Basra
gebroken
'Ik ben op de eerste plaats boswachter, geen politieagent'
'Wat Limburg kan, kan Woubrugge ook'
Jessi's vlucht uit kansarm gehucht VS strandt in Irak
Volkert van der G. deed
in 1990 zelfmoordpoging
Britten veroveren bolwerk
Tunnelboor Aurora bereikt Nn
Leidsch Dagblad
NR. 43194 LOSSE NUMMERS 1,10 ZATERDAG 1,55
OPGERICHT 1 MAART 1860
maandag 31 maart 2003
VRAGEN
M-baas hekelt
>ele moraal
in de burger
idiase
toorlijn
s toilet
Leidsch Dagblad 8
door Jan Preenen
noordwuk/katwuk - Boswachter Sune
Stomps van Staatsbosbeheer zet, al rijdend
over een van de paden van de Noordwijkse
zeereep, plotseling zijn auto stil. „Kijk daar."
Op het eerste gezicht valt er niets bijzonders
te zien. Stomps toont echter aan dat hij ook
zonder zijn verrekijker ver kan kijken. „Daar
tussen die struiken. Een reebok. Je herkent
'm aan de spiegel, de witte plek op z'n kont.
Een reegeit heeft ook nog een toefje. Met die
spiegel waarschuwen de reeën elkaar door er
mee te draaien als er gevaar is."
Wanneer bezoekers van het Hollands Duin
zich niet aan de regels houden, houdt
Stomps ook hen een spiegel voor. En zo mo
gelijk een bekeuring. Want nu het vogel-
broedseizoen is aangebroken, is het van 'le
vensbelang' dat honden van 1 maart tot 1 au
gustus in de Noordwijkse en Katwijkse dui
nen aan de lijn worden gehouden. „Als hier
iemand bijvoorbeeld een Duitse staander los
zou laten lopen en even niet zou opletten,
zou die ontzettend veel schade kunnen aan
richten. De dieren zijn in deze tijd uiterst
kwetsbaar. Vogels, maar ook reeën. Normaal
springen ze twee meter hoog over een hek
heen. Als ze achterna worden gezeten, stor
men ze er recht op af. Ze zijn zeer stressge-
voelig. En zeker nu moeten ze met rust wor
den gelaten."
Op deze zaterdagmorgen hoeft vooralsnog
niemand te worden gewaarschuwd, laat
staan op de bon geslingerd. Ook al hebben
bijna alle vroege vogels een hond bij zich.
Wandelaars, fietsers en trimmers. „Vorig
weekeinde was dat wel anders en moest ik
tien bonnen uitschrijven. Het was dan ook
extreem druk. Veel mensen hadden lak aan
de regels die wij op borden hebben gezet. Ie
mand reed met een racemotor op het fiets
pad, omdat hij een stuk wilde afsnijden. An
deren weken van de paden af of keken hele
maal niet wat hun honden deden."
In dubbel opzicht is Stomps blij dat hij nu
niet hoeft in te grijpen. „De wet schrijft voor
dat je zo discreet mogelijk moet optreden.
Dus niet moet verbaliseren met een journa
list erbij. Als iemand een bekeuring krijgt, kan
dat heel ingrijpend en vernederend zijn. Daar
ga ik ook niet zo snel toe over. Mensen die
niet hier vandaan komen, weten vaak niet dat
honden aangelijnd moeten zijn. In zulke ge
vallen laat ik het bij een waarschuwing. Ik
ben op de eerste plaats boswachter, geen po
litieagent. Trouwens, we zijn maar met een
kleine ploeg. Naast mij een opzichter en nog
vier veldmedewerkers. Je kunt dus niet alles
in de gaten houden. Dan zou je aan het an
dere werk niet meer toekomen. Daar gokken
veel mensen ook op. Zo van, er is toch weinig
controle. Daar verkijkt men zich echter op.
