Rauwe werkelijkheid doorkruist 'goede' oorlog
OORLOG IN IRAK
De krachtmeting met de
Republikeinse Garde begint
'Operation Iraqi Freedom', een film die Israël al heeft gezien
Juzalem - Een plein in het Pa-
rntijnse vluchtelingenkamp bij
Mil
nl
'Al-Jazeera' erg populair op internet Saddam roept op tot jihad
Vriend van Rumsfeld moet
'post-Saddam' Irak besturen
~~|ein naar pleger
anslag vernoemd
jiin is vernoemd naar een
,ri»akse onderofficier die afgelo-
Jsfr weekend een zelfmoord
aanslag pleegde op een Ameri-
janse controlepost in Irak. Dat
pldde het bestuur van het
j pp gisteren. Behalve Ali Jo-
jgÉr al-Noamani zelf kwamen
Sde aanslag vier Amerikaanse
"jlitairen om het leven.
hittegolf op
k'omst in Irak
'.(nden Soldaten van de Ame-
IJttaans-Britse coalitie in Irak
iinen zich na de zandstor-
ind !n van vor'8e wee^ opmaken
lrt >r de eerste hittegolf van het
t u jnerseizoen. Volgens Britse
ien tteorologen bereiken de tem-
Drapaturen vrijdag de 38 graden
n e lopen zij in het weekend op
lde.|41 graden. Zij verwachten
It de temperaturen na het
fekeinde weer dalen.
,i„!orlog verstoort
7togeltrek Golf
anbul - De vogeltrek in de
lfregio is verstoord door de
dog in Irak. Volgens een
irkse bioloog zijn veel vogels
wr het oorlogsgeweld eerder
n normaal naar het noorden
dogen en in Turkije aangeko-
»n. Het gaat onder meer om
kele roofvogelsoorten. Pro-
sor Mehmet Siki zegt te vre-
voor vogelpopulaties die
igelijk naar gebieden worden
gejaagd waar slechte moge-
heden zijn om nesten te
uwen. aldus het Turkse pers-
reau Anatolië.
Nederlands fregat
egeleidde VS'
jk - Een Nederlands fre-
Ms Van Nes, heeft don-
dag in het Golfgebied een
herikaans marineschip bege-
1 dat onderweg was naar
veit. Dat meldde het week-
ad Vrij Nederland gisteren,
tt blad concludeert hieruit
«Nederlandse militairen wel
ègelijk actief betrokken zijn bij
{oorlog tegen Irak. De marine
westigt dat de Van Nes in de
Mfregio actief is in het kader
pi de internationale strijd te-
jn het tenorisme. Een zegs-
pn wist echter niet of het fre-
|t donderdag inderdaad het
pineschip heeft begeleid.
üurnalisten
feilig in Jordanië
|w york - De twee verslagge-
|rs van de Amerikaanse krant
twsday die sinds vorige week
crden vermist, zijn gisteren
jilig aangekomen in Jordanië,
at meldt het dagblad op zijn
pbsite. „We maken het goed",
li een van hen. De twee zeiden
kdervraagd te zijn door agen-
n van de Iraakse inlichtingen-
lenst die vermoedde dat ze
ponnen waren.
gypte wijst
onsul uit
fino - Egypte heeft de Iraakse
>nsul Riyad al-Ani uitgewezen.
£t Egyptische ministerie van
liitenlandse zaken wilde geen
Jmmentaar leveren, maar Ara-
kche diplomaten bevestigen
It. Volgens deze bronnen
jerkte al-Ani voor de Iraakse
flichtingendienst.
