LEIDEN REGIO
'De psychiater is geen God die alles weet'
>A vreest schade aan natuur Leidse Hout door popfestival
Jet Rapenburg
eer een stukje
wordt
fraaier
'Los conflict over
bedrijventerrein
in polder snel op'
LAUWE
R3
n?
8 FEBl
vijftien mille
De Thermiek
De Stichting Kinder
els Nederland heeft
uro geschonken aan
looi De Thermiek. Het
estemd voor de multi-
le aula van de nieuwe
speciaal onderwijs
In het nieuwe ge-
i De Thermiek, dat
de Blauwe Vogel-
n 200 kinderen met
lelijke of meervoudi-
ap onderwijs. Met de
school onder meer
iditing, verduisterings
in, multimediavoorzie-
Jn audiotechniek aan-
n. Hiermee kan de aula
Iworden ingericht dat
ïiek 'een wereld in het
r haar leerlingen kan
lijken.
kers gaan de
j aan bij ROC
je afdeling Brood,
p Patisserie van het
Jdt morgen weer een
H voor (oud-)leerlingen
kkerijopleiding. Zo'n
Jtenommeerde bak-
hrdelen de producten
elnemers op onder
jnaliteit, presentatie,
^maak en verkoop-
Jl. De prijswinnaars
iom half negen bekend-
iin de sportzaal van het
|het Lammenschans-
paf 17.00 kan het pu-
iducten zien.
aarsvakantie
hbad De Does
■P- Zwembad De
de Hoogmadeseweg
porp loopt in de voor-
We over van de kin-
[eiten. Op maandag 24
Éggen alle speelmateri-
fet water. De dag daar-
kt Leiderdorps Water-
lioenschap, met een
prijs. Woensdag is het
lp zwemmen voor 2,10
[op donderdag mag je
luchtbed meenemen.
p er aquadisco. De ope-
fen zijn van 11.15 tot
kop maandag tot en
nerdag en van 11.30 tot
p vrijdag.
dinsdag 18 februari 2003
door Roelf Reinders
leiden - Vroeger wist de psychia
ter wel wat goed voor je was. Die
had er immers voor gestudeerd.
Maar tegenwoordig wordt ook de
patiënt in de psychiatrie geacht
mondig te zijn. Zoals ook de pa
tiënt in de spreekkamer van de
huisarts, de patiënt op de EHBO-
afdeling van het ziekenhuis en
zelfs de bejaarde in het verzor
gingshuis steeds meer voor zich
zelf opkomen. „Zorg is steeds
meer een kwestie van onderhan
delen", zegt voorlichtster Anne-
marie de Bont van het pas ge
opende CGZ Informatiepunt voor
Leiden en omstreken op het Ra
penburg 48 in Leiden.
Maar, stelt De Bont: „Dat on
derhandelen met behandelaars
is in theorie mooi, maar in de
praktijk valt dat tegen. Zeker in
de psychiatrie, waar je te maken
hebt met een kwetsbare en ge
voelige groep patiënten. Die
durven niet altijd mondig te zijn
en de confrontatie aan te gaan."
Het nieuwe Informatiepunt wil
de patiënt helpen voor zichzelf
op te komen. De kennis en in
formatie die nodig is om de on
derhandelingen met je dokter
aan te gaan, vertelt de voorlicht
ster, heeft het GGZ - dat bete
kent Geestelijke Gezondheids
zorg - Informatiepunt voor in
formatie over hulp bij psychia
trische en psychische proble
men. (GGZ Informatiepunt: De
Bont erkent dat dit ook weer
zo'n typische, wollige welzijns-
naam is, maar belooft dat er
vóór de officiële opening op 9
mei een betere, speelsere naam
is bedacht die beter valt te ont
houden).
