Zonder armen is Ali liever dood
OORLOG IN IRAK 3
Baath-partij zal wellicht
nog toekomst hebben
/EEL EXTRA'S, DAT EEN EXTRA EDITION NODIG IS.
donderdag 10 april 2003
door John Rice/AP
doha - Lang voordat Saddam
Hussein volledig de macht
greep in Irak was zijn Baath-
partij al de belangrijkste macht
hebber. En mogelijk zal de partij
de Iraakse politiek nog lang na
het verdwijnen van Saddam
achtervolgen. Veel deskundigen
denken dat het nieuwe regime
op lagere niveaus zwaar op de
partij zal steunen.
De Arabische Baath Socialisti
sche Partij heeft sinds haar eer
ste korte greep naar de macht
en haar uiteindelijke machts
overname in 1968 een totalitaire
greep gekregen op bijna alle as
pecten van de Iraakse samenle
ving. Saddam, die bij de partij
begon als ondergrondse moor
denaar, speelde vanaf het eind
van de jaren '60 een rol achter
de schermen. Hij greep officieel
in 1979 de macht in de partij.
Het ontmantelen van de Baath-
partij is een van de belangrijke
doelstellingen van de Verenigde
Staten in de oorlog tegen Sad
dams regime, maar dat kan nog
moeilijk worden. De hoogste ge
lederen van de Iraakse overheid,
het leger en het onderwijs wor
den gedomineerd door aanhan
gers van de partij. Generaties
van mensen zijn geïndoctri
neerd met de partij-ideologie
van Arabische suprematie. La
ger geplaatste partijleden zitten
in het dagelijks bestuur van vele
overheidsinstellingen.
„Dit is een technocratische sa
menleving. We zullen op deze
technocraten die het land run
nen, moeten vertrouwen", zegt
de historica Phebe Marr, een
Irak-specialiste.
„Veel mensen in de Baath zou
den zich op een of andere ma
nier kunnen ontpoppen als po
litieke spelers", denkt ook David
Mack, onderdirecteur van het
Middle East Institute in Was
hington, een denktank waarin
voormalige Amerikaanse diplo
maten zitten. Volgens Mack zijn
veel leden van de Baath-partij
geen trouwe volgelingen van
Saddam. Sommigen zijn uit Irak
gevlucht, anderen waren slechts
fid van de Baath-partij omdat
dat de enige manier was om bij
de overheid te kunnen werken.
Zo'n 1,5 miljoen van de 24 mil
joen inwoners van Irak hebben
zich ooit met de Baath-partij
verbonden. Maar slechts 25.000
tot 50.000 van hen zijn volwaar
dig lid. Zij vormen de elite waar
op de tegenstanders zich rich
ten. Irak-specialist Amatzia Ba-
ram van de Universiteit van Hai
fa, die in december in de Ver
enigde Staten was op een confe
rentie over de toekomst van
Irak, vindt dat de elite van de
Baath nooit meer leidende posi
ties mag krijgen 'of ook maar in
de buurt komen van het onder
wijs, de media of het leger'.
De Baath-partij werd in 1943 in
Syrië opgericht en verspreidde
zich vervolgens in de Arabische
wereld. De doelstelling van de
partij was Arabische superiori
teit en Arabische eenheid met
een gewelddadige partijstruc
tuur naar het voorbeeld van de
Sovjetunie. De partij greep in
1963 de macht in Syrië en zette
afdelingen op in veel Arabische
landen, waar bitter werd gestre
den tegen het establishment en
rivaliserende communisten.
„In de jaren '70, toen ze veel
geld hadden, was de partij be
hoorlijk aantrekkelijk. Zij trok
veel mensen die het onderdruk
kende karakter negeerden. Het
was een moderne, seculiere par
tij", vertelt Marr.
