'Leeftijdsgrens AOW moet omhoog'
ECONOMIE
Hallmark wil niet alles op één kaart zetten
Niet wachten met aanvragen van energiepremie
Vakcentrale FNV vindt voorstel ondernemerskoepel VNO-NCW onbespreekbaar
Nederlander blijft pott<
Balkenende nieuwe Coli
OAD wint prijs
Koning Willem I
den haag - De Koning Willem I
Prijs gaat dit jaar naar reisorga
nisatie OAD. De onderneming
uit Holten krijgt de prestigieuze
prijs omdat het jaren onderne
merschap op uitstekende wijze
vervult', aldus de stichting on
der voorzitterschap van presi
dent Wellink van De Neder-
landsche Bank. OAD stamt uit
de jaren twintig van de vorige
eeuw, is groot geworden in het
busvervoer, maar biedt nu ook
reizen aan voor met de auto,
trein of vliegtuig. Vorig jaar
werd de prijs door prins Willem
Alexander uitgereikt aan het
transportbedrijf Mammoet,
voor het bergen van de Russi
sche onderzeeër Koers k.
OPG vecht lagere
medicijnprijs aan
utrecht - OPG gaat het besluit
van minister De Geus(volksge-
zondheid) om in te grijpen in
de prijzen van medicijnen aan
vechten. De apothekersorgani
satie vindt dat de maatregel, die
1 mei ingaat, ondeugdelijk is
gemotiveerd en onzorgvuldig
tot stand is gekomen. Ook vindt
OPG dat de overheid de belan
gen van betrokkenen (lees de
apothekers) onzorgvuldig heeft
meegewogen. Donderdag
vraagt OPG het College van Be
roep voor het Bedrijfsleven het
besluit te schorsen. OPG zegt
daarin te worden bijgestaan
door diverse organisaties van
apothekers. Apothekers moeten
een deel van hun inkoopkorting
doorgeven aan de patiënt.
Diesel wordt i
cent goedkoper
den haag - Diesel is een cent
goedkoper geworden. Marktlei
der Shell verlaagde zijn advies
prijs gisteren naar 79,5 cent per
liter. De prijzen van benzine
blijven ongewijzigd. Benzine
werd afgelopen dinsdag goed
koper. voor de tweede keer bin
nen een week. Een liter euro
ongelood kost nu 1,149 euro.
Even niet pinnen
de Postbank
bij
Amsterdam - Klanten van de
Postbank hadden gisterochtend
enige tijd hinder bij het afreke
nen met hun pinpas. Wegens
een technische storing liepen
betalingen niet via de banlc,
maar direct via Interpay, die het
elektronisch betalingsverkeer in
Nederland regelt. Normaal
geeft een bank zelf zijn fiat aan
elke transactie. Die controle viel
even weg. Postbankklanten
konden daardoor nog wel geld
pinnen, maar tot een bepaalde
hoogte. Welk bedrag Interpay
maximaal 'autoriseerde', wilde
een woordvoerder van de orga
nisatie gisteren niet zeggen. In
terpay mag om veiligheidsrede
nen maar beperkte bedragen
accepteren.
'Vraag naar werk
in deeltijd taant'
den haag - De werkloosheid
onder vrouwen stijgt steeds
sneller. Dat komt vooral door
dat bedrijven hun vacatures
willen vervullen met mensen
die fulltime aan de slag kunnen.
Vrouwen willen of kunnen we
gens zorgtaken vaak niet fullti
me aan de slag. Dat zegt direc
teur Andringa van Randstad
Nederland. „Nu de werkloos
heid oploopt, gaan bedrijven
weer hun eisen stellen. Ze heb
ben vaak liever iemand die vol
tijd kan werken dan iemand die
alleen in deeltijd aan de slag
kan", aldus Andringa. Volgens
het CBS waren het eerste kwar
taal van dit jaar 178.000 vrou
wen werkloos.
