BUITENLAND 2
gagdad zit niet te wachten op hulp Osama
'Angst voor jihad na oorlog tegen Irak moet niet worden overdreven
'Bin Laden sterft
martelaarsdood'
nze correspondent
Doornbos
*1) - De zon schijnt en de hemel is
maar er hangt oorlog in de lucht bo-
r Jigdad. Niet op het eerste gezicht, want
ikse hoofdstad oogt als vele andere
[in het Midden-Oosten. Modem, veel
brede snelwegen, auto's en mensen
©pen doen of op terrassen zitten. Het
niets aan de hand is.
Ie tweede dag van het islamitische
Jst, dat in totaal vier dagen duurt.
n dertiger, heeft net ijsjes gekocht
n twee kinderen. „Zonder ijs geen
-gt hij. „Zelfs nu de kans groot is dat
rm^er oorlog wordt."
,e^}alle andere Iraki's hebben een 'ca-
ekregen van niemand minder dan
;t ®^bin Laden. Ter ere van het offerfeest
leider van al-Qaeda in een van tevo-
jsnomen boodschap op tot de verde-
Irak en zijn moslims tegen de
7 ianen.
g dan weinig vrienden hebben, het
"vaar de mensen hier in Bagdad op
wachten is solidariteit van iemand
^(e Laden. Want de Amerikanen hebben
1 dat ze de boodschap beschouwen
bewijs dat er relaties bestaan tus-
regime van de Iraakse president
Hussein en al-Qaeda. Dat zou een
onvermijdelijker maken. „Bin
dan ook een moslim zijn en
i als vijand hebben, maar wij heb-
ts met hem op", zegt Rad, „Hij
:t er alleen maar moeilijker op. Zo'n
tap is olie op het vuur gooien."
Waarom het niet botert tussen Osama bin
Laden en het Irak van Saddam Hussein valt
hier goed te zien. Vrouwen lopen veelal on
gesluierd rond. En als ze dan hun hoofd be
dekken, doen ze dat met een simpel doekje.
De allesverhullende burqa, Bin Ladens ide
aal, is hier taboe. Veel tienermeisjes hebben
hun haar geblondeerd en lopen kauwgum
smakkend over straat. Bin Laden zou een
rolberoerte krijgen. En de mannen zijn al
geen haar beter. Ze dragen westerse pakken,
rijden rond in Amerikaanse auto's en ne
men religie niet al te serieus. Vijf keer bid
den per dag? Ach, één keer per week is ook
goed. Overal is vrijelijk alcohol te koop.
Saddam Hussein heeft zijn regime nooit op
religieuze pijlers gebouwd, omdat hij weet
dat zoiets onmogelijk is. Irak, een land dat
nog geen eeuw oud is, wordt bewoond door
zó veel verschillende groepen moslims en
zó'n groot aantal christenen, dat de funda
mentalistische interpretatie van de islam
hier nooit zou aanslaan, en zelfs heel goed
zou kunnen leiden tot het uiteenvallen van
het land. Daarom probeerde Saddam in de
jaren '70 en '80 Irak bijeen te houden onder
de noemer van het Arabisch socialisme. Hij
bleef erdoor aan de macht.
Hoewel Saddam Hussein sinds het einde
van de Koude Oorlog en de ondergang van
het communisme steeds vaker de hulp van
God inroept en zelfs 'live' op de televisie
naar een moskee gaat, heeft de Iraakse lei
der bij Bin Laden alle respect verspeeld. Vol
gens de leider van al-Qaeda-leider heeft het
Iraakse regime al lang gelegen alle legitimi
teit verloren. Hij noemt Saddam 'een com
munist', en dat is in zijn gedachtengoed zo
ongeveer het ergste van het ergste. Want Bin
Laden, die in Afghanistan tegen de Sovjet
unie streed, haat communisten mogelijk
nog meer dan Amerikanen.
Op straat in Bagdad, waar de autoriteiten
bijna alle nieuwszenders van de kabel heb
ben gehaald, weet nog lang niet iedereen
van de laatste Bin Laden-toespraak. „Osama
bin Laden zegt dat hij ons gaat verdedigen?
grijnst een Iraki. „Net zoals hij Afghanis
tan heeft verdedigd zeker. Hij moest rennen
voor zijn leven. Laat me niet lachen, die Bin
Laden is een joker."
Tijdens een speciale mis in een kerk in het
centrum van Bagdad bidden honderden
Iraakse christenen voor vrede. Maar erg
hoopvol zijn ze niet gestemd. „We hebben
ieders hulp nodig om een oorlog te voorko
men, het maakt me zelfs niet meer uit of hij
Osama bin Laden heet", zegt de 26-jarige
Wisan. De kans dat Bin Laden haar ooit zal
helpen, lijkt uiterst klein. In zijn toespraak
meldde de al-Qaeda-leider namelijk dat
vriendschap met joden en christenen ten al
le tijde verboden moet worden voor mos
lims. „Dus Saddam is onze enige hoop op
vrede", zegt Wisan met een diepe zucht,
waarna ze een kaars aansteekt bij het Maria
beeld op de buitenplaats van de kerk.
Westerse journalisten in Irak zijn gebon
den aan restricties en kunnen niet vrij
rondreizen en vrij met mensen praten. Dit
geldt ook voor onze correspondent Harald
Doornbos, die continu wordt begeleid door
een door de Iraakse autoriteiten aan hem
gekoppelde persoon, die bepaalt wat hij
wel en niet mag doen.