Voorbeeldje. „Patiënten van in
stellingen als de Rijngeest Groep
onderhandelen vaak met hun
behandelaars over medicijnen",
vertelt De Bont. „Medicijnen te-
Arjen Bergman en Annemarie de Bont van het pasgeopende Informatiepunt Geestelijke Gezondheidszorg aan het Rapenburg in Leiden: „On
derhandelen met je psychiater is mooi in theorie, maar in de praktijk valt het tegen." Foto: Mark Lamers
gen psychoses hebben soms na
re bijwerkingen zoals impoten
tie. Maar voor een patiënt is het
nogal wat om tegen je psychia
ter te zeggen dat je wat anders
wilt. Daar moet je dan wel de ar
gumenten voor hebben. Wij
hebben de informatie over me
dicijnen die patiënten voor zo'n
gesprek nodig kunnen hebben.
Een psychiater is geen God die
alles weet." Het centrum heeft
niet alleen informatie over me
dicijnen, er is ook van alles te
vinden over ziektebeelden, the
rapieën, patiëntenorganisaties
en dagbesteding, werk, vakan
ties voor psychiatrische patiën
ten. Ook familieleden en hulp
verleners zijn welkom.
De Bont benadrukt dat zij en de
andere voorlichters van het In
formatiepunt zelf geen hulpver
leners zijn. „Ik ga niet zeggen:
'Dit moet je gebruiken of bij die
hulpinstelling moet je zijn.'
Daar zijn we niet voor. Wij ge
ven informatie om patiënten
zelf keuzes te kunnen laten ma
ken." Coördinator Arjen Berg
man van het Infopunt: „Wij
hulpverleners? Gelukkig niet.
Die zijn er al genoeg, die komen
ze de hele dag al tegen. Juist het
feit dat hier mensen werken die
geen hulpverlener zitten, maakt
het voor patiënten gemakkelij
ker om binnen te lopen."
Het Infopunt wordt betaald
door het zorgkantoor, dat het
overheidsgeld voor de psychia
trie verdeelt, en de Rijngeest
Groep. Maar De Bont benadrukt
dat het Infopunt onafhankelijk
is van deze laatste fusie-instel
ling voor psychische en psychia
trische hulp in de regio Leiden,
Katwijk en Alphen. „Maar we
kunnen natuurlijk niet om de
Rijngeest Groep heen", zegt De
Bont. „Het is de grootste instel
ling voor geestelijke gezond
heidszorg in deze regio." Ze
wijst naar een grote kast vol met
folders van de Rijngeest Groep.
Bergman, om nog eens de onaf
hankelijkheid te onderstrepen:
„We hebben wel hun folders,
maar een inschrijfformulier van
de Rijngeest Groep hebben we
hier niet." Het Infopunt is een
stichting met hetzelfde bestuur
als de stichting Inloophuis Psy
chiatrie dat in hetzelfde gebouw
aan het Rapenburg zit. De Bont:
„Er waren al langer plannen om
een informatiepunt over de
geestelijke gezondheidszorg
voor de Leidse regio te begin
nen, maar er was geen geld.
Geldgebrek is een groot pro
bleem in de zorg. En als er er
gens op moet worden bezui
nigd, zijn preventie en voorlich
ting vaak het eerst aan de beurt.
Helaas, maar waar."
Het informatiecentrum is zeker
niet alleen bedoeld voor patiën
ten met zware psychiatrische
stoornissen, vertelt De Bont.
„De geestelijke gezondheidszorg
is heel breed. Ook de werkne
mer die door bum-out de WAO
ingaat, hoort hier bij. Gevaarlijke
gekken die eng zijn, dat is helaas
nog steeds het imago dat de
GGZ bij het grote publiek heeft.
Dat soort mensen is er natuur
lijk wel, maar dat is een kleine
groep. Geestelijke gezondheids
zorg, dat is ook bijvoorbeeld de
mentie en ADHD.
