Noord-Korea
is klaar voor
invasie VS
BUITENLAND
i'
y
Bush verwacht recordtekort op Amerikaanse begroting
SPD haalt Lafontaine van stal
Mugabe heeft alles te verliezen met 'geconstrueerde zaak'
,s. F
n dacht
n Seselj
Bush stuurt oorlogsschepen
Vissers weer aan de slag bij Spanje
'Irak luistert
inspecteurs af
Anti-Frans protest
Dodental veerbootramp
Senegal aanzienlijk hoger
ralische
I op drift
dinsdag 4 FEBRUARI 2003
■NE - Een trein op drift
Australië 15 kilometer
Jnachinist gereden, pas-
jeker tien stations en
ben tegen een andere
.aarbij vielen elf gewon-
Ispooktrein, die be
lt drie wagons zonder
Srs, zette zich gister-
n beweging in een bui-
ivan Melbourne. Spoor-
ferkers probeerden de
1 de wissels nog op een
"oor te krijgen, maar dat
to - De radicaal-natio-
;he politicus Vojislav Se-
gisteren in Belgrado
dat hij is aangeklaagd
J oegoslavië-T ribunaal.
rivoerster van hoofd-
;ster Carla Del Ponte
gisteren overigens elk
itaar. Seselj zelf zei dat
24 februari een vlucht
(derland heeft geboekt.
Emselde begin jaren '90
ie vrijwilligers om te
fchten in Kroatië en Bos-
met lanistan doet
n opium
Afghanistan blijft 's
grootste producent van
indanks inspanningen
Tghaanse regering en
iationale gemeen-
tet VN-Bureau voor
Criminaliteit condu
it de wisseling van de
it/6 a Kabul geen gunstig ef-
üe strijd tegen de papa-
buw heeft gehad. De Af-
opiumproductie in
jdroeg 3.750 ton.
e hap af van
ingenismenu
v - Drie Britse gevange-
lalen friet en andere
echten en snoep van
:aart in een poging ge-
"lig gedrag van de gede-
;n te verminderen. Al-
iritse krant The Daily
oh gisteren. Het experi-
een vervolg op een eer-
idie in een gevangenis
psbury bij Londen. Dit
)ek deed vermoeden dat
;nen socialer gedrag
rtonen als ze meer
|;n en vitaminen nutti-
linder vet eten.
ui
Ir
of
^recl
|Bika;
lig
m
7pri
oh
ee
idi
Lei
lamas
[t 27 jaar
ad - Een Israëlische mi-
ëchter heeft gisteren een
|e Palestijn uit de Gaza-
:ot 27 jaar cel veroor-
'egens banden met al-
|Het lid van de militante
Hamas was aange
legens het oprichten
:pen die aanslagen op
:he doelen zouden moe-
ren. Volgens de aankla-
|eg de 29-jarige Nabil
1998 in een trainings
an de terreurbeweging
Ula in Afghanistan onder-
iliet fabriceren van
bn en het opzetten van
ren 'slapende' cellen.
Aot
tweë
Uh<
we
?eg
11Q
ijdenis van
riat/w op agenda
12 Zibeba - Afrikaanse leiders
donderdag uitroepen tot
100 jen de besnijdenis van
Dat maakte de orga-
eeïvan een conferentie over
inbesnijdenis bekend,
jdaag in de Ethiopische
tad Addis Abeba begint,
edaagse overleg moet
tot een aanpak van de
[breide praktijk om het
itsdeel van vrouwen te
;en. Volgens de gezond-
janisatie van de Ver-
Naties, de WHO, onder-
Mnaar schatting 140 mil-
■Reisjes en vrouwen we
id een dergelijke ingreep.
Ekci
Nr
»Ena
■peis
M de
IZIJN.I
•I
;uinpoep
aan gebouw
|7ele tienduizenden pin-
pedreigen het oudste,
i gebouw op de Zuid-
)e uitwerpselen van de
hopen zich op tegen de
Jan een onderkomen dat
l.a vrse ontdekkingsreiziger
Th Egeberg Borchgrevink
bouwde. Hij was de eer-
"soon waarvan officieel is
51<igd dat hij in 1895 voet
Zuidpool zette. Volgens
|tic Heritage Trust is er
j6 miljoen euro nodig
'e restauratie.
la coruna - Voor de kust van Spanje wordt sinds gisteren weer gevist. Tien weken na de
ondergang van de olietanker Prestige is het visverbod in de wateren in het noordwesten
van Spanje gedeeltelijk opgeheven. De Spaanse regionale krant El Correo Gallego meld
de dat gisteren ruim 1600 vissers aan de slag gingen. Het gebied dat is vrijgegeven loopt
ongeveer van La Coruna tot Pontevedra. Ongeveer de helft van de vissers bleef thuis. Ze
hechtten weinig waarde aan de woorden van de bestuurders dat het water weer schoon
is. Bovendien vrezen ze voor een grote daling van de prijs voor mossels en andere schaal
dieren als er opeens weer met de volle capaciteit wordt gevist. Volgens El Correo Gallego
zijn de kusten van Cantabrië en Baskenland nog zwaar vervuild met olie uit de Prestige.
