Conflict rond Aalmarktplan
bestaanden planten bomen voor Bali-slachtoffers
REGIO
en Kelly krijgen voorlopig geen geld van LUMC
'Theehuisschutter
was KGB-agent'
Jde stelling!
PvdA en SP: Fabriek
Rijndijk aanpakken
Raad van State stelt
Milieudienst in gelijk
'Wethouder drijft eigen plan met projectontwikkelaar MAB door'
Lammetjes aan de fles
se onderzoekster: Veel
>lemen bij vroeggeboorte
R1
LEIDEN
door Wlm Koevoet
leiden - Over het Aalmarktplan is
een nieuw conflict uitgebroken.
Voorzitter C. Waal van de pro
jectgroep die een alternatief
heeft bedacht voor het gemeen
telijke plan, en wethouder R. Hil
lebrand (PvdA) liggen met elkaar
overhoop. Dat is gebeurd nu Hil-
lebrand voor de uitvoering met
MAB verder wil gaan. Deze pro
jectontwikkelaar was de beoogde
uitvoerder van het gemeentelijke
plan, dat onder dreiging van een
referendum van tafel is gehaald.
Volgens Waal wijst alles erop dat
Hillebrand, net als zijn ambte
naren, eigenlijk gewoon het ou
de plan wil doorzetten. Hille
brand zou, om dat voor elkaar te
krijgen, MAB in een monopolie
positie manoeuvreren. „Het be
lang van de stad is daarmee niet
gediend", aldus Waal in een
brief aan Hillebrand.
Die brief volgt kort op een ver
gadering van de projectgroep
die in het teken van de verzoe
ning leek te staan. Waal en Hil
lebrand zeiden beiden na afloop
dat een akkoord tussen het col
lege en de projectgroep slechts
een kwestie van enkele weken
zou zijn. Over en weer werd het
vertrouwen in elkaar uitgespro
ken, maar kennelijk was dit alles
van korte duur.
Wethouder Hillebrand wil vol
gens Waal pas tot een akkoord
komen met de projectgroep na
dat hij zaken heeft gedaan met
MAB. Waal verbaast zich daar
over, want de gemeente is aan
MAB niets meer verplicht. Waal
betreurt het ook dat hij als voor
zitter van de projectgroep niet
mag aanschuiven bij de bespre
kingen met MAB, waardoor er
niemand is die het nieuwe Aal
marktplan verdedigt. Volgens
Waal 'verandert Hillebrand de
spelregels tijdens de wedstrijd'.
Hij dringt aan op 'het vermijden
van de schijn van vals spel'. Hil
lebrand noemt zijn positie 'las
tig' omdat hij een 'fiks aantal
adviezen' moet verenigen en 'op
verschillende borden schaakt'.
„Er is behoorlijk veel kritiek van
ambtenaren en andere deskun
digen op het advies van de pro
jectgroep. De economische
haalbaarheid wordt in twijfel ge
trokken. Het is mijn verant
woordelijkheid als wethouder
om met een eindvoorstel naar
de gemeenteraad te gaan dat
politiek haalbaar is én dat kan
worden uitgevoerd. Vandaar dat
ik ook met MAB ga praten. Niet
ik, maar Waals brief geeft MAB
een sterkere positie. Het is voor
mij geen uitgemaakte zaak dat
MAB het Aalmarktplan uitvoert,
maar MAB is wel een prima par
tij."
De wethouder maakt duidelijk
dat hij per se wil vasthouden
aan 1 oktober 2003 als uiterste
datum waarop een ontwerpbe-
stemmingsplan ter visie wordt
gelegd. Sinds het gemeentelijke
plan is gepresenteerd, zegt hij, is
alweer een jaar verstreken en in
de procedure die is gevolgd voor
de projectgroep en haar plan
zijn ook al vertragingen opgetre
den. „Tijd is een belangrijke fac
tor bij het Aalmarktplan. Ik had
in oktober 2002, toen de pro
jectgroep klaar was met haar al
ternatief, ook kunnen zeggen:
bedankt, ik ga er verder mee aan
de slag."
Hij wijst er verder op dat voor
zitter Waal niet namens de ge
hele projectgroep spreekt. Be
halve Waals brief heeft Hille
brand ook een steunbetuiging
aan zijn adres ontvangen van
het lid van de projectgroep dat
de Kamer van Koophandel ver
tegenwoordigt.
leiden - Door het mooie weer van februari zal voor velen gevoelsmatig de lente al lang begonnen zijn. Maar de komst van lammetjes doet de
winter pas echt vergeten. En die tijd is aangebroken. Op de kinderboerderij in de Merenwijk is een ware geboortegolf uitgebroken. Maar liefst 31
geitenlammetjes en 42 schapenlammetjes zijn er de afgelopen tijd geboren. Een drukte van belang dus. En daar komt natuurlijk ook een hoop
publiek op af. Wie wil, mag de lammetjes een fles geven. Volgens een medewerker van de boerderij blijven de lammeren tot het najaar op de
boerderij. Daarna wordt een deel verkocht. Foto: Henk Bouwman
betekent voor mij dat ook deze
rechter vindt dat ik geen leuge
naar ben."