Elke maandagmiddag heeft het
infocentrum een deskundige op
het gebied van het persoonsge
bonden budget in huis. Met
zo'n zorgbudget kunnen patiën
ten zelf psychiatrische hulp en
verzorging kopen. „Dat kan
soms best een familielid zijn",
zegt De Bont. „Maar in de GGZ
loopt het nog steeds niet storm
met het PGB, zoals hier veel
achterloopt. Dat heeft natuurlijk
ook te maken met de patiënten
groep. Nieuwe dingen zijn lastig
voor hen." De Bont wil heel
graag naast het bestaande PGB-
spreekuur ook een spreekuur
voor familieleden van patiënten
beginnen met een sociaal-psy
chiatrisch verpleegkundige.
„Hoe ga je om met je demente
moeder, of je manisch depres
sieve echtgenoot, of je schizofre
ne zoon? Aan dit soort informa
tie is veel behoefte. En hoe je
dat doet, dat leer je niet even uit
een boekje."
GGZ Informatiepunt, Rapenburg
48 in Leiden (071-5147420);
open: maandag en dinsdag van
10.00 tot 14.00 uur en donder
dagavond van 19.00 tot 21.00
uur. De openingstijden worden
gestaag uitgebreid.
laatsti
t Minkhorst
msiast let CDA is ongelukkig met de
n Werfpop voor de Leidse
neero partij maakt bezwaren tegen
kunst stival in het park, omdat dat
de leet eroorzaakt aan de natuur,
nentai n vreest het CDA voor herrie
re ven tonenden.
tweei Islid A. Flippo stelde gister
dat ze i de gemeenteraad vragen
ïren. beslissing van burgemeester
iideni uders. Meer raadsleden heb-
de re le met het festival in de Leid-
aarte
de rei.
se Hout, maar alleen Flippo vroeg op
heldering over de keuze van B en W,
die aanvankelijk zelf ook Werfpop niet
zagen zitten in het park. Zij wilden dat
het muziekfestival opnieuw op de Ga-
renmarkt zou worden gehouden.
Toen daar grote commotie over ont
stond, kwam het college op zijn schre
den terug. Werfpop op de Garenmarkt
was vorig jaar geen succes.
Flippo wilde weten welke maatregelen
de gemeente neemt om schade in het
park te voorkomen en wat ze tegen
geluidsoverlast gaat doen. Ook vroeg
hij zich af of de natuurwaarden in het
park bij de afwegingen van B en W
waren betrokken, en of vooraf met de
wijk was overlegd. Verder vindt Flippo
dat mensen bezwaar moeten kunnen
maken tegen het festival. Daarom
moet de procedure daarvoor wel lang
genoeg duren, zodat die 'effectief is'.
Maar liefst drie wethouders gaven
antwoord op de vragen van Flippo.
Wethouder A. Pechtold (cultuur) zei
dat hij Werfpop liever in het centrum
zag, maar dat 'de organisatie zelf te
kennen gaf iets anders te willen'. A.
Geertsema (evenementen) zei dat
Werfpop is opgenomen in de Evene
mentenkalender. Daar kan bezwaar
tegen worden gemaakt. Overleg met
de wijk en het Diakonessenhuis, het
ziekenhuis dat naast de Leidse Hout
ligt, volgt nog.
Wethouder R. van der Sande (wijkbe
heer): „Er komt geen schade aan het
park, dat wil zeggen, geen blijvende
schade. Duizenden mensen zullen er
dansen." De gemeente vraagt een
borgsom van de organisatie, die de
Leidse Hout 'op juiste wijze moet ach
terlaten'. Van de ambtelijke afdelingen
die bij het overleg waren betrokken,
had niemand bezwaar.