In totaal gingen gisteren bijna 6ooo militairen en burgers aan het werk om de Cantabri-
sche en Baskische stranden schoon te maken. Het Spaanse ornithologische instituut
maakte bekend dat door de ramp met de Prestige tussen de 60.000 en 130.000 zeevo
gels in Spanje, Portugal en Frankrijk zijn omgekomen. Het gaat daarbij onder meer om
zeekoeten, meeuwen en papagaaiduikers. Foto: Reuters/Miguel Vidal
ptatiebevel
1 Milosevic
Een Servische recht-
:ft gisteren een arresta-
uitgevaardigd tegen
"ilosevic, de zoon van
pslavische ex-president
in Milosevic. Hij wordt
wegens het ontvoeren,
delen en bedreigen van
jraanstaand lid van de
ie Zoran Milovanovic
vader nog de sterke
in Belgrado.
washington/afp-rtr - De Amerikaanse
regering komt dit najaar in zwaar financi
eel weer terecht. Door teruglopende be
lastinginkomsten en een verdere stijging
van de defensie-uitgaven zal de over
heidsbegroting voor de periode oktober
2003-september 2004 een tekort laten
zien van 304 miljard dollar. Dat is een re
cord in de Amerikaanse politieke ge
schiedenis.
In 2004 zal het tekort oplopen tot 307
miljard dollar en het Witte Huis verwacht
in ieder geval tot 2008 geen overschot, zo
blijkt uit gisteren gepubliceerde ramin
gen. Vorig jaar waren er voor het eerst
sinds 1997 meer uitgaven dan inkomsten
in de begroting. Dit had toen ook al te
maken met de verminderde belastingop
brengsten en meer bestedingen aan de
fensie.
Bush verklaarde gisteren dat de oorlog
tegen het terrorisme, de verzekering van
de binnenlandse veiligheid en het gene
reren van economische groei de belang
rijkste doelstellingen zullen zijn van de
nieuwe begroting.
Het ministerie van defensie kan het ko
mende begrotingsjaar rekenen op een
budget van 380 miljard dollar, 4 procent
meer dan in 2002-2003. In dit bedrag zijn
niet de kosten van een eventuele oorlog
tegen Irak opgenomen. Bush reserveert
wel 41 miljard dollar voor de strijd tegen
het terrorisme en voor de binnenlandse
veiligheid.
Het Witte Huis gaf ook nieuwe economi
sche vooruitzichten voor 2003. De eco
nomische groei zal uitkomen op 2,9 pro
cent tegen de 3,8 procent die vorig jaar
nog was voorzien. Volgens Bush heeft de
Amerikaanse economie zich minder
krachtig hersteld dan verwacht. Voor
2004 voorspellen zijn economen een
groei van 3,6 procent.
seoul/ap - De Noord-Koreaanse
staatsradio heeft vandaag op
nieuw uitgehaald naar de Ver
enigde Staten, een dag nadat het
Amerikaanse ministerie van de
fensie had gemeld dat er moge
lijk meer militairen naar het Ver
re Oosten zullen worden ge
stuurd.
De Amerikaanse gevechtsvlieg
tuigen en oorlogsschepen zijn
vandaag in staat van paraatheid
gebracht voor een mogelijk ver
trek richting Noord-Korea. Gis
teren al zeiden Amerikaanse de
fensie-functionarissen dat zulke
stappen bedoeld zijn als voor
zorgsmaatregelen en om Noord-
Korea een beetje te laten schrik
ken.
Noord-Korea zegt volledig voor
bereid te zijn op een Ameri
kaanse invasie. „In een poging
ons dood te drukken is het
Amerikaanse leger bezig zijn
troepenmacht in Japan en Zuid-
Korea te versterken", meldde de
radiozender, die eraan toevoeg
de dat het Noord-Koreaanse
volk klaar staat zich op te offe
ren voor Kim Jong II, de sterke
man van het land, en het socia
listische staatsbestel.
De Verenigde Staten overwegen
een vliegdekschip, extra bom
menwerpers en andere vliegtui
gen en 2.000 extra soldaten naar
de regio te sturen. Pyongyang
zou daaruit moeten begrijpen
dat de VS uitstekend in staat zijn
Noord-Korea aan te pakken, ook
tijdens een eventuele oorlog in
Irak. Op dit moment zijn er
37.000 Amerikaanse soldaten in
Zuid-Korea.
Volgens Noord-Korea drijven de
VS het conflict rond het Noord-
Koreaanse kernwapenprogram
ma bewust op de spits om zo
een invasie te rechtvaardigen.
De VS zeggen geen plannen te
hebben om Noord-Korea bin
nen te vallen.
Het Noord-Koreaanse leger telt
Annan vraagt om
humanitaire hulp
Secretaris-generaal Kofi An
nan van de Verenigde Naties
heeft gezegd dat Noord-Ko
rea zeer snel meer voedsel en
medicijnen nodig heeft. Dat
voorkomt volgens Annan een
groot menselijk drama en
kan helpen de crisis over
Noord-Korea's kernwapen-
programma op te lossen. Al
dus het Japanse persbureau
Kyodo vandaag. Door allerlei
natuurrampen en het strenge
stalinistische regime is het
Noord-Koreaanse volk hon
gerig en arm. De afgelopen
negen jaar is die situatie elk
jaar alleen maar verslechterd.
Ruim 2,2 miljoen kinderen
onder 7 jaar lopen een zeer
grote kans op ondervoeding.
1,1 miljoen soldaten, op een be
volking van zo'n 22 miljoen.
Mannen gaan er op hun zes
tiende voor zeven tot tien jaar in
dienst. Daarnaast kan Noord-
Korea een beroep doen op naar
schatting 1,8 miljoen reservis
ten. De grootste staatskrant
Rodong Sinmun riep de Noord-
Koreaanse reservisten op alert te
blijven.
Het bestuur van het Internatio
naal Atoomenergie Agentschap
(IAEA) buigt zich op 12 februari
over de kwestie-Noord-Irak. De
'nucleaire waakhond' beslist
dan of de Veiligheidsraad een
oordeel moet vellen over even
tuele sancties tegen Pyongyang.
Het land houdt er volgens de VS
een clandestien kernwapenpro
gramma op na. President Bush
heeft altijd gezegd dat de kwes
tie op vreedzame wijze is op te
lossen.
door ome correspondent
Wierd Duk
Berlijn - De dramatische neder
laag bij de zondag gehouden
deelstaatverkiezingen in Neder-
saksen en Hessen dreigt binnen
de Duitse SPD een richtingen
strijd uit te lokken. De linker
vleugel van de sociaal-democra
tische volkspartij speelt met de
gedachte een oud paard, Oskar
Lafontaine, van stal te halen om
de rood-groene bondsregering
te dwingen de koers naar links
te verleggen.
'Urgestein' Lafontaine loste in
Bild, het massablad waarvoor
hij columnist is, alvast een schot
voor de boeg door kanselier
Gerhard Schroder verantwoor
delijk te stellen voor het histori
sche verkiezingsdebacle van af
gelopen weekeinde. Lafontaine
eist een radicale koersverande
ring: „Wie het Kaïns-teken van
onbetrouwbaarheid en onge
loofwaardigheid op het voor
hoofd draagt, wordt wegge
stemd."
Eens was de kleine, eerzuchtige
Lafontaine, de 'Napoleon uit
Saarland' genaamd, de machtig
ste man binnen de SPD. In 1999
stapte hij met veel misbaar uit
de politiek na een ideologisch
conflict te hebben verloren met
Schroder. Lafontaine was des
tijds schaduwkanselier en een
Oskar Lafontaine.
Foto: EPA/Fabrice Coffrini
internationaal omstreden 'su
perminister' van financiën. We
gens Lafontaines afwijkende fi-
nancieel-economische ideeën,
waaronder zijn pleidooien voor
meer staatsinterventie, voor po
litieke controle op de Centrale
Banken en voor het verhogen
van de lonen om de binnen
landse vraag te stimuleren,
vroeg het gezaghebbende Britse
weekblad The Economist zich af:
'Is dit de gevaarlijkste man in
Europa'?
Lafontaine zou eerst weer actief
willen worden in de SPD in
Saarland om vervolgens op lan
delijk niveau een comeback te
maken. De huidige SPD-leiding
in Berlijn reageerde als door een
wesp gestoken op de kennelijke
ambities van de 'hooghartige
egomaan', zoals een kritische
partijgenoot Lafontaine ooit
omschreef„Dit is een media
gebeurtenis, niet politiek", wuif
de secretaris-generaal Olaf
Scholz de berichten weg.
Gerhard Schroder, die gisteren
'zwarte zondag' omschreef als
een van de bitterste nederlagen
in zijn politieke loopbaan, wil
niets weten van een ruk naar
links. De kanselier kondigde aan
dat hij integendeel haast zal ma
ken met de sanering van de du
re Duitse verzorgingsstaat, mo
gelijk in samenwerking met de
conservatieve CDU/CSU, die in
Nedersaksen en Hessen glori
eerde. Maar juist Schröders
'rood verpakte neo-liberalisme'
is, volgens Oskar Lafontaine,
schuld aan de nederlaag van de
SPD. De sociaal-democraten
moeten zich weer op oude link
se waarden als 'sociale recht
vaardigheid en vrede' bezinnen,
meent Lafontaine. „Onze kame
raden hebben nu de opdracht
om de partij voor verdere averij
te behoeden."
new york/ap - Iraakse agenten
hebben elke kamer en telefoon
die de VN-wapeninspecteurs in
Bagdad gebruiken voorzien van
afluisterapparatuur en belang
rijke documenten verborgen in
ziekenhuizen, moskeeën en
woonhuizen. Tegenover 108 in
specteurs staan 20.000 Iraakse
agenten die zich bezighouden
met het verstoren van de in
specties. Dat staat in een Brits
dossier over Irak dat gisteren bij
de Verenigde Naties in New
York is gepresenteerd.
Het dossier is gebaseerd op in
formatie van inlichtingendien
sten, maar bewijzen voor de be
schuldigingen ontbreken. Alvo
rens aan het werk te gaan heb
ben de inspectieteams bij hun
aankomst in november eerst en
kele dagen besteed aan het ver
wijderen van mogelijke afluis
terapparatuur uit hun burelen
in Bagdad. In het dossier wordt
niettemin beweerd dat hun bij
eenkomsten, contacten en ge
sprekken vanaf het eerste begin
door de Irakezen worden ge
volgd.
Het behulpzame bewakingsper
soneel dat de inspecteurs op
hun tochten begeleidt behoort
volgens de rapporteurs bijna
zonder uitzondering tot de Al-
Mukhabarat, de Iraakse veilig:
heidsdienst.
Abidjan - In Ivoorkust hebben vrouwen gisteren geprotesteerd tegen de voormalige koloniale machtheb
ber Frankrijk. Duizenden vrouwen, velen met wit geverfd gezicht en rokken in de nationale kleuren oranje,
groen en wit, vulden twee straten bij de Franse ambassade in Abidjan, de belangrijkste stad van het land.
Ze beschuldigden de Franse president Jacques Chirac ervan het vredesakkoord dat op 24 januari in Parijs is
gesloten aan hun regering te hebben opgedrongen. Zij riepen om nieuwe onderhandelingen met de rebel
len die na een mislukte staatsgreep in september de helft van het land hebben veroverd. De demonstran
ten scandeerden 'Chirac, leugenaar1 en 'Vrijheid'. Foto: AP/Schalk Zuydum
Proces tegen oppositieleider Zimbabwe begint chaotisch
dakar/ap - Bij de ramp met de
Senegalese veerboot Joola in
september voor de kust van
Gambia zijn veel meer mensen
om het leven gekomen dan
waarvan tot nog toe werd uit
gegaan.
Meer dan 1800 mensen kwa
men op 26 september bij het
zinken van het schip om het le
ven. Dat heeft de Senegalese
premier Idrissa Seek gisteren
bekendgemaakt. Een eerder
onderzoek concludeerde dat
bij de ramp 1153 mensen wa
ren verdronken.
De door de Senegalese over
heid geëxploiteerde Joola was
vanuit het zuiden van Senegal
op weg naar de hoofdstad Da
kar toen het schip voor de kust
van Gambia in zwaar weer te-
rtóiitkwam, omsloeg en zonk.
Slechts 67 mensen overleefden
de ramp. Het schip dat ruim
1800 passagiers vervoerde was
gebouwd voor maximaal 600
personen. Onder de slachtof
fers waren twee Nederlanders.
Een Senegalese onderzoeks
commissie concludeerde dat
de ramp behalve door het veel
te grote aantal passagiers aan
boord ook is veroorzaakt door
dat de kapitein en de beman
ningsleden slecht waren opge
leid, de lading onevenwichtig
was verdeeld, er een tekort was
aan reddingsboten en dat de
radioapparatuur aan boord on
deugdelijk was.
De Senegalese president
Abdoulaye Wade ontsloeg na
de scheepsramp premier
Mame Macfior Boye en diens
gel^le kabinet.
door onze correspondent
Eelco van der Linden
pretoria - Het proces tegen de Zimbab
waanse oppositieleider Morgan Tsvan-
girai en twee hoge leden van de door
Tsvangirai opgerichte Beweging voor De
mocratische verandering (MDC) is giste
ren met chaos en politiegeweld begon
nen. Het past bij een zaak waarbij de
aanklager, de regering van president Mu
gabe, alles te verliezen heeft.
Tsvangirai en zijn collega's worden be
schuldigd van hoogverraad, een delict
waarop in Zimbabwe de doodstraf staat.
Precies een jaar geleden kwam een vi
deofilm boven water waarop te zien was
hoe het drietal een onderhoud had met
een schimmige ex-agent van de Israëli
sche geheime dienst, Ari Ben-Menashe,
die later bleek te werken voor de Zim
babwaanse regering.
Onderwerp van gesprek was volgens
Ben-Menashe de 'eliminatie van Muga. i,
be', terwijl Tsvangirai stelt dat het ging
over fondsenwerving en het verbeteren
van de MDC-campagne voor de presi
dentsverkiezingen, die een maand na het
opduiken van de videofilm zouden
plaatsvinden. „Ik ben er gewoon inge
luisd", zei Tsvangirai onlangs in een ge
sprek met deze krant. Dat idee leeft bij de
meeste analisten.
Tsvangirai blijft het regime bevechten
met rechtszaken (tegen bijvoorbeeld ver
kiezingsuitslagen) en weigert dé organi
satie op zich te nemen van de opstand
waar het zo gegeselde en hongerige Zim
babwaanse volk aan toe lijkt. „De vonk
moet van de mensen zelf komen", zei hij.
Hij zegt tegen geweld te zijn, omdat het
zou lijden tot de noodtoestand en het
einde van elk soort politieke activiteit.
Velen twijfelen over de juistheid van de
strategie van de MDC-leider, maar zeker
is dat het hem helpt in het proces dat gis
teren begon. Niemand die gelooft dat
Tsvangirai bezig was met een p' yn om
Mugabe te vermoorden in het zicht van
verkiezingen die hij dacht te kunnen
winnen. Mugabe weet het ook. „Hij heeft
het proces zo vaak laten opschuiven,
omdat hij er vreselijk mee in zijn maag
zit", zegt een Zimbabwaanse analist.
Het proces gaat over de subversiviteit van
Tsvangirai, maar accentueert vooral die
van het Mugabe-regime. Het moment is
ook erg vervelend voor Mugabe, omdat
hij juist dezer dagen probeert, onder an
dere vanwege WK-cricketwedstrijden die
in zijn land plaatsvinden, een iets posi
tievere voorstelling van zaken te geven.
De Zuid-Afrikaanse president Thabo
Mbeki zei afgelopen weekeinde tegen de
Britse premier Tony Blair, dat Mugabe
zelfs bezig is iets te doen aan mensen
rechten en de verstikkende greep op de
media.
Daar was gisteren bij het begin van het
proces weinig sprake van. Journalisten,
maar ook hoge diplomaten van de Ver
enigde Staten en de Eijvopese Unie, en
aanhangers van de MDC, werden hard
handig de toegang tot het gerechtsge
bouw geweigerd. Het leidde tot slaag en
arrestaties. Tsvangirai's advokaat, George
Bizos, die 40 jaar terug Nelson Mandela
verdedigde, eiste dat het proces niet eer
der zou beginnen dan wanneer publiek
werd toegelaten - en kreeg later op de
dag zijn zin.
De man waar het allemaal om gaat, Mor
gan Tsvangirai, toonde zich ontspannen
en zei gisteravond met een grijns: „Ik ben
absoluut niet bezorgd. Het recht moet
zijn loop hebben." De MDC-leider weet
dat het regime op zijn laatste benen
loopt en achter de schermen, tot in de
regeringspartij Zanu PF toe, er gezocht
wordt naar een oplossing voor 'het pro
bleem Mugabe'. Wat gratis publiciteit
voor de man die hoopt deel van die op
lossing te zullen worden, kan geen
kwaad, zo redeneert Tsvangirai.