Geen beurspagina
Amsterdam - In de krant van
vandaag is geen pagina met het
wekelijkse beursoverzicht opge
nomen. In verband met Goede
Vrijdag was de Euronext-effec
tenbeurs in Amsterdam giste
ren gesloten. Daarom plaatsten
wij reeds in de krant van giste
ren dit weekoverzicht.
zaterdag 19 APRIL 200J
den haag/anp De AOW in de
huidige vorm wordt onbetaal
baar, vinden de Nederlandse
werkgevers. Ondernemersorga
nisatie VNO-NCW denkt financi
ële ruimte te vinden door oude
ren pas later dan hun 65ste AOW
te laten ontvangen. Op steun
van de vakbonden hoeven de
werkgevers niet te rekenen.
Voor de vakcentrale FNV is een
hogere AOW-leeftijd absoluut
onbespreekbaar.
De kem van het probleem ligt
in de vergrijzing van Neder
land. Tegenover de groeiende
groep ouderen staan steeds
minder werkenden.
De kosten van de AOW dreigen
daarmee uit de hand te lopen.
De AOW, een basispensioen,
wordt immers opgebracht door
de werkenden. Die betalen een
premie van 17,9 procent van
hun belastbaar inkomen. Dat
geld komt via een omslagstelsel
direct ten goede aan de pensi
oengerechtigden.
In Nederland heeft iedereen
vanaf 65 jaar recht op een
AOW-uitkering. Vorig jaar ont
vingen 2,4 miljoen AOWers 21
miljard euro aan uitkeringen,
zo blijkt uit cijfers van de Socia
le Verzekeringsbank. Een al
leenstaande ontvangt per
maand aan 951,19 euro (bruto),
een echtpaar krijgt twee keer
654,29 euro.
De AOW is de eerste pijler van
de oudedagsvoorziening. De
tweede is het pensioen dat
werknemers tijdens hun ar
beidzame leven bij hun werk
gever opbouwen. In de discus
sie over de betaalbaarheid van
pensioenen is al veelvuldig ge
sproken over langer doorwer
ken. Nu dreigt ook de leeftijds
grens voor de AOW een discus
sie-onderwerp te worden.
Nederlanders beginnen, verge
leken met veertig jaar geleden,
later dan vroeger met werken
en leven langer, zo merken
werkgevers op. Steeds minder
jongeren betreden de arbeids
markt, wat tot personeelstekor
ten leidt. Als ouderen langer
aan de slag blijven, kunnen de
ze tekorten worden beperkt.
Volgens Verheij, secretaris
VNO-NCW en verantwoordelijk
voor pensioenen, gaat het hier
om een structurele demografi
sche ontwikkeling. De leeftijds
grens voor AOW zou in 2005 al
omhoog moeten, maar met
enig uitstel kunnen de werkge
vers ook leven.
Stapje voor stapje kan de grens
worden opgekrikt, aldus VNO-
NCW. De werkgeversclub ziet
graag dat elk jaar de AOW-ge-
rechtigde leeftijd met een
maand wordt opgetrokken.
„Dan zijn we 24 jaar bezig om
de grens naar 67 jaar te tillen."
Verschuiving van de AOW-leef-
tijd houdt ook een verandering
van de pensioengerechtigde
leeftijd in. Voor pensioenfond
sen betekent dat slechts een
administratieve kwestie, 'al le
vert dat veel rompslomp op',
aldus een woordvoerder van
PGGM, het pensioenfonds voor
de zorg.
De vakbeweging is faliekant te
gen. Zij richt er zich in eerste
instantie op om zo veel moge
lijk 55- tot 65-jarigen aan het
werk te houden, zegt vice-voor
zitter Roozemond van de FNV.
„Onder die grens van 65 kun
nen we de arbeidsparticipatie
nog sterk verhogen. Kijk eens
naar het aantal mensen in die
leeftijdsgroep dat momenteel
vervroegd uittreedt."
Met goede scholing kunnen ou
deren langer aan het werk blij
ven, zo denkt Roozemond en
ook met preventie is veel uitval
te voorkomen. Verder kan in
haar ogen de arbeidsparticipa
tie van vrouwen omhoog. Als
ouderen tot 65 jaar langer een
betaalde baan houden, wordt
ook het draagvlak voor pensi
oenen breder.
