Actie
IRAK
Zorg en
Zekerheid
maakt
wachttijden
korter.
Organisatie demonstratie verwacht hoge opkomst
Nederlandse pers weg
uit gevaarlijk Bagdad
Scheuren in broze samenwerking CDA-PvdA
tZoiïtn 'Nederland in vredesleger'
Regering licht Kamer nog niet in over officieel Amerikaans verzoek
Defensie Irak
florg en Zekerheid
terlingen uit
iesië jagen'
De jeugdbeweging
grootste moslimor-
Indonesië, heeft
Ljiplomaten van de VS
te verdrij-
Anshor ge-
egt miljoenen leden te
IU heeft 40 miljoen
de diplomaten niet
rertrekken binnen 48
t begin van de Irak-
het mogelijk dat het
rerdrijft', aldus
idonesië bereidt zich
evige demonstraties,
rocent van de Indo-
moslim.
e zandstorm
nsregio Irak
tad - In de Koeweitse
voedt een hevige
n, die het zicht tot en-
rs beperkt. Dat zou
vanuit het zuiden in
en hinderen. Het Pen-
:ft eerder gezegd dat
een rol kan spelen bij
van een aanval,
men hebben als na-
ij het zicht beperken,
tare apparatuur kun-
ïadigen. Maar zij heb-
oot voordeel dat zij de
ien en Britten be-
i tegen waarneming
aki's
porten VS
oor België
De Belgische premier
dt heeft gisteren ge-
ujn land de VS müitai-
irten zal toestaan. Het
nse leger vervoert veel
via de haven van Ant-
aar de Golf. Minister
isie Flahaut zei zondag
die transporten zou
als de VS zonder VN-
oorlog beginnen,
erhofstadt kan België
oegen het best tonen
erplichtingen na te
)e VS werken niet
t internationale ka-
aken we duidelijk
gen dat wij dat wél
gië, fel tegen de oor
verdragen verplicht
gang te verlenen.
e oppositie
leiding VS
Verscheidene Iraakse
[roeperingen hebben
se hoofdstad Ankara
rd bereikt om hun
ider Amerikaans
0 te laten strijden.
«Amerikaanse gezant
1 overleg met de
let akkoord behelst
lijk de vele duizenden
e'peshmerga' strij-
Éutonome regio in
en van Irak. Er is ook
over hoe te voorko-
urkse militairen in
verzeild raken met
s strijders. Turken en
schten al decennia
ling conflict uit.
s doen niet
an oorlog
idi-Arabië neemt niet
ïn oorlog tegen Irak.
le Saudische kroon-
dlah gisteravond ge-
de staatstelevisie,
dat zijn land zich
erzetten als de VS
O maken Irak op te de-
e fouten de Iraakse
e laatste jaren ook
In an, het Iraakse broe-
Ut ag daarvoor niet boe-
li-Arabië is een bond
en n de VS, maar maakte
ux luidelijk dat de Ame-
10i en militaire actie te
d mogen onderne-
u f Saudische bodem.
woensdag 19 maart 2003
washington/ap - Het Ameri
kaanse ministerie van buiten
landse zaken heeft gisteren de
lijst vrijgegeven van de dertig
landen die behoren tot een 'co
alitie voor de onmiddellijke ont
wapening van Irak'. Nederland
staat er op, naast Afghanistan,
Albanië, Australië, Azerbeidzjan,
Colombia, Tsjechië, Denemar
ken, El Salvador, Eritrea, Est
land, Ethiopië, Georgië, Groot-
Brittannië, Hongarije, IJsland,
Italië, Japan, Zuid-Korea, Let
land, Litouwen, Macedonië, Ni
caragua, Filipijnen, Polen, Roe
menië, Slowakije, Spanje, Tur
kije en Oezbekistan. Andere lan
den hebben hulp aangeboden,
ook Frankrijk en Duitsland. Die
stellen hun luchtruim open voor
de Amerikanen, ondanks hun
felle oppositie tegen de oorlogs
plannen van de VS.
den haag/gpd - De Verenigde Staten willen
dat Nederland straks troepen en materieel le
vert voor een militaire macht die na een oor
log de vrede en stabiliteit in Irak gaat bewa
ken. Dat bevestigen bronnen rond het kabi
net. De regering-Bush heeft 'zeer recent' een
officieel verzoek ingediend bij het ministerie
van buitenlandse zaken.
