhopen van een kost- looi in Bingöl. De school met i/jrin mogelijk nog zeventig (deren stortte gisternacht in Dr een aardbeving met een Icht van 6,4 op de schaal van liter. De aardbeving kostte [leven van ten minste 105 ïsen in de regio en ver- ïdde 499 mensen. De red- jswerkers hopen nog over riden te vinden, dertig uur lat de aarde schudde. Afge- ;n nacht werden zes kinde- J levend bevrijd. Souvenir' uit Irak ntploft: één dode Iman - Een beveiligingsbe- ibte op de luchthaven van de faaanse hoofdstad Amman is leren omgekomen toen een "Italen voorwerp tijdens de "tagecontrole ontplofte. Het prwerp behoorde toe aan een ianse journalist, die zei dat lij om een souvenir uit Irak jg. Hij had naar eigen zeggen Jn idee dat het geval een m was. De bewaker zag het fcrwerp op het röntgen- ierm. De Japanner moest 'ft koffer openmaken. Het ex- Jsief ging af in de handen van 4bewaker, die op slag dood b. Behalve de bom had de Ja- jiner ook schilderijen en ta llen in zijn door onze correspondent Eelco van der Linden pretoria - Een dwarse chauffeur die de weg was kwijtgeraakt en zou heb ben geweigerd een wilde rit over een landweg te beëindigen. Dat lijkt de oorzaak van het busongeluk gisteren in Zuid-Afrika, waarbij zo'n 80 men sen om het leven kwamen. Het gaat om één van de ernstigste ongelukken uit de geschiedenis van het land, dat toch al niet onbekend is met de dood op de weg. Jaarlijks vallen er gemid deld 9000 verkeersdoden. De bus was gisterochtend met circa 90 leden van de vakbondsfederatie Cosa- tu op weg naar een 1 mei-bijeenkomst nabij Bethlehem, in het oosten. Vol gens één van de tien overlevenden ne geerde de chauffeur de angstkreten van de reizigers toen hij met grote snelheid over de niet geasfalteerde weg reed. Hij schoot de berm in, en kwam uiteindelijk terecht in een 50 meter lager gelegen kunstmatig meer. „Het water stond iedereen vrijwel meteen tot aan de borst", aldus een overlevende, die via een open raam op het dak van de bus wist te klim men. Voor de andere passagiers - vrij wel allen gemeenteambtenaren van het diamantstadje Kimberley - ging het te snel. Ze verdronken. Reddings werkers hadden de hele dag nodig om de lichamen te bergen en de bus uit het meer te trekken. Het ongeluk heeft grote indruk ge maakt in een land dat al zo gewend is aan de zo genoemde 'horror crashes'. President Thabo Mbeki gelastte een minuut stilte tijdens een 1 mei-bijeen komst die hij bezocht. Cosatu heeft een week van rouw afgekondigd. Het ministerie van transport, dat continu onder vuur ligt vanwege de onveilig heid op de wegen en het falen van tal loze en dure campagnes om het do dencijfer terug te brengen, is een on derzoek begonnen naar de oorzaak van het ongeluk. Steevast sneuvelen op feestdagen en tijdens de vakantieperiodes honder den mensen. In december, voor Zuid- Afrika het begin van de zomervakan tie, vielen 1250 verkeersdoden, een toename van 25 procent vergeleken met 2001. Onder de slachtoffers zijn traditioneel veel voetgangers. On danks veelvuldige oproepen daartoe weigert de minister van transport, Dull ah Omar, af te treden. Het geroemde wegennet van Zuid- Afrika is deels verantwoordelijk voor de ongelukken. Het verleidt chauf feurs van auto's en bussen die eigen lijk niet op de weg thuis horen tot ra cen. Alcohol- en drugsgebruik, alsme de inefficiëntie en corruptie bij de po litie zijn andere factoren. Maar de be langrijkste bijdrage aan de recordaan tallen doden vormt de gewoonte om personen in de open bak van een pick-up te vervoeren, en het steevast