Militair dood na
'erkeersongeval
Inden - Een Britse militair is
pteren bij een verkeersongeval
m het leven gekomen. Daar-
lee komt het aantal Britse
pchtoffêrs van de inmiddels
^rtien dagen durende oorlog
j lrak op 27. Dat meldt het
jritse ministerie van defensie,
liet bekend is of het incident
fc Irak of Koeweit plaatshad.
liiAAN - De Italiaanse politie
teft zes mannen opgepakt, die
rvan worden verdacht lid te
fin van de militante moslimbe-
feging Ansar al-Islam. Dat
tbben bronnen binnen de po-
Üe gisteren gemeld. Vier ver
achten afkomstig uit Egypte,
Omalië en Iraaks Koercüstan
terden maandagnacht in Mi
lan en Parma opgepakt. Later
presteerde de politie nog een
nam en een andere Noord-
trikaan wegens vermeende
landen hebben met al-Qaeda.
ran: Nog geen
rluchtelingen
eheran - Na twee weken oor-
g in Irak maakt buurland Iran
ch op voor de eerste Iraakse
uchtelingen. Dat zei rege-
ngswoordvoerder Abdullah
amezanzadeh gisteren tegen
et studentenpersbureau ISNA.
olgens de zegsman heeft nog
een Irakees in Iran een onder-
omen gezocht. Tijdens de
•Golfoorlog van 1991 zochten
iiiim een miljoen Irakezen hun
Jeil in hun buurland.
woensdag 2 APRIL 2003
lilitante moslims
i Italië opgepakt
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington „Het is belangrijk
dat we winnen, en we zullen win
nen. Maar het is ook belangrijk
hoe we winnen", is het mantra
van defensieminister Donald
Rumsfeld van de VS. Zoveel mo
gelijk levens moeten worden ge
spaard, maar dat wordt steeds
moeilijker. Zeven gedode vrou
wen en kinderen in een busje bij
een controlepost in de buurt van
Najaf bewijzen dat opnieuw.
De Verenigde Staten worden in
hun oorlog tegen het Iraakse re
gime gegijzeld door hun eigen
doelstellingen. Wie een bevrij
dingsoorlog voert, heeft de mo
rele plicht het leven van de bur
gers zoveel mogelijk te sparen.
Dat vormt een handicap op het
slagveld. Daar bestaat een veel
rauwere realiteit.
Onschuldige Irakezen worden
het slachtoffer van fouten door
de coalitietroepen. Iraakse mili
tairen sparen hun eigen mensen
niet. De gevreesde Fedajien
voert guerrilla-acties uit in bur
gerkleren of met burgers als
schild. De Amerikanen en Brit
ten willen gezien worden als be
vrijders, maar elk nieuw bloedig
incident versterkt het wantrou
wen onder het argwanende
Iraakse volk en de boosheid op
de Arabische straat.
Het gaat er Amerika niet alleen
om de oorlog tegen Irak te win
nen, maar ook om 'm 'goed' te
winnen. In de eerste plaats is dit
een invasie die tegen de wil van
de Veiligheidsraad en de publie
ke opinie in de wereld wordt
uitgevoerd. Dat maakt de per
ceptie ervan erg belangrijk. De
zogenaamde 'onbedoelde scha
de' - onschuldige slachtoffers -
is internationaal moeilijk te ver
teren omdat er weinig begrip is
voor de invasie.
Bruut optreden in Irak zal de
weerzin en aversie in de Arabi
sche wereld tegen de VS nog
verder aanwakkeren. De kans op
instabiliteit in de regio neemt
toe, als de Amerikaanse militai
ren gezien worden als 'schiet
grage cowboys' die alleen maar
dood en verderf zaaien in plaats
van voedsel en vrijheid. De
strijdkrachten hebben opdracht
gekregen 'public relations' be
drijven en de lokale bevolking te
vriend te maken. Maar dat valt
niet mee als de vijand zich ver
momt als burger.
Amerika wil zo snel mogelijk na
de verwijdering van Saddam
Hussein het land op orde krij
gen en weer verlaten. Dat maakt
het noodzakelijk om het land zo
intact mogelijk te houden. Wat
het Witte Huis voor ogen heeft
is een kunststukje: een oorlog
winnen, zorgen voor een mini
mum aan slachtoffers en infra
structurele schade, groot
scheepse humanitaire hulp ver
strekken, de lof van de Iraakse
bevolking en de wereld oogsten
en het grondwerk leggen voor
democratie in Irak en vrede in
de regio.
