KUNST CULTUUR
Leids cabaret is ook
in Carré een feest
Van kinderboek tot roman
Expositie over Syrië r
trekt 85.000 bezoeken
Amerikaanse debuut Kamerling in duizenden bioscopen
Warmbloedigheid uit Zuid-Afrika
'Jackass' live
Project ror
oeuvre van
Steve ReicP
AntiquariscjJ
boekenbeur
in Pieterskej
Livingstone
Livingstone
woensdag 2 APRIL 2003
ft'
amsterdam/anp - De Ameri
kaanse debuutfilm van de Ne
derlandse acteur Antonie Ka
merling, 'Exorcist 4, the begin
ning', komt wereldwijd in de
bioscopen. De film zal alleen
al in de Verenigde Staten in
meer dan 2000 zalen te zien
zijn.
Producent Morgan Creek is
zeer tevreden over de scènes
die tot nu toe zijn gemon
teerd. De producent brengt de
film begin juli in de VS uit, tra
ditioneel een van de meest be
geerde periodes om bioscoop
films uit te brengen. De vierde
Exorcist-film moet het onder
meer opnemen tegen grote ti
tels als 'Terminator 3', Char
lie's Angels 2', 'Pirates of the
Caribbean' en 'Lara Croft 2'.
Kamerling is blij met het be
sluit van de producent. ,,Ik
heb nog niets gezien van de
beelden, maar ik had tijdens
de opnamen wel continu het
gevoel dat we een sterke film
aan het maken waren", erkent
hij. De acteur hoopt dat de
vierde Exorcist-film, ondanks
zijn bescheiden rol daarin, een
doorbraak in Amerika kan be
vorderen.
„Als de film uitkomt, heb ik al
een groot aantal afspraken in
New York en Los Angeles
staan. Mocht het echter in
Amerika niet lukken, heb ik
ook in Nederland nog talloze
projecten lopen. Dat geeft wel
een gevoel van rust eigenlijk.
Het is natuurlijk geweldig als
bijvoorbeeld Spielberg de film
ziet en mij er uit pikt, maar ik
ben niet alleen maar afhanke
lijk van 'The Exorcist'."
Het is de eerste Amerikaanse
filmrol van de 36-jarige acteur.
Hij speelt de vileine SS-officier
Kessler die in de oorlog ver
antwoordelijk is voor de liqui-
ci
datie van tientallen Nederig'
ders. In Nederland speje
Kamerling hoofdrollen in fijd
als 'De ldeine blonde doptj
'All Stars' en 'Ik ook van jiri
De acteur maakte in 1990 |ti
debuut in de soapserie 'Gafe
tijden, slechte tijden'. Hij jm
tolkte daarin vijf jaar langa
rol van Peter Kelder, de Uk
tenechtelijke zoon van doo k
te Helen Helmink. 1
h
Foto: Reuters/Warner Bros
Nieuwe Madonna
nog zonder clip
leiden - 'American Life' heet
het nieuwe album van Madon
na, dat dinsdag 22 april ver
schijnt. Platenmaatschappij
Wamer Bros gaf gisteren een
voorproefje door de hoes alvast
prijs te geven. De videoclip die
haar single 'American Life' zou
begeleiden, heeft Madonna uit
respect voor de Amerikaanse
strijdkrachten in Irak terugge
trokken.
Goud voor
'Liever verliefd'
Amsterdam - De romantische
komedie 'Liever verliefd' van
regisseur Pim van Hoeve heeft
in drie weken tijd meer dan
100.000 bezoekers getrokken.
'Liever verliefd' krijgt hiermee
de status van Gouden Film. De
prijs werd vorig jaar ingevoerd
om de Nederlandse film te sti
muleren. Eerder kregen films
als 'De tweeling', 'Pietje Bell',
Volle Maan', 'Ja zuster nee zus
ter', 'Minoes' en 'Costa!' de on
derscheiding al uitgereikt.
Concerten Mark
Knopfler afgelast
Amsterdam - De concerten die
Mark Knopfler op 3, 4 en 5 mei
in de Amsterdamse Heineken
Music Hall zou geven, zijn afge
last. De gitarist, zanger en com
ponist raakte vorige maand ge
wond bij een motorongeluk. Op
medisch advies mag Knopfler
voorlopig niet optreden. Er ko
men geen vervangende data.
