REGIO 'Laat de bollen de bollen' 'Meer geld voor wegenn 'Prinses Margarita is in mijn achting gedaald' n Te weinig over Nederlands weer en fietsen in de krant Duisie HDC970 VRIJDAG 28 FEBRUARI 20( NAVRAAG Het houdt maar niet op met aanklachten tegen het Nederlandse ko ningshuis. Al weken achtereen doet prinses Margarita, een nicht van koningin Beatrix, in weekblad HP- /De Tijd de ene na de aanval op het Hof. De koningin kan vanuit haar glazen huis moeilijk reageren, maar negeren werkt ook niet goed, want 'wie zwijgt stemt toe'. KOOS SMIT, voorzitter van de Oranjever eniging Noordwijk en bestuurslid van de Bond van Oranjeverenigin gen in Nederland, is wel vrij om op de aantijgingen te reageren. Moet prinses Margarita doorgaan niet haar onthullingen over het koninklijk huis? ,,In eerste instantie schrok ik daarvan. Als alles wat prinses Margarita en haar man zeggen waar zou zijn, vind ik dat heel ernstig. We zijn inmiddels bij deel drie beland van de reeks publicaties in HP/De Tijd. Ik volg het allemaal op de voet, maar las nu al geen onthullingen meer. Wel zijn er roddels te over. Maar mocht het zo zijn dat koningin Beatrix thuis een keer te diep in het glaasje heeft gekeken, dan heb ik daar geen moeite mee. Sterker nog, dan denk ik: wat een aardig mens. Waarom zou Margarita haar familie in een kwaad daglicht ivillen stellen? ,,Ik denk dat prinses Margarita onder invloed van haar man staat. De publi caties in HP/De Tijd lijken mij een chantagemiddel. Door te dreigen met een rechtszaak wil het paar geld halen uit deze familiekwestie. Eerst zou er een rechtszaak ko men. Nu heet het plotseling dat ze overwegen om een rechtszaak aan te spannen. Dat vind ik veelbetekenend. Inmiddels krijgt ook HP/De Tijd, dat zestig uur met Margarita en haar man sprak, twij fels over de betrouwbaarheid van hun informatie. Stel dat prinses Margarita op het idee komt om Koniginnedag in Noordwijk aan Zee te lieren, hoe reageert u dan? „Sorry dat ik even in de lach schiet. Ik verwacht niet dat Margarita op 30 april deze kant uitkomt. Maar mocht zij komen, dan krijgt zij geen ereplaats omdat zij officieel geen lid is van het koninklijk huis. Uiteraard behandel ik haar met respect, want dat doe ik met iedereen. Wel geef ik toe dat Margarita door haar uitlatingen in mijn achting is gedaald." Aanhangers van het koningshuis balen ongetuijfeld van de ne gatieve publiciteit. Kunt u ook maar één pluspunt noemen van deze breed uitgemeten familieruzie? „Nee, ik vind het jammer dat dit gebeurt. Het is nooit leuk om zo in de publiciteit te komen. Wel ben ik ervan overtuigd dat na ver loop van tijd de balans doorslaat in de richting van ons gewaar deerde koningshuis." tekst: Tim Brouwer de Koning foto: Taco van der Eb UIT DE ARCHIEVEN ANNO 1953, Zaterdag 28 Februari BOLLENSTREEK - Het Hollands lentefeest nadert met rasse schre den. Op het Flora-terrein in Groenendaal zijn hier en daar de eerste bloemen reeds ontloken: crocussen en sneeuwklokjes tonen hier in drukke bedrijvigheid van opbouw van het tentoonstellingsterrein reeds de eerste lieflijke tekenen van de schoonheid, die in de vroege lente in Hollands kuststrook zal opbloeien. Verder zijn de bollenvel den nog kaal, maar achter dat winterse uiterlijk van de bollenstreek wordt hard gewerkt aan de voorbereidingen voor het bloemenfeest, dat dit jaar een grootser karakter heeft dan gebruikelijk. De laatste jaren heeft de bollenstreek een 'centrum' gekregen, die het eertijds tot schade van het vreemdelingenverkeer als geheel ont beerde: Keukenhof. Dit jaar zal er een tweede centrale trekpleister zijn, namelijk de grootse expositie van het bollenvak als geheel: de Flora in het wandelpark Groenendaal te Heemstede. In totaal hoopt de bollenstreek dit seizoen nog ong. een millioen be zoekers te trekken. Men heeft een oplossing van 't huisvestingspro bleem van vele toeristen gevonden, doordat de Noordwijkse hotelbe- drijven bereid bleken, hun