ocioloog: Idols
uit sociale leegte
MEDIA
Paradijselijk oord als uitweg uit de hel
'Onvoorspelbaarheid is weer terug'
mijn water'
'Ik ben een visje, radio is
)nd woedend over Crimecafé
ris van MTV
iar loterij
lëlische
maliste
t prijs
svrijheid
Op jacht naar de mol in Canada
zaterdag 8 maart 2oo3
srsum - Kris Bozilovic (24)
over van MTV naar de
sloterijshow van RTL 4.
begon haar tv-carrière bij
en werd met name bekend
MTV-news. Naast het
ws uit de wereld van mu-
en entertainment verzorgt
nog tot eind mei haar weke-
Movie Special op MTV om
na de overstap naar de
sloterij te maken. „Deze
ieding kwam onverwachts
:el sneller dan gepland. Het
:n unieke kans die ik niet
laten liggen; iedereen
mt hiervan", zegt Kris.
Hilversum - De kust nabij de
Engelse badplaats Eastbourne is
van een adembenemende
schoonheid. Het lieflijk glooien
de Zuid-Britse landschap gaat
hier abrupt over in een grillige
kustlijn van ijzingwekkend steile
krijtkliffen.
Op Beachy Head stromen de
toeristen toe om tientallen me
ters lager de golven tegen de
kliffen te zien slaan. Maar de
spectaculaire rots trekt ook be
zoekers van een heel ander kali
ber aan: de afgelopen 35 jaar
zijn bij Beachy Head zo'n 360
mensen een zelfgekozen dood
tegemoet gesprongen.
Dat zijn gemiddeld ongeveer
tien zelfmoorden per jaar, maar
de afgelopen twintig jaar ligt het
gemiddelde op 17, vertelt Dr.
Rots bij badplaats Eastbourne geliefde plaats voor mensen die leven beu zijn
Surtees, medisch archivaris, in
de documentaire Beachy Head
van Roel van Broekhoven. De
film, waarin het schilderachtige
Beachy Head prachtig is vastge
legd, illustreert het contrast tus
sen de drukke badplaats East
bourne, een geliefd oord onder
gepensioneerde vakantiegan
gers, en de uitgestrekte kustlijn
verderop. Toeristen stappen
massaal in de bus om Beachy
Head van dichtbij te bewonde
ren. Ze drentelen gewapend met
camera's voorzichtig langs de
afgrond. Op het meest idyllische
punt van Beachy Head prijkt
aan de voet van de kliffen een
vuurtoren.
Dit is ook de meest geliefde plek
onder de springers, zo heeft de
medisch archivaris onderzocht.
Als je dan toch dood wilt, dan
maar op een oogstrelende loka-
tie, zo verklaart hij. Slechts twee
springers overleefden hun val
van de krijtkliffen.
Bill zag het leven vijf jaar gele
den niet meer zitten en wierp
zich over de rand. Hij brak
'slechts' zijn rug, maar is nu blij
dat hij nog leeft. Bill legt aan
Van Broekhoven uit wat een
sprong van de klif betekent.
„Het is geen enkeltje paradijs",
zegt hij, „meer een uitweg uit de
hel."
Steve daarentegen worstelt met
het feit dat zijn zelfmoordpogin
gen keer op keer mislukken. De
ze keer pak ik het drastisch aan,
dacht hij, toen hij bij vrijlating
uit de gevangenis vroeg om een
enkeltje Beachy Head. Hij leeft
nog, maar sluit niet uit dat hij
binnenkort opnieuw een poging
waagt om een eind aan zijn le
ven te maken.
Kustwacht
Beachy Head houdt ook de
plaatselijke politie en de kust
wacht flink bezig. Politiemensen
worden te pas en te onpas naar
de kliffen geroepen om meldin
gen van mogelijke zelfdoding te
checken. Op de kustwacht rust
de taak de vaak zwaar toegeta
kelde lijken naar boven te halen,
terwijl de nieuwsgierige toeris
ten op gepaste afstand dienen te
blijven.
De medisch archivaris heeft een
intensieve studie gemaakt van
Beachy Head als zelfmoordloka-
tie.
Vlak voor de plek waar het land
schap in zee overgaat, naast de
halte voor de toeristenbus, staat
een telefooncel. Vlak ernaast
prijkt op een houten bord een
telefoonnummer van een hulp
organisatie: het laatste redmid
del voor desolate zielen.
