'Tien procent zieken sterft door SARS' BUITENLAND De SARS-tamtam heeft in Peking het meeste gezag Amerikanen mijden zelfs kust Normandië Giscard d'Estaing negeert 'dwergen' in de EU Noord-Korea eist dat Amerika toon matigt Iran ontkent bemoeienis met sji'ieten Het trauma van Erfurt Toch nog akkoord Arafat met Abbas over regering Bergen dollars in Irak raadsel voor Amerika Istraf geëist ii sekteleider Het openbaar ministe- kyo heeft vandaag de if geëist tegen Shoko de leider van de sekte inrikyo die in 1995 het rin liet ontsnappen in j van Tokyo. Het proces ahara (48) duurt al ze- Met de eis is de zaak niet ten einde. In ok- de verdediging aan de ;n uitspraak volgt in )lgend jaar, waarna nog »roep kan volgen. in bij aanslag ation Israël iM - Op het station van a in het midden van Is- mmorgen tijdens de zelfmoordaanslag ge- Daardoor vielen twee n raakten dertien men- ond. De Palestijnse rdenaar bracht de ex- n tot ontploffing bij de ran het recent geopen- in, toen een veiligheids- t hem probeerde tegen pn. De beambte kwam pais de dader. De al-Aq- tlaren Brigades, een jortgekomen uit al-Fa- jde Palestijnse president leeft de verantwoorde- risten Algerije lelijk schild' De 31 vermiste toeris- Algerijnse Sahara, on- le IJmuidenaar Arjen worden door een terro- splintergroep gebruikt elijk schild tegen het it meldt het Oostenrijk- )lad Profil. Het blad afgelopen weken va- lieuws over de groep, e verdwenen avonturi- iok tien Oostenrijkers, uisterde berichten con- de autoriteiten dat de tn de gegijzelden rela- behandelen. ta verbiedt inking RMS Indonesië heeft de p 25 april van de pro van de Vrije Republiek -Molukken (RMS) ver- Iet leger verspreidde jen in Ambon-Stad met (chuwing dat geen en- penking wordt toege- pndag arresteerde de even mensen, die van den de RMS-vlag te B jaar na het uitroepen epubliek. Jakarta vreest gevechten tussen chris- imoslims. De regering Jiristelijke RMS verblijft Igschap in Nederland. t en wapens ak in de VS ton - Een technicus merikaanse zender Fox een verslaggever van Boston Herald zijn bij ast uit Irak op Ameri- liegvelden aangehou- lat ze Iraakse kunst- jen in hun bagage Ook doken de afgelo- :n ook gestolen pronk- >p in bagage van Ame- onder wie een militair, hier niet om souvenirs [strofeeën, maar om objecten. De douane oorwerpen, vooral jen, terugsturen. Bij de ;aat het onder meer ;ouden Kalasjnikov. 1 Cyprus na )r weer open Ruim 4700 Griekse en yprioten zijn gisteren tussen de twee delen eiland overgestoken, voor het eerst in 29 jaar ïogelijk was. De open- an de grens is een be an het Turkse Noord- /olgens de Grieks-Cy- e regering wil de priotische leider izo de aandacht aflei- zijn weigering om ak- gaan met een door de jesteld herenigings- or die weigering kan alleen het Griekse deel us zich aansluiten bij lese Unie. N-macht in kust te duur k - De VS verhinderen iiligheidsraad van de e Naties een kleine acht naar het West- ie Ivoorkust stuurt, ton vindt een Frans r 255 man VN-perso- uur. Ivoorkust is na van gewelddaden et- deeld, ondanks vre- jrden. De VN-missie juw geweld voorko- 1 kosten per jaar: 27 dollar. Amerika steekt pden in de oorlog te- et herstel van Irak. Van [ton mag VN-aanwezig- oorkust maximaal 9 osten. De VS zweren zwaren niets te maken et het feit dat het een betreft. donderdag 24 april 2003 hong kong - Het percentage SARS-patiënten dat door de ern stige longziekte overlijdt, is vol gens een deskundige in Hong Kong veel hoger dan de 5 of 6 procent die tot nu toe wordt aan genomen. Sydney Chung Sheung- chee van de Chinese universiteit in Hong Kong schat het sterftecij fer vandaag in