Marieke heeft altijd volgehou
den dat ze de verloskundige van
het LUMC tijdens haar zwan
gerschap een aantal keren heeft
gewezen op haar angst dat haar
ongeboren kindje niet gezond
zou zijn. In de familie van haar
echtgenoot komt een ernstige
genetische afwijking voor en
Marieke had voor de zwanger
schap een paar miskramen ge
had. De verloskundige negeerde
de signalen echter. Het LUMC
beweerde later dat Marieke vaag
was geweest over haar angsten.
Het gerechtshof gaat daar niet
in mee, evenmin als de rechter
eerder.
De uitspraak in hoger beroep is
zelfs nog verstrekkender dan de
uitspraak van de rechter, drie
jaar geleden. Het gerechtshof
geeft Dennis en Marieke gelijk
in hun stelling - namens hun
dochter - dat Kelly een ellendig
leven leidt en dat het beter was
geweest als ze niet was geboren.
Het is voor het eerst in Neder
land dat een rechter zich uit
spreekt over een zogeheten
wrongful life.
De verzekeringsmaatschappij
van het LUMC zal de familie op
termijn een fors bedrag moeten
uitkeren. Maar zover is het nog
lang niet. Marieke en Dennis
verwachten dat de advocaten
van het ziekenhuis in cassatie
zullen gaan. „Dat zit er wel in",
zegt Marieke. „Ze hebben het
tot nu toe nooit opgegeven, dus
waarom nu wel? We zullen zien.
Ik vind de uitspraak van de
rechter belangrijker dan het feit
dat ik me zorgen moet maken
over opnieuw een procedure."
Ook als het LUMC niet in cassa
tie gaat, duurt het nog jaren
voor er duidelijkheid is over de
hoogte van het bedrag dat het
ziekenhuis de familie moet be
talen. Dat moet worden vastge
steld in een zogeheten schade-
staatprocedure. De ouders van
Kelly hebben altijd gesteld d£t
het hen niet om het geld gaat.
Wel willen zij de erkenning dat
hun dochter veel leed bespaard
was gebleven als ze voor de ge
boorte op de hoogte waren ge
weest van de erfelijke afwijkin
gen. Dan hadden ze een beslis
sing kunnen nemen over het af
breken van de zwangerschap.
Met de inmiddels 9-jarige Kelly
gaat het - ondanks het griepje
dat haar de afgelopen dagen
parten speelde - relatief goed.
„Ze is aan het herstellen", zegt
Marieke over haar lichamelijk
en geestelijk zwaar gehandicap
te kind. „En verder gaat het be
ter dan ik ooit had durven ho
pen. Ze loopt los en dat gaat
steeds beter. Ze is soms zelfs
heel bijdehand. Nooit gedacht
dat het zo ver zou komen."
ntzhof na
al beter
ine' dan ooit
Jstraf voor
rachting op
e Trambaan
geestelijk ontwikkelden en hoe
hun gedrag was gedurende de
eerste twee levensjaren. Boven
dien vroeg ze ouders een vra
genlijst in te vullen om zo de
kwaliteit van het leven van de
kinderen in kaart te brengen.
Echt probleemgedrag bleek bij
de vroeggeborenen niet vaker
voor te komen dan bij kinderen
die na een normale zwanger
schap ter wereld waren geko
men. Uit de vragenlijsten kon
bijvoorbeeld niet worden vast
gesteld dat de kinderen angsti
ger, depressiever of meer terug
getrokken waren. In vergelijking
met andere kinderen bleken de
vroeggeborenen wel vaker last te
hebben van eetstoornissen,
luchtwegproblemen en motori
sche stoornissen.
De cijfers over de ontwikkeling
zijn minder positief. Van de
vroeggeborenen bleek 40 pro
cent van de kinderen een matige
tot ernstige achterstand te heb
ben in de geestelijke of lichame
lijke ontwikkeling. De proble
men bleken vooral voor te ko
men bij baby's die na minder
dan 27 weken ter wereld waren
gekomen.