Door de combinatie van de
prachtige beelden en de realisti
sche verhalen over de zelfdodin
gen beklijft na het zien van Bea
chy Head een nogal surrealis
tisch gevoel. De even schilder
achtige als grimmige kustlijn
kan het immers niet helpen dat
het leven de radeloze mens
soms tot fatale beslissingen
dwingt.
Berrit de Lange
Beachy Head, morgenavond om
22.40 uur bij de NPS.
-Nico Postma
"mum - Nederland is in de
"én Idols. De aanstaande
ezingen in de twaalf provin-
de coalitiebesprekingen op
jlnnenhof staan in de scha-
)>ij de vraag of het vanavond
lm of Jamai wordt. „Net als
Brother krijgen de kijkers
(voel dat ze invloed hebben
>n uitslag", verklaart media-
oog Peter Hofstede het suc-
m de tv-hit.
icces ontstond achttien
geleden met de groot
audities in het land. Ie-
herinnert zich nog de
mmende zangpresta-
dansjes van de door-
toch zelfverzekerde deel-
i rs. Ook absoluut nieuw op
(evisie was de snoeiharde
van de strenge juryleden,
jtste weken vormen de kij-
jchter zelf de jury. Vanuit
)eg of de huiskamer ma-
I zelf deel uit van het tele-
jektakel en juist dat is vol-
iofstede de kracht van de
n „De massa krijgt het ge
lat ze personen kunnen
jtschuiven of kunnen af-
en. Enkele maanden gele-
Igen we hetzelfde rondom
t Bos. Hij was een idol,
vas hij een nobody en in-
yerd hij iemand en toen
i we er met z'n allen ach
teraan. Dat kwam door de pro
minente rol van de opiniepeilin
gen op de televisie. Als de lijst
trekker met zijn antwoorden
niet scoort, dan stemmen we
hem gewoon weg.
Saamhorigheid
Volgens de mediasocioloog gaat
de samenleving gebukt onder
het gebrek aan saamhorigheid.
„De loyaliteit van vroeger is ver
dwenen. Sinds het einde van de
verzuiling kampt de samenle
ving met fragmentisering en in
dividualisering. We missen de
saamhorigheid, maar we kun
nen het nog wel in spelvorm
spelen. Dat houdt de mensen
tegenwoordig bezig. Het is een
spel vol emoties, triomf en ver
nedering. Dat maakt van Idols
een succes. Het programma vult
een lancune. Het vult de grote
sociale leegte, want die machte
loosheid kwelt ons."
Zo is de Tweede Kamer ook
een ritueel geworden, want de
echte politiek gebeurt tegen
woordig in Brussel. In Den Haag
doen ze net alsof dat niet zo is.
Daar heeft de televisie voor een
belangrijk deel de plaats van het
politieke spel ingenomen. We
geloven in dat spel, want de we
reld wil bedrogen worden. We
zijn een ludieke samenleving ge
worden, waarbij Idols belangrij
ker is dan de realiteit: de wacht
lijsten in de zorg, de problemen
in het onderwijs of de provincia
le statenverkiezingen."
Idols biedt daarentegen de
kersverse mogelijkheid om
nieuwe bekende Nederlanders
te lanceren. Vroeger waren er
slechts enkele bekende Neder
landers die als idolen fungeer
den. Als een tube werden ze uit
geknepen. Steeds dook hetzelf
de kliekje op in allerlei program
ma's, waardoor het publiek op
ze uitgekeken raakte. In de illu-
siefabriek Idols worden bekende
Nederlanders nu aan de lopen
de band vervaardigd. Massaal
kiezen we vanavond een win
naar en dat beschouw ik als een
overwinning van de teledemo-
cratie."
Staatssecretaris
bij Idols
Staatssecretaris C. van
Leeuwen (Cultuur en Me
dia) bezoekt vanavond het
programma Idols waar de
15-jarige Jim en 16-jarige
Jamai de finale strijd aan
gaan om de titel Idol 2003
in de wacht te slepen. Van
Leeuwen krijgt de taak de
binnengekomen uitslag via
de telefoon en sms aan het
presentatieduo door te ge-
dorp/mediaredactie - 'Je
fdt dat je personeel niet
Jouwen is, maar je kunt
t bewijzen? Schakel ons
Wij leveren het bewijs
ferborgen camera. Of heb
Hief zelf betrapt op een
Igings) camera, maar wil
pe daar niets mee doen?
band op en wij zenden
boft er heet aan toe te
in de rubriek 'Heter-
i Crimecafé, het nieu-
laadprogramma dat Ve-
naf 21 maart gaat uit-
Deze week verschenen
in diverse kranten oproepen aan
ondernemers, waarin ze werden
gevraagd zich te melden als zij
vermoeden dat personeelsleden
stelen of frauderen. Presentator
en misdaadverslaggever Bas van
Hout gaat vervolgens met de
verborgen camera aan de slag
om het bewijs te leveren terwijl
zij dat niet hard kunnen maken.
De CNV Dienstenbond reageert
verbolgen. Bestuurder Richard
Leloux: „Vanwege de kijkcijfers
worden alle vormen van privacy
van werknemers overboord ge
zet. Als een verborgen camera
wordt ingezet om amusement te
Olav Mol is blij dat er wat spanning komt in Formule 1-races
maken, kan ik me dat nog voor
stellen, maar als dat tot doel
heeft om mensen blijvend te be
schadigen, vraag ik mij werkelijk
af waar de pulpgrens ligt".
Veronica reageert afwijzend op
de kritiek. „Wij doen niet meer
dan het registreren van misda
den. Wij lokken niets uit en pro
voceren niet", aldus een verkla
ring van Bas van Hout. „Het
CNV keert de zaak om. Niet de
werknemer, maar de werkgever
is het slachtoffer. Bovendien
hebben we besloten om daders
onherkenbaar in beeld te bren
gen."
Hilversum - De onvoorspelbaar
heid is terug in de Formule 1. En
daarmee de spanning. Dat is de
overtuiging van Olav Mol, pre
sentator van RTL Grand Prix,
het programma op RTL 5 dat
ook dit seizoen weer alle trainin
gen en wedstrijden uitzendt.
Wat Mol betreft staat het dan
ook niet bij voorbaat vast dat
coureur Michael Schumacher
zijn zesde wereldtitel binnen
haalt.
Maar Mol krijgt lang niet van ie
dereen gelijk. Zijn eigen com
mentator Jan Lammers en ook
de Nederlandse Formule 1-cou-
reur Jos Verstappen denken dat
Schumacher, met zijn weer
snellere Ferrari, niet te verslaan
is.
Toch is er dit jaar reden voor
discussie vooraf. Na weer een
kampioenschap van Schuma
cher vond de organisatie van de
Formule 1 vorig jaar dat er iets
aan de regels veranderd moest
worden. Als elk jaar dezelfde
wint, haken de kijkers uiteinde
lijk af. Mol: „En wat in het voet
bal vervolgens jaren duurt of
nooit lukt, doen ze in de Formu
le 1 in een paar weken."
De veranderingen zijn op het
oog klein, maar samen zijn ze
ingrijpend. Een greep uit de lijst:
de puntentelling is anders, de
coureurs hebben op vrijdag
geen vrije training meer, maar
moeten op een vast moment
één 'vliegende ronde' rijden om
de startpositie te bepalen. Bo
vendien mogen de coureurs na
zaterdag niet meer bijtanken.
Mol:Alleen al die regels zorgen
voor een heel nieuw tactisch
spel. Tien kilo brandstof extra
betekent namelijk dat de auto
drie- tot viertiende seconde lan
ger doet over een ronde."
Software
Ook niet onbelangrijk is dat de
software van de auto's tijdens
de race niet meer mag worden
bijgewerkt en dat vanaf de race
in Engeland de elektronische
hulpmiddelen als traction con
trol (tegen doorslippen) en de
semi-automatische versnellings
bak verboden zijn. „De techniek
is zover dat de computer na een
rondje exact weet hoe hij de au
to het hardst over de baan kan
laten rijden", weet Mol. „De
coureur is er dan alleen nog
Olav Mol zal ook dit jaar de Formule i-beelden van commentaar voorzien. Foto: GPD
voor het bijsturen. Er gaan wed
strijden voorbij dat Schumacher
zelf niet schakelt."
Technisch minder geavanceerd
en regels die de boel wat on
voorspelbaarder maken. „Het
kan in het voordeel zijn van
coureurs als Jos Verstappen. Hij
kan enorm hard rijden en bij
voorbeeld goed schakelen. Het
zou mij niet verbazen als er ver
rassingen komen. Bijvoorbeeld
dat Schumacher niet meer als
vanzelfsprekend als eerste weg
mag. En als hij ietsje achter in
het veld vertrekt, moet hij meer
van zijn kwaliteiten laten zien
om eerste te worden."
Vanwege de nieuwe regels heeft
RTL ook de uitzendingen aange
past. Mol: „De vrijdag is belang
rijker geworden, dus vatten we
die 's avonds samen, althans tij
dens de Europese wedstrijden.
In Australië ligt dat iets anders
vanwege het tijdsverschil. We
zenden vrijdag niet live uit, want
dan werken de meeste mensen
nog."
Zaterdag volgt de tweede trai
ning live met aansluitend de
persconferentie met de drie
snelste. Zondag voor de race is
er de traditionele voorbeschou
wing. Daarin kunnen nu ook
beelden zitten van de briefing
van de coureurs op zondag om
dat daar nu camera's bij mogen.
En natuurlijk is het onderdeel
pitspost terug, waarbij kijkers
vragen kunnen stellen aan cou
reurs of anderen uit de Formule
1.
Wat Mol betreft kan Verstappen
dit seizoen wel wat puntjes bij
elkaar sprokkelen. Hij heeft de
coureur hoog zitten. Als het ma
teriaal meewerkt, zou het moe
ten kunnen. Voor de kijkcijfers
is Verstappen niet heel belang
rijk. „Er kijken ongeveer 150.000
mensen meer als hij rijdt."
Dolf Rogmans
Grand Prix Australië bij RTL 5,
komende nacht voorbeschou
wing om 02.40 uur, race om
04.00 uur, herhalingen morgen
om 13.00 uur 14.00 uur.
- De Unesco, de VN-
tóe voor onderwijs, we-
ppen en cultuur, heeft
Jjkse prijs voor de pers-
Idit jaar toegekend aan
'ische journaliste Amira
e verslaggeefster van de
jaaretz is de eerste en
paëlische journalist die
Palestijnse gebieden
|de VN-organisatie heeft
onderscheiden door
Jitengewone betrokken-
r onafhankelijkheid en
ted. „Als Israëliërs en
[en vrede sluiten, komt
mensen als Hass die
Feiten kunnen kijken en
aldus directeur-
Tkoïchiro Matsuura van
RADIOGEZICHT
056) ging in december
i de stad Gaza wonen en
Ie vier jaar later naar
h op de Westelijke Jor-
'r'
feowel de Israëlische mi-
tzagsdragers als de Pa-
I Autoriteit haar tegen
stuurt zij verhalen naar
it waarin zij veel mee
lt het moeilijke leven
lestijnen toont.
.rrjrijs, die vorig jaar naar
iwaanse journalist Ge-
ota ging, is een be-
25.000 dollar verbon-
0fle vorig jaar in Neder-
kreeg toen de Prins
uitgereikt.
_L_
Hilversum - De AVRO geeft vanavond om negen
uur alvast een voorproefje van de nieuwe avontuur
lijke reeks Wie is...de mol die afgelopen najaar in de
ongerepte wildernis van Canada is opgenomen. Pre
sentatrice Angela Groothuizen praat met ex-kandi
daten en toont de beste fragmenten uit de voor
gaande drie series. Tevens blikt ze vooruit naar de
nieuwe afleveringen met tien nieuwe kandidaten.
De kandidaten kennen elkaar niet, ze weten niet
hoelang ze wegblijven. Ze weten alleen dat er een
verrader, een saboteur, een mol in hun midden is.
Iemand die niet te vertrouwen valt, omdat de mol
de opdrachten tot een minder goed einde probeert
te brengen. Gaandeweg sluit het net om de mol,
omdat in iedere aflevering een kandidaat naar huis
wordt gestuurd die het slechtst scoort in een test
over de saboteur. Wie dat is zal ook de kijker conti
nu bezighouden. Het radioprogramma Schiffers.FM
gaat de kijker daarbij een handje helpen. Elke
maandagmiddag wordt op Schiphol de afgevallen
kandidaat opgevangen. Deze afvaller heeft een be
langrijke muzikale aanwijzing meegenomen. Ook
op internet biedt de AVRO extra achtergrondinfor
matie over de deelnemers en de reis door Canada.
