DENKSPORT
1
1
Plezierschaker verslaat grootmeesters
Jeugddamdag weer flitsend
I
1
I
D
K
Q
e
i
D
y
a
p
I
1
II
1
H
B
e
D
8
B
B
1
y
U
D
y
ui
y
y
y
y
y
ij
H
België herdenkt schrijver Georges Simeno
Speel niet op de
automatische piloot
-
-
ff
HOC 965
ZATERDAG 19 APRIL 2003
BRIDGE
PUZZEL
SCHAKEN
Marijke van der Pas
Tal van speelfiguren worden in de loop van
een bridgeleven gesneden koek. Met aas-
vrouw in een kleur neem je natuurlijk de
snit op de heer. Om de vrouw onschadelijk
te maken in een kleur waarin negen kaarten
aanwezig zijn, is aas-heer slaan het kans
rijkst. Toch kan al die kennis ballast worden
als een speler die figuren op de automati
sche piloot afwerkt. Meestal is het nemen
van een snit goed maar er zijn spellen waar
in snijden het contract juist om zeep helpt.
Het is belangrijk een deugdelijk speelplan te
bedenken en dat in gedachten ook eerst uit
te voeren. De onvolmaaktheden van dat
plan komen dan aan het licht. In het eerste
spel rekent de leider zich iets te vroeg rijk.
Spel 1
N/OW
B 9 8 7 6
¥B96
H 10 7
*V7
V2
¥AV2
A V 8 3 2
*HB 10
N
0
Z
A 10 5 3
¥H 10 8 3
B 9 4
96
H 4
V 7 54
65
A 8 5 4 3 2
Noord opent met 14. Als zijn partner ant
woordt met ISA, biedt hij met achttien pun
ten direct 3SA. West komt uit met schop
pen. Oost neemt de slag met het aas en ver
volgt met schoppen. Zuid is aan slag met de
heer. Het is zaak direct negen slagen te in
casseren. Als de leider van slag gaat hebben
OW nog een flink aantal schoppenslagen en
is 3SA down. Gelukkig ziet zuid genoeg mo
gelijkheden om negen slagen te maken. Als
hij zes klaverenslagen weet te maken, is zijn
contract binnen. Zuid heeft geleerd dat je
met negen kaarten samen aas en heer moet
slaan. Hij steekt daarom over naar ♦H en
vervolgt met klaveren voor het aas. Hij krijgt
goed nieuws en slecht nieuws. Het goede
nieuws is dat inderdaad valt. Het slechte
nieuws is dat de klaveren blokkeren en dat
er met deze speelwijze niet meer dan drie
klaverenslagen te maken zijn. Zuid gaat
kansloos down. Dat had hij kunnen voor
zien als hij in gedachten de eerste vier sla
gen van zijn speelplan had uitgevoerd.
In dit speciale geval is het niet goed om aas-
-heer te slaan. Om zes klaverenslagen te
kunnen maken, moet de vrouw sec vallen of
bij west zitten. De leider begint met een
kleine klaveren. Als bij west de zeven ver-
schijnt, is zijn beste kans om west op de
vrouw te spelen en de tien te leggen. Als de
tien houdt en oost bekent, is zijn contract
binnen. Hij incasseert de heer en neemt de
boer over met het aas. Daarna zijn de acht,
de vijf en de vier hoog.
Het tweede spel is een stuk moeilijker. In
dat spel moet de schoppenkleur op een spe
ciale manier aangepakt worden.
Spel 2
Z/Allen
4AVB53
¥62
H 8 6
B 6 4
87
¥B 10983
V 9 5 3
H 7
N
O
Z
H 1092
¥75
B 10 4
V 10 8 3
#64
A H V4
A 7 2
A 9 5 2
Het bieden levert geen problemen op. Zuid
opent met ISA. Noord geeft met 2¥ een
transfer naar schoppen en biedt na het ver
plichte 2#-antwoord 3SA. Hij brengt de
boodschap over dat hij een vijfkaart schop
pen heeft en de manche wil spelen. Hij geeft
zuid de keus tussen 3SA en 4# als eindcon-
tract. Met slechts een doubleton schoppen
past zuid uiteraard op 3SA. West komt uit
met ¥B.