PGGM wijst op allerlei financië
le voordelen van een hogere
leeftijdsgrens, waarvan ook de
gepensioneerden kunnen profi
teren. Zij houden hun opge
bouwde aanspraken. „Doordat
zij hun rechten met twee jaar
uitstellen, is er meer geld be-
Bas Huurman, Europees directeur van het Amerikaanse wenkskaartenconcern Hallmark. Foto: ANP/Arie Kievit
door Brenda Filippo/ANP
capelle aan den ussel - Het
Amerikaanse wenskaartencon
cern Hallmark wil in Neder
land drie keer per jaar eigen te
levisie brengen. Daarover
wordt onderhandeld met de
commerciële zenders RTL en
SBS. Onder de noemer Hall
mark Hall of Fame wil het be
drijf films uitzenden op Valen
tijnsdag, Moederdag en tijdens
de kerstdagen.
„Twee uur zendtijd per keer
moet Hallmarks bekendheid in
Nederland vergroten", vertelt
directeur Huurman van de Eu
ropese divisie, waartoe ook
Hallmark Nederland hoort. De
eerste schreden op het tv-pad
zijn al gezet. Aanbieders van
digitale tv UPC, Casema, Canal
Digitaal en Mediakable heb
ben het zogeheten Hallmark
Channel opgenomen in hun
pakketten van betaal-tv. Dit
kanaal biedt abonnees wereld
wijd 24 uur per dag films, se
ries en andere tv-producties.
Sinds oprichter Joyce Clyde
Hall in 1910 vanuit een jeugd
herberg in het Amerikaanse
Kansas City zijn eerste kaarten
verkocht, vormen wenskaarten
de kernactiviteit van het fami
liebedrijf. Anno 2003 is Hall
mark onder leiding van klein
zoon Donald J. HaU daarmee
bijna overal topscorer. De om
zet van het concern, dat met
circa 26.000 medewerkers in
ruim 130 landen opereert,
steeg in 2002 met 5,7 procent
naar ruim 3,9 miljard euro.
De verkoop van wenskaarten is
wereldwijd goed voor ruim 50
procent van de omzet. Daar
naast vormt entertainment een
belangrijke 'moneymaker'.
Hallmark produceert al ruim
50 jaar films en series. Zo werd
vorig jaar het boek The girl in
hyacinth blue van Suzanne
Vreeland verfilmd. Deze eigen
producties vormen, samen
met aangekochte films, de vul
ling van zowel Hallmark Chan
nel als Hallmark Hall of Fame.
Het bedrijf koopt al zendtijd in
de VS, Canada, Australië en
Nieuw-Zeeland. Het is niet de
bedoeling om voor de Neder
landse Hall of Fame eigen
films te maken. „Dat wordt te
duur", stelt Huurman.
Naast films, wenskaarten en
aanverwante spullen als ca
deaupapier komen ook de be
kende pluchen ganzen met
'Forever Friends'-sjaaltjes uit
de koker van Hallmark. „Het
merk is sterk genoeg om er
nog meer producten onder te
hangen", meent directeur
Huurman in zijn kantoor met
blauw tapijt en goudkleurige
kroontjes in Capelle aan den
IJssel.
Volgens hem zit vooral in de
aanverwante producten groei
potentieel. Hallmark verovert
in Nederland nog steeds
marktaandeel op concurrenten
als Paperclip en Cartesse. Er
gaan jaarlijks circa 400 miljoen
kaarten over de toonbank van
vaste afnemers als Bruna, V&D
en Albert Heijn.
In de VS heeft een groot deel
van de verkoop plaats via de
eigen winkelketen Hallmark
Gold Crown Stores, een verwij
zing naar het kroontje in het
bedrijfslogo. Er zijn ook win
kels in Groot-Brittannië en
Spanje. Huurman verwacht
niet dat de Hallmark Gold
Crown Stores in de Lage Lan
den hun deuren openen. „Dat
is niet nodig. We hebben hier
een heel goed distributienet
werk."
De verkoop van wenskaarten
heeft niet te lijden onder de in-
temetkaarten en de plaatjes en
ringtones voor mobieltjes, die
de Nederlandse Hallmark-site
ook aanbiedt. Integendeel, sms
en e-cards zijn van het groot
ste belang om jongeren aan
het schrijven te krijgen, be
toogt Huurman. „Kijk naar Va
lentijnsdag. De groeiende
kaartverkoop is voor het me
rendeel toe te schrijven aan de
jeugd." Huurman verwacht in
de nabije toekomst ook in
Oost-Europa voet aan de
grond te krijgen.
