DENKSPORT
4*°
Triple-offer was winnend
1
II
i
III
lil
G
B
1
Q
e
Kasparov niet meer alleenheerser
«r
I
II
I
1
i
11ILJ
4
1
1
i
1
1
1
P||
i
tl I
4
«r
I
I
4
1
J
1
i
P|
A
A
A
111
igj
E
n
f2?
Paus viert 25-jarig pontificaat
Met oerdegelijk
bridge naar de top
-
ra
HDC965
ZATERDAG 15 MAART 20(
BRIDGE
PUZZEL
DAMMEN
Marijke van der Pas
Hoe word je Nederlands kampioen vrou
wenparen? Els Witteveen vertelt dat ze met
Wil Buket tot wederzijds genoegen een toer-
nooitje speelde. Ze spraken af samen de
Bondsklasse A te spelen en oefenden nog
twee keer op de club. Het systeem bleef
eenvoudig; Standard American. Dat systeem
wint steeds meer aan populariteit omdat
bridgers die zich in de internationale inter
net-arena wagen, wel moeten overschake
len op het meest gespeelde systeem ter we
reld. Ook met de signalen waren ze snel
klaar: hoog-laag is even of aanmoedigend.
Beide speelsters hebben een enorme table
presence. Ze weten vrij snel wat er aan de
hand is en reageren dan adequaat. Elk spel
wordt messcherp af- en tegengespeeld
In het eerste spel maakt Els Witteveen als
enige 6SA. Drie paren gaan down en de ove
rige paren halen maar elf slagen in 3SA. De
speelwijze van Witteveen is niet spectaculair
maar wel erg doeltreffend.
Spel 1
W/NZ
H 9 6 5 3
VA 1098 7
A4
*2
Eric van Dusseldorp
B 10
TH B3
B 9 8 3
10853
N
0
A 8
V V 4
H V 5 2
AH B64
4 V 7 4 2
V 6 5 2
10 7 6
V 9 7
Met dertig punten samen en geen fit is 6SA
veel te hoog. Maar als zuid de elfpunter met
5-5 in de hoge kleuren opent, is slem bijna
niet meer te vermijden. Ook Witteveen mag
proberen twaalf slagen te maken. West komt
uit met 4B. Het begin ligt voor de hand. Wit
teveen laat de slag naar de aas lopen en
speelt TV. Als west dekt, gloort er wat licht
aan de einder. Witteveen neemt en speelt
harten door. West speelt 410 na voor de
heer van de dummy. Dan volgen de hoge
hartens. Er zijn elf slagen en een geslaagde
snit op zou de twaalfde kunnen zijn.
Maar er zijn ook kansen dat een dwangposi
tie werkt.
Oost gooit op de vierde harten als eerste
kaart 47 weg. Zuid weet dan dat daar 4V zit
en dat is een interessante kaart. Als oost
daarnaast de vierkaart ruiten heeft, is de
dwang al een feit. Daarnaast speelt 4V nog
een belangrijke rol. Vanwege de mogelijke
dwangpositie slaan de meeste paren eerst
AH, keren terug naar TA en spelen pas dan
de laatste harten. Als oost daarop een ruiten
laat gaan, denken ze binnen te zijn en gooi
en ♦B af. Omdat west de vierkaart ruiten
heeft, werkt de dwang niet en gaat 6SA één
down.
Witteveen heeft op de derde en vierde har
ten zelf twee klaveren afgegooid. Bij oost is
47 verdwenen en west gooit zonder al te
veel gepieker een klaveren af. Omdat west
een doubleton schoppen heeft en oost een
vierkaart acht Witteveen de kans dat de
lengte ruiten bij west zit wat groter. In dat
geval werkt de dwang niet Daarom laat zij
de klaveren liggen en speelt eerst de vijfde
harten. Bij oost verschijnt zonder getreuzel
een ruiten en bij west nogmaals een klave
ren. De voelhoorntjes van Witteveen werken
uitstekend. Die dwang kan haar geen biet
schelen, want 4?V zit goed. Dat kan niet an
ders bij dit argeloze tegenspel. Witteveel
snijdt en scoort haar zoveelste topscore.