Het scenario dat nu ontrolt in
Irak is niet het visioen dat het
Witte Huis voor ogen had. Presi
dent Bush en andere regerings
functionarissen mogen dan wel
eens gewaarschuwd hebben dat
het een harde strijd zou kunnen
worden, het valt moeilijk te ont
kennen dat optimisme in Was
hington de boventoon voerde in
de aanloop naar de oorlog.
Tegenslag op tegenslag heeft dat
beeld veranderd. De 'psycholo
gische' oorlog heeft niet geleid
tot het overlopen van hoge
Iraakse militairen. De moeitelo
ze opmars naar Bagdad kwam
niet tot stand, zelfs 'veilige' ge
bieden blijken na dertien dagen
oorlog nog steeds niet zonder
gevaar. De verwachting dat deze
oorlog te winnen is op een
'schone' manier met precisie
bombardementen, beperkte ac
ties op de grond, een geweldloze
overgave of een opstand tegen
het Iraakse regime in Bagdad is
weggesijpeld. De voortdurende
gevechten in het zuiden om ste
den onder controle te krijgen lij
ken de voorbode van een bloe
dig beleg van de hoofdstad.
Natuurlijk is er geen volledig
zicht op de oorlogsverloop in
heel Irak - alleen het Pentagon
en de militaire top kennen het
'gevechtsplan' - maar voorlopig
worden de voorspelde 'bloemen
en blije gezichten' niet al te vaak
aangetroffen. Zelfs in het zuiden
waar de sji'iten jarenlang onder
drukt zijn door Saddam Hussein
en zijn Baath-partij, blijft het
verwachte gejuich uit omdat de
bevolking - volgens de Amerika
nen - achterdochtig is of de VS
hun beloften dit keer wel echt
waarmaken.
De VS maken zich erg druk over
de 'onconventionele' strijdme-
thoden van de Irakezen, vooral
misschien omdat de guerrilla
acties een wig drijven tussen de
Iraakse bevolking en de Ameri
kaanse 'bevrijders'. Zouden de
soldaten bij Najaf wel zo snel
hebben geschoten op het aan
snellende busje, als er niet eer
der sprake was geweest van een
zelfmoordaanslag met een taxi?
Feit is dat de gevechtsregels nu
iets strakker in de hand worden
gehouden door de soldaten van
de VS, en iedereen wordt gezien
als een 'strijder' tot het tegen
deel is bewezen.
Dat houdt het risico in dat meer
burgers 'per ongeluk' de dood
vinden en Amerika de Iraakse
bevolking verder van zich ver
vreemdt. Dat is strijdig met de
Amerikaanse belangen. Operatie
Iraqi Freedom is niet uitsluitend
een gewapende operatie, be
doeld om Saddam Hussein te
verslaan. De oorlog is mede be
doeld om het politieke gelijk van
president Bush te halen, en het
bewijs te leveren dat het 'Goede'
het Kwaad overwint. Dat laatste
wordt moeilijk als je zelf in de
rol van de gewetenloze gewelde
naar wordt geduwd.
Een man rouwt om de dood van zijn vrouw en kinderen. Z'n familie werd gedood door een Amerikaanse
bom. Foto: AP/Ali Heider
De Amerikaanse troepen op de grond bij Karbala worden gesteund
vanuit de lucht. Met bommen worden delen van de Republikeinse
Garde uitgeschakeld. Foto: AP/Takanori Sekine
door Martijn Delaere
den haag - Eindelijk een echte oorlog, moeten de
planners bij Central Command en de boordschut
ters van de MLA1 Abrams tanks denken. Een strijd
waarvoor ze zijn opgeleid, waar de Amerikaanse
technologische voorsprong kan worden uitgebuit
en die wellicht met een minimaal aantal verliezen
aan eigen zijde kan worden afgerond: de strijd te
gen de Republikeinse Garde. Als de drie Gardedi
visies tussen de Eufraat en de Tigris ten zuiden
van Bagdad zijn verslagen, dan ligt de weg open
naar de Iraakse hoofdstad.