deuren reeds in het bollenseizoen te ope nen in plaats van tegen het badseizoen. ANNO 1978, dinsdag 28 februari ZOETERWOUDE - De Zoeterwoudse St. Jansfanfare bestaat 75 jaar. Om dit heuglijke feit te vieren staat een hele reeks activiteiten op het programma, waarvan de eerste plaats vond: een concert in het Centrum. Foto: archief Leidsch Dagblad Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan de Dalie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. COLOFON Leidsch Dagblad Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold W.MJ Bouterse (adjunct) E-mail: directie@damiate.hdc.nl Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct) E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 Postadres. Postbus 54,2300 AB Leiden. Redactie fax 071-5 356 415 Advertentie fax 071-5 323 508 Familieberichten fax 023-5 '5° 567 ADVERTENTIES 071-5 356 300 Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868 ABONNEESERVICE 071-5128 030 E-mail: abonneeservice@hdc.nl ABONNEMENTEN Bij vooruitbetaling (acceptgiro) p/m €19,60 (alleen aut. ine) p/kw €55,00 p/j €210,60 Abonnees die ons een machtiging verstrekken tot het automatisch afschrijven van het abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting per betaling VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag. GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 071-5128 030 ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV cq. de betreffende auteur O HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen. HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de 'verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbiedingen te geven, zowel door onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem. Dinsdag 11 maart zijn er ver kiezingen voor provinciale staten. Negentien partijen dingen daarbij om de gunst van de kiezer. In de aanloop naar de verkiezingen komen op de pagina 'Regio 2' acht lijsttrekkers van de grootste partijen aan het woord over enkele belangrijke regionale thema's. Moet vliegkamp Val kenburg worden bebouwd? Zijn herindelingen noodzake lijk? De lijstrekkers geven hun mening aan de hand van vijf stellingen. Vandaag: Huub Hieltjes (WD) en Tineke Eelk man Rooda (LPF). Hieltjes is nu al lid van provin ciale staten. Zijn partij WD - de grootste in het provincie bestuur - maakte jarenlang deel uit van gedeputeerde staten, maar werd vier jaar geleden opzijgeschoven ten faveure van een progressief- christelijke coalitie van CDA, PvdA, SGP/ChristenUnie en GroenLinks. De WD wil terug op het pluche. Eelkman Rooda is een nieuw komer, net als haar partij. Na de bestorming van de Tweede Kamer in mei 2003 en de te rugval begin dit jaar probeert de LPF nu vaste voet ai grond te krijgen in de cie Zuid-Holland. Eelki Rooda (53) was zes jaai houder voor de WD woonplaats Rhoon/Poc gaal. Ze maakte vorig j overstap naar de Lijst P tuyn. 0 l». -R< in I ku en :tek Tineke Eelkman Rooda (LPF) Stelling 1. Handen af van vliegkamp Valkenburg! „Daar ben ik het helemaal mee eens. Tot 2020 niet bou wen op het vliegkamp. Er zijn zoveel investeringen ge pleegd, dat zou kapitaalsver nietiging zijn. En het is toch altijd handig om daar een vliegveld te hebben? Houd dat gewoon open. Welke investe ringen? Ja, dat zou ik u niet precies kunnen zeggen. Daar moet ik u het antwoord schul dig op blijven." Stelling 2. Geef mensen de ruimte, niet de bollen. Ver plaats de teelt naar bijvoor beeld de kop van Noord-Hol land. „Daar zijn wij het niet mee eens. Laat de bollen de bollen. De Bollenstreek is een be langrijk toeristisch gebied en heeft ook een cultu- reel-historische waarde. En er zijn afspraken ge maakt ovet de inrich ting van het gebied, die met veel moeite zijn vastgelegd in het Pact van Teyfingen. Het zou niet pas send zijn om in het zicht van de verkiezingen ineens van dat plan af te wijken. „Wat woningbouwlocaties betreft denken wij aan her structureringsgebieden, zoals het gebied langs