Basra wordt alsnog militair doel
OORLOG IN IRAK 1
Spanningen in Arabische wereld lopen snel op
Nederlandse noodhulp
staat klaar voor Irak
VN willen chemische
fabriek onderzoeken
Saddams regime steunt op de Republikeinse Garde
Opnieuw veel
demonstraties
ache-helikopter
[laar gemaakt
incton - De Amerikaanse
Ixachten hebben vandaag
ache-gevechtshelikopter
steren bij Karbala aan de
Iwerd gezet, met een
aanval vernietigd. Ze he-
|at gedaan om te voorko-
dat de Irakezen het toestel
en gebruiken. De AH-64
ie zou gisteren tijdens een
J ten zuiden van de Iraak-
ofdstad op de Republi-
e Garde uit de lucht zijn
oten. De Iraakse tv toonde
en van het toestel dat re-
ongeschonden in een
stond. De twee piloten
t Apache zijn gevangen
nen en op tv getoond.
un voor oorlog
lit in Nederland
■dam - De steun onder
derlandse bevolking voor
ïlog in Irak is het afgelo-
leekeinde gedaald. Eind
i week steeg de steun naar
ocent, maar in het week-
iliep dit terug naar 39 pro-
Dit blijkt uit onderzoek
opiniepeiler Maurice de
Ivoor het programma
van Nederland. Bijna de
,an de zevenhonderd on-
lagden (49 procent) is te
en directe of indirecte Ne-
odse militaire bijdrage aan
dog. Steeds meer mensen
en dat de oorlog lang zal
i, minder mensen zijn
voor terroristische aansla-
i Nederland. De angst
spanningen tussen bevol-
poepen hier is gedaald.
iërs getroffen
vlucht uit Irak
Kus - Vijf Syriërs zijn zon-
chtend bij de West-Iraakse
il-Rutbeh om het leven ge
in toen de bus waarin zij
i,\verd getroffen door een
ikaanse raket. Tien ande
akten gewond, meldde
rische persbureau SANA
ïn. In de bus zaten 37 Sy-
die Irak wilden ontvluch-
n naar hun land terug te
Volgens een woordvoer-
m het Amerikaanse leger
Ie aanval niet gericht op de
maar op de brug waar die
il moment overheen reed.
yrische ministerie van
nlandse zaken heeft de
ikaanse en Britse ambas-
irs op het matje geroepen.
bouw haven
Ier vuur al rond
ungton - Het Amerikaanse
Stevedoring Services of
ica heeft voor 4,8 miljoen
het contract voor de we-
bouw en het beheer van
ren van de Iraakse stad
iQasr weten binnen te sle-
Dit heeft het hulpagent
van de Amerikaanse
eid, USAID, gisteren laten
l In Umm Qasr wordt
gens nog gevochten. In to-
leeft USAID voor 900 mil-
dollar contracten aange-
tt. Buitenlandse bedrijven
liet uitgenodigd voor de
rijving.
Irak gespaard
iwege burgers'
mgton - De Verenigde
i hebben bepaalde doe-
oals het gebouw van de
se televisie in Bagdad, niet
mbardeerd omdat ze bur-
rillen sparen die door het
ie regime daar als mense-
hild zijn neergezet. Dit
een woordvoerster van
merikaanse ministerie van
Bie gisteren gezegd. De
ragde Staten vermijden
heidene doelen „omdat
ns doel is om het Iraakse
ie omver te werpen en
lij zo weinig mogelijk
loffers te maken."
rechten staan
«en in de weg
iit-stad - Het blussen van
brand staande oliebron-
QZuid-Irak is stilgelegd
ns de aanhoudende ge
len in het gebied. Dat heeft
'oordvoerder van de Ame-
ise civiele brandweer gis-
gezegd. Het leger gaat nu
ten of de brandweerman-
nogelijk onder zware mili-
escorte door kunnen gaan
le bluswerkzaamheden,
gens wordt ook vanuit
eit geprobeerd de bran-
nZuid-Irak te blussen.
ir morgen op
ioek bij Bush
Mgton - De Britse pre-
Tony Blair reist morgen af
de Verenigde Staten, waar
ee dagen lang met de
ikaanse president George
zal spreken over de oorlog
k Blair is de belangrijkste
genoot van Bush in diens
pende strijd voor de ont-
ning van Irak, hoewel hem
'eigen land en bij een
li van zijn Europese bond-
ten veel goodwill heeft ge-
Vermoedelijk spreken de
ook over de crises in de
en de Veiligheidsraad.
dinsdag 25 maart 2003
AH-64 Apache Longbow
jakarta-hamburg/afp-dpa -
Over de hele wereld zijn gisteren
weer mensen de straat opge
gaan om te demonstreren tegen
de oorlog in Irak. Een betoging
van 20.000 scholieren in Ham
burg in Duitsland liep uit de
hand. De politie pakte bijna 170
mensen op. De politie greep in
toen ze probeerden het Ameri
kaanse consulaat te bereiken.