volstouwen van de taxibusjes, hét ver voermiddel voor de (zwarte) massa in Zuid-Afrika. Het is gewoon om in taxibusjes ge maakt voor 8 mensen 25 personen aan te treffen. Opschriften als 'denk niet na en rijd!' verklaren de instelling van veel chauffeurs. Het publiek spreekt van 'rijdende doodskisten'. Tijdens de Paasdagen sneuvelde een honderdtal Zuid-Afrikanen, de mees ten passagiers van taxibusjes. Een 13- jarig jongetje dat een ongeluk over leefde waarbij 13 doden vielen, zei dat de oorzaak 'een wedstrijd tussen de chauffeurs van twee busjes' was. peking/afp-rtr-ap - Hoge Chi nese functionarissen voor de volksgezondheid hebben van daag gewaarschuwd dat de SARS-epidemie niet snel de we reld uit kan worden geholpen. Het hoge aantal besmettingen houdt vooralsnog aan, voorspel de de vice-directeur van het de partement van volksgezond heid. „Ik denk dat het lang zal duren deze epidemie te elimine ren", aldus Liang Wannian. Volgens Liang is het aantal nieu we gevallen van SARS wel gesta biliseerd op ongeveer honderd per dag. „Al met al is de situatie in Peking stabiel en is de op waartse trend stilgezet." Peking probeert te voorkomen dat de longziekte zich verspreid onder de boeren, van wie er miljoenen rondom de Chinese hoofdstad wonen en werken. Inmiddels is de genetische structuur van twee varianten van het SARS-virus is in kaart gebracht. Het zogenoemde ge noom verschijnt zo snel moge lijk in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Dat meldde hoofdredacteur Don Kennedy gisteren. Dat het genoom van SARS in kaart is gebracht, woidt gezien als een doorbraak die de kans groter maakt dat er een medicijn of een vaccin wordt ontwikkeld voor de longziekte. Canadese wetenschappers on derzochten het virus zoals dat voorkwam bij een patiënt in To ronto. Een Amerikaans team bracht de structuur van de zoge heten Urbani-variant in kaart. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat SARS - zoals al werd vermoed - wordt veroorzaakt door een nieuw soort coronavi rus. Washington - President Bush steekt zijn duim op naar de manschap pen op het vliegdekschip USS Abraham Lincoln, waar hij afgelopen nacht officieel bekendmaakte dat de gevechtsfase in de oorlog tegen Irak voorbij is, maar dat de strijd tegen terreur nog niet is gestreden. „Maar hij is niet eindeloos. Er zal geen dag van de eindzege zijn, maar we hebben het tij zien keren." Opnieuw maakte de president van de VS zonneklaar dat elke persoon, organisatie of regering die terroristen steunt, beschermt of onderdak biedt, de toorn van deze regering zal voelen. Hij beloofde nogmaals het hoofd te zullen bieden aan 'misda dige regimes die banden hebben met terreurgroepen en massavernie tigingswapens bezitten of nastreven', en 'op de vijand te jagen voor hij kan toeslaan'. Op de Amerikaanse lijst met 'sponsors' van terroris me staan Syrië, Iran, Libië, Cuba, Noord-Korea en Soedan. Bush legde in zijn van tevoren uitgebreid aangekondigde speech de nadruk op het volgens hem aanwezige verband tussen Irak en terreurbeweging al-Oaeda. Met zijn toespraak markeert de Amerikaanse president de overgang van militaire invasie naar herstel van orde, het begeleiden van een nieuwe Iraakse regering en de wederopbouw. Er was een spe ciaal dankjewel van Bush voor minister Rumsfeld van defensie, de be velhebber in Irak, generaal Franks, en voor alle mannen en vrouwen van de Amerikaanse strijdkrachten. Rumsfeld was gisteren in de Af ghaanse hoofdstad Kabul, waar hij eveneens het einde van de 'be langrijke gevechtsoperaties' in