Wie energiezuinige apparaten aanschaft of energie
besparende maatregelen in huis neemt, krijgt mo
gelijk een energiepremie van het ministerie van
VROM. De premie kan variëren van 50 tot 2000 eu
ro. De lijst met maatregelen die voor een premie in
aanmerking komt, is dit jaar weliswaar ingekort en
aangescherpt, maar energie besparen blijft gunstig
voor portemonnee en milieu.
Uit onderzoek blijkt dat grote groepen mensen
bereid zijn om op een praktische manier iets aan
het milieu te doen. Vooral als dat ook nog eens fi
nancieel aantrekkelijk is. Veel mensen kopen bij
voorbeeld al energiezuinige apparaten die volgens
de Europese etikettering zijn uitgerust met een A-
label. Tegelijkertijd hebben we de afgelopen jaren
steeds meer apparaten gekocht, waardoor we toch
steeds meer elektriciteit gebruiken. Een gemid
deld huishouden gebruikt op jaarbasis ruim 3300
kWh aan elektriciteit Dat is eenderde meer dan
tien jaar geleden.
De versoberde Energiepremieregeling is dit jaar
verhuisd van het ministerie van financiën naar
VROM. Alleen de meest energiezuinige
koelkasten, vriezers, wasmachines en
wasdrogers komen nog voor een ener
giepremie van 50 tot 200 euro in aan
merking. Daarnaast valt er vooral voor
huizen met een bouwvergunning van
vóór 1998 het nodige te verdienen met
isolatie van vloeren, bodems, daken,
muren en gevels. Dat geldt niet alleen
voor eigen woningbezitters maar ook
voor huurders. Ook het plaatsen van
dubbelglas (HR++) of een lage tempe
ratuur CV kan een premie van enkele
honderden euro's opleveren.
Het is niet onverstandig om voor het
treffen van dergelijke maatregelen
eerst een Energie Prestatieadvies (EPA)
te laten uitvoeren door een daartoe ge
certificeerd bedrijf. De premie voor een EPA be
draagt 200 euro en kan samen met de energiepre
mies worden teruggevraagd. Wie bovendien een
of meer van de voorgestelde maatregelen uitvoert,
krijgt nog eens een extra premie van 10 procent.
Nieuwbouwhuizen zijn al beter geïsoleerd en ko
men dus niet voor een premie voor EPA of isolatie
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
of CV in aanmerking. Wel kunnen
bewoners van een nieuwbouwhuis
een forse premie krijgen als zij bij
voorbeeld overgaan op zonne-ener-
gie of een warmtepompboiler (pre
mie 700 euro) laten plaatsen. De
premies en precieze technische ei
sen van alle apparaten en maatre
gelen staan vermeld in de folder
van VROM, verkrijgbaar bij de win
kel waar men de aankoop doet, het
installatiebedrijf, het energiebedrijf
of via internet.
Het formulier moet binnen 13 we
ken na aanschaf met de benodigde
stukken (aankoopbewijs, energiela
bels e.d.) naar het eigen energiebe
drijf worden gestuurd. Deze stort dan
binnen twee maanden het geld op de rekening.
Voor degenen die in januari, februari of maart dit
jaar hun premie nog niet konden aanvragen om
dat er geen formulieren waren, zijn de 13 weken
ingegaan op 1 april.
Nu er minder voorzieningen in aanmerking ko
men voor een premie, loont het dan nog wel de
moeite om energie te besparen? .Absoluut", zegt
Linda Nijenhuis, woordvoerder van Milieu Cen
traal. Milieu Centraal adviseert mensen hoe ze in
het dagelijks leven rekening kunnen houden met
het milieu en fungeert als helpdesk voor mensen
met vragen over de energiepremie of EPA
„Wie energie bespaart, spaart ook op de energie
rekening. Op termijn loont dat altijd. Met een
energiepremie is die terugverdientijd gewoon wat
korter." Wie precies wil weten hoe groot de inves
tering, de besparing en de terugverdientijd van
een energiebesparende maatregel is, kan de re
kenmodellen op de website van Milieu Centraal
raadplegen.