De leider maakt de balans op. Hij heeft bui
ten de schoppenkleur zes vaste slagen. Hij
hoeft dus maar drie schoppenslagen te ma
ken om zijn contract veilig te stellen. De
heer mag fout zitten en de kleur bovendien
4-2. Dan zijn er nog steeds drie slagen in
schoppen te ontwikkelen. Wel moet zuid re
kening houden met zijn entrees in de dum
my. Stel dat hij achteloos een schoppen
naar de vrouw speelt en dat oost de slag
duikt. Na #A en schoppen na komt oost aan
slag. Nu heeft de leider nog twee entrees in
de dummy nodig: één om de kleur vrij te
spelen en één om de vrije schoppen te kun
nen incasseren. Helaas ligt er nog maar één
entree in de vorm van #H en gaat 3SA
down.
De leider moet de schoppenkleur anders
aanspelen om drie slagen veilig te stellen.
Winnend is om eerst een schoppen af te ge
ven voor het geval die kleur 4-2 zit. De lei
der begint dus met #6 en legt in de dummy
#3. West komt aan slag en speelt een klem-
na die de leider in de hand neemt. Nu kan
hij een schoppen naar de vrouw spelen om
de kans mee te nemen dat de heer goed zit.
Oost neemt de slag maar de leider heeft nu
drie hoge schoppens en nog #H als entree.
Speel nooit een klem zomaar aan omdat u
het zo in de leerboekjes staat Elk spel is an
ders. Door het ontbreken van entrees kan
het nodig zijn een klem op een speciale ma
nier aan te pakken.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
25
26
27
28
29
30
31
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
4^
44
45
46
47
48
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
62
63
Oplossing
nummer 15
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
STEDELING en STADSWIJK
Kruiswoordraadsel
nummer 16
HORIZONTAAL
1. Horen: 5. haarzalfi 10. in prima condi
tie: 11. hertachtig dier: 12. toeschouwer:
14. dulden; 16. stad in Engeland: 18. rijp
worden; 20. vreemde; 22. mannelijk dier;
23. sporenplantje; 24. vismand; 25. bij
belse reus; 27. festijn; 29. proef; 30. drijf-
gas; 32. dager; 34. gewicht; 35. kussen
overtrek; 37. bijna-bisschop; 39. werp-
koord; 42. bloem: 44. kunstvezel; 46. klef;
48. boek Tobias (bijbel); 49. een beetje;
50. mollengang; 51. levenslucht; 53.
vogel; 55. eretitel van een dame in
Spanje; 56. comeur; 58. Grieks eiland;
60. vertragingstoestel; 61. vierhandig
zoogdier; 62. briefomslag; 63. lekkernij.
VERTICAAL
1. Beter worden; 2. enfin; 3. soort brood;
4. gast; 6. plaats in Algerije; 7. voorzetsel;
8. binnenwater; 9. eensgezindheid (Fr.);
12. afkomst; 13. dichten; 14. rivier in de
Ardennen; 15. bum; 17. ten algemenen
nutte (afk.); 19. Amerikaanse schrijver;
21. zaak (Lat.); 26. hitsig; 27. koude
drank; 28. reusachtige figuur; 29. de
woorden van een lied; 31. een zekere; 33.
zangvogel; 36. lange opsomming; 37.
ooievaar; 38. plaats in Duitsland; 39.
Egyptische waterlelie; 40. bizon; 41.
godin van de Syriërs; 43. paard; 45. wate
ring; 47. chemisch element; 52. bericht;
53. aantekening; 54. onterechte veron
derstelling; 55. pepmiddel; 57. gevange
niskamer; 59. voormalig Chinese leider.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende .vakjes: 54-
2-38-37-50-14-42-15-49-9 en 8-44-62-55-
4-60-3-31-45-26
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 emo verloot.
