Irak heeft zes weken voor ontwapening BUITENLAND Als het misgaat, vertrouwt Nederland op Amerika Einde aan algemene staking in Venezuela Schroder moet nu beroep doen op oppositie Israëlische leger sloopt 'illegale' huizen Hebron Zeker 50 doden bij explosie Lagos Moslimleider Singapore opgepakt Havels laatste dag ^angenis krijgt jer lardenvleugel h - In een Britse gevange- »en speciale vleugel inge- oor bejaarde gedetineer- IIJNoor ^et stii8end aantal p gevangenen was het no- NiNG^e gevangenis in Ports- ji stoeltjesliften te installe- I de cipiers verpleegkun- r- lijscholing te geven. Bo- pn zijn er aangepaste NG astiektoestellen en specia- XRV/iJerenactiviteiten, zoals ubjes. Volgens de Britse The Sunday Times wonen (jejaardenvleugel onge- [ijftig mensen. vië wil weer itairen Kosovo ado - Servië heeft de nerTJ om toestemming ge- 15 jd om weer duizend mili- js VT in Kosovo te mogen sta- 1 Ten. Het is bijna vier jaar e Jen dat de Servische een- i door luchtaanvallen van maandag 3 februari 2003 WO werden gedwongen aL4)vincie te verlaten. Kosovo den haag/gpd - Een aantal raketten dat in de buurt neerkomt, een zelfmoordactie bij de toegangspoort van het Isaf-kamp waarbij drie slachtoffers vielen. Genoeg voor de militairen om een paar uur in de bunkers te duiken. Maar de vredesmacht International Security Assistance Force (Isaf) in de Afghaanse hoofd stad Kabul heeft tot op heden geen grootscha lige acties tegen haar aanwezigheid ondervon den. De mortieren die afgelopen vrijdag werden af geschoten, kwamen een paar honderd meter verderop neer. Ze zouden niet gericht zijn ge weest tegen de Isaf-militairen, volgens de mili taire vakbond VBM/NOV. Dat kan anders worden als Amerika en zijn bondgenoten een oorlog beginnen tegen Irak. In het islamitische Afghanistan kan de hou ding dan opeens omslaan. De vredesmacht die alleen in de hoofdstad Ka- bul opereert, zou dan wel degelijk doelwit kunnen worden van aanslagen, waarschuwde recent de Turkse commandant Zorlu die tot volgende week het bevel voert over de troe pen. Dat legt een extra verantwoordelijkheid op Ne derland. Sinds een jaar levert Nederland circa 240 militairen voor Isaf. Vanaf volgende week voert Nederland samen met Duitsland het bevel over de Isaf-troepen die straks ongeveer 5.000 manschappen tellen. Daartoe gaan circa 400 Nederlandse militairen extra naar Kabul, voornamelijk stafpersoneel van het eerste Duits-Nederlandse legerkorps te Munster. Om de veiligheid van de militairen te garanderen, voert Nederland ook het aantal commando's op. Dat worden er 45, vijftien meer dan er nu zitten. „Die verkennen het ge bied in en rond Kabul, ze verzamelen inlich tingen. Zo kun je signalen over dreigingen richting de vredesmacht snel oppikken en er op reageren", aldus een woordvoerder van Defensie. „Inlichtingen zijn effectiever dan zware bewapening." Om de militairen te be schermen, is er verder de 'quick reaction force' van 40 infanteristen. Die kan optreden als er bijvoorbeeld Isaf-militairen worden gegijzeld. Ook gaan twee mortieropsporingsradars rich ting Kabul. „Daarmee kun je zien waar raket ten vandaan komen en vervolgens de lieden in de kraag vatten." Verder heeft elke militair zijn persoonlijke be wapening. Ook zijn er van Nederlandse kant zes Patria-pantservoertuigen waarmee veilig kan worden gepatrouilleerd. Buiten Kabul waagt Isaf zich niet. Dat is de af spraak die is gemaakt met de partijen die in Afghanistan de regering vormen. Isaf ziet toe op rust in de hoofdstad. Daarbuiten is het ge vaarlijk, diverse groepen betwisten elkaar de macht op leven en dood. Isaf heeft niet de op dracht vrede af te dwingen met geweld. Als