Stoelhorst promoveert vandaag
op haar onderzoek Het is uitge
voerd als onderdeel van het zo
geheten Follow-Up Project van
Prematuren, een regionaal on
derzoek in de regio's Leiden,
Den Haag en Delft rond zeer
vroeg geboren kinderen.
van Aarsen
voorpagina
haag - Marieke en
Ie ouders van Kelly,
eren niet in Den Haag
bij de uitspraak van
rlarieke en Kelly zijn
van een zware griep.
hoorde thuis in Lei-
ieuws van hun advo-
penburg. „Echt jam-
er niet bij kon zijn",
larieke. „Ik wist niet
irde. Ik ben ongelofe-
et deze uitspraak. Het
ternatief plan
mast bij
;atenbrug
eker 40 procent van de
die te vroeg worden
kampt op tweejarige
iet een achterstand in
kkeling. Dat blijkt uit
irzoek van het LUMC
ideren die na minder
weken zwangerschap
iren. Door verbeterde
11 overleven kinderen
zwangerschap steeds
■genwoordig blijft 67
an de te vroeg gebore-
en, terwijl dat in 1983
24 procent was. Toch
ontwikkelingsproble-
deze groep kinderen
[voorkomen,
kster G. Stoelhorst
ontwikkeling van 266
die na een zwanger-
1 24 tot 32 weken ter
iren gekomen. Ze keek
nderen zich fysiek en
(advertentie)
ias het agent!'
pot? Bel: 589 88 87
woensdag 26 MAART 2003
door Eric-Jan Berendsen
leiden - De man die dinsdag
middag in de Leidse Hout voor
de ogen van zijn 4- of 5-jarige
zoontje zijn vrouw (30) dood
schoot wegens relationele pro
blemen, blijkt een 34-jarige Ge
orgiër te zijn. De schutter zou
volgens kennissen een KGB-
agent zijn geweest in de voor
malige Sovjet-Unie. Het Georgi
sche gezin woonde sinds zijn
asielaanvraag in Nederland, het
laatste jaar bij vrienden in Lei
den. De man zou in Nederland
betrokken zijn bij de georgani
seerde misdaad. Het openbaar
ministerie doet hierover geen
mededelingen.
Vorig jaar werd de vrouw ernstig
ziek. Toen ze daarnaast via een
contactadvertentie een relatie
aanknoopte met een andere
man en daarbij hun zoontje
meenam, werd het de dader al
lemaal te machtig, zeggen inge
wijden. Hij kon het niet verkrop
pen dat hij zijn vrouw en nu ook
zijn zoon zou gaan verliezen en
besloot tot de wanhoopsdaad.
De politie verrichtte meteen na
de schietpartij nog twee aan
houdingen. Een van de verdach
ten is inmiddels weer vrijgela
ten. Op deze 38-jarige Georgiër,
de nieuwe vriend van de vrouw,
zou ook zijn geschoten. De der
de arrestant (33) zit nog vast. Hij
is eveneens uit Georgië afkom
stig en heeft geen vaste woon-
of verblijfplaats, maar zou uit
het asielzoekerscentrum in
Waddinxveen komen.
De politie heeft het vermoedelij
ke vuurwapen uit een sloot in de
Leidse Hout gehaald. Het wapen
werd gevonden op aanwijzingen
van Bernard Stöxen, pachter van
het Theehuis in de Leidse Hout.
Hij zette meteen na de schiet
partij de achtervolging in op de
dader die via de Leidse Hout
richting Raadsherenbuurt
vluchtte.
Tijdens de achtervolging sprong
Stöxen achter op de fiets bij
Casper Grootenhuis (31) die
vanuit zijn woning in Leiden via
de Johan de Kosterweg (het
fietspad tussen de Leidse Hout
en atletiekbaan) op weg was
naar zijn ouders in de Raadshe
renbuurt. Met het mobieltje van
Grootenhuis hield Stöxen de po
litie op de hoogte van hun be
wegingen. In de Fagelstraat ver
loor de afgestapte Stöxen de
schutter uit het oog, maar Groo
tenhuis volgde de man via de
Rijnsburgerweg naar de Lijster
straat. „Daar probeerde ik hem
klem te rijden met mijn fiets,
maar de man dook plotseling
een tuin in. Toen ik met mijn
fiets de ingang van die tuin wil
de blokkeren, was er al politie
die de man in de boeien sloeg."
door Wim Koevoet
leiden - De moutextractfabriek
aan de Leidse Rijndijk moet
worden aangepakt. Het bedrijf
houdt zich al sinds 2000 niet
aan de milieuvergunning en de
gemeente treedt daar niet te
genop. Dat stellen de SP en de
PvdA Beide fracties hebben
schriftelijke vragen gesteld. De
actie van de fracties volgt op een
brandbrief van omwonenden
die de overlast beu zijn.