Winnaars
J. Hogenboom, Merelplantsoen 26,
Roelofarendsveen (cryptogram).
P. v.d. Poel, Kagervoorde 204, Sassenheim
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 16
HORIZONTAAL: 2. Die hond wordt ijskoud als
schietschijf gebruikt (4); 6. Rustgevend ondanks de
vertraging (8); 10. Een paard dat aan de slag gaat (8);
11. Bindmiddelen om de ring af te zetten (6); 12.
Bejaarde met een lat-relatie? (6); 13. Toon het bier
aan een verslaggever! (8); 14. Het publiek wordt er
gek van als het geen geluiden meekrijgt! (14); 16. Aan
deze vruchtbare vogel zit een luchtje (8); 19. De cir
culatie van wielrenners (6); 20. In deze ruimte is
ruimte genoeg (10); 22. Een modieuze gedachte is
niet exclusief (8).
VERTICAAL: 1. Loopt bij een scheiding op de klip
pen (14); 3. Die hit breekt in bij een warenhuis (9); 4.
Reeks touw in een Franse kroeg (9); 5. Niet thuis voor
de sport (6); 7. Lopen om contact te maken (9); 8.
Grote massa brandend water (8); 9. Geweldig brood
je of deel van het universum (9); 15. Laat je ware
karakter zien in de muziek (8); 17. Hierdoor loopt de
binnenvaart binnen (6); 18. Geweldige toneelspeler?
(6); 21. Vocht juist op de terugweg (3).
Oplossing
nummer 15
HORIZONTAAL
5. Schietstoel; 7. rijsttafelen; 8.
vorstgebied; 11. toto; 12. uit
richten; 14. muiskat; 15. duf
fel; 16. kansarm; 18. aas; 19.
representeren; 20. kilometer.
VERTICAAL
1. Schijnvroom; 2. winterko
ninkje; 3. straatjunk; 4. televi
siedominee; 6. trede; 9. de hof
van Eden; 10. levensweg; 13.
totaalshot; 17. narrig.
"Wedstrijden als deze werden
georganiseerd door twee
schaakverenigingen, die elk tien
schakers tegen elkaar lieten spe
len in een aula die ruikt naar
Sprite en paprikachips. Ze hiel
den de polsen los en brachten
weer wat geld op. Deze be
schrijving van een KNSB-com-
petitiewedstrijd komt uit een
verhaal van Corine Kool, die vo
rig jaar een paar dagen met Jan
Timman meeliep en daarover
een verhaal in de Volkskrant
schreef. Uit het verhaal was dui
delijk dat de journaliste nooit
eerder een schaker in het echt
gezien had. De sfeer van de
bondswedstrijd had ze echter
goed begrepen.
Het blijft tobben met de KNSB,
de competitie wil maar niet leuk
worden. Althans, wel voor de
spelers en het handjevol volgers,
maar het grote publiek vindt er
niets aan en de sportjournalis
ten willen er niet over schrijven.
Een paar jaar geleden had de
bond nog een briljante zet ge
daan door de wedstrijden cen
traal te organiseren in gebou
wen van dagbladen. Zelfs toen
kwamen de verslagen echter
niet vérder dan de schaakru
brieken. "En die schreven al
over schaken", merkten de be
stuurders intelligent op.
Nu heeft het KNSB-bestuur ru
zie met LSG (Leiden) en Amstel
veen. Liefhebbers kunnen deze
ruzie volgen op de website
www.schakers.info. Juist Am
stelveen heeft echter ook een
speler die enorm veel plezier be
leeft aan het huidige seizoen.
Maarten Solleveld haalde een
sterk staaltje uit door vier groot
meesters op rij te verslaan en
ook nog eens twee in de Duitse
competitie. In Nederland waren
Diagram 1:
Stand na 23...Df6
dat Dennis de Vreugt (HSG),
Ljubomir Ftacnik (Rotterdam),
Igor Giek (BIS) en Ivan Sokolov
(ZZICT). Solleveld kan nu een
grootmeesternorm scoren, maar
is er in de negende ronde toe
vallig niet bij. Zijn grote mo
ment kan komen in de play-offs.
