VEB laakt stilte rond Ahold ECONOMIE Beurs door hedgefunds jojo Europese tarieven KLM 'Toezicht commissarissen op bedrijfstop moet beter' Brussel gaat contn visvangst aansture Energieverbruik is 2002 gelijk gebleve Beleggersclub hekelt slechte communicatie Oude DE-fabriek wordt autogalerie Orange combineert vas abonnement met prepa komende zomer omlaag Bonden winnen pro< 'besmet werk' tegen dinsdag 25 maart 2oo3f Foto: AP/Shizuo Kambayashi Stripfiguurtje ook als robot Tokyo - Het Japanse bedrijf Ta- kara heeft een robotversie ge presenteerd van het stripfiguur tje Astro Boy. Rond de strip die uit de jaren vijftig dateert, is in Japan een nieuwe rage ont staan. Binnenkort maakt hij ook een comeback in een tele visieserie. Het model van het robotje met het hart van een kleine jongen' kost ruim 19 eu ro kost en heeft onder andere ogen die oplichten als hij wordt geroepen. Beste minibedrijf komt uit Utrecht den haag - Het Nederlandse "Key-ID' is in het Zwitserse Lu gano uitgeroepen tot de beste studenten-onderneming van Europa. Dat is bekendgemaakt door VNO-NCW. De onderne mingsorganisatie is betrokken bij de Nederlandse tak van de internationale competitie. Mi- ni-ondememingen zijn voor de duur van een jaar opgericht door studenten uit het beroeps onderwijs. 'Key-ID maakt me talen sleutelplaatjes in allerlei vormen. Het bedrijfje is opgezet door studenten van het Gra fisch Lyceum in Utrecht. Minder vluchten Britse Concorde londen - De Britse luchtvaart maatschappij British Airways heeft de komende weken acht vluchten van de Concorde van Londen naar New York geannu leerd. British Airways geeft als officiële reden dat de maat schappij meer tijd nodig heeft om de supersonische vliegtui gen om te bouwen om te kun nen voldoen aan nieuwe Ame rikaanse veiligheidsvoorschrif ten. Volgens de Britse krant The Independent is het echter waar schijnlijk dat de belangstelling voor vluchten met de Concorde zo laag ligt, dat British Airways een deel van de vluchten met gemak kan schrappen. Minder groei bio-bedrijven den haag - De biologische sec tor is in 2002 minder snel ge groeid dan in de jaren ervoor. De oppervlakte waarop biolo gisch werd geboerd nam toe met 12 procent, het aantal be drijven met 3,5 procent. Dat blijkt uit de jaarlijkse EKO-Mo- nitor van het platform voor bio logische landbouw en voeding Biologica. Inmiddels is 3,6 pro cent van alle aardappelen, groente en fruit die in Neder land over de toonbank gaan, biologisch. Voor brood en zui vel is dat 1,9 procent, voor vlees 1.7. Het is de bedoeling dat eind 2004 5 procent van de markt uit biologisch bestaat. BAM sleept ANWB voor de rechter den haag - Bouwbedrijf BAM NBM eist dat de ANWB het on derhoud van de verkeersborden aan deze onderneming toewijst. Daarom is de bouwer naar de rechter gestapt. De ANWB heeft onlangs een aanbestedingspro cedure gehouden voor het on derhoud van de verkeersbor den. Daarbij is een fout ge maakt, aldus een zegsman van de organisatie. Daarom wil de ANWB de hele procedure nog een keer overdoen. Volgens BAM NBM is dat helemaal niet nodig, omdat de bouwer naar eigen zeggen het laagste bod heeft ingediend. Het kort ge ding dient donderdag. Hotels hebben minder gasten voorburg - Het aantal gasten in Nederlandse hotels, pen sions en logiesaccommodaties is in het laatste kwartaal van 2002 opmerkelijk gedaald. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gemeld. De accommodaties verwelkomden 3,4 procent minder toeristen en zakenlieden. Belangrijkste oor zaak zijn wegblijvende Britse toeristen. Hun aantal was 15,2 procent lager dan een jaar eer der. Het aantal Nederlandse en Duitse gasten is met respectie velijk 3,4 en 4 procent gedaald. In de eerste drie kwartalen van vorig jaar was het aantal gasten nog gestegen. Over het hele jaar nam kwam het aantal gasten 0,6 procent toe tot 25,3 miljoen, terwijl de overnachtingen met 3 procent groeiden tot 82,9 mil joen. amsterdam/gpd - Het toezicht van com missarissen in het bedrijfsleven op top managers moet verbeteren. Daarom moet er in Nederland een instituut ko men dat vastlegt hoe de taken van een commissaris er in de toekomst moeten uitzien. „Dat maakt het beroep volwasse- ner en transparanter," zei voorzitter Hoogendoorn van accountantsorganisa tie Nivra gisteren. Volgens Hoogendoorn is het toezicht- houden door de commissaris op de on dernemingsleiding een heel nieuw be roep geworden. Hij bepleitte de oprich ting van een instituut omdat er - zeker de laatste tijd - veel kritiek is op het toe- zichthouden bij bedrijven door commis sarissen. De vraag welke kritiek het Nivra heeft op commissarissen wimpelde Hoo gendoorn af. „Wij willen een bijdrage le veren aan de verbetering." Hoogendoorn vindt dat het instituut zich moet bezighouden met de vraag waaraan commissarissen moeten voldoen, of daar permanente educatie bij hoort en aan welke regels zij zich moeten houden. Hij hoopt dat de kwaliteit van het toezicht daardoor verbetert. De raad van commissarissen moet ook op zijn minst een paar keer per jaar con tact hebben met de accountant, vindt Hoogendoorn. Dan moet in ieder geval besproken worden waar voor de com missarissen de pijnpunten in een organi satie liggen. Een accountant zou ook door de raad van commissarissen be noemd moeten worden om hem onaf hankelijker te maken. Over de rol van de accountant bij de con trole van de financiële administratie van bedrijven is al geruime tijd veel discussie. De parlementaire enquêtecommissie bouwfraude vindt dat controlerende ac countants te passief waren bij diverse bouwbedrijven. Hoogendoorn wees gis teren op het verschil in verwachtingspa tronen van de buitenwereld ten aanzien van de accountant. Het is volgens hem zeer de vraag of de accountant onwettig handelen moet opsporen. Momenteel bekijkt het Nivra wel of de huidige be- roepsregels aangepast moeten worden. amsterdam/gpd - De stilte rond Ahold duurt 'veel en veel te lang'. Dat zei directeur De Vries van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) gisteren bij de presentatie van het jaarverslag. De onduide lijkheid over de omvang van de problemen bij het concern, die een maand geleden bekend wer den, hoeft volgens de vereniging niet zo lang te duren. De belangenorganisatie voor aandeelhouders meent dat Ahold onduidelijke inlichtingen blijft verschaffen. „De summiere informatie gaat altijd over de rand, nooit over de kern van de zaak", aldus De Vries. Hij hekel de de slechte communicatie van het concern dat een maand ge leden financiële problemen we reldkundig moest maken. Als Aholds president-commissa ris De Ruiter roept dat er dit jaar geen nettoverlies wordt geleden, dan hoort daarover een officiële verklaring te komen, vindt De Vries. „Helaas blijft het ook een maand na 24 februari gissen." De \"EB start voorlopig nog geen juridische procedure tegen het concern omdat het eerst wil we ten welke fouten en door wie die zijn gemaakt. Uit het VEB-jaar- verslag blijkt dat het aantal pro- cedures is toegenomen. Nu lo pen er zaken tegen HBG en Lau- rus. Terwijl tegen Ahold, Numi- co en Getronics acties in voor bereiding zijn. Beleggers kregen het afgelopen jaar in groten getale de rekening gepresenteerd van de vertrou wenscrisis op de financiële markten. Volgens de VEB is niet één partij als schuldige aan te wijzen, maar is er iets 'mis ge gaan