De laatste paar dagen zijn de Amerikaanse 3rd In
fantry Division - aangevuld met het 1 lth Attack
Helicopter Regiment -- de 1st Marine Division en
onderdelen van de 101st Airborne Division in po
sitie gebracht rond de zogenoemde 'Kerbala Gap'.
De Amerikanen plannen een snelle doorstoot
door deze betrekkelijk smalle corridor tussen het
Razzazameer en Kerbala ten westen van de Eu
fraat. De voor guerrilla-aanvallen kwetsbare flan
ken en de lange aanvoerroutes vanuit Koeweit,
worden versterkt door eenheden van de 82nd Air
borne Division, die pas laat is ingezet door Central
Command.
De eerste schermutselingen met de Medina en
Bagdad divisies van de Republikeinse Garde heb
ben zich al afgespeeld, maar de echte aanval laat
nog op zich wachten. Het aanvallende werk wordt
nu nog vooral gedaan door de Amerikaanse lucht
macht en marine. De Amerikanen en Britten mo
gen dan een 'gering' aantal soldaten in de strijd
hebben geworpen, ze kunnen dat tekort moeite
loos goedmaken vanuit de lucht. Daar zijn de
Amerikanen heer en meester 24 uur per dag,
hoog en laag. Dag en nacht gooien B-52 bom
menwerpers bommentapijten (waaronder de om
streden clusterbommen) op stellingen van de
Garde, terwijl A-10 Warthogs pantservoertuigen
onder vuur nemen. Hetzelfde doen F-18's van de
marine en Tornado's van de Britse luchtmacht.
En dat doen ze zonder bedreiging.
Er mogen de afgelopen twee weken dan meer dan
vijftig Amerikanen en dertig Britten zijn gedood
(op zich een klein aantal), maar er is nog niet één
geallieerd vliegtuig neergehaald. Woordvoerders
van Central Command in Qatar meldden gisteren
dat de Medina divisie, op papier de sterkste Gar
dedivisie, door de aanhoudende bombardemen
ten al vijftig procent van zijn capaciteit heeft ver
loren.
Saddam Hussein heeft zijn beste troepen bewaard
voor de slag om Bagdad. De eerste 'verdedigings-
ring' het reguliere leger was in geen velden of
wegen te bekennen. De bendes van de fedajien
zijn een behoorlijke ergernis voor de Amerikanen,
vooral omdat ze de troepen dwingen tot een guer
rilla-oorlog, maar ze zijn uiteindelijk militair waar
deloos. De Bagdad, Medina en Nida divisies be
waken de poort tot Bagdad. Uit hoeveel troepen
de Gardedivisies bestaan weet niemand, maar het
zullen er niet meer zijn dan in totaal dertigdui
zend. Ze zijn weliswaar beter uitgerust dan de re
guliere troepen, maar hun materiaal is nog steeds
inferieur aan de Amerikaanse tanks, pantservoer
tuigen, raketwerpers en mortieren. Is een gemid
delde Iraakse divisie uitgerust met Russische T-55
tanks (stammend uit 1955 dus), de Gardisten rij
den rond in T-72's (uit 1972). Dertig jaar oude
tanks. T-72's overleven geen confrontatie met de
Amerikaanse MLA1 Abrams tanks, waarvan de
met verarmd uranium versterkte granaten als 'bo
ter door de bepantsering van de T-72' gaan.
new york/ap - Ook al is hij dan bijna voortdurend
off line, toch behoorde de website van de Arabi
sche nieuwszender al-Jazeera vorige week tot de
meest gezochte sites op internet.
De portaalsite Lycos meldde dat 'al-Jazeera' en
spellingsvariaties daarop vorige week de populair
ste zoektermen waren, drie keer zoveel ingevoerd
als 'seks'. De meest gebruikte zoekmachine op in
ternet, Google, zei dat 'al-Jazeera' in de laatste
week van maart de grootste stijging in populariteit
vertoonde.
Al-Jazeera heeft zijn hoofdkantoor in de Golfstaat
Qatar en wordt gefinancierd door de regering van
dat land.
Toch is de zender een uitzonderlijk onafhankelijke
stem in de Arabische wereld. De website van al-
Jazeera, wiuw.aljazeera.net, trok de aandacht van
intemetsurfers toen hij beelden van de Iraakse te
levisie van gedode en gevangengenomen Ameri
kaanse soldaten toonde. Amerikaanse zenders
hadden afgesproken geen beelden van lijken uit te
zenden.
Vorige week maakte een groep hackers die zich de
Freedom Cyber Force Militia noemen de nieuwe
Engelstalige site van Al-Jazeera al na een dag on
toegankelijk door de site te overladen met valse
verzoeken om informatie. Surfers werden omge
leid naar een website met een afbeelding van de
Amerikaanse vlag en de boodschappen: 'Laat vrij
heid zegevieren' en 'God zegene onze troepen'.
Joanne Tucker, redactrice van english.aljazeera-
.net, zei dat de site zo snel mogelijk weer on line
zal zijn en dat stappen worden genomen om de
site tegen hackers te beschermen.
Het internet wordt enorm veel gebruikt om infor
matie over de oorlog in Irak te krijgen. Gedurende
de eerste zes dagen bezocht 10 procent van de
Amerikaanse surfers een buitenlandse nieuwssite.
Eén op dé drie bezocht sites van Amerikaanse tv-
zenders voor nieuws over de oorlog.
bagdad/anp - De Iraakse presi
dent Saddam Hussein heeft zijn
bevolking gisteravond opgeroe
pen een 'heilige oorlog' (jihad)
te voeren tegen de 'agressors en
bezetters' van zijn land. Volgens
een verklaring van het Iraakse
staatshoofd, voorgelezen door
minister al-Sahhaf van informa
tie, is het de 'plicht' van de Ira
kezen de Brits-Amerikaanse in
vasiemacht 'overal' te bestrijden
en om bereid te zijn als marte
laar 'onsterfelijk' te worden.
Aanvankelijk was aangekondigd
dat de president zelf op de
Iraakse staatstelevisie zou ver
schijnen. Maar uiteindelijk
kwam al-Sahhaf in beeld.
In de voorgelezen tekst van de
seculiere president legt Saddam
Hussein een verband tussen de
aanval op het land en een aan
val op de islam. Waarschijnlijk
wilde hij daarmee ook de Arabi
sche wereld en 'moslimbroe
ders' buiten Irak oproepen in
actie te komen. In de Arabische
wereld is er veel verzet tegen de
oorlog in Irak.
Met de voordracht door de mi
nister blijft de discussie gaande
over het lot van Saddam Hus
sein. Al vanaf het begin van de
jongste Golfoorlog zijn er ge
ruchten dat de president ge
wond raakte of zelfs dood zou
zijn. Het bleef gisteravond ook
onduidelijk of het daadwerkelijk
ging om een tekst die door Sad
dam Hussein persoonlijk is op
gesteld.
door Patrick Selbach
Rijswijk - Hoewel de oorlog in
Irak nog in alle hevigheid
woedt, zijn Amerikaanse rege
ringsfunctionarissen al volop
in de weer een naoorlogs be
stuur voor het Arabische land
in elkaar te timmeren. Veel is
er nog onzeker, zoals de uit
eindelijke rol van de Verenig
de Naties en van de versplin
terde Iraakse oppositiegroe
pen. Maar zeker lijkt al wel dat
bestuurlijk Irak na Saddam
Hussein vooral een Ameri
kaanse aangelegenheid wordt
met de 64-jarige Jay Gamer
als hoogste 'tijdelijk civiel be
stuurder'.