Oorlogsdreiging of niet, Iraakse jongeren vermaken zich tijdens het offerfeest in een pretpark in Bagdad. Foto: AP/Jerome Delay
imes McConigal
Del
antwC - De angst dat na er een oor-
>gingfen Irak een wereldwijde jihad te-
me(%S of het Westen in het alge-
SdediP 8an8 komt, moet niet worden
vanjven. De 'Arabische massa's' zijn
?en bierleden ook nimmer de straat
1 de lan ook niet tijdens de Golfoor-
trijd in Afghanistan.
;r ijtrijft de Amerikaanse Midden-
udiiifdeskundige Kenneth M. Pol
let on The Threatening Storm', een
„Iniaarin hij stap voor stap uitlegt
een het voor de VS, de wereld en
Irak het beste zou zijn als Amerika een
invasie pleegt, een korte oorlog tegen
Saddam wint en onmiddellijk de we
deropbouw van het land ter hand
neemt.
Voormalig CIA-analist Pollack is er
van overtuigd dat er over enkele jaren
een nog veel ernstiger conflict zal
moeten worden uitgevochten als het
Westen Saddam Hussein nu niet aan
pakt „Saddam zal dan beschikken
over een atoombom, waarmee hij de
hele regio kan bedreigen. In die regio
bevindt zich wel een groot deel van de
oliereserves van de wereld. Saddam
bedreigt simpelweg de wereldvrede en
de welvaart van de wereld."
Pollack werd in de zomer van 1990
nog als paniekzaaier beschouwd, toen
hij in analyses uitlegde dat de grote
troepenverplaatsingen van Irak naar
de grens met Koeweit de opmaat naar
een invasie van het buurland waren.
Van die situatie heeft hij één ding ge
leerd: „Het is fout Saddam te beoor
delen volgens onze normen. Hij zal
nimmer op conflictsituaties reageren
zoals Westerse leiders logischerwijs
zouden doen. Vergeet niet dat Sad
dam al een lange geschiedenis van
voor ons onbegrijpelijke misrekenin
gen achter de rug heeft."
Pollack doelt daarmee op de tienjarige
oorlog tegen Iran en de Golfoorlog,
die het land bijna te gronde richtten.
„Saddam is geen rationeel mens. Het
is een megalomane tiran, die geen ge
noegen neemt met een bescheiden rol
op het wereldtoneel. Hij heeft al che
mische wapens gebruikt. Als hij een
atoombom in handen kan krijgen, zal
hij die ook zeker gebruiken."
Pollacks boek valt in drie stukken uit
een. Hij geeft een beknopt overzicht
van de geschiedenis van Irak. In deel
twee trekt hij een parallel met het Eu
ropa van 1938. Toen waren Frankrijk
en Engeland sterker dan Duitsland,
maar durfden zij een beperkte oorlog
niet aan.
Volgens Pollack is de situatie nu pre
cies zo: als er geen korte, beperkte
oorlog wordt gevoerd, is over enkele
jaren een immens conflict onafwend
baar. Het derde deel van zijn boek is
een stap-voor-stap hoe de oorlog het
best kan worden gevoerd, en wat er
moet gebeuren in de fase die volgt op
de Amerikaanse overwinning, die vol
gens Pollack een op voorhand beke
ken zaak is.
Dit is een verhelderend boek, dat wei
nig ideologisch anti-Saddam geklets
bevat. Dat heeft Pollack ook niet no
dig: zijn feiten en argumenten zijn
overtuigend genoeg. Het enige punt
waar zijn overtuigingskracht zich laat
inhalen door zijn geloof in de goede
afloop, is zijn schets van het 'nieuwe'
Midden-Oosten na Saddam, waar on
der leiding van de goedwillende Ame
rikanen in relatieve rust en rijkdom
een nieuwe regionale orde wordt op
gebouwd. Ook Israëli's en Palestijnen
kunnen een vreedzaam en democra
tisch bestaan gaan leiden.
Jaja, en zij leefden nog lang en geluk
kig... Op de eeuwenoude, onwrikbare
haat en tegenstellingen in dit deel van
de wereld hebben al meer deskundi
gen zich de tanden sluk gebeten.
Maar Pollack bouwt wel één degelijke
stelling op: mét Saddam gaat het in
elk geval niet.
Kenneth M. Pollack, The Threatening
Storm, 494 pag., uitg. Random
House, imp. Van Ditmar, adviesprijs
33,20 euro.
londen/ap - Het Britse islamiti
sche persbureau Al-Ansaar zegt
over een recente geluidsband te
beschikken, waarop Osama bin
Laden voorspelt dat hij dit jaar
'als martelaar' zal sterven bij een
aanslag op zijn vijanden. Al-
Ansaar zegt de band te hebben
gekocht via internet. „In dit laat
ste jaar stort ik mijzelf en mijn
paard op de vijand. Voorwaar
zal ik een martelaar worden."
Ook zegt de spreker te willen
sterven 'in de buik van de ade
laar'. Deskundigen menen dat
hij daarmee de VS bedoelt, n en
dat Bin Laden zegt dat hij door
een terreurdaad wil sterven.
ïle
;de
i
ndee
ie
:nt
aotte
tal.
e
rs m
proble HAARLEM, Nefkens Noord-Holland B.V., Munterslaan 2, (023) 510 08 20 HEEMSTEDE, Van Schagen van 1890 B.V* Achterweg 38, (023) 529 34 50 HOOFDDORP, Autobedrijf Nijs den Ouden B.V.,
eevfu Opaallaan 2 (023) 554 15 54 LISSE, Auto Marestad B.V., Meer en duin 52, (0252) 43 50 70 LEIDERDORP, Auto Marestad B.V„Van der Valk Boumanweg 2, (071) 581 23 60 IJ MUIDEN, Nefkens Noord-
Jottet Holland B.V., Betelgeuzestraat 16, (0255) 54 59 60.
Agent
-'f, - 4SjÉ"i-
(advertentie)