Een gratis dagje uit in Nederland
TOERISME
Borinage
303
VRIJDAG 21 MAART 2003
Graatje Hindriks, de bekendste voetbalsupporter van Nederland in Aad en Ineke Struijs in het haardplatenmuseum in Klarenbeek. Het interieur (boven) en het exterieur van het hoofdkantoor van
zijn eigen kleurrijk Emmens museum. 'Pareltjes in eigen land, vaak totaal onbekend bij het grote publiek.' bouwfirma Aan de Stegge in Goor Foto's: GPD
Voor een volk dat massaal zegeltjes
plakt, airmiles vergaart en likkebaardt bij
woorden als uitverkoop, aanbieding en
twee-voor-de-prijs-van-één, schreef toe
ristisch journalist Aad Struijs (56) zijn
nieuwste boek: Nederland voor nop, met
als ondertitel: 'Meer dan 1900 ideeën
voor een gratis dagje uit' Het boek ligt
sinds afgelopen woensdag in de boek
winkel. Een nieuwe bestseller lijkt gebo
ren - na zijn eersteling Toppunt van Ne
derland, 1563 records en rariteiten -
want: 'Nederland kickt op alles wat gra
tis is.'
Zwak is zijn gezondheid, maar breed
zijn lach en vol, overvol zijn hoofd: wie
eenmaal aan tafel schuift bij toeristisch
journalist Struijs weet zich verzekerd
van een spervuur van smakelijke anek
dotes, wonderlijke voorvallen en bij
zondere feiten. Jarenlang werkte hij,
trouw geholpen door zijn vrouw Ineke,
aan zijn nieuwste boek: Nederland voor
nop. „Dit boek is een medicijn tegen
verveling. Want heel veel Nederlanders
vervelen zich, massaal en verplette
rend. Uren hangen ze voor de televisie,
zappen zich een slag in de rondte. Op
koopzondagen gaan ze naar de meu
belboulevard of het tuincentrum, maar
wat kun je dan 's avonds, thuis, vertel
len: dat het druk was en dat je 'best
wel' een leuke bank hebt gezien én dat
je weer eens in de file hebt gestaan. Het
is vermaak voor leeghoofden. Nee, dan
weet ik wel wat beters."
Dan begint een gevarieerde opsom
ming waar geen einde aan komt. Want
bij Aad Struijs roept het ene woord, het
volgende voorval op en zo rijgt hij,
moeiteloos ogenschijnlijk, een soms
ernstige maar meestal vermakelijke
reeks aaneen van tientallen tips voor
een gratis dagje uit. „Gisteren nog was
ik in Haarlem, in het Corrie ten Boom
huis. Daar hebben in de oorlog in
groepjes totaal zo'n 800 mensen onder
gedoken gezeten, verstopt in een gehei
me kamer achter een linnenkast. Als je
dat verhaal leest, die sfeer proeft, hoe
haar familie op transport werd gesteld
en alleen Corrie levend terugkomt, dan
is dat misschien nóg indrukwekkender
dan het Anne Frankhuis."
Heel ander voorbeeld. „Ken je Graatje
Hindriks, in Emmen? Hij is de bekend
ste voetbalsupporter van Nederland,
verkleed als oranje indiaan. Heeft thuis
een bijzonder gekleurd museum met
honderden Oranje- en Ajaxattributen.
Gratis te bezoeken, elke woensdagmid
dag en zaterdag. Zoiets vind je in geen
enkele toeristische gids, maar wel in
Nederland voor nop. Trouwens, als ik
Graatje noem denk ik meteen aan
Schroefjes Gerritje, uitvinder te Holt-
hees, Noord-Brabant. De goede man
heeft meer dan 100.000 schroefjes,
moertjes en boutjes verzameld, keurig
geordend in potjes en pannetjes. Maar
Schroefjes Gerritje is ook uitvinder van
de volautomatische biljartkeu-krijtma-
chine die je in de schuur bij zijn boer
derij kunt bewonderen, temidden van
Solexen en oude bromfietsen uit de ja
ren '30 tot '70. Wie weet dat?"
„En wie kent het haardplaten-museum
aan de Oude Broekstraat in Klarenbeek,
bij Apeldoorn? Daar verzamelt de fami
lie Brascamp (giet)ijzeren haard- en ka
chelplaten, rijk versierd met bijbelse,
historische of allegorische voorstellin
gen. Wie verzint zoiets? Zij dus."