In de spoedzitting van het kabinet van
maandagavond is het verzoek niet inhoude
lijk behandeld. „Vanwege de demissionaire
status van het kabinet en de lopende kabi
netsformatie", luidde nadien de verklaring
van een ingewijde. Als een kabinet demis
sionair is, mag het geen gewichtige beslui
ten nemen. De Tweede Kamer is gisteren tij
dens het kamerdebat over Irak niet door de
regering ingelicht over de wens van de VS.
De beoogde vredesmacht - een zogenoem
de 'stabiüsatiemacht' - zou onder de vlag
van de Verenigde Naties moeten opereren.
De Amerikaanse regering heeft in eerste
aanleg behoefte aan circa 300 Nederlandse
militairen, zeggen bronnen. Voor de VN zijn
al vele honderden Nederlandse soldaten ac
tief, in diverse landen: in Kirgizië (150 man
met F16's en een tankvliegtuig), Kabul (650
man), de Perzische Golf (200 man, met fre
gat), in Turkije (350 man, met Patriot-lucht-
afweer) en in Bosnië (1100 man).
Die VN-inzet is er de reden van dat Neder
land militair gezien nauwelijks in staat is
een behoorlijke bijdrage te leveren als de
Amerikanen daar nu om zouden vragen,
nog los van de vraag of het politiek haalbaar
en wenselijk is. „Dat zou lastig worden",
zegt een woordvoerder van het ministerie
van defensie.
Het is niet zo dat Nederland helemaal niets
meer aan zou kunnen, aldus de woordvoer
der. Er kan echter geen bijdrage worden ge-
Een klein en stil protest op het hek rond het Amerikaanse consulaat op het Museumplein in Amsterdam. Op de achtergrond is een tank van de Koninklijke Marechaussee te zien,
die zorg draagt voor de verscherpte bewaking van het pand. Minister Nawijn van justitie heeft inmiddels ook moskeeën in Nederland bewaking toegezegd als dat nodig mocht
blijken. Foto: ANP/Marcel Antonisse
rijswijk/anp - De organisatoren van de tweede demon
stratie tegen de oorlog in Irak verwachten dat er zater
dag tussen de 50.000 en 80.000 mensen zullen deelne
men aan de vredesdemonstratie in Amsterdam. Onder
de demonstranten bevinden zich leden van de Neder
landse afdeling van de Arabisch Europese Liga (AEL) en
bestuurders van diverse vakbonden.
De demonstratieve optocht, die om 13 uur op de Dam
begint, eindigt op het Museumplein. De actie is op touw
gezet door het Platform tegen de Nieuwe Oorlog, waar
bij 216 organisaties zijn aangesloten. Hieronder zijn ker
kelijke stichtingen, jongeren- en studentenbewegingen
en politieke partijen.
Het interim-bestuur van de Nederlandse tak van de AEL
maakte gisteren op zijn website bekend dat de organisa
tie de actie steunt. „Het interim-bestuur veroordeelt na
mens zijn leden de niet-legitieme oorlog tegen de Iraak
se bevolking."
De AEL denkt dat Israël de oorlog zal aangrijpen om
hard af te rekenen met de Palestijnen. Ook constateert
de AEL dat „de Nederlandse regering steeds meer en
meer de agressieve activiteiten van de Zionisten in het
Midden-Oosten lijkt te steunen. Hiermee veroorzaakt zij
spanning en scheuring onder de bevolkingsgroepen in
Nederland en de rest van Europa."
