Dikkie Dik
wordt
25jaar
Mobiele overwinteraars
'Ik zou wel gek zijn
om er mee te stoppen'
Jet Boeke
Dikkie Dik
heeft Zuid-
Amerikaanse
wortels. Wie had
dat ooit gedacht?
Vandaag wordt de oranje
kat, die de hoofdrol
speelt in talloze
prentenboeken, 25 jaar
oud. Zijn bedenkster Jet
Boeke modelleerde de
poes destijds naar haar
eigen kat, die eveneens
door het leven ging als
Dikkie Dik. De moeder
van die echte Dikkie Dik
was geboren in Costa Rica
en werd per vliegtuig
naar Nederland gevlogen.
Door Jet Boeke, en haar
partner Arthur van
Norden.
door Hanneke van den Berg
J I a, dat is wel een bijzonder
I verhaal", zegt Jet Boeke la-
1^ chend. „Na mijn studie aan
de Rietveldacademie vertrok ik met
Arthur naar de Verenigde Staten."
Op die opleiding had ze verschillen
de specialisaties gevolgd, waaronder
fotografie, kalligrafie en typografie,
maar illustreren zat daar niet bij. Dat
begon pas tijdens haar reis naar
Amerika. „We logeerden vaak bij
mensen en als dank voor hun gast
vrijheid maakte ik dan een portret
van hen. Geld kreeg ik daar niet
voor. Het was puur een cadeautje."
„In de VS ontmoetten we iemand
die voor de Amerikaanse Sesam
straat werkte. We kenden dat na
tuurlijk niet, omdat zoiets in Neder
land nog niet bestond. Op dat mo
ment overwogen we zelfs om ons in
de Verenigde Staten te vestigen en
daar voor Sesamstraat te gaan wer
ken. Maar we hadden van te voren
besloten dat we nog naar Zuid-Ame-
rika wilden gaan en hebben toch
maar aan dat plan vastgehouden."
„Uiteindelijk zijn we in Costa Rica
blijven hangen. Na drieënhalve
maand te hebben gereisd waren we
behoorlijk moe en wilden we een
tijdje op één plek blijven. We bleven
daar negen maanden, waarvan zes
maanden op een boerderij in de ber
gen. Van mensen uit de buurt kre
gen we een kat, die al die tijd met
ons in die boerderij heeft gewoond.
Toen we weer verder wilden trekken,
wisten we dat we die kat daar niet
achter konden laten. Het zou zijn
dood hebben betekend, want hij zou
in het wild nooit hebben overleefd.
Opeens hadden we een oplossing.
Bij een plaatselijke timmerman lie
ten we een speciaal kistje maken.
Dat vond hij een hele leuke op
dracht, omdat hem nog nooit zoiets
was gevraagd. Hij deed er dus ook
geweldig zijn best op. Vervolgens
zetten we de poes in dat kistje op het
vliegtuig naar Nederland, waar hij
Overwinteren voor het plezier tussen oktober en april, gedurende
meer dan vijf weken, in warmere oorden verblijven zonder daar
Natuurlijk komt het onderwerp vei
ligheid steeds weer naar voren in de
verhalen over campings en overwin
teren. „Verhalen genoeg, maar wie
in het thema duikt komt niets bij
zonders tegen. Wees oplettend,
maar ja, dat geldt voor alle wegen en
plekken waar veel toeristen reizen of
tezamen komen."
Voor degenen die willen rondtrek
ken is Portugal goedkoper, omdat
daar de tarieven voor 'kort parkeren'
wat lager liggen dan in Spanje, waar
campingbazen wildkampeerders, die
even een nachtje komen om te dou
chen en te zwemmen, zo buiten de
deur willen houden. Pas na dertig
nachten duikelt de prijs hard naar
beneden.
Carnaval
Wat gaat de schrijver-overwinteraar
zelf doen de komende tijd? „De vori
ge winter hebben we vijf maanden
door Griekenland en Turkije ge
dwaald. Binnenkort vertrek ik hier
uit Aguilas naar boven, langs de
Spaanse oostkust. Daarna speciaal
voor het carnaval weer terug naar
Aguilas, dat de mooiste meiden van
heel Spanje heeft. Om vervolgens via
de zuidkust, de Algarve, Noord-Por-
tugal en/of de Spaanse hoogvlakte
weer naar Nederland terug te ke
ren."
Welk advies geeft deze ervaren over
winteraar aan landgenoten, die de
winter willen ontlopen? Snellebrand:
„Tot 2045 komen er ruim twee mil
joen Nederlandse 65-plussers bij.
Overwinteren - respectievelijk 'wat
doe ik met mijn pensioen' - wordt
een belangrijk onderwerp. Maar
mensen moeten nadenken voordat
ze gas geven, in het samen zeer eens
zijn met elkaar en alles goed voorbe
reiden. Dan liggen mooie en boeien
de tijden in het verschiet. Een leven
vol nieuwe elementen."
'Overwinteren In Spanje &Portugal',
in de reeks Nieuwe Dominicus, 2001;
uitgeverij J.H.Gottmer H.J.W.Becht;
ISBN 90 257 33964; €8,00
Dikkie Dik erg mee. Of tegen. Toch
heeft Jet Boeke dat niet expres te
gengehouden. „Nee, die andere fi
guren uit kinderboeken gaan de hele
wereld over. Nijntje en Kikker vindt
je ook aan het andere eind van de
wereld. Maar Dikkie Dik bestaat al
leen in Nederland en Vlaanderen,
dus is die markt commercieel gezien
niet zo interessant voor fabrikanten.
Dat Dikkie Dik niet op reis is gegaan,
komt door de Amerikaanse Sesam
straat. Ik denk dat ze mijn creatie
nooit in hun programma hebben
opgenomen omdat het voor hun ei
gen figuurtjes alleen maar concur
rentie zou betekenen. En aangezien
hij daar dus niet op tv is te zien,
heeft het ook niet zoveel zin om daar
boeken en aanverwante artikelen
over hem op de markt te brengen."
Creatief proces
Ofschoon ze Dikkie Dik inmiddels
met haar ogen dicht kan tekenen en
ze het vervaardigen van de tekenin
gen als 'nogal saai werk' ziet, piekert
ze er nog niet over om de oranje kat
met pensioen te sturen. „Ik vind het
nog steeds even leuk als op de eerste
dag om de verhaaltjes te bedenken.
Dat vormt voor mij het creatieve
proces waar ik nog steeds van ge
niet. Het samenwerken met Arthur,
die de teksten maakt, gaat ook nog
steeds prima. Dus ik zou wel gek zijn
om ermee te stóppen."
ZATERDAG
1 MAART
2003
werd opgevangen door vrienden van
ons. Na ruim een half jaar kwamen
we terug in Nederland en kregen we
de poes terug, zwanger en wel. Van
dat nestje hebben we één poesje ge
houden en dat was dus Dikkie Dik."
Rechten
Inmiddels was in Nederland ook een
versie van Sesamstraat van start ge
gaan. De programmamakers wilden
ook iets voor de allerkleinsten ma
ken, waarmee ze een andere weg in
sloegen dan de moedermaatschappij
in de VS. Daar is Sesamstraat be
doeld voor kinderen vanaf vier jaar.
Toen Jet Boeke voorstelde om voor
de Nederlandse Sesamstraat een
'prentenboek op tv' te maken, werd
dat direct geaccepteerd. Ze was dol
op haar kat Dikkie Dik en besloot
hem als uitgangspunt te nemen.
Inmiddels heeft ze zo'n 190 verhalen
van Dikkie Dik voor het peuter/kleu
terprogramma gemaakt. Nieuwe ko
men er niet meer. „Met de verhalen
die ze hebben kunnen ze voorlopig
nog wel vooruit. Ze herhalen ze re
gelmatig en met zo'n enorme voor
raad kunnen ze dat nog heel lang
volhouden."
De verhaaltjes op tv werden al snel
razend populair. Maar toen kinderen
hun ouders begonnen te vragen om
Jet Boeke, de bedenkster van de
boeken over Dikkie Dik.
Foto: GPD/Diederik van der Laan
Dikkie Dik geniet van zijn verjaardagsfeestje. Publiciteitsfoto
boeken over Dikkie Dik, moesten de
boekhandels 'nee' verkopen. Want
die waren er nog niet. „Ik dacht he
lemaal niet commercieel en had er
geen seconde bij stilgestaan dat
prentenboeken over Dikkie Dik ook
wel eens heel goed zouden kunnen
verkopen. Maar dat gebeurde dus
wel."
Dat Jet Boeke geen commerciële
geest had in die tijd, blijkt ook uit
het feit dat ze alle rechten op Dikkie
Dik had overgedragen aan de beden
kers van de Amerikaanse Sesam
straat. Die krijgen nu dus nog steeds
de royalties. „Ze geven wel een deel
ervan af aan mij hoor, maar het
leeuwendeel gaat naar hen."
