ECONOMIE
IlldcXCrCn pensioen OPEC worstelt met noodplan olieproduct
een groot probleem
Rabobank stapt af van 'onmogelijke eisen'
Dure euro bedreigt
economisch herstel
Lakeman krijgt hulp uit Uruguay
bij juridische strijd tegen Ahold
Boekhoudschandaal
farmacieconcern in y
Financiële topman
Philips naar Ahold
Webaanbieders in
de aanval op KPN
Nog 75 banen weg
bij Organon Oss
Omzet ICT-sector
daalde in 2002
Leaseleed sleept
bank voor rechter
VWA mag pillen
uit handel nemen
Daling werkloze
allochtonen over
Beursmalaise en vergrijzing hollen fondsen uit
Hermans nieuwe voorzitter MKB
m
Europa vist in Afrik
nog naar eigen belan
Protest havenwerkers in Straatsburg
amsterdam - De Brit Eustace,
voormalig financieel topman
van elektronicaconcern Philips
is vandaag tijdelijk benoemd in
de raad van bestuur van Ahold.
Hij vervangt daar de financiële
man Meurs die samen met top
man Van der Hoeven opstapte
na de bekendmaking van de
problemen bij het supermarkt
concern. Eustace was van 1992
tot 2000 vice-voorzitter in de
raad van bestuur bij Philips. Hij
sprong in 2001 tijdelijk in als
puinruimer bij KPN. Bovendien
is hij commissaris bij KLM,
KPN, Hagemeyer en Aegon.
den haag - Internetaanbieders
Tiscali, Wanadoo en Zon heb
ben de krachten gebundeld in
een ultieme poging KPN te
dwingen haar infrastructuur
open te stellen voor concurre
rende aanbieders van snelle in
ternetdiensten (breedband, ad-
sl). De drie bedrijven klagen al
veel langer dat KPN toegang tot
het eigen netwerk hindert en
belachelijk hogere vergoedin
gen vraagt. Volgens Europese
richtlijnen moet dit netwerk de-
2e zomer vrij beschikbaar zijn
voor alle providers. KPN rea
geert vrij laconiek: „We kennen
de bezwaren. Bij de Opta lopen
daarover enkele beroepsproce
dures. Die wachten we af."
oss - Farmaceutisch bedrijf Or
ganon schrapt nog eens 75 ba
nen in zijn vestiging in Oss.
Daardoor komt het totaal aan
tal arbeidsplaatsen dat er moet
verdwijnen op 150 van de 3300.
De farmaciedochter van che
mieconcern Akzo Nobel denkt
dat gedwongen ontslagen niet
nodig zijn. In de banenreductie
worden tijdelijke contracten
deels niet verlengd. Verder kun
nen mensen twee jaar eerder
met pré-pensioen. Wereldwijd
wal Organon 500 arbeidsplek-
ken schrappen om de kosten te
drukken.
woerden - De Nederlandse
ICT-sector is vorig jaar in omzet
gemeten met 1,5 procent ge
krompen tot 27,2 miljard euro.
Vooral de hardwareleveranciers
(min 19 procent) en de IT-
dienstverleners (min 14,5 pro
cent) drukten de omzet. De
markt voor computerprogram
matuur (software) steeg daar
entegen 25 procent. Dat blijkt
uit onderzoek van bureau Heli
view. De sector was in 2002
goed voor ruim 6 procent van
het bruto binnenlands product.
De Nederlandse technologie-
lector groeit volgens de onder
zoekers dit jaar met ongeveer 3
procent tot ruim 28 miljard eu-
heerhugowaard - De stichting
Leaseleed eist dat de banken de
incasso's van de maandelijkse
termijnen van de aandelenlea-
secontracten en van de over
waardehypotheken stopzetten.
