DENKSPORT
'Onspeelbare' systemen
Jeroen Piket vindt het mooi geweest
Jong thema: gemeenschappelijke uitgiften
rafdoublet maakt
genpartij wakker
M
0
m
0
ZATERDAG 1 MAART 2003
BRIDGE
PUZZEL
DAMMEN
Marijke van der Pas
Eric van Dusseldorp
litdrukking "een gans aan een touwtje' is
'a il eens van toepassing op een bridge-
Een tegenspeler zit flink tegen in troef
enkt dat de zilvervloot binnen gaat va-
Hij doubleert verheugd het contract,
doublet verraadt echter het zitsel en de
ir weet juist door dat doublet het con
té maken. Nog erger zijn de strafdou-
en die de in het bieden totaal veronge-
ir i partij op de valreep naar het juiste
ract jagen. Juist bij heel opgelegde dou-
Jen is het zaak even op het hoofd te
»r ben. Is dit soms een gans aan een
p rtje?
a et eerste spel zijn OW ontsnapt. Ze krij-
in ruil een prachtige score aangeboden
r geven de buit even vrolijk weer weg.
4 H 10 8 4
B
V 10 5 4
AH54
42
n 87
N 4 V9 7 52
;2 w^o ;AV!653
172 Z *9
A B 6 3
AH 108
H 3
B63
«n pas van west opent noord met 1*.
dg oost wil ondanks de magere kleuren
zijn 5-5 verdeling in de hoge kleuren
«eeld brengen. Met Ghestem op de sys-
ïkaart kan dat door 3* te bieden. Als NZ
1 hebben afgesproken hoe ze OW na
volgbod voor straf moeten doubleren,
rijp voor min 1100. Daar kan niet
tsbaar zelfs geen slem tegenop. Een ge-
ige les voor oost. In het algemeen moet
volgbod op drieniveau toch iets meer
enpotentieel hebben dan deze oost-
ei.
bij Bert Daemen en Jamilla Spangen-
aan tafel steekt oost zijn kop in de
nmet 3*. Het lukt hen niet 3V voor straf
Dubleren. Het bieden loopt na de indis-
ie van oost zelfs totaal uit de hand en
r ligt in 6*. Dat is geen al te best contract
ir gelukkig komt west te hulp met een
doublet. Daemen gelooft west, ook al
at oost al heeft aangegeven kort in kla-
te zijn en vlucht weg naar 6SA. Ook
[contract wordt gedoubleerd en ook dat
itract lijkt weinig kans van slagen te heb-
maar Daemen maakt er iets heel moois
t start met harten. Oost dekt de boer
de vrouw. Daemen neemt met het aas,
kt over naar 4A en speelt een ruiten
de heer. Uit het bieden is duidelijk dat
nog aas-sec in ruiten moet hebben en
duikt Daemen een ruiten uit Oost zit
gooid. Hij probeert een harten. Als de
houdt is het aantal slagen van de leider
elf gekomen. Na 4H, 4V, een schop-
naar de boer, 4A en een hoge harten
t ieder nog drie kaarten over. Op het
nent dat de leider de laatste harten uit-
ilt heeft west nog 4B en ♦VIO. In de
ïmy liggen nog 410 en ♦Hö. Wat moet
rme west afgooien? Of 410 of ♦B wordt
tvaalfde slag van de leider,
ontsnappen aan een elfhonderdje, krij-
een plusscore in de schoot geworpen
ir geven uiteindelijk 1230 punten weg
een grijnzende Daemen. Het doublet op
ivas wat men noemt een gans aan een
vtje.
tweede spel is afkomstig uit de Poolse
:nkampioenschappen. Ook daar denkt
ten onrechte het feest met een doublet
,-Junnen vergroten.
