TOERISME
wwi im:.
WWW
HDC303
VRIJDAG 28 FEBRUARI 200
Afdalend van Mount Sunday, het hart van Rohan: een overdonderende leegte. Foto's: Thom Olink
„Eerst kwamen de helikopters, de
verkenners, toen werd het stil en
daarna veranderde een jaar lang
mijn wereld zo erg, dat het me
verbaasde." Mark Dewsbery
schreeuwt in de cabine vol boe-
renrotzooi tegen het lawaai van
de storm in. Hij is de jonge boer
van Mount Potts Station; zeshon
derdvijftig vierkante kilometer,
vijfduizend merinoschapen, vijf
honderd stuks roodwild, vijfhon
derd koeien, vijf honden en een
Engelse vrouw, Marie-Claire. „Ik
had nog nooit van Tolkien ge
hoord! Pas toen ze de set begon
nen te bouwen ben ik De Ring
gaan lezen."
Caravan handboek
Op de redactie van de Kam-
peer&Caravan Kampioen en
bij de technische diensten
van de ANWB heeft zich in
de afgelopen decennia veel
kennis opgestapeld over ca
ravans. En toen in 1973 het
boek 'Caravaning' van re
dacteur Van Hilten ver
scheen, werd dat door de en
thousiaste schare bezitters
goed ontvangen. De markt
was er toen al en bestaat nog
steeds; Nederland heeft rela
tief de meeste caravans van
alle landen ter wereld.
Henk Kroon schreef in 1987
de eerste geactualiseerde
versie, die Caravan Hand
boek' heette en in 1994 - de
ontwikkelingen in techniek
gaan snel - een tweede. Nu
heeft Aad van der Poel van
de KCK gekeken wat er ver
anderde aan inzichten, wet
telijke bepalingen, consu
mentenverlangens, model
len en vooral hulpmiddelen.
'ANWB Caravan Handboek'
is een voortreffelijke gids.
Glashelder is de indeling,
van geschiedenis, aanschaf,
trekauto en gebruik naar de
hoofdstukken techniek en
doe-het-zelf. Uit alle pagi
na's dampt de expertise van
Aad van der Poel en zijn se
condanten omhoog.
Eigenlijk zou elke bezitter
van het rijdend tweede huis
dit boek moeten hebben. Te
vaak is het simpel; aanhan
gen en wegwezen. De KCK
heeft een lange traditie goed
naar bezitters en abonnees
te luisteren als het gaat om
specifieke problemen en
zelfgevonden oplossingen
daarvoor. In het hoofdstuk
Doe-het-zelf komt een aan
tal van'die "vondsten' aan.de
orde.
Thom Olink
ANWB Caravan Handboek, Uitge
ven ANWB. ISBN 90-18-01396-X,
prijs: EUR 15,95,208 blz. Zie ook
www.anwb.nl.
Net als miljoenen anderen. De
stroom bezoekers, die nu het
filmlandschap in Nieuw-Zee-
land wil zien wordt steeds bre
der. Dewsberry kijkt door het
getraliede achterruitje van zijn
vrachtwagen en zegt: „Ik kan
dat niet hebben, deze streek is
zo hard als ze kwetsbaar is en zo
mooi als ze leeg lijkt." Op de
platte laadbak balanceren de
honden bij elke hobbel, bij elke
kuil. Hun vacht staat strak in de
wind. „Als er een afvalt moet hij
zelf terugkomen. Behalve die
ouwe, die help ik. Dit is Erew-
hon van Butler." Wie in dit har
de land niet jong leert, zal nooit
oud sterven.
Als we kniediep door een brede
zijarm van de Rangitata-rivier
stuiteren vragen we in horten en
stoten wat Erewhon is. „Draai
het om", zegt Mark kort, „dan
krijg je Nowhere." We rijden
over Marks land, en dus door
Tolkiens Rohan, het land van
het paardenvolk, de Rohorrim.
Hier, op vijftig kilometer van
Christchurch ën tegen de
zonschitterende Alpen aan, lag
voor regisseur Peter Jackson het
land Edoras van Koning Theo-
den. Deze volstrekt onbedorven
Rangitata-vallei was de adembe
nemende achtergrond, de ziel
voor het centrale deel van de
Ring-film The Two Towers.
„En toen kwamen de vrachtwa
gens, vier kilometer lang, met
duizend mensen die negen
maanden lang de set bouwden.