De SP en de PvdA laten zich in
navolging van de bewoners zeer
kritisch uit over de gang van za
ken aan de Rijndijk. SP'er van
Dam maakt zelfs een vergelij
king met de vuurwerkramp in
Enschede. De fracties vinden
beide dat de gemeente ernstig in
gebreke is gebleven. Ze verwij
zen naar een recente inspectie
van het ministerie van vrom die
heeft uitgewezen dat de ge
meente onvoldoende contro
leert en niets doet aan de hand
having van de regels met bij
voorbeeld dwangsommen.
De SP en de PvdA stellen zich
op één lijn met de omwonen
den. De bewoners van de Rijn
dijk en omgeving willen voorko
men dat de uitbreidingsplannen
van de Fabriek van Diastatische
Producten, zoals het bedrijf offi
cieel heet, doorgang vinden. De
moutextracten van de fabriek
worden gebruikt in de voedings-
en de farmaceutische industrie.
Het bedrijf is in 1938 opgericht
in een schoolgebouw op - toep
nog - Voorschotens grondge
bied.
Volgens PvdA-fractievoorzitter
C. Broeyer en haar fractiegenote
M. van den Berg 'lijkt van een
goede balans tussen de belan
gen van de bewoners en de be
trokken ondernemer geen spra
ke meer'. De PvdA'ers stellen
dat een zeer onwenselijke situa
tie is ontstaan doordat de fa
briek zich al geruime tijd niét
meer aan milieuvergunningen
houdt. Ook zijn volgens hen
zonder toestemming (niet nader
aangeduide) veranderingen
doorgevoerd.
Volgens SP'er H. van Dam on
dervinden woningen binnen
een straal van enkele honderden
meters ernstige stofoverlast van
de moutextractfabriek. De on
rust hierover onder de bewoners
zou groot zijn. Van Dam dringt
aan op een onderzoek naar de
gevolgen voor de volksgezond
heid. Hij waarschuwt ook voor
de gevaren van een 'stofexplo
sie' in de wijk en vraagt het col
lege of dit net als hij vindt dat
een vergelijking met de vuur
werkramp in Enschede op zijn
plaats is.
De SP'er vindt dat een bedrijf
met zoveel overlast en met 'dit
risicogehalte' niet in een woon
wijk hoort te staan.
Kramp
urs/leiden - Nabe-
ran de vier Neder-
ihtoffers van de bom
de discotheek Club
hebben gisteren bo
nt ter nagedachtenis
erbare overledenen,
lat in het Bos van de
in Schuddebeurs op
Duiveland. H. Fre-
ler van Leidenaar
en van de ruim 200
s, sprak de wens uit
[e boompjes uit mo-
tot sterke grote ei-
at de bladeren de
i van deze jongeren
id mogen afgeven dat
zinloos is."
merrijke plaatsje
:urs, vier kilometer
n van Zierikzee, ver-
uim 120 mensen zich
enkomst in het Bos
komst van Staatsbos-
e te maken. In dit ge
baar plaats is voor
nen, kunnen mensen
planten ter nage-
lan iemand of ter vie-
njuBileum, een ge-
ewoon teï\ ere van de
daar vraag naar is,
snelheid waarmee
grond vol wordt ge-
Vader Freriks spreekt de nabestaanden van de Nederlandse slachtoffers van de bomaanslag op Bali toe.
Ter herinnering aan Norbert, Sander, Marjanne en Mark werden gisteren drie bomen geplant in het Bos
van de Toekomst op Schouwen-Duiveland. Foto: PZC
plant. In slechts een paar jaar
tijd zijn bijna alle plekken verge
ven. Staatsbosbeheer zorgt ver
volgens vijftien jaar voor deze
jonge aanplant. Daarna zijn de
bomen sterk genoeg om zelf
standig een paar honderd jaar
oud te worden.
Voor de slachtoffers van de aan
slag op het Indonesische eiland
Bali op 12 oktober vorig jaar
werden drie twee meter hoge ei
kenboompjes ingegraven. De
bomen voor Sander Harskamp
(23), Norbert Freriks (34) en het
stelletje Marjanne (27) en Mark
(25) uit de buurt van Amster
dam hebben een plek gekregen
aan het begin van het bos. Ze
staan in een driehoek om, zo
legde vader Freriks uit, hun eeu
wige verbondenheid te symboli
seren.
De vier waren in oktober vorig
jaar allemaal in Club Sari, een
discotheek in de toeristenplaats
Kuta op Bali. De Leidse student
Sander was met zijn jaarclub
Orion van Minerva op vakantie.
Norbert, die na zijn studie in
Leiden was blijven wonen, reis
de met een vriend door Indone
sië en Marjanne en Mark waren
samen op pad. Een busje vol
met explosieven maakte een
bruut einde aan hun leven. De
Indonesische politie heeft on
dertussen een flink aantal ver
dachten van deze aanslag waar
bij veel Australiërs om het leven
kwamen, opgepakt. Ook is een
van de hoofdverdachten inmid
dels ingerekend. Hij verklaarde
kort na zijn aanhouding uit te
zijn op zoveel mogelijk Ameri
kaanse doden, omdat dat land
'de grootste terrorist is'.
De maanden na de aanslag ver
bleven de families van Norbert,
Marjanne en Mark in grote on
zekerheid over de identificatie
van de lichamen. En toen dat
eindelijk was gebeurd, moesten
ze nog tijden wachten voordat
de lichamen werden vrijgege
ven. Slopende maanden, vertelt
vader Freriks. „Elke week deed
ik hetzelfde rondje langs de ver
schillende instanties en elke
week stuitte ik op hetzelfde on
begrip en het gebrek aan invoe
lingsvermogen. Uiteindelijk
hebben we begin december be
sloten om een herdenkings
dienst te houden in Noordwij-
kerhout. En vlak voor kerst kre
gen we toen het telefoontje:
Norberts lichaam was terecht."
„Vergeten doen we nooit", zei
Freriks tot de aanwezigen.
„Maar haat levert niets op. Mis
schien zijn er omstandigheden
waardoor sommige mensen tot
deze gruwelijkheden die het
voorstellingsvermogen te boven
gaan, in staat zijn. Misschien
moeten we dat in gedachten
houden en ons richten op het
weghalen van die voedingsbo
dem." Freriks stond ook stil bij
de strijd die de nabestaanden
moeten leveren om overeind te
blijven. „Om met het verlies en
de herinnering door te leven.
Herinneringen die in deze ei
kenbomen worden gesymboli
seerd. Wij kunnen hier kracht
uit putten om te aanvaarden en
door te gaan."
leiden - De Raad van State heeft
gisteren bepaald dat de Milieu
dienst West-Holland, die na
mens de gemeente belast is met
het toezicht op de naleving van
milieuvergunningen, gerechtigd
is om de Fabriek van Diastati
sche Producten een dwangsom
op te leggen wegens het gebruik
zonder geldige milieuvergun
ning van opslagtanks, het wer
ken op zaterdagen zonder ver
gunning en het overtreden van
de geluidsnormen.
Omwonenden van de fabriek
aan de Rijndijk zijn erg blij met
de uitspraak. „In dit geval is het
zeer goed dat de gemeente in
het gelijk is gesteld", laat Rijn
dijk-bewoner A. Verboon weten.
Hij is een van de omwonenden
die al vele jaren klagen over
stank-, geluid- en stofoverlast en
explosiegevaar. Maar tot nog toe
heeft de gemeente onvoldoende
handhavend opgetreden, zo
stellen de bewoners.
„In april 1998 heeft de Raad van
State een uitspraak gedaan inza
ke het explosiegevaar bij de fa
briek. De Milieudienst had bin
nen drie maanden na de uit
spraak maatregelen moeten
treffen. Dat heeft de dienst pas
deze maand, bijna vijf jaar na
dato gedaan. En in augustus te
kenden wij bij de commissie
voor beroep en bezwaarschrif
ten bezwaar aan tegen het gedo
gen van het doorwerken op
twee zaterdagen. Na ruim zeven
maanden heeft de gemeente
nog geen standpunt bepaald."
Het ministerie van vrom heeft
dat inmiddels wel gedaan. In
een rapport schrijft de inspec
teur van het ministerie aan het
college van burgemeester en
wethouders: „Op 15 maart 2001
is door uw gemeente schriftelijk
aan het bedrijf gemeld dat ver
anderingen zijn doorgevoerd die
naar verwachting nadelige ge
volgen voor het milieu hebben
opgeleverd en die niet passen
binnen de vigerende vergunnin
gen." De inspecteur besluit zijn
brief met het verzoek om bin
nen vier weken te vernemen
welke stappen de gemeente gaat
ondernemen.
Verboon hoopt dat de fabriek
met deze uitspraak in de hand
nu eindelijk eens aan de regels
wordt gehouden.
De Fabriek van Diastatische
Producten heeft inmiddels een
aanvraag voor een nieuwe mi
lieuvergunning ingediend.
(advertentie)
Volkert van der G.
mag nooit meer
vrijkomen.
www.leidschdagblad.nl