Volgens het Centrum Informatie en Documentatie Isra
el (CIDI) hitst de AEL-NL met dergelijke uitlatingen
'doelbewust en gewetenloos' de gemoederen van Arabi
sche Nederlanders tegen Israël op. „De AEL legt een
niet-bestaand verband tussen het besluit van Bush om
Irak aan te vallen en de politiek van Israël en Neder
land", aldus het CIDI in een verklaring. De organisatie
hoopt en verwacht dat de meeste Arabische Nederlan
ders de vanouds goede banden met de joodse gemeen
schap niet laten aantasten 'door de kretologie van de
AEL'.
(advertentie)
Dat is gewoon Edah
door Jaco van Lambaigen
en Koos van Wees
den haag -Als je het over oor
log en vrede al niet eens kunt
worden, wat moet je dan sa
men in een kabinet?", zei
PvdA-leider Wouter Bos nog
geen twee weken geleden. Hij
werd gisteren hardhandig aan
die woorden herinnerd, toen
de kwestie Irak leidde tot een
crisis in de formatiebesprekin
gen met het CDA.
De sfeer in het debat over de
aanstaande oorlog werd gron
dig verpest toen beide fracties
zich steeds dieper ingroeven.
Zelden zullen twee partijen die
samen een kabinet willen vor
men zó fundamenteel van me
ning hebben verschild over
zo'n belangrijk onderwerp als
gisteren CDA en PvdA. Want
wat is er wezenlijker dan een
discussie over het vraagstuk
van oorlog en vrede, van leven
en dood?
Breekpunt bleek de waag of de
oorlog die de VS willen gaan
voeren tegen Irak rechtmatig is.
De PvdA bleef erbij dat nog
lang niet alles geprobeerd is om
de aanval af te wenden. Het
CDA - en de demissionaire i^-
gering^~Viriden echter dat het
na de langdurige druk op Bag-
CDA-minister De Hoop Scheffer overlegt met een onbekende in de
wandelgangen. Foto: ANP/Toussaint Kluiters
dad niet meer dan logisch is dat
er dan ook een militaire inter
ventie komt.
Op dit punt kwamen de partijen
in het debat geen stap nader tot
elkaar. Politieke steun voor de
oorlog is voor de PvdA onver
teerbaar. En mocht Bos daar
eventueel zelf nog mee hebben
kunnen leven, zo niet zijn frac
tie. Die liet gisteren geen spaan
heel van het regeringsbesluit
om de oorlog politiek te verde
digen, maar er militair niet aan
mee te doen.
Voor het CDA kwam die opstel
ling als een volslagen verrassing.
„Harde woorden," oordeelden
verbaasde christen-democraten
in de wandelgangen. Zij hadden
er in het kabinet immers alles
aan gedaan om een zo zorgvul
dig mogelijk standpunt te for
muleren, waarmee ook de PvdA
zou kunnen leven. Bij het CDA
bestond de overtuiging dat de
toezegging dat Nederland op
geen enkele manier bij de oor
log betrokken wordt voldoende
zou zijn.
Dat bleek een misrekening,
want wat de PvdA-fractie betreft
leverd op bataljonssterkte. Dat zijn vijf- tot
negenhonderd militairen, afhankelijk van de
vraag of het om een 'kaal' bataljon gaat of
om een bataljon dat opgetuigd is met bij
voorbeeld genietroepen.
Bij de marine is dat vergelijkbaar met twee
fregatten, bij de luchtmacht met een squa
dron van achttien F16's. „We hebben al for
se verplichtingen. Maar als het gaat om klei
ne zaken, zoals enkele militaire specialisten
of speciale kleinere eenheden, zou dat moe
ten kunnen." Het demissionaire kabinet
heeft het aantal vredesoperaties terugge
draaid van vier naar drie per jaar. Die wor
den al uitgevoerd. De vermindering is inge
geven door de forse bezuiniging - ruim 800
miljoen euro in vier jaar - die defensie moet
uitvoeren. Er worden daardoor zo'n 6800
banen geschrapt, tien procent van het to
taal. Mede daarom zit Nederland voor wat
betreft grote operaties aan zijn tax.