Met eigen hotels, straatnaam
bordjes en huizen. Ze bouwden
de koningshal Meduseld, zo pre
cies, ongelooflijk. De lucht was
elke dag vol met helikopters,
met de stars. Ik heb ook meege
speeld, als ruiter, duidelijk in de
film te herkennen. Voor mezelf
dan. Negen dagen vol zonne
schijn heeft Jackson gefilmd,
achter elkaar, een wonder. Nor
maal is nevel koning hier." Nog
al opgewonden woorden voor
Mark Dewsbery, die op nuchter
heid leeft en verbazing overlaat
aan het soort mensen dat ken
nelijk graag bij elkaar woont
We rijden de heuvel op, Mount
Sunday, waar het complete dorp
met paleis stond. De vrachtwa
gen kan niet verder, we lopen
voorover en houden ons in de
striemende wind soms vast aan
het harde, taaie gras. Bovenop
draaien we rond, schuinhan-
gend en kijken zo ver als we
maar kunnen naar het mooiste
landschap dat we ooit hebben
gezien. De bergtoppen vol
sneeuw daveren in de ijle lucht
en de rivier bestaat uit twintig
en meer stromen, wel tien kilo
meter breed. In de storm staat
een kruis, de dwarsplank ligt op
de grond. Als we het oppakken
staat er 'Tui' in gebrand. „Het
graf van mijn lievelingshond.
Jackson heeft voor miljoenen
gebouwd op dit bergje. Dat
mocht van mij. Als hij alles maar
opruimde en Tui ongemoeid
liet."
Als we de vallei uitrijden stuift
het tien kilometer lang, dan ver
hardt de weg zich; een erfenis
van Peter Jacksons film, de
duurste aller tijden. In Welling
ton treffen we de regisseur die
met zijn ongekend spectaculaire
filmtrilogie The Lord of the Rings
drie dingen bereikte; onsterfelij
ke roem, miljarden aan omzet
en een niet te stuiten aandacht
voor Nieuw-Zeeland. „Ik houd
van mijn land, geen ander kon
Middel-Earth zijn, elders had ik
Tolkien nooit gefilmd. Vanaf
mijn achttiende wilde ik hier
draaien."
We hebben van Mount Sunday
een blokje grijs hout meegeno
men, een stukje uit het front van
Theodens burcht. Gevonden on
der het gras, in de aarde. Dat is
reden genoeg voor een glimlach.
„We hebben de boel netjes ach
tergelaten." Peter heeft gelijk
Alles is gedaan om te voorko
men; dat de film een afdruk
achterliet in één van de puurste
landschappen ter wereld. Voor
de Veldslag in het Helmsdiep,
het dreunende slotakkoord van
The Two Towers met een zee
van figuranten liet hij uit Wel
lington kilometers tapijt invlie
gen om maar niets te beschadi
gen. En toen er al een jaar voor
bij was vloog er weer een heli
kopter boven Mount Sunday.
Om aan de hand van eerder ge
maakte foto's te controleren of
nieuw ingezaaid gras was opge
komen en alle steentjes waren
teruggelegd.
Overdrijving, fantasie, hypes en
stardom worden in dit land ech
ter met de branding weggewas
sen. We lopen met John, een
boswachter in het nationale
park Abel Tasman, een pad af
langs de kust. Praten over de
zorgzaamheid, die Jackson aan
hield bij zijn mega-avontuur.
„Mooie publiciteit, hij zal wel
netjes zijn geweest, maar als je
eenmaal een steen oppakt of
omkeert is het microleven daar
onder voorgoed naar de sterren.
Voorgoed. Dus laten we het niet
mooier maken dan het is. Bo
vendien is het nog maar de
vraag of wij al die mensen, die
nu extra komen, in banen kun
nen leiden."
Bijna twee miljoen toeristen ko
men nu naar het nog jonge land
waar geen zoogdieren thuisho
ren behalve twee vleermuizen-
soorten. „We zijn met ongeveer
vier miljoen inwoners, van wie
zeventig procent op het Noor-
der Eiland. Als je de steden op
het Zuider Eiland eraf doet, hou
je daar een paar honderddui
zend mensen over."
Het Zuider Eiland is vier keer
Nederland en zijn boodschap is
duidelijk Pas op, wees zuinig op
ons maagdelijk imago, pas op.
Iedereen doet geweldig zijn
best. Alles is bijna alweer zoals
het al honderdduizenden jaren
was. Dat leidt wel eens tot te
leurstelling voor de toeristen die
speciaal voor de filmlocaties zijn
gekomen. 'Als ik straks met de
foto's thuiskom zegt iedereen,
erg mooi, maar waar is de film
set?zegt de Oostenrijker in ons
gezelschap. Hij moet er zelf om
lachen. „Wat overblijft is de na
tuur, onvergelijkbaar. Iedereen
mag daar zijn fantasieën op los
laten."