Isaf serieus in de problemen komt, besluit Nederland zelf of het zijn troepen terughaalt of niet. De vredesmacht is geen VN-macht zoals destijds in Srebrenica, maar bestaat uit een groep van landen die vrijwillig een coalitie vor men. Nederland blijft zodoende de baas over de eigen manschappen. Als de minister van defensie besluit dat de missie te gevaarlijk wordt, kan hij zijn militairen terughalen. Daar voor vertrouwt Nederland op de Verenigde Staten die de militairen dan via de lucht eva cueert. In een zogeheten planningsdocument, waarvan de inhoud geheim is, garandeert Amerika deze evacuatie. „Dat is geen abstracte belofte", verzekert de defensiewoordvoerder. Bij een evacuatie kunnen eventueel de acht tien Nederlandse F16's een rol spelen die in Manas (Kirgizië) zijn gestationeerd. Zij kunnen aanvallen uitvoeren op eventuele belagers van Isaf. De F16's helpen de Amerikanen bij de operatie Enduring Freedom waarmee de VS tracht het terrorisme te bestrijden. n c ts o^v JMov sindsdien door de Ver- ïn- le Naties bestuurd, ook al id tott het formeel nog deel uit t creioegoslavië. De NAVO leidt rredesmacht van 30.000 piro" in Kosovo. /ing ind in Chinees tel: 33 doden vg - Een brand in een hotel it noordoosten van China B'steren aan 33 mensen ndj even gekost. Dat meldde 'Chinese staatspersbureau iua. Net als overal in China 1 in Harbin in het weekein- -J l-et Chinese nieuwjaar ge- I. Er waren daarom veel uan fsten naar de stad gekomen f de enorme ijssculpturen 'r vafr ter gelegenheid van het iwjaarsfeest te zien waren. ;h Jder Noord-Ierse llitie vermoord den - John Gregg, een van eiders van de protestantse (tie UDA in Noord-Ierland, tterdagavond in Belfast UitMdgeschoten. Drie anderen hem waren raakten ge ld. Een van hen overleed wq. Waarnemers denken dat m moord verband houdt met le Vfivaliteit tussen de UDA en fegere leden onder leiding Johnny Adair (Mag Dog ge- Adair werd in septem- uit de UDA gezet, omdat hij !lkairstander 's van nauwe sa_ ,an pwerking met een andere itestantse militie, de LVF. leuwe rellen ,roe| Ivoorkust Idjan - In Ivoorkust zijn gis- 3S- en opnieuw rellen uitgebro- ti nadat het gerucht zich ver beidde dat een bekend figuur 0 bjde oppositie zou zijn ver- lord. In Abidjan, de grootste van Ivoorkust, raakten jnderden relschoppers in ge- ht met de politie, die in de :ht schoot en traangasgrana- n afvuurde. Later op de dag ird het rustig maar de toe- ind bleef gespannen. keinen in brand r zuid-Zimbabwe irare - Zeker vijftig mensen jn in de nacht van vrijdag op iterdag omgekomen bij een einongeval in Zimbabwe. Een assagierstrein die van Bula- Byo in het zuiden van het Afri- lanse land op weg was naar p Victoria-watervallen, botste p een goederentrein die gela- en was met aardolie en steen ooi. Na de botsing vlogen de oederentrein en de elf achter- te wagons van de passagiers- in brand. In de trein zaten K(/igeveer 1.100 passagiers. loet in herdenkt lag om Stalingrad - De strijd die het Rode ^Teger leverde in de slag om Sta- ingrad was een voorbeeld van eenheid tegen het terrorisme. )at zei de Russische presidènt toetin gisteren bij de viering an de 60ste verjaardag van de jtussische verovering op de Duitsers van de stad, het huidi- Je Volgograd. Hij vergeleek de ierroristen van nu met de nazi's de jaren dertig en veertig. he*Rusland weet als geen ander wat oorlog is en kent de prijs van de vrede." Een op de drie blij met Tony Blair Londen - Maar een op de drie teritten is tevreden over de ma nier waarop Tony Blair zich ■^cwijt van zijn taak als premier, !Oözo blijkt uit een gisteren gepu bliceerde peiling van het onder zoeksbureau MORI. De steun voor