'Van geniale oplichters houden we allemaal
KUNST CULTUUR
Spielberg, DiCaprio en Hanks maakten samen een film over de legendarische Frank Abagnale
dinsdag 4 februari 2oo3
pa!
Ie i
Leonardo DiCaprio, Steven Spielberg en Tom
Hanks. De glamoureuze superster, de succesvolste
filmer aller tijden en de tweevoudige Oscarwinnaar
hebben plaats genomen in drie comfortabele
fauteuils in een hotel op Manhatten. Het drietal
werkte samen voor het even elegante als
lichtvoetige oplichtersavontuur Catch Me If You
Can, dat vanaf 6 februari in de Nederlandse
bioscopen is te zien. De sfeer is lacherig.
door Pieter van Lierop
Leonardo DiCaprio als
meesteroplichter Frank
Abagnale: „Ik was meteen
blij met de kans om als
acteur een zwendelaar te
spelen, die feitelijk net zo
goed een 'acteur' is".
Foto: C PD/PR
1st
new york - Hanks heeft er geen moeite mee
dat Steven en Leonardo de meeste aandacht
krijgen. Hij luistert vooral geboeid en veror
bert chocoladekoeken en cola lights. De
twee anderen vertellen graag over hun
nieuwste film.
Catch Me If You Can is gebaseerd op het
historische verhaal van Frank Abagnale die
zich tussen zijn zestiende en eenentwintig
ste levensjaar met succes wist uit te geven
voor piloot, arts, advocaat en schooldocent
teneinde alles bij elkaar een slordige 2,5 mil
joen dollar te kunnen verzilveren aan ver
valste cheques. Dat gebeurde halverwege de
jaren zestig.
Tegenwoordig is Abagnale gespecialiseerd
in het beveiligen van cheques, geld en ande
re waardepapieren. Leonardo DiCaprio ge
bruikt al zijn acteertalent en charmes om de
gentleman-oplichter van 35 jaar geleden
overtuigend neer te zetten. Tom Hanks
speelt de FBI-agent die dankzij noeste ijver
en vasthoudendheid uiteindelijk Abagnale
in de kraag greep en een vriendschap over
hield aan het kat-en-muis-spel dat jaren
had geduurd.
DiCaprio: „Ik kreeg het script tijdens de op
namen van Gangs of New York. Toen had ik
allang het boek gelezen. De autobiografie
ligt al sinds 1980 in de winkels. Ik was dus
bekend met het opmerkelijke leven van
Abagnale. Ik was meteen blij met de kans
om als acteur een zwendelaar te spelen, die
feitelijk net zo goed een 'acteur' is."
Spielberg: „Dat zegt die jongen heel goed.
Om een goede oplichter te zijn, moet je bij
zonder acteertalent bezitten. En de mensen
houden net zo veel van geniale oplichters
als van fantastische acteurs. Een film als The
Sting is er het beste voorbeeld van. In Catch
Me If You Can laat ik de opzienbarende
avonturen zien van een jongeman die van
de rails is geraakt door de huwelijksellende
van zijn ouders. Hij liep weg en moest geld
verdienen. Hij merkte hoe makkelijk het
voor hem was mensen te misleiden en er
zijn voordeel mee te doen. Hij werkte zich in
de nesten en kon niet meer terug. Het enige
wat hij nog kon was proberen nog beter te
zwendelen, hopend om niet tegen de lamp
te lopen. Maar dat hij vroeg of laat het haas
je zou zijn, dat wist hij. Toen het gebeurde
was hij eigenlijk opgelucht.
Eigenlijk gaat het om de groeistuipen van
een puber, op kosten van de belastingbeta
lers. Belangrijk in moreel opzicht is dat
Abagnale nooit ongedekte cheques heeft ge
bruikt om gewone middenstanders te tillen.
Hij richtte zich exclusief op de grote banken
die zijn vader te grazen hadden genomen.
The Chase Manhattan Bank was zijn groot
ste slachtoffer, samen met vliegmaatschap
pij PanAm. Maar Abagnale heeft geboft dat
hij werd gepakt door juist Carl Hanratty, de
FBI-man die door Tom wordt gespeeld."