De kaarten kunnen tot uiterlijk
19 mei bij de voorverkoop
adressen worden terugge
bracht.
Boekpresentatie
Geert Warnar
leiden - In sociëteit De Burcht
in Leiden wordt morgen om
18.00 uur het boek 'Ruusbroec,
literatuur en mystiek in de veer
tiende eeuw' ten doop gehou
den. Geert Warnar schetst in dit
boek een beeld van Jan van
Ruusbroec (1293-1381), een re
ligieuze en charismatische per
soonlijkheid. De Leidse dichter
Ilja Leonard Preijffer zal bij die
gelegenheid een lezing houden
over Ruusbroec.
Pi
theater recensie
Martin Hendriksma
Voorstelling: '25 jaar Leids Cabaret
Festival'. Gezien: 1/4, Carré, Amsterdam.
Daar nog te zien: t/m 6/4
'Het Leids Cabaret Festival in
Carré, dat is zoiets als de TT
van Assen organiseren in Vlaar-
dingen of Katwijk aan Zee',
constateert Erik van Muiswin
kel ergens halverwege de avond
in een puntgaaf gedicht. Daar
valt niets tegenin te brengen.
Weg is de spanning van de on
derlinge competitie, weg zijn de
gierende zenuwen van de be
ginnende artiesten, weg is het
samenzweerderige sfeertje dat
het Leids Cabaret Festival aan
kleeft. Maar wat kwam daar gis
teravond in Carré bij de eerste
van zes jubileumvoorstellingen
veel voor terug!
Zoals de hilarische dialoog tus
sen presentator Van Muiswin
kel en Rob Kamphues, waarbij
de laatste zijn liefde voor oude
muziek ('ergens tussen de Re
naissance en de Middeleeu
wen') eindeloos mag botvieren.
Zoals Sanne Wallis de Vries die
als koningin Beatrix haar 'ajme,
ajme' langenoten op z'n hete
aardappels toespreekt: 'Wist u
dat de Margerita de goedkoop
ste onder alle pizza's is?" En zo
als Najib Amhali ('ik ben de
eerste Marokkaan in Carré') de
actualiteit van de oorlog geraffi
neerd en ad rem naar voren
haalt.
Bijna stuk voor stuk succes
nummers zijn het, gespeeld
door artiesten die - op Lebbis
Jansen na - allemaal hun de
buut als zelfstandige artiest in
Carré maken. Van planken
koorts lijkt bij geen van allen
sprake, zelfs niet bij de jonge
Vlaming Wim Helsen die ge
woonlijk in dorpshuizen en
achterafzaaltjes optreedt, maar
hier met een obsceen liefdesge
dicht de zaal in lachstuip ach
terlaat.
Het hoogtepunt levert Erik van
Muiswinkel, die als presentator
op onnavolgbare wijze de in
houdsloze bombast van Ivo
Niehe weet te imiteren. Ook
zijn imitatie van Drs P (in een
duet met Kees Tom) en zijn so
lo van een decadente wereld
verbeteraar zijn kleine pareltjes.
Na bijna drie uur cabaret, door
regisseur Willem van de Sande
Bakhuyzen soepel aan elkaar
gesmeed, is het slotnummer
een massaal gesproken ode aan
25 jaar Leids Cabaret Festival.
Aan die ode kan deze jubileum
voorstelling moeiteloos worden
toegevoegd.
muziek recensie
Maarten Baanders
Voorstelling: 'Black Easter' door Co Opera
East London. Gehoord: 1/4, Leidse
Schouwburg.
Af en toe komt er een klakkend
geluid uit hun mond, tegelijk
met een lettergreep midden in
een nummer. Het is een tradi
tioneel kunstje uit de oeroude
Zuid-Afrikaanse Xhosa cultuur.
Bij Co Opera East London heeft
dat klakje iets van een merkje
op een product, als teken van
echtheid, maar onopvallend
aangebracht omdat de kwaliteit
toch wel zichtbaar is.
De presentatie is krachtig en
vrolijk en de volle klank van de
stemmen roept onmiddellijk de
Afrikaanse bezieling op. Maar
het koor brengt meer dan al
leen traditionele Xhosa zang.