Afghanistan aankondigde. Foto: Reuters/Tyler J. Clements ^ven doden bij plosie Bagdad iDAD -In de Iraakse hoofd- Bagdad zijn gisteren zeker ren mensen door een explo- een benzinestation om 'l leven gekomen. Meer dan rtig mensen raakten gewond. Klgens getuigen gebeurde het ima toen Irakezen die het Jstel van de stroomvoorzie- jig vierden, met vuurwapens de lucht schoten. Vermoede- c is daarbij een benzinetank ^aakt en ontploft. Veel ge- tnden liepen ernstige brand- jnden op. Op de explosie jgden demonstraties van ledende inwoners, die vinden de Amerikanen de veilig- id onvoldoende waarborgen. 'eel extra geld imerika voor aids JUhington - Het Amerikaanse ilüis van Afgevaardigden heeft giteren ingestemd met een fatsvoorstel van president 3|sh om de komende vijf jaar j miljard dollar extra uit te ilcken voor de wereldwijde -Jstrijding van aids. De maatre- J komt neer op een verdubbe- -Ig van de Amerikaanse bijdra- aan de bestrijding van de kte. Het leeuwendeel is be- 1 :md voor Afrika, waar aids idemische vormen heeft aan- nomen. "iraterij bereikt ecordhoogten "Jala lumpur - Piraterij op de fereldzeeën heeft de eerste !ie maanden van dit jaar re gelhoogten bereikt. Tussen ja- jari en maart 2003 werden in ■aal 103 aanvallen van zeero- jrs gemeld, zo maakte het In- jmational Maritime Bureau iteren bekend. Vorig jaar von- |pn in hetzelfde kwartaal 87 Jnvallen plaats. Het was de frste keer dat het bureau over Jn periode van drie maanden leer dan honderd aanvallen Jgistreerde. De Indonesische [ateren blijven het gevaarlijkst let 28 aanvallen. door onze correspondent Ans Bouwmans Washington - Hij is oud-diplo- maat, maar denk vooral niet dat Paul Bremer (6i) harde taal schuwt. De man die we in Neder land kennen als de charmante ambassadeur van de VS in de woelige jaren tachtig - het besluit over plaatsing van Amerikaanse kruisraketten leverde heel wat commotie op - gelooft in de over tuigingskracht van argumenten, maar ook in die van macht. Het is deze Bremer die het com promis lijkt te zijn geworden tussen de haviken op het Penta gon (defensie) en de duiven op het State Department (buiten landse zaken) en die op korte termijn de wederopbouw en de mocratisering van Irak moet gaan leiden. Volgens het Ameri kaanse weekblad Newsweek zal president Bush hem binnenkort benoemen als civiel bestuurder van Irak, alhoewel noch Witte Huis noch Pentagon dat giste ren officieel wilde bevestigen. Tot nu toe wordt Irak bestuurd door de gepensioneerde gene raal Jay Gamer, een vriend van Pentagon-baas Donald Rums feld en hoofd van de speciaal in het leven geroepen 'Dienst voor Reconstructie en Humanitaire Hulp' van Defensie. De vorming van een overgangsregering wordt begeleid door speciale ge zant Zalmay Khalilzad van het Witte Huis. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken verzette zich de afgelopen weken heftig tegen een door het Pentagon gedomi neerd bestuur in Irak. De voor keursbehandeling van balling Ahmed Chalabi stuitte op ver zet, en het State Department mopperde over Gamer's hechte banden met Israël, die leidden tot gemor in de Arabische we reld. Minister Colin Powell (bui tenlandse zaken)-kondigde van de week in een hoorzitting van de Senaat aan dat zijn ministerie wat meer invloed zou gaan krij gen in Irak. Met de aanstelling van een oud diplomaat - Bremer werkte 23 jaar voor het State Department - als civiel bestuurder boven Gar ner en Khalilzad, wordt dat doel bereikt. In het kringetje rond Powell wordt aangenomen dat Bremer een tegenwicht zal zijn voor de nogal