Blair, die veel binnenland oppositie ondervindt wegens zijn harde opstelling tegen Irak, met 33 procent weer lager lan vorige maand, toen 38 pro lcent nog tevreden over hem s. Een jaar geleden was 51 •rocent nog goed te spreken lover de premier. De Labourpar- tij heeft niet onder de tanende populariteit van Blair te lijden. door onze correspondent Frans Lindenkamp sao paulo - De gelegenheidsop positie in Venezuela - verenigd in het Democratisch Coördinaat (DC) - heeft de algemene sta king om president Chavez tot aftreden te dwingen dit week einde na 62 dagen beëindigd. Woordvoerder Torrealba wei gerde te spreken van een mis lukking. Verdere pogingen om het autoritaire staatshoofd weg te krijgen, zullen zich concen treren op de onderhandelingsta fel, aldus Torrealba. Gestreefd wordt naar electorale oplossingen. De dialoog staat onder leiding van de Organisatie van Amerikaanse Staten en Amerikaanse ex-president en Nobelprijswinnaar voor de Vre de Carter. De staking in de cru ciale oliesector gaat evenwel voorlopig nog door. De opposi tie eist dat Chavez de ruim 5.100 hooggekwalificeerde werkne mers, die hij wegens werkweige- ring had ontslagen, weer in dienst neemt. Met het zwaaien van de witte vlag willigt het DC het verzoek in van de recent door buurland Brazilië gevormde landengroep Vrienden van Venezuela'. Die was tot zaterdag voor de eerste maal bijeen in de hoofdstad Ca racas. De landengroep bestaat naast initiatiefnemer Brazilië ook uit Spanje, Portugal, Mexi co, Chili en de VS. Het is een ge mêleerd gezelschap van landen die de omstreden Chavez of een warm hart toedragen of vergui zen. Het DC gaat nu al haar energie stoppen in de organisatie van twee bindende referendums. Een over het aanblijven van Chavez. De ander over het door voeren van een grondwetswijzi ging om zijn mandaat tot vier jaar te verkorten. Voor het houden ervan moeten minstens 15 procent van de kie zers toestemming geven door het zetten van een handteke ning. De bedoeling is dat de komende dagen over het hele land 3.500 centra worden geopend waar te genstanders van Chavez kunnen tekenen. VS gaan Irak na val Saddam besturen hebron/ap - Israëlische militai ren hebben gisteren negen hui zen van Palestijnen in de stad Hebron op de Westoever ge sloopt omdat ze zonder vergun ning waren gebouwd. Tientallen bewoners moesten halsoverkop hun inboedel in veiligheid bren gen omdat ze maanden geleden wel bericht hadden gekregen dat hun huizen gesloopt zouden worden, maar niet wanneer. Volgens de Palestijnen is het door het strenge vergunningen beleid vrijwel onmogelijk om nieuwe huizen te bouwen. In een Israëlische militaire ge vangenis in de Negev-woestijn zijn gisteren enkele tientallen Palestijnse gedetineerden aan het muiten geslagen. Israëlische militairen gebruikten traangas en schrikgranaten om de op stand in de Ketziot-gevangenis neer te slaan. Verscheidene ge vangenen hadden na afloop ademhalingsproblemen; een Is raëlische bewaker raakte licht gewond, aldus een bekendma king van het leger. jakarta/ap - De Indonesische politie heeft een man gearres teerd die de leiding zou hebben over de Singaporaanse cel van de radicale islamitische organi satie Jemaah Islamiyah. De In donesische recherche heeft dat vandaag gemeld. Jemaah Isla miyah is de groepering die ver antwoordelijk wordt gehouden voor de aanslagen van vorig na jaar op Bali, waarbij bijna 200 mensen omkwamen. De man, Mas Selamat Kastari, is een Singaporaans staatsburger. Hij werd gisteravond opgepakt op het Indonesische eiland Bin- tan, dat vlakbij Singapore ligt. De Indonesische politie arres teerde hem op verzoek van de autoriteiten in