Voor eind van deze maand ligt
bij de financiële instellingen als
Dexiabank en mogelijk ook tus
senpersoon Spaar Select een
dagvaarding op de deurmat
voor een rechtszaak. Leaseleed
vertegenwoordigt inmiddels
192 gezinnen, die zwaar zijn ge
dupeerd.
den haag - De Voedsel en Wa-
renautoriteit mag afslankpillen
van fabrikant Biolina in beslag
nemen. Dat heeft de rechter in
Den Haag gisteren besloten in
het kort geding dat de fabrikant
had aangespannen. De VWA
neemt de pillen uit de handel
omdat ze een te hoog gehalte
aan kankerverwekkende stoffen
zouden bevatten. Uit onder
zoek bleek eind december dat
de series Fat Burn 1,2 en 3
mogelijk verontreinigd waren
met zogeheten pak's (polycycli
sche aromatische koolwater
stoffen). Volgens de advocaat
van de fabrikant zijn de pillen
net zo gevaarlijk 'als een reep
chocola'.
voorburg - De werkloosheid
onder niet-westerse allochto
nen is vorig jaar met 1 procent
toegenomen tot 10 procent, zo
meldde het Centraal Bureau
voor de Statistiek gisteren. Tot
de tweede helft van 2001 daalde
de werkloosheid onder hen ge
staag, een trend die midden ja
ren negentig was ingezet. Was
in 1996 nog ruim 20 procent
werkloos, in 2001 bedroeg het
percentage 9. Ook onder de au
tochtone Nederlanders was er
vorig jaar sprake van werkloos-
heidsgroei. De stijging bedroeg
0,5 procent tot ruim 3 procent.
dinsdag 11 maart 2003
amsterdam/gpd - Het automa
tisme waarmee de pensioenen de
afgelopen decennia jaarlijks zijn
verhoogd is vanaf volgend jaar
passé. Het wordt te duur. Sommi
ge pensioenfondsen hebben al
dit jaar afgezien van een indexe
ring. De vakbonden informeren
binnenkort hun leden.
De premieverhogingen van de
pensioenfondsen bieden alleen
soelaas voor de korte termijn.
Op de langere termijn slaat de
vergrijzing grote gaten in de
'dekking' van de fondsen, zegt
Chris Driessen, namens de FNV
in de Stichting van de Arbeid.
De steeds hógere aanspraken in
combinatie met de rampzalige
aandelenrendementen nopen
volgens Driessen tot 'structurele
maatregelen'. Werkgevers en
werknemers hebben daarom
besloten de pensioenaanspra
ken van de werknemers meer te
'clausuleren', dus minder zeker
te maken.
Volgens Driessen is dat de enige
manier om het Nederlandse
pensioensysteem met een aan
het loon gekoppelde uitkering te
behouden. „De pensioenen
kunnen geen open-einderege
lingen zijn, dat is voor de werk
gevers absoluut onbetaalbaar.
De clausulering heeft altijd al
deel uitgemaakt van pensioen
regelingen, maar wordt nu na
drukkelijker."
Volgende week woensdag valt
daarover de beslissing. Pensi
oengerechtigden zullen dat van
af volgend jaar in hun porte
monnee gaan voelen. Als de
aandelenmarkten niet spectacu
lair herstellen en de rendemen
ten omhoog gaan, gaan de ge
pensioneerden hun verhoging
verliezen.
Dertig jaar geleden kostte de
pensioenverplichting bedrijven
even veel geld als ze aan loon
betaalden. In de jaren negentig
stegen de pensioenkosten tot
tweemaal de loonsom, nu is dat
al gegroeid naar 2,7 keer en in
2030 zullen bedrijven 4,5 keer de
loonsom kwijt zijn aan pensioe
nen. Driessen: „Een tegenvaller
van elke procent aan rendement
verhoogt de pensioenkosten
voor bedrijven dan met 4,5 pro
cent. Dat is onbetaalbaar."
Volgens nieuwe internationale
boekhoudregels moeten grote
bedrijven alle pensioenverplich
tingen op hun balans boeken. In
Nederland, waar pensioenaan
spraken doorgaans 'welvaarts-
vast' worden verhoogd, zouden
toekomstige pensioenrechten
bedrijven nu al in de verliezen
storten. Maar in samenspraak
met accountants van de Raad
voor de Jaarverslaggeving, wordt
nog gezocht naar een oplossing.
amsterdam/anp - Pieter Lake
man van de Stichting Onder
zoek Bedrijfsinformatie (Sobi)
krijgt hulp uit Uruguay in zijn
strijd tegen Ahold. Hij gaat sa
menwerken met de Uruguay-
aanse accountant Julio Kneit,
die ook aangifte heeft gedaan te
gen het supermarktconcern.