krijgshaftig aange legde neo-conservatieve club van Rumsfeld. Bremer wordt ge typeerd als een realist, uit de school van Henry Kissinger, oud-minister van buitenlandse zaken van Republikeinse huize. Bremer is een internationaal er kende autoriteit op het gebied van terrorismebestrijding. Hij begon zijn diplomatieke carrière in 1966, en bekleedde vervol gens verschillende posten in Washington, Afghanistan, Mala wi en Noorwegen. Hij werd in 1983 benoemd tot ambassadeur in Den Haag, met de speciale opdracht Nederland te oveitui- gen van de noodzaak kruisraket ten te plaatsen. Van 1986 tot 1989 was hij een zogenaamde 'ambassadeur in algemene dienst', speciaal belast met ter rorismebestrijding. Het is een specialiteit die nim mer meer uit zijn leven is ver dwenen, ook niet toen hij advi seur werd van Henry Kissinger. In 1999 werd hij voorzitter van de Nationale Commissie voor Terrorisme, een speciale com missie van het Huis van Afge vaardigden om na te gaan hoe het stond met de Amerikaanse terrorismebestrijding. In 2000 bleek echter niemand geïnteresseerd in zijn rapport waarin hij het Amerikaanse in lichtingenwerk over terreurorga nisaties een dikke onvoldoende gaf. Behalve terrorisme zag hij ook Irak als een groot gevaar voor de VS, zei hij in een inter view. In het najaar van 2000 ging Bre mer aan de slag als veiligheids expert bij Marsh Ine, een bedrijf gespecialiseerd in financiële dienstverlening. Dat zijn rege ringsadvies werd genegeerd zat hem hoog, zo bleek een jaar la ter. Een paar dagen na 11 sep tember - waarbij ook veel van zijn Marsh-collega's in New York omkwamen - zei hij tegen deze krant dat 'het mijn hart breekt dat niemand naar onze aanbevelingen wilde luisteren'. Altijd al voorstander van een harde aanpak van terreurgroe pen, riep hij de regering Bush op tot het uitroeien van al het terrorisme in de wereld. Vorig jaar werd hij door president Bush benoemd tot adviseur van het Witte Huis op het gebied van binnenlandse veiligheid. De voormalige ambassadeur te Den Haag heeft nog steeds nau we banden met Nederland. Hij zit in de raad van commissaris sen van Akzo Nobel en in het bestuur van de stichting Neder- land-Amerika. In Washington bestuurt hij verschillende denktanks. Bremer studeerde aan Yale, de Universiteit van Pa rijs en Harvard. Hij spreekt Frans, Noors en Nederlands. dublin-londen/afp-dpa-anp - De Britse regering heeft de ver kiezingen voor het Noord-Ierse parlement uitgesteld tot de herfst. De stembusgang was al opgeschoven van gisteren naar 29 mei. Volgens de Britse minis ter voor Noord-lerland, Paul Mur phy, is tot uitstel besloten omdat de terreurbeweging IRA onvol doende duidelijk heeft gemaakt dat ze haar paramilitaire activi teiten voor altijd zal afzweren. De Ierse premier Bertie Ahem liet gisteren onmiddellijk weten dat hij uitstel onverantwoord vindt, en dat hij dat uitdrukkelijk naar voren heeft gebracht in ge sprekken met de Britten, woens dagavond en gistermorgen. Het Noord-Ierse vredesproces ver keert al enige tijd in een impas se. Het regionale zelfbestuur werd in oktober opgeschort naar aanleiding van spionage door de IRA. Dat is de gewapende tak van de katholieke republikeinse bewe ging, die het gebied bij de Ierse Republiek wil voegen. De pro testante unionisten willen juist de banden met het Verenigd Koninkrijk zo innig mogelijk houden. Zij eisen dat de IRA de gewapende strijd duidelijk en controleerbaar afzweert. Anders valt er volgens hun niet samen te werken met de republikeinen, laat staan te regeren. Het vredesproces begon