Ook in het tegenspel weten beide vrouwen
steeds de juiste vibraties op te vangen. Zo
wordt op het tweede spel al weer een bij
na—top geboren.
Spel 2
W/NZ
4 A 6 3 2
TVB 10
9
B 1093 2
4 10
4 A 9 8 7 6 4 Ul
V 9 8 6 4 w
*4
N
z
474
TH 532
A 10 3
A V 8 5
H B 7 2
4 H 7 6
Witteveen opent met 24, de welbekende
Multi. Buket biedt 24: tegenover een zes-
kaart harten wil ze wel verder. Zuid biedt 34
en noord hoogt op naar 44. De meeste
oogstspeelsters nemen uit met 5T en dat
gaat gedoubleerd twee down. In een viertal-
lenwedstrijd is uitnemen bijna vanzelfspre
kend, maar in een parenwedstrijd kan dat
zomaar een nul opleveren. Buket ziet met
deze fraaie oosthand mogelijkheden om 44
down te spelen en laat de tegenpartij met
rust in dat contract. Witteveen redeneert dat
in een hartenstart weinig toekomst zit en
legt een ruiten op tafel, de vier (derde of vijf
de van boven). Buket neemt de slag met de
aas en kijkt nog eens goed naar ♦B109-vijf-
de in de dummy. Omdat west met haar
Multi 24-opening een zeskaart harten heeft
beloofd, weet Buket dat de leider een renon
ce heeft. In ruiten zit ook geen toekomst
meer. Het tegenspel is niet moeilijk meer:
Buket incasseert 4A en speelt klaveren door.
De leider moet een beslissing nemen. Waar
zit 4V? De leider taxeert oost op ♦A-klein
en west op vrouw-derde. West heeft zeker
geen singleton, want daarmee zou ze zijn
uitgekomen. Tot schrik van de leider troeft
west toch af. Later gaat nog een klaverenslag
verloren en 44 is down.
Een goede inschatting, een mooie start en
dodelijk naspel levert de kampioenen 10 van
de 12 punten op. Geen spectaculaire hoog
standjes maar oerdegelijk bridge bracht Bu-
kpi ni WittPYTPn naar rlr tnn
Oplossing
nummer 10
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
MINSTREEL en PANNENLAP
Kruiswoordraadsel
nummer 11
HORIZONTAAL: 1. Persoon aan boord
van een schip; 8. voorzetsel; 9. cijfer; 10.
berg; 12. antieke kist; 13. kraakbeen; 15.
rolletje geldstukken; 16. bijb. figuur; 18.
snel en op slinkse wijze verkregen voor
deel; 20. slee; 21. sierdek; 22. nol; 24.
Israëlitisch; 26. landbouwwerktuig; 28.
slotwoord; 30. boterton; 33. persoonlijk
vnw.; 34. oom; 35. behoefte aan eten; 36.
Leger des Heils (Eng. afk.); 37. alcoholi
sche drank; 39. bemanning; 40. deel van
een Franse ontkenning; 42. eenheid van
lichtgevoeligheid; 45. bijwoord; 48. fami
lielid; 49. bioscoop; 51. soort tapijt; 53.
ontkenning; 54. drukte; 55. eet- en
drinkpartij; 56. deel van een schip; 57.
knaagdier; 58. deelgenoot; 60. grond
soort; 61. scout.
VERTICAAL: 1. Ooruil; 2. modder; 3.
aartsbisschop (Lat. afk.); 4. deel van een
kraag; 5. voegwoord; 6. ritmische bewe
ging; 7. hertachtig dier; 8. gewicht van de
verpakking; 11. vaartuig; 12. drankgele
genheid; 14. Zijne Keizerlijke Hoogheid
(Fr.); 15. licht gerookt spek; 16. aswente
ling; 17. kenteken; 19. belangstelling; 23.
kaarsvet; 25. wasdom; 27. deel van India;
28. grote bijl; 29. ieder; 31. zijrivier van
de Rijn; 32. windrichting; 33. erfelijk
heidsdrager; 38. bederfwerende verfstof;
39. kledingstuk; 41. zwerver; 43. bouw
materiaal; 44. alcoholische drank; 46.
regiment (afk.); 47. Turks gerecht; 49.
drinkgerei; 50. gehoororgaan'; 52. Zuid-
Amerikaanse volksdrank; 54. wildebeest;
58. maanstand; 59. dyne.