Kneit vertegenwoordigt ver
scheidene cliënten die samen 27
miljoen dollar hebben verloren
toen een aantal banken uit on
der meer Uruguay over de kop
ging. Deze banken waren on
derdeel van de Argentijnse Velox
Groep, een familiebedrijf van
vader en vier zonen Peirano.
Vijf jaar geleden ging Ahold voor
368 miljoen dollar een samen
werkingsverband aan met Velox
Retail Holding. Gesjoemel met
cijfers bij de Argentijnse super
marktketen Disco, eerst eigen
dom van Velox en later van
Ahold, is een van de redenen
dat Ahold recent zwaar in de
problemen is gekomen.
In februari vorig jaar dwong de
centrale bank van Uruguay de
Velox Groep om meer geld in
zijn bank in Montevideo te
pompen. De Peirano's beloof
den voor 83 miljoen dollar aan
delen te verkopen. Twee maan
den later kocht Ahold de aande
len voor 'slechts' 25 miljoen dol
lar, aldus Kneit. Hij wil van het
supermarktconcern weten waar
het verschil vandaan komt.
In maart 2002 gebruikten de
Peirano's hun aandeel in Disco
bij de centrale bank van Uru
guay als onderpand. Ahold nam
op 17 juli voor 492 miljoen dol
lar dit belang over, maar dit geld
kwam volgens Kneit in de zak
ken van de Peirano's terecht.
Volgens de accountant hebben
zijn cliënten recht op een deel
van dit bedrag. De verkoop van
Disco was frauduleus en ge
beurde met medeweten van
Ahold, stelt Kneit.
Over dezelfde transactie heeft
Lakeman een aanklacht tegen
Ahold en de opgestapte topman
Van der Hoeven ingediend. Vol
gens Lakeman was al drie we
ken voor 17 juli bekend dat het
supermarktconcern het aandeel
van de Peirano's overnam, maar
Ahold hield dit volgens hem be
wust onder de pet. Op 2 juli
hebben personen die wel op de
hoogte waren, met voorkennis
in aandelen Ahold gehandeld,
stelt Lakeman. Van der Hoeven
is volgens hem schuldig aan ver
duistering van (een deel van)
van de 492 miljoen dollar.
den haag/gpd-anp - Oud-minis-
ter van onderwijs Loek Hermans
(51) wordt de nieuwe voorzitter
van MKB-Nederland. Hij volgt
op 1 juli Hans de Boer op, die
weer ondernemer wordt. Her
mans was minister in het laatste
kabinet-Kok (1998-2002) en
stapte na 28 jaar uit de politiek.
Daarvoor was hij commissaris
van de Koningin in Friesland en
burgemeester van Zwolle. Van
1977 tot 1990 was Hermans
WD-Kamerlid. Zijn voornaam
ste functie is nu het voorzitter
schap van het Nederlands Uit
gevers Verbond.
Hermans zegt gekwalificeerd te
zijn om voorman van de bran
chevereniging voor het midden-
en kleinbedrijf te worden. Hij
heeft diverse commissariaten bij
middelgrote bedrijven, pro
mootte als burgemeester Zwolse
bedrijven en voerde als minister
CAO-onderhandelingen met de
onderwijsbonden.
Over zijn beleid wil Hermans
zich nog niet uitlaten om de po
pulaire De Boer niet voor de
voeten lopen in zijn laatste
maanden. Hermans zegt zich als
minister erg betrokken te heb
ben gevoeld bij het beroepson
derwijs. En dat is ook een van de
speerpunten van MKB-Neder
land. Hermans is wat rustiger
dan de goed gebekte De Boer.
De selectiecommissie verwacht
wel dat hij fel en scherp naar
buiten treedt.
Hermans verwacht dat hij een
aantal bijbaantjes zal opzeggen
De nieuwe voorzitter van MKB-Nederland, Loek Hermans, met op de
achtergrond de huidige voorman van het midden- en kleinbedrijf
Hans de Boer. Foto: GPD/Phil Nijhuis
en andere aanvaarden. MKB-
Nederland verwacht van haar
voorzitter activiteiten in alle sec
toren. In ieder geval neemt Her
mans zitting in de Sociaal Eco
nomische Raad en de Stichting
van de Arbeid.