Terwijl er ongelooflijk veel merchan
dising bestaat van Pieter Konijn
(Beatrix Potter), Nijntje (Dick Bruna)
en Kikker (Max Velthuijs) - variërend
van dekbedden tot lunchtrommel-
tjes en kinderserviesjes - valt dat met
Op zijn vaste stek aan de Spaanse
zuidoostkust, camping Calarreona
bij Aguilas, zegt schrijver/jurist en
levensgenieter George Snellebrand:
„Ik ben geen profeet, maar ik ver
wacht een sterke toename van no
madisch gedrag binnen Europa." De
druk op pensioenen, Schengen, de
mobiele telefoon, geld uit de muur,
talenkennis, verbeterende gezond
heid en meer vrije tijd voeden de
lust tot reizen.
De schrijver van Ovenvinteren in
Spanje Portugal schat dat het aan
tal mobiele overwinteraars de laatste
drie jaar met 25 procent is gestegen.
En steeds meer mensen die onaf
hankelijk zijn geworden van hun
werk, spelen met de gedachte de
mislukte winters en andere zaken
hier tijdelijk te ontlopen. Tussen be
gin oktober en eind april rijden nu al
meer dan 28.000 Nederlanders met
een caravan of camper ons land uit.
„De grote concentraties zitten vooral
bij Benidorm, tussen Malaga en
Marbella en op de grens van Spanje
en Portugal." Waarom 'woont' hij
zelf aan de Costa Calida? .Aguilas is
nog origineel. Mijn broer zit hier ook
ook en het is goedkoop. Ja, ik ben
Hollander!"
Zon en vrijheid
De 'normale' Nederlandse overwin
teraars in appartement of hotel -
zo'n 600.000 - zijn verspreider te
vinden over het Iberisch Schierei
land. „De motieven om op campings
Overwinteraar-levensgenieter George
Snellebrand. Foto: GPD
te staan, bijna altijd aan de kust, zijn
veelvuldig. Uiteraard het goede kli
maat, overwinteraars gaan voor de
zon. Dan speelt gezondheid een
zware rol en verder rust, nieuwe so
ciale contacten, sport en ontspan
ning, nieuwe hobby's, goedkoper le
vensonderhoud en tenslotte familie
bezoek."
Dat het aantal Nederlanders met ca
ravan en kampeerwagen hier toe
neemt is goed te zien: vroeger win
terlege campings staan nu vol. Wat
wil je ook; het leven kost niet meer
dan in Nederland en je hebt veel zon
en alle vrijheid.
Over het profiel van de nomadische
overwinteraar zegt Snellebrand: „Dé
overwinteraar bestaat niet, maar het
Camping Calarreona aan de Spaanse Costa Calida bij Aguila, een geliefde plek voor mobiele overwinteraars.
Foto: GPD/George Snellebrand
sociale aspect speelt een grote rol.
Overwinteren maakt geen betere
mensen, ze sjouwen hun deugden
en onhebbelijkheden mee. Er wordt
ook hier getreiterd, gepest en bui
tengesloten, zoals ook in Nederland.
Maar ik zeg en schrijf altijd nadruk
kelijk: Als het je niet bevalt, maak ge
bruik van je grote voorrecht, de trek
haak. Er zijn genoeg campings."
Bijna 60 procent van de mensen, die
met de ganzen meetrekken, is tussen
de zestig en zeventig. Bijna altijd
echtparen. Meer dan de helft gaat 13
tot 26 weken lang weg en ruim 58
procent heeft al 4 of meer reizen ge
maakt. En Spanje en Portugal zijn de
favoriete landen. „Italiaanse cam
pings zijn onbetaalbaar voor langere
tijd, Griekenland is natuurlijk ver
weg en in Frankrijk ben je minder
zeker van het klimaat", zegt Snelle
brand.
Hoe groot is de dankbaarheid van de
campingeigenaren, die toch een vol
jaar redelijk gevuld blijven? „Het
komt te weinig voor, vind ik, dat je
als ware gast wordt behandeld. Ik
oordeel over Portugal wat positiever
dan over Spanje. Daar heeft geen en
kele 'baas' bij mij warme gevoelens
opgewekt. Maar als ik mijn eerste
hartaanval krijg, hoop ik van harte
dat het in Benidorm is. Hier in Span
je komen huisdokters naar de cam
ping en vragen of je patiënt wil zijn.
Het verbaast mij dat deze ontwikke
ling niet is terug te vinden in het Ne
derlandse verzekeringsstelsel. Zorg
verzekeraars zouden wat meer naar
hun positie en die van ons in Europa
moeten kijken."
door Thom Olink
permanent te willen vestigen. Ongeveer 30.000 Nederlandse
'winterganzen' zoeken de Portugese en Spaanse zon en vrijheid op
met camper of auto met caravan. Dit aantal 'mobielen' groeit snel.
