KUNST CULTUUR
Gewaagd, maar geslaagd experiment van Floraband
Peter Dijkstra maakt zijn eerste Matthaus onvergetelijk
Formule 'De Veen gaat Vreemd' nog niet sleets De drie musketiers blijft afstandeli
EMI-aandelen
kelderen door
Robbie
Williams
Praten ove
koetjes, kalfj
leven en doi
Muzikale energie op TexMex Night
maandag 14 april 200j
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Matthaus Passion door
Leiderdorps Kamerkoor o.l.v. Peter
Dijkstra, m.m.v. Achim Kleinlein, tenor,
evangelist. Mare Pantus, bas
(Christuspartij), Renate Arends, sopraan,
Wilke te Brummelstroete,
mezzosopraan, Ludwig van Cijsegem,
tenor, Jelle Draijer, bas, het Roder
Jongenskoor en het Barokorkest van
studenten Oude Muziek. Gehoord: 13/4,
Pieterskerk, Leiden.
Eindelijk is er een jong mens
GRONiNGEN/GPD - De aandelen
van platenmaatschappij EMI
zijn fors gedaald nadat de nieu
we cd van Robbie Williams op
een tegenvallende plaats is bin
nen gekomen in de Amerikaan
se hitparade.
De nieuwe cd van Williams, 'Es-
capology', is deze week in de
Billboard Album Chart binnen
gekomen op nummer 43, goed
voor verkoop van 'slechts'
21.000 exemplaren. Dit heeft er
volgens het Australische
nieuwsbureau Undercover toe
geleid dat de aandelen van EMI
direct met tien procent in waar
de zijn gedaald.
Ook in zijn thuisland Engeland,
waar 'Escapology' eerder is uit
gebracht, staat Williams deze
week op de 43ste plaats. In Ne
derland staat het album op
nummer 6. Wereldwijd zijn er
van 'Escapology' nu circa zeven
miljoen stuks verkocht, waarvan
in Nederland nu ongeveer
200.000.
Williams sloot eind vorig jaar
een megacontract van 125 mil
joen euro met platenmaat
schappij EMI. Als voorwaarde
zou zijn gesteld, dat EMI moest
zorgen voor een doorbraak van
Williams in de Verenigde Staten.
Het debacle vertoont volgens
het vaktijdschrift Muziek en
Beeld gelijkenis met dat van Ma-
riah Carey enkele jaren geleden.
„Die sloot ook een megadeal
met EMI, verkocht in Amerika
vervolgens 'slechts' 500.000
1 exemplaren van haar album
'Glitter' en werd vervolgens met
een afkoopsom van 40 miljoen
dollar weer gedumpt Als de ver
kopen op deze schaal doorzet
ten, verkoopt Williams zelfs nog
minder dan Carey."
Vorige maand meldde EMI-baas
David Munns in The New York
Times, dat in Amerika vier mil
joen exemplaren van het album
uitgeleverd zouden gaan wor
den aan de handel. Dat houdt in
dat er dus nog een slordige
3.979.000 exemplaren in de win
kels liggen.
opgestaan die na de Matthaus
niet op z'n horloge kijkt om te
zien in hoe korte tijd het werk
geklaard is. Peter Dijkstra luis
terde onbedoeld naar Prediker
die meer dan 2000 jaar geleden
schreef 'Alles heeft zijn uur, alle
dingen onder de hemel hebben
hun tijd'. Dijkstra nam die tijd
ruimschoots om zijn eerste Mat
thaus onvergetelijk te maken.
Niet koste wat kost langzaam; er
waren genoeg delen die snel en
flitsend voorbij joegen. Maar er
waren momenten, al in het eer
ste koraal, vol uitgesponnen ver
twijfeling en nóg verwonderlij
ker, welhaast verslagen in 'Du
edles Angesichte'. Hier werd de
tijd uitgerekt met slechts drie in
strumenten, theorbe, kistorgel
en contrabas.
Wat deze Matthaus bovendien
bijzonder maakte, was de rol
van het dubbelorkest. Dijkstra
koos niet alleen voor authentie
ke instrumenten - dat gebeurt
vaker - maar ook nam hij daar
voor studenten van de afdeling
oude muziek en historische uit
voeringspraktijk van het Ko
ninklijk Conservatorium, Den
Haag, aangevuld met professio
nele barokmusici. Deze jonge
mensen liet Dijkstra onder zijn
indringende directie, elk instru
ment met zijn bevlogen li
chaamstaal benaderend, 'mee
praten' met koor en solisten. Als
menselijke stemmen, die aan
grijpend waarneembaar acte de
présence gaven.