Tot vier maal toe duiken er me
lodieën uit het Europese klas
sieke repertoire op. Ze komen
allemaal uit geestelijke werken:
de 'Requiems' van Verdi, Fauré
en Mozart en het 'Halleluja' van
Handel. Een wonderlijke com
binatie, maar wel passend,
want het hele programma
'Black Easter' is doordrenkt van
het lijdensverhaal van Jezus,
dat diep geworteld is in de ge
schiedenis van Zuid-Affika, met
alle leed en bevrijding die daar
recent doorleefd is.
Het koor draagt dit onbevangen
uit. De muziek is vaak ernstig,
zindert soms van leed, maar is
nooit doum. En zodra er een
vlotter ritme inzet, wordt de
klank stralend en lijken de li
chamen als vanzelf meegetrok
ken te worden in swingende en
stampende bewegingen. Vooral
over de langzame nummers
hangt een bijzondere Afrikaan
se gloed. Tegenover de mild vi
brerende vrouwenstemmen
klinken de lage, ruimtelijke bas
sen. Natuurlijk komt de opge
wekte manier van zingen, met
handen en armen geheven,
voor onze begrippen wat blij en
vlak over, maar dat enthousias
me hoort bij de manier waarop
door grote groepen in Afrika het
christelijk geloof wordt beleefd.
Co Opera is een en al warm
bloedigheid. Het koor heeft de
gave geconcentreerd en tegelijk
losjes en spontaan zijn vocale
energie de vrije loop te laten.
De fragmenten van Europese
componisten blijken op een
wonderlijke manier in deze stijl
inpasbaar. Het resultaat is an
ders dan we gewend zijn, maar
niet minder effectief. Het sere
ne 'Pie Jesu' van Fauré stroomt
over in vlotte ritmes en bij het
'Dies Irae' loopt de groep dicht
opeengepakt en met maskers
op over het toneel te stampen.
Dreigend is het zeker. Daar
heeft deze groep niet de massa
le bezetting voor nodig die Ver
di voorschrijft.
Amsterdam - De film 'Jackass' is met name onder jongeren al mateloos populair, maar gisteravond waren
Steve-0 en Jackass ook live te bewonderen. Ze traden op in Pepsi-stage in Amsterdam met hun show
'Don't try this at home theatre'. Het duo bewerkte zichzelf onder meer met messen, stukken glas en kotste
het podium onder. Foto: ANP/Rick Nederstigt
den haag - De Steve I
Stichting organiseert van H
en met 14 december een i
project en een festival roiv
het oeuvre van de Amerikr
componist. Reich komt
periode naar Nederland e
in Den Haag gastdocent zijP'
het Koninklijk Conservatcr!
Tijdens het verblijf van de,,
ponist vinden tientallen btti
dere uitvoeringen van zijn
plaats en zijn workshop0
masterclasses te volgen. Bec
in Den Haag zijn er ook cof
ten in Amsterdam, Utr
Maastricht en 's-Hertia
bosch.
d
jt
leiden - Ruim veertig hai^'
ren staan zaterdag en zé1
weer met hun, veelal antid0
sche, boeken en prenten P
voorjaarsboekenbeurs in dte
terskerk. Dit keer is er ook i11
te vrijgehouden voor een
ale Bouwdewijn Büch-expf'
op poten gezet door het p'
schap Buchmania. De ten
gestelde werken, handsclt
en unica van de vorig jaar
leden schrijver zijn afkomsi
de privécollectie van Bücl*
zamelaar Louis Schouten.
Als voorproefje op de
geeft de Bond van handelaj
Oude Boeken (BOB) een c
gus uit waarin de deelnen
antiquaren een aantal titelt
senteren. Dichter en scp
Theodoor Holman schrei
voorwoord voor dit boek/2
dere bezoeker van de beurf1!
vangt een gratis exemplaa^
zoekers kunnen zaterdag ei
14.00 uur gratis boeken:t
taxeren door medewerker11
het veilinghuis Burgersdl^
Niermans in Leiden. K
De beurs begint op beide PI
om 11.00 uur. De toeganr1
draagt 3 euro, een passe-pf'
voor beide dagen 1
euro.