Na 34 jaar van onderdrukking is
de aantrekkingskracht echter
verdwenen. „Ik twijfel er niet
aan dat bijna alle mensen in
Irak eigenlijk willen worden be
vrijd van dit regime en Saddam,
omdat ze denken dat hij een
ramp is", aldus Marr. Maar dat
betekent nog niet dat ze de
Amerikanen zullen verwelko
men. Irak kent een lange ge
schiedenis van verzet tegen
vreemde overheersing. Marr:
„Het gaat erom de harten en
hoofden te winnen; het is een
politieke strijd en geen militai
re." Veel deskundigen zijn bang
dat een langdurige of vergaande
invloed van de Amerikanen in
Irak dezelfde nationalistische
passie zal losmaken die de
Baath-partij aan de macht
bracht. Als de Verenigde Staten
in Irak blijven en zich impopu
lair maken, zal de Baath wellicht
een toekomst hebben, zegt de
historicus Rashid Khalidi van de
Universiteit van Chicago.
VOLVO
for life
Honderdduizenden verliezen ledematen tijdens oorlog
rlen van Rees
- De 12-jarige Ali uit Bag-
ilgens hulpverleners het
jgelijke overkomen: hij is
men verloren. En nog wel
ellebogen. Kan een pro-
tbrug Is optie'
!d worden tv-kijkers
door beelden van
igewonden. Ze willen
:htbrug naar Neder-
een andere bestem-
het 'rijke Westen',
Jachtoffers te laten
leien met de modern-
ïnieken en in goede
idigheden. Volgens M.
li, afdelingsdirecteur
edietechniek van het
tse revalidatiecentrum
Dgstraat, zijn lucht-
n een optie, maar
mensen en instellin-
arbij niet over een
js gaan. „Allereerst is
ultuurverschil. Je
lier een situatie creë-
arin iemands gene-
oces het beste tot zijn
omt. Met name kinde-
il je niet makkelijk weg
vertrouwde omge-
ovendien: als je een
de groei een prothese
let, moet je die elk jaar
en of bijstellen. Dan
dus - als ze teruggaan -
elijk van de kunde ter
Ook moet iemand
n prothese van hier, in
:n land ermee uit de
cunnen. Het klinkt
en raar, maar ampu-
chtoffers hebben er
t algemeen voordeel
er veel lotgenoten
in is de noodzaak om
igen land voorzienin-
o beffen groter. Je ziet
lambodja. Daar be-
ze met niks, maar ze
er - met de toename
aantal slachtoffers -
ólgeleerd.
these uitkomst brengen? Wie
komt er op voor amputatieslacht
offers van oorlogen?
De dromen van de 12-jarige Ali
Ismail Abbas liggen in duigen.
Zijn leven is geruïneerd Afgelo
pen weekend lag hij te slapen
toen een verdwaalde Ameri
kaanse raket zijn huis in Bagdad
trof. Ali verloor niet alleen zijn
ouders, broer en zeven andere
familieleden, hij verloor ook bei
de armen.
„Kunt u me helpen mijn armen
terug te krijgen?", vraagt hij aan
de buitenlandse bezoeker bij
zijn ziekenhuisbed. „Als ik geen
handen krijg, pleeg ik zelf
moord. Ik wil dokter worden.
Maar hoe moet ik dat doen,
zonder handen?"
„Je armen verliezen, is een van
de grootste rampen die een
mens kan treffen", zegt Kees
van den Broek, programmaco-
ordinator van het Liliane Fonds,
een organisatie die hulp biedt
aan gehandicapte kinderen en
jong volwassenen in ontwikke
lingslanden. „Zonder armen
kun je niet zelf eten, drinken,
schrijven, je aankleden. Je kunt
niets meer."
Wat de Iraakse Ali is overkomen,
is eind jaren negentig tiendui
zenden vrouwen, kinderen en
bejaarden in Sierra Leone ook
overkomen. Wie toen tijdens de
uiterst bloedige burgeroorlog
een groepje rebellen ontmoette,
liep het risico dat ter plekke bei
de armen werden afgehakt tus
sen schouders en elleboog.
Tienduizenden mensen lopen
nu met stompjes en heten, in
rebellentaal, double short slee
ves.
In het rijke Westen heb je wel
elektronische, computerge
stuurde armprotheses, maar die
zijn enorm duur. In ontwikke
lingslanden worden weinig arm
protheses aangebracht. Van den
Broek: „Ze zijn kostbaar en zor
gen er alleen voor dat het
slachtoffer eenvoudige, grove
handelingen kan verrichten, zo
als eten en drinken. Van belang
is ook op welke plek de arm is
geamputeerd. Als de elleboog er
nog is, zijn er nog wel mogelijk-
De 12-jarige Ali uit Bagdad is beide armen verloren. Zijn dromen liggen in duigen. Foto: Reuters/Faleh Kheiber
heden. Maar zijn er alleen nog
stompjes kort onder de schou
der, dan moet je toch eerder
denken aan het trainen van
voetfuncties. Hoewel dat bij een
12-jarige als Ali al moeilijk zal
zijn. Hij heeft niet de fijne moto
riek in zijn voeten die kinderen
die zonder armen worden gebo
ren, hebben ontwikkeld."
Op het eerste gezicht lijkt het
vreemd, maar je kunt veel beter
beide benen dan beide armen
kwijtraken, zegt Van den Broek.
Honderdduizenden mensen in
de wereld moeten een of twee
benen missen doordat ze op een
mijn zijn gestapt, bijvoorbeeld
in Cambodja, Angola en Afgha
nistan. „Benen hebben een en
kelvoudige functie: voortbewe
gen. Als het moet, kan die func
tie vrij eenvoudig worden over
genomen door bijvoorbeeld een
rolstoel of een kunstbeen. Met
een houten stelt kom je al een
heel eind en het Rode Kruis
heeft een speciale prothese ont
wikkeld die eenvoudig uit losse
componenten in elkaar kan
worden gezet. Een arm daaren
tegen is een multifunctioneel in
strument waarvan in het gun
stigste geval alleen de grove
functies kunnen worden overge
nomen door een hulpstuk."
Ontwikkelingsorganisaties hel
pen bij de hulpverlening aan
amputatieslachtoffers. Zo is er
naast het Liliane Fonds (dat
trouwens ook helpt bij de ver
werking van de sociale gevolgen
van een amputatie) de veel klei
nere Stichting Revalidatie Hulp
(SRH). Eerste doelstelling: het
opzetten van orthopedische
centra waar hulpstukken wor
den aangemeten en gefabri
ceerd. Af en toe wordt gebruik
gemaakt van tweedehands pro
theses uit Nederland, zegt SRH-
directeur H. Holst. Maar hij doet
het liever niet. „Je moet ter
plaatse een structurele voorzie
ning hebben, met lokale vak
mensen en materialen. Een pro
these moet ook geregeld yrorden
aangepast - zeker bij
kinderen - of gerepareerd. Daar
om is het veel simpeler en doel
treffender om ter plaatse een
werkplaats op te zetten."
Dat is volgens Holst niet erg
moeilijk. „Je hebt nodig een
ruimte bij een ziekenhuis, goede
stroomvoorziening voor las-,
frees-, schaaf- en boorapparaten
en een stel handige vakmensen.
Verder sturen we fysiotherapeu
ten en othopedisch-instrument-
makers uit om cursussen te ge
ven. Ook komen er studenten
uit de derde wereld naar Neder
land om bijvoorbeeld aan de
Hogeschool Amsterdam bijge
schoold te worden."
:S VOOR DE RIANTE V70 IS DE EDITI0NS-0PTIELUST TE LANG. OE OPLOSSING: EEN TWEEDE EDITION! DE COMPLETE LIJST MET STANDAARD(I) EXTRA'S HIER AFDRUKKEN KAN NIET. WEL EEN AANZET: LEDER/TEXTIEL BEKLEDING:
TRONIC CLIMATE CONTROL; LEDEREN INTERIEURACCENTEN; CRUISE CONTROL; 15 OF 16 INCH LICHTMETALEN VELGEN... LIMITED EDITIONS, LIMITED PRIJS: VANAF 37.595,-1 MEER XCITING VOLVO OP WWW.VOLVOCARS.NL
VOLVO V70 EDITION I V.A. 37.S95,- EURO
VOLVO V7Q EDITION fl V.A. 38.693,- EURO