FNV en CNV reageerden giste
ren verheugd op de nieuwe
MKB-voorzitter. FNV-voorzitter
De Waal: „Het is een prettig per
soon; iemand die zoekt naar op
lossingen in plaats van naar
conflicten." CNV-voorzitter
Terpstra verwacht dat Hermans
'meer de nuance' zal zoeken
dan De Boer. „De huidige voor
zitter is een rasondememer.
Hermans is meer een politiek
dier. Ik ben dan ook beniewd
hoe hij zijn rol verstaat in de
overleg tussen werkgevers en
werknemers." Werkgeverskoe
pel VNO-NCW verwacht de goe
de samenwerking met MKB te
kunnen voortzetten.
De Boer is met vroegere zaken
partners bezig om een nieuw
bedrijf op te zetten. Dat kan nog
veranderen als het CDA-lid ge
vraagd wordt als minister of
wellicht staatssecretaris in een
nieuw CDA-kabinet. De Boer
heeft medio vorig jaar een mi
nisterschap voor de LPF gewei-
gerd.
straatsburg - Een van de enkele duizenden havenwerkers die giste
ren demonstreerden bij het Europees Parlement in Straatsburg. Zij
verzetten zich tegen het liberaliseren van het havenwerk, zodat be
manningen van schepen ingezet kunnen worden bij het laden en los
sen van schepen. De actie mondde uit in een korte, heftige confronta
tie met de Franse politie. De deelname uit Rotterdam bleef beperkt
tot enkele tientallen. Een actievoerder vond het een schande dat er zo
weinig collega's waren opgekomen: „We hebben het gewoon te
den haag/gpd - De stijgende
koers van de euro is niet goed
voor de Nederlandse economie.
De dure munt remt de groei.
Daardoor staat het verwachte
economisch herstel later dit jaar
onder druk. Blijft de eurokoers
de rest van het jaar sterk, dan
groeit de economie in 2003
hooguit 1 procent.
Dat schrijft de Rabobank in haar
vandaag verschenen kwartaal
bericht. De eurokoers piekte gis
teren op 1,1068 dollar en is
sinds december vorig jaar met
meer dan tien procent gestegen.
In vergelijking met mei 2002 is
de Europese munt tegenover de
dollar meer dan 20 procent ster
ker geworden. Valuta-analisten
verwachten dat de Amerikaanse
munt weer wat herstel zat laten
zien, als de verwachte oorlog in
Irak kort is en succesvol ver
loopt. Als de oorlog lang duurt
verwacht het economisch bu
reau van de Rabobank een ver
dere daling van de dollar ten op
zichte van de euro. De Neder
landse economie, die door haar
vrij open karakter sterk wordt
beïnvloed door de beweging van
de dollar, zou in dat sceifario
nog meer averij oplopen.
Het exporterende bedrijfsleven
heeft nu al last heeft van de
goedkope dollar. In totaal 4,5
procent van de Nederlandse ex
port gaat naar de VS. Bedrijven
kunnen ook minder afzetten in
andere eurolanden, die sterke
relaties hebben met de Ameri
kaanse economie. Amerikaanse
bedrijven op hun beurt exporte
ren goedkoper naar de eurozo
ne.
Een voordeel van een krachtige
euro is het positieve effect dat
uitgaat op de inflatie. Import-
producten worden goedkoper.
Dat is gunstig voor consumen
ten, maar ook bedrijven die veel
grondstoffen en halffabrikaten
importeren, zien hun kosten af
nemen. Goedkopere import
draagt bij tot een geldontwaar
ding die dit jaar zou kunnen uit
komen op 2 procent; duidelijk
lager dan vorig jaar (3,5 procent)
en het jaar ervoor (4,5 procent).
goed." Toch zullen ook de werknemers in de grootste haven v
wereld de Europese ingreep voelen, waarschuwde FNV-bestui
Stam. Vandaag stemt het Europees parlement over de planned
april hakken de Europese ministers van transport de knoop de J
door. Volgens de bonden is dat een uitgelezen moment om w 1
actie te komen. Havenwerkers overwegen zaterdag de openin
Westerscheldetunnel te verstoren.