In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor
professionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en regiogenoten die musiceren, zingen, dansen,
toneelspelen, fotograferen of op andere wijze actief zijn.
Vandaag: schrijfster Guurtje Leguijt uit Alphen aan den Rijn.
Guurtje Leguijt (1961) is geen
onbekende in boekenland. Ze
publiceerde al 'Driedubbel ei
genwijs', 'Heibel in m'n hoofd',
'Speurwerk', "Winnen!', 'De
stinkende stuiterballenrage' en
"Vechten tegen pesten'. Maar
dat waren kinderboeken. Sinds
kort ligt 'De Luistervogel' in de
schappen, haar eerste roman.
Van kinderboek naar roman,
dat is toch een hele omme
zwaai, zou je zo denken.
Valt wel mee, vindt Leguijt.
„Het idee voor een roman had
ik al een jaar of veertien gele
den. Het is er toen niet van ge
komen dat idee uit te werken.
Onder meer omdat ik kinderen
kreeg. Ik begon kinderboeken te
schrijven. Maar het schrijven
van een roman was niet echt
een overstap, omdat ik eigenlijk
terugging naar waar ik ooit mee
was begonnen. Maar een ro
man heeft wel een andere stijl.
Een roman ligt dichter bij me
zelf. Als je een kinderboek
schrijft houd je toch meer reke
ning met taal, woordkeus, de
lengte van zinnen. In een ro
man hoef je minder uit te leg
gen. Dat merkte ik duidelijk
toen ik in opdracht aan een ac-
tieboek voor de christelijke boe
kenweek werkte. Weer een kin
derboek. Op een gegeven mo
ment kreeg ik de drukproeven
van 'De Luistervogel' terug.
Toen zag ik het verschil pas
goed."
'De Luistervogel' draait om de
onzekere Wieke, die contacten
met mensen zoveel mogelijk
ontwijkt. Ze uit zich alleen via
haar hobby, het maken van col
lages. En ze vertelt alles aan
haar grote vriend, de Luistervo
gel, een beeld. 'Als ze de straat
in komt, gaat ze niet de tuin in,
maar loopt naar het grasveld te
genover hun huis, naar haar
vriend. Hij zegt niets. Hij zegt
nooit wat terug. Dat is precies
waarom ze hem al haar vragen
voorlegt Bij hem kan ze praten
zonder dat hij haar uitlacht. Ze
gaat zitten op het brokkelige
beton en leunt tegen het ruwe
metaal van de poten.'
„Het idee voor 'De Luistervogel'
kreeg ik jaren geleden", zegt Le
guijt. „Door een documentaire
die ik op televisie zag. Een Bra
bantse kunstenaar had de op
dracht gekregen een beeld te
maken voor een plantsoen. 'Dat
kan ik wel doen', dacht hij bij
zichzelf, 'maar als het af is, be
kladt de jeugd het misschien
Guurtje Leguijt: „Het lijkt me heel vervelend als je klaar bent en denkt: nou weet ik niet meer waar ik
over wil schrijven." Foto: Dick Hogewoning
met spuitbussen, of vernielt de
jeugd het zelfs'. Het leek hem
daarom wel een goed idee de
jeugd in te schakelen bij het
vervaardigen ervan. Dat ge
beurde ook, jongens van de
technische school hielpen bij
het maken van het beeld, een
kraanvogel van brons en beton.
Een van die jongens vertelde op
televisie dat het beeld veel voor
hem betekende. Als hij er later
met zijn kinderen langs zou lo
pen, zou hij er zeker over ver
tellen, zo zei hij. Hij had er een
band mee. Het maakte duidelijk
dat een beeld voor sommigen
meer kan zijn dan alleen maar
een beeld."
