ECONOMIE
'Arbo-rompslomp terugdringen'
Supertelescoop kan ook
banenmagneef worden
Ondernemingsraad ING boos over hogere beloning top
Secretaresse worstelt
met vertrouwensrol
Buitenlandse bedrijven
leveren veel banen op
Rutte: In CAO's afspraken maken voor hele bedrijfstak
Transportsector wil praten
over betere naleving CAO
Kant-en-klaar-kantoor
ABN koopt Braziliaanse bank
-- ome: r
Kunstmatige regenbuien
Onderzoek fruitveilingfusie
treinen
n op tijd
Van de treinen reed
kwartaal van dit jaar
;ent op tijd. Dat heb-
dsteren bekendge-
|it is een aanzienlijke
ng vergeleken met de
de maanden van 2002,
IS veel last had van
e herfststorm. Slechts
ent reed toen volgens
j strooster. In het eerste
van vorig jaar bedroeg
ualiteit 82,2 procent.
ij {sven NS een 6,3 als
;il jjfer. Dit cijfer bleef na-
jelijk. Het aantal trei-
liet reed, bedroeg het
rartaal 1,5 procent.
teler omgaan
i irbeidstijden'
- Om te kunnen af-
an de Arbeidstijdenwet
i CAO meer nodig
j zijn. Het is voldoende
5; dememingsraad of
ilsvertegenwoordiging
instemt. Dat is het
i'; ie standpunt van een
M ;ie van de Sociaal-Eco-
l' eRaad. De minister
ale zaken had om het
-\Taagd. De aanpassing
et voor bedrijven mak-
7 fcm af te wijken van de
j: e regeling voor maxi-
eids- en rusttijden.
ogstoeslag
afgeschaft'
er Reders moeten de
j jeslag op routes naar
len-Oosten afschaffen
rlog in Irak ten einde
«e extra heffing van
40 dollar per contai-
het Nederlandse be-
•n dagelijks 20.000 tot
7l)llar. Dat zei Kranen-
de verladersorganisa-
jsteren. Volgens de
5 ig van opdrachtgevers
isport zien de reders de
i' Is een extra inkom-
ag voor
lldzieke
Kunststoffabriek Dyka
rijk heeft van de Zwol-
3j irechter toestemming
om een 46-jarige
6; ïer uit Meppel de laan
4' ren. Dyka zet een punt
f arbeidsovereenkomst
man sinds zijn aan-
1972 in totaal zo'n
niet werkte wegens
'i e kantonrechter be-
eren dat Dyka per 15
hem af is, op voor-
7 lat hem een ontslag-
5] ag van 45.000 euro
5 rordt uitbetaald. De
e een vergoeding van
9 luro.
2,
de veiling
nestations
Het ministerie van
1 heeft gisteren de in-
voor de tweede vei-
lenzinestations langs
n geopend. Op 10 sep-
omen er tien onder de
)e overheid wil zo
mers een kans geven
jsconcurrentie bevor-
de markt, die wordt
leerd door Shell, BP.
Texaco. Vorig jaar de-
verwisselden vier sta-
eigenaar. Q8 en Gulf
elk twee in handen,
ngst van die eerste
as 29,1 miljoen euro.
nations langs de snel-
imen onder de hamer,
re eigenaren mogen
on 15 jaar exploiteren,
vordt de locatie op-
veild. De opbrengst is
>taat.
grotere proef
e reïntegratie
De Raad voor Werk
nen wil meer werk zoe
kwerknemers voor wie
fontslag dreigt. De lo-
'oef moet worden ver-
medio 2006 en uitge-
adviseerde het over-
n gisteren minister De
proef met de vroegtij-
ïtegratie is nu beperkt
werknemers en loopt
ort af. De RWI vindt dat
Jast in een tijd met zo-
ïctieve ontslagen. Vol-
1WI staan tegenover de
«sparingen op de uit-
et spelletjes
'uter stijgt
- De markt voor
van spelcomputers en
is vorig jaar met 21
gegroeid tot 213 mil-
0. Die stijging komt
eheel voor rekening
letjes. Dat blijkt uit een
ek van onderzoeksbu-
iw Research. De omzet
:uwste generatie spel
ts (onder meer
on 1 en 2, GameCube
J steeg in 2002 met 55
tot 116 miljoen euro.
03 stonden er bijna 1,6
spelcomputers in Ne-
e huishoudens, waar-
layStation 1 het groot-
eel heeft.
donderdag 17 april 2003
noordwukerhout/anp - De administratieve rompslomp
die ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid voor kleine
bedrijven met zich meebrengen, kan flink worden terug
gebracht. Brancheorganisaties zouden hun leden veel
werk uit handen kunnen nemen door hierover voortaan in
CAO's afspraken te maken die voor de hele bedrijfstak
gelden.