Zo waren de twee houten flauto
traverso's en de twee obo's da
caccia met hun iets gevoileerde
beeldende taal zó schitterend in
samenspraak met de sopraan
Renate Arends in 'Aus Liebe will
mein Heiland sterbendat de
Pieterskerk verstomd de adem
inhield. Zelfs in het helse 'Sein
Blut komme über uns und uns-
re Kinder' participeerden de
fluiten hoorbaar aangedaan.
Ook de beide jonge concert
meesters stegen onder die be
geesterde aandacht van Dijkstra
boven zichzelf uit.
Van de solisten maakten de bas
Jelle Draijer en de evangelist
Achim Kleinlein de meeste in
druk. Kleinlein om zijn flamboy
ante helderheid en inhoudelijke
zeggingskracht, Jelle Draijer om
zijn overgave en innerlijke, rust,
waardoor zijn stem van Binnen
uit verwarmde. Ook Wilke te
Brummelstroete zong de wel
licht langste, in elk geval de
langst ervaren aria spannend en
vernieuwend door na het da ca
po een andere, ingetogen be
schouwelijke sfeer te creëren.
Mare Pantus zette een promi
nent aanwezige Christus neer,
meer in de stijl van de Johannes
Passie. Van berusting en verstil
ling voor toekomend lijden was
zo geen sprake. In het laatste
kwartet kwam de tenor Ludwig
van Gijsegem pas helemaal tot
zijn recht.
Tot slot nog het kleine wonder
van het Roder Jongenskoor. Na
drie Matthausen waarin het
knapen- of jongerenkoor nau
welijks te horen was, werden wij
gisteren overweldigd door een
stralende jonge klank die kleur
rijk opbloeide boven het Leider
dorps Kamerkoor, dat nu al mag
bogen op een boeiende en tot
de verbeelding sprekende uit
voering van Bachs onvolprezen
lijdensverhaal naar het evange
lie van Matthaus.
De Dutch Divas zingen met live begeleiding van de Floraband en dat blijkt een gouden greep. Foto: Dick Hogewoning
Dutch Divas maken indruk op 'Gala of the Year'
door Theo de With
rijnsburg - Het is een gewaagd
experiment. Op het 'Gala of the
Year7 begeleidt de Floraband za
terdagavond voor het eerst in
haar bestaan drie professionele
zangeressen. Voor de Dutch Di
vas is het de eerste keer dat ze li
ve met een amateurorkest zin
gen. En er kon 's middags slechts
één keer gerepeteerd worden.
Het experiment blijkt op de ga-
la-avond gunstig uit te pakken.
Gewaagd, maar geslaagd. Sport
hal De Middelmors in Rijnsburg
is omgetoverd tot een muziek-
paleis. De zevenhonderd bezoe
kers worden verwend. Met pau
ken en een voice-over wordt het
gala ingeleid. Er is een batterij
lampen opgehangen en op een
groot scherm wordt steeds een
toelichting gegeven op de ge
speelde nummers. Showgroep
Valentine en het Lollipop Show
ballet visualiseren de muziek
van de Floraband.
Het Rijnsburgse muziekgezel
schap is meer dan een dorps
fanfare. Onder leiding van diri
gent René Mulders laat de Flo
raband horen dat ze in staat is
tot grootse muzikale prestaties.
Niet alleen de rode uniformen
zijn strak. Er wordt ook strak ge
speeld. Met name de medley
van successen van de Engelse
rockformatie Queen maakt in
druk. Nummers als 'Another
one bites the dust', 'Don't stop
me now" en "We will rock you'
zijn naadloos aaneen gesmeed.
De Floraband heeft er elders al
groot succes mee geboekt. En
dat is begrijpelijk, want deze
bombastische muziek blijkt
wonderwel bij het Rijnsburgse
korps te passen.
Het is daarom een raadsel waar
om het Lollipop Showballet een
twaalf minuten durende show
mag verzorgen met muziek uit
'Saturday Night Fever'. De mu
ziek staat op tape en de Flora
band kijkt dus werkloos toe. De
zes dansers bewegen op de Ne
derlandstalige versie van liedjes
als 'Staying alive' en 'How deep
is your love', afkomstig uit de
musical 'Saturday Night Fever'
die tot voor kort in Utrecht te
zien was. Ze playbacken mee
met de nummers en doen be
kende dansjes zoals John Tra
volta die ooit ook deed. Het op
treden van het Lollipop Show
ballet heeft meer weg van een
playbackshow dan van een bal
let.
