Bonden bedreigen akkoord
Actie
HOEZO'GRIJS?
BINNENLAND
Pijnlijke financiële maatregelen
Advocaten: Normale zaak, gewone verdachte
'Onderhandelingen over loonmatiging worden moeilijk'
Unieke misdaad, dan ook unieke straf?
'Daad vanuit mijn geweten, Explosie DSM
maar niet gerechtvaardigd' eist drie levens
Geniet, maar betaal met mate
fotnuvdejCfis
woensdag 2 APRIL 2003
staties in
ik babylijkje
fiRDAM - De politie heeft
idageen 18-jarige vrouw
even oude man aange-
in verband met het ba-
ge dat vrijdag in Rotter-
is gevonden. Ze verdenkt
•etal, beiden afkomstig
erdam, van betrokken
bij de dood van de baby,
jngeveer 24 tot 28 weken
de (was. De politie vermoedt
Ie baby door een misdrijf
et fcet leven is gekomen,
tra
e (sluierde meisjes
et naar rechter
ITERDam - Twee leerlingen
ag ;het Regionaal Opleidingen
im (ROC) in Amsterdam
•n gezichtssluier willen
n, zien af van juridische
:n. Dat liet hun advocate
ig weten. De tieners stap-
in maart naar de Com-
ie Gelijke Behandeling. Die
leelde dat de school het
gen van de sluier mag ver-
Jen. Volgens de advocate is
ivan de leerlingen gestopt
thaar opleiding en over-
egt de andere dat ook.
tO-akkoord
»or onderwijs
(haag - Minister Van der
ken en de vakbonden heb-
Ipsteren een principeak-
|d gesloten voor een nieuwe
0 voor de 290.000 perso-
isleden in het basis- en mid-
baar onderwijs. De mede-
kers, van conciërge tot leer-
[ht, krijgen een loonsverho-
gvan 2,25 procent en de
lejaarsuitkering gaat een-
fig met 100 euro omhoog.
>e veilig zijn
ekenhuizen?
haag - Minister De Geus
Icsgezondheid) wil van zie-
ïuisdirecties horen hoe ze
eveiliging in hun zieken
en hebben georganiseerd,
ge week toonde een tv-pro-
nma aan gemakkelijk in
ites te kunnen komen die
het publiek verboden ter
zijn. In februari werd in
;erdam een baby uit het zie-
ïuis meegenomen door een
ekende vrouw.
tra ruimingen
Gelderse Vallei
haag - In de Gelderse Val-
rorden in de strijd tegen de
ipreiding van de vogelpest
eens 130 pluimveebedrij-
geruimd. Dat betekent dat
voorzorg twee miljoen die
extra worden afgemaakt,
eren waren 153 bedrijven
net en 44 verdacht.
il voor blinde
rieverkrachter
uwarden - Een blinde man
Heerenveen is gisteren ver
deeld tot vier jaar cel we-
Is het verkrachten van vier
uwen. Met een vijfde vrouw
Ift hij ontuchtige handelin-
gepleegd. De veroordeelde
jt dat hij de vrouwen niet tot
S gedwongen heeft. Volgens
rechter wilde de man van-
ge zijn handicap 'zien met
1 handen en dat ontaardde in
liederende en pijnlijke ver-
Ichtingen'.
rersdijk leidt
^luidscommissie
haag - CDA-senator Evers-
kgaat de commissie leiden
moet uitvogelen hoe het
iglawaai rond Schiphol
toekomst het best kan
len gemeten. Hij volgt prof.
khout op, die in december
ptapte na onenigheid met
atssecretaris Schultz van
legen (verkeer). Sinds de in-
Huikname van de vijfde
in- en landingsbaan gelden
lawaairegels.
den haag/gpd - De vakbonden
dreigen het moeizaam bevochten
akkoord in de formatie over de
bezuinigingen onderuit te halen.
Ze hebben geen zin afspraken te
maken met het nieuwe kabinet
om de lonen te matigen. CDA en
PvdA hebben gisteren de bespre
kingen afgerond over het financi
eel beleid van het nieuwe kabi
net. Nu deze belangrijke hobbel
genomen is, denken de informa
teurs dat de partijen over twee
weken een regeerakkoord klaar
hebben.
In totaal willen de partijen voor
zo n 14 miljard euro besparen
op de rijksbegroting. Daarnaast
moet er nog eens een kleine 5
miljard worden vrijgespeeld zo
dat het nieuwe kabinet meer
kan investeren in onderwijs,
zorg en veiligheid. Dit totale
pakket van ruim 18 miljard euro
is een record. Van dit bedrag
moet ongeveer een kwart ko
men uit afspraken met de vak
beweging over loonmatiging.