Dat zei demissionair staatssecretaris Rutte (sociale za
ken) gisteren op een congres van de Commissie Ar
beidsgehandicapten en Werk van TNO Arbeid in
Noordwijkerhout. Hij pleit ervoor dat werkgevers en
vakbonden voortaan in CAO's per branche vaststellen
wat de risico's voor de werknemers op de werkplek zijn
en hoe die kunnen worden teruggedrongen.
Elk bedrijf moet een eigen risico-inventarisatie en evalu
atie (RIE) opstellen. Een standaard-RIE in bedrijfstak-
CAO's verlicht volgens de staatssecretaris de admini
stratieve lastendruk voor meer dan 150.000 kleine be
drijven. Rutte heeft zijn voorstel inmiddels voorgelegd
aan de Sociaal-Economische Raad en de Raad voor
Werk en Inkomen.
In deze adviesorganen van het ministerie van Sociale
Zaken zitten onder meer werkgevers- en werknemersor
ganisaties. „Als de sociale partners instemmen met dit
voorstel van het kabinet, betekent dat automatisch ook
meer aandacht voor de arbeidsrisico's in de bedrijven",
aldus de staatssecretaris.
MKB-Nederland is zeer te spreken over het voorstel.
„We worden op onze wenken bediend", aldus secretaris
sociale zaken Kuiper van de koepel voor middelgrote-
en kleine bedrijven. Een dag eerder uitte MKB nog kri
tiek op de bureaucratie, die de hoek om komt kijken als
een werknemer ziek wordt.
„Dit is een stap in de goede richting. Bovendien komen
we nu ook een beetje af van die verplichte winkelnering
bij de arbodiensten", meende Kuiper. Die instanties
moeten de risico-inventarisaties van bedrijven beoorde
len. „En de kosten per keuring bedragen toch al gauw
250 euro. Dat is een hoop geld voor een klein bedrijf."
Vice-voorzitter Roozemond van de FNV zegt te willen
meedenken zolang het doel niet alleen lastenverlichting
voor het MKB is. De arbeidsomstandigheden voor werk
nemers in kleine bedrijven moeten wel goed gewaar
borgd blijven."
zoetermeer/anp - Werkgevers in
de transportsector zijn bereid te
praten over hardere bestrijding
van CAO-ontduiking. Onderne
mersorganisatie Transport en
Logistiek Nederland heeft dat
gisteren de vakbonden gemeld.
„De omgekeerde bewijslast is
voor ons bespreekbaar en dus
hebben we de bonden gevraagd
29 april verder te praten over
een nieuwe CAO", aldus een
TLN-woordvoerder. Het bete
kent dat werkgevers voortan
moeten bewijzen dat ze de CAO
wel naleven als vakbonden of
werknemer zeggen dat het niet
zo is.
TLN vraagt de bonden conces
sies zoals een bezuiniging op
het ziektegeld. FNV Bondgeno
ten en de CNV Bedrijvenbond
waren dit voorjaar na vier over
legronden van tafel weggelopen,
omdat werkgevers niet bereid
waren te praten over een betere
naleving van de CAO. Ook de
korting op het ziektegeld gold
als een pijnpunt in de onder
handelingen.
De CNV-bond zegt in een eerste
reactie blij te zijn met de toezeg
ging van de werkgevers. Wel be
nadrukt bestuurder Piqué eerst
het concrete voorstel op papier
te willen zien, voordat hij beslist
aan te schuiven aan de CAO-ta-
fel.
Volgens Piqué zijn transportbe
drijven die niet de regels van de
CAO volgen, zowel een bedrei
ging voor de eigen werknemers
als voor de hele sector. „De con
currentie is daardoor niet alleen
moordend, maar vooral ook on
eerlijk. Het is van belang dat de
werkgevers dat nu ook lijken in
te zien." Bestuurder Heilig van
FNV Bondgenoten zegt zeker
het overleg met de werkgevers te
willen hervatten. Onder de CAO
beroepsgoederenvervoer vallen
circa 125.000 vrachtwagen
chauffeurs.
exloo/buinen/gpd - De komst
van de supertelescoop Lofar in
Noord-Nederland levert in het
gunstigste geval 3000 banen op.
Dat blijkt uit onderzoek van As-
tron in Dwingeloo, dat de su
pertelescoop laat bouwen.