de South China Morning Post op 'tenminste 10 procent'. China, het zwaarst getroffen land, meldde vandaag 125 nieu we patiënten en acht doden. De hoofdstad Peking heeft nood maatregelen aangekondigd in de strijd tegen SARS. Het staats- persbureau Xinhua meldt dat de autoriteiten mensen en comple te gebouwen in quarantaine mogen plaatsen als het vermoe den bestaat dat er contact is ge weest met het virus dat de long aandoening veroorzaakt. Een ziekenhuis met bedden voor 1200 patiënten was het eer ste grote gebouw waar de politie de deuren afgrendelde voor de buitenwereld. Niemand van de patiënten of de 2300 medewer kers mag het universiteitszie kenhuis de komende tien dagen nog in of uit. Ook Taiwan sloot een ziekenhuis in Taipei, nadat daar op één dag drie artsen en twee patiënten met SARS wer den besmet. De ministers van volksgezond heid van diverse Aziatische lan den komen volgende week in Thailand bijeen om de strategie tegen SARS te bepalen. Vietnam denkt de ziekte bijna onder de duim te hebben. Als de komen de dagen geen nieuwe gevallen worden gemeld, verklaart het land maandag dat de kwaal on der controle is. De angst voor besmetting met het virus neemt ook elders hand over hand toe. De Wereldge zondheidsorganisatie vaardigde gisteren een negatief reisadvies uit voor Peking, de Chinese pro vincie Shanxi en de Canadese stad Toronto, waar inmiddels zestien mensen zijn bezweken aan de ziekte. Het advies is door Buitenlandse Zaken in Den Haag en de ANVR overgeno men. Toronto is woedend. Elders nemen de autoriteiten drastische maatregelen. Mensen met SARS-verschijnselen krijgen in Frankrijk verplicht quarantai ne in een ziekenhuis, of ze dat willen of niet. Australië kondig de celstraffen of boetes aan voor mensen die zich 'onverantwoor delijk' gedragen. door onze correspondent Gert-Jan Broere Peking - Er is nog geen sprake van paniek, maar de angst re geert in Peking nu bekend is dat China's hoofdstad zo'n 700 SARS- patiënten telt. Vooral de geruch tenmolen voedt het gevoel dat de epidemie nog lang niet over zijn hoogtepunt heen is. Bij het Achtermeer, Pekings idyllische openlucht-bejaarden- soos ten noorden van de Verbo den Stad, kabbelt het leven voort alsof er geen SARS bestaat. De ouderen kaarten of spelen mahjong in de schaduw van een boom, terwijl een bries de koelte van het meer in hun richting blaast. Niemand draagt een mondkap. „Ach, We hebben er gere rampen overleefd. We ma ken ons niet druk over een vi- rusje", zegt een van de kaarters terwijl hij kort opkijkt. Maar de onverschilligheid van de oudjes geldt niet voor de hele bevolking van Peking. Onder het oppervlakte broeit het. SARS trekt een spoor van angst door de stad. Gevoed door een door malende geruchtenmolen ont staat er steeds meer een crisis sfeer. Tot nu toe wordt de angst slechts sporadisch zichtbaar, door een run op de apotheken of het hamsteren dat in bepaal de delen van Peking al begon nen is. Maar er lijkt weinig no dig voor er échte paniek uit breekt. De openheid van zaken die de autoriteiten sinds het weekeinde geven, heeft de vrees onder de door onze correspondent Henk Glimmerveen caen - Welgeteld twee winkel straatjes zijn er in Houlgate, één van de talloze badplaatsjes aan de Normandische kust. Niets wijst op het roerige verleden van het dorp. Alleen een affiche op het raam van een bakker herin nert aan D-Day in juni 1944. 