In verscheidene Indonesische
steden waren er protesten. In
Jakarta werden leden van een
militante islamitische beweging
gearresteerd die toeristen lastig
vielen. Het Indonesische parle
ment heeft de 'agressie van de
Amerikanen' veroordeeld. In de
Australische hoofdstad Canber
ra raakten enkele honderden
demonstranten slaags met de
politie.
De Egyptische regering heeft
twee onafhankelijke leden van
het parlement gearresteerd, om
dat ze vrijdag tijdens een ge
welddadige verlopen vredesde
monstratie mensen zouden
hebben aangezet tot vernielin
gen. Rond de 12.000 Egyptische
studenten hebben gisteren ge
demonstreerd tegen de oorlog.
Een Amerikaanse Abrams tank, met op de loop de dreigende tekst 'Apocalypse', staat dreigend op een weg in Zuid-lrak. Op de grond ligt een Iraakse man, die zich 'verdacht' had
gedragen en onder schot werd genomen. In zijn auto werd een machinegeweer met bijbehorende munitie gevonden. Foto: AP/David Leeson/Dallas Morning News
basra-koeweit/rtr-dpa - Groot-Brittannië
heeft de Zuid-lraakse stad Basra alsnog tot
militair doel verklaard, en maakt zich op
troepen de stad in te sturen om slag te le
veren met Iraakse eenheden. Dat maakte
een Britse militaire woordvoerder vandaag
bekend.
De coalitie wilde de stad van ruim een
miljoen inwoners aanvankelijk links laten
liggen, en zich vooral richten op de op
mars naar Bagdad. Amerikanen en Brit
ten hadden weinig trek in het voeren van
bloedige huis-aan-huis-gevechten. Ze
verwachtten dat de Iraakse troepen zich
vanzelf over zouden geven als ze een
maal in de stad ingesloten waren. Voort
durende aanvallen vanuit Basra en on
verwacht felle tegenstand nopen echter
tot het omgooien van de strategie. Een
Iraakse eenheid met tanks, artillerie en
infanterie zou opnieuw opgerukt zijn
naar de tweede stad van het land, en
heeft de afgelopen 24 uur herhaaldelijk
artilleriebeschietingen uitgevoerd op de
Britten bij de stad. Lokale troepen heb
ben zich in de binnenstad teruggetrok
ken en voeren van daaruit aanvallen uit
op Amerikanen en Britten. „Dit is niet al
leen een verandering van strategie, maar
een moeilijke risicovolle operatie", aldus
de Britse woordvoerder. „Als we een dui
delijk plan hebben, met zo kleine moge
lijke risico's voor de civiele infrastruc
tuur, de burgers zelf en natuurlijk voor
onze eigen troepen, dan zullen we het
uitvoeren", aldus de zegsman in Koeweit.
Een andere Britse officier ontkende van
morgen overigens dat de Britten de stad
echt willen innemen.
den haag/anp - Het ministerie
van defensie heeft ruim drie
honderd militairen opdracht ge
geven zich voor te bereiden op
een mogelijke humanitaire inzet
in Irak. Dat heeft een woord-
voerder gezegd. Het gaat om het
rampenteam Disaster Assistan
ce Response Team (DART) en
noodhulpeenheden van mari
niers, genisten en geneeskundi
gen.
Het Nederlands kabinet sprak
eerder de bereidheid uit om na
afloop van de oorlog in Irak mee
te helpen aan de wederopbouw
van het land en humanitaire
hulpverlening. Volgens minister
De Hoop Scheffer van buiten
landse zaken zou dat moeten
gebeuren binnen een VN-missie
en met een resolutie van de Vei
ligheidsraad.
Een verzoek voor hulp door de
VS is nog niet gedaan. „Maar
defensie wil volledig klaar zijn
voor het geval het kabinet be
sluit tot inzet en de Tweede Ka
mer daarmee instemt", zegt de
woordvoerder. Het SP-Kamerlid
Harry van Bommel heeft op de
Avro-radio al laten weten tegen
inzet van de teams te zijn, om
dat dat zou neerkomen op actie
ve Nederlandse militaire steun.