In 2003 is voor energiepremies 54 miljoen euro
beschikbaar. Minder dan in voorgaande jaren. Bo
vendien: op is op. Wie van plan was om eind dit
jaar te gaan klussen, loopt dus het risico om ach
ter het net te vissen.
Milieu Centraal Informatielijn:
0900 1719 (15 cent per minuut)
www.milieucentraal.nl
www.energiepremie.nl
schikbaar." Een leeftijdsgrens
van 67 jaar beperkt de uitke
ringsduur met twee jaar. Het le
ger gepensioneerden krimpt,
terwijl tegelijkertijd het aantal
actieven groeit, legt de PGGM-
zegsman uit. „Door die schaar
zou wellicht de pensioenpre
mie omlaag kunnen."
PGGM staat, als pensioenbewa
ker voor de zorgsector, niet te
springen om een hogere leef
tijdsgrens.
Het werk in de geestelijke en li
chamelijke gezondheidszorg is
daarvoor te zwaar. „Verplegers
zijn op hun 60ste al aardig ver
sleten. In deze sector blijft altijd
een grote druk aanwezig om
rond die leeftijd het pensioen te
laten beginnen", stelt de
woordvoerder.
Hij heeft daarom begrip voor
de opstelling van Roozemond.
Vergrijzing in Nederla
aantal mensen in miljoenen
11
9,7l
Wm/IJ. J
aantal mensen tussen
de 20 en 65 jaar
De komende tien jaar we
zij over een hogere AOW
tijd te praten, maar Va
(VNO-NCW) wil de disci
juist nu aangaan. ,Als wei
tien jaar duidelijke stappen
len zetten, moeten we ons
daarop voorbereiden. Eerst
discussie, dan een overgi
periode en ten slotte een g
delijke invoering." Daar
nog jaren overheen, vreza
werkgevers.
voorburg/anp - De spaarzin in
ons land tiert welig. In de eerste
twee maanden van 2003 nam
het spaartegoed toe met 4,1 mil
jard. Dat is een stijging van bijna
80 procent ten opzichte van de
eerste twee maanden van vorig
jaar. Het spaartegoed kwam in
2003 uit op bijna 172 miljard eu
ro. Per huishouden is dat ge
middeld bijna 25.000 euro. Eind
2002 was dat nog 24.000 euro.
Dat blijkt uit gisteren gepubli
ceerde cijfers van het Centaal
Bureau voor de Statistiek. In
2002 legden huishoudens door
het slechte beursklimaat, de
oorlogsdreiging in Irak en de
economische tegenwind ook al
veel opzij. De besparingen be
droegen bijna 13 miljard euro.
Dat was weliswaar 6 miljard eu
ro minder dan in 2001. maar dat
kwam door nieuwe belastingre
gels in dat jaar. Hierdoor wer
den veel gelden van fiscale be-
4
leggingsfondsen overgi
naar spaarrekeningen.
Het bedrijfssparen won
jaar licht aan populariteit li
nemers legden 2,26 miljanj
in. Dat was 41 miljoen
meer dan in 2001. Er
miljard euro aan het pen
terugbetaald. Aan het eind
2002 hadden deelnemers d
hun bedrijf sparen bijna}
jard euro op de bank staan
Veruit favoriet is de spaad
regeling. Ruim tweederde
het bedrag dat op de be
spaarrekening staat valt hi
der. Volgens het CBS is
langstelling voor de winst!
en aandelenoptieregeling
tief gering. Dit jaar zijn dei
delingsregeling en de pn
spaarregeling afgeschaft
spaarloonregeling is het
dat maximaal belastingvrij
legd kan worden verlaag
613 euro.
ECONOMIE WIJZER
Op 12 april was het 100 jaar ge
leden dat Jan Tinbergen werd
geboren, Nederlands beroemd
ste econoom. Een zeer bijzon
dere man, in zijn drijfveren, in
zijn idealisme, in zijn geloof dat
een rationele benadering van de
wereldproblemen de oplossin
gen dichterbij zou brengen. We
tenschappelijk is hij wereldbe
roemd geworden als de grond
legger van de econometrie. Eco
nometrie combineert economi
sche theorie met statistiek, tot
een combinatie van economie
en meten.