De Dutch Divas maken alles
goed. De drie zangeressen heb
ben allemaal ervaring op het po
dium van het Eurovisie Songfes
tival: Sandra Reemer (1972,
1976, 1979), Maggie MacNeal
(1974, 1980) en Marga Bult
(1987). Ze hebben hun gardero
be aangepast aan de Floraband.
De diva's dragen rode glitterjur
ken met een lieshoge split Ze
blijken geroutineerde entertai
ners. Na eerst een paar num
mers met orkestband te hebben
gezongen, is het tijd voor het
echte orkest
„De Floraband heeft zich hele
maal dood gewerkt op ons re
pertoire", zegt Marga Bult. Het
klinkt als een excuus vooraf. Dat
blijkt geenszins nodig. Het or
kest en de Dutch Divas zijn aan
elkaar gewaagd. Er worden oude
songfestivaldeuntjes gespeeld,
maar ook disco van Chic, Diana
Ross en Sister Sledge. En het
klopt allemaal. Het klinkt prach
tig en wat minstens zo belang
rijk is: ze hebben er allebei ont
zettend veel lol in. Het plezier
straalt er vanaf en slaat ook over
op het publiek.
Op het Eurovisie Songfestival is
een paar jaar geleden het orkest
afgeschaft, maar op dit Rijns
burgse podium wordt bewezen
dat een live orkest absoluut een
meerwaarde heeft. Een orkest
band blijft ingeblikte muziek.
„Dit gaan we meer doen", roept
Maggie MacNeal. „Ik voel het
aan mijn water." Kunnen die
Dutch Divas niet voor Neder
land naar het Eurovisie Songfes
tival? Met de Floraband erbij als
begeleidend orkest.
theater recensie
Dick van Teylingen
Voorstelling: 'Hoe komt het kalf
maat' van Keesen&Co. Tekstf
Gerritsen. Regie: Willibrord Keest
Wim Bouwens, Reinout Busstn
Marisa van Eyle, Monique Kuijp
Mlchlel Nooter.
Iemand komt bij je op b
Hij heeft een neus die dt
dacht vraagt, maar je ka
ijdelheid en neemt je voo
beslist niets over te zegge
houdt je zo bezig, dat det
in de tweede zin ter
komt.
De neus in 'Hoe komt hi
bij zijn maat' van Keesen
de kanker van Lucia (Mc
Kuijpers). In de keuken vc
met vier vrienden en vei
een gesprek dat veel kanti
gaat, maar indirect stee
hetzelfde terugkomt. Voa
ga (Marisa van Eyle) lui
niet om Lucia's aanst
dood in het gesprek te v
den. Lucia vangt dat op ra
nuchterheid waar vaak de
hoop doorheen schemert
De drie mannen spelen n
prominente, maar belai
rollen. David (Reinout I
maker) mag graag een I
zieken en voeren, bij voa
met zijn spelletje 'links oft
met twee gesloten handen
daarin is kiezen moeilijk,
leven is kiezen; besteed je
moeite aan het zorgvuld
ken van keuzes of laat je i
gen gebeuren, en vind j
manier om met de uitkot
leven? Dit soort kwesties
slinks en slim verstopt
tekst.
Walter (Michiel Nooter) b
nieuwe vriend van Lucia
eerdere 'liefdes van haar
verloor ze al na zeven
door ongelukken, dus zijn
tie lijkt niet zonder risia
teur Esther Gerritsen
heel subtiel afwisseling, I
en spanning in de tek
vlecht verhaalelementen
elkaar heen, speelt met di
tie tussen verhaal en wa
heid, met suggestie en oi
kende bewegingen, en hei
goed oor voor dialogen.]
het einde (een lang citaat
onthechting) is wat gefon
Erg grappig is de manier vi
ze Olga het gesprek en de
ties bij de vraag aan Lud
wil je het allerliefst' laat n
ren: het moet iets bijna
gelijks zijn, zodat we wi
best doen, maar het niet
dan ben jij verdrietig en ki
troosten, want dan ben
goeie vriendin. In hoeve
oprecht is of vals, emot
begaan, onhandig of on
blijft in het midden.
Dankzij het mooie evei
tussen tekst, de zorgvuldi
gie en de sterke spelers
'Hoe komt het kalf bij zijn
van het begin tot het einde
door Joris Rietbroek
roelofarendsveen - Een pro
gramma als Idols kunnen ze in
Roelofarendsveen missen als
kiespijn, zo lijkt het. Het evene
ment De Veen gaat Vreemd van
jongerensociëteit Splotsz bewijst
dit elk jaar weer. Meer dan der
tig amateur-muzikanten verto
nen in zes gelegenheidsbands
hun talent door populaire co
vers te spelen in een stampvolle
feesttent. Het is alweer de elfde
editie en dat de formule nog
niet sleets is, bewees de drukte
van zaterdag. Even na het begin
van de eerste band kan er al
geen kip meer bij. Gedurende
de avond waaiert de muziek alle
kanten op, van Ike en Tina Tur
ner tot Audioslave en van Eury-
thmics tot Avril Lavigne, waarbij
de gitaar overheerst.
Ruim tien jaar geleden kwamen
énkele vrijwilligers van Splotsz
op het idee een avond te organi
seren met enkel gelegenheids
bands, waarvoor de leden van
diverse Veense bandjes
'vreemdgaan,' zodat ze eens
met andere muzikanten samen
spelen. Tijdens die eerste editie
in 1993 bleek Splotsz al te klein
door de grote belangstelling.
Vandaar dat De Veen gaat
Vreemd sindsdien in een grote
tent wordt gehouden. Tegen
woordig zijn het vooral 'bandlo
ze' muzikanten die met dit eve
nement de kans krijgen voor
een groot publiek op te treden.
Het is een concept dat nog jaren
mee kan.
De muziek van The Fighters of
Slavewax Reality klinkt even hef
tig als de bandnaam. De band
opent de avond met het werk
van doorgewinterde rockbands
als Foo Fighters, Soulwax, Mas
ters of Reality en Audioslave.
Zanger Jeroen Koenis weet hier
en daar zelfs de oerschreeuw
van Audioslave-zanger Chris
Cornell te benaderen. Vierstem
mig zang- en brulwerk en een
jeugdtheater recensie
Paulien Koopmans
Voorstelling: 'De drie musketiers' door
Artemis. Regie: Matthijs Rümke. Tekst:
Bouke Oldenhof. Spel: Martijn Fischer,
Matthieu Güthschmidt, Jaap ten Holt
e.a. Gezien: 12/4, Leidse Schouwburg.
Theater Artemis verdedigt al ja
ren zijn goede naam met voor
stellingen als 'Maanvirus', 'Drie',
"Wiesje wast zich af en 'Waters
nood'. Artemis maakt associa
tief, herkenbaar, verantwoord
en een tikje intellectualistisch
theater. Dat wekt bij 'De drie
musketiers' hooggespannen
verwachtingen. Maar juist bij
deze historische voorstelling,
waarbij Artemis de zaken groots
en meeslepend aanpakt, ver
dwijnt dit fijne voorgevoel snel.
De voorstelling is een vrije be
werking van 'De drie Muske
tiers' en 'De man met het ijze
ren masker' van de Franse
schrijver Alexandre Dumas
(1802-1870). Samen tellen deze
lijvige romans ruim 2000 pagi
na's, inclusief het vervolg 'De
drie musketiers 20 jaar later'.
Zo'n reusachtig verhaal over een
episode uit de Franse geschie
denis moet Artemis wel in stuk
ken knippen. Dat heeft geleid
tot een wirwar aan verhaallijnen
en personages. In de voorstel
ling zien we de drie musketiers
(Porthos, Athos en Aramis) in
hun jonge, wilde jaren én als
oude vechtersbazen. In Parijs
raken zij in gevecht met
D'Artagnan, die later onbewust
een cruciale rol zal spelen bij
het van de troon stoten van de
koning. Op een vrolijk gemas
kerd bal wordt koning Louis XIV
vervangen door zijn doodge
zwegen tweelingbroer Philip, die
tot dat moment geboeid vastzit
in de gevangenis en achter een
masker van de buitenwereld
wordt afgeschermd.
De tegenstelling tussen de twee
broers is levensgroot. Loid
het chique leven aan het li
de Zonnekoning en vult zj
gen met dans, diners en|
tjes schermen; Philip verpi
in de gevangenis. Dit lijk
solide basis voor een
over 'eer, moed, trots en
zoals Artemis vooraf
digt. Maar door de grote
daad aan decors, kostuu
muziek komt deze sub
niet goed uit de verf. Lei
wel de versterkte geluidse
(smak, kleng, tssakl) die I
vechten en gooi- en smi
horen.
Jammer genoeg is deze va
ling minder herkenbaar dl
dere theaterstukken van
mis. Het verhaal is te Fn
heroïsch en te chauvini
Een rode draad zoals 'Eén
allen, allen voor één' klii
Nederlandse oren als efl
kreet. Daarmee blijft 'D
musketiers' te veel op
om een gevoelige snaar te
De twee zangeressen van The Crazy Goocooboora's brengen een overtuigende uitvoering van 'Sk8ter Boy*. Ze zijn een van de hoogtepunten
van 'De Veen gaat Vreemd'. Foto: Dick Hogewoning
human beatbox maken het op
treden af. Ook de Tabasco Blues
Band en The Angry Lions geven
stevige shows weg. Eerstge
noemde haalt 'Proud Mary" van
Ike Tina Turner door de rock-
mangel en de Lions geven een
stampende uitvoering van 'Pa
radise City" van Guns 'n Roses
ten beste.
Naast de muziek is de aankle
ding ook belangrijk. Maffe ver
kleedpartijen bleven dit jaar uit,
maar het publiek kreeg wel een
f
1
kijkje in de oefenruimtes van de
bands aan de hand van filmpjes.
Ook de kleurige decors en ver
sierselen in de zaal, uitgewerkt
door een groep van acht jonge
ren, mochten er zijn. Enkele
kunstenaars van Topaze, ook
vormgever van het Lowlandsfes-
tival, hielpen de groep bij het
ontwerp.
Enkele bands hebben twee vo
calisten in de gelederen. The
Crazy Goocooboora's bijvoor
beeld spelen bekende hits wn
i
Skunk Anansie, Krezip en Avril
Lavigne, gezongen door Cecile
en Anita. Hun eigen uitvoering
van Sk8ter Boy is overtuigend.
Sharon en Janine en hun groep
Slipgevaar gaan voor hits uit de
sixties met een stevige rockaan-
pak. Zo krijgt 'Brown Eyed Girl'
van Van Morrison een punkbe
handeling, evenals nummers
van de Beatles en de Rolling
Stones.
Afsluiter Nottenadder heeft het
meest gevarieerde repertoire.
Zanger/toetsenist Edwin Turk
en begeleiders spelen naast
'Waiting for the sun' van The
Doors en 'The man who sold
the world' van David Bowie een
liedje van Caesar, speciaal voor
degenen die de Amsterdamse
band die avond in het LVC
moesten missen. De laatste noot
van de avond, 'Perfect Day' van
Lou Reed, had niet beter geko
zen kunnen worden aan het
einde van een geslaagd De Veen
gaat Vreemd.
door Maarten Baanders
leiden - „U wordt vast steeds luidruchtiger. Ge
woonlijk is dat not done in de Stadsgehoorzaal,
maar vanavond is het done\", riep de zanger van
Homesick the Louisiana Men, die zaterdag
avond het spits afbeet van de Cajun/Zyde-
co/TexMex Night. Hij wees op de ruime dansvloer
die in de grote zaal was vrijgemaakt.
Ondanks de oproep liet het publiek zich maar
moeilijk overhalen om te dansen. En dat terwijl de
bands in de loop van de avond toch heel wat mu
zikale energie de zalen in pompten. Stil zaten de
mensen te luisteren naar het pittige, veelstemmige
geluid van Homesick die Louisiana Men.
Mondharmonica, accordeon, drums, gitaren en
wasborden werden met feestelijke overgave be
speeld. Je kon je van deze muzikanten makkelijk
voorstellen dat ze urenlang zo door zouden willen
gaan. De sfeer van het vroegere westen van de
Verenigde Staten was levensecht aanwezig. Des
ondanks bleef de dansvloer leeg en ook bij het
tweede optreden - van The Bayou Mosquitos in
de foyer - dansten slechts twee mensen, i
deuropening achter de ruggen van de me
die aandachtig luisterde naar de afwisselend
en kalme zang met nostalgisch jankende gita
Bij het beweeglijke optreden van Max Tax
Banditos in de grote zaal druppelden dei
dansende paren de vloer op. Bij de brui'
show kon dit niet uitblijven. De contrabassii
woog dansend met zijn instrument over h
neel en bleef zelfs liggend aan de snaren plul
Zijn tegenpool was de saxofonist van de
band, Captain Gumbo. Stevig in de grond v
kerd, onbeweeglijk en met een donkere bi
stond hij een stroom loopjes en extatische
ken de zaal in te blazen,
zanger/harmonicaspeler van de groep h:
daarentegen weer tot het meer beweeglijke
muzikant. Hij ging zelfs spelend de zaal
kreeg het publiek zover dat hethem aarzelen
zong. Intussen gingen steeds meer men»
dansvloer op. Vol werd het er niet, maar
meer ruimte hadden ze om hun groeiend en
siasme uit te leven.