met de akkoorden van Goede Vrijdag uit 1998, en draait er om dat de twee partijen Noord-lerland sa men besturen en de macht de len. Belangrijke voorwaarde is dat de paramilitaire bewegingen van beide zijden hun activiteiten definitief staken. Gerry Adams, leider van de republikeinse par tij Sinn Féin, heeft daarom woensdag nog verzekerd dat de IRA 'geen activiteiten meer zal ondernemen die het vredespro ces ondermijnen'. De Britse en Ierse regeringen hebben elkaar vervolgens uit voerig gesproken over de bete kenis van Adams' toezegging. Anders dan Dublin ziet Londen er onvoldoende waarborgen in. Volgens Murphy moet de IRA niet slechts beloven niets scha delijks te ondernemen, maar zorgen voor een 'volledig, on middellijk en permanent einde aan paramilitaire acties'. Ook moet de beweging stoppen met trainingen, informatiewerving, vergeldingsacties, wapenaanko pen of andere voorbereidingen voor gewelddadige actie. Verkiezingen zijn zinloos als er geen bestuur uit kan voortko men als gevolg van de vaagheid van de IRA, meent Londen. Adams meent echter dat Lon den namens radicale unionisten 'een veto' heeft uitgesproken te gen een nieuw parlement en een nieuw regionaal bestuur. De toezegging van de IRA is volgens Adams volkomen duidelijk. „De IRA laat zich de exacte formule ring van zijn verklaringen niet voorschrijven door Londen en de unionisten", zei hij gisteren. Overigens redeneren radicale unionisten, zoals dominee Ian Paisley precies andersom. Vol gens hen toont het uitstel van de verkiezingen juist aan dat de IRA 'een vetorecht heeft verwor ven over het vredesproces'. londen/ap - De gemeenteraads verkiezingen in Engeland heb ben zoals verwacht een verlies opgeleverd voor de Labourpartij van premier Tony Blair. Nadat de stemmen van 284 districten waren geteld stond Labour op een verlies van 754 zetels en stonden de Conservatieven van Iain Duncan Smith op 542 zetels winst. De gisteren gehouden verkiezin gen gingen om ongeveer 10.000 zetels in 308 van de 388 ge meenteraden. Labour raakte ook zetels kwijt aan de Liberale Democraten (175) en lokale par tijen. Het is het slechtste resul taat voor Labour sinds het eind van de jaren '70. Door het ver lies worden de Conservatieven de grootste partij in de gemeen teraden, maar landelijk blijft La bour de Conservatieven nog wel voor. In Schotland en Wales gin gen de kiezers naar de stembus voor een nieuw parlement. In Wales behaalde Labour de helft van de 60 zetels. In Schotland scoorde Labour aanzienlijk min der goed dan bij de vorige stem busgang maar bleef ze toch de grootste partij met 48 zetels. Vijftien van de 129 zetels waren nog niet beslist. De verkiezingen worden be schouwd als een indicatie van de populariteit van Blair na de oorlog tegen Irak. Hoewel de steun voor de premier dankzij de val van Saddam Hussein is gestegen, is het ongenoegen over het militaire ingrijpen in Irak bij een groot deel van de traditionele achterban van La bour nog steeds groot. londen/anp-rtr-afp - Stakende arbeiders op vier booreilanden voor de kust van het West-Afri kaanse Nigeria hebben al ruim twaalf dagen bijna honderd bui tenlandse werknemers van olie maatschappijen in hun macht. De inzet van de Nigeriaanse ma rine bracht gisteren geen veran dering in de situatie. Berichten dat de marine had in gegrepen zijn stellig ontkend, onder meer door de eigenaar van de platforms, de Ameri kaanse onderneming Transoce- an. De komst van marinevaartuigen lijkt de druk op de onderhande laars te moeten verhogen. De vakbond Nupeng onderhandelt met Transocean en de autoritei ten over een einde aan de sta kingsactie. De stakers eisen onder meer dat vijf in april ontslagen collega's hun baan terugkrijgen, en dat ze zelf niet worden ontslagen zo dra ze de booreilanden ontrui men. Volgens een woordvoerder van Transocean is alles onder controle. Het is relatief kalm en veilig op de platforms, en er is voldoende eten en drinken. De firma hoopt dat de impasse snel kan worden doorbroken. Volgens een woordvoerder van Shell is er een Nederlander ge stationeerd op een van de vier platforms. In totaal zijn er acht medewerkers van het oliecon cern aan het werk, omdat drie van de vier olievelden door Shell worden geëxploiteerd. Er zijn vaker dergelijke arbeids conflicten in Nigeria, en 'gegij zelde' buitenlanders wordt daarbij doorgaans geen haar ge krenkt. Niettemin zijn sommige buitenlanders op deze platforms ongerust. Een Schotse werkne mer liet zijn familie weten dat 'ze geen noodzaak meer zien ons in leven te houden als ze menen dat ze alles hebben ver loren'. De oliewinning vanaf platforms op zee is een aantrekkelijk alter natief wegens de onrust aan de Nigeriaanse wal, waar etnische en politieke twisten de winning in het deltagebied van de Niger riskant maakt. berlijn/anp-dpa-afp-efe - De 1 mei-vieringen op de Dag van de Arbeid zijn in Duitsland over schaduwd door rellen in Berlijn en Hamburg. Daar liepen beto gingen uit de hand, en werden bijna tweehonderd actievoer ders opgepakt. In Berlijn begon de Dag van de Arbeid al met gewelddadighe den. In Prenzlauer Berg gooiden de demonstranten winkelruiten in, duwden ze auto's omver en wierpen ze voorwerpen naar de politie. Bij schermutselingen met de betogers raakten 29 agenten gewond. In Hamburg raakten politie en actievoerders met elkaar slaags op de Reeperbahn. Daarbij raakte een persoon gewond. Ook gisteravond waren er rellen in Berlijn. Honderden gemas kerde jongeren vernielden win kelruiten en zetten auto's op de kop. Ongeveer 7500 agenten ge bruikten onder meer traangas en waterkanonnen. De Duitse vakbond DGB greep de 1 mei-viering aan om de so ciaal-democratische bondskan selier Schroder uit te fluiten. De Stenengooiers en brandende auto's: Kreuzberg in Berlijn op de Dag van de Arbeid. Foto: AP/Jockel Finck werknemers maakten tijdens een toespraak van de regerings leider duidelijk niets voor diens hervormingsplannen te voelen. De kanselier wil bezuinigingen op de sociale voorzieningen om de kwakkelende economie er bovenop te helpen. In Madrid werd voortijdig een punt achter de 1 mei-viering ge zet, nadat een vakbondsleider gewond was geraakt door een knuppel van een oud-medewer ker van een failliet telecombe- drijf. De man verweet hem dat de bonden te weinig hadden ge daan voor het personeel. In Tokyo en Moskou eisten be togers recht op werk en in Frankrijk ageerden Honderddui zenden mensen tegen de plan nen voor langere werktijden. In Londen en andere Blitse steden gingen mensen de straat op om te protesteren tegen de globali sering en de militaire aanwezig heid van Amerikanen en Britten in Irak. In Londen raakten de politie en betogers korte tijd slaags met elkaar, waardoor een politieagent lichtgewond raakte. Bij een 1 mei-betoging in de Ve nezolaanse hoofdstad Caracas tegen president Hugo Chévez kwam een actievoerder om. Op Cyprus vierden de ongeveer 4500 leden van Turkse en Griek se vakbonden voor het eerst in 45 jaar samen de Dag van de Af- beid. Negen dagen geleden ging Turks-Cypriotische grens open.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 5