Foto: Reuters/Vincent Kessler
door Ed Blaauw/ANP
zeist/ijmuiden - Europese sche
pen die in Afrikaanse wateren
vis vangen, doen dat nauwelijks
op een duurzame manier. De
jongste visserij-overeenkomsten
tussen de EU en Afrikaanse na
ties zijn weliswaar beter dan
voorgaande, maar de druk op de
vispopulaties neemt niet af en
de afspraken zijn te vrijblijvend,
aldus e'en vandaag verschenen
rapport van het Wereld Natuur
Fonds (WNF).
„Ik ken het rapport inhoudelijk
nog niet. Ik zeg alleen dat wij
ook over twintig jaar voor de
kust van Afrika willen kunnen
vissen", zegt woordvoerder De
Graaf van Visserij Vrolijk uit
IJmuiden. Dit bedrijf vist al jaren
voor de kust van Mauretanië op
onder meer makreel en sardine.
„We vissen niet op vis die zich
op de bodem bevindt, dat doen
de Spanjaarden vooral, maar op
scholen vis die zich halverwege
in het water bevinden,
derscheid is van groot
Van de Europese schep
Afrikaanse wateren vis»
85 procent uit Spanje.
Het WNF pleit er vooii
geen nieuwe overeen!
gesloten worden zonde
deling van de duuiz i
van de visserij en van d
pulaties. De Europese
ministers vergaderen
maand over een plan va
ropese Commissie om
akkoorden met landei
Derde Wereld beter af
men op de eisen voor di
beheer van de visgrondf i
Vïsserijbioloog en adviis
het Wereld Natuur Foi I
kester: „De plannen va i
zijn nog te vrijblijvend, i
voelt zich tot iets verplit
ook de Europese Comm
derkent het belang van
wetgeving op het gebied b
serij-overeenkomsten."
utrecht/gpd-anp - De Rabobank gaat
minder hoge eisen aan zichzelf stellen. De
bank wil niet dat haar medewerkers moe
ten streven naar een 'onhaalbaar doel'. De
nieuwe topman Heemskerk zei dat giste
ren bij de presentatie van de jaarcijfers.
Heemskerk neemt voor de korte termijn
genoegen met een nettowinstgroei van 8
procent en een rendement op het eigen
vermogen (de opbrengst die het geïnves
teerde eigen vermogen oplevert) van 8
procent. Op de lange termijn wil de Ra
bobank een winstgroei van 12 procent en
een rendement van 10 procent realise
ren, maar volgens Heemskerk passen die
getallen bij een tijd van hqogconjunc-
tuur. Nu is er een tijd van laagconjunc
tuur en lage rente, dus mogen die doel
stellingen best worden bijgesteld.
„Je moetje eigen mensen niet een irreële
taak voorhouden, dan gaan ze gekke din
gen doen. Dat zien we in de wereld om
ons heen, maar wij moeten dat niet heb
ben," sprak Heemskerk. De topman
doelde daarbij op de crisis bij Ahold, ver
moedelijk veroorzaakt door het oppom
pen van omzet als gevolg van enorme
groeidoelstellingen.
Heemskerk blijft met de nieuwe eisen lie
ver aan de 'voorzichtige kant' en hij wil
zich niet laten opjagen in een tijd waarin
het economisch slechter gaat. De nieuwe
topman, die in oktober aantrad, vindt het
belangrijk dat de Rabobank een conser
vatief gefinancierde instelling met een
laag risicoprofiel blijft. Hij wijst op de
hoogste toekenning die de Rabobank als
enige commerciële bank ter wereld krijgt
van internationale kredietbeoordelaars
en op de beperkte aandelenportefeuille
die de bank heeft.
Vorig jaar kwam de nettowinst van de
Rabobank uit op 1,2 miljard euro, een
groei van 4 procent ten opzichte van
2001. De kredietverlening is goed voor 63
procent van de inkomsten van de bank.
Vooral door de toename van de woning
hypotheken steeg de kredietverlening.
Door het slechte beursklimaat bleven be
leggers weg en daalde het aantal effec
tenorders, en daarmee ook de provisies.
De beleggingsportefeuille van de bank
zelf nam 15 procent af tot 51 miljard eu
ro. „We mogen ons spekkoper noemen
met zo'n daling. We hebben gelukkig
maar een klein deel in aandelen zitten",
aldus dee Rabo-topman.