Singapore. Kastari wordt onder meer be schuldigd van het plannen van een verijdelde aanslag met een gekaapt vliegtuig, dat zich in de internationale luchthaven van Singapore zou hebben moeten boren. Zijn naam is vooralsnog niet in verband gebracht met de aanslagen op Bah. door onze correspondent Eelco van der Linden pretoria - Een explosie, mogelijk veroorzaakt door een bankroof, heeft in het dichtbevolkte cen trum van Nigeria's commerciële hoofdstad Lagos zeker 50 mensenlevens geëist. Drie hoge flatge bouwen, waarvan één een bank bevatte, werden verwoest en stortten deels in. Terwijl reddingswerkers poogden slachtoffers te bevrijden van onder het puin, gingen omstanders er met geld, cheques, computers en andere zaken van waarde uit de bank vandoor. Er ontstonden zelfs gevechten, die pas ophielden na aankomst van de politie. De slachtoffers waren vooral bewoners van de ap partementen die zich boven de vier etages tellen de bank bevonden. Een brand brak uit, maar kon snel onder controle worden gebracht. De explosie was in de wijde omtrek te horen. Een grote bruine rookpluim hing lang boven een van de twee eilan den, die zowel het zakencentrum als een groot deel van de 12 miljoen tellende bevolking van La gos herbergen. De explosie vond plaats bijna exact een jaar na de ontploffing in een munitieop slagplaats in Lagos, die meer dan 1.000 mensenle vens eisten. Vorige week maandag werden de slachtoffers herdacht en lieten velen hun woede blijken, omdat de autoriteiten nog weinig hebben gedaan om de toedracht duidelijk te maken en herhaling van een dergelijke ramp te voorkomen. De meeste slachtoffers verdronken in een kanaal nadat ze onder de voet waren gelopen door in pa niek vluchtende massa. Zeker 500 kinderen wer den na de ramp als vermist opgegeven. Duizen den mensen zijn nog steeds dakloos en wachten op de door de regering beloofde hulp bij het vin den van nieuwe huisvesting. new york-bagdad/anp-rtr-dpa - Irak krijgt nog vier tot zes we ken de tijd om zich te ontwape nen. Dat hebben de Britse pre mier Blair en de Amerikaanse president Bush het afgelopen weekeinde in Washington beslo ten. In die tijd willen zij met een diplomatiek offensief de interna tionale gemeenschap achter mili tair optreden zien te krijgen. Blair heeft bij Bush benadrukt dat de Europese publieke opi nie, inclusief de Britse, een aan val zonder mandaat van de VN- Veiligheidsraad niet zal steunen. Volgens de Britse krant The Guardian heeft Blair Bush ervan kunnen overtuigen dat er meer tijd nodig is om bredere steun voor de oorlog te bewerkstelli gen. Zaterdag worden de leiders van de wapeninspecteurs, Blix van het VN-team Unmovic en El-Ba- radei van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA), in Bagdad verwacht. Zij zijn uitgenodigd naar Irak te ko men voordat zij op 14 februari opnieuw verslag uitbrengen aan de Veiligheidsraad. In hun eer ste rapportage van vorige week hadden Blix en El-Baradei ge zegd dat Irak onvoldoende had meegewerkt aan de inspecties. Om een aanval te voorkomen, moet Irak volgens resolutie 1441 van de Veiligheidsraad volledig meewerken. Als die oorlog er komt, begint die met een verwoestend bom bardement, gevolgd door een massale grondaanval van dui zenden militairen vanuit Koe weit. Dat hebben bronnen bin nen het Britse leger en de veilig heidsdiensten gezegd tegen de Britse krant The Observer. Op een lijst met doelen staan onder meer het huis van Saddam in Tikrit en panden van familie en vertrouwelingen van de Iraakse president. Na de val van het regime zullen de Amerikanen Irak 'enige tijd' besturen. Dat heeft de veilig heidsadviseur van Bush gezegd. „Wij denken dat het