Garner, een goede vriend van
minister Rumsfeld van defen
sie, leidt sinds januari het Bu
reau voor Wederopbouw en
Humanitaire Hulp van het
Pentagon. Dat werkt zeven
dagen per week aan plannen
voor een naoorlogs Irak. De
plannen voorzien volgens zo
wel Amerikaanse als Britse
media in de komst van een
Amerikaanse leiding, dat ze
ker in eerste aanleg onder
aanvoering staat van militair
opperbevelhebber Tommy
Franks. Gamer is nauw geli
eerd aan de 'haviken' in het
Pentagon en in het Witte
Huis. Zijn banden met Rums
feld, diens plaatsvervanger
Wolfowitz en vice-president
Cheney zijn sterk. De ex-mili
tair staat ook bekend om zijn
zeer pro-Israëlische stand
punten en zijn nauwe verwe
venheid met de Amerikaanse
Jay Garner. Foto: AFP
defensie-industrie. Een zegs
man van de internationale
hulporganisatie Oxfam liet
zich onlangs ontvallen dat het
'slechtste scenario zou zijn
dat iemand met banden met
de Amerikaanse of Britse olie-
of wapenindustrie de weder
opbouw van Irak gaat leiden'.
Volgens Phil Bloomer zou die
rol gespeeld moeten worden
door de Irakezen zelf en door
de VN. Washington lijkt voor
de Irakezen vooralsnog niet
meer in petto te hebben dan
een 'adviesrol', terwijl de VN
wat het Witte Huis betreft al
leen op de achtergrond mee
doen.
Gamer ('Call me Jay") heeft
overigens wel ervaring die
hem in zijn nieuwe baan van
pas kan komen. Als land-
machtgeneraal gaf hij in 1991
na de Golfoorlog leiding aan
Operation Provide Comfort.
Die was bedoeld om voedsel
en onderdak te bieden aan de
Koerden in Noord-Irak. Zijn
credo luidde toen dat de
krijgsmacht 'een barmhartig
instrument kan zijn bij het
opzetten van humanitaire
operaties'. Hulporganen van
de VN gruwen hiervan. Zij he
kelden de chaos die er ont
stond toen coalitiegroepen in
Zuid-Irak voedselpakketten
gingen uitdelen vanaf een
truck. Volgens Unicef moet
dat werk niet aan militairen
worden overgelaten, en ook
zeker niet op zo'n manier.
„Jay Gamer wordt de belang
rijkste zakenman waarvan
niemand nog gehoord heeft",
zo typeerde het blad Fortune
de gepensioneerde generaal
eerder deze maand. Het ver
wijst naar het werk dat de
voormalige driesterrengene-
raal ging doen nadat hij in
1997 afscheid nam van de US
Army. Gamer trad aan als di
recteur van ST Technology,
een bedrijf dat communicatie-
en geleidingssystemen maak
te voor raketten. ST werd vo
rig jaar overgenomen door L-3
Communications. Gamer gaf
vervolgens leiding aan een
dochteronderneming hiervan,
totdat Rumsfeld hem vroeg
terug te keren op het Penta
gon.
door onze correspondent Ad Bloemendaal
tel aviv - Wegversperringen, slachtoffers onder vrouwen en
kinderen, huis-aan-huisgevechten, gewapende militanten
vermomd als burgers, zelfmoordaanslagen, strijd om het ver
trouwen van de bevolking. En Basra en Bagdad zijn nog niet
eens ingenomen. Welkom in het Midden-Oosten. Naarmate
de strijd in Irak langer duurt krijgen Israëliërs steeds meer het
gevoel te kijken naar een 21 jaar oude film waarin ze zelf een
hoofdrol speelden.
De set was destijds Libanon en de officiële titel luidde
'Operatie Vrede voor Galilea', maar voor hét overige berust
het scenario van 'Operation Iraqi Freedom' bijna op plagi
aat. Het grote verschil is dat de Amerikanen en de Britten
nog kunnen hopen op een betere afloop.
Net als nu de westerse coalitie in Irak trok het Israëlische
leger in 1982 Libanon binnen om de machtsverhoudingen
in de regio drastisch te wijzigen, zonder dat bij het begin
van de invasie duidelijk te zeggen. Het officiële doel van
"Vrede voor Galilea' was Libanon te zuiveren van de Pales
tijnse milities, die een staat-in-de-staat hadden gevormd
en van tijd tot tijd de grens met Israël overstaken om ter
reuracties uit te voeren. 'Nog sneller dan verwacht' ston
den de Israëliërs aan de poorten van Beiroet en stapten
Yasser Arafat en zijn getrouwen op de boot naar Tunis.