„Inmiddels ben ik alweer met
een andere roman bezig. Het
lijkt me heel vervelend als je
klaar bent en denkt: nou weet ik
niet meer waar ik over wil
schrijven. Dat gebeurt mij niet
zo gauw, denk ik. Ik heb ideeën
genoeg. Maar van schrijven
kunnen leven, financieel gezien
dan, dat zit er niet in. Het geld
is een prettige bijkomstigheid,
maar met voor de klas staan
zou ik meer verdienen. Maar
daar gaat het niet om. Ik geloof
dat iedereen talenten meekrijgt
bij zijn geboorte. Je bent geluk
kig als je die ten volle kunt ge-
bmiken. Voor mij is dat schrij
ven. En weet je wat ik ook zo
leuk vind? Mijn oudste zoon
heeft het boek gelezen. Hij zit in
2 Havo en hij gaat er zijn boek
bespreking over houden. En in
de brugklas heeft mijn dochter
al een keer een bespreking ge
houden over een van mijn kin
derboeken."
Herman Joustra
VUUR
Musici, zangers en zangeres
sen uit de regio zijn ook steeds
vaker op cd te beluisteren. In
deze rubriek worden deze
schijfjes besproken. Belang
stellenden kunnen hun cd's,
samen met een korte om
schrijving van de uitvoerende
(n) sturen naar de kunstredac
tie van het Leidsch Dagblad,
Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Livingstone is geen onbekende in
het live-circuit. De Katwijkse
band heeft al tal van optredens
op zijn naam staan. Zo trad de
groep onder meer op in Paradi-
so, op het Flevo Totaal Festival
en op Gospel Europe. En nu is
daar dan, na zeven jaar, de in
eigen beheer uitgebracht debuut-
cd. Livingstone maakt stevige
pop, met christelijk geïnspireerde
teksten. Kenmerkend voor de
twaalf nummers op de cd zijn de
heldere melodielijnen. Ook de
arrangementen van de songs zijn
tiptop in orde. Hier en daar zou
de band nog wel wat strakker
kunnen spelen. En wat het ge
luid van de cd betreft: de bass-
dmm had wel wat vetter in de
mix mogen zitten, zoals dat
hoort bij stevige pop. Leukste
nummer, met een mooi speel
doosmotiefje: 'Watching over
me'.
Voor meer informatie over de cd,
mail naar livingstonerock@wa-
nadoo.nl
=t-
Het ontmantelen van de Syrië-tentoonstelling in het Rijksmuser1
van Oudheden is in volle gang. Foto: Henk Bouwman
door Ad van Kaam
leiden - De tentoonstelling
Bronnen van Inspiratie uit het
oude Syrië heeft 85.000 bezoe
kers naar het Rijksmuseum van
Oudheden in Leiden getrokken.
Dat is ruimschoots boven de
verwachting.
Door het reserveringssysteem
ontstonden bovendien niet de
lange rijen wachtenden, zoals
destijds bij de expositie over de
farao Achnaton.
Oudheden rekende voor 'Syrië'
in de vijf maanden dat de ten
toonstelling draaide op onge
veer 80.000 bezoekers. „Maar
met name in de laatste weekein
den liep het storm", zegt Birre
Walvis, hoofd public relations
van het museum. „Zonder ove
rigens dat dat opstoppingen op
het Rapenburg veroorzaakte.
Het reserveringssysteem, waar
bij elke bezoeker een starttijd
kreeg, heeft buitengewoon goed
gewerkt. De extra maand verlen
ging pakte eveneens goed uit."
De tentoonstelling was samen
gesteld door het Museé de la ci
vilisation in Quebec en behalve
in die Canadese stad eer^1
zien in Edmonton, Atlan.
Wilmington. Het bestonP
640 topstukken uit elf mui11
Syrië, de bakermat van
westerse beschaving. De n
kunstvoorwerpen waren
nooit buiten het land vair1
komst geweest. Een kleiif
van de tentoonstelling was!
naast gewijd aan de opgr
gen die conservator Peter r,
mans al meer dan twinti]
doet in Tell Sabi Ayad, i
noorden van Syrië. Hij
daar met zijn medewerkef
dermeer een compleet Ass!'
fort uit 1250 voor Christus I
In financieel opzicht is d(;
toonstelling Bronnen van
ratie voor Oudheden een
geworden. Het participeif
zo'n reizende tentoonstr
het transport en de verzet
gen, maken zo'n ondemC
tot een kostbare aangelegea
die al gauw het miljoen
stijgt. „We hebben Syrië'
ingeschat", zegt Birre r
niet zonder trots. „Maar hf
ren dan ook fantastische,
ken die hier te zien waren.'6