De notoire overtreders pikken we er echt wel
uit. Ook al spelen ze nog zo goed toneel."
ampioenen
enieten van
aandacht
heiden doet
den voor
«hospitium
Ijnsburg gooit
ind in motor
an Quick Boys
amsterdam/gpd - Volkert van
der G., de moordenaar van Pim
Fortuyn, heeft in 1990 een mis
lukte zelfmoordpoging gedaan.
Van der G. sneed zijn polsen
door, maar een vriendin voor
kwam dat hij doodbloedde.
Volgens de Telegraaf heeft Van
der G. dit aan de rechter-com-
missaris verklaard. Uit het rap
port van het Pieter Baan Cen
trum zou blijken dat Van der G.
dertien jaar geleden een depres
sie heeft doorgemaakt. Daarna
heeft hij eenmaal het Riagg be
zocht, maar een behandeling is
er verder nooit geweest.
De tweede dag van het strafpro
ces staat in het teken van de
persoonlijkheid van Van der G.
De rechtbank hoort de psychia
ter en psycholoog van het PBC
als getuige-deskundigen. Zij ge
ven een toelichting op het rap
port. Van der G. zat vanaf begin
januari in het PBC, de gedrags-
kundige observatiekliniek van
justitie in Utrecht.
erenvriend: Iemand
ansichtkaarten om
ri aquarium plakt om
goudvissen het idee
geven dat ze op reis
TV-OORLOG
Jair is de oorlog tegen Irak
I geweest In de aanloop
het conflict spleet het wes-
n bondgenootschap, toonde
ipese Unie zijn machte
en werden de Veilig-
en de rest van de we-
tenspel gezet Massa-be-
bepalen sindsdien het
ld in tal van islamiti-
westerse landen. Nu de
van Amerikaanse en
troepen - althans voor de
ouwer - een tandje la
te draaien, maken de
zich zorgen en
de tegenstanders met
in hun handen.
- voor- en tegenstan-
wil natuurlijk dat de oor
snel mogelijk wordt beeïn-
laar daar ziet het er gezien
tegenstand van de fana-
elementen van het Iraak-
niet naar uit Uit de
landen zijn hele
zelfmoordenaars gehaald
Amerikanen en Britten de
op het lijf te jagen en het
me proces van pacificatie
bevolking verder te frus-
memoreerde aan de voor-
n ii van de oorlog dat het wel
Baal wat langer zou kunnen
la dan sommigen dachten,
i leeld van een snelle oorlóg,
i opgeroepen door de Ieun-
[generaals op televisie, klopt
Rumsfeld ligt nu onder
moet publiekelijk uitleg
zijn strategie hout snijdt
vervullen in deze oolog
itige roL Elke dode
of neergeschoten he-
wordt uitvergroot tot
it van een verloren
terwijl de duizenden
soldaten aan Iraakse zijde
it in de berichtgeving
meegenomen. De werke-
is dat niemand precies
de oorlog ervoor staat
de talloze herhalingen
is in alle opzichten ver
dijk en slechts in sommi-
3 P kallen gerechtvaardigd. Af-
),-|stan en de Balkan zijn
is ^an voorbeelden. Het defini-
H ai] oordeel over de oorlog in
lt nog niet te vellen. Alles
uiteindelijk af van hoe de
Irakees de Amerikaanse
tegemoet treedt
ijder of als bezetter.
den haag/gpd - Britse troepen
zijn er vanmorgen in geslaagd
Abu al-Khasib, een bolwerk van
het Iraakse verzet nabij de zuide
lijke stad Basra in te nemen. Van
uit deze plaats is door Saddam
Husseins paramilitaire eenheden
de afgelopen week zwaar verzet
geboden, volgens de Britten het
zwaarste verzet waarop zij tot nu
toe zijn gestuit. De Britten heb
ben Basra, de op een na grootste
stad van het land, nu geheel om
singeld.
Bij de verovering van Abu al-
Khasib kwam een Britse militair
om. In het zuiden van Irak stort
te vanmorgen een Amerikaanse
helikopter neer. Drie mariniers
sneuvelden, een vierde inzitten
de raakte gewond. Volgens het
Amerikaanse leger ging het om
een ongeluk.