Het DART-team bestaat uit on
geveer tien mensen, en is altijd
paraat om binnen 24 uur uitge
zonden te worden. Het kan in
crisisgebieden razendsnel in
kaart brengen waar de grootste
behoefte aan is bij de getroffen
bevolking. Het team werd in
september 1998 voor het eerst
ingezet in het op de Caribisch
gebied, dat toen net door een
orkaan was getroffen.
Verder heeft Defensie een groep
van driehonderd 'noodhulpmi
litairen' die binnen 72 uur kun
nen vertrekken.
new york/afp-rtr-anp - De wa
peninspecteurs van de VN
(Unmovic) zullen zo snel moge
lijk naar Irak terugkeren om een
onderzoek in te stellen naar een
fabriek waarin mogelijk chemi
sche wapens werden gemaakt.
Het Amerikaanse ministerie van
defensie noemde het gisteren
voorbarig om van een grote
vondst te spreken. Ook de geal
lieerde commandant Franks be
vestigde de berichten niet.
De Amerikaanse nieuwszender
Fox en de krant Jerusalem Post
maakten gisteren melding van
de vondst van een grote hoe
veelheid chemische wapens in
een reusachtig complex. De lo
catie bij Najaf, 160 kilometer ten
zuiden van Bagdad, wordt gron
dig doorzocht. De Iraakse vice-
premier Tareq Aziz beklemtoon
de tijdens een persconferentie
dat zijn land geen massavernie
tigingswapens heeft, en dat er
dus ook geen productieplaatsen
kunnen worden ontdekt.
Volgens VN-secretaris-generaal
Annan is Unmovic nog steeds
verantwoordelijk voor de ont
wapening van Irak. Zodra de
omstandigheden dat toelaten,
volgt de terugkeer van de wa
peninspecteurs. Zij werden vori
ge week teruggetrokken, een dag
voordat de oorlog begon. De VN
verbieden Irak het bezit van
massavernietigingswapens.
Washington zegt de oorlog me
de te voeren om het regime van
Saddam Hussein van zijn verbo
den wapens te ontdoen.
De Amerikaanse president Bush
heeft steeds volgehouden dat
Irak over massavernietigingswa
pens beschikt, hoewel de VN-
wapeninspecteurs de afgelopen
maanden niets belangrijks heb
ben kunnen vinden.
door Mort Rosenblum
amman/ap - De bommen die op Irak val
len veroorzaken 'zijdelingse schade' in de
Arabische wereld. Regeringen daar wor
den niet alleen geconfronteerd met op
gezweepte radicale jongeren, maar ook
met gematigde ouderen die de oorlog fel
afwijzen.
Zondag publiceerde het Jordaanse dag
blad al-Dustour een close up van het
door de tv-zender al-Jazeera uitgezon
den beeld van een jongetje uit Basra
wiens gezicht voor de helft was wegge
slagen. Door dat soort beelden lopen
de emoties hoog op. Fanatieke moslims
roepen om een heilige oorlog en nieu
we terreur, het opzeggen van de diplo
matieke betrekkingen met de VS en een
boycot van Amerikaanse en Britse pro
ducten.
Aangevuurd door preken van radicale
imams zijn duizenden mensen in de
regio de straat op gegaan. In Saudi-Ara-
bië, waar de moskeeën onder toezicht
staan van de conservatieve overheid,
gebruiken sommige geestelijken het in
ternet om op te roepen tot gewelddadi
ge vergeldingsacties tegen de VS en
hun bondgenoten.
„Irak heeft de eerste ronde glansrijk ge-
Schoolkinderen in Gaza-Stad gingen gisteren de straat op om hun steun aan Sad
dam Hussein te betuigen.foto: AP/Karei Prinsloo
wonnen", zegt Mustafa Hamameh,
hoofd van het instituut van de universi
teit van Jordanië dat zich bezighoudt
met de publieke opinie. „De bombar
dementen maken enorme indruk op de
mensen." Het Iraakse verzet heeft Sad
dams status verhoogd onder de Arabie
ren, bij wie hij al als de sympathieke
underdog gold, zegt Hamameh. „Hij is
een held en de Amerikanen zitten met
een groot probleem."
Peilingen zijn er bijna niet, maar vol
gens Hamameh is de weerstand tegen
de oorlog in de meeste samenlevingen
van het Midden-Oosten bijna 100 pro
cent. „De rollen zijn helemaal omge
draaid", zegt hij. „Irak wordt gezien als
oprecht, en de Amerikanen worden ge
zien als leugenaars." In januari bleek
uit een peiling dat maar twee procent
van de Jordaniërs vond dat koning Ab
dullah de VS moest helpen tegen Irak.