Welke woorden worden gevormd door
de letters uit de vakjes 39-3-19-23-43-24-
5-46-29 en 44-50-52-11-42-54-32-60-34
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 euro verloot.
Winnaars
Mieke Kriek, Spieghelstraat 5, Leiden
(cryptogram).
A. de Ridder, St. Jeroenweg 5, Noordwijk
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 11
HORIZONTAAL:
4. Het werktuig van een vrek (8); 7. Over dit weefsel
is men het niet eens (12); 8. Niet ontevreden over de
bezetting (9); 10. Voornaam van een visliefhebber
(3); 13. Afnemer van celstraf (15); 15. Meubel in een
Édppenhok? (7); 17. Waterwegen (7); 18. Afeetter bij
wie een lampje gaat branden (9); 19. Dit is geen
onderwerp van gesprek (5); 20. Vuiligheid voor con
sumptie? (12); 23. Zo oogstrelend als een donor (9).
VERTICAAL:
1. Taille om te reinigen? (16); 2. Gooi- en- smijtwerk
voor studenten (10); 3. Verdwenen politieman bij het
wielrennen (14); 5. Beestachtig sportevenement (2);
6. Kleding voor landbouwer en vogel (6); 9. Van hem
is het rendement te verwaarlozen (7); 11. Die vis is
een en al been (3); 12. man met vreemdelingenhaat?
(9); 14. In de greep van een rivier (6); 16. Benen ver
lenen (8); 21. opgeteld is het nog een hele opgave (3);
22. Uitroen 7.onrler medeklinkers 13).
Oplossing
nummer 10
HORIZONTAAL:
4. Platvis; 7. omslagfoto; 9.
gemeenteleven; 11. stom; 12.
samenstel; 13. fruitautomaat;
15. kussen; 16. tot; 17. storm
lopen; 19. wegennet.
VERTICAAL:
1. Klimgeit; 2. stijlkenmerk; 3.
uitgangssituatie; 5. boven
maats; 6. Romein; 8. gestamp
te pot; 10. slaaptent; 14. tone
len; 18. riem.
O
O
O
O
O
O
O
O
1
1
1
1
II
s
III
1
1^1
111
KI
111
D
O
Q
K
9
■i!
III
jjjgl
Bl
ijmi:
I
1
o
R
O
O
o
o
B
o
O
O
O
9
O
O
O
Diagram nr. 1
1
9
ij'
9
n
9
ül'lll
11
'J^l
-
O
o
Diagram nr. 5
Het vraagstuk dat vorige week
ter oplossing werd aangeboden,
de gemiste kans van Gerrit Was-
sink in zijn partij tegen ex-NK-
finalist Paul Oudshoom, was er
niet een van het traditionele
soort. Er zat geen directe combi
natie of vlotte forcing in de
stand, de crux van de opgave
was het vinden van een opmer
kelijke strategische voortzetting
Diagram nr. 2
waarmee de witte stand snel
wordt opgeblazen. Zie diagram
1.
In plaats van 35.12-18; 36.
34-29,23x34; 37.40x29, 20-25;
38. 29x20, 15x24; 39.32-27,18-
22; 40. 27x18, 13x22; met remise
had zwart (9-14!) moeten spe
len.
Een paar varianten:
I. 49-44 (24-29!) 33x24 (20x29)
34-30 (13-18) en wit heeft geen
afdoende parade tegen (18-22),
bijvoorbeeld 30-25 (18-22) 25-20
(22x42) 20x9 (17-21!) 26x8 (2x4).