10 98 7 6
53
15 3
4 A H
H B76
V 109 7 6
V4
N
4543
0
10 9 4
AH B8
Z
87
4 V B 2
A V 2
3
AH B 1092
ird, Piotr Gawrys, opent met ISA en
I, Krzystof Jassem, biedt direct 6SA. Bei-
pelers hebben een enorme staat van
1st. Na twee passen is oost aan de beurt,
mag zelf uit en hij heeft 4AH in handen,
en paren wedstrijd telt elke punt. Wat is
probleem? Hij doubleert en denkt al te
len aan de top die hij tegen dit paar van
eldklasse gaat scoren,
ïkomt Jassem tot leven. Hij vermoedt
oost down in handen heeft. De downs-
it vermoedelijk in de ruitenkleur. Dat
ekent dat zijn partner nuttige punten in
indere kleuren heeft. West moet dus vrij-
poploos zijn en voor west zal de uit-
nst een blinde gok zijn. Jassem probeert
dleuk 74. Erger dan een nul kern het spel
niet worden en als west de goede uit-
ïst niet vindt, heeft 7* een kans. Ook dat
tract wordt gedoubleerd. West doet het
letje iene-miene-mutte en eindigt bij
lartenkleur. Tevreden incasseert Jassem
tien slagen en uiteraard een topscore.
t trekt de haren uit zijn hoofd. Ook hij
een gans aan een touwtje,
t die opgelegde strafdoubletten kunnen
1 gevaarlijk zijn. Het verraadt hoe het
Izit en geeft de leider de gelegenheid
te lopen of op onnavolgbare wijze zijn
tract te maken. Soms is het beter maar
reden te zijn met een paar ongedoubleer-
downslagen.
Oplossing
nummer 8
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
LASTPAK en ACTEREN
Kruiswoordraadsel
nummer 9
HORIZONTAAL: 1Daarvan afgezien; 8.
elasticiteit; 9. wintersportartikel; 10. per
soonlijk vnw.; 12. iemand die rookt; 13.
gang van een paard; 15. happen; 16.
gehoororgaan; 18. nummer; 20. zijdeka
pok; 21. hoofd van een mannenklooster;
22. Griekse zegegodin; 24. oppervlakte-
maat; 26. soortelijk gewicht; 28. familie
lid; 30. polder; 33. Chinese afstandsmaat;
34. door water omringd land; 35. duur;
36. matig sterk (muz.); 37. gezicht; 39.
geld; 40. gewicht; 42. arrondissement;
45. god van de liefde; 48. Hongaarse
componist; 49. soort baken; 51. muziek
gezelschap; 53. loterijbriefje; 54. voorde
lig; 55. komische tenorstem; 56. zijweg;
57. hersenfilm; 58. dierengeluid; 60.
kloosterlinge; 61. riem.
VERTICAAL: 1. Beddengoed; 2. plaats in
Duitsland; 3. symbool rubidium; 4.
berucht; 5. als boven; 6. tabak; 7. fokken;
8. helikopterschroef; 11. voorstel; 12.
vermogend; 14. kostuum; 15. heerlijk
geurend; 16. plaats in Algerije; 17.
kraaiachtige vogel; 19. het nietsdoen; 23.
bloedgever; 25. hoofddeksel; 27. venijn;
28. beu; 29. lofdicht; 31. berg op
Mindanao; 32. scheepstakel; 33. deelge
noot; 38. Chinees gewicht; 39. fier; 41.
papegaai; 43. Grieks eiland; 44. Spaans
riet; 46. bedorven; 47. deel van het
lichaam; 49. jurk; 50. of iets dergelijks;
52. palmmeel; 54. haast; 58. bouwkundig
ingenieur; 59. ambtshalve (Latijn).
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes:
50-3-18-59-19-48-45-52 en 49-2-47-56-
31-30-51-57-4
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 euro verloot.
Winnaars
Mw. C. v/d Meer-van Velzen, Theo Bos
manlaan 8, Hoogmade (cryptogram).
MjV. van Veen, Europasingel 8, Koudekerk
aan den Rijn (kruiswoord).