De Lofartelescoop bestaat uit
een stelsel van 25.000 antennes,
waarvan 25 procent het hart
vormt en in de gemeente Bor-
ger-Odoom komt te liggen. De
ze concentratie krijgt een dia
meter van zes kilometer. De
overige antennes worden ge
plaatst volgens een spiraalvor
mig patroon. De diameter van
de totale telescoop bedraagt uit
eindelijk 350 kilometer.
De spectaculaire banengroei
wordt mogelijk gemaakt door
dat de nieuwe radiotelescoop,
gebruik maakt van een glasve
zelnet waarover ongekend snel
data kunnen worden verzon
den. De Geus van Astron: „We
creëren in feite de snelste inter
netverbinding ter wereld. Het
netwerk krijgt een enorme capa
citeit. Voor het begrip: er kun
nen 30 dvd's of 600 muziek-cd's
per seconde worden verzon
den."
Astron werpt zich niet op als in
ternetaanbieder, maar geeft an
dere bedrijven wel de mogelijk
heid gebruik te maken van het
netwerk. Uit gesprekken is As
tron gebleken dat het bedrijfsle
ven, overheden en instellingen
brood zien in de infrastructuur
van de nieuwe radiotelescoop.
Directeur Alblas van IT-bedrijf
Bysky, dat nauw samenwerkt
met Astron: „Tachtig procent
van de economie van de toe
komst is afhankelijk van kennis
en informatie. De capaciteit van
het Lofar-netwerk trekt kennis
en mogelijkheden naar de regio
en kan een enorme economi
sche impuls zijn. De werkgele
genheid kan daardoor 10 tot 30
procent extra groeien."
Rotterdam - In de Maasstad wordt op een unieke manier een nieuw hoofdkantoor voor Unilever Bestfoods
gebouwd. Het vier etage hoge complex wordt buiten het fabrieksterrein op 25 meter hoge stalen palen vol
ledig in elkaar gezet. Als het 140 meter lange kantoorcomplex klaar is, wordt het staketsel met hydrauli
sche hefwagens naar de bestaande Blue Band-fabriek gereden en er dan overheen geschoven.
Foto: ANP/Ton Borsboom
amsterdam/anp - De Centrale Onderne
mingsraad (COR) van bankverzekeraar
ING is het niet eens met de forse loons
verhogingen voor het bestuur. De perso-
neelsvertegenwoordigers hebben veront
waardigd gereageerd op plannen waarin
de raad van bestuur de komende drie
jaar ruim 60 procent meer gaat verdie
nen.
De beloning van de ING-top wordt opge
schroefd, omdat de bankverzekeraar zijn
bestuurders nu minder betaalt dan ver
gelijkbare bedrijven. De COR verweet
ING gisteren met twee maten te meten.
De inkomsten van de bestuurders wor
den vergeleken met die uit andere lan
den, terwijl ING bij de CAO-onderhande
lingen hamert op loonmatiging.
Bovendien wil ING de arbeidsvoorwaar
den van het personeel versoberen om
kosten te besparen. Zo heeft ING zich ge
schaard onder de groep banken die het
premievrije pensioen voor werknemers
wil afschaffen.
De Socialistische Partij wil dat ING-com-
missaris oud-premier Kok een stokje
steekt voor de hogere beloning van de
top. Kamerlid Kant vraagt de PvdA'er de
jaarrekeningen van de bankverzekeraar
niet goed te keuren, voordat de beloning
van de baan is. Verder heeft Groenlinks
minister Hoogervorst(financiën) vragen
gesteld over de inkomsten van de ING-
top. Eerder dit jaar kwam ook de onder
nemingsraad van KPN in opstand. De
raad wü dat de ex-topman Smits zijn af
koopsom teruggeeft. Smits, onder wiens
leiding KPN in diepe problemen kwam,
kreeg vorig jaar bij zijn vertrek 2,87 mil
joen euro mee.
Smits is inmiddels druk bezig met het
verzamelen van commissariaten. Giste
ren kozen de aandeelhouders van com
puterfirma Unit 4 Agresso hem als com
missaris. In november wordt Smits ook
amsterdam/anp - ABN Amro
heeft voor ruim 687 miljoen eu
ro de Banco Sudameris in Brazi
lië bijna geheel overgenomen.