de Oude Rijn tussen Alphen en Leiden. Dat is een heel rommelig gebied met een aantal bedrijven die niet meer goed i functioneren. Verder moet er in de buurt nog een gebied zijn dat geschikt is voor woningbouw, ergens ter} oosten van Lei den/Leiderdorp." Stelling 3. Mei de aanleg van de Rijn Gouwe Lijn zijn in de streek geen nieu we wegen, zoals de NI 1-West, meer nodig. „Misschien toch wel, om de fileproblematiek op te lossen. Al is het niet zo dat je alles met meer asfalt kunt oplos sen." Stelling 4. Als gemeenten goed samenwerken is de provincie overbodig. „Nou, niet helemaal. Wij vin den wel dat zoals het nu gaat, het niet gelukkig is. In ons verkiezingsprogramma staat dat wij provincies willen op heffen en een viertal gewesten willen organiseren. Elk gewest krijgt dan een stadhouder aan het hoofd. Noord-Hol land en Zuid-Holland zouden sa men kunnen met Zeeland of Utrecht. Dat zou je verder moeten bestuderen wat de beste combinatie is. In ieder geval sta je als gewest sterker en kun je bijvoorbeeld meer Europese subsidies loskrijgen. En veel zaken zijn ook grens overschrijdend." „We zijn niet voor herindeling van gemeenten, tenzij ge meenten dat zelf willen. Als inwoners van gemeenten niet willen fuseren moet een hoge re overheid dat niet opleggen. Dan kunnen gemeenschappe lijke regelingen een goed al ternatief zijn." Stelling 5. Zonder hulp van de regio is Leiden een verloren stad. „Ik denk niet dat dat het geval is. Leiden kan heel gemakkelijk extra bedrijfsterreinen aan leggen, zowel aan de oost- als aan de westzij de van de stad. Landje pik is niet nodig. Waar om kunnen andere ge meenten van dezelfde grootte wel wat Leiden niet zegt te kunnen?" „Hoe het bestuur van Lei den functioneert, kan ik moeilijk beoordelen. Wat rondom de burgemees terbenoeming gebeurt, is wel heel slordig. Ergens treedt een beschadi ging op. Voor de rest heb ik geen goed zicht op de zaak, hoe het bij voorbeeld met de financiën van Leiden staat. Maar ik denk ra niet dat Leiden zo een twee drie Tineke Eelkman Rooda (LPF): „Het is toch altijd handig om daar een vliegveld te hebben? Houd Valkenburg ge woon open." Publiciteitsfoto Ema Straatsma Huub Hieltjes (WD) Stelling 1Handen af van vliegkamp Valkenburg! „Inderdaad. De WD ziet de vliegbasis als een waardevol natuurgebied. Elders in de Leidse regio en in de Bollen streek is ruimte genoeg voor woningbouw. En het tekort aan woningen in Zuid-Hol land daalt. Je ziet al in Leid- schenveen dat woningen minder makkelijk worden ver kocht. Je moet in de stad met creatieve vormen meer 'ver dichten' en niet alleen denken aan bebouwen van weilanden en vliegvelden. Kijk naar de Oude Rijn-zone. Daar zie je een verrommeling. Als de Rijn Gouwe Lijn is aangelegd, moet je zien waar je in die buurt ruimte kunt vinden voor woningbouw. Alleen liever niet in de Grote Polder. Vanuit Leiden bekeken is de A4 echt een grens. Die pol der moeten we groen zien te hou den." Stelling 2. Geef men sen de ruimte, niet de bollen. Verplaats de teelt naar bijvoorbeeld de kop van Noord-Hol land. „De WD blijft achter het Pact van Teylingen staan. Daarin is een minimum are aal voor de bollenteelt vast gelegd. De werkgele genheid in de bol- lensector is be langrijk, zeker in deze tijden van oplopende werk loosheid. Daarbij gaat het niet al leen om de werk gelegenheid bij de bollentelers zelf. Denk ook aan de daaraan ge relateerde werkgelegen heid bij de Keukenhof, de bloemenvei ling Flora Holland, de onder zoeksfaciliteiten, transport, distributie, handel en toeleve ring. Door de bollen de ruim te te geven, geven we de ruimte voor werk. Er is dus geen tegenstelling tussen bol len en mensen." Stelling 3. Met de aanleg van de Rijn Gouwe Lijn zijn in de streek geen nieuwe wegen, zoals de NI 1-West, meer no- dig. „Oneens. Ik ben een groot voorstander van de aanleg van de sneltram, ook van het tweede deel ervan, naar Kat wijk en Noord- wijk. Al leen ben je er dan