D. 40-35 (12-18) 34-29 (23x34)
39x30 (20-25) 49-44 (25x34) 44-
40 (24-29) 33x24 (19x30) 40x29
(18-22) en wint.
m. 40-35 (12-18) 34-30 (7-11) en
wit heeft geen goed verweer te
gen de omknelling (11-16) en
(18-22).
IV. De meest voor de hand lig
gende voortzetting: 34-29
(23x34) 40x29 maar na (13-18!)
gevolgd door (18-23!) kan wit al
zijn problemen niet tegelijk op-
Diagram nr. 3
lossen.
Twee weken geleden werd een
opmerkelijk duel tussen Michèle
Borghetti en Alexander Baljakin
behandeld. Ondanks drie
schijven voorsprong wist de
Wit-Rus de partij niet te winnen.
Lezer Pascal Stil toont aan hoe
dat in de stand van diagram 2
wèl had gekund.
I.p.v. (11-17) was het triple-offer
(19-24!) 20x38 (28-32!) 38x27
(11-17) winnend geweest. Toch
moet zwart nog een beetje
nauwkeurig spelen: na 43-39
(17-21) 26x17 (12x32) 39-33 (16-
21) 33-29 of 45-40 is er na het
offertje (21-27) 31x22 (32-37)
echter geen twijfel meer moge
lijk.
Soms kan een foutzet direct het
verschil tussen winst en verlies
betekenen. In de partij Hensley
Nepomuceno - Lmda Schnie-
ders (wedstrijd Source NDG -
Samen Sterk, eerste klasse B)
was de explosieve stand van dia
gram 3 bereikt. De zwartspeel-
Diagram nr. 4
ster vervolgde met het a
lijke 2828-32??; 29.
21x32; en nu liet de Ant
24-19 nog een zet lopen
na 30. 41-37??, 12-17??;
zelfde 31. 24-19 toe te s
I.p.v. (28-32) was een e
dig, maar wel heel verra
zetje mogelijk: (18-23!)
dam. Bijvoorbeeld 27x1
31x33 (13x22) 29x27 (2(
20x49). Het verloop na
compleet symmetrisch!
De ontleding van het v
van drie weken geleden
drs. J. Bus (wit: 24,33.
39, 40, 42, 43, 44, 45, 50
3, 5, 7,13,15, 17, 22, 23,
31,37) luidt: 30,32,9,39
(19,29) 25 (10) 44 (14) 3
35,34 (20,10) 350!! (14) 2
Ter oplossing twee niei
posities van drs. J. Bus
4 en 5). Om de eindspe
vergelijken leek het de a
een idee om de vraagsti
gezamenlijk in één rubi
publiceren. Wit begint
SCHAKEN
Ook al is Gari Kasparov geen
wereldkampioen meer, ook al
zijn er nu zelfs twee andere we
reldkampioenen (Vladimir
Kramnik en Ruslan Ponomari-
ov), toch wordt Kasparov nog
altijd gezien als de sterkste scha
ker tér wereld. Zelf biedt hij de
journalisten daarbij graag de
helpende hand. Naast de titel
wereldkampioen kun je ook
spreken over 'de schaker met de
hoogste rating' of kortweg 'de
sterkste schaker ter wereld'. En
dat is hij natuurlijk, vindt Kaspa
rov. En dat is iedere journalist
met hem eens, vindt Kasparov.
Na zijn nederlaag tegen Kram
nik in 2000 is er een nieuw haar
scheurtje gekomen in het on
aantastbare imago van de sterk
ste schaker ter wereld. Van 1999
tot en met 2002 speelde Kaspa
rov tien toernooien, die hij alle
maal won. In het toernooi van
Linares dat vorige week eindig
de, werd hij slechts derde. Nou
zou het kinderachtig zijn om
hem daar na die tien zeges op af
te rekenen. Hij verloor per onge
luk van de vijftienjarige Tey-
mour Radjabov. Als hij dat niet
had gedaan, had hij het toernooi
gewonnen. Maar er is meer aan
de hand, als je toemooitabel
goed bekijkt. Kasparov won met
1,5-0,5 van Anand, dat pleit nog
steeds voor hem. Maar tegen
Kramnik en Leko speelde hij elk
twee remises. De grote drie,
Kasparov, Kramnik en Anand
lijken te zijn aangevuld met een
vierde grootheid: Peter Leko. Zij
speelden onderling alles 1-1,
met uitzondering van de ge
noemde overwinning van Kas
parov op Anand. De vier lijken
nu aan elkaar gewaagd, Kaspa
rov steekt er niet meer bovenuit.