De aankoop werd gedaan via de
Braziliaanse poot Banco ABN
Amro Real. ABN Amro neemt
een belang van 94,57 procent
over van Banca Intesa in Banco
Sudameris. De aankoop wordt
voor 158 miljoen euro contant
betaald, de rest in aandelen
Banco ABN Amro Real. Laatsge-
noemde zal een bod uitbrengen
op de aandelen die zijn geno-
dirksland - De lange droogteperiode begint voor problemen te zorgen in de landbouw. Zo moeten veel
akkerbouwers hun bieten overzaaien omdat het zaad niet ontkiemd is. Ook de bollentelers moeten berege-
ningsinstallaties inschakelen om de natuur een handje te helpen. Bovendien heeft de nachtvorst op som
mige plaatsen roet in het eten gegooid. Gewassen die net boven de grond uitkwamen zijn bevroren en
moeten vervangen worden door nieuwe aanplant. Foto: ANP/Wim van Vossen
den haag/anp - De Nederlandse
Mededingingsautoriteit (NMa)
wil de fusie tussen de veilingen
The Greenery en Fruitmasters
nader bestuderen. De NMa con
cludeerde gisteren dat het sa
mengaan kan leiden tot een
economische machtspositie.
Door de fusie kan de concurren
tie op de Nederlandse markt of
een deel daarvan ernstig worden
belemmerd, meent de kartel-
waakhond. Daarom is er een
De jonge Adriaan Schoevers, oprichter van het gelijknamige insti
tuut. FotO:ANP
commissaris bij KPN's concurrent Ener-
tel. Hij is ook commissaris bij reisorgani
satie Travel Unie, lid van de raad van ad
vies van de Rabobank, lid van het be
stuur van de Stichting Feyenoord Rotter
dam, voorzitter adviesraad Media Plaza
en voorzitter van het bestuur centrale
discotheek in Rotterdam.
De COR van Schiphol trok maandag aan
de bel over de fors hogere bonussen die
de dir ectie vorig jaar kreeg. En dat terwijl
Schiphol het moeilijk heeft en op de kos
ten moet letten. Minister Hoogervorst
heeft de directie inmiddels opgeroepen
zich dit jaar te matigen.
door Sentina van der Meer/ANP
den haag - De secretaresse van
de baas hoort veel. Maar wat
mag zij met die informatie
doen? De rol van de secretaresse
als vertrouwenspersoon in de
top van het bedrijfsleven en de
politiek heeft de afgelopen tijd
diverse malen onder druk ge
staan. „Neem de bouwfraude en
het boekhoudschandaal Enron,
in beide gevallen is de secreta
resse met vertrouwelijke infor
matie naar buiten gekomen",
aldus directeur Ria van 't Kloos
ter van Schoevers Bedrijfsoplei
dingen. Vandaag is de Nationale
Secretaressedag en het oplei
dingsinstituut Schoevers viert
zijn 90-jarig bestaan.
Dit najaar begint Schoevers sa
men met het Managementcen-
trum De Baak in Noordwijk een
opleiding over normen en waar
den. Circa twaalf secretaresses
uit de top 100 van het bedrijfsle
ven doen als eersten mee. „Het
is van belang dat een secretares
se op hetzelfde niveau kan mee
denken met de directeur en kan
omgaan met ethische vraagstuk
ken", stelt Van 't Klooster.
Daarbij wijst zij op het huidige
schandaal bij Ahold. Het super
marktconcern riep begin deze
maand zijn eigen personeel op
geen enkel document te vernie
tigen. „De verhoudingen staan
op zo'n moment flink onder
druk. Wat kan en mag je in zul
ke situaties wel en niet doen?"
Volgens Van 't Klooster werken
op topniveau ongeveer 800 se
cretaresses. Grofweg 150.000
mensen doen in Nederland se
cretarieel werk.
Ineke Schils, directeur Schoe
vers Opleidingen, stelt ook vast
dat de vertrouwensfunctie rela
tief nieuw is: „Toen ik 30 jaar
geleden aan mijn Schoeversop-
leiding begon, was het werk van
de secretaresse puur productie
werk. Tegenwoordig ben je een
office manager en vaak het
klankbord in een organisatie."
In de tijd dat Schils bij Schoe
vers studeerde, bestond het les
programma uit minimaal tien
uur steno en acht uur typen.
„We werkten op van die zware
hamerslagmachines en spraken
toen van een tennisarm in
plaats van een muisarm", aldus
de directeur Opleidingen. „Het
was puur productiewerk: brie
ven uitschrijven, uren stond je
achter het stencilapparaat, toen
werd het de kopieermachine en
nu kun je al die tijd besparen
met één druk op de e-mail-
knop."
Adriaan Schoevers richtte
Schoevers in 1913 op door een
advertentie te plaatsen in diver
se Amsterdamse dagbladen. Van
een instituut was eigenlijk nau
welijks sprake: moeders' salon
aan de Reguliersgracht was
spreekkamer en het zijkamertje
was het leslokaal. De directeur
van het 'Instituut' was pas 18
jaar. Typen had hij zichzelf ge
leerd en de beginselen van ste
no had hij van een vriendinnetje
meegekregen.