Cryptogram nummer 9
HORIZONTAAL:
4. Gevoelige boomloot (9); 6. Voor de verbinding is
hij verzot op stellen (10); 9. Het gevolg van distribu
tie? (13); 10. De klos van een roker (6); 11. Zienswijze
in het water (8); 12. We hebben tabak van dit weefsel
(4); 13. Het tegengestelde van afsnijden? (9); 16.
Nadenken over overschotten (7); 17. Speelzucht die
aan een spel hobbyt (7); 18. Al heel lang gevorderd
(11); 20. Goed dat het niet sentimenteel is (9).
VERTICAAL:
1. De ingrepen van een (oog)chirurg (12); 2.
Compleet dichtwerk? (3,8,6); 3. Helpt de reputatie
van militairen (10); 5. Drietal met brandstof voor
paardenraces (9); 7. Vlinderende bevelhebber (8); 8.
In deze woning ruikt een meisje niet lekker (9); 14.
Feest voor een rund dat uitblinkt (8); 15. Boeken om
te slikken (6); 19. Het paardje van haar (4).
Oplossing
nummer 8
Horizontaal:
4. Overzetter; 6. luisterrijk; 8.
lichtinval; 12. dik; 13. euro
centen; 14. kampvuur; 15. tel
len; 16. cultuurlaitiek; 18.
lastpost; 20. nasi; 21. tijdslot.
Verticaal:
1. Prijsniveau; 2. nevenver-
trek; 3. gelijk; 5. vluchtkapi-
taal; 7. einddatum; 9. lichtpis-
tool; 10. ontluiken; 11. beren-
klus; 17. uitzijn; 19. oost.
Een van de weinige topspelers
die regelmatig experimenteert
met openingssystemen is inter
nationaal grootmeester Hans
Jansen. Varianten die op het
eerste gezicht écht niet lijken te
kunnen, zijn bij nader inzien
toch het bestuderen waard en
zelfs tegen spelers als Tsjizjow
en Schwarzmann is de Neder
lander met zijn originele ideeën
toch dikwijls aan de voordelige
kant van de remise gebleven.
Maar weinig openingsvarianten
hebben het predikaat 'onbe
speelbaar'. Maar in de afgelopen
bondscompetitie, wedstrijd To-
mahoak - Van Stigt Thans, ging
Jansen toch te ver. Tegenstander
was zijn oude rivaal Rob Clerc,
die in het verleden maar al te
vaak verstrikt is geraakt in Jan-
sens hersenspinsels, met alle ge
volgen van dien.
Zwart: Rob Clerc - Wit: Hans
Jansen
1. 34-30, 20-25; 2. 39-34(?), 15-
20; 3.32-28??,
Na afloop schamperde de
zwartspeler dat Jansen kennelijk
het wereldrecord snel-verloren-
staan- wilde breken. Mogelijk
staat zwart al na tweeënhalve
zet 'in hogere zin' en misschien
zelfs analytisch gewonnen. De
speler van Tomahoak slaagt er
achter het bord niet in om het
tegendeel aan te tonen.
3.20-24; 4.37-32,10-15; 5.
41-37, 5-10; 6. 46-41,17-21; 7.
31-26,15-20; 8. 26x17,12x21; 9.
36-31, 7-12; 10. 41-36, 21-26; 11.
31-27,11-17; 12.37-31, 26x37;
13. 42x31,17-21; 14. 47-42, 1-7;
15. 42-37, 21-26; 16. 27-22,
18x27; 17. 31x22,12-18; 18.32-
27, 7-12; 19.37-31,26x37; 20. 27-
21, 18x27; 21. 21x41,13-18; 22.
38-32,12-17; 23. 43-38, 8-12; 24.
41-37,3-8; 25.49-43, 9-13; 26.
37-31, 17-21; 27. 31-27, 2-7; 28.
36-31,7-ll;29.28-22,...
Zie diagram 1.
Een mooi dubbeloffer beslist nu
de partij.
29.24-291; 30.33x15,12-17;
31.32-28,21x23; 32.31-27,
17x28; en met een schijf meer
won zwart.
Bijna net zo onbespeelbaar lijkt
de opening 1. 32-27(?), 18-23; 2.
33-29(??),Zwart sluit gewoon
en wit moet zijn gelijkspel wel
van heel ver halen. Maar is deze
zettenreeks wel zo slecht? Vol
gens Turbo Dambase, het data
baseprogramma van Huizer
Klaas Bor dat inmiddels meer
dan 270.000 partijen bevat, is
deze opening toch nog veertien
keer op het bord gekomen. Re
sultaat: vier keer winst voor wit,
zeven keer voor zwart, drie keer
remise. De Fransman Abel Verse
had de variant zelfs op zijn re
pertoire staan (bijv.: A. Verse - L.
King, kamp. van Frankrijk 1963:
I.32-27,18-23; 2.33-29,12-18;
3.37-32, 7-12; 4. 41-37,1-7; 5.
31-26,20-25; 6.39-33,15-20; 7.
35-30,10-15; 8.40-35,5-10; 9.
46-41, 20-24; 10. 29x20, 15x24;
II. 34-29, 25x34; 12. 29x20,
14x25; 13.33-29, 34-39; 14.
44x33, 23x34;15.27-22,17x39;
16.38-33,39x28; 17.32x5 en 2-0)
Het meest opmerkelijke duel in
de 32-27(18-23)33-29 opening is
die tussen de Italiaan Michèle
[f
1!
A
q
1
i1
ill
s
3
H
P
D
111
a
a
n
1U1W
zd
ill
Diagram nr. 1
Borghetti en de Wit-Rus Alexan
der Baljakin, gespeeld in een
landenwedstrijd in 1989. Balja
kin, een van de sterkste dam
mers ter wereld, moet uiterst
verrast zijn geweest door de
openingskeus van zijn oppo
nent. Dat maak je als groot
meester toch niet vaak mee.
Nog meer verrast -maar dan in
negatieve zin- moet hij na af
loop van het duel zijn geweest
over de uitslag: ofschoon de Ita
liaan bijna de hele partij ge
dwongen spel had, slaagde Bal
jakin er niet in om zijn (grote)
voordeel om te zetten in winst.
Eén van de wonderlijkste partij
en uit de damhistorie!
Zwart: Alexander Baljakin - Wit:
M. Borghetti
I. 32-27,18-23; 2.33-29,12-18;
3. 37-32, 7-12; 4.41-37, 1-7; 5.
46-41, 17-22; 6. 31-26, 22x31; 7.
36x27, 11-17; 8. 41-36, 20-25; 9.
37-31,17-22; 10. 38-33,14-20;
II.42-38, 10-14; 12. 32-28,
23x21; 13. 26x28,19-24; 14.28-
23,4-10; 15. 31-27,6-11; 16. 47-
42,11-17; 17.42-37, 7-11; 18.37-
31,2-7; 19.31-26,14-19; 20.
23x14, 10x19; 21. 38-32, 9-14; 22.
48-42, 3-9; 23.36-31,5-10; 24.
42-38,19-23; 25. 34-30,23x34;
26. 30x19,14x23; 27. 39x30,
25x34; 28. 40x29, 23x34; 29. 44-
39,20-25; 30.39x30, 25x34; 31.
50-44, 9-14; 32. 44-39, 14-20; 33.
39x30, 20-25; 34. 49-44, 25x34;
35. 44-39,15-20; 36. 39x30, 20-
25; 37. 30-24, 25-30; 38. 24-20,
30-34; 39. 33-29,.
Zowel na 20-15? als 43-39? wint
zwart snel.
39.34x23; 40. 20-15, 10-14;
41.35-30,14-20; 42. 15x24, 23-
28; 43. 32x23,18x20; 44.30-25,
20-24; 45.38-33,13-19; 46.33-
29, 24x33; 47. 27-22,
Na 25-20 wint (33-38),(19-24) en
(17-22). Er moet dus nog een
schijf geofferd worden.
47 17x28; 48. 25-20, 11-17;
Met drie schijven meer kan Bal
jakin van alles overwegen, tot
aan het dubbeloffer (19-24) toe.
Het is haast niet te geloven dat
het nog remise wordt.
49. 20-15,19-24; 50.15-10,24-
30; 51.45-40,12-18; 52.31-27,7-
11; 53.10-5, 30-35; 54.5x41,
35x44; 55. 41-36, 18-22; 56.
27x18, 8-12; 57.18x7,11x2; 58.
43-39,33-38; 59. 39x50,38-43;
60. 36-18,43-49; 61. 18-23, 49-
27; 62. 23-41,27-36; 63. 41-28,
36-22; 64. 28-41, 2-7; 65. 41-23,
7-11; 66. 50-45, 22-9; 67.45-40,
17-22; 68.40-35, 9-25; 69. 23-37,
25-34; 70.37-14,11-17; 71.14-
19,34-39; 72.19-37,16-21; 73.
35-30, 39x25; 74. 37-32, 22-27;
75.32-28,en de spelers kwa
men remise overeen.
SCHAKEN
Jan Werle die na zijn vwo-exa-
men profschaker is geworden,
Jan Smeets die waarschijnlijk
gaat studeren, Marc Erwich die
zeker gaat studeren en Daniel
Stellwagen die profschaker wil
worden met de deur van de uni
versiteit op een kier; zij allen
zullen met belangstelling heb
ben kennisgenomen van de zie
lenroerselen van Jeroen Piket. Al
toen hij twaalf was, voorspelde
menigeen dat hij na Max Euwe
en Jan Timman de derde Neder
lander in de wereldtop zou wor
den. Nu is Piket 34 en gaat hij
een nieuwe toekomst tegemoet:
hij is geen schaker meer, maar
treedt in dienst van Joop van
Oosterom. In Monaco wordt hij
secretaris van de miljardair.
"Een hele mooie baan. Ik kom
in aanraking met veel facetten
van het zakenleven en kan veel
leren." Jeroen Piket is blij, zijn
fans zijn in rouw gedompeld.
Jeroen Piket (geboren 27 januari
1969) komt uit een echte
schaakfamilie: zijn vader en een
oom speelden met Philidor Lei
den in de hoofdklasse en zijn
drie jaar oudere broer Marcel
ging aanvankelijk gelijk met
hem op. Piket debuteerde in
september 1981 met Philidor in
de hoofdklasse met een over
winning op Leo Kerkhoff, een
unicum voor een twaalfjarige.
Hij werd kampioen van Neder
land in alle jeugdcategorieën, al
op zijn vijftiende was hij kampi
oen tot twintig jaar. Bij de vol
wassenen werd hij Nederlands
kampioen in 1990, 91,92 en 94.
In dat laatste jaar behaalde hij
ook een van zijn grootste triom
fen: een toernooizege in Dort
mund, waarbij hij Karpov,
Kortsjnoj en Timman achter
zich liet. Het bracht hem heel
even in de toptien van de we
reld. In 1995 behaalde hij in
Amsterdam een overwinning op
Kasparov. Een jaar later boekte
hij in Tilburg weer een mooie
toernooizege, samen met Gelf-
and maar voor Sjirov, Karpov en
Adams. Piket verwierf geen
structurele plaats in de toptien,
maar behoorde vanaf dat mo
ment wel altijd tot de sterkste
dertig schakers van de wereld.
In 2000 haalde hij nog eens een
stunt uit door een intemettoer-
nooi te winnen, na in de finale
opnieuw Kasparov te hebben
verslagen.
Vorig jaar maakte Piket plotse
ling bekend dat hij het Neder
lands kampioenschap en de
Olympiade aan zich üet voorbij
gaan. Hij ging nadenken over
zijn toekomst. Ja, hij verdiende
nog steeds genoeg geld met
schaken. En jazeker, hij vond
het ook nog leuk. Maar stel dat
hij zich uit het topschaak zou te
rugtrekken als hij bijvoorbeeld
45 was, zoals Paul van der Ster
ren. Zou hij zich dan nog kun
nen omscholen en zou hij dan
nog een normale plaats in de sa
menleving kunnen verwerven?