Niets van Jackson's honderd
miljoen-set is meer te vinden,
maar soms speelt het verleden
toch nog op. Tegen het einde
van de reis rijden we langs de ri
vier de Hutt, die voor Frodo en
Sam de Anduin heet. Een groep
jonge Duitsers zwerft in de re
gen. „We zijn Tolkien-fans, we
zijn de weg kwijt." Zo niet de
dominee van de kerk, die we
even later passeren. Voor het
witte godshuis staat een bord
met de gouden filmletters: 'Je
sus, the Lord of all Things'.
Vijf kilometer verder stoppen we
op een caravanpark De gids:
„Daar ligt de boom, die de Ores
bij Isengard moesten vellen.
Jackson wilde niet voor elke op
name een boom opofferen. Hij
zaagde een oude in veertig stuk
ken, verbond ze met bouten en
moeren. Zo kon hij telkens op
nieuw filmen. Gek dat die boom
daar nog intact ligt." En terwijl
het gezelschap na ohh's en ahh's
met de gids de hoek omliep,
hebben wij eventjes gewacht en
een kleine scharnierende tak
met bouten meegenomen. Om
naast de foto's omhoog te kun
nen houden.
Thom Olink
Informatie over locaties en inlichtin
gen: email: enquiries@nztb.govt.nz,
www.purenz.com, http://nieuwzee-
land.pagina.nl, www.landenweb.com,
http://www.lordoftherings.net. New
Zealand Tourism, London, Engeland,
telefoon: 00 44 20 79 30 16 62 of fax:
00 44 20 78 39 89 29.
Malaysia Airlines/KLM, Singapore
Airlines en Qantas vliegen van Schip
hol op Nieuw Zeeland. Air New Zea
land vanaf Londen
REISBERICHTEN
Watersporters
Hoezeer Friesland z'n watersporters ook koestert, ze vindeT
er maar zonde dat die mensen almaar in hun boot blijver 2
ten. Daarom is er afgelopen maand door het Noord-Nedert
Bureau voor Toerisme (NNBT) in Drachten een 16 pagina's
krant uitgebracht onder het motto: 'Friesland is meer dar
meren, de boot uit en Friesland in.' De krant wijst de water
ters op bezienswaardigheden en evenementen op de vasti
alsmede op fiets- en wandelroutes, musea, kerken, boerde q
staten en stlnsen, en uiteraard de Friese elf steden.
De krant wordt gratis verspreid via VW-kantoren en watersport-en i j
tiebedrijven in Friesland en is ook te bestellen via de webwinkel
NNBT: www.beleeffriesland.nl.
QQQ
Landgraaf
De sneeuwoppervlakte van de kunstskibaan 'SnowWorld
graaf in Limburg zal medio dit jaar worden verdrievoudig j
31.000 m2. Tegen die tijd is SnowWorld Landgraaf naar i
zeggen 's werelds grootste overdekte wintersportdorp. S 5
World heeft overigens ook een vestiging in Zoetermeer.
Meer informatie: 04s 547 07 00 en/of internet www.snowworld.nl. 3
Campingcheque
De sinds 1997 bestaande Camping Cheque maakt een imp
te opmars door; er werden er vorig jaar, in Europa, 630.0a )0
verkocht, twee keer zoveel als het jaar daarvoor. De helft
van werd gekocht door Nederlanders. Directeur Onno Bi
Camping Cheque Nederland in Alkmaar verwacht dat de
lariteit van de cheque, die als gemakkelijk in het gebruik
latief goedkoop wordt ervaren, nog verder zal toenen
2005 denkt hij 500.000 stuks te verkopen. In de nieuw
chure 2003 (368 pagina's) staan 331 luxe-campings alsmet
aantal kampeerterreinen voor naturisten, waar met de
ping Cheque kan worden betaald. De gids kost 4 euro en i
krijgbaar via zowel de vernieuwde website www.campir#
que.nl als bij de ANWB.
NO!
NL
ten;
De
tuui
wan
NO
Afri
My
seri
Nee
thu
ve i
gaz
Ma
gaz
Get
nisi
NO
Net
ten
Anc
Hot
De
ven
ER
The
Lee
Kor
gra
Na
her
Ein
Q
j
Fietstoeristen
Drenthe wil nadrukkelijk fietsprovincie nummer één van NLUZjei
land worden en blijven. Ter realisering van die plannen 6.551
overheid, natuurorganisaties en het Recreatieschap 12 m Bure"
euro investeren. Voor dat bedrag worden onder meer rijwi jrou
den opgeknapt, komen er nieuwe fietsverbindingen en verjweert
nen er meer informatiepanelen. Er zijn langs de trajectï enclut
middels al 400 even uitrusten-bankjes geplaatst. Het Recri
schap heeft becijferd, dat dankzij die investering het a^anb
overnachtingen van fietsende toeristen in 2006 naar acht pende
joen zal zijn gestegen. en v
Meer info op website www.fietsprovincie.nl ET/C
hei P
E-bookers SS»
.OOK
E-bookers, Europees marktleider als het gaat om het 0 i 17.
aanbieden van vliegtickets en anders reisproducten en - 8.25
sten, heeft Travelbags Holding overgenomen, één van de g
ste reisorganisaties in Engeland. Travelbag is een bedrijffcANV
een jaaromzet van bijna 300 miljoen Euro en is sterk in het|as Nic
bieden van reizen naar Australië, Nieuw Zeeland en avori P
trips. De website van e-bookers, populair omdat er specll j.10
rieven zijn bedongen bij 120 luchtvaartmaatschappije
14.000 hotels, is er in diverse taalversies. Daaronder ooi
Nederlandse: www.ebookers.com
»!17.
Cv
Eelde
Groningen Airport Eelde begint nog voor de zomervak 2:
aan de uitbreiding van de passagiersterminal. Dat heeft t ®nn^(
ken met het feit dat vanaf 's lands noordelijkste vlie .35 c
steeds meer vakantievluchten vertrekken, komende zom r.03.
woensdagen alleen al acht. Per week zullen er dit jaar 221!
ten vertrekken, tegen 16 vorig jaar. fou30
.15
ial.2
•e.C
leut.
ito:
|Kem
>ams
Kijken naar de slagvelden van The lord of the Rings.
Een whizzkid zal ik nooit worden. Maar ik kan redelijhRwl
de computer overweg. Daarom verbaas ik me zo ovei^r K<l
enthousiaste verhalen van mensen die zeggen dat ze{,fgeri
vakantie tegenwoordig via het world wide web boekef
Fluitje van een cent. jgij
lohne
M'n tante op een houtvlot!
Ik wil naar Rome en kies op www.hoteIdiscount.com
een 3 sterrenhotel in het centrum van de stad. Dat k
25 en 26 februari ben ik voor 95,95 euro per nacht v
meldt het scherm. Leuk, maar ik wil in de eerste weej
mei. En tik dat in.
Helaas, over die periode kan de site me nog geen infl
bieden. Verder zoeken daarom. Op www.romeguidel
ik uiteindelijk terecht bij een hotel naar mijn smaak.l
iets duurder dan het vorige, maar er is nog plaats enl
ook in het centrum. Na een vragenlijst te hebben ina
van hier tot ginder, druk ik op send. Error!
Wat nou error? Nog een keer dat hele formulier. Sen
nieuw die irritant gele driehoek. Zal ik eens bellen? S
zijn wat problemen met de hotelcomputer die niet a
den herkent (of iets dergelijks), maar ik kan ook telefij
boeken. Voor dezelfde prijs. 'Wat is uw creditcardnul
Nee, even wachten. Eerst kijken of ik een vlucht kan j
Dat is te gek om los te lopen zeg: op www.vliegtariei
vraagt de KLM (die zoveel reclame maakt met goredi
vluchten naar Rome) 1109 euro voor een retour; metl
hansa kan ik - als ik overstap in München - al voor lfl
ro heen en weer. Althans als ik op zondag terugvlieg.
hoef ik dus niet lang over na te denken. We gaan met|ss.
tweeën en dat betekent 1600 euro winst. Enter!
Jammer nou. De zondagvlucht is vol. 'Probeer een da|
ter', zegt de computer, 'of een dag vroeger.' Dat laatst
komt niet in aanmerking, want dan ben ik aanzienlijk}"
der uit; de eerste mogelijkheid kost me een nacht e:
h« hotel. i,kvj
Nou kan ik natuurlijk nog naar www.vliegwinkel.nl g# 00T
Daar heb ik goeie ervaringen mee. Maar zal ik voor dJ
het reisbureau eens bellen? 'Ik wil naar Rome mevroi
zeg ik. Dezelfde dag al een telefoontje terug. Met NS
van maandag tot en met vrijdag naar Rome in een 3
renhotel voor 360 euro per persoon. Inclusief vliegret
exclusief 30 euro luchthavenbelasting.
Het zal wel heel ouder
wets zijn. Maar wat is er
nou makkelijker? En
goedkoper? 'Boeken!',
schreeuw ik.
'Tot
Mark Dewsbery.
Rob van den DobbelsW
Tasman park.