De 24-jarige Maarten Solleveld,
nummer negentien van Neder
land, studeerde vorig jaar cum
laude af in de wiskunde. Hij
werk nu als assistent-in-oplei
ding aan de Universiteit van
Amsterdam en hoopt over een
paar jaar te promoveren. Om
wiskunde te studeren moet je er
niet alleen goed in zijn, zei hij
eens, je kunt het alleen volhou
den als je het heel leuk vindt. Hij
is dan ook vastbesloten na zijn
promotie een leuke baan te zoe
ken die hij, aan de universiteit of
in het bedrijfsleven, zeker zal
vinden. Schaken zal hij dan bij
na alleen in de weekenden
doen. Juist voor hem blijft de
KNSB-competitie daarom van
groot belang.
De opmerkingen bij deze partij
van vorige week zijn voor een
groot deel gebaseerd op de ana
lyses van Solleveld.
Diagram 2:
Stand na 38...Td8
Sokolov-Solleveld
1 .d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4
d6 5.Ld3 0-0 6.Pge2 Pc6 7.0-0
Ph5 8.Lc2 e5 9.d5 Pe7 10.a4 a5
1 l.Ta3 f5 12.exf5 Pxf5 13.Pe4
Pfö 14.Lg5 De8 15.Lxf6 LxfB
16.Dd2
Na 16.Pxf6+ Txfö 17.f4 Ld7 heeft
zwart geen problemen. Het
paard staat ook prima op e4.
I6...Lg7 I7.g3 De7 18.Kg2 Ld7
19.h4c6
Solleveld vond achteraf dat hij
iets eerder Ld7 had moeten spe
len, maar nu wit op de dame
vleugel geen druk heeft gezet,
staat zwart opeens heel dyna
misch. Een voorbeeld is 20.c5
Lh6 21 cxd6 Df7 22.Pg5 Lxg5
23.Dxg5 cxd5 en zwart staat
goed.
20.Tel Lh6 21.Pg5 cxd5
22.cxd5 Tac8 23.Tc3 Df6
Zie diagram 1.
24.Tfl
Zwart heeft al zijn stukken klaar
staan voor een beslissende aan
val. Na bijvoorbeeld 24.f3 Txc3
25.PXC3 Lxg5 26.hxg5 Ph4+ of
24.Txc8 Pxh4+ is het snel afgelo
pen.
24...b5! 25.Txc8 Txc8 26.axb5?
Het is prachtig om te zien hoe
snel zwart switcht van de k
nings- naar de damevleugc
straks weer terug. Wit had
niet moeten toelaten en da
maar 26.b3 Lxg5 27.hxg5 D
moeten spelen met een pn
stelling voor zwart.
26...Lxb5 27.Tel
Sokolov zag waarschijnlijk
na 27.Lxf5 Dxf5 28.Tcl Txc
29.Pxcl Lxg5 30.hxg5 De4+
Dc4 zwart het hele bord be
heerst. Nu volgt echter alsi
de tactische wending die ii
lucht hing.
27...Pxh4+! 28.gxh4 Lxe2
De toren op cl blijft hange
wat ook na 29.Dxe2 Lxg5 31
Lxcl 31.Dxc8+ Kg7 genoeg
voor winst.
29.1J5 Tf8 30.Le6+ Kh8 31
Df3+?
In tijdnoodfase wikkelt Sol
af naar een eindspel met e
on meer. Hij had echter be
met 31...De7 of31...Lf3+ 32
Lxg5 33.hxg5 De7 de spam
kunnen vasthouden.
32.Dxf3 Lxf3+ 33.Kg3 Le4
34.Tc3
Ook wit mist nu een kans:
en Ta4 had hem meteen d
pion opgeleverd en daarm
een eigen vrijpion.