ÉL
f2?
ttffr
Diagram 1:
Stand na 21.Le2
Dat is wellicht de belangrijkste
conclusie van Linares. En daar
mee de constatering dat de ko
mende WK-matches tussen Kas
parov, Kramnik, Leko en Pono-
mariov buitengewoon span
nend en onvoorspelbaar wor
den.
Linares werd gewonnen door
Leko en Kramnik, een half punt
voor Anand en Kasparov. Leko
kreeg de beker, omdat hij meer
partijen had gewonnen. Kram
nik won twee keer en verloor
niet, Leko won vier partijen en
verloor er twee. Een opmerkelijk
resultaat voor een voormalige
remisekoning. De meest opzien
barende partij was natuurlijk de
nederlaag van Kasparov tegen
de jonge Radjabov.
Kasparov-Radjabov
l.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 PfB 4.e5
Pfd7 5.f4 c5 6.Pf3 Pc6 7.Le3 a6
8.Dd2 b5 9.a3 Db6 10.Pe2 c4
Een merkwaardige zet. Zoals in
vele varianten van het Frans wil
zwart doorgaans zo lang moge
lijk druk houden op d4.
1 l.g4 h5 12.gxh5 Txh5 13.Pg3
Th8 14.f5 exf5 15.Pxf5 PfB
Diagram 2:
Stand na 26...Pa5
Een handigheidje waarmee
zwart er direct uitkomt. Na
16.exf6 Lxf5 rokeert hij lang,
waarna hij geen problemen
meer heeft.
16.Pg3 Pg4 17.Lf4 Le6 18.c3
Le7 19.Pg5 0-0-0 20.Pxe6 fxe6
21.Le2
Zie diagram 1.
21...Pgxe5
Een offer dat niet direct voor de
hand ligt. De bedoeling is
22.Lxe5 Pxe5 23.dxe5 Lc5, waar
na de witte koning nog even in
het midden blijft en zwart sterk
d5-d4 kan spelen. Kasparov was
niet onder de indruk, maar vond
weigeren nog sterker dan aan
nemen.
22.De3 Pd7 23.Dxe6 Lh4
24.Dg4
Wit had rustig op d5 kunnen
slaan.
24...g5 25.Ld2 Tde8 26.0-0-0
Pa5
Zie diagram 2.
27.Tdfl
Algemeen aangewezen als de
blunder die de partij doet kante
len. Wit had hier Kbl moeten
spelen.
27...Pb3+
Nu kan het namelijk nie
en blijft wits koning in
den.
28.Kdl Lxg3
Als zwart Dg6 speelt, ka
nog Df5 spelen. Na 28.
29.hxg3 Dg6 kan dat ni
omdat hl blijft hangen
komt dan dus op bl bi
ook na 29.Dxg6 Dg6 ge
Zwart wint met deze ze
woon een stuk.
29.Tf7Td8 30.Lxg5 Dj
Dxf5 32.Txf5 TdfB 33."
PxfB 34.113
Dit is het maximale wal
kon halen. Zwart blijft
voor.
34...Lh4 35.Le3 Pd7 36
Te8 37.Lh6 Pdc5 38.Lf
39.LH5 Pd3
Wit geeft het op.
De partij kreeg van de
ge journalisten de 'bril
ce' (schoonheidsprijs),
de prijsuitreiking ontst
rov hierover in woede,
de microfoon en zei:
niet de beste partij, jul
ben hem alleen gekozi
het mijn enige verliesp
Ik beschouw dit als eei
ke belediging en een vi
ring. Beschouwen julli
journalisten? Als jullie
dat dit de mooiste part
res was, dan beschadi
de schaaksport met ju
gen en artikelen. Radj<
stond in de partij volk(
loren."