Op dat moment mengt ook Tom Hanks zich
in het verhaal: „Carl is een wat saaie maar
zeer toegewijde politieman met heimelijk
een diepe bewondering voor het vernuft en
de lef van de oplichter die hij koste wat kost
wil pakken. Als hij hem in het vizier krijgt is
hij verbluft door de charme en vooral de
jeugdige leeftijd. Hij krijgt een zwak voor
hem. Hij weet dat hij hem naar de gevange
nis zal sturen, maar als hij ook zijn voorge
schiedenis heeft leren kennen en ziet wat
voor kwetsbaar mens Frank is, ondanks al
zijn bravoure, dan neemt hij het voor hem
op en biedt hem de kans zijn misdaden
weer goed te maken. Zoiets lijkt alleen voor
DiCaprio met Jennifer Garner in de film 'Catch Me If You Can'. Foto: GPD/PR
films verzonnen te kunnen worden. Maar
het is echt zo gebeurd."
DiCaprio trok voor de film enige dagen op
met de echte Frank Abagnale. De acteur wil
de weten waar het speciale talent van deze
inmiddels volledig rehabiliteerde meester
oplichter op was gebaseerd. „Het is de com
binatie van ontwapenende charme en heus
acteertalent", zegt hij nu. „Ik vroeg hem hoe
hij indertijd werkte. Hij deed research naar
het soort lui voor wie hij zich wilde uitge
ven, nam eigenaardigheden over in het ge
drag dat bij een bepaald beroep hoort, trok
er het juiste kostuum bij aan en veranderde
in zo iemand. Precies zoals acteurs werken.
Het viel me ook op dat hij onwillekeurig met
zijn stem manipuleert. Hij ontkende dat hij
dat deed, maar met de recorder kon ik het
bewijzen. Hij kreeg een telefoontje van ie
mand bij een bank uit het zuiden en van het
ene moment op het andere sprak hij tegen
die persoon terug met een onmiskenbaar
zuidelijk accent Hij is echt een kameleon,
een instinctief acteur."
Spielberg: „Frank ontdekte als tiener dat hij
het talent bezat om mensen alles wijs te ma
ken wat hij wilde. Maar het was ook een tijd,
de vroege jaren zestig, dat de maatschappij
nog goedgelovig was. Dat is veranderd. De
ze film is ook een hommage aan een tijd
perk dat Amerika nog een beetje naïef was.
Mensen gingen nog niet zo argwanend met
elkaar om als nu. Achterdeuren werden nog
niet op slot gedraaid en mensen werden be
oordeeld op hoe ze eruit zagen. Wie een net
pak aan had, werd geacht een net mens te
zijn."
DiCaprio: „Daar kun jij over meepraten. Zo
ben jij toch bij filmstudio Universal binnen
gekomen?"
Spielberg: „Ik was geboren met het verlan
gen filmregisseur te worden en maakte al
filmpjes vanaf mijn twaalfde. Ik was zeven
tien toen ik erin ging studeren. Ik had fami
lie in Califomië en daar ging ik tijdens een
vakantie logeren. Ik deed toen de studio-
toer bij Universal. Halverwege de dag maak
te de bus voor de bezoekers een sanitaire
stop. Ik heb me toen op het toilet opgeslo
ten en kwam pas buiten toen de bus was
vertrokken. Toen heb ik in mijn uppie rond
gedwaald, goed rondgekeken en ook gezien
dat de 'executives' daar keurig in het pak lie
pen. De volgende dag ben ik opnieuw met
de toeristenbus gekomen en heb hetzelfde
gedaan, maar toen in een keurig pak en met
een attaché-koffertje waar niks in zat. Ik had
gehoord dat de portier Scotty heette. De
derde dag ben ik, 'Hi Scotty!' roepend, ge
woon langs de portier binnengelopen,
vriendelijk zwaaiend. Scotty zwaaide terug.