in het spel van checks and balances'; de onderlinge contro le van alle betrokken partijen. De positieve keerzijde is volgens de VEB dat het eindelijk begint door te dringen dat er iets gron dig mis is met het toezicht. „Het is duidelijk dat het Nederlandse bestuurssysteem niet goed in el kaar zit. Jammer dat daarvoor eerst vervelende incidenten no dig waren." Ondanks dat er de afgelopen jaren nauwelijks iets veranderd is aan de positie van de aandeelhouders, blijft de De Vries 'hoopvol' dat er in de nieuwe commissie-Tabaksblatt eindelijk belangrijke veranderin gen doorgevoerd zullen worden. De commissie is onlangs inge steld om de ondernemings structuren van bedrijven en de zeggenschap van de aandeel houders onder de loep te ne men. Het aantal leden van de VEB daalde in 2002 met 3,4 pro cent, ondanks de aanhouden problemen waarmee aandeel houders zich geconfronteerd zien. Volgens de VEB doen be leggers liever mee in tijden dat het goed gaat. De VEB verwacht dat de beursbelangstelling vol gend jaar weer zal toenemen. joure - Het oude fabriekspand van Douwe Egberts in Joure heeft een nieuwe bestem ming. Er komt eind dit jaar een luxe galerie met oude sportwagens. Daarnaast komen er een restaurant plus grand café, expositieruimten en een bibliotheek bij over oude auto's. Er kunnen zo'n tien mensen aan de slag. Een nieuw bedrijf, Galleria Style Auto, het voormalige Automuseum Deventer, gaat in het pand veertig bijzondere auto's expose ren en verkopen. In het pand worden snelle modellen geshowd van 1900 tot 1960. Een deel van de klassieke Ferrari's, Lamborghini's, Minardi's, Maserati's, Rolls-Royces, Ben tleus en Uncolns is te koop, maar alleen voor mensen met een dikke beurs. De goed koopste vierwieler kost euro 100.000. Liefhebbers mogen ook alleen een kijkje nemen. Het restaurant met grand-café komt aan de waterkant van de fabriek. Het Jouster skut- sje krijgt er een vaste ligplaats. Er komen in het pand verschillende expositieruimten met eigentijdse kunst. Nazaten Hessel Douwe en Egbert Douwe de Jong kochten het fa briekspand in januari voor 800.000 euro. Ze willen het als cultureel erfgoed voor het na geslacht bewaren en het oude karakter in stand houden, ook van binnen. Foto: LC/Jan de Vries door Miranda Megens Amsterdam - Koersdalingen van vele procenten in enkele minu ten, en miljarden euro's beurs waarde verdampt in een oog wenk. Nieuws van het oorlogs front zorgt voor extreme koers- bewegingen op de Amsterdamse beurs, die tot de meest beweeg lijke van de Westerse aandelen markten behoort. Volgens Luc Henrard van Fortis bank laten hedgefunds met hun speculatieve gedrag de aande lenkoersen als een jojo op en neer bewegen. Deze beleggings instellingen gokken dagelijks op een bepaalde marktontwikke ling. En omdat hun inzet niets met lange termijn-strategieën te maken heeft, krijgen de aande lenkoersen een volstrekt irratio neel verloop. Zo kan het gebeuren dat bij voorbeeld ING afgelopen vrijdag 11,4 procent steeg. Fortis kreeg er 5,6 procent bij. Maar gisteren stonden de koersen zwaar in het rood. ING daalde meer dan 6 procent, Fortis 4 procent. De emotie van de berichtgeving uit Irak wordt op de beurs verme nigvuldigd door de hedgefunds. Hedgefondsen proberen de koersen van aandelen te druk ken door aandelen op termijn te verkopen tegen een van te voren afgesproken prijs. Zij gokken er op dat ze de stukken tegen de levertijd tegen een lagere prijs kunnen inkopen. Het verschil is de winst voor het fonds. Onder hedgefondsen schaart Luc Hen rard, directeur Risk Manage ment bij Fortis, alle speculatieve fondsen die gebruik maken van het sentiment in de markt. „Hedgefondsen nemen positie