„Zo heb je de gekste collecties, dwars
door Nederland: mensen verzamelen
zandlopers, strijkijzers, lucifers en ze
beginnen vervolgens een huiskamer
museum. Wat zie je dan: ze zijn direc
teur, conservator, rondleider, koffiezet
ter, klusjesman en schoonmaker tege
lijk. Geld om reclame te maken hebben
ze niet, dus blijven ze vrijwel onbe
kend. En is het nou leuk, om daar - gra
tis - een kijkje te nemen? Ja, dat is dus
leuk, heel leuk, het is een combinatie
van kennis en van genieten. Misschien
ben je helemaal niet geïnteresseerd in
strijldjzers of zandlopers, maar als je
die mensen hoort vertellen dan raak je
vanzelf óók enthousiast, daar blijf je
niet van buiten."
„We leven in 'misschien niet het mooi
ste, maar wel het leukste' land ter we
reld, zegt Struijs. Duizenden bronnen
van vermaak, op een 'kluitje' bijeen.
Nederlanders staan vaak boven op een
ivoren toren en kijken uit over de we
reld, als ze met vakantie gaan. We wil
len naar Sri Lanka of Isla Margaritha.
We bezoeken massaal attracties als
Disneyland, Efteling of Rijksmuseum,
maar de honderden, duizenden kleine
pareltjes die pal aan onze voeten lig
gen, die zien we over het hoofd, omdat
we het niet (willen) weten. Maar ver
geet niet: ons land telt 1400 musea,
waarvan er een paar honderd voor nop
te bezoeken zijn."
Ze staan vermeld in Struijs' nieuwste
boek, net als uitgestrekte natuurgebie
den, bezoekerscentra en gratis evene
menten in prachtige historische stad
jes, van Accquoy ('Betuws Toren van
Pisa') en Bronkhorst (Dickens-Scrooge)
tot Yerseke (mosselen), Zevenaar
(kunst in fabriek), Zutphen (Vrouwenfi
guren) en Zwolle (Peperbus, Vesting en
Beulszwaarden).
Gebouwen en fabrieken, ook daar weet
Aad Struijs het een en ander over te
melden. Wat te denken van het hoofd
kantoor van bouwmaatschappij Aan de
Stegge in het Overijsselse Goor, dat in
2001 genomineerd werd voor zowel het
predikaat 'lelijkste' als 'mooiste' ge
bouw van ons land. Een citaat: 'Met
zijn grillige vormen, sprekende kleuren
en gebroken tegels vertoont het Aan de
Stegge-gebouw gelijkenis met de ont
werpen van de Spaanse architect Gau-
di, maar vooral met de opmerkelijke
creaties van de Oostenrijkse architect
Friedensreich Hundertwasser.' Het op
vallende gebouw is, op afspraak, gratis
te bezoeken.
Zo kun je ook, zonder een-cent uit te
geven, een bezoek brengen aan de Ya-
kultfabriek in Almere waar ze per week
7,5 miljoen flesjes met die gefermen
teerde melkdrank produceren. Een
keurige dame verzorgt een keurige
rondleiding en na afloop krijg je nog
een kopje koffie ook, voor niemendal
natuurlijk. In de 'voedingssfeer' weet
Aad nog wel een smakelijke tip: de
proefwinkel Try Me in hartje-Hilver-
sum: gratis soep, gevolgd door een
warme mini-maaltijd, een toetje en een
kopje koffie. Met uw enige tegenpresta
tie - 'wat vindt u van dit nieuwe voed
sel?' - doet de fabrikant vervolgens zijn
commercieel voordeel.
In zijn boek reikt Struijs ook allerlei
ideeën aan voor gratis dagjes-uit met
kinderen: schatgraven in Winterswijk,
fossielen zoeken in Bemelen, dieren
verzorgen op een middeleeuwse boer
derij in Amersfoort, aapjes kijken in
Flevoland, pontjevaren over het IJ of
diamanten rapen in een beek bij het
Gelderse Lochem.
Als je hem vraagt 'zomaar' een gratis
dagje te schetsen dat spontaan in zijn
hoofd opborrelt komt hij met het voor
beeld van Amsterdam: „Je begint bij de
Hollandsche manege, de enige stads-
manege in Europa, midden in Amster
dam verscholen achter een onooglijk
poortje bij het Vondelpark. Dan loop je
over de Bloemenmarkt bij de Muntto
ren, elke dag open. In de Stopera be
zoek je een gratis lunchconcert. In de
rosse buurt ktin je natuurlijk wat geld
uitgeven, maar je kunt er ook - voor
niets alweer - een architectuurtentoon
stelling bezoeken. Je bekijkt van binnen
en van buiten die opvallende Oosterse
Tempel aan de Zeedijk, slentert over
het Waterlooplein, bezoekt de poezen
boot aan de Singel en je sluit af met een
gratis demonstratie bij een van de vele
diamantslijperijen. Zo'n dagje - en ik
kan er in Amsterdam zó nog wel tien
bedenken - kost je geen cent, behalve
de inwendige mens. Hoewel, als je naar
goed Nederlands gebruik je broodje
van huis meeneemt, dan kun je daar
ook nog op besparen en houd je je por
temonnee dus helemaal dicht
Nico Hoffer
'Nederland voor nop', meer dan 1900 ideeën
voor een gratis dagje uit. Door Aad Struijs.
Uitgeverij Plataan, Zutphen. Prijs 24 euro,
ISBN 90-580-7171-5. Het boek is ook in een
gebonden editie verkrijgbaar. Zie ook
www.nederlandvoornop.nl
REISBOEKEN&MAGAZINES
Geen mooiere reisgids dan een
atlas. Geen mooiere atlas dan
één met topografische kaarten.
Wolters-Noordhof was zo'n
beetje de eerste uitgever die -
het moet aan het eind van de
jaren tachtig zijn geweest - be
gon met de uitgave van een
reeks zogeheten Grote Provin
cie Atlassen van Nederland
(schaal op 125.000). Het suc
ces was zo groot dat er al snel
een tweede geactualiseerde se
rie werd gedrukt, wat de ANWB
wellicht weer inspireerde om
eind vorig jaar de Topografi
sche Atlas Nederland' (schaal 1
50.000) te lanceren.
Ook dat dikke, toch redelijk
prijzige boek, vloog de winkels
uit en wie weet gebeurt hetzelf
de met de sinds kort in de win
kels liggende Topografische At
las van België (uitgeverij Lan-
noo, prijs 44,95 euro). België
immers vormt een geliefkoosde
bestemming voor Nederlanders
die bijvoorbeeld een dagje over
de Hoge Venen bij Eupen wil
len wandelen of bij Oudenaar
de fietsend de Vlaamse Arden
nen gaan verkennen. Ook deze
atlas biedt door zijn schaal (1
50.000) de mogelijkheid eeds
thuis met grote nauwkeurig
heid een route uit te zetten,
maar heeft jammer genoeg wel
een nadeel ten opzichte van de
Nederlandse edities: de kaarten
zijn door het kleurgebruik min
der helder, waardoor onder
meer hoogtegetallen en B-weg
getjes bijna wegvallen tegen de
achtergrond.
Daar (over dat kleurgebruik
dus) hoeven kopers van de Ex
pert-gidsen zich geen zorgen
over te maken. Integendeel,
weinig reisboeken zijn zo bril
jant gedrukt. Of het moeten na
tuurlijk de deeltjes zijn uit de
immens populaire Capitool-
reeks die bij dezelfde uitgever
(Van Reemst/Unieboek) ver
schijnt. Maar gaan de prachtig
opgemaakte Capitool-gidsen in
veel gevallen over zulke uitge
strekte gebieden, dat ze in dé
tail wel eens wat tekort schieten
(zie het deel 'Frankrijk'); 'Ex
perts' daarentegen behandelen
net als de ook al bij Van Reemst
verschijnende 'Guides Bleus'
(helaas wordt van verdere ver
spreiding van deze serie wegens
gebrek aan belangstelling afge
zien) een kleine regio of stad.
De nieuwste 'Expert' gaat over
Venetië' en telt bijna 300, dicht
bedrukte pagina's. Met andere
woorden: wat er niet in staat, is
het weten waarschijnlijk ook
niet waard. De 'terzijdes', klei
ne, op de rand van de bladzij
des afgedrukte stukjes zijn een
vondst. Prijs: 18,90 euro.
Over de Capitools gesproken:
zojuist kwamen in die reeks
twee Fremdkörper uit: 'De
Mooiste Campings van Neder
land" (prijs 19,90 euro) en 'Ver
rassend Nederland' (21,50 eu
ro, alleen verkrijgbaar bij Bruna
en de Douwe Egberts winkels).
In het eerste gidsje worden
(met foto) de gegevens vermeld
van zo'n vierhonderd kampeer
terreinen waar - zo meldt sa
menstelster Annelies van Grins-
ven - 'bingo niet prominent op
het programma staat'; in het
tweede zigzagt Bartho Hendrik-
sen (die als mede-auteur van de
voortreffelijke Odyssee-boeken
een naam heeft op te houden)
in hoog tempo door onze twaalf
provincies. Dat doet hij naar
behoren.
Van een heel andere orde zijn
het onderhand niet te tellen
aantal wandel- en fietsboeken
dat de afgelopen maanden ver
scheen. In veel gevallen beperk
ten de schrijvers en schrijfsters
zich daarbij tot nuchtere maar
uitermate adequate informatie
over de te volgen trajecten.
Wandelen langs Ardense rivie
ren' (prijs 12,95 euro, uitgeverij
Lannoo) van de niet te stuiten
veteraan Julien van Remoortere
en 'Fietsgids Oost-Vlaanderen'
(prijs 14,95 euro, uitgeverij Lan
noo) van Christel Lemmens zijn
daarvan uitstekende voorbeel
den. Hetzelfde geldt voor 'De
Zilverroute' (13,95 euro, uitge
verij Elmar) en 'De Bedevaar
tenroute' (14,25 euro, uitgeverij
Elmar) van Bert Sitters. Of hij
nu op de fiets van Sevilla naar
Santiago de Compostella rijdt
(Zilverroute) of van Egmond
naar Echtemach (Bedevaart
route); Sitters - en dat kan je
best aan hem over laten - be
perkt zich tot pure informatie
zonder zich te vermeien in be
spiegelingen, gesprekken met
tegenliggers of wat je onderweg
nog allemaal meer kan tegen
komen.
Nee dan de schrijvers van
Wandeltochten in Europa'
(prijs 14,95 euro, uitgeverij
ANWB). Hun verhalen versche
nen eerder in 'Op Pad' en op de
kaft wordt beweerd dat het de
twintig beste zijn, die ooit in
dat magazine werden gepubli
ceerd. Of dat waar is? Eerlijk ge
zegd, lijkt het er eerder op dat
samensteller hoofdredacteur
Kees Lucassen alle hoeken ga
ten van Europa aan de beurt
wilde laten komen en ook se
lecteerde op de zwaarte van de
trajeten. Naar kwaliteit van het
geschrevene keek hij minder
waardoor het kan gebeuren dat
er in de bundel een buitenge
woon clichématig verslagstaat
van een trip rondom de Monta
Rosa (Zwitserland), maar ook
een prachtige weerslag van een
tippel door Turkije. Een van de
medewerkers aan het boek is
Herbert Paulzen die zich al eer
der, in zijn boek 'Blaren, eelt en
natte voeten' manifesteerde als
een onderhoudend verteller; in
zijn nieuwste werk, dat de niet
geheel verrassend de titel 'Lik
doorns, pleisters en zere kuiten
meekreeg, (prijs 15 euro, uit
geverij BZZZTóH) marcheert hij
vrolijk op de ingeslagen weg
voort. De zelfgemaakte tekenin
gen en kaartjes hadden net zo
goed achterwege gelaten kun
nen worden omdat ze zo abo
minabel werden afgedrukt; zijn
belevenissen tijdens zijn zwerf
tochten door Europa maken al
les goed.
Tip voor Paulzen: ga ook eens
kijken op Madeira. Eventueel
met het 'Nelles Reispakket Ma
deira' (prijs 8,90 euro, uitgeverij
Het Spectrum) in de hand. In
de zogeheten Reispakket-reeks
verschenen intussen alweer
zo'n kleine dertig titels en dat is
niet verwonderlijk. Naast rede
lijk veel informatie voor zulke
kleine boekjes, wordt immers
ook nog een uitstekende kaart
(in dit geval met een schaal van
160.000) geleverd. Een regen-
bestendige kaft zorgt boven
dien voor een hoog overle-
vingsgehalte.
Heel apart zijn de deeltjes in de
'Te gast in'- reeks. Geen reisgid
sen in de ware zin van het
woord, maar door de aanpak
(meerder auteurs die een speci
ale band hebben met het be
schreven gebied, schrijven over
een onderwerp dat hen na aan
het hart ligt) uiterst informatief
voor diegenen die meer van een
land willen weten dan hoe
groot het tijdsverschil is met
Nederland. Overigens dat laat
ste wordt in het praktische ge
deelte 'Reisinformatie van A tot
Z' wèl vermeld. Zojuist versche
nen de deeltjes 'Oeganda' en
Cuba' (prijs 7 euro, uitgeverij
Informatie Verre Reizen). Ze
zijn te koop in de gespeciali
seerde boekhandel of door
overmaking van 7 euro op giro
23.29.340 van de uitgever onder
vermelding van de naam van
het gewenste boek.
Tot slot een reisgids die eigen
lijk geen reisgids is, maar eerder
een verhalenbundel die tijdens
een binnenlands reisje mooi
van pas kan komen. In 'Spoken
en Kastelen' (prijs 12,50 euro,
uitgeverij Het Spectrum) brengt
Anton van Oirschot een aantal
kostelijke verhalen, sprookjes
en legenden bij elkaar, die alle
verband houden met een stuk
of vijftig, over heel Nederland
verspreide kastelen, burchten
en ruïnes. Je wordt er nog wij
zer van ook. Waarom Westfrie-
se vrouwen vroeger op zon- en
feestdagen die fameuze gouden
kap droegen? 'Spoken en Kaste
len' geeft het enige juiste ant
woord. Natrekken van de infor
matie heeft geen zin.
Rob van den Dobbelsteen
REISBERICHTEN
Wijs op Reis
Onder auspiciën van het ministerie van Buitenlandse Zaken
scheen onlangs weer de brochure 'Wijs op Reis' met daarin tali
tips, informatie en nuttige adressen voor vakantiegangers,
gratis, bij alle reisbureau's af te halen prospectus heeft ditmaa
slogan 'check dit voordat je in de shit zif omdat uit een door
NIPO uitgevoerd onderzoek is gebleken dat 56 procent van
jongeren (18 tot en met 24 jaar) slecht voorbereid op reis gaat
wist slechts 16 procent van alle ondervraagden wat er ged
moest worden bij verlies van een paspoort en was 65 procent
op de hoogte dat verzekeringsmaatschappijen een alarmnumi
hebben. Met de 'Wijs op Reis'-brochure alsmede de website wv
.wijsoprefs.nl probeert het ministerie die leemte op te vullen.
Oranienbaum
Op 14 juni gaat in de deelstaat Saksen-Anhalt kasteel Orani
baum open voor het publiek. In het slot, dat een belangrijke
speelt in de geschiedenis van het Huis van Oranje, was de afgj
pen zestig jaar het archief van Anhalt ondergebracht. De bui
komt nu onder beheer van de cultuurstichting DessauWörlitz,
een omvangrijke tentoonstelling voorbereidt over de banden 1
het koningshuis. Op deze expositie die zal duren van 14 juni tot
met 10 augustus en die vijf eeuwen Oranjes in beeld gaat b«
gen, zijn werken te zien van onder anderen Van Dyck, Rubens
Honthorst Schloss Oranienbaum ligt ongeveer 100 kilometer
zuiden van Berlijn.
Meer informatie: Fremdenverkehrsverband Anhalt-Wittenberg, telefoon 0
34 02 20 044 en of e-mai: info<®antalt wittenberg.de
Q O
Faroer
De op Faroer gevestigde rederij Smyrfll Line neemt in maartl
nieuwe vlaggenschip Norröna in gebruik. Met de 36.000 toni
tende ferry zal de veerdienst worden onderhouden tussen or
meer Hanstholm (noord-Denemarken) en de Faroer. Andere
vens die door de schepen van Smyrill worden aangedaan zijn]
wick (Shetland eilanden), Bergen (Noorwegen) en Seyosfjö
(IJsland).
Meer informatie: Troll Travel, telefoon 078 619 17 00 en/of e-j
info@trolltravel.com
Ezel
Wandelen met een ezel die de bagage draagt. Bij Sindbad kar
nu ook. De tocht, aangeboden in de zojuist uitgekomen brod
voert door de Franse Jura en er wordt overnacht in een echte
of wigwam zoals een Indianentent in Nederland wordt genot
Ook nieuw in het programma van de Amsterdamse wandelsp<
list is een 12-daagse voettocht langs de zuidkust van Turkije w
bij wordt overnacht in pensionnetjes alsmede een 8-daagse
and breakfast wandelvakantie in het schitterende Engelse I
district. Wie meer wil weten over deze tochten of de rest van
zeer uitgebreide programma kan de gratis gids aanvragen
Sindbad, telefoon 020 521 84 50 of via website www.sindbad.i
Q
Sneeuwschoenen
Tochten met zogeheten 'sneeuwschoenen' (een soort tennii
kets waarmee over de sneeuw kan worden gelopen) schlj
steeds populairder te worden. Voor de Belchenland Tourist li
mation in Duitsland reden een gids uit te brengen met 'snee
schoen-arrangementen' in het Hochschwarzwald voor zowel
ginners als gevorderden. Ook is het mogelijk nachtelijke excu
te maken met fakkels en Glühwein. Bij alle offertes zijn de
sten van een gids alsmede de huur van sneeuwschoenen en
ken bij de prijs inbegrepen; eventueeel kan er voor onderdak
den gezorgd.
Meer informatie: Belchenland Tourist-Information, Gentnerstrasse 2, D-;
Schönau, telefoon 00 49 76 73 91 81 30 en/of internet: www.belchenland.ca
Viking
Viking Vakanties is terug van weggeweest. De op reizen
Scandinavië en IJsland gespecialiseerde touroperator was en
jaren 'uit de lucht", maar bracht - nu een nieuwe eigenaar hel
drijf heeft overgenomen - voor 2003 een zomerbrochure w
het programma werd een groot aantal fiy drives' opgenomen
mede trips met in Finland klaar staande campers die dan wa
Zweden of Noorwegen kunnen worden achtergelaten. Ook b
Viking reizen aan naar alle grote Scandinavische steden alsm
Tallinn (Estland), Riga (Letland), Vilnius (Litouwen) en St. Pel
burg (Rusland).
De brochure met daarin het hele programma kan worden opgevraagd bijV
Vakanties in Hoofddorp, telefoon 020 44 66 151 en/of internet www.vikii
kanties.nl
Italië Huis
Naast het alweer bijna tien jaar bestaande Frankrijk Huis isi
dezelfde organisatie nu ook een Italië Huis in het leven gerot
Op de daaraan gelieerde website www.italiëhuis.nl vinden inI
geïnteresseerde toeristen een vracht aan informatie over het|
seling weer buitengewoon populair wordende vakantieland. 0
onder inlichtingen over het weer, het verkeer en de vervoer
gelijkheden. Ook is het mogelijk via de site reisgidsen, tijds
ten en kaarten te raadplegen en te bestellen alsmede resefV
gen te maken voor meer dan 300 accommodaties in Italië.
Eind vorige maand was ik een paar dagen in de Borina
het zwarte land tussen Charleroi en Mons in het zuide
België. Het was mooie lenteweer en dat stoorde me. To
hier veertien jaar terug reed, regende, mistte en sneeu
het zelfs. Precies de weersomstandigheden die thuishi
op deze verdrietige breedtegraad.
Ik was op zoek toen, naar het huis waarin Van Gogh h
woond. In Cuesmes. Het schemerde al een beetje toen
het eindelijk vond. De vrouw die opendeed was blij m
zien. Toch nog een bezoeker die dag. Een half uur lanj
scharrelde ik in het huisje rond. Kijkend naar de repro
ties van schilderijen en bladerend in mappen vol tekei
gen. In één van de kamers draaide een videoband over
leven van Van Gogh met Vivaldi's 'De Vier Jaargetijder
muzikale ondersteuning. Op de ramen bibberden rege
druppels in horten en stoten langs het glas.
'In welke kamer woonde Vincent precies?', vroeg ik de
vrouw die me had opengedaan. Ze begon te lachen. 'H
woonde in een gedeelte dat is afgebroken.' Ik had niet
ders verwacht en stapte naar buiten. Precies op een m<
ment dat de wolken wegtrokken en de zon de dampen!
velden in een okeren goed zette. Ik reed terug naar Mo
genoot. De straatjes, de weggetjes, de karrensporen gla
den als lak in het late licht. Huisjes lagen klein wegged
tussen de natte heuvels. Het had iets intiems en feeste
tegelijk.
De zin uit een van de vele
brieven die Vincent aan
zijn broer Theo schreef,
ken ik sinds die avond uit
mijn hoofd: 'Ik hou zo
zeer van dit trieste, on
vergetelijke land van de
Borinage.'