Nu hij dat, in de kracht van zijn
leven, nog wel kan, doet hij dat
ook.
De meeste schakers stellen deze
vragen niet. De meesten gaan
gewoon door. Als ze ouder en
zwakker worden en geen mooie
uitnodigingen meer krijgen,
gaan ze wel bijklussen. Analyse
ren, expliceren, coachen, schrij
ven; er vallen nog best wel wat
kruimels van de tafel. En zo niet,
dan zakken ze onder het be
staansminimum en gaan ze wo
nen op een kamer met een bed
en een magnetron. Piket kiest
wellicht voor zijn vrouw en twee
zoontjes. Maar Piket heeft het
misschien ook wel allemaal ge
had. Hij was er al zo jong bij. Op
zijn twaalfde was hij het jongetje
in wie men de nieuwe Timman
zag. Op zijn vijftiende jeugd
kampioen, op zijn 21e nationaal
kampioen en op zijn 25ste abso
lute wereldtop.
En toen? Heel erg sterk, routi
neus, gevestigde naam. Het
schakertje dat er zo vroeg bij
was, is misschien als schaker
ook vroeg oud geworden. Mis
schien hebben zijn kleuters hem
eraan herinnerd dat hij pas 34
is. Misschien heeft Piket een wij
ze menselijke beslissing geno
men. Maar de schaakwereld is
niet gebaat bij wijze menselijke
beslissingen.
Piket (HSG)-Sielecki (Esgoo)
22 februari 2003
l.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3
a6 5.c5 Pbd7 6.Lf4 Ph5 7.g3
Wit geeft het loperpaar op om
grip te houden op e5.
7...b6 8.b4 Pxf4 9.gxf4 bxc5
10.bxc5 g6 ll.Da4 Dc7 12.e3
Lg7 13.Tcl 0-0 14.h4 f6
Zwart moet wel e5 spelen om
plezier te krijgen van zijn loper
op g7. Zijn stelling is er echter
niet sterkgenoeg voor.
15.h5 e5 16.hxg6 hxg6 17.Dc2
e4 18.Ph4 g5 19.Pg6 Te8
Zie diagram. Waarschijnlijk ziet
de zwartspeler de dreiging niet.
Ook na 19...Tf7 kan wit hetzelfde
offer spelen, maar dan is het
minder duidelijk: 20.Pxe4 dxe4
21.Lc4 en wit wil niet zozeer
meteen Lxf7 spelen, als wel rus
tig Dxe4.
20.Pxe4 Txe4
Natuurlijk faalde dxe4 op Lc4 en
mat. Maar zou zwart echt niet
zien dat deze toren nu ook ge
nomen wordt? Veel keus heeft
hij ook niet; als hij niet neemt is
Pd6 vreselijk.
21.Dxe4
De meeste witspelers zouden dit
een dameoffer noemen. Feitelijk
heeft het echter niets met offe
ren te maken.
21...Pf8 22.Pe7+ Kf7 23.Pxd5
Hier begin je als toeschouwer
medelijden met zwart te krijgen.
De rest van de partij is niet meer
interessant.
23...cxd5 24.Dxd5+ Le6
25.Dxa8 Da5+ 26.Kdl Dxa2
27.Tc2
Zwart geeft het op. Na 27...Dbl+
28.Kd2 Db4+ 29.Ke2 is er geen
eeuwig schaak.
FILATELIE
Vooral de laatste twee decennia is de filate
lie een andere koers gaan varen. Veel verza
melaars hebben bij voorbeeld, om allerlei
redenen, voor een thema- of motiefverza
meling gekozen. Daarbij heeft men de keuze
uit meer dan honderd onderwerpen, waar
van er dan nog weer vele kunnen worden
uitgesplitst. Denk alleen maar aan de fauna.