in voor een of twee dagen, ei genlijk zijn het meer daghande laren," zegt Henrard. De speculatieve houding van de hedgers zorgen voor grote be weeglijkheid in de markt. „Je kunt het zien aan de orders die zijn ingelegd. Die zijn niet meer afkomstig van de kleine belegger want die heeft zich teruggetrok ken van de beurs," vertelt Hen rard, tevens hoogleraar beleg gingsleer aan de universiteiten van Gent en Leuven. Fortis was onlangs ook lijdend voorwerp van hedgers, weet Henrard. In de dagen voordat de jaarcijfers bekend werden ge maakt, gokte de handel erop dat Fortis geen dividend zou uitke ren, en de koers daalde drie da gen achtereen fors. Henrard: ,,Men hield rekening met een koersdaling, maar men heeft rich vergist. Fortis maakte be kend gewoon dividend te beta len en een koersstijging volgde." Die dag steeg Fortis liefst 24 procent. Banken, verzekeraars en pensi oenfondsen worden in een da lende markt waarin ook nog eens de druk op de ketel staat met de heftige koersfluctuaties geconfronteerd. Daarom ontko men rij er volgens Henrard niet aan hun eigen aandelenposities te hedgen. Dit hedgen be schouwt Henrard als een indek- kingsprocedure die niets met speculatie te maken heeft. Op de lange termijn kun je vertrou wen hebben in de aandelen markt. Maar voor de korte ter mijn kun je wel voorzien dat er een daling aankomt. Daarom moeten wij onze risico's beheer sen." Bij Fortis worden met behulp van computermodellen, die bij voorbeeld rekening houden met duizenden rente-ontwikkelin gen, de risico's van de aande- lenportefeuille in kaart gebracht. Voor de duur van een bepaalde periode dekt Fortis zich dan in. Zo werd in de eerste maanden van dit jaar de daling van 30 procent de effectenbeurzen be perkt tot een verlies van 15 pro cent. Het innemen van dagelijk se handelsposities, waarbij dus op zeer korte termijn geld wordt verdiend, is uit den boze stelt Henrard. „Dat is een hele ande re wereld, niet bedoeld voor een stabiel bankbedrijf." Toch rust er rondom het feno meen hedgen veel geheimzin nigheid. Hedgefondsen zelf zwijgen over de korte termijn winsten - en verliezen - die wor den gemaakt. Handelaren mo gen er niets over zeggen omdat de gegevens uit de orderboeken die vraag en aanbod matchen vertrouwelijk zijn. In de markt is spreken over welke hedgepositie je als bank of verzekeraar hebt uit den boze. Henrard: „Bij een kaartspel laat je ook niet je troef kaart aan de tegenspeler zien." door Richard Mooyman Amstelveen - De KLM gaat een aantal tarieven op Europese be stemmingen verlagen. De lucht vaartmaatschappij zoekt daar mee de directe confrontatie met prijsvechters, zoals easyjet. De KLM wil vanaf komende zomer goedkope vliegreizen aanbieden op het gehele Europese netwerk, aldus een woordvoerder. De vliegmaatschappij werkt aan de opzet van een 'zonder fran je'-klasse voor prijsbewuste rei zigers. Volgens de KLM-woord- voerder kunnen die overigens nog wel koffie en een broodje verwachten. Bij echte prijsvech ters moeten versnaperingen apart worden afgerekend. De KLM wil 'een zeer concurre rend product' bieden. Een deel van de tarieven zal ver gelijkbaar rijn met die van prijs vechters, aldus de zegsman. Maar het serviceniveau zal vol gens hem veel hoger blijven, zo als de zorg voor vervangend ver voer of een hotel bij geannuleer de vluchten. „We willen ons niet vergelijken met lowcostmaat- schappijen, maar we proberen wel dezelfde mensen aan boord te krijgen." Onlangs besloot de KLM-direc- tie vanwege de moordende con currentie de eigen Britse lage kostendochter Buzz te verko pen. Door het invoeren van een vergelijkbare tarievenstructuur op het hele Europese netwerk hoopt de