34...Lxg5 35.hxg5 h6 36.gi
Kh7 37.f3 Lf5 38.Tc6 Td8
Zie diagram 2.
39.f4?
Ook nu had wit op de a-pi
moeten afgaan. Na de teks
kan zwart eindelijk iets mi
pluspion gaan doen.
39...e4! 40.Ta6 Kxh6 41 .T:
Tb8 42.Ta6 Kh5 43.Txd6
44.Kf2 Kg4 45.Lf7 e3+ 46.
Kxf4 47.Lxg6 Txb2+ 48.Kf
49.Kc2 Lg4+
Wit geeft het op.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
9
y
u
y
Q
y
O
O
d
9
9
K
Diagram nr. 1
Een evenement van een heel
andere orde dan bijvoorbeeld
een Nederlands of Wereldkam
pioenschap, maar in zeker op
zicht niet minder belangrijk, is
de jaarlijks terugkerende Jeugd
damdag. Het is een strijd tussen
(dam-)provincies waarin jonge
ren in diverse leeftijdscategorie-
en tegen elkaar de strijd aanbin
den.
Zaterdag 5 april was het weer
zover en de locatie was Amstel
veen. Gelderland, de grote dam-
provincie met de meeste jeugd
leden, kwam als winnaar uit de
bus bij de twee middelste leef
tijdscategorieën: de aspiranten
en de pupillen. West-Holland
won bij de junioren terwijl Zuid-
Holland-Zuid het sterkste wel
penteam -de allerjongste dam
mers- afgevaardigd bleek te
hebben.
Eveneens traditie is de uitrei
king, door jeugdtrainer Swami
Nikhilananda, van de prijzen
voor de mooiste partijfragmen
ten.
Diagram nr. 2
Bij de junioren won Niek Kuij-
venhoven de eerste prijs met
een fraaie combinatie. Zie dia
gram 1.
Zwart: Niek Kuijvenhoven - Wit:
Irene Stegeman
Gespeeld was 21-16? en er volg
de een geraffineerde combinatie
met naslag: 31.17-21; 32.
26x8, 23-28; 33.33x22,24x33; 34.
39x28, 25-30; 35.35x15,14-20;
36. 15x24, 19x50; 37.8x19,50-39;
38.22x13,39x47; en zwart gaf
het op.
Een mooie combinatie had wit
kunnen nemen in de stand van
diagram 2.
Zwart: Sjoerd van Wijgerden -
Wit: Fedde Kamer
Er is niks mis met 21.38-33!,
29x49; 22.28-22,17x28; 23.25-
20, 14x34; 24. 40x29, 23x34; 25.
32x5, 49x40; 26. 5x1, 21x32; 27.
35x44 met winst. De Friese aspi
rant deed de eerste drie zetten
evenwel in verkeerde volgorde:
28-22??, 25-20 en 38-33 en na
(28x50) was hij een ervaring en
een nul rijker. Toch was de slag-
Diagram nr. 3
zet nog goed voor een tweede
plaats bij de aspiranten.
De eerste prijs bij de pupillen
werd gewonnen door de pas
tienjarige Roel Boonstra. Zie
diagram 3.
Zwart: Jasper van der Klis - Wit:
Roel Boonstra
De zwartspeler heeft de hekstel
ling met de nodige kennis van
zaken gespeeld, maar werd ver
rast door de volgende bevrij
dingsactie: 1.34-30!, 25x23; 2.
33-29, 24x44; 3. 43-39, 44x33; 4.
38x16,Wat heet bevrijdings
actie, het leverde wit zelfs de
volle winst op!
De arme Fedde Kramer revan
cheerde zich uitstekend in de
stand van diagram 4.
Zwart: Aldert van Eek - Wit Fed
de Kramer
De stand kan zo bij toeval zijn
ontstaan, maar het lijkt er eerder
op dat wit een uitstekende
Ghestem-partij heeft gespeeld.