De vierde dag kwam ik met een geleende
auto en heb die - 'Hi Scotty!' - binnen de
hekken geparkeerd. Dit heb ik drie maan
den volgehouden. Ik raakte geaccepteerd
zonder dat ook maar iemand vroeg wat ik
daar deed. Intussen had ik de gelegenheid
het filmvak tot in de finesses af te kijken."
Hanks (filosofisch): .Allemaal hebben we
ergens wel een Scotty in ons leven gehad,
zonder wie we misschien wel iets totaal an
ders zouden zijn geworden."
Voor alle drie de heren in de luie fauteuils is
Catch Me If You Can een weldadige afwisse
ling geweest na de uitputtende ervaringen
in de zwaarmoedige films die ze net achter
de mg hadden. Tom Hanks had net een
maffia-killer gespeeld in Road To Perdition.
„Maar het is niet zo dat ik dacht: Nu moet ik
nodig weer iets lichters doen. Je gaat voor
het beste dat voorhanden is."
Spielberg had net in hoog tempo achter el
kaar eerst het intens sombere AI. geregis
seerd en toen Minority Report. „Ik kon wel
wat frisse lucht gebruiken, ja. Maar hele
maal een vakantietripje is het toch niet ge
worden, met 150 verschillende sets en loca
ties in Los Angeles, New York, Montreal en
Quebec. En ik heb het gedraaid in 56 dagen.
Zo snel heb ik mijn hele leven niet gewerkt."
Leonardo had met Martin Scorsese net
Gangs of New York gedaan waarvoor de su
perster negen maanden lang vast zat in de
Cinecitta studio's in Rome: „Dat was de
zwaarste opgave die ik ooit heb uitgevoerd,
zowel fysiek als psychisch. Al tijdens het
voorgaande jaar had ik me intensief op die
film voorbereid. Voor Gangs of New York
had ik iets van dertig pond aan spieren op
gebouwd en heb ik getraind als een bezete
ne. Die draaitijd van negen maanden is in
derdaad een forse belasting geweest. Het
betekende voor mij bijna elke dag werken,
want ik zit in vrijwel elke scène. Maar het
heeft ontzaglijk veel bevrediging geschon
ken."
Het werken op die gigantische studio-set
betekende evenwel voor Leo ook genieten
van superieur vakmanschap: „Dante Ferret-
ti had de mooiste 'filmset' gebouwd die ik
ooit heb gezien. New York, nog zonder wol
kenkrabbers. Een hele wijk leek het wel,
compleet met een havenkade en een circus
theater. Toen ik daar de eerste dag door
Marty Scorsese werd rondgeleid liep hij te
glimmen van trots. Meewerken aan Gangs
of New York was een heel bijzondere erva
ring. Ik heb er ontzettend veel geleerd. Mar
ty weet zo veel van film en van filmgeschie
denis. Gedurende een uur in zijn gezelschap
leer je meer dan in een complete cursus
filmhistorie. Van elke film die iemand ter
sprake brengt, kan hij onmiddellijk vertellen
wie hem heeft gemaakt, waarom die per
soon hem heeft gemaakt en waarom op die
manier. Marty leeft voor cinema. Hij ademt
cinema."
Tom Hanks: „Wow!"
Op de uitroep van zijn collega beklemtoont
Leo direct dat ook Steven Spielberg cinema
ademt en dat dergelijke bezetenheid zeker
~"ïcho'
uis a
hot
niet vanzelfsprekend is. Een half jaar gele
den zag het ernaar uit dat Scorsese met Leo
nardo in de hoofdrol een grote epische film
zou maken over Alexander de Grote. Het
loopt nu anders: eerst zal de superster met
Scorsese een film doen over de legendari
sche multimiljardair Howard Hughes. Daar
na komt het Alexander-epos aan de beurt,
maar met Baz Lührmann als regisseur. Hoe
dat er onder de handen van de exuberante
Australische filmer zal uitzien, daar kan ook
DiCaprio zich nog geen voorstelling van
maken.