Minister van defensie Ariel Sharon koesterde veel grootsere
plannen, namelijk het vestigen van een pro-Israëlische re
gering in de Libanese hoofdstad. Maar de gebeurtenissen
namen al snel een voor het Midden-Oosten natuurlijke en
voor Israël ongunstige keer. De verkozen en door Israël ge
steunde nieuwe president, Bashir Gemayel, werd ver
moord, nog voor hij het ambt kon aanvaarden. In het zui
den richtten de sji'ieten, die aanvankelijk de Israëlische
troepen hadden ingehaald als bevrijders, zich tegen de be
zetters en stichtten de Hezbollah. De chaos was compleet.
In de achttien jaren die volgden moesten de Israëlische
soldaten zich handhaven met wegversperringen en in ge-
fortificeerde legerkampen tegen de radicale milities en zelf
moordcommando's. Ze zaten vast in wat al snel bekend
werd als 'het Libanese moeras'.
Hoewel het officiële doel - het verjagen van Arafat en diens
PLO - al lang was bereikt, en het eigenlijke doel - het aan
de macht helpen van een Israël goed gezind bewind - on
haalbaar was gebleken, ging het leger niet naar huis. Het
gewapende verzet van de Libanezen had de regering in Je
ruzalem een nieuw doel verschaft, namelijk de Arabieren te
laten zien dat Israël 'niet zwicht onder de druk van chaos
en terreur'. Geen enkele Israëlische premier durfde het ge
zichtsverlies aan, tot Ehud Barak in 2000 de knoop door
hakte en het leger terugtrok. Een halfjaar later begonnen
de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever en in de Ga-
zastrook hun intifada, waarbij de strijd van de Hezbollah in
Libanon voor velen het grote voorbeeld vormde.
Saddam Hussein is een bloeddorstige tiran, maar de afge
lopen dertig jaar is hij er met grof geweld in geslaagd Irak
als een eenheid te besturen. Vergeleken met de jaren daar
voor, toen er in Bagdad om de paar maanden een nieuwe
machthebber zat, was het land onder zijn leiding een toon
beeld van stabiliteit. Onder de oppervlakte is Irak echter
bijna net zo verdeeld als Libanon en het is de vraag of een
nieuw, door de Amerikanen aangemoedigd bestuur, de
sluimerende religieuze en etnische tegenstellingen in de
hand kan houden.
Net als in 1982 de Israëlische regering zegt Washington nu
dat zijn troepen 'geen dag langer dan nodig is' zullen blij
ven. Maar hoe lang is dat? Wat gebeurt er als president
Bush er niet in slaagt zijn eigenlijke doel te bereiken, na
melijk het vestigen van een pro-westers en tegelijk stabiel
en militair krachtig bestuur in Irak? Laat hij dan het land
aan zijn lot over? Of blijven de Amerikaanse en Britse mili
tairen waar ze zijn, met als nieuw doel de wereld te laten
zien dat ze 'niet zwichten onder de druk van chaos en ter
reur'? Zal het thuisfront zich daar zonder meer bij neerleg
gen? En hoe zal de Arabische wereld reageren op wat de
Iraakse regering nu al omschrijft als 'het nieuwe kolonialis
me'? Optimisten schetsen een positief scenario waarin Irak
ach op slag omvormt tot een geleide democratie, A la
Egypte of Jordanië. Maar in dat scenario begint iedere zin
met het woordje 'als'. Als de oorlog snel afloopt, als het
succes voor de bevolking zichtbaar is, als er weinig slacht
offers onder de burgers vallen, als de Amerikanen en Brit
ten niet als bezetters worden beschouwd en als het Iraakse
leger na de oorlog nog sterk genoeg is om de orde te hand
haven. Helaas krijgen optimisten in dit deel van de wereld
zelden gelijk.