Misschien is 'brillidtu
een ongelukkige uit(
partij van het toemoi
natuurlijk wel. Maar
uitleggen aan Kaspar<
pas echt briljant.
Ka
L
FILATELIE
Paus Johannes Paulus II viert komend na
jaar (16 oktober) zijn 25-jarig pontificaat.
Vooruitlopend daarop verschijnen 20 maart
al een zilveren zegel, een velletje met 25 ze
gels en een herdenkingsenvelop. De zilveren
zegel in de waarde van 2,58 met een por
tret van de paus en het pauselijke wapen is
een gemeenschappelijke uitgifte met Polen,
het land waar hij werd geboren. De zegel
heeft een oplage van 200.000 stuks.
Het velletje met 25 zegels, alle in de waarde
van 0,41, heeft een oplage van 250.000. Op
elke zegel staat een foto en een jaartal. Zo
staat bijvoorbeeld op de zegel uit 1981 de
foto die werd genomen kort nadat er een
aanslag op de paus was gepleegd (13 mei).
Van de herdenkingsenvelop, die is gefran
keerd met de zilveren zegel, is de oplage
20.000 stuks. Verder op de envelop een foto
van de verkiezing van kardinaal Wojtyla tot
paus en de jaartallen 1978-2003.
Van de zegels die in de afgelopen 25 jaar
aan deze paus zijn gewijd, kan alleen al een
serieuze bijverzameling worden aangelegd.
Denk maar eens aan de serie die jaarlijks
wordt uitgegeven (bijna vanaf het begin)
met daarop beelden van de reizen die hij in
het jaar daarvoor heeft gemaakt. Daarbij ko
men dan nog eens de zegels die landen heb-
p.
t>
Pjisl.iJ
1'
zoek en de zegels die Vaticaanstad heeft uit
gegeven naar aanleiding van een bijzondere
gebeurtenis. Zoals op een van de zegels '300
jaar pauselijke academie' (12-3-2002), de in
ternationale Dag van de Jeugd in Rome en
zijn 80ste geboortedag.
Polen komt 20 maart, zoals gezegd, samen
met Vaticaanstad met een gemeenschappe
lijke pauselijke (zilveren) zegel. Het is overi
gens niet voor het eerst dat Polen een zegel
aan deze paus wijdt. Integendeel. Dat begon
al in 1979 (2/6) ter gelegenheid van het be
zoek van de paus en verder kwamen bij elk
volgende bezoek zegels uit.
In de afgelopen twee jaar verschenen zelfs
zes pauszegels. Onder andere naar aanlei-
2000 jaar Christendom (6-1-2001),
um, zestien zegels met op één de
11-2001) en opnieuw een pausbea
11-8-2002).
Kort geleden hebben we het jonge
'gemeenschappelijke uitgiften' gei
Een ander jong thema is zegels me
van de culturele en natuurmonum vc
op de Werelderfgoedlijst van de Ui
staan. Duitsland heeft zelfs een rei
monumenten laten zien die op dei
staan. Op 6 maart werd een zegel
reeks toegevoegd met daarop de K
Dom (55). In een van de komende
komt de Werelderfgoedlijst uitgebi
de orde.
In Duitsland verschenen eerder n 0,
bruari): twee zegels in de reeks Sel
digkeiten met beelden van de Staa
in Stuttgart (1,80 en de Bamber] S1
(2,00 twee zegels in de reeks Di
Malerei des 20. Jahrhunderts met y<
derijen Junger Argentinier (1929) 26
Beckmann (55) en Composition (1 Cc
Adolf Hölzel (100); een zegel in de
met daarop een roos en het woon
(55) en een strip van drie zegels
jongenskoren: de Regensburger
zen (100), het Dresdner Kreuzchi
Ik
Hi
>or<
s rn
rH