Nu is er volgens Hamameh zelfs van
die hele kleine marge niets meer over.
Wie het Amerikaanse standpunt steunt
is ondergedoken, zegt hij.
Khalid al-Maeena, hoofdredacteur van
de Engelstalige krant Arab News in Sau-
di-Arabië, zegt dat de regeringsleiders
in het Midden-Oosten die de regering
Bush hebben laten begaan nu zwaar
onder druk staan. „We zullen duizend
nieuwe Osama bin Ladens zien tenge
volge van het Amerikaanse onrecht en
de Arabische apathie." De Saudische
koninklijke familie staat geen demon
straties toe, maar diplomaten en poli
tieke analisten in het land nemen een
krachtige onderstroom van verzet waar,
gevoed door radicale islamitische lei
ders.
In Jemen, waar vrijdag drie doden vie
len bij schermutselingen tussen de po
litie en demonstranten die wilden op
trekken naar het Amerikaanse consu
laat, staan de diplomatieke vestigingen
van de VS, Groot-Brittannië en Spanje
en de kantoren Amerikaanse oliemaat
schappijen onder zware bewaking. In
Oman, een Golfstaatje waar demon
straties een zeldzaamheid zijn, bleven
vrijdag na de wekelijkse gebedsdienst
zo'n 2.000 mensen op straat achter.
'Bush en Blair zijn de vijanden van
God' riepen zij.
De spanning stijgt snel in Egypte, waar
president Hosni Mubarak hard op
treedt tegen moslimexö#nisten, maar
wel publieke uitingen van onvrede toe
laat. Vorige week hebben duizenden
Egyptische demonstranten twee dagen
slag geleverd met de politie. Maar als
de spanning verder oploopt, kan blij
ken dat dit nog maar de openingsronde
is geweest. Ali el-Samman, adviseur
van de Al-Azhar moskee, ziet nog geen
direct gevaar. Maar dat kan snel veran
deren als het aantal burgerslachtoffers
oploopt, waarschuwt hij.
El-Samman is blij met de oproep van
Bush, een paar dagen voordat de oor
log begon, het Palestijnse conflict te re
gelen. Daar moet een vervolg op ko
men, wil men vermijden dat een smeu
lend vuur een uitslaande brand wordt,
zegt hij. „Ik denk dat de woede van de
mensen niet zo zeer uit Irak voortkomt.
Wat er echt aan ten grondslag ligt is Pa
lestina. We moeten bewijzen hebben
dat de VS en Groot-Brittannië aan een
oplossing werken, en niet alleen woor
den."
door Martijn Delaere
den haag - De laatste Golfoorlog
eindigde net voordat Saddam
Husseins Republikeinse Garde
vernietigd zou worden. Ameri
kaanse tanks en helikopters wa
ren opgetrokken langs de Eu-
ffaat, en blokkeerden de aftocht
van de in het nauw gedreven
Garde.
Op 26 februari 1991 maakten de
Amerikanen korte metten met
de Tawakalna Divisie, de Medi
na Divisie werd een dag later
onder vuur genomen. Zeventig
tanks werden vernietigd. De res
terende eenheden stonden op
het punt verpulverd te worden,
toen president Bush het na een
luchtoorlog van 39 dagen en een
grondstrijd van honderd uur ge
noeg vond.
Het was immers niet de bedoe
ling Saddams regime ten gronde
te richten, en dat zou met de
vernietiging van de Garde waar
schijnlijk wel zijn gebeurd. Sad
dams elitetroepen waren de
dans ontsprongen.
Dertien jaar later staan de Ame
rikaanse tanks weer tegenover
de Republikeinse Garde. Nu
zuidwestelijk van Bagdad en
weer rond de Eufraat. En dit
keer moet de Republikeinse
Garde wél worden vernietigd. Zij
vormt namelijk de pijler onder
het regime van Saddam Hus
sein, die nu wél van zijn troon
moet worden gestoten.
In die zin is de strijd tussen de
Eufraat en het Razazahmeer, op
tachtig kilometer van Bagdad,
beslissend voor de doorstoot
naar de hoofdstad. Niet verwon
derlijk dus dat opeens berichten
opduiken dat de Iraakse com
mandanten toestemming zou-
Een Britse militair in Irak heeft een aandenken aan Saddam Hussein meegenomen. In werkelijkheid zul
len de president en zijn Republikeinse Garde zich moeilijker laten verwijderen. Foto: Reuters/Dan Chung
den hebben gekregen van de lei
ding om zenuwgas te gebruiken
als alles misloopt.