Volgens CNV-voorzitter Terpstra
hoeft het nieuwe kabinet daarbij
niet te rekenen op de hulp van
zijn kant. „Ik weet dat de econo
mie in zwaar weer zit, maar er
moet wel perspectief zijn voor
verbetering. We moeten niet
slechts puinruimen."
FNV-voorzitter De Waal noemt
het 'onzinnig' dat CDA en PvdA
zo veel willen bezuinigen. „El
ders in Europa lopen de tekor
ten ook op. Waarom kan dat
hier niet? Zo'n groot bezuini
gingspakket helpt de economie
om zeep.
PvdA-leider Bos denkt de vakbe
weging gerust te kunnen stellen.
„Ze kennen de details van de af
spraken nog niet. Als ze die wel
kennen, zullen ze hopelijk in
zien dat we een zorgvuldige af
weging hebben gemaakt waarbij
de pijn eerlijk verdeeld wordt."
Bos hoopt de vakbonden over
de streep te trekken door hen
tegemoet te komen met de WAO
en de Melkertbanen.
De Waal is er echter niet gerust
op. „Het huidige kabinet noem
de ik een horrorkabinet. Maar
dit wordt nog erger. De onder
handelingen over loonmatiging
worden moeilijk. Ik ga niet mie-
veren als er niets te halen is."
CDA-onderhandelaar Verhagen
deed gisteravond na afloop van
de formatiebesprekingen een
beroep op 'het verantwoorde
lijkheidsbesef van de bonden'.
Gisteren werden CDA en PvdA
het eens over de laatste bezuini
gingsposten. Ook bereikten ze
een akkoord over wat het nieu
we kabinet zal doen met nieuwe
mee- en tegenvallers.
den haag/anp - Het Centraal
Planbureau (CPB) rekent de ko
mende dagen na wat de effecten
van de financiële plannen van
PvdA en CDA zijn op de econo
mie en de werkgelegenheid. De
twee partijen houden het liefst
het pakket nog geheim, omdat
ze de veelal pijnlijke maatrege
len in een keer samen met de
extra uitgaven willen presente
ren, maar een aantal dingen zijn
inmiddels bekend of uitgelekt:
De accijnzen op alcohol en ta
bak gaan met respectievelijk 100
en 360 miljoen omhoog. Een
pakje sigaretten wordt daardoor
30 cent duurder.
Het kwartje van Kok wordt niet
teruggegeven aan de automobi
list, maar gestort in een fonds
om de aanleg van wegen en
spoorlijnen te bekostigen (500
miljoen).
•De lonen in de collectieve sec
tor en ook de uitkeringen stijgen
de komende vier jaar slechts
met de inflatie. CDA en PvdA
hopen dat ook de loonstijging in
de marktsector tot dat niveau
beperkt blijft. Opbrengst: 4,5
miljard euro.
Er wordt fors gesnoeid in de
bureaucratie bij de rijksoverheid
(circa 1 miljard). Ook de provin
cies en gemeenten zullen moe
ten bezuinigen.
De voorgenomen afschaffing
van de onroerendzaakbelasting
gaat niet door. Opbrengst 2 mil
jard.
Het spaarloon verdwijnt (600
miljoen). Daarvoor in de plaats
komt een regeling waarmee
werknemers kunnen sparen
voor verlof.
Voor bepaalde hoogopgeleide
beroepsgroepen, zoals accoun
tants, komt er een soort acade
micibelasting: zij moeten hun
studieschuld terugbetalen naar
rato van hun inkomen.
•Met het verhogen van de
woonlasten denken PvdA en
CDA ruim 1 miljard euro binnen
te krijgen. Zij willen het eigen-
woningforfait voor huizenbezit
ters verhogen. Ook huurders die
te goedkoop wonen in verhou
ding tot hun inkomen moeten
meer gaan betalen.
Een politieagent haalt een vlag van de dranghekken bij de rechtbank in Amsterdam. Foto: ANP/Olaf Kraak
door Ferdi Schrooten
Amsterdam - De strategie van de
advocaten van Volkert van der
G. veroorzaakte gisteren bij het
publiek gelach, maar ook woede
en ongeloof. De stelling die 'le
venslang' moet voorkomen
komt op het volgende neer: de
moord op Fortuyn is een nor
male zaak met een normale ver
dachte. Vriend en vijand waren
het erover eens: het is een op
merkelijke tactiek in Nederlands
meest geruchtmakende moord
zaak.
Een oudere man in ruitjesbloes
buigt zich op de publieke tribu
ne herhaaldelijk voorover. Hij
maakt braakgeluiden, steeds
weer als advocate Britta Böhler
haar cliënt Volkert van der G.
probeert te ontlasten. De jonge
man naast hem komt niet bij
van het lachen. Kennelijk beoor
delen ze het 71 pagina's tellende
pleidooi van Böhler en haar col
lega Stijn Franken als onschade
lijk.
Het klinkt ook raar in deze extra
beveiligde rechtbank in Amster
dam-Osdorp: gewone rechts
zaak en gewone verdachte. Het
zijn trouwens kwalificaties die
bij aanvang van het proces ook
al zijn gebezigd door aanklager
Plooy. Hij bedoelde daarmee
dat de zaak door een overlast
aan bewijs potdicht zit. Een ge
wone zaak dus die zich in juridi
sche zin laat vertalen als 'een ei
tje'. De verdachte is in Plooys
ogen allerminst een politieke
overtuigingsdader, maar ge
woon iemand die dieren en mi
lieu probeerde te beschermen
tegen het 'groot naderend on
heil' dat de naam Pim Fortuyn
droeg.
In de zaak die vooraf al als
'kansloos' werd getypeerd voor
verdachte en verdediging - een
afloop zonder straf zou onmo
gelijk zijn - zijn ook de advoca
ten reëel. Het vrij krijgen van
hun cliënt hebben ze bij voor
baat al opgegeven, en het lijkt
alsof het al een hele prestatie is
als Van der G. niet zijn hele le
ven achter tralies belandt. Geen
konijn uit de hoge hoed dus.
Van der G. verdient ook in de vi
sie van zijn eigen advocaten
straf. Hij heeft de moord ge
pleegd, was op het moment niet
ziek in zijn hoofd. Toch is vol
gens de raadslieden levenslang
buitenproportioneel. Want ook
al is de moord gepleegd in ver
kiezingstijd en had potentieel
kandidaat-premier Fortuyn een
grote aanhang, het blijft volgens
Böhler en Franken een enkel
voudige moord. „Volkert was
slecht voorbereid. De daad was
niet koelbloedig en wel ge
pland", bestreed Böhler de aan
val van de aanklager, die het
omgekeerde beweerde.
Het kwam de advocate op hoon
en gescheld vanaf de publieke
tribune te staan. Van de aanwe
zige Vrienden van Fortuyn kon
niemand zich iets voorstellen bij
'een normale moordzaak'. De
Pim-fans waren stuk voor stuk
van mening dat Van der G. Ne
derland met de moord op For-
OM-website legt uit
wat levenslang is
Het openbaar ministerie in
Den Haag heeft via zijn web
site de afgelopen dagen meer
dan 250 wagen op zich afge
vuurd gekregen over het
strafproces tegen Van der G..
Gisteren wilden bezoekers
vooral weten wat levenslang
inhoudt Levenslang betekent
in Nederland dat iemand in
principe niet meer vrij kan
komen, tenzij er gratie wordt
verleend. Dat gebeurt zelden.
De site van het OM was spe
ciaal geopend in verband met
het proces. Met de extra ser
vice wil het ministerie de pu
blieksvoorlichting over het
OM op peil brengen en pu
blieksvoorlichting op een in
teractieve manier bevorde
ren. Op de site 'Zaak Fortuyn'
staan de tien meest gestelde
vragen met antwoorden. In
principe worden alleen alge
mene vragen beantwoord
omdat het OM in verband
met de procesgang niet over
al op in kan gaan.
tuyn een betere samenleving
heeft afgenomen. En dat vraagt
in hun ogen om de zwaarste
straf. „We zijn al schouderspie-
gels voor Van der G. aan het
maken. Dan kan hij de rest van
zijn leven over zijn schouder kij
ken", grapte een Pim-fan.
Ook de verdediging begreep
echter donders goed dat op zijn
minst niet alles aan de moord
zaak standaard is. Waarom an
ders hameren op het onterechte
beeld van 'een milieuradicaal'
dat volgens Böhler her en der in
de media werd geschetst? Media
die massaal op de moordzaak
zijn gedoken. Of waarom het
bezwaar tegen prominente poli
tici, die Van der G. al veroor
deeld en aan de vreemdste
complottheorieën gekoppeld
zouden hebben voordat de
rechter uitspraak had kunnen
doen? Zou dat in een doorsnee
zaak zijn gebeurd?
De verdediging zette niet zwaar
in op het blanco strafblad van
Van der G. Dat kan volgens
strafrechtexperts als verzachten
de omstandigheid worden aan
gevoerd, ter voorkoming van
een vonnis tot levenslang. Het
had een antwoord kunnen zijn
op een van de 'strafdoelen' van
officier van justitie Plooy. Die
vroeg met levenslang niet alleen
om vergelding, maar ook om 'al
gemene preventie'. Opdat nooit
iemand het meer in zijn hoofd
haalt het voorbeeld van Van der
G. te volgen, om zo het demo
cratische proces op criminele en
ondemocratische wijze te frus
treren.
Misschien was een blanco straf
blad niet bijzonder genoeg om
aan te voeren. De overgrote
meerderheid van de Nederlan
ders heeft er immers een. Dat
maakt het wel erg gewoontjes.
door onze juridisch medewerker
Gijs Schreuders
Amsterdam - Op een uniek mis
drijf moet een unieke straf vol
gen. Dat was gisteren het be
langrijkste argument van officier
van justitie Plooy om wegens de
moord op Pim Fortuyn levens
lang te eisen tegen Volkert van
der G.
De strafmaat is het enige waar
het in dit proces nog om gaat.
Het bewijs en de schuld zijn
geen probleem. Een zeer lang
durige gevangenisstraf ligt voor
de hand. Tijdelijk of levenslang?
Uniek zou het zeker zijn als de
rechtbank de eis van het open
baar ministerie volgt. Levens
lang wordt in Nederland alleen
opgelegd bij meervoudige
moord of in geval van herhaling.
Op die grond lijkt een straf van
vijftien tot twintig jaar waar
schijnlijker.
Toch ziet Justitie redenen om
van het normale patroon af te
wijken en de hoogst mogelijke
straf te eisen. Voorop staat de
ernst van het gepleegde delict.
Er is niet alleen een mens ver
moord, met alle leed van dien,
maar de rol die het slachtoffer
speelde in de Nederlandse poli
tiek en de gevolgen van de
moord moeten meetellen. Het
uitzonderlijke van de moord op
Fortuyn is, in de woorden van
de officier van justitie, dat 'het
hart van het democratisch pro
ves op criminele en onherstel
bare wijze is doorboord'.
Andere redenen om de hoogste
straf op te leggen zijn volgens
Justitie dat de moordenaar het
risico heeft genomen anderen te
raken, radioman Ruud de Wild
bijna doodgeschoten heeft (al is
deze poging tot doodslag niet
ten laste gelegd) en zijn daad kil
berekenend heeft gepland en
uitgevoerd. Dat hij geen straf
blad heeft, valt in het niet bij de
ontwrichting van de samenle
ving die hij veroorzaakte.
De advocaten van Van der G.
stellen daar argumenten voor
strafvermindering tegenover. De
verdachte zou al in de publieke
opinie en via de media zijn ver
oordeeld. Ook politici hebben
volgens de verdediging voor
hun beurt gesproken. Uitlatin
gen van publieke personen, met
name minister Nawijn, zouden
de rechtsgang hebben beïn
vloed. Bovendien zou de per
manente camerabewaking van
Van der G., waarvoor minister
Donner de regels aanpaste, tot
strafvermindering moeten lei
den.
De enorme aandacht van het
publiek en de media is echter
geen reden voor een mildere
straf. Van der G. heeft deze aan
dacht over zichzelf afgeroepen.
In zo'n unieke zaak is dat onver
mijdelijk. Het moeilijkste punt
bij de straftoemeting is hoe de
rechtbank het motief van Van
der G. beoordeelt en of dat zal
meewegen in de strafmaat. De
verdediging voert aan dat Van
der G. uit politieke overtuiging
handelde en daarom minder
zwaar gestraft moet worden.
Zijn daad zou zijn voortgeko
men uit het publieke debat rond
Fortuyn. De politieke aanvallen
op het slachtoffer - in politiever
horen heeft Van der G. verwe
zen naar de uitspraak van oud
minister Zalm dat Fortuyn een
gevaarlijke man zou zijn - zou
den hem hebben gesterkt in zijn
moordplan.
Daar veegde de officier de vloer
mee aan. Van der G. handelde
niet uit overtuiging, maar uit af
keer van Fortuyn wegens diens
vermeende ijdelheid en machts
wellust. Hij was geobsedeerd
door explosieven, wapens en
politiek geweld. Het was dus
geen overtuigingsdaad, maar
wel een politieke moord. Daar
om, aldus de officier, moet niet
alleen vergelding, maar ook pre
ventie een rol spelen: Volkert
verdient de zwaarste straf om te
voorkomen dat iemand het ooit
nog in zijn hoofd zal halen met
kogels de democratie aan te val
len.
Ongetwijfeld heeft de officier
van justitie met een schuin oog
naar de publieke opinie geke
ken. Maar het argument dat al
gemene preventie in dit geval
een rol moet spelen, legt weinig
gewicht in de schaal. Hoe dan
ook zal de rechtbank zich niet
door emoties laten leiden. Wat
wel meespeelt is de uitzonder
lijk zware inbreuk op de rechts
orde en de daardoor ontstane
ontwrichting. Rechterlijke uit
spraken zijn nooit te voorspel
len, maar toch: de meest waar
schijnlijke uitkomst is een zeer
langdurige tijdelijke gevangenis
straf. Daartegen kunnen dan zo
wel de officier van justitie als de
verdediging hoger beroep in
stellen.
amsterdam/anp - „Ik heb dit
destijds gedaan vanuit mijn ge
weten, maar daarmee is het niet
gerechtvaardigd." Dit zei Volkert
van der G„ lezend vanaf een
briefje, in het laatste woord van
zijn strafproces. Hij meent dat
het 'absoluut niet normaal' is
om 'iemand dood te schieten'
en dat hij het accepteert dat hij
zal worden veroordeeld.
Tijdens het drie dagen durende
proces heeft Van der G. naar ei
gen zeggen geprobeerd duide
lijkheid te verschaffen over de
vraag hoe en waarom hij tot het
plegen van de moord is geko
men. „Ik heb absoluut niet de il
lusie dat ik alle twijfels bij ieder
een heb weggenomen."
Van der G. bedankte de vele
mensen die hem sinds zijn ar
restatie, direct na de moord op 6
mei vorig jaar, brieven hebben
geschreven. De inhoud van die
brieven varieerde van 'rauwe
haat' tot regelrechte steunbetui
gingen, niet alleen aan zijn per
soon, maar ook aan zijn daad.
De schrijfsels geven hem 'stof
tot nadenken', zo zei hij, en vor
men een 'ondersteuning bij het
leerproces'.
Op het feit dat sommigen zijn
daad goedkeuren, zei Van der
G.: „Geweld is niet iets om te
verheerlijken, het is niet stoer.
Heel soms is het nodig, maar
het is niet te rechtvaardigen."
Van der G. zei het verdriet dat
hij heeft veroorzaakt te betreu
ren.
De rechtbank sloot het proces
dinsdag rond half zeven af. Op
15 april doet het college uit
spraak.
celeen/cpd - Bij een ontploffing
in de melaminefabriek-2 van
DSM in Geleen zijn gistermid
dag drie werknemers om het le
ven gekomen. Zij verrichtten
werkzaamheden aan een gasge
stookte ketel. De lichamen kon
den vanwege de grote hitte nog
niet geborgen worden. Over de
toedracht van het ongeval kon
de directie van DSM niets zeg
gen. Volgens directeur Fransen-
Van de Putte waren de werk
zaamheden dusdanig, dat ze
normaal niet gevaarlijk zijn.
„Maar er is op een of andere
manier iets gebeurd dat niet had
moeten gebeuren."
(advertentie)
(advertenties)
C/ï rs?
Bijles
The Famous Grouse
Blended Scotch Whisky
70 cl
Vat 69
Blended Scotch Whisky
lOOd X7A9
Johnnie Walker Red Label
Blended Scotch Whisky
70 cl
GALLGALL
Genieten ik Genieten
Toyota HiAce. Vanaf 15.850,-/€415,- per maand.
U wilt de kosten van reparatie, onderhoud en banden laag houden?
Daar kunt u zeker jaren van op aan. Kies dus voor bedrijfszekerheid.
Meer informatie: bel gratis 0800 -0369 of kijk op www.toyota.nl
Leaseprijs (Toyota Lease) o.b.v. tuil operational lease, 60 mnd
en 20.000 km p.j eid. BTW en brandstol. Gecalculeerd
met 50% no claim. Prijs exd. BUV, exd kosten rijklaar maken en verwijderings
bijdrage. Wijzigingen voorbehouden. Distributeur Louwman Parqui B V
TOYOTA
jneituts wwvj...
Kom kijken, ruiken en proeven
in de kassen.
Kom in de kas in
Roelofarendsveen, Oude Wetering, Assendelft,"Westzaan en
Valkenburg op zaterdag 5 april, in Aalsmeer op zaterdag 5
en zondag 6 april en in Noordwijkerhout op zondag 6 april.
Volg de routeborden.
Voor meer informatie, bel gratis 0800 0230199
of kijk op www.komindekas.nl I
Kom in de Kas wordt mede mogelijk gemaakt door Rabobank en Interpolis.
Aanbiedingen geldig
van 31 maart t/m 6 april
Dat is gewoon Edah