„Ik lees me suf over het onderwerp en het
boeit me enorm. Verder weet ik niets, behal
ve dan dat de film er zeker zal komen en dat
het iets totaal anders wordt dan wat Marty
in gedachten had. Baz is gefascineerd door
de periode van het oude Griekenland en de
veldtochten door Azië. Maar zijn Alexander-
film zal ook drastisch afwijken van zijn eer
dere eigen werk. Hij heeft nu een punt gezet
achter wat hij zijn rode gordijnen-trilogie
noemt: Strictly Ballroom. Romeo 8e Juliette
en Moulin Rouge. Wat hij wil is iets dat moet
uitlopen op - zoals hij het zelf zegt - een
overtreffende trap van Lawrence of Arabia."
Tom Hanks, andermaal: „Wow!"
Het gesprek neemt vervolgens een andere
wending. Want als we het toch over grote
epische films hebben: gaat Spielberg inder
daad een tv-serie produceren over Koning
Arthur en zijn Ridders van de Tafelronde?
De filmer: „Zoiets, maar net anders. Het
wordt geproduceerd door DreamWorks, sa
men met de maatschappij van Tom Hanks.
Ik zal functioneren als een soort peetvader
voor het project. Het gaat ook niet echt over
Koning Arthur. Het vertelt hoe uit een wil
dernis, waar primitieve Kelten en Saksen el
kaar bevechten, een Brits rijk wordt geboren
en als resultaat van de bloedige oorlogen
wel een legende moest ontstaan. Het wordt
momenteel geschreven en zal worden gere
gisseerd door mensen die ook de serie Band
of Brothers hebben gemaakt."
Het doet denken aan John Boormans bdjk
handeling van de Arthur-legendes in Exien
bur. Spielberg: „Ja, maar dat was sprook
achtig. Dit wordt grimmig realistisch en 01
moet lijken op het echte verhaal.Me
DiCaprio: Dat was anders wel een fantaieu;
sche film, Excalibur, vond je niet? rau
Spielberg: „Zeker. Excalibur was een hetm
mooie fantasie. Heel bijzonder was dat i
terieuze groene licht dat over die film lig[an
Wat wij gaan maken wordt heel modderi di
en rauw." r er
ee
Om te voorkomen dat het gesprek alleen
nog over mysterieus groen licht zal gaarr
vraag aan Leonardo DiCaprio hoe het is®d
twee concurrerende hitfilms tegelijkertijtn 1
de bioscoop te hebben en met welke filiye
de meeste kans denkt te maken op een
car?
DiCaprio: „Zo wil ik het niet bekijken. e1
car-kansen hangen minder af van de obj
tieve kwaliteit van een acteerprestatie da
van de emotionele impact die een rol he^
Daarnaast speelt een hele reeks onberekf h
bare factoren mee. Je pakt ook een rol oP^1
niet aan omdat je er Academy Award-ka^"
sen bij ruikt, maar omdat je er interessaJ®1}
mogelijkheden in ziet. Dat zowel Gangs
New York als Catch Me If You Can het rr£n
menteel heel goed doen, daar ben ik blij**1
mee. Maar zelfs aan die potentie denk ik"1
niet als ik een rol aanpak. Na een megalr®-
als Titanic blijven veel mensen bij elke vt
gende film van mij verwachten dat het eP"
megahit wordt. Als dat uitblijft, zijn ze tévo
leurgesteld. Maar het is irreëel te verwacf
ten dat ik zo maar megahits op elkaar zcf>
kunnen stapelen. Ik vind acteren een heF
lijk beroep waarin ik nog lang actief wil l)^
ven en steeds beter wil worden. Daarom1
kies ik voor projecten waar ik kan werkef®1?
met mensen van wie ik kan leren. Dat is°1
enige dat voor mij belang heeft. Ik wil filr^
maken die mij mogelijkheden bieden oir
groeien. Ik vind commercieel succes besPei
maar het is eigenlijk het laatste dat me iij
resseert.'
Regisseur Steven Spielberg, geflankeerd door acteurs Leonardo DiCaprio (links) en Tom
Hanks. Publiciteitsfoto: Andrew Cooper