Flippo was niet gerust. „Het gras
wordt vertrapt", voorspelde de CDA-
'er, „toegang tot het park is voor we
ken uitgesloten." Het raadslid wees op
een broedende bosuil in de Leidse
Hout Een vogel die met moeite terug
keerde in het park - een natuurorga
nisatie hing nestkasten op - en nu
door Werfpop ongetwijfeld wordt
weggejaagd. „Die zien we tijden niet
meer terug. En hetzelfde geldt voor de
torenvalk." Burgemeester W. Lemstra
zag daar de lol wel van in: „Komt u
nog met meer diersoorten?" Flippo:
„Nee, ik vind dit al erg genoeg."
Het stak hem bovendien dat niet
vooraf al met de buurtbewoners was
overlegd. „Dat zou ik netjes hebben
gevonden. Ik vind dat je zo niet met je
partners moet omgaan." Hij kreeg bij
val van D. Sloos van Leefbaar Leiden.
„Ik ben daar zeer ontevreden over. De
mensen hebben uit de krant moeten
lezen dat er een popconcert plaats
vindt. Ik vind dat onbehoorlijk."
•LEIDEN
WIJK
LADDER
de kooi - Wie 55 jaar of ouder is
en eens een dag niet wil koken,
kan aanschuiven aan de eettafel
in Dienstencentrum Zijloever
aan de Lage Rijndijk 129. Van
maandag tot en met vrijdag
wordt daar om 12.15 uur een
drie-gangen-maaltijd opge
diend. Per dag kan een keuze
worden gemaakt uit verschil
lende soorten groentes, aardap
pelen en vlees. Ook staan er
buitenlandse gerechten op het
menu. De kosten voor deze
maaltijd bedragen 4,85 euro.
Bovendien is er elke zondag om
17.00 uur een visitekring met
een uitgebreide broodmaaltijd,
waarna er verschillende activi
teiten zijn zoals bingo of kaar
ten. Deelname hieraan be
draagt vier euro. Voor aanmel
den of meer informatie kan te
lefonisch contact worden opge
nomen met Delia Ginkel van
Dienstencentrum Zijloever, te
lefoon 5233208.
jeugd - De Leidse Welzijnsor
ganisatie verzorgt in de voor
jaarsvakantie, van maandag 24
tot en met vrijdag 28 februari
diverse activiteiten voor jeugd
van 12 tot 18 jaar uit Leiden
Noord en Midden in de buurt
huizen in die wijken. Er zijn on
der meer breakdance en street-
dance en een meidensoos. Ook
is er een tafeltennis- en een
darttoemooi en woensdag 26
februari is er een voetbaltoer
nooi bij Roodenburg. Voor deze
toernooien moet worden inge
schreven, deelname kost één
euro. Wie meer over deze acti
viteiten wil weten kan bellen:
5241932 of donderdag tussen 3
en 5 uur langs gaan in buurt
huis 't Spoortje aan de Bem-
hardkade 40.
meerburg - Kinderen in de
leeftijd tussen 4 en 7 jaar kun
nen woensdag 26 februari van
11.00 tot 12.30 uur poffertjes
bakken in buurtcentrum Mati-
lo. Een beperkt aantal kinderen
kan hier aan deelnemen. De
kosten bedragen 2,75 euro. Op
geven bij het buurtcentrum aan
de Zaanstraat 126, telefoon
5412515.
noorderkwartier - Voor ver
zamelaars van onder meer
postzegels en prentbriefkaarten
verzorgt de Leidse Ruilvereni-
ging Koningskerk vrijdag weer
een ruilavond. De bijeenkomst
is tussen 19.00 en 21.45 uur in
buurthuis 't Spoortje aan de
Bemhardkade 40. Tevens is er
deze keer een kavelveiling. De
entree bedraagt 0,75 euro. Er is
ook een website: www.ruilver-
koningskerk.nl
en het Rapenburg is
fraai gerestaureerde
ijker. Begin april moe
bewoners de ap-
op de nummers
betrekken. Die huizen
januari 2002 flink on-
:n genomen, nummer
eerder opgeknapt. In
iden bevinden zich
acht appartemen-
winkel. De renovatie
tief van Stichting
die de panden be
de restauratie is ge-
om zo veel mogelijk
vó details, zoals een wa
van n glas in loodraam te
weeri ren- De kosten bedra-
■i ,5 miljoen euro.