Zó legt de een zich toe op vogels, de ander
op vlinders, en weer een ander op insecten.
In het bijzonder de laatste jaren hebben
zich naast de vele onderwerpen ook nog en
kele heel bijzondere thema's geschaard. En
dan doelen we onder andere op de thema's
Werelderfgoed en de 'gemeenschappelijke
uitgiften'. Bij de laatste gaat het om een
emissie van twee of meer landen, hetzij met
dezelfde motieven ontwerpen op de ze
gels, hetzij ter gelegenheid van een zelfde
gebeurtenis, maar dan wel met verschillen
de ontwerpen.
Denemarken en Groenland presenteren op
12 maart een gemeenschappelijke uitgifte.
De zogenoemde Deense Literaire Groen
landexpeditie, die honderd jaar geleden
werd ondernomen (1902-1904) wordt her
dacht met de uitgifte van een velletje, waar
in drie zegels (twee met een waarde en één
zonder waarde) met daarop beelden van het
kampement op de Groenlandse kust en van
expeditieleden. Waarden van de Deense ze
gels 4,25 kr. (leden) en 7,00 kr. (kust) en van
de Groenlandse 15,00 kr. (kust) en 21,00 kr.
(Knud Rasmussen). Zowel Denemarken als
Groenland komt op 12 maart met nog een
emissie. Daarover later meer, evenals ande
re Scandinavische uitgiften.
Tot nu toe zijn er al ruim tweehonderd ge
meenschappelijke emissies in omloop ge
bracht. Verschenen ze tot ongeveer 1995
nog mondjesmaat, de laatste jaren komen
er toch wel tussen de vijftien en twintig uit.
In het afgelopen jaar konden, althans voor
zover nu bekend, de volgende emissies wor
den genoteerd, al dan niet met een identiek
ontwerp:
Op 22 januari, schrijvers, Georgië en Oekra-
ine; 4 april, 200 jarige herdenking van de
ontdekkingsreizen van Nicolas Baudin en
Matthew Flinders, Frankrijk en Australië; 23
april, 80de sterfdag van de schilder Vlaho
Bukvac (1855-1922), Kroatië en Tsjechië; 2
mei, kunsthandwerk, Zweden en Nieuw-
Zeeland; 2 mei, WK-voetbal, Argentinië,
Brazilië, Duitsland, Frankrijk, Italië en Uru
guay; 19 mei, koralen, Canada en Hong
kong; 6 juni, bedreigde diersoorten, Duits
land en Tsjechië; 12 juni, keramiek, China
en België; 12 juli, windmolens, België en
Azoren; 13 juli, kantwerk, België en Kroatië;
6 augustus, 50 jaar diplomatieke b^rekkin-
gen, Australië en Thailand; 29 augustus,
zeldzame vogels, Rusland en Kazakstan; 30
augustus, werelderfgoed Italië, Verenigde
Naties en Italië; 6 september, dieren in de
Zwarte Zee, Oekraïne en Kazakstan; 25 sep
tember, 100 jaar Internationale Raad voor
zeeonderzoek, Faeröer, Denemarken en
Groenland; 5 oktober, koninklijke paleizen,
Zweden en Thailand; 12 oktober, beroemde
bouwwerken, China en Slowakije; 2 decem
ber, Turks-Hongaars erfgoed, Turkije en
Hongarije.
Welgeteld achttien emissies en daar komen
ongetwijfeld nog wel enkele bij. Mogelijk is
dit gemeenschappelijke gebeuren ook voor
u een aansprekend thema.
De volgende week dinsdag (4 maart) geeft
TPG Post ter gelegenheid van het 300-jarig
bestaan van Joh. Enschedé een velletje uit
met tien 0,39-zegels (5x2 motieven). Op
nieuw is de oplage, in vergelijking de jongste
emissies, aanzienlijk teruggebracht en wel
naar 560.000 velletjes. Advies: wacht niet te
lang met kopen.