KLM alsnog een be- brussel/anp - De Europese Commissie gaat strikte regels opstellen voor de controles op visvangsten. Deze regels moeten voor alle lidstaten hetzelfde rijn. Verder dienen lidstaten meer in formatie uit te wisselen over controles. Op de middellange termijn wil eurocommissaris Fischler zelfs de controles laten aansturen door een op te rich ten Europees agentschap. De voorstellen van Fischler rijn een uitwerking van afspraken tussen de EU-lidstaten van eind vorig jaar om de dramatische daling van de visstand in Euro pa tegen te gaan. Vooral heek en kabeljauw dreigen zonder maat regelen op termijn uit te sterven. Nu hanteren niet alle lidstaten dezelfde controlemaatregelen. Bovendien verwijten zij elkaar hun eigen vissers te laks aan te pakken. Verder mag bijvoor beeld een Duits controleschip momenteel een vissersboot uit een niet EU-land als Ntxi niet volgen in Britse of li teren. Fischler laat onde of deze regels zijn aan te Onderzoek moet ook m delijk maken over de k< de controles van Europe pen in de wateren van of Senegal. Met deze landen heeft overeenkomsten om quota op te mogen vis ruil voor financiële stt controle verloopt mo uiterst moeilijk. Fischler verwacht rond mer de resultaten van de Daarna zou hij al ovei gaan tot oprichting van trolebureau. De vestigingsplaats niet vast. Europese cor zouden in de toekomst 1 gen meekijken over de van nationale inspecteui De feitelijke controles een nationale aangelegei door Eric de Bie Amsterdam - Voor ouders die zich zorgen maken over de mo- biele-telefoonkosten van hun kinderen is er een oplossing. Orange, vanaf 31 maart de op volger van Dutchtone, biedt als eerste een abonnement aan dat- een mengvorm is van prepaid en een vast contract. „Hiermee vervullen we een grote behoef te", is de overtuiging van com mercieel directeur Buitelaar. Orange, dochterbedrijf van France Telecom, is met ruim één miljoen abonnees momen teel de kleinste aanbieder in Ne derland. Het nieuwe product, Smart ge heten, komt erop neer dat klan ten een abonnement afsluiten waarbij htm beltegoed maande lijks automatisch met een vast bedrag wordt aangevuld. Op elk gewenst tijdstip kan het tegoed extra worden opgewaardeerd. Als een klant van het abonne ment af wil, kan dat per direct. Volgens Buitelaar ritten miljoe nen Nederlanders op deze abonnementsvorm te wachten. „Denk aan ouders die willen dat de telefoonrekeningen van hun kinderen niet de pan uitrijzen. Papa kan nu tegen zijn dochter zeggen: je abonnement voor 15 maand en als je voor r belt, betaal je dat zelf nia Ook voor bedrijven Smart-abonnement komst rijn, denkt „Een werkgever geeft zijl werkers voortaan een v ket per maand. Daarme hij de kosten onder conti Verder introduceerde gisteren de dienstenserv re. Voor 6 euro per ma ongelimiteerd gebruik gemaakt van diensten e mail, een agenda en toalbum. Met het niein toestel (Sound Picture het ook mogelijk intern gaan. Vanaf twee megal nengehaalde content (t to's, muziek) moet extra betaald. Het toestel is in nauwe werking met Microsoft keld. Typische Micro passingen als MSN M< en Windows Media Pl< mogelijk. Hiermee komt de van KPN en Vodafo waarbij een beperkt pakket wordt aangebod in de schaduw te staan. Huishoudens zuiniger met gas langrijke speler in deze markt te worden. Een belangrijke troef daarbij is dat de KLM vliegt op centraal gelegen luchthavens, terwijl de echte prijsbrekers vaak kiezen voor minder goed bereikbare vliegvelden. Doel is het aantal passagiers op te krikken en de inkomsten te verhogen. Luchtvaartmaat schappijen hebben het moeilijk door de verslechterde economi sche omstandigheden en de oorlog in Irak. „Het is ons ant