de o\"^rtementen variëren in
sn hen n 1000 tot 1600 euro per
fers val exclusief gas, water en
die
op hi
bestaat deze week op
1 soda den jaar en werd op-
ddelbi
en. Zoi
ia al sci
gericht door Elisabeth Lucie
(Betsie) Heskes-van Bergen die
in 1993 overleed. Zij verzamelde
en verkocht jarenlang antiek.
Haar winkel was op nummer
15, zelf woonde zij op 11. Haar
bezit was in de stichting onder
bracht, die zij net als haai" win
keltje Accolade noemde. Het
beheer van de stichting waarin
behalve het antiek ook de pan
den aan het Rapenburg zitten,
fiet zij over aan haar buurjon
gen, Bert Pijnacker. Toen me
vrouw Heskes, die door haar
man in de steek was gelaten,
ziekelijk werd, verzorgden Bert
en een aantal vrijwilligers haar.
Zo werd hij haar vertrouweling,
aan wie zij haar nalatenschap in
handen gaf.
Na haar dood zegde Pijnacker
zijn baan bij de politie op om
zich geheel aan Accolade te
kunnen wijden, de panden te
restaureren en de antiekzaak
RezyW
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
draaiende te houden.
De drie panden waren samen
met nummer 17 begin 1600 in
het bezit van jonkheer Pieter
van Assendelft. Hij liet de per
celen in 1624 na aan vier erfge
namen. Rapenburg 15 werd ge
taxeerd op 1800 gulden, de an
dere drie elk op 1400 gulden.
Vanaf die tijd ontwikkelden de
huizen zich afzonderlijk. „Het is
niet de bedoeling geweest de
panden terug te restaureren
naar een bepaalde tijd", zegt
Pijnacker. „Wat we aantreffen
proberen we zo veel mogelijk te
handhaven. Zo zijn er bijvoor
beeld meer dan veertig deuren
hergebruikt. Bijzonder is ook
dat elk appartement een buiten
heeft. Dat kan een balkon, bin
nenplaats of een tuin-zijn."
Vanaf 1993-1994 was hij bezig
met het opknappen van num
mer 11, de renovatieplannen
voor 13 en 15 dateren uit 1997.
Dat opknappen moet gebeuren
met zo weinig mogelijk midde
len. Gelukkig waren er bijdra
gen van het Prins Bemhard
Cultuurfonds en Monumenten
zorg. De stichting heeft geen
winstoogmerk, maar moet wel
winst maken voor de renovatie
en het onderhoud. Daarnaast is
Pijnacker parttime bij de stich
ting in dienst en werkt hij volop
mee als timmerman bij de re
novatie. Een renovatie die
wordt uitgevoerd door bouwbe
drijf Burgy naar een plan van
het Warmondse architectenbu
reau Robers.
In een van de appartementen
bevindt zich nog een trompe-
l'oeil, een bedriegertje. Dat is
een op een deur aangebracht
natuurgetrouw geschilderde af
beelding van een gang. „Daar
naast troffen we een waterput
aan. Op de bodem van die put
op een diepte van vier tot vijf
meter lag een beschadigde kan.
De stadsarcheoloog heeft er
Bezoek statenfractie D66 aan Leiden
naar gekeken en de kan gefoto
grafeerd. Vanwege de beschadi
ging wordt die kan niet ten
toongesteld. De bedoeling is dat
de waterput wordt verlicht en
dat de kan dan wordt terugge
legd zodat die goed te zien is.
Dat zijn de details die het werk
zo leuk maken."