Economen vóór zijn tijd han
teerden ervaringsfeiten uit hun
eigen directe waarnemingen.
Tinbergen bracht methoden
mee uit de natuurkunde, waarin
hij was gepromoveerd. Hij legde
economische verbanden vast in
wiskundige relaties. De sterkte
van de relaties moest vervolgens
met statistisch onderzoek wor
den vastgesteld.
Als je wilt weten hoe
veel de olieprijs daalt
als Irak weer volop
gaat produceren kun
je vast wel een des
kundige vinden die
daarover een oordeel
heeft. Maar je hebt
geen idee van de be
trouwbaarheid. Je
kunt ook gegevens
verzamelen uit het
verleden over veran
dering in de olieprijs
als het aanbod van
olie verandert. Uit die
gegevens kun je dan
zien of de prijs met 5 of niet 10
procent daalt als het aanbod
met 10 procent stijgt.
Eenzelfde methode kun je han
teren voor de algemeen econo
mische ontwikkeling van een
land: inkomens, werkloosheid,
inflatie, overheidsbudget etc. Als
je de relaties tussen al die varia
belen goed gemeten hebt ben je
beter in staat om voorspellingen
voor de toekomst te doen. Dan
kun je daar ook met beleid op
reageren en bijvoorbeeld zoda
nig ingrijpen dat de werkloos
heid lager uitkomt. Dat is pre
cies de rol die het Centraal Plan
Bureau vervult. Tinbergen was
de eerste directeur van dat bu
reau.
Tinbergen heeft op de meeste
mensen een onuitwisbare in
druk gemaakt door zijn uiterst
bescheiden persoonlijkheiden
door zijn idealisme. Hij is omge
zwaaid van natuurkunde naar
economie, omdat daar volgens
hem klemmender maatschap
pelijke problemen om een op
lossing wachtten, zoals de grote
werkloosheid van de jaren der
tig-
En hij is overgegaan van de be-
Joop Hartog
hoogleraar
micro-economie
aan de Universiteit
van Amsterdam
studering van nationaal ea
mische naar internationale
nomische vraagstukken om
zelfde reden. De grote armo
ontwikkelingslanden raakte
diep, en hij werd een pionii
van de ontwikkelingsecona
Ver na zijn pensionering m
hij een nieuwe overstap, na
vraagstukken van vrede, ve
heid en ontwapening, ze1"
waar economen zich vol_
hem ook intensief mee dia
bezig te houden.
De combinatie van persoot
integriteit en bescheidenhe
zijn wetenschappelijke rept
en de inzet van zijn beste fa
ten voor een verbetering va
lot van de zwakken en min
bedeelden in de wereld ma
hem tot een Bekende Nede
der ver voor dat begrip was
gevonden. De post wist brie
bij hem te bezorgen die uitl
buitenland arriveerden met
geen ander adres
J. Tinbergen, Na
land.
Precies in de wet
van Tinbergens
100ste geboorted
barstten de coali
besprekingen tu
CDA en PvdA, r
aanleiding van 1
doorrekening vai
plannen op weri
genheid en inkoi
Het CPB liet zien
in een tijd van
mische neergang
zuiniging doordt
overheid exact I*
verkeerde beleid is. Geen ec
nopm die daar heil inziet. Ei
zelfs nauwelijks een CDA-
noom te vinden die de dt
matige nadruk op terugd
van het overheidstekort 01
steunt.
Tinbergen was een aanhan
van de ideeën van Keynes:
overheid moet tegen de cot
junctuur ingaan, afremmen
dens te snelle expansie, stil
ren bij oplopende werkloos
Het begrotingstekort moet
afnemen tijdens de expana
mag oplopen bij stijgende!
loosheid. En niet precies au
dersom!
Het CPB, tastbare erfenis
Tinbergen, ontmaskert haa
overvloede Balkenende ah
nieuwe Colijn, de man die
werkloosheid van de jaren
maar bleef doorhameren 0
zuinigingen door de overtv
Bos heeft geen andere keus
'briesenende en balkeneni
te zien hoe de CDA-leiderd
conclusies van het planbun
gewoon naast zich neer kat
gen. Heeft het CDA weer zo
macht verworven dat zelfs I
CPB kan worden genegeerd