Ook Najaf, 160 kilometer ten
zuiden van Bagdad, is nu geheel
omsingeld door coalitietroepen.
Najaf is belangrijk voor de aan
voer van troepenversterkingen
en materieel, noodzakelijk voor
de aanval op Bagdad. Volgens
de Amerikanen kwamen bij ge
vechten rond Najaf dit weekein
de zeker 100 Irakezen om en
werden 50 soldaten krijgsgevan
gen gemaakt. In het noordelijker
gelegen Hindiyah waren Ameri
kaanse militairen vanmorgen in
straatgevechten verwikkeld met
leden van Saddam Husseins Re
publikeinse Garde. De strijd
concentreerde zich vooral rond
een strategische brug over de ri
vier de Eufraat
Op de twaalfde dag van de oor
log zijn vanmorgen opnieuw
zware bombardementen uitge
voerd op Bagdad. Wederom wa
ren de presidentiële paleizen en
het ministerie van informatie
belangrijke doelwitten. In het
weekeinde kwamen raketten in
een woonwijk terecht, waarbij
volgens Bagdad veel doden en
gewonden vielen. Een deel van
het telefoonnet viel uit als ge
volg van bomaanvallen.
De hele operatie in Irak verloopt
volgens plan, van een gevechts
pauze is geen sprake, er is op
merkelijke vooruitgang geboekt
en om extra troepen is niet ge
vraagd. Dat was gisteren op zijn
hoofdkwartier in Qatar de bood
schap van de Amerikaanse ge
neraal Franks, commandant van
de troepen in het Golfgebied.
Hij zei ook geen enkele voor
spelling te kunnen doen over de
duur van de oorlog. Ook defen
sieminister Rumsfeld verklaarde
gisteravond dat er geen sprake is
van een gevechtspauze of een
staakt-het-vuren. In Bagdad
meldde vice-premier Tareq Aziz
op zijn beurt dat de oorlog van
uit Iraaks standpunt bezien
goed verloopt.
Zie ook pagina's Oorlog in Irak
t. --
A,v?
■->v "v
hazerswoude - Je ziet haar niet, maar ze is er wel. Op
haar reis van Leiderdorp naar Hazerswoude-Dorp is HSL-
tunnelboormachine Aurora aangekomen in de schacht
naast rijksweg Nn, de middelste van vijf schachten. Dertig
meter onder de grond is de tunnelboor voor de hogesnel
heidslijn op de handrem gezet in haar tijdelijke parkeer
plaats, een prop zacht beton. Personeel van de tunnel
combinatie Bouygues/Koop neemt tot begin mei de tijd
om Aurora te vertroetelen en weer als nieuw te maken.
Eén van de klusjes bestaat uit het vervangen van bescha
digde schrapers. De HSL-boor begon in november 2001
aan haar reis van ruim zeven kilometer lang. Vertrekpunt
was de startschacht in de Bospolder, het immense werk
terrein naast de A4 bij Leiderdorp. Afgelopen najaar be
reikte Aurora schacht Achthoven in Leiderdorp. Vervol
gens koerste ze af op de Oude Rijn en de Nn, die ze inmid
dels achter zich heeft liggen. Aurora, de godin van de da
geraad, heeft in totaal tweeënhalf jaar de tijd om van Lei
derdorp naar Hazerswoude-Dorp te reizen. Ondanks ver
traging voor schacht Achthoven ligt de boor goed op
schema. Van de 7160 meter is er inmiddels 3700 meter ge
boord. De boor gaat steeds sneller te werk. In het begin
legde ze per dag zes meter af, inmiddels is dat twaalf tot
achttien meter. Vanaf mei koerst de machine af op
schacht De Bent bij Hazerswoude-Dorp. De eindhalte is de
ontvangstschacht even voorbij het Westeinde in Hazers
woude-Dorp. In 2007, als de hogesnelheidslijn klaar is, rij
den daar de treinen de Croene-Harttunnel in en uit.