In vijf jaar tijd liep het aantal
cursisten op van 64 tot 1993.
Het bleek een gat in de markt.
Door de groei van de overheid
en de toename van de interna
tionale handel, communicatie
en dienstverlening maakte kan-
toorarbeid aan het einde van de
negentiende en het begin van de
20ste eeuw een enorme expan
sie door. De introductie van al
lerlei kantoorapparatuur ver
snelde de vraag naar secretarieel
medewerkers.
De eerste Schoeversleerlingen
waren vooral mannen. Zij leer
den 's avonds typen en steno
grafie of volgden een cursus
boekhouden om vooruit te kun
nen op kantoor. Meisjes en
vrouwen veroverden pas later
geleidelijk een plaats op kan
toor. Tegenwoordig is slechts 2
tot 2,5 procent van de circa
15.000 Schoeverscursisten man.
Schoevers bestaat tegenwoordig
uit twee zelfstandige werkmaat
schappijen: Schoevers Opleidin
gen en Schoevers Bedrijfsoplei
dingen. Deze hebben ieder een
aanbod aan dag-, avond- en
praktijkopleidingen (een combi
natie van werken en leren) op
zowel het niveau van het hoger
beroepsonderwijs als het (lage
re) mbo.
De stenolessen zijn volgens
Schils begin jaren negentig pas
definitief afgeschaft. „Dankzij de
automatisering werden dergelij
ke technieken overbodig. De di
recteur dicteert niet meer, maar
schrijft zelf zijn brieven en laat
die bewerken door zijn secreta
resse. Veel mensen laten zelfs
ook al hun e-mails nakijken en
dat doe je natuurlijk alleen als je
weet dat iemand absoluut te
vertrouwen is", aldus de direc
teur Opleidingen Schoevers.
Secretaresses typen geblinddoekt bij het 12,5 jarig bestaan van het
Instituut Schoevers. Foto: ANP
teerd aan de beurs van Sao Pau
lo.
Banco Sudameris heeft 293 kan
toren en 500.000 klanten. Er
werken zo'n 6280 mensen. Bra
zilië is naast Nederland en het
midwesten van de VS een van
de thuismarkten van ABN Amro.
„We krijgen de beschikking over
een gunstig gesitueerd kanto
rennet en toegang tot fors aantal
nieuwe klanten, vooral vermo
gende particulieren", aldus Bar-
bosa, topman van de Braziliaan
se ABN Amro-tak.
vergunning nodig. De twee wil
len iri een nieuw gezamenlijk
bedrijf, Fruit-NL, hun fruit aan
bieden. De marktpositie van de
fruittelers verbetert omdat de
opbrengsten stijgen en de kos
ten dalen. Fruit-NL wordt een
van de grootste Nederlandse
fruitaanbieders. In 1999 werden
soortgelijke plannen afgeblazen
toen de NMa ook onderzoek no
dig vond.
den haag/anp - Buitenlandse
bedrijven met een vestiging in
Nederland jagen de werkgele
genheid hier sterk aan. De be
drijven zorgen voor 529.000 ba
nen en zijn daarmee goed voor
7 procent van de werkgelegen
heid. Vooral buitenlandse ICT-
bedrijven leveren veel werk op.
Dat blijkt uit een onderzoek in
opdracht van het ministerie van
economische zaken. Het minis
terie laat voortaan de filialen van
buitenlandse ondernemingen
door een .onderzoeksbureau in
kaart brengen. Het betreft be
drijven met ten minste zes
werknemers.
Nederland telt nu ruim 5000
vestigingen van buitenlandse
bedrijven. Bijna één op de drie
bedrijven komt uit de VS. Verder
is Nederland in trek bij onder
nemingen uit Duitsland en
Groot-Brittannië.
Meer dan de helft is neergestre
ken in de Randstad, vooral in
Amsterdam, Rotterdam en bij
Schiphol. Daarnaast trekt
Noord-Brabant veel internatio
nale bedrijven aan, omdat ze
daar dicht bij de grens van zo
wel België als Duitsland kunnen
opereren. Die provincie telt zo'n
1000 vestigingen van buiten
landse ondernemingen.
Het gros van de buitenlandse
investeerders opent in Neder
land een filiaal om producten te
maken. Daarnaast hebben veel
internationale bedrijven in Ne
derland een verkoop- of marke-
tingkantoor. Driehonderd con
cerns bestieren in Nederland
hun Europese hoofdkantoor.