niet.' „Er is te weinig openl voer, maar het gaat o< 1 knelpunten in de wcj rf1 je kijkt naar de N206 Leiden en Katwijk, da een weg die verbredii jj""' hoeft. De NI 1-West n le j> snel worden aangeleg lf busvervoer moet op p en ven, maar wij denken komende jaren meer de verbetering van he net moet" Er 1 Ate Stelling 4. Als gemeeis goed samenwerken, ic provincie overbodig. „Nee. Maar de pro vin rlan wel terug naar haar kep1 0 ken: het verbeteren v wegennet, het openba voer, de aanleg van nj en recreatiegebieden, lieuvergunningen, de zorg. Deze coalitie hei te veel met de franje, 1 meentelijke taken bez houden. Daardoor ziji terstanden bij bijvoor I het onderhoud aan I ontstaan." Stelling 5. Zonder hul| de regio is Leiden e ren stad. „Samenwerking is r zaken die de gemeen! overschrijden. Samer - mag niet v >nM ters jont ling at je an I Huub Hieltjes (WD): „Vanuit Leiden bekeken is de A4 echt een grens. Die polder moeten we groen zien te hou den." Publiciteitsfoto Robbert SCHRIJVENDE LEZERS Sinds het begin van dit kalen derjaar lees ik slechts één dag blad, waarop ik dus geheel ben aangewezen: het Leidsch Dag blad. Nu moet mij een tweetal dingen van het hart. In de krant van vrijdag 15 febru ari lees ik op de achterste pagina het weerbericht. Drievijfde deel hiervan (Vorst regeert weer') is aan het weer in de Verenigde Staten van Amerika gewijd. In de eerste plaats interesseert het weer me daar geen biet, in de tweede plaats kan meer infor matie over óns weer geen kwaad en in de derde plaats laat ik deze 'in gevaar brengers van de we reldvrede' - en dat slechts om hun eigen milieubedervende oliegebruik veilig te stellen - lie ver in hun eigen sopje gaarko ken. Het tweede punt betreft het ka- tem Weg Wiel. Sinds jaar en dag stelt het Leidsch Dagblad dit katern samen, dat uit weinig meer dan (gratis?) reclame voor geld-, ruimte- en frisseluchtver- slindende artikelen bestaat, om over de mensenlevens die wij jaarlijks kennelijk op de koop toe nemen maar te zwijgen. Als milieubewuste Nederlanders, die hun kinderen en kleinkinde ren een goede toekomst wen sen, hebben wij geen auto en dus is dit katern ons eigenlijk een doom in het oog. Tot voor enige tijd vergulde het LD deze pil nog enigszins door steeds een artikel (tje) dat met de fiets te maken had daartussen te voegen. Dat komt helaas niet meer voor. Mijn dringende ver zoek is om deze gewoonte in ere te herstellen. Mocht dit bij ge brek aan nieuws niet mogelijk zijn, dan zou u een grote reeks ajrtikelen aan onveilige zo niet fietsonvriendelijke plaatsen in Leiden (en omgeving) kunnen wijden. Voor tips ben ik be schikbaar. Bovendien zou het een goed idee kunnen zijn om te (laten) onderzoeken of een koppeling tussen fietsers- en voetgangers lichten op kruispunten niet veel vriendelijker én nuttiger voor de minst vervuilende maar zwakste groep van verkeersdeelnemers kan zijn. Dit wellicht in combi natie met het eerst geheel auto vrij maken van een kruispunt voor fietsers en voetgangers? Ook het geheel afschaffen van de soms voor de betreffende fietser onbereikbare en in elk geval tamelijk discriminerende extra knoppen om groen licht te krijgen zou de aandacht van de krant verdienen. LEIDS DIALECT Mijn moeder maakte vroeger een lekkernij van stroop. Als ik me goed herinner, deed ze eerst een beetje boter in de koekenpan. Vervolgens schepte ze met een lepel wat stroop uit de stroop pot en liet dat heel voor zichtig in de pan glijden. Ze herhaalde die hande ling een keer of twintig en na enige minuten had ze heerlijke, halfharde stro- opbrokken die op het aanrecht hun hardings proces nog even voortzet ten. Een ander methode was om van de stroop een lange, dikke draad te maken. Die haalde ze dan uit de pan en op het aan recht sneed ze ze in gro tere of kleinere brokken. Als ze een wilde bui had, strooide ze er ook in de pan nog een paar pinda's overheen. Maar dat was alleen voor de zondag. Stroopbrokke of stroop- balle