Volgens planning moeten de
bouwers van Burgy medio
maart klaar zijn. Begin april
kunnen de eerste huurders dan
hun intrek nemen aan het Ra-
De renovatie
van de pan
den Rapen
burg 13 en 15
is bijna vol
tooid.
Foto: Hielco
Kuipers
penburg. De panden worden
tijdens de open monumenten
dagen in september officieel ge
opend en zijn dan ook gedeelte
lijk voor het publiek geopend.
Eric-Jan Berendsen
door Robbert Minkhorst
leiden - Leiden en Zuid-Holland
moeten zo gauw mogelijk om de
tafel om het eens te worden
over het nieuwe bedrijventer
rein in de Oostvlietpolder. An
ders ontstaat maar nodeloze
vertraging, vindt de statenfractie
van D66.
De partij zei dat afgelopen
weekeinde bij een werkbezoek
aan Leiden.
Lijsttrekker en huidig fractie
voorzitter L. Schaap, statenlid H.
Weber uit Leiden en kandidaat
statenlid Y. Iignac werden za
terdag in en rond de Oostvliet
polder rondgeleid door raadsle
den uit Leiden.
De provincie en de gemeente
verschillen van mening over de
inrichting van het gebied. Zo wil
Leiden ook bedrijven bouwen
tussen de Europaweg en de
Vrouwenweg. De provincie is
daar tegen. Verder heeft gede
puteerde M. Norder (PvdA) ge
opperd om niet veertig, maar
tenminste tachtig hectare voor
bedrijven te bestemmen. Wet
houder (en partijgenoot) R. Hil-
lebrand houdt voorlopig vast
aan die veertig hectare.
Schaap wil daadkracht, zei hij
zaterdag. „We moeten voorko
men dat verschil van inzicht
leidt tot vertraging. Er moet
geen loopgravenoorlog ontstaan
over de Oostvlietpolder. Laat
Norder en Hillebrand nu kijken
waar ze het eens zijn in plaats
van oneens."
Voor D66 staat alleen al nage
noeg vast waartoe het overleg
tussen Zuid-Holland en Leiden
moet leiden: de gemeente moet
inschikken. Bebouwing tussen
de Europaweg en de Vrouwen-
weg is taboe. „Deze buffer tus
sen het toekomstige bedrijven
terrein en Cronesteyn is van we
zenlijk belang", aldus Schaap.
„Er mag niet aan Cronesteyn
gekomen worden. Dit park heeft
een grote sociale en recreatieve
functie." Bovendien is voor D66
tachtig hectare bedrijven be
spreekbaar, 'als de natuurwaar
den in de polder dat toestaan'.
De statenfractie hield tegelijk
een pleidooi voor bebouwing
van vliegkamp Valkenburg, om
zo het tekort aan woningen in
de Leidse regio op te lossen. De
afspraken die Norder met het
rijk heeft gemaakt over een 'om
singeling' van de vliegbasis met
huizen, te onderzoeken of het
vliegveld op termijn nog wel no
dig is en na te gaan wat de voor-
en nadelen van volledige be
bouwing zijn, noemt statenlid
Weber ongelukkig. Hij vindt dat
Norder slappe knieën heeft.
Daarmee neemt de druk op de
gedeputeerde toe; eerder kreeg
hij dezelfde kritiek van Groen
links. Waarschijnlijk zal een
aantal van Norders partijgeno
ten er heimelijk net zo over den
ken: de PvdA in Provinciale Sta
ten (PS) is altijd een vurig pleit
bezorger geweest voor sluiting
van het vliegkamp, ten faveure
van Leiden. Norder moet zich
morgen verantwoorden, als in
PS het nieuwe streekplan moet
worden aangenomen.
Weber: „Voor de woningbehoef
te van Leiden blijft het vlieg
kamp de geschiktste locatie. De
provincie moet zich er blijvend
voor inzetten dat het in zijn ge
heel voor woningbouw beschik
baar komt. Norder gooit nu al
de handdoek in de ring."