De winnende combinatie die nu
volgt is ook van belang voor het
dammen op topniveau.
Diagram nr. 4
o
O
Diagram nr. 5
34.22-17!, 11x44; 35.27-2
18x27; 36.43-39, 44x33; 3Ï
38x29, 27x38; 38. 42x33,
wit breekt altijd winnend i
ook na (19-24) etc.
Een kleintje tot slot. Zie di
5.
Zwart: Roel Boonstra- Wit
becca van Beek
1 ...,15-20?; en nu 2.33-2
24x44; 3. 43-39, 44x33; 4.
14x3; 5. 25x23,met sch
winst.
FILATELIE
Nederland herdenkt dit jaar de
150ste geboortedag van Van
Gogh, België memoreert de
100ste geboortedag van de
schrijver Georges Simenon
(Luik, 1903- Lausanne, 1989). Si
menon is ongetwijfeld een van
de bekendste Belgen ter wereld.
Zijn indrukwekkende oeuvre
werd in vele talen vertaald, vaak
verfilmd of bewerkt voor de tele
visie.
Een wereldberoemd figuur uit
Simenons ongeveer tweehon
derd politie- en psychologische
romans is wel commissaris Mai-
gret, die hij op zijn 25ste in het
leven riep. Maigrets wieg stond
in Delfzijl (Maigret in Holland),
waar Simenon tijdens zijn om
zwervingen met zijn schip, de
Ostrogoth, terecht was gekomen
en waar hij een tijdlang moest
wachten, omdat er een lek in
zijn schip was ontdekt.
'Terwijl scheepbouwer Roels en
zijn werklieden aan de Os
trogoth werkten', zo vertelde Si
menon later, 'maakte ik geleide
lijk kennis met een streek die
me volkomen onder haar beko
ring kreeg. Die streek heb ik
toen trachten weer te geven in
BELGIË
tfE0,49
mm
r
(fï
M
1903-2»: '.T22Ö
Hllll
PRIOR
een van mijn laatste romans po-
pulaires "Le Chateau des Sa-
bles" (Het kasteel van Roode-
zand), een roman die in en rond
de Fraeyiemaborg in Slochteren
speelt (HW).
België herdenkt Simenon 28
april met twee bijzonder stijlvol
le zegels en een velletje. Op de
zegels affiches. Een zegel van
0,49 (met priortab) toont de af
fiche Maigret tend un piège met
daarop Jean Gabin als Maigret;
op de andere zegel in de waarde
van 0,59 de affiche van Le
Chat (De Kat) met Jean Gabin
en Simone Signoret. Het velletje
met daarin een zegel van 0,84
verbeeldt Le quai des Orfèvres
met op de voorgrond Simenon
met pijp achter een schrijfma
chine (zegelbeeld). Beide zegels
zitten ook in velletjes van tien
stuks.
Verder valt uit België te mi
17/3, twee 0,49 universil
zegels (beide met priortab
beide in velletjes van tien
respectievelijk gewijd aan
sociation des Ingénieurs d
Mons (1853-2003) en Solv
siness School (1903-2003)
Drie Rode-Kruiszegels vai
0,41 0,09 (ook in een ve
3x5) waarop figuren uit d
Stampiloustrip een rol spi
31/3, uitbreiding serie Vo{
met een 0,35-zegel waar
grote bonte specht; 28/4,
0,49-bloemenzegel (boek
wijd aan de International!
raliën van Luik (een prion
ook in velletjes van tien).
België kwam in 1994 (15/1
al met een Simenon-zegel
(16 Bfr.) en wel ter gelegei
van zijn vijfde sterfdag. D(
is onderdeel van een gem
schappelijke uitgifte (met
gens wel steeds een ander
tergrond) met Frankrijk
(2,80 Ffr.) en Zwitserland
(100 rp.). Frankrijk gaf op
tober 1996 een 3,00 0,60
zegel uit waarop commiss
Maigret (uit de jaarlijkse s
Beroemde Fransen).