Foto: Henk Bouwman
Enige Zuid-Hollandse aspergekweker verwacht volgende week te oogsten
door Saskia Stoelinga
woubrugge - De Maastunnels
zijn gisteren overeind gegaan.
De zon en een goede luchtvoch
tigheid moeten nu voor de laat
ste groeistoot zorgen. De familie
Noordam van de Boddens
Hosangweg in Woubrugge, de
enige aspergetelers van Zuid-
Holland, verwachten volgende
week het witte goud te kunnen
steken. „Het eerste maal nutti
gen wij traditioneel zelf. Sec met
boter, ham, eieren en witte
wijn", zegt Gerda Noordam, de
stuwende kracht achter de ver
koop en de recepten.
Na zeven jaar experimenten we
ten ze het zeker. „Wat Limburg
kan, kan Woubrugge ook." Op
16 april gaat in hun totaal ver
nieuwde schuur het eerste baal
tje asperges van Woubrugse
koude grond officieel over de
toonbank. „We krijgen nu al te
lefoontjes van klanten: wanneer
beginnen jullie? Het is net als
nieuwe haring; de mensen ver
langen ernaar. Het hoort bij het
voorjaar." Gerda Noordam
kreeg even de kriebels toen ze
vorige week in de krant las dat
Limburg al aan het steken was.
„Gelukkig wist ik waar het was.
In Helde zit een hele grote teler,
die verwarming in de grond
heeft. Vandaar dat ze eerder wa
ren. Telt dus niet"
Met een luchtpomp worden de
kassen van Noordam overeind
gehouden, binnen de bekende
aspergeheuveltjes afgedekt met
zwart plastic. Overdag loopt de
temperatuur op tot 45 graden
jeyer
Lot 'sympathieke meid die meer wilde dan hamburgers bakken' houdt hele gemeenschap bezig
sinds zondag 23 maart. Binnen gaat de
telefoon. „Ik maak het goed", zegt Gre
gory geruststellend. Maar als hij heeft
opgehangen, zegt hij dat elk belletje
een schok veroorzaakt. „In je achter
hoofd zit altijd de gedachte dat dit hét
telefoontje is."
Jessica Lynch ging in het leger om iets
van de wereld te zien, en geld te sparen
voor een beroepsopleiding. „Ze wol een
studie doen om kinderjuf te worden.
Dat is wat ze wil, moederen over kleine
kinderen." West-Virginia is een staat
waar de banen niet voor het oprapen
liggen, en in Palestine is het werkloos
heidpercentage met 15 procent zelfs
erg hoog. Wie meer wil dan werken in
een fast food-restaurant of een super
markt, moet na de middelbare school
een opleiding kunnen betalen.
Dat zat er bij de familie Lynch niet in,
dus toen ex een recruteringsofficier
langs kwam, vond hij een willig oor.
Gregory heeft zijn kinderen aange
spoord om in het leger te gaan, en wil
daar geen wroeging over voelen. „In
mijn hart denk ik nog steeds dat het de
enige manier is om een opleiding te
krijgen en vooruit te komen in de we
reld. Ze hebben er zelf toe besloten.
Niemand wil zijn hele leven hambur
gers bakken."
met een luchtvochtigheid van
90 procent. Zonder plastic zou
den de puntjes boven de grond
direct groen worden, waardoor
ze in een mindere klasse vallen.
„Daarom heet een asperge ook
wel de koningin der duisternis."
Gerda Noordam weet er alles
van. „Om de stengels blank te
krijgen, worden ze gekweekt in
speciale bedden, waarin ze geen
licht krijgen. Een groene asper
ge, die ook heel lekker kan zijn,
steek je dus bovengronds af. Bij
die groenen moet je ervoor zor
gen dat er niet teveel kou bij
komt, want dan komen er harde
plekjes in."