'Welcome to our liberators' - welkom aan onze bevrijders. Net als de tientallen collega- badplaatsen moet Houlgate het sinds jaar en dag hebben van Amerikaanse en Britse toeristen. Vooral voor Amerikanen is Nor mandië 'heilige grond'. De helft van alle buitenlandse bezoekers komt uit de States. Maar dit jaar is er de klad in gekomen. De Yankees laten het op grote schaal afweten, en iedereen vraagt zich af of de 'Grote Boy cot' is begonnen. De Franse opstelling in het Irak- conflict heeft in de VS tot bittere teheran-washington/afp-rtr - De Amerikaanse regering sugge reert volgens Iran ten onrechte dat Teheran zich in Iraks interne zaken mengt. De Iraanse minis ter van buitenlandse zaken Kharrazi zei vandaag tijdens een persconferentie dat zijn land niet bezig is de politieke rol van de sji'ieten in het buurland te bevorderen. De VS lieten het sji'itische Iran een dag eerder weten dat het zich niet moet bemoeien met Irak. „Natuurlijk is de meerder heid van Irak sji'itisch, maar voor ons zijn sji'ieten, soennie ten, Turkmenen en Arabieren gelijk, en moet iedereen een rol spelen in een democratisch Irak", aldu Kharazzi. Ook de door Iran gesteunde Iraakse sji'itische leider Moham med Baqir al-Hakim benadrukte gisteren dat er van een islamiti sche republiek in Irak voorals nog geen sprake zal zijn. Volgens hem moet er in Irak een scheiding tussen 'kerk' en staat komen. „We moeten geen kopie maken van de Iraanse revolutie en die in Irak toepassen." De chef van de militaire inlich tingendienst van Irak, generaal Zuhayr al-Naqib, heeft zich gis teren in Bagdad overgegeven aan de Amerikaanse militairen in de stad. Hetzelfde deed de Iraakse minister van handel, Mohammed Mehdi Saleh. Elders in de stad arresteerden de Amerikanen een afdelings hoofd van de Iraakse geheime dienst, Salim Said Khalaf al-Ju- mayli en de chef luchtafweer Muzahem Saab Hassan al-Tikri- ti. Bij de aanhouding van Salim al-Jumayli is volgens de Ameri kaanse woordvoerders een 'vij and' gedood. De anestant leid de de afdeling Amerika van de geheime dienst, en zou dus in formatie kunnen geven over mensen die in de VS voor Irak spioneerden. reacties geleid. In Parijs werd aanvankelijk meesmuilend ge reageerd op de oproepen om Franse producten te boycotten, maar in de toeristische sector voelde men onmiddellijk de ge volgen. Groepsreizen van bedrij ven naar de Franse hoofdstad werden plotseling geannuleerd, en nu lijken ook de bedevaarts oorden in Normandië het te moeten ontgelden. „Ik weet natuurlijk niet of er een verband is tussen Irak en de da ling van het aantal Amerika nen", zegt manager Willy Grévin van het tussen Bayeux en Caen gelegen kasteel Audrieu, dat al sinds de oorlog onderdak ver leent aan Amerikaanse soldaten en officieren. „Het enige dat ik merk is dat ik dit jaar 60 procent minder klanten heb dan vorig jaar. De situatie is zeer ernstig. Ik wacht met spanning op reser veringen voor het najaar. Vorig jaar had ik er al een aantal, nu nog niks", moppert Grévin. Zijn collega van het Mercure- hotel bij Omaha Beach in Port en-Bessin is al even somber. In juni 1944 werd er twee dagen hevig gevochten, en toen was Port-en-Bessin bevrijd. Het stadje heeft nauwelijks te lijden gehad van de oorlog, en is sindsdien een geliefd vakantie verblijf voor veteranen. „Dit voorjaar had ik gerekend op zes groepen van vijftig, die twee nachten zouden blijven", zegt mevrouw Anquetil. „Ze komen elk jaar. Alles is altijd in goede harmonie gegaan, er Frankrijk verdedigt optreden Irak-crisis Frankrijk verdient het niet 'gestraft' te worden voor zijn op stelling in de Irak-crisis. Dat zei minister van buitenlandse zaken De Viilepin gisteren in reactie op dreigende taal van zijn Amerikaanse collega Powell. „Frankrijk heeft gehandeld naar zijn overtuigingen en principes", zei De Viilepin tijdens een bezoek aan Jordanië. „Een zeer grote meerderheid van de internationale gemeenschap stond bovendien achter ons." Powell zei dinsdag dat Frankrijk 'de gevolgen zal moe ten dragen' van het blokkeren van een VN-resoluüe die de aanval op Irak legitimiteit had moeten geven, Powell weidde niet nader uit over de aard van de maatregelen. waren geen klachten. Maar dit jaar zijn ze niet gekomen." An quetil zegt ervan overtuigd te zijn dat de anti-Franse stem ming in de VS daar de oorzaak van is. Enkele annulering herin nert in vrij scherpe bewoordin gen aan het optreden van de Franse regering. Grévin daaren tegen gelooft dat eerder sprake is van een algemene trend. „Na de aanslagen van 11 september nemen Amerikanen steeds min der het vliegtuig. Dat wreekt zich nu." Maar bij de Kamer van Koop handel in Caen is men daar niet van overtuigd. Als spectaculair voorbeeld noemt men daar de Amerikaanse miljardair Allan Stem. Hij annuleerde de bouw van een miljoenenjacht bij een Normandische scheepswerf. „Gezien de Franse houding kan ik geen zaken met u doen", schreef Stem. „Gelieve mijn be slissing aan uw regering over te brengen." erfurt - Een leerling van het Gutenberg Gymnasium in het Duitse Er- furt herdenkt bij het 'monument' in het gebouw dat een jaar geleden een scholier zestien mensen doodschoot en daarna zichzelf van het le ven beroofde. De 19-jarige, wegens slechte resultaten op wraak belus te Robert Steinhauser, zaaide met een pistool en een riotgun dood en verderf. Een jaar na het drama zijn de school, de leerlingen, de ouders bevolking niet kunnen wegne men. Dat komt grotendeels om dat niemand de overheid meer gelooft. Het ontslag van de mi nister van gezondheidszorg en de burgemeester van Peking, die weken lang riepen dat alles on der controle was, is met instem ming begroet. Maar velen zijn er van overtuigd dat het werkelijke aantal SARS-patiënten veel ho ger ligt dan de officiële cijfers. Het gevolg is dat de tamtam meer gezag heeft dan de zalven de woorden van de overheid. Gelanceerd door moderne tech nieken als sms deed gisteren het gerucht de ronde dat SARS-pa tiënten massaal van normale ziekenhuizen naar een van de achttien aangewezen opvang centra zouden worden gebracht. Iedereen werd opgeroepen bin nen te blijven, omdat het coro navirus uit de ambulance zou kunnen ontsnappen en achtelo ze omstanders zou kunnen be smetten. Een ander hardnekkig verhaal is dat de autoriteiten overwegen Peking helemaal van de buiten wereld af te sluiten om verdere verspreiding te voorkomen. Het heeft geleid tot een stormloop op bepaalde voedingsmiddelen, zoals rijst en meel. Sommigen nemen helemaal geen risico en ontvluchten de stad, nu het nog kan. Het zijn dergelijke uitwassen die de machthebbers in Peking de den beseffen dat de grootste be dreiging van hun zo fanatiek ge koesterde stabiliteit niet SARS zelf is, maar de eigen dodelijke stilte. Hoewel dat inzicht rijkelijk laat kwam, neemt China's poli tieke top geen halve maatrege- en de stad nog niet over het trauma heen. Veel scholieren krijgen nog altijd hulp, of zochten een andere school omdat ze niet met de herin nering kunnen leven. De komende dagen worden diverse herden kingsbijeenkomsten voor de slachtoffers gehouden. Foto: GPD/Werchter Markus brussel/gpd - Het verzet van de kleine landen binnen de EU heeft op Valérie Giscard d'Es- taing geen enkele indruk ge maakt. De voorzitter van de Eu ropese Conventie, die de her vorming van de Unie voorbe reidt, trekt zich van de kritiek van de 'dwergen' niets aan en wil toch een vaste voorzitter voor de EU. Maar de Europese Commissie, het dagelijks be stuur van de Unie, verwees zijn ideeën voorstellen gisteren al meteen naar de prullenbak. Achttien kleinere landen, waar onder Nederland, lieten vorige week weten dat zij niets voelen voor een machtige 'superpresi dent'. Premier Balkenende voor spelde dat Giscard niet meer om dat massale protest heen zou kunnen, maar kreeg gisteren ongelijk. Giscard d'Estaing wil dat het elk halljaar wisselende voorzitterschap van de Unie wordt vervangen door één man of vrouw met ervaring als rege ringsleider of staatshoofd, die tweeënhalf jaar aanblijft. Daar naast moet een Europese minis ter van buitenlandse zaken wor den benoemd, die vijf jaar blijft zitten. Met deze ideeën zit Gis card op de lijn van de grote lan den Spanje, Italië, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië en Polen. De 'dwergen' voelen er niets-jvoor omdat zij vrezen dat zo'n vaste voorzitter zijn oren zal laten hangen naar de grote landeri en dat hun invloed ver loren zal gaan. Ook de Europese Commissie is bang voor haar positie, en vreest dat de voor stellen van Giscard het kwetsba re evenwicht in de Unie onder uit halen Giscard herinnerde er onlangs aan dat de opstandige kleine landen niet meer dan een kwart uitmaken van de bevol king de Europese Unie. len meer. Vanaf vandaag zijn al le scholen op slot, en de natio nale vakantie in verband met Dag van de Arbeid op 1 mei is teruggebracht van zeven naar drie dagen. Iedereen is opgeroe pen vooral niet op reis te gaan. Dat betekent een enorme slag voor de toeristenindustrie, die toch al in zwaar weer terecht was gekomen, omdat veel bui tenlanders wegblijven. De in vloed op het bedrijfsleven is vooralsnog minimaal. „Een za kenman gaat daar waar geld te verdienen is", zegt een Fin, die in de telecommunicatie werkt'. „Zaken doen betekent risico's nemen. Daar valt wat mij betreft SARS ook onder." Zelfs in Guangdong, de bakermat van SARS, is het 'business as usual', met opnieuw een stijging van de export in de eerste drie maan den van dit jaar van bijna tien procent. Voorlopig lijkt behalve het toe risme alleen het openbaar ver voer in Peking zwaar te lijden te hebben. De geruststelling dat de bussen en metrowagons elke ochtend worden gedesinfec teerd, maakt de angst er bij Hu Wenduan niet minder om. Ze ging tot vorige week met de bus en metro naar haar werk. Kos ten: nog geen euro. Maar nu neemt ze de taxi en zet ze de ra men wijd open. De taxiritten kosten haar 8 euro - per dag. Het betekent dat ze in een maand tijd meer uitgeeft aan vervoer dan de 110 euro die ze verdient. „Dat maakt niet uit. Ik heb nog spaargeld. Boven dien heeft mijn man ook nog een inkomen. Ik neem gewoon het risico niet." ramallah/anp-afp-rtr-dpa - De Palestijnse leider Arafat en pre mier Mahmoud Abbas hebben gisteren toch nog een akkoord gesloten over de samenstelling van een nieuwe Palestijnse rege ring. Dat maakt een eind aan een langdurige impasse in de besprekingen over het toekom stige Palestijns bestuur. De Amerikaanse regering noem de het einde van de machtsstrijd een positieve stap. Palestijnse kopstukken riepen de interna tionale gemeenschap op het eerder aangekondige vredesplan voor de regio meteen bekend te maken. Ook Jeruzalem huldigde de overeenstemming. Het conflict tussen Arafat en de hervormingsgezinde, door het buitenland gesteunde Abbas ging over de invulling van de post van minister van binnen landse zaken. Abbas wilde daar Mohammed Dahlan hebben, de voormalige chef van de veilig heidsdienst in Gaza en een te genstander van Arafat. Arafat wilde echter zijn invloed op het veiligheidsapparaat niet verliezen. Het compromis voorziet erin dat Abbas zelf Binnenlandse Za ken gaat leiden, en dat Dahlan verantwoordelijk wordt voor veiligheidszaken. Volgens func tionarissen die nauw bij de ge sprekken betrokken waren, wei gerde Abbas uiteindelijk direct overleg met Arafat. De spannin gen waren zó hoog opgelopen dat Abbas enkele malen dreigde zijn premierspost op te geven. De chef van de Egyptische vei ligheidsdienst Omar Suleiman bemiddelde uiteindelijk in het conflict. peking-tokyo/rtr-anp - Pas als de Verenigde Staten hun 'vijan dige houding' laten varen, kan er sprake zijn van hernieuwde inspecties van Noord-Koreaanse nucleaire installaties of de ont manteling daarvan. Dat meldde het officiële Noord-Koreaanse persbureau KCNA vanmorgen. Ook vindt KCNA dat de VS hun eigen nucleaire programma's moeten openstellen voor in specties. Het bureau wordt gezien als spreekbuis van de regering. Die praat met Amerikaanse en Chi nese afgezanten in Peking over de grote spanningen tussen de VS en Noord-Korea. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Powell sprak gisteren met zijn Chinese collega Li Zhaoxing na afloop van de eerste dag van gesprek ken. Details werden nit bekend gemaakt. Er wordt vooralsnog niet veel verwacht van van het overleg, dat duurt tot en met vrijdag. De VS willen voorkomen dat het stalinistische Noord-Korea kernwapens maakt. Washington maakte daarom afspraken met Pyongyang over de Noord-Kore aanse kerncentrales. In oktober vorig jaar kwamen de VS tot de conclusie dat Noord-Korea die afspraken schond. Sindsdien lo pen de spanningen steeds ver der op. De gesprekken in Peking vormen de eerste directe con tacten om de crisis te bezweren. Washington/AP - Hoewel Irak al dertien jaar onder economische sancties zucht, worden in het land letterlijk bergen geld aan getroffen. Tot nu toe zijn hon derden miljoenen Amerikaanse dollars opgedoken. Zowel in Irak als in de VS wordt nu on derzocht waar al dat geld toch vandaan is gekomen. Dat blijkt een lastige opgave. De dollars kunnen het land op al lerlei manieren zijn binnenge smokkeld. In Bagdad vonden Amerikaanse militairen liefst 600 miljoen dol lar in bundeltjes van 100-dollar- biljetten, verstopt achter een muur. Het 100-dollarbiljet is buiten de VS het meest vervalste dat er bestaat. Gisteren werd nog eens 112 miljoen dollar op gespoord. Dat geld was verbor gen in zeven dierenasielen. Het traceren van geld is inge wikkeld. Serienummers zijn be hulpzaam, maar aan de hand daarvan kan alleen worden na gegaan wat de eerste bestem ming $an de biljetten was. „Daarom is het essentieel dat er bewijs van transacties wordt ge vonden", zegt Jimmy Gurule, die tot voor kort het Amerikaan se bureau leidde dat geldschie ters en tegoeden van terreurbe wegingen opspoort!* Volgens Gurule komt het geld mogelijk ook van het olie-voor- voedsel programma. Die VN-re- geling ging in 1995 van start. Irak mocht olie exporteren, als de opbrengsten werden besteed aan voedsel, medicijnen en hu manitaire goederen voor de be volking. De nu gevonden dollars worden gebruikt voor de weder opbouw van het land, maar al leen als is bewezen dat de biljet ten echt zijn. Buiten Irak is volgens Washing ton nog eens zo'n 1,2 miljard dollar aan Iraakse tegoeden blootgelegd, en er zal waar schijnlijk nog veel meer volgen. De VS zeiden vorig jaar dat Irak tussen 1997 en 2001 ruim 6,5 miljard dollar heeft binnenge haald met oliesmokkel en ande- "re illegale praktijken. Inwoners van Peking, voorzien van mondkapjes, slaan uit paniek op grote schaal voedselvoorraden in. Foto: AP/NgHan Guan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 7