noemden we ze bij ons in Bergen op Zoom. In Leiden worden ze tr- rekkers genoemd. Hoogstwaarschijnlijk om dat je die lange 'worst', als ie net uit de pan was, nog wat uit kon trekken, zodat-ie langer en dunner werd. Op zo'n brok kon je zeker een kwartier lang zuigen. Slecht voor de tanden, maar daar dach ten we toen nog niet aan. Duisie. Een andere Leid se snoeperij is een duisie, een soort van dun pan nenkoekje. Het werd vroeger voor een heel klein bedragje verkocht, namelijk voor een duit en dat was iets meer dan een halve cent. Aan die duit ontleent dat duisie na tuurlijk zijn naam. In Lei den wordt de t bijna uit gesproken als ts. Zo ont staan het woord duitsie. In de taal worden klanken heel vaak aan elkaar gelijk gemaakt: denk maar aan vinden dat door veel mensen als vinne wordt uitgesproken. De d heeft hier het loodje moeten leggen. In duitsie was de t de zwakste en zo bleef er duisie over. Porrtugeesie. Ik heb het al vaker gezegd: soms is het heel moeilijk om ach ter de herkomst van een woord te komen. Zo mak kelijk als het was bij dui sie, zo moeilijk is het bij portugeesie, 'een gebakje van amandeldeeg'. Dat wordt dus giswerk. Een Portugees is natuurlijk 'ie mand die uit Portugal komt', maar dat brengt ons niet veel verder. Nou kan Portugees ook heel specifiek slaan op 'een Portugese jood'. In de 17de eeuw zijn talloze Portugese joden naar Ne derland gevlucht. Daar onder waren grote geleer den en wijsgeren zoals Baruch de Spinoza. Ze gingen vooral naar Am sterdam. Bredero, een rasechte Amsterdammer, dichtte al over die joden: 'Nu gist're middach soo wy gingen op den Dam, Daar d'een en d'ander lanst vast by de borsten quam: So maackte wy een ringh ghelijck de Poorte- gysen'. Min of meer vrij vertaald luidt dat: Nou, gisterenmiddag gingen we naar de Dam en de een na de ander vriend lanst) sloot zich bij de overige makkers borsten aan. Zo stonden we na verloop van tijd in een kringetje, net zoals de Portugese joden. Ik heb geen idee waarom Portugese joden de ge woonte hadden om in kringetjes te gaan staan, maar Bredero zal wel goed hebben gekeken. Maar dan zijn we er nog niet, want hoe verbind je een Portugese jood met een Leids amandelgebak je? Nu gaat mijn fantasie op volle toeren werken. Stel dat die Portugese jo den niet alleen naar Am sterdam zijn getrokken, maar ook naar Leiden. En stel dat ze hier een kleine nering in pannenkoekjes hadden, dan zou het niet onmogelijk zijn dat die pannenkoekjes porrtugee- sies werden genoemd. Ik geef mijn mening uit Sj. C. van Ketel, Er staan te weinig fietsen in de krant. Leiden. Foto: Dick Hogewoning het volst van mijn hart graag voor een andere. RinkelveL Van de zoet waren naar de hartige za ken: rinkelvet en snierik. Of ze echt lekker waren weet ik niet, want ik heb ze (gelukkig) nooit gege ten. Volgens de lijst met woorden die zo rond 1900 door de WNT-redac- teur A. Beets is samenge steld, is rinkelvet 'vet van uitgebakken spekzwoerd dat zo hard gebakken is dat het krult en rinkelt'. Ik krijg uit deze omschrij ving niet de indruk dat het een smakelijk gerecht is. Vooral dat rinkelt doet mij 't ergste vrezen. Glas rinkelt. Maar spek zwoerd? Boze tongen be weren dat het rinkelvet door mannen in het haar werd gesmeerd om het in model te houden. Als een soort Brylcreem, dus. Ik heb afgelopen zaterdag weer eens een mooi var kenshieltje gekookt. Eerst een paar nachtje; keiwater en dan e op een zacht pitjt en zeer smakelijk Op een bruine bo met een beetje m Smullen. In Leide den vroeger ook v staarten gekookt, geten, neem ik a erik heet dat gere Kent iemand het Met veel dank aai Bomans, Erik Dol Willem Kooremai vrouw R. van Put (Amersfoort) en Ji sen (Uden). Reacties en tips vo rubriek kunt u sti naar de redactie krant, Postbus 54, AB Leiden, onder ding van de rubri naam 'Leids diale mailen naar de al kan ook: heester- mans@inl.nl Hans Heestermans

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 10