Voor Heemskerk waren het de eerste
jaarcijfers sinds hij op 1 december in
functie kwam. Hij kwam gisteren niet
met grote plannen voor de toekomst. Wel
wist hij te vertellen wat er niet gaat ge
beuren. Een beursgang is de komende ja
ren niet aan de orde, net als een fusie
met een Duitse of Franse coöperatieve
bank. „Er zijn weinig voordelen in sa
mengaan met andere Europese banken",
stelde Heemskerk. Hij verwachtte de ko
mende jaren sowieso geen 'fusiegeweld'
in Europa.
new york/anp - Het Ameri
kaanse farmaciebedrijf Bristol-
Myers Squibb heeft in de perio
de 1999-2001 veel te veel omzet
en winst geboekt. De inkomsten
moeten met 2,5 miljard dollar
omlaag. De winst is overgewaar
deerd voor 900 miljoen dollar.
Het bedrijf handhaaft wel zijn
verwachtingen voor 2003.
Bristol-Myers Squibb is de op
drie na grootste farmaceut van
de VS met een jaaromzet in 2002
van circa 18 miljard dollar. Het
bedrijf heeft te kampen met
zware concurrentie van onder
nemingen die goedkopere gene
rieke medicijnen aanbieden.
Dat is waarschijnlijk de hoofdre
den geweest om groothandela
ren te lokken met forse kortin
gen, die niet gelijk in de boek
houding werden verwerkt.
Daardoor viel uiteindel
de omzet als de winst
dan de resultatenrekeni
de. Bristol-Myers Squil
de kortingen vooral v
het einde van het afslu
de kwartaalrekening a
rectie wilde zo voldoen
eigen hoge omzet- ei
doelstellingen om zo I
tevreden te stellen.
Eerder meldde The W
Journal al dat het con(
de cijfers had geknoeid
Myers Squibb ontken
nog dat er onregelma
in zijn boekhouding
oktober gaf het conce
miljard dollar te veel
komsten te hebben gei
De autoriteiten in de
toen met een onderzoe
den haag/gpd-afp - De prijs van een vat ru
we olie is gisteren, aan de vooravond van
een belangrijke vergadering van het oliekar
tel OPEC, verder gestegen. Een vat Noord-
zee-brent piekte op 34,37 dollar.
De olieministers van de OPEC buigen zich
vandaag over de vraag wat het kartel kan
doen om verdere prijsstijgingen tegen te
gaan. Daarbij wordt de groep oliestaten ge
hinderd door uiteenlopende visies. Enkele
landen onder aanvoering van Saoedi-Arabië
willen meer produceren als oorlog leidt tot
onderbrekingen in de stroom olie naar im
porterende landen. De Saoedi's vrezen dat
nog hogere olieprijzen de wereldeconomie
schaden.
Andere staten zien extra productie als steun
aan de Verenigde Staten die de strijd aan
binden met een islamitische natie. De
Iraanse minister van oliezaken gaf aan dat
hij noodplannen voor een hogere productie
zou tegenhouden. Libië zou zich hierbij
aansluiten.
De verwachting is dat enkele OPEC-staten
die nog reserve-capaciteit hebben, wel de
vrijheid zullen krijgen extra olie op de markt
te brengen. Vooral Saoedi-Arabië heeft nog
capaciteit over, maar dit land heeft de pro
ductie al opgevoerd. Ook andere lidstaten
zijn meer gaan oppompen. Het kartel pro
duceert sinds februari dagelijks 1,32 miljoen
vaten meer dan de maand daarvoor.
De sterke stijging van de olieprijzen is vooral
het gevolg van de angst voor een oorlog in
Irak. Maar ook de verminderde produktie
door Venezuela, waar een nationale staking
de olie-export heeft aangetast, zorgde voor
prijsstijgingen.
Volgens de Saudische econoom Ihs;
Hulaiya lijden door een oorlog in
Arabische economieën alleen al
verlies van van 110 miljard dollar
miljard euro). Iran zou met 20
de grootste schade lijden. Voor i
staten samen zou "het verlies 68
lar bedragen. Abu Hulaiya is lid van
viesraad van Saudi-Arabië. Het
lies zou worden geleden door
van Irak, zoals Jordanië en Syrië.
De Arabische landen zouden als de
uitbreekt hun uitgaven voor
defensie moeten verhogen, meer
uitgeven aan de opvang van een
vluchtelingen, herstel van schade
infrastructuur of om gebrek aan
uit toerisme goed te maken.