In tegenstelling tot 1991 lijkt de
aanval op de Republikeinse Gar
de niet voorspoedig te verlopen.
De 35 Apache helikopters die
gisteren verkenningen uitvoer
den bij Karbala kwamen niet
ver. De Amerikanen verloren er
zelfs twee. Als de troepen nu
blijven steken, is dat een morele
opsteker voor de Irakezen.
Bovendien worden de Amerika
nen dan gedwongen tot een zo-
meroorlog. Generaal Franks
moet dan wellicht beslissen om
de voorzichtigheid overboord te
zetten, en een 'all out war' te
starten. Daarmee zou het voor
nemen om de burgerbevolking
te ontzien volledig verdampen.
Burgers worden dan het slacht
offer, en dat is precies wat Sad
dam wil.
De Medina Divisie is één van de
zeven divisies van de Republi
keinse Garde. Ze beschikt offici
eel over meer dan tienduizend
soldaten, 250 tanks en zestig ar
tilleriestukken. De Republikein
se Garde bestaat anno 2003 uit
twee gepantserde divisies (Nida,
Medina), twee tankdivisies (Ad-
nan, Hamurabi) en drie infante
riedivisies (Nebukadnezar, Bag
dad, Abid).
Ze moeten worden bemand
door zo'n 12.000 man, maar de
Amerikaanse inlichtingendien
sten schatten dat de divisies
hooguit 7000 soldaten onder de
wapenen hebben. De Garde
heeft 800 tanks van Sovjetmake
lij, oude machines die geen par
tij zijn voor de Amerikaanse uit
rusting. Waarom vormt de Me
dina Divisie dan zo'n obstakel?
Om te beginnen is de inzet ho
ger dan in 1991. Nu staat het
voortbestaan van Saddam op
het spel, en dus dat van de Re
publikeinse Garde. De bevoor
rechte Gardisten hebben een le
vensstijl te verliezen. En dan is
er nog wat: in 1990 had de Gar
de Koeweit bezet, en was ze
kwetsbaar. De Amerikanen had
den de doelwitten voor het uit
kiezen, en bombardeerden de
Garde onophoudelijk. Bij het
begin van de landoorlog was ze
eigenlijk al verslagen.
Saddams generaals hebben hun
lessen getrokken, en een oor
logsplan ontwikkeld dat profi
teert van de Amerikaanse opzet
om de oorlog te winnen zónder
het Iraakse leger te verslaan. Het
land tussen Karbala en Bagdad
is geen kale woestijn. Het is be
groeid en bewoond. De tanks
staan verdekt opgesteld, en de
Iraakse troepen gebruiken guer
rillatactieken.
Zware bombardementen kun
nen dan niets uitrichten, want
de Garde is immers opgegaan in
de burgerbevolking. De Apache
helikopters zijn feitelijk onbruik
baar. De regering-Clinton wilde
ze in Kosovo niet inzetten, juist
omdat helikopters in een be
volkt gebied uiterst kwetsbaar
zijn. Een boer kan een Apache
neerhalen met zijn jachtgeweer,
spotten de Irakezen. Zó simpel
is het niet, maar een Republi
keinse Gardist kan dat wel met
zijn hittezoekende schouderra
ket
De AH-64 Apache Longbow is de gevechtshelikopter van het
Amerikaanse leger. Het toestel is ontworpen voor snelle acties
boven vijandelijk gebied om het doelwit van dichtbij uit te
schakelen en zich daarna veilig terug te trekken. Eén Apache-
hefschroefvliegtuig kost zo'n 55 miljoen euro per stuk.
AH-64D Longbow radar: Kan doelen binnen een straal van
Apache 8 km opsporen. 128 Doelen tegelijk weergeven en
Longbow 16 daarvan selecteren en aanvallen binnen 30 sec.
Bemanning: Twee
Bereik: 480 km I Aanpassing: Helicopter maakt gebruik
Snelheid: 365 km/u
Piloot
Co-pi loot/
boord
schutter
Aanval van dichtbij:
Boordschutter kan kiezen uit
Hydra raketgranaat (19 stuks,
70 mm, $10.000 per stuk) of
30 mm machinegeweer dat
50 maal een salvo van tien
schoten per sec kan afvuren.
GRAPHIC NEWS/GPD Bronnen o.a.: Jane'sGlobalSecurity.org, FAS
Machinegeweer
Hoofdbewapening
Zestien lasergeleide,
Hellfire anti-tankraketten
($35.000 per ex.)
Laserzoeker