woord op de huidige situatie in de luchtvaart", aldus de zegs man. Het plan moet ook de po sitie van de KLM ten opzichte van grote netwerkmaatschappij en als British Airways, Air Fran ce en Lufthansa versterken. De goedkope tickets kunnen mogelijk alleen via internet wor den geboekt, maar volgens een woordvoerder staat dit nog niet vast. De businessclass in de huidige gedaante gaat verdwijnen. Het aantal stoelen naast elkaar wordt uitgebreid van vijf tot zes. zo bevestigt de woordvoerder. De beenruimte en het serviceni veau blijven volgens hem gelijk. KLM gaat vanaf 31 maart per vervoerde vracht 10 eurocent per kilo extra vragen. De toeslag geldt voor vervoer langs of rond om Irak en voor de routes naar Azië en het Midden-Oosten. Het bedrijf wordt er met omleidin gen, schrappen van vluchten of speciale veiligheidsmaatregelen geconfronteerd. voorburg/anp - Nederland heeft in 2002 net zoveel energie gebruikt als een jaar eerder. In voorgaande jaren nam het ge bruik van elektriciteit, aardgas en andere energiebronnen nog licht toe, aldus het Centraal Bu reau voor de Statistiek. Aardgas is goed voor de helft van het totaal. Huishoudens wa ren weliswaar 2 procent zuini ger, mede dankzij de zachte winter, maar elektriciteitscen trales deden juist 7 procent meer met deze energiebron. Dat 'was onder meer nodig om de grotere vraag naar elektriciteit op te vangen. Het gebruik van stroom nam toe met 1 procent. In de jaren daarvoor was die stijging gemiddeld 2,5 procent. De stroominvoer daalde met 5 procent. Het is voor het tweede jaar dat deze import afnam. Eind jaren negentig kwam een sterk groeiend deel van derlandse stroom uit het land. Van 1998 tot 2000 invoer met 60 procent to namelijk door het vrijge de energiemarkt. Het gebruik van aardolii een na grootste ener nam met 1 procent t< transport, zoals moto stoffen als benzine en was dezelfde hoeveelhei grofweg de helft van he Het steenkoolverbruik met 1 procent. Het CBS berekent het landse energieverbruik joule'. Dat staat gelijk miljoen kilowattuur ele of 31,6 miljoen kubiek aardgas. In totaal verbi derland 3143 petajoi energie. De gezamenlij triciteitsmeter stond 1 op 108,5 miljard kilowatt utrecht/anp - NS moeten aan zeker duizend machinisten en conducteurs alsnog loon uitbe talen, dat in april 2001 werd in gehouden tijdens stakingen. De rechtbank in Utrecht heeft de vakbonden FNV Bondgenoten en WMC gisteren in het gelijk gesteld in een proefproces tegen NS over het mogen weigeren van 'besmet werk'. „Wij hebben glansrijk gewon nen", constateert bestuurder Van den Berg van FNV Bondge noten samen met zijn WMC- collega Cijs. Bijna twee jaar gele den legden machinisten en con ducteurs drie dagen lang het spoor plat uit protest tegen de invoering van een nieuw dienst rooster, het zogeheten rondje om de kerk. Weigeren van besmet werk is een ongeschreven regel tussen vakbonden. Die willen zo voor komen dat werkgevers de nade lige effecten van een staking proberen te beperken door werk te verdelen onder niet-s collega's. Bovendien zo CAO van de NS staan d nemers niet verplicht worden werk van actiev collega's over te nemen. Zo weigerden veel WM op 5 en 6 april 2001 van stakende FNV-leden nemen. Op 12 april waren het V den die het werk neerle leden van Bondgenote! werk weigerden. Volj bonden zijn NS in de gaan door niet te voren schuwen dat ze loon zoi houden van mensen die besmet werk zouden b< „Pas achteraf ging het b< toe over om de mensen ten", aldus Van den Berj Het spoorbedrijf wil n commentaar geven. „0 nen we nu nog niets over hoeveel mensen i gekort zijn op hun sala dus een NS-woordvoerd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 6