2e ring,-
rond centrum
SAUDI-ARABIË
washington - De
Amerikaanse strijd
krachten zijn be
gonnen met het uit
zenden van gede
tailleerde instruc
ties voor Iraakse
militairen die zich
willen overgeven
als de oorlog tegen
hun land eenmaal is
begonnen. Dat zei
den functionarissen
van het ministerie
van defensie in
Washington giste
ren. Via radio- en
televisie-uitzendin
gen vanaf marine
schepen en uit
Amerikaanse vlieg
tuigen krijgen de
militairen te horen
wat ze moeten
doen om niet als
bedreiging te wor
den gezien door
Amerikaanse mili
tairen die het land
binnentrekken.
Iraakse tanks zou
den zich met de
loop naar beneden
moeten afwenden van de oprukkende Amerikanen. Andere bood
schappen roepen de Irakezen op hun posten te verlaten. Eerder wier
pen de Amerikanen al soortgelijke pamfletten af boven Irak. Op zul
ke pamfletten is ook de oproep te lezen die president Bush maan
dagnacht aan de Iraakse soldaten deed om geen massavernietigings
wapens te gebruiken. Een week geleden maakte minister Rumsfeld
van defensie bekend dat de Verenigde Staten in het geheim contact
hebben opgenomen met Iraakse militaire leiders over hun mogelijke
overgave. „Ze zullen instructies ontvangen, zodat ze zich op een
niet-dreigende manier zullen gedragen en ze worden gezien als niet-
strijders", zei Rumsfeld toen. Tijdens de vorige Golfoorlog, in 1991,
gaven veel Iraakse soldaten zich over zonder ook maar één schot te
hebben gelost. De Iraakse leider Saddam Hussein heeft zijn land in
middels in vier zones opgedeeld. De zuidelijke, waar de aanval zal
beginnen, staat onder leiding van zijn neef Ali Madjid, die ook be
kend staat als 'Ali Chemicali'. Deze generaal was verantwoordelijk
voor de aanval met gifgas op Koerden in 1988.
Defensie
sectoren:
noord
B zuid-oost
$U centrum
zuid-west
Mogelijke tactiek:
o Vernietiging dam voor
verdediging Bagdad
o Mijnenvelden,in brand
steken olie-installaties
o Inzet chemische of
biologische wapens
rijswijk-hilversum/anp-gpd -
Nederlandse media trekken hun
verslaggevers terug uit de Iraak
se hoofdstad Bagdad, en sturen
er geen nieuwe heen. De ver
wachte oorlog maakt het wer
ken daar te onveilig, zo oordeel
den de meeste hoofdredacties
gisteren.
Journaal-verslaggever Gerri
Eickhof zat gisteren nog in Bag
dad, maar vertrok vandaag naar
buurland Jordanië. Volgens zijn
baas, hoofdredacteur Hans La-
roes van het journaal, is Eick-
hofs veiligheid de belangrijkste
reden. „De eerste bombarde
menten zullen niet zo gevaarlijk
zijn, die zijn vrij precies. Het
gaat om wat er daarna gebeurt,
wanneer gewapende groepen
door Bagdad trekken en zich
misschien uitleven op westerlin
gen", aldus Laroes. Daarnaast
zou de verslaggever niet meer te
verzekeren zijn.
Eickhof zal opnieuw proberen
Irak in te komen als de oorlog
begonnen is. De verslaggever
omschreef zijn vertrek, zo vlak
voor de aanval, in het Acht Uur
Journaal 'als een journalistiek
voor het zingen de kerk uitgaan'.
„Ik vind het erg om de mensen
hier achter te laten", zo liet hij
weten.