Iraakse volk uitstekend in staat is zijn zaken te regelen als Irak van dat ver schrikkelijke regime is bevrijd", aldus Rice. Maar volgens haar zullen direct na de val van de Irak: VS komen met vervalste bewijzen De VS vervalsen bewijsma teriaal tegen Irak, zegt Bag dad. De Amerikaanse in lichtingendiensten beklagen zich er intussen over dat de regering de betekenis van de beschikbare informatie schromelijk overdrijft. Was hington heeft aangekondigd dat ministerPoweil van bui tenlandse zaken woensdag in de Veiligheidsraad mate riaal presenteert waaruit blijkt dat Irak banden heeft met terroristische organisa ties en nog steeds probeert massavernietigingswapens te ontwikkelen. Irak ontkent alle beschuldigingen. De krant van de regerende Baath-partij, Al-Thawra, roept de leden van de Vei ligheidsraad op 'hun geloof waardigheid te bewijzen' en het 'politieke spel' van de Amerikanen te doorzien. Iraakse leider troepen van de VS en hun bondgenoten nodig zijn om de orde te herstellen. Als de Amerikanen Irak aanval len, zal een leger van Irakezen over de wereld uitzwermen om zelfmoordaanslagen plegen. Daarmee heeft de Iraakse vice- president Ramadan gedreigd in het Duitse weekblad Der Spiegel. Irak heeft volgens hem geen lan- geafstandsraketten, 'maar de martelaren zijn ons nieuwe wa pen en die zullen niet alleen in Irak aan de slag gaan'. Bush krijgt steeds meer steun van de Amerikaanse bevolking voor zijn beleid jegens Irak. Uit een peiling van ABC en de Was hington Post blijkt dat 66 pro cent van de ondervraagden voorstander is van militair in grijpen. Medio januari was dat 57 procent. Opvallend is dat 51 procent van de ondervraagden ook voor militaire actie tegen Irak is als daar geen steun voor is van de Verenigde Naties. Me dio december vond slechts 37 procent dat de VS zonder goed keuring van de VN een oorlog tegen Irak moesten kunnen be ginnen. praag - Gisteren beleefde Vaclav Havel zijn laatste dag als president van Tsjechië. Havel sprak de hoop uit dat het parlement snel een opvolger voor hem zal vinden, maar hij vindt het geen ramp dat er nog steeds geen nieuwe president is. Na twee mislukte stemrondes in het Tsjechische parlement wordt de hoofdzake lijk ceremoniële functie voorlopig vervuld door premier Spidla en Kamervoorzitter Zaoralek. Dat het parle ment zoveel moeite heeft om een opvolger te kiezên, typeert voor een deel de uitstraling van Havel - de dissidente toneelschrijver, de romantische revolutionair, die het onafhankelijke Tsjechië sinds 1993 leidde. Foto: Reuters/Petr Josek door onze correspondent Wierd Duk Berlijn - Gerhard Schroder staat erom bekend dat hij niet van problemen houdt. Dus liet de Duitse bondskanselier gistér- avond zijn adjudant, secretaris generaal Olaf Scholz, de kolen uit het vuur halen. De SPD had bij regionale verkiezingen in de deelstaten Nedersaksen en Hes sen dramatische verliezen gele den. Dat die nederlagen weinig met de lokale politiek te maken hebben, maar grotendeels op het conto moeten worden ge schreven van Schröders rood groene regering in Berlijn was volgens Scholz 'onweerlegbaar'. „Maar dit verlies moeten we zien als een opdracht om nu eindelijk ernst te maken met de hervorming van de verzorgings staat", aldus Scholz. Inderdaad lijkt de Duitse kiezer, die Schroder afgelopen septem ber nog beloonde voor diens pacifisme inzake Irak en de kan selier met de hakken over de sloot weer in het Kanzleramt hielp, genoeg te hebben van de halfslachtige wijze waarop rood groen regeert. Belastingverho gingen, oplopende werkloos heid, Schröders toenemende in ternationale isolement wegens zijn Irak-politiek: de kanselier wordt persoonