KUNST CULTUUR
CVB4 oogst gemakkelijk bijval met funky stukken
Jörgen Raymann is saaier geworder
Warner Brothers waagt zich na 40 jaar opnieuw aan Cleopatra
Koeien,
kunst en
café in
Warmond
p
a»
Plundering museum
deels georganiseerd
Aanrader voor liefhebbers van drollenkold;
h
Voortreffelf
groepswerk
van Englis;;
Freshers
ié
Balletschool Inge van den Broek repeteert
Famke Janssen als superheld
vrijdag 25 april 2oo3
den haag/gpd - Op de kop af 40 jaar versduo Chris Wilkinson Stephen Ri- spelen in de oudheid. Zo zijn er ook later levende Engelse koninginnen Eli- tweede deel wordt Egypte onderwoi
Foto: Reuters
Madonna's
American Life
new york - Madonna glimlacht
naar haar fans terwijl ze Tower
Records in New York binnen
wandelt. De popster gaf hier
een optreden ter gelegenheid
van het verschijnen van haar al
bum 'American Life'. De opvol
ger van 'Music', die inmiddels
ook in de Nederlandse platen
zaken ligt, is volgens een Ame
rikaanse recensent 'geen ge
makkelijke', maar wel een 'erg
dappere' plaat geworden.
Cursus tekenen
in Lakenhal
leiden - De Leidse künstenaars
Gijs Donker en Christiaan van
Tol geven aanstaande zondag,
4, 18 en 25 mei en op 1 juni
workshops in het tekenen van
stedelijke landschappen in Ste
delijk Museum De Lakenhal.
De kunstenaars helpen de deel-
hemers bij het maken van een
stadsgezicht van Leiden in het
kader van de tentoonstelling
'Licht, lucht en drama'. Opge
ven kan via tel. 071-5165360.
Musical 'Kikker'
naar Broadway
Amsterdam - De musical 'Kik
ker' gaat in november naar
Broadway en maakt daarna een
tournee van vier maanden door
de VS en Canada. De jeugd
voorstelling is gebaseerd op de
gelijknamige prentenboeken
van Max Velthuijs. 'Kikker' staat
een maand onder de titel
'Frog', in het Victoria Theatre,
naast shows als 'The Lion King"
en '42nd Street'. Net als in Ne
derland speelt Theo Terra de ti
telrol. Christa Lips is te zien als
moeder en Eend, Jawi Bakker is
Varkentje en Rat, en Dick Feld,
die ook het script en de liedtek
sten schreef, speelt de rol van
Haas. Dat alles in de regie van
Koen van Dijk. 'Kikker' loopt dit
seizoen met veel succes in de
Nederlandse theaters en keert
daarom volgend seizoen terug.
door Theo de With
warmond - Galerie Henk J.
Pruijsen opent morgen haar
kunstcafé en -terras. Daarmee is
verhuizing van de Warmondse
galerie voltooid. Sinds januari is
Pruijsen al gevestigd in de voor
malige gymzaal aan de Dorps
straat De opening valt samen
met de kunstmanifestatie 'Tus
sen Koe Kunst'.
Met deze manifestatie wordt de
aandacht gevestigd op de unie
ke ligging van Warmond. Vlakbij
de 'grote stad' Leiden en toch
polders rondom Dat wordt met
name in deze tijd van het jaar
zichtbaar als de koeien na een
winter op stal weer terugkeren
in het weiland. Van deze zoge
heten weidegang kan het pu
bliek zaterdag getuige zijn. Be
langstellenden mogen zelfs met
een boer meevaren die zijn
koeien met behulp van een vee
schuit overzet naar de weilan
den in de Hofpolder.
Omdat 2003 ook het Jaar van de
Boerderij is, is er door historisch
genootschap Warmelda een
wandeling uitgestippeld langs
oude boerderijen in Warmond.
Alle activiteiten beginnen en
eindigen op het dorpsplein voor
de deur van galerie Henk J.
Pruijsen. Het krijgt zaterdag het
karakter van een marktplein,
want boeren uit de omgeving
verkopen er hun streekeigen
producten.
's Middags om twee uur is de of
ficiële opening van de tentoon
stelling in de galerie. Henk
Pruijsen heeft veertien kunste
naars gevraagd werk te maken
waarop de koe een centrale plek
in neemt. Onder anderen Hans
Innemee, Theo Koster, Ellen van
Toor en Jeanne Hanegraaf gin
gen de uitdaging aan. Zaterdag
gaat ook het nieuwe café open.
Het wordt geëxploiteerd door
Cor Klaasen-Bos. „Er zijn twin
tig zitplaatsen", vertelt Pruijsen.
„Op het terras kunnen maxi
maal vijftig mensen een drankje
nuttigen of een broodje eten."
Door de komst van het café zijn
de openingstijden van de galerie
voortaan ruimer. Bezoekers
kunnen van woensdag tot en
met zondag terecht.
den haag/gpd - Op de kop af 40 jaar
nadat Wamer Brothers bijna bankroet
ging aan de monsterproductie 'Cleopa
tra', treft dezelfde filmmaatschappij
voorbereidingen voor een nieuwe film
over de laatste heerseres van het antie
ke Egypte. Voor een bedrag van 1,5 mil
joen dollar zijn de rechten gekocht van
de biografie Kleopatra' van de Ameri
kaanse schrijfster Karen Essex.
Producent wordt Adam Schroeder, die
eerder verantwoordelijk was voor films
als 'The Truman Show', 'Shaft" en
Changing Lanes'. Voor de scenario-be
werking van Essex' boek is het schrij
versduo Chris Wilkinson Stephen Ri-
vele aan het werk gezet met, volgens
het Amerikaanse vakblad Variety, een
honorarium van 1,2 miljoen. Het twee
tal schreef eerder de scripts voor bio
grafische films over Nixon (geregis
seerd door Oliver Stone) en Muham-
med Ali (geregisseerd door Michael
Mann). Aan het nieuwe project zijn nog
geen namen van regisseurs of acteurs
verbonden.
Een film over het antieke Egypte past in
de door het succes van 'Gladiator' aan
gezwengelde hemieuwae interesse van
Hollywood voor epische spektakels die
spelen in de oudheid. Zo zijn er ook
meerdere filmproducties in de maak
over de Griekse veroveraar Alexander
de Grote en over de Carthaagse veld
heer Hannibal.
In navolging van Essex' geromantiseer
de biografie zullen de politieke gebeur
tenissen niet de hoofdmoot vormen
van het filmverhaal. Het gaat primair
om een karakterstudie die uitgebreide
aandacht geeft aan de jeugd van Cleo
patra en haar ontwikkeling tot de
vrouw die ooit de machtigste vorstin uit
de geschiedenis zou worden, op - vol
gens de schrijfster - misschien de veel
later levende Engelse koninginnen Eli
sabeth I en Victoria na.
Essex belieft de naam van haar heldin
met een K te schrijven - zoals de Grie
ken deden - om te onderstrepen dat
deze vrouw afkomstig was uit een Ma-
cedonisch geslacht dat 300 jaar over
Egypte had geheerst.
Mocht de film een succes worden, dan
heeft Wamer Brothers meteen de mo
gelijkheid een 'sequel' te produceren,
want na het in 2001 bij Wamer Books
verschenen 'Kleopatra' publiceerde Es
sex in 2002 onder de titel 'Pharaoh' de
tweede helft van de biografie. Pas in dat
tweede deel wordt Egypte onderwor
pen door de Romeinen en wordt de
vorstin (die regeerde van 51 tot en met
30 voor Christus) de legendarische
minnares van zowel Julius Caesar als
diens rivaal Marcus Antonius.
Die gebeurtenissen stonden centraal in
de door Joseph Mankiewicz in 1963 ge
regisseerde film 'Cleopatra' met Elisa-
betyh Taylor, Richard Burton en Rex
Harrison. Het was een door tegensla
gen achtervolgde productie, die aan
vankelijk was gebudgetteerd op 44 mil
joen dollar maar veel en veel duurder
werd.
t
F
theater recensie
Susanne Lammers je
Voorstelling: Finale van het La
Universitair Half Lustrum Theaterf
met Leidsch Studenten Tooneel,
Klapt en The Leiden English
Gezien: 24/4, LAKtheater,
:i lq
Leidse archeoloog heeft aanwijzingen
leiden/gpd - Volgens de Leidse
universitair hoofddocent archeo
logie Diederik Meijer zijn er
steeds meer aanwijzingen dat de
plundering van het Nationaal
Museum in Bagdad deels georga
niseerd was. Zo lieten de plunde
raars replica's staan, terwijl origi
nelen werden meegenomen.
„Enkele van de geroofde kunst
voorwerpen zijn al door de
douane in beslag genomen op
een luchthaven in de VS", zegt
Diederik Meijer. „Dat duidt erop
dat het blijkbaar niet al te moei
lijk is om ze momenteel het land
uit te smokkelen."
Meijer was vorige week een van
de genodigden op een spoed-
conferentie in Parijs waar
UNESCO zich bezon op actie.
De organisatie voor wetenschap
en onderwijs van de VN riep op
tot een onmiddellijk verbod op
de uitvoer van archeologische
voorwerpen uit Irak en tot een
embargo op de handel in Irake
se kunstvoorwerpen.
Of dat veel zal helpen, betwijfelt
Meijer. De geruchten dat de roof
deels georganiseerd was, lijken
volgens hem steeds meer op
waarheid te berusten. De maga
zijnen in de kelder van het mu
seum met sleutels opengemaakt
door mensen die het museum
aan de achterkant waren bin
nengedrongen, terwijl het woe
dende volk door de voordeur
naar binnen kwam."
„Het is zeker niet uitgesloten dat
de diefstallen voor een deel op
bestelling hebben plaatsgevon
den", vermoedt hij. Wie er op
dracht zou kunnen hebben ge
geven om kunstvoorwerpen uit
de Irakese musea te stelen, is
volgens Meijer moeilijk te zeg
gen. „Maar er zijn genoeg schat
rijke verzamelaars die wat dat
betreft weinig scrupules kennen.
In Amerika, Japan, Frankrijk,
Engeland, Zwitserland, noem
maar op. Misschien zit er zelfs
wel een enkele Nederlander tus
sen. Het zijn types die zo heb
zuchtig zijn dat het ze zelfs niet
kan schelen dat ze zo'n object
nooit aan iemand kunnen laten
zien en het altijd in een kluis
moeten bewaren. Als ze er zelf
maar af en toe van kunnen ge
nieten..."
Meijer vreest met name voor de
echte topstukken, die vaak van
edelmetaal zijn vervaardigd.
„Die zijn zó bekend dat ze echt
onverkoopbaar zijn", denkt hij.
„De kans bestaat dan dat gewe
tenloze dieven ze zullen oms
melten zodat ze in elk geval het
goud waarvan ze gemaakt zijn
kunnen verkopen."
leiden - Leerlingen van de Leidse Balletschool Inge van den Broek re
peteren voor de voorstelling die komende zondag te zien is in het
LAKtheater. Jazz- en showdans, klassiek ballet, flamenco, breakdance,
alle stijlen, en alle leeftijdsgroepen, passeren weer de revue in het pro
gramma 'For the Beauty of this'. De balletschool draait haar dertigste
seizoen onder leiding van Inge en Nelleke van den Broek. Behalve de
matinee is er een avondvoorstelling waarvoor nog enkele kaarten te
koop zijn. Foto: Hans Gerritse
muziek recensie
Ken Vos
Concert CVB4. Gezien: 24/4,
Sociëteit De Burcht. Leiden.
Het kwartet CVB4 van Connie van Bin-
sbergen omvat eigenlijk twee genera
ties, contrabassist Ernst van Glerum
naast de relatieve jongelingen Piet Jan
Cramer (accordeon en piano) en Nout
Ingenhousz (drums). Toch scheiden de
geesten zich niet naar de generatie-
grenzen, maar naar de tradities. Cra
mer ën de leidster zijn strakke, door de
rock geïnspireerde alleskunners, terwijl
Glerum en Ingenhousz juist ontspan
nen improvisatoren in de jazztraditie
zijn, die zich moeiteloos kunnen aan
passen aan allerhande stilistische situa
ties. Dat onderscheid bleek vooral in de
eerste set, toen Cramer en Van Bins-
bergen door technische problemen el
kaar nauwelijks konden horen, terwijl
Ingenhousz en Glerum erop los swing
den alsof er niks aan de hand was.
Het repertoire van CVB4 is zoals te ver
wachten grotendeels door Van Binsber-
gen geschreven, stukken waarin melo
disch de rocktraditie meer plaats krijgt
dan de jazzcoventies. Van Binsbergen
houdt van een vol geluid, waardoor een
goede coördinatie essentieel is. De bij
vlagen briljante accordeonist en eigen
zinnig hamerende pianist Cramer had
daar in de eerste set net zoveel moeite
mee als de gitariste. Hij probeerde met
gehamer het communicatieprobleem
op de vleugel te overwinnen, terwijl hij
op de accordeon natuurlijker klonk.
Pas in de tweede set waren de musici
aan de omstandigheden gewend, zodat
Cramer vooral op de trekzak zijn gevoel
voor evenwicht kwijt kon. Nog niet al
tijd even interessant, maar Cramer liet
wel duidelijk horen waartoe hij in staat
is. Van Binsbergen durfde veel duidelij
ker haar typisch legato-fraseringen uit
te spinnen, waardoor het concert aan
spanning won.
Een hoogtepunt was de op Zappa geïn
spireerde gitaarfeature 'I Wasn't Tal-
lang", waarin zowel de ritmesectie als
Van Binsbergen lieten horen dat ook
deze grootheid stilistisch uitvergroot
kan worden. Het leuke van CVB4 is dat
in de Europese muziekscène geen ver
gelijkbare stilistische fusie te vinden is.
Op het eind oogstte CVB4 tamelijk ge
makkelijk bijval met funky stukken in
de jazztraditie, maar de kracht van de
groep ligt juist in de samensmelting
van rock-esthetiek met jazz-vrijheid.
Vijf jaar wachten is te tl
Daarom vond het organise
comité van het Leids Uri
tair Lustrum Theaterfestivj
Leids Universitair Half Lui
Theaterfestival uit. Alle din
mers moesten als uitgang i
voor hun bijdrage aan dep<
tra editie het stuk 'Uilensjfci
nemen, dat Hugo Claus spi
voor het lustrum van 1965.|d
De finalist van de eerste pi
ronde op 5 maart, het L^n
Studenten Tooneel, kre^ij
wisselbokaal uiteindelijk t
De voorzitter van de final
en voormalig rector map
Wagenaar noemde hun biL
een mooie mengeling van
aliteit en het oorspronjj
verhaal. Maar de musicalaj
aanpak liep Tijls speu*i
naar de zeven deugden (e
voor de voeten. En daarbjh
'Op zoek naar de zeven' b4 r
de meest statische bijdraai
de avond. Het LST booau
gezongen liedjes, maar 5c
leerde te veel op de komei
terige Tijl-figuur, die alle;
elkaar moest praten en sp41
Alles Klapt maakte met I
Fuit' de 'wild card' die zeïr
tweede voorronde op 27 j»c
kregen waar, door veel stjli
en gestroomlijnder te sjv
Ook zij verwerkten de ag;
teit, met kritische verwijl
naar Fortuynisme, maar 1€
fonkelde het verhaal, dar
kleine accenten een eigei£
kreeg. Kleine poëtische
sten, zoals het stralende D
dat Nele en Tijl komt begrle
deden hun deel in het peid
lijk en geloofwaardig makei
twee totaal verschillende lie
geschiedenissen. h
Voor het persoonlijke waie
plaats bij de winnaars vr
tweede voorronde, de In
English Freshers, die met fc
mijlslaarzen door de gesclv
nis van de mensheid raasdo
snelle, korte taferelen mah
hardhandig duidelijk dat 2
reld er niet op vooruit gegil
De acteerprestaties zijn zdn
dat hun visie op revoluqt:
recht de wisselbokaal vil
LUHLT kreeg. Met een Ie
tisch gevoel voor humie
voortreffelijk groepswerk
het LEF zien tot welke pi
pen de mensheid in staat i
als hoogtepunt de zo keuj|
ginnende Amerikaanse R
tie: de Boston Teaparti
MacDonald leert de Eifn
theezakjes gebruiken en a»r
fratemi-thee, zelfs tussen Fe
sen en Amerikanen, niet bei
Th
=ie
theater recensie
Wijnand Zeilstra
Voorstelling: 'Slaaf of niet verslaafd'
programma van en door Jörgen
Raymann. Gezien: 24/4, Leidse
Schouwburg.
Als humor goed is voor de cul
turele integratie, dan zou je de
Surinaamse cabaretier Jörgen
Raymann een belangrijke rol
van maatschappelijk betekenis
kunnen toedichten. De pu-
bliekssamenstelling in de (uit
verkochte) schouwburg is bij
voorbeeld gekleurder dan ge
woonlijk. Maar dat is nog
slechts een opmerkelijk detail.
Tussen de regels door speelt
Raymann nog altijd bestaande
wederzijdse vooroordelen gees
tig tegen elkaar uit. Zonder sar
casme, veelal met een relative
rende glimlach. Soms gebeurt
dat zelfs op heel elementair ni
veau: bijvoorbeeld Hollandse
krenterigheid tegenover Suri
naamse te-laat-komerij.
De sfeer in rijn programma's is
dan ook ontspannen; geen zwa
re boodschap, maar beslist ook
niet alleen lol om de lol. Ray
mann wil wel degelijk iets te ver
tellen hebben. Daarbij is hij qua
vorm zo vertrouwd met de we
reld van stand-up comedy dat
hij perfect op geluiden uit de
zaal kan reageren. Gisteravond
had hij op dat punt pech, ook al
probeerde hij enkele toeschou
wers uit hun tent te lokken.
Zet je rijn nieuwe programma af
tegen het vorige, dan valt op dat
het ondanks rile positieve kan
ten minder sprankelend van op
zet is. De multiculturele humor
binnen een verhalende context
kan ditmaal niet verhinderen
dat 'Slaaf of niet verslaafd' rond
uit saaier is geworden dan je op
grond van eerdere ervaringen
zou verwachten. Dat is waar
schijnlijk vooral toe te schrijven
aan de verhaallijn die in dit pro
gramma op den duur beper
kend gaat werken.
Hoe riet dat verhaal er ditmaal
uit? We schrijven 2020 in Fort
Europa. De regels voor toelating
rijn zo aangescherpt dat het
nauwelijks nog mogelijk is om
binnen te komen. De verschil
lende persoonlijkheden in Ray
mann verzetten zich daal.
De gehele show is als hefl
opgebouwd uit poginge
alsnog het afgesloten bfi
binnen te dringen.
Dit uitgangspunt biedt cF
gelijkheid om enkele typef^
te voeren. Daar ritten aqj
leuke momenten tussen."
de hieruit voortvloeiende*-
siegebeurtenissen rijn laiJ1
altijd leuk genoeg om nfÉ
betreffende typeq'e te 1$
scoren.
Bovendien krijgt een d£(
concept op den duur ten
onder een zekere voorspi
heid. Wéér komt de ho4l
soon in een vreemd land
probeert hij tevergeefs
land een toekomst op tl
londen - Eerder was ze al een Bond-girl, dit keer kruipt ze in de huid van een gemuteerde superheld: de
Nederlandse actrice Famke Janssen. Gisteren arriveerde ze samen met Rebecca Romijn-Stamos (links) in
Londen voor de wereldpremière van 'X-Men 2'. Net als het eerste deel uit 2000 is ook deze film gebaseerd
op de Marvel stripboeken, die inmiddels een cultstatus hebben bereikt. In dit tweede deel bundelen de su
perhelden hun krachten om de voormalige topmilitair William Striker, die een bedreiging voor de wereld
vormt, omver te werpen. Naast Janssen en Romijn-Stamos vervullen onder meer de Britten Sir lan Mckellen
en Patrick Stewart en de Amerikaanse actrice Halle Berry een rol. Foto: Reuters/Kieran Doherty
theater recensie
Margriet Prinssen
Voorstelling: 'Da Vinei en de drol' door
Toneelschuur Producties. Tekst Roland
Topor. Regie: Jennifer Drabbe Spel:
Malou Gorter, Sanne den Hartogh, Kees
Hulst, Constance Kruis, Joep
Onderdelinden, Tjitske Reidinga. Gezien:
16/4, Toneelschuur, Haarlem. Nog te
zien: 2 en 3 mei, LAKtheater, Leiden en 8
mei, Parktheater, Alphen a/d Rijn.
„Er rijn mensen die niets van
zichzelf achterlaten dan over
volle latrines", zei Da Vinei ooit.
Een levensgrote reproductie van
rijn Mona Lisa vormt de enige
versiering in het strak vormge
geven huis van de familie Mo-
reau. Vooral de heer des huizes,
een hoge politiefunctionaris,
dweept met Da Vinei. Hij heeft
een uitgesproken afkeer van
mensen die zich te pas en te on
pas laten gaan. Zelfs de nu een
maal noodzakelijke stoelgang is
hem een doom in het oog. Voeg
daarbij dat het toilet van de fa
milie voortdurend verstopt rit
en de belangrijkste ingrediënten
voor de nieuwe Toneelschuur
productie, 'Da Vinei en de drol',
rijn aanwezig.
Absurdisme voert de boventoon
in deze kluchtige schets die is
opgezet als een 'whodunnit'.
Het zoeken is in dit geval niet
naar een moordenaar, maar
naar degene die verantwoorde
lijk is voor de steeds verder uit
de hand lopende (letterlijk!)
hoeveelheid stront die er gepro
duceerd wordt. Maar liefst 22
weckflessen vol poep staan er
op een gegeven moment op een
rijtje, de wc-pot loopt steeds
verder over en aan het eind van
de voorstelling rit alles en ieder
een onder, met uitzondering
van de heer des huizes.
De fecaliënklucht is strak vorm
gegeven en geregisseerd. Het
decor bestaat uit een huis van
twee verdiepingen; boven be
vindt zich de salon, beneden
staat centraal het verstopte toi
let.
Door de glazen wand ben je als
toeschouwer letterlijk een voy
eur. En dan blijkt dat ook de on
kreukbare hoofdcommissaris
het niet kan laten om rijn vrou
welijk bezoek even te betasten
bij een rondleiding door het
huis en dat hij tegenovP.
verstandelijk gehandicapt^
ronduit gewelddadig is.
Beschaving is in dit stiL
flinterdun laagje waaronf
elementaire driften
krijgen. Dat levert af
geestige scènes op zoali
neer mevrouw Moreau iw'
panty op de enkels pi
haar onwillige man te vei
De show steelt Tjitske R<
die van het eten van een
pure slapstick maakt.
Erg diep gaat het allem;
'Da Vinei en de drol' is
mendalletje, knap gesp<
vormgegeven, dat wel.
ongeschikt voor mense
gevoelige magen en/of t
en een aanrader voor r
die dol rijn op drollenkolt