Foto: AVRO
diotaart je wilt en ik bak hem voor je, met
gratis slagroom.
Heb je een bepaald ritueel tijdens het presen
teren?
Zeker, ik beweeg met enige regelmaat mijn
tong en lippen en laat dan tegelijkertijd mijn
stembanden trillen.
Krijg je veel reacties van luisteraars?
Ja, mijn mediaprogramma is nogal consu-
mentgericht, steeds meer mensen weten
ons te vinden. Onze PDC- en ShowView-ac-
tie VideoVenijn zorgt momenteel voor wan
hoop bij de lieftallige secretaresses van de
AVRO.
Luister je zelf veel naar de radio? Êb
Thuis? Nee. Ik kan niet meer als normale
luisteraar luisteren. Maar onderweg en op
het werk zap ik me suf.
Favoriete programma?
(zingt): 'Sky Radio Honderd Punt Zeven En
Honderd Punt Vier FM!' Geniaal. Het effect
van elke plaat wordt gemeten. Niet dat het
iets met radio van doen heeft, maar zo'n
blok als Coffee Break (9-12u) zit knap in el
kaar.
Favoriete presentator?
Iedereen en niemand. Zo kan ik intens ge
nieten van een tenenkrommend slechte pi
raat of van de doortrapte marketingmachine
achter elke lettergreep van een 538-DJ. Maar
mensen als Rob Trip, Giel Beelen, Barry Paf,
Peer van Eersel, Jeroen Pauw en Tom Mul
der communiceren ieder voor zich perfect
met hün publiek. Respect!
Voor welk programma zou je de overstap
naar televisie maken?
Voor het Jeugdjournaal. Dat lijkt me fantas
tisch.
Naam: Roeland van Zeijst
Leeftijd: 28
Radioprogramma: Antenne 2
Zenden AVRO Radio 2
Altijd al bij de radio willen werken?
Ja, ik heb dit vak altijd al he-le-maal in de
vingers willen krijgen. Van zelf kabels door
de modder uitrollen tot de programmalei
ding voeren over 35 presentatoren, ik heb
het gedaan. Ik ben een visje, radio is mijn
water.
Hoe ben je bij de radio terechtgekomen?
Op mijn vijftiende mocht ik nog niet bij de
lokale omroep, toen ben ik maar naar de
ziekenomroep gestapt. Daar ondervond ik
aan den lijve wat radio maken voor echte
mensen is, of ze nou 8 of 80 zijn, geestelijk
gehandicapt of terminaal. Dat zou een ver
plichte vierjarige opleiding moeten zijn voor
iedereen die bij de radio wil werken.
Radio-cv?
Naast mijn studie heb ik heel lang aan me
zelf gesleuteld. Pas in 2000 durfde ik een
bandje op te sturen naar de AVRO. Twee da
gen later werd ik gebeld of ik de volgende
week kon beginnen in de nacht op 3FM.
Sindsdien gaat alles een stuk sneller.
Wat is er zo leuk aan radio maken?
Radio is een bescheiden, maar magisch me
dium. Ken je dat liedje? (zingt) 'Jij daar, in
de radio, jij moet wel heel piepklein zijn, an
ders pas je daar niet in.Toveren kan nie
mand, maar voor Hans Klok spelen is erg
leuk.
Is radio maken moeilijk?
Niet als je je weet te verplaatsen in de luiste
raar. Maar zelfs op de landelijke zenders
Roeland van Zeijst Foto: AVRO
hoor ik zóveel ego's zonder inlevingsvermo
gen waarvan ik denk 'Je hebt geen idéé
waar je mee bezig bent.' Afgevallen soapies
die om hun bekende kop een plek bezetten
waar écht radiotalent hoort te zitten. Isabel-
le op 3FM, dat is toch onbegrijpelijk!
Wat voor soort presentator ben je?
Een creatieve rare druif die voor eigenzinni
ge journalist speelt. Of andersom. Ik pro
beer mijn luisteraar te verrassen en hunblik-
veld te verruimen, dingen te bespreken en
die meteen te relativeren. Achter de scher
men werken is ook goed. Ik maak met liefde
een diepzinnige documentaire, aan de an
dere kant heb ik net nog een week vette
hitradio geproduceerd. Zeg mij wat voor ra-