Voor de gezamenlijke omroepen
verbleef Tom Kleijn (Nova) tot
gisteren in Bagdad, maar ook hij
is naar Jordanië vertrokken, net
als NOS-radiocollega Mustapha
Oukbih (Radio 1 Journaal). RTL
was van plan Conny Mus uit Is-,
raël naar Bagdad te sturen, maar
besloot gisteren na overleg met
de verslaggever dat niet te doen.
RTL blijft gebruik maken van de
Vlaamse verslaggever Luc de
Smet, die nog wel in de hoofd
stad is.
De Nederlandse Vereniging van
Journalisten (NVJ) weet niet of
er Nederlandse schrijvende ver
slaggevers, radiocorresponden
ten of freelancers in Bagdad blij
ven. Rond Irak verblijven wel
veel Nederlandse verslaggevers
van alle tv- en radiostations en
van de gedrukte media.
Ook de bestuurders van de FNV-bonden Abvakabo en
Bondgenoten lopen zaterdag mee in de demonstratie.
In een verklaring hekelen de bonden 'het eigenmachtig
optreden' van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en
Spanje. De bonden doen geen oproep aan hun leden
zich bij de actie aan te sluiten. CNV-voorzitter Terpstra
loopt eveneens mee. Hij doet dat als privé-persoon, om
dat hij vindt dat het CNV geen politieke organisatie is.
In het Amsterdamse theater Bellevue wordt vanavond
uit protest tegen de aanstaande oorlog vanaf 23 uur de
voorstelling 'Liefdeslounge' gespeeld. Volgens een
woordvoerder van het theater is voor dit tijdstip geko
zen omdat enkele uren later het ultimatum van aan
Saddam Hussein afloopt. In Liefdeslounge spelen tien
jonge acteurs korte scènes over de liefde. De toegang is
gratis.
(advertentie)
ging de regering ook met die
politieke steun al te ver. Zeker
toen bleek dat alle prominente
CDA'ers in hun optredens die
steun juist nog eens benadruk
ten. „Dat was niet de bedoe
ling", aldus bronnen rond Bos.
Toen CDA-fractieleider Verha
gen gistermiddag ook militaire
steun aan de Amerikanen niet
uitsloot, was de boot aan bij de
sociaal-democraten. Dat hij dat
later alsnog inslikte, als tege
moetkoming aan de PvdA,
mocht al niet meer baten. De
fractie bleek niet meer bereid
tot inschikkelijkheid.
Het CDA zag op haar beurt de
mededeling van Bos dat hij za
terdag tegen de oorlog gaat de
monstreren als een provocatie.
De PvdA-fractie kon na alle gro
te woorden niet meer terug, en
moest wel openlijk de garantie
eisen dat Nederland niet aan de
oorlog zou meedoen.
Waarmee de hele formatie op
scherp kwam te staan. De toch
al moeizame samenwerking
tussen beide partijen blijkt te
broos om een politiek zwaar
dossier als de oorlog in Irak aan
te kunnen. Het lijkt er op dat
Bos een vooruitziende blik had:
Als je het over oorlog en vrede
al niet eens kunt worden..."
Dat lukt ons bij drie van de vier
staaroperaties!
De zorg voor uw gezondheid gaat ons nooit te ver.
Daarom doet Zorg en Zekerheid er alles aan om
wachttijden te verkorten en goede alternatieven te
vinden. Voor staaroperaties hebben we extra capaci
teit in de regio gevonden. Daardoor konden vorig jaar
3 van de 4 patiënten veel sneller geholpen worden.
Zo zetten we ons in voor uw gezondheid. Wilt u
meer weten over de prima dekking van onze
zorgverzekeringen? Loop even binnen bij één van onze
verzekeringswinkels, kijk op www.zorgenzekerheid.nl
of bel (071) 5 825 825.
ZIEKENFONDS PARTICULIER
Zorg en Zekerheid. Voor alle zekerheid dichtbij.