Pagina R5:
Genieten van een kaarsrechte,
onbeschadigde witte
Van Bronckhorst
uit Oranje-kamp
noordwuk - Giovanni van
Bronckhorst heeft gisteravond
geblesseerd het trainingskamp
van het Nederlands voetbalelf
tal verlaten. De middenvelder
van Arsenal keert vandaag terug
naar Londen. Zijn enkelblessu
re, opgelopen in de interland
tegen Tsjechië, was te ernstig
om nog met Oranje mee te rei
zen naar Moldavië. Oranje
speelt daar woensdagavond dè
tweede interland in vijf dagen.
Ook het meespelen van Jaap
Stam tegen Moldavië is twijfel
achtig, maar de verdediger
vliegt wel mee naar Chisinau.
Stam raakte zaterdag gebles
seerd in de wedstrijd tegen de
Tsjechen (1-1)Rafael van de
Vaart viel zaterdag uitstekend
in en bereidde ook de Oranje-
treffer voor.
Pagina Sport
Gregory Lynch met een foto van zijn dochter.
Foto: GPD/Ans Bouwmans
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Palestine - In de 'what-not-shop', een
soort uitdragerij in het gehucht Palesti
ne, West-Virginia, knutselen Clifford
Reynolds en Ron Pettry aan een oude
stoel. In dit stukje arm Amerika moet je
elkaar helpen en zelf je bestaan bij el
kaar scharrelen. „Want werk is er niet",
zegt Clifford. Het soldatenbestaan is
hier een ontsnappingsroute, een kans
op een opleiding en financiële zeker
heid.
Dat was het ook voor de 19-jarige Jessi
ca Lynch. En ook al is ze nu vermist in
Irak, haar ongeruste vader Gregory
moedigt jongeren nog steeds aan
dienst te nemen. Jessi's broer Gregory
junior (21) zit ook in het leger, en zus
Brandi (18) gaat in augustus onder de
wapenen.
Het kost niet veel moeite om het huis
van de familie Lynch te vinden, ook al
staat het aan een verlaten landweg,
mijlen van het verweerd ogende Pales
tine. Iedereen weet waar ze wonen,
niet alleen omdat dit small town Ame
rica is, maar ook omdat het lot van Jes-
si de hele gemeenschap bezig houdt
Er is vorige week een avondwake voor
haar gehouden, er hangen overal gele
linten - het traditionele gebaar om de
Amerikaanse troepen te ondersteu
nen - en kerken in het nabijgelegen Eli
zabeth voeren borden met steunbetui
gingen.
„Jessi is een sympathieke meid, altijd
een lach op haar gezicht Ze lijkt op
haar moeder", zegt haar vader met een
blik op een portret van zijn blozende
dochter. Op het hemd van trucker Gre
gory is een button gespeld, met een fo
to van Jessi, en een geel lintje met 'Jes
se' erop, giften van mensen uit het
dorp. „Haar naam is verkeerd gespeld,
maar wie maalt daarom. We krijgen zo
veel steun hier."
Zondag een week geleden begon de
onzekerheid. Een bevoorradingseen
heid was overvallen bij Nasiriya, en het
ging om het onderdeel van him doch
ter, de 507de Onderhoudscompagnie.
Jessi was niet bij de vijf krijgsgevange
nen die later op tv te zien waren. „Er
zijn acht vermisten. We kunnen alleen
maar hopen dat ze zich ergens schuil
houdt. Elke avond belt er iemand van
het leger, maar er is geen nieuws", zegt
Gregory senior (43)
Jessica Lynch, 'private first class', gele
gerd in Fort Bliss Texas, als 'admini
stratief medewerker bevoorrading' uit
gezonden naar Irak, missing in action
Ja, ik word abonnee en ontvang de krant eerst 2 weken gratis.
Naam M V
Straat V
C\\\^3
Postcode Plaats
Telefoon (i.vm controle rtabeztxgng)
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,60
kwartaalabonnement
automatische betaling 54,50
betaling per acceptgiro 55,00
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 Staatslot met
Jackpot cadeau
Bq automated» betaling is mjn
Handtekening:
71214'
Stuur deze bon in een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl
