Oud goud opgepoetst in Newcastle
TOERISME
De Kleine Wolf scoort met hart voor kinderen
HOC 303
VRIJDAG 2 MEI 2003
Onherkenbaar, volledig bij de tijd, op
jacht naar de titel 'Culturele hoofdstad
van Europa'; Newcastle upon Tyne en
zuster Gateshead spenderen miljarden.
Naast de bierpul staat nu dure witte
wijn, Michelin is ook gekomen. 'New
castle Gateshead buzzin' is de slogan.
Soms is het woord gonzen een under
statement.
door Thom Olink
In het hart van statig Grainger Town,
middenin Newcastle upon Tyne dus,
zegt Jan Williams: „Nu blijkt dat lang
durig gebrek aan geld ook een zegen
kan zijn." Jan is gids en haar kennis van
de Oost-Engelse havenstad kent net als
haar loopvermogen geen grenzen. „Dit
stadsdeel uit de negentiende eeuw met
kolossale Victorian en Edwardian hui
zen stond lang weg te dromen. Geld
voor restauratie was er niet, ook niet
om af te breken. Dat is ons geluk ge
weest." Wat voor Grainger Town geldt,
is waar voor heel Newcastle en Gates
head aan de overkant; onder het zwarte
stof van de zware industrie kwam oud
goud tevoorschijn. Grey Street is on
langs uitgeroepen tot de mooiste straat
van Engeland.
De metamorfose van Newcastle heeft
wat ponden gekost. In 2008 zal er zo'n
zes miljard euro zijn gebruikt om een
heel oude. ingeslapen, wat vervuilde re
giohoofdstad op z'n retour om te tove
ren in een zoemende, hier en daar ul
tramoderne cultuur- en uitgaansstad.
Opengebroken - mede door de ferries
met hun toeristen en dagjesmensen -
en vol ontluikend bravoure.
„Met de oprichting Newcastle Gates
head Initiative is het vuurwerk begon
nen", doceert Jan Williams. „Een enor
me inspanning met veel deelnemers en
overheidsgelden." De bevlogen gids
maakt een breed armgebaar. „En...?"
Oude herinneringen aan het bolwerk
van de Geordies; stof, scheepsbouw,
voetbal, mijnen, kolen, zwaar tot zeer
zwaar bier, boordevolle pubs en fees
ten in het weekeinde zijn weggevaagd.
In het avondlicht flonkeren tegenwoor
dig ook de Michelin-sterren.
Aan de Quays van de Tyne heeft nieuw
leven een schitterend gezicht gekregen.
Voor alles pronkt de Millennium
Bridge, een geniaal ontwerp, 'oogleden'
die open en dichtgaan als een schip
moet passeren, een brug die 's avonds,
in spectaculaire kleuren gewassen, bij
na teer en kwetsbaar straalt. Williams:
„De brug heeft meer gedaan voor New
castle upon Tyne, dan wie of wat ook."
Aan de zuidelijke oever, de Gateshead-
kant staat The Baltic. Het is een graan-
veem, omgebouwd tot Centrum voor
Moderne Kunsten. De Zweedse direc
teur Sune Nordgren: „De Baltic is be
halve museum en documentatiecen
trum vooral een werkplaats voor de
moderne kunstenaar."
Een kistvormig, uitpandig zaaltje laat
ver kijken over de Tyne, die zo erg bij
Newcastle hoort Als de Maas bij Rot
terdam. In beide steden veranderde de
waterkant van werk- tot verpozings-
plek. Iets meer naar de binnenstad
staat naast de Baltic The Sage Gates
head, concertzaal, conservatorium,
ontmoetingsplaats voor musici en lief
hebbers van oude en moderne muziek.
Sir Norman Foster, ook van het Rijks
daggebouw in Berlijn, ontwierp de
paarsblauwe, halfdoorschijnende han
gar vol klanken, die eruit ziet als licht
gevende zeekomkommer. Prachtig ligt
het tegen het decor van de serie oude
bruggen die beide oevers als een ring
band bijeenhoudt.
Het historische hart van Newcastle heeft de laatste jaren een opzienbarende metamorfose ondergaan. Foto: GPD
Het is niet ver van de plek waar ooit
Hadrianus zijn Muur begon te bouwen.
Een stenen grens die pas aan de west
kust op de zompige vlakten van de Sol-
way of Firth eindigt; de antieke hals
band van Groot-Brittannië.
Tussen prachtige bloemen van moder
ne architectuur zijn arbeiders bezig
met een vrijetijdscomplex annex hotels
aan de kade. De kosten zijn duizeling
wekkend, maar de transformatie van
deze stoere arbeidersstad gaat maar
door; 2008, cultuur en Europa spelen
voortdurend in gedachten.
Aan de overkant in Newcastle stutten
de kaden nu vele terrassen en topres
taurants, mooi van kaart, mooi in sa
menhang met de oude stad, die steil
oplopend hierachter ligt. Wie een goe
de kop koffie of muziek met een glas
wijn nodig heeft om gelukkig te zijn,
moet het Central Railway Station bin
nengaan. Station? Ja, in het indrukwek
kende staal glas-bouwwerk van Peter
Dobson (1855) is het heerlijk toeven.
De wachtkamers zijn door vaklieden
gerestaureerd en tussen de oude tegels
en wandschilderingen hebben zich wat
pubs, koffiehuizen en broodjeszaken
genesteld.
Verleden
Een makkelijke overgang is het van dit
monument uit de tijd van de industrië
le revolutie, naar het Discovery Muse
um. Daar pronkt Noord-Engelands in
dustrie- en ontdekkingverleden. Top
stuk is Charles Parson's 'Turbinia', het
eerste schip met een turbinemotor. In
1894 en vele jaren daarna veruit het
snelste schip op de wereldzeeën. Hier
ligt een deel van Newcastle's geschie
denis, die pas echt begon toen de Ro
meinen een ondiepte in de Tyne von
den. Wie diep in die tunnel van de his
torie wil dwalen moet Segedunum, the
Roman Fort, Baths Museum opzoe
ken. Dat ligt vlakbij de Hoge Brug.
Wallsend heet deze gemeente binnen
Newcastle, een logische naam.
Het mooie van de stad met bijna
300.000 inwoners is dat het verleden op
plekken net zo fanatiek is afgeschud als
opgepoetst. Heel zuiver zijn die twee
wegen in ambtelijk toekomstdenken te
vinden voor en bij Laing, museum en
galerie met onder meer top-Renoirs.
FEITEN&CIJFERS
Hoe kom je er. De eenvoudigste ma
nier is met de boot. Scheepvaartmaat
schappij DFDS onderhoudt een ferry-
verbinding tussen IJmuiden en New
castle.
Bezienswaardigheden. Grainger
Town is het historisch hart van de stad
met kolossale en fraaie Edwardian en
Victoriaanse huizen
(www.newcastle.gov.uk/
graingertownproject)
Baltic Centre for Contempory Art.
Graan veem, is nu een museum en
werkplaats. Bovenop een prachtig res
taurant. De toegang tot het gebouw is
gratis (www.balticmilLcom).
Laing Art Gallery. Mooie exposities.
Let op het plein voor de galerie, het is
met zijn blauwe op tapijt gelijkende
tegels een kunstwerk op zich. Binnen
en buiten hebben bezoekers vrije toe
gang.
Life Interactive. Museum, attractie, in
teractief speelhuis. Niet gratis (www-
.centre-for-life.co.uk).
Discovery Museum. Multimedia muse
um over de geschiedenis van New
castle en de grote industriële pioniers
(www.twmuseums.org.uk)
Hadrian Wall Grensmuur, 117 km,
dwars door Engeland. Begon en ein
digde in Walsend in Newcastle. Muse
um Segedunum Roman Fort (www.ro-
man-britain.org/places segedun-
um.htm).
Winkelen. Eldon Square. Groot com
plex van overdekte winkels, Europese
top en typisch Engels door elkaar.
Grootste stadswinkelcentrum in Enge
land (www.eldon-square.co.uk).
MetroCentre. In Gateshead, de zuide
lijke oever van de Tyne. Een kolossaal
winkel-, hotel- en ontspanningscom
plex (www.metro-centre.co.uk).
Restaurants. Er is een ruime keuze in
de sector eten en drinken, variërend
van simpel pubfood tot Michelin-res-
taurants. In de binnenstad zijn tussen
de historische gebouwen enkele kof
fieshops met verrassende interieurs.
Een compleet overzicht op
www.thescene.freeserve.co.uk
Informatie .British Tourist Authority,
Stadhouderskade 2, 1054 ES Amster
dam, tel. 020-6890002, www.visitbri-
tain.com
Ook Tourist Information Centre in
Newcastle,
http: visitnewcastlegateshead.com
Er is amper een Duitser te be
kennen. En dat terwijl het predi
kaat Superplatz nadrukkelijk en
met de nodige trots op de inter
netsite van camping De Kleine
Wolf in Ommen wordt vermeld.
Het effect van deze kwalificatie
van de Duitse tegenvoeter van
de ANWB, de ADAC, laat in het
eerste belangrijke weekeinde
van het nieuwe kampeerseizoen
in Nederland nog op zich wach
ten. De Duitsers moeten kenne
lijk nog ontdekken waarom De
Kleine Wolf in het Overijsselse
Ommen door de keurmeesters
van de ADAC tot een van de
beste campings van Europa is
uitgeroepen.
De Kleine Wolf bestaat veertig
jaar. Dat jubileum van het fami
liebedrijf in het Vechtdal kreeg
in februari een gouden randje
doordat het predikaat Super
platz voor het eerst in de wacht
werd gesleept Daar waar het
merendeel van de dertien Ne
derlandse campings dit keur
merk verdient met opzienbaren
de luxe en grootschalige voor
zieningen als een subtropisch
zwemparadijs met whirlpools,
sauna en glijbanen, disco, bow
ling, restaurants en bioscopen,
heeft de Ommense camping op
een andere manier de harten
gestolen van de ADAC-contro-
leurs. Het sanitair en de winkel
voorziening scoren in de rap
portage bijzonder hoog. Maar
de alom aanwezige aandacht
voor kinderen, gecombineerd
met prachtige ruime kampeer-
plekken in de indrukwekkende
De fraaie speelzolder van De Kleine Wolf biedt vertier als het weer
niet meezit.
-
W
Met zijn kindvriendelijkheid heeft camping De Kleine Wolf hoge
ogen gegooid bij onze oosterburen. Foto's: GPD/ Theo van Zwam
natuur van het Vechtdal zullen
ongetwijfeld flink tot de Duitse
verbeelding hebben gesproken.
Rij de camping op en het eerste
wat opvalt, zijn de talloze speel
toestellen voor de kinderen. In
alle soorten en maten en in
bonte kleuren, overal zijn
schommels, klautertoestellen en
glijbanen. Het moeten er over
de honderd zijn, verdeeld over
23 speelplaatsen, allemaal voor
zien van een zandbak. Spelende
kinderen zijn het visitekaartje
van de camping. Vervelen kan
niet. Een midgetgolfbaan, tem
nisbaan, voetbalveld, kanovijver,
visvijver, zwembad, paardrijd-
bak en een prachtig dierenpark
blijven trekken. Vanaf de cam
ping fungeren de wandelpaden
naar de uitgestrekte bossen als
entree naar een uitdagend alter
natief.
Slecht weer
Ook bij slecht weer ligt het ver
maak voor het grijpen. De speci
ale speelzolder en de knutsel-
ruimte bieden soulaas, net als
het (te) kleine overdekte zwem
bad. En mocht er desondanks
een moment van verslapping
optreden dan staat het activitei
tenteam klaar met theater,
speurtochten en spelletjes. De
kinderen worden letterlijk van
de vele velden gehaald om deel
te nemen aan de activiteiten.
Het gunstige effect voor de ou
ders laat zich raden. Geen om
kijken naar het kroost en alles
wat kamperen aangenaam
maakt binnen handbereik.
Het voorzieningenniveau van de
camping met een horecacom-
plex en een goede winkel pal
achter de oorspronkelijke en
fraaie boerderij De Kleine Wolf,
kan elke toets der kritiek door
staan. De inrichting van de 550
kampeerplekken is compleet:
luxe sanitair, ruime schaduw
en zonrijke plekken, met en
zonder auto's, met en zonder
huisdieren. De vijfANWB-ster-
ren waardig.
De echtparen Kat en Meulman
die de camping bestieren, zijn
zich pas langzaam bewust ge
worden van de waarde die in de
toeristische sector aan de titel
Superplatz wordt gehecht. „We
waren al verrast dat we tot Su
perplatz werden uitgeroepen.
We hebben de mysterie-guest
van de ADAC, die mede oor
deelt, ook compleet gemist. Pas
toen we door collega's uitbun
dig werden gefeliciteerd en de
bloemen binnen stroomden
hadden we het gevoel van: we
horen echt bij dat selecte groep
je van dertien campings in Ne
derland. De beste campings. We
hebben echt wat gepresteerd.
We groeiden bij dat besef." An
nie Meulman: „Nu is het zaak
om dit predikaat te houden.
Voortgaan op de weg die we in
geslagen zijn. We houden de
zaak netjes en opgeruimd. Ons
sanitair is en blijft top en wordt
nog verbeterd. En we hebben
plannen voor een nieuw over
dekt centrum. Want ja, dat is
echt te klein."
De Duitse erkenning voor De
Kleine Wolf is symptomatisch
voor de groeiende waardering
die het toerisme in het Vechtdal
ten deel valt. Ook camping De
Zandstuve in Rheeze in hetzelf
de gebied viel in de prijzen bij
de ADAC. „Misschien dat we
met dit gebied nu een beetje op
de kaart komen te staan bij de
Duitse kampeerders. Ik heb al
vast een paar Duitse woorden
opgepakt. De borg die voor de
sleutel moet worden betaald
heet Pfand en de slagboom is
een Schranke", stelt Geralda
Kat.
Erik Meuleman
Een nacht op camping De Kleine
Wolf kost in voor- en naseizoen:
2 personen €16 per dag; 3 perso
nen 18,50; 4 personen 21; 5
personen 23,50. In het hoogsei
zoen gaat dat tarief omhoog
naar: 2 personen 25,50; 3 per
sonen 28; 4 personen 30,50; 5
personen 33. Er zijn diverse
voordeelarrangementen. De Klei
ne Wolf, Coevorderweg 25 in
Ommen is bereikbaar per trein
en bus (station Ommen) en auto:
snelweg A50 Apeldoom-Zwolle,
afslag Ommen. Tel 0529-
457203. Internet: www.kleine-
wolf.nl;
REISBERICHTEN
Raadselen
Hoe bouwden de Egyptenaren hun kolossale piramides? hJ
zo'n vraag waarop je normaal gesproken eigenlijk geen antwj
weet. Dat antwoord wordt vanaf 24 mei in Interlaken, in het Z
serse Berner Oberland, gegeven in een nieuwe attractiepark,
Mystery Park. Het park presenteert op multimediale wijze de
te en nog altijd niet verklaarde raadselen van de wereld, zoal
bouw van de piramide van Gizeh in Egypte. Mystery Park is
staan naar een idee van bestsellerauteur Erich von Daniken.
H
bestaat uit zeven paviljoens op een terrein van 70.000 vierk^C
meter, Inclusief een 41 meter hoge, kogelvormige toren die
zicht biedt op het tussen de meren van Thun en Brienz gelegei
terlaken en op de omringende bergreuzen. De entree voor vol\
senen gaat 32 euro kosten.
Meer infoormatie op www.mysterypark.ch
Schönbrunn
Het gebouw is oud, de entree van glas
en rvs, harmoniërend. Maar vooral het
plein, de promenade ervoor is meesle
pend mooi. Het heet 'Het Blauwe Ta
pijt'. De blauwe tegels met hier en daar
glazen banen, waarin men de veelkleu
rige gemeentekabels ziet liggen zijn zo
gebakken, dat ze op tapijtstof lijken.
Tegen de lantaarns staan de puntjes
omhoog, ingesneden als een echt kar
pet.
Wie de mogelijkheden van het nieuwe
leven en de moderne techniek met zijn
gezin wil genieten moet naar Life; in
teractief, spectaculair en onderwijzend.
Museum? Laboratorium? Speelplaats?
Gillend reizen de bezoekers in zeer be
weeglijke stoelen tegen een 3d-decor.
Een knipoog naar Disney.
Veel bezoekers van de duosteden New-
castle&Gateshead worden aangetrok
ken door de brede winkelmogelijkhe
den. Eldon Square is een conglomeraat
van moderne winkels met Europese
namen en even buiten het centrum ligt
een nog groter complex, het zeer druk
ke MetroCentre. „Maar ook voor de
liefhebber van klasse-winkels in een
originele historische setting is Newcast
le kwistig met het aanbod", vindt gids
Jan. Wie van Engeland en het verleden
houdt, loopt door de betegelde Central
Arcade met kleine pasjes en grote ogen.
„Newcastle heeft zijn functie als regio
centrum vastgehouden. In het week-
einde is het bal. Geordies willen op tijd
uit hun bol." 's Avonds krijgen haar
woorden een gouden randje. Bij een
musical over Buddy Holly in het prach
tige Royal Theater in Grainger Town
gaan eerst de wat oudere vrouwen en
daarna de brede mannen volledig uit
hun dak. Ze rocken de tent uit en blus
sen hun binnenbrand op grootse wijze
in de pauze. De slogan 'Newcastle
gonst' is voor even ontoereikend.
Zeilvakanties
Evenementsreizen organiseert deze zomer voort het eerst
zeilvakanties waarbij in flottielje langs de Kroatische kust w
gezeild. De speciaal daarvoor samengestelde vloot bestaat I)
twaalf schepen van verschillende types (waaronder de Benet
Oceanis 361) en heeft Pomena als thuishaven. Van daaruit
twee routes uitgezet: een zuidelijke naar onder meer Loput
Dubrovnik en een noordelijke naar Hvar en Mljet. De tochten
bedoeld voor gevorderde en ervaren zeilers. Meer informatie
vinden in de brochure 'Zorgeloze Zeilvakanties' die kan wordei
gehaald bij het ANVR-reisbureau.
Q
al
Kampeerpakket
Het Deens Verkeersbureau heeft weer een speciaal kampeer
ket samengesteld. Het pakket bevat brochures van de verschi
de campingorganisaties die samen alle goedgekeurde camp
in Denemarken vertegenwoordigen. In de brochures veel pr<
sche informatie over de ligging, faciliteiten en natuurlijk de 1
per overnachting. Tevens bevat het pakket algemene infornie
over vakantieland Denemarken en een couponboekje voor kor ja
op meer dan twintig Deense attracties. Het pakket is te beste v-
via internet: www.visitdenmark.com of tel. 071. 521.1544 (ma
vrij van 9:30 tot 12 uur). Het opsturen van het pakket kost
aan verzendkosten.
Venice-card
Toeristen in Venetië kunnen gebruik maken van een nieuwe
seumkaart die tevens onbeperkt gebruik van het stedelijk od
baar vervoer (bus en veerboot) biedt. De Venice-card die zeven
gen geldig is kost 58 euro, die voor drie dagen 42 euro en voor
dagkaart moet 26 euro worden neergeteld. Jongeren onder dd
jaar betalen respectievelijk 51, 30 en 16 euro. De Venice-card gj
bovendien gratis toegang tot het casino van Venetië. De kaa
online te bestellen via www.venicecard.it
REISBOEKEN&MAGAZINf
Met 3,5 miljoen leden is de
ANWB natuurlijk al lang niet
meer alleen maar belangenbe
hartiger van de automobilist.
De uitgeverijtak van de bond
richt zich bijvoorbeeld ook op
geheel andere doelgroepen: de
fietser en de wandelaar. Voor
deze laatste categorie zijn vier
nieuwe titels in de serie ANWB
Wandelgidsen 12,50 per
stuk). La Palma, La Gomera
(Canarische eilanden), Noorwe
gen en de Moezel (Duitsland)
zijn de nieuwe loten waarmee
deze reeks inmiddels veertien
uitgaven telt.
Het gaat om vertalingen van
eerder bij DuMont Buchverlag
in Keulen uitgegeven gidsen.
Het zijn zeer handzame werk
jes. Telkens worden zo'n 30 tot
35 wandelingen, in duur varië
rend van twee uur tot een hele
dag, beschreven waarbij ook
met een grafiekje bijvoorbeeld
de eventuele steilte wordt aan
gegeven.
Soms zijn ook meerdaagse
tochten opgenomen. Kaartjes
verduidelijken de tekst en ook
wordt gemeld hoe bij het be
ginpunt te komen. En uiteraard
wordt het te bewandelen ge
bied eerst even voorgesteld.
Tenslotte wordt de zwaarte
aangegeven en worden enkele
praktische zaken (horeca on
derweg) genoemd.
Emiel Groot van uitgeverij
Evron zorgde hoogstpersoonlijk
voor de selectie van ruim vier
honderd opmerkelijke hotels en
pensions in Duitsland. Het gaat
om hotels en dergelijke met iets
bijzonders qua ligging, achter
grond of karakter. Ten opzichte
van de gids van vorig jaar, scho
telt Evron ons in deze De leuk
ste hotelletjes in Duitsland)
(prijs 15,50, ISBN
908.062.1145) circa 150 nieuwe
accommodaties voor. Tegelij
kertijd is het kaartmateriaal ver
beterd en wordt ook vermeld
wat er in de directe omgeving
van de logeerplek te beleven
valt.
De regeling, waarbij op vertoon
van de gids korting werd ver
gt
leend, is afgeschaft. „Somrfw
leuke hotels wilden daaron&b
niet meedoen", zegt Grootiig
krijgen lezers hier en daar 1
traatjes. Het staat vermeld
de toelichting, waar ook aU
overige, meer ter zake doen PI
informatie is te vinden. Incfc 1
sief routebeschrijving en folve
tje. hi
Iets dikker is een soortgelijk 0
gids van dezelfde uitgever 0 hi
Frankrijk. Hierin ruim 620 ide
adressen - 167 nieuw ten o
zichte van de gids van vorij
- van aardige 'bed break
onderkomens. Evron sele<
de ditmaal niet zelf maar ba d<
seerde zich op haar Franse}
partner BAB. De beste vijft
adresjes hebben het goudi
BAB-logo meegekregen. Inj
De leukste logeeradressen
Frankrijk prijs €19,50, ISI
90.80.6211.5.3) zijn het voo
de ietwat alternatieve ondejal
mens (boerderijen, landhi
en kasteeltjes) die de aam
krijgen.
Mo'Media uit Breda - bek(
van onder meer de stedenj
jes 'shoppen, eten en slapi
liet zeer recent vier nieuwe|
tels in een andere reeks h<
venslicht zien: Ontdek de
in no-time! '100% Barceloi
onden/Brussel/Parijs' (priji
9,95).
Opzet van de gidsjes, telkei
geschreven door gedreven
woners - een enkeling van
derlandse herkomst, poog
lezer op efficiënte wijze di
stad te loodsen. Want: waa
moet je beginnen? Aan de
van zeer gedetailleerde plal
gronden worden wandeling 1
beschreven die langs de bi
langrijkste bezienswaardig
den of anderszins gaan. Z01 t
voor overdag als voor 's av<flw
Hotels en dergelijke wordette
voorin voor de gehele stadfnz
meld, per wijk komen daar! w
eens adresjes van bars, restje
rants en winkels bij. ui
Kortom, een gidsje om in df
binnenzak te hebben voor fna
in korte tijd veel wilt zien. kte
ferl
Gerard Chel r k
tde
Kasteel Schönbrunn in Wenen
heeft er een nieuwe attractie
bij. Onder de naam 'Schön
brunn erleben', voert een
knalblauwe glijbaan de bezoe
kers naar de keizerlijke bele-
veningswereld' van de
i8e.eeuw. Daarbij kan onder
meer worden geleerd hoe er
vanachter waaiers kan wor
den geflirt, hoe pruiken moeten worden gekapt en welke kl
indertijd en vogue waren. Ook mag er een pop worden aan
kleed en wie wil kan zichzelf opmaken op de manier die ir
baroktijd in zwang was. Tevens wordt er uitleg gegeven
vaak gebruikte bloedzuigertherapieën, foto: PR
Meer informatie: Wien-Tourismus, tel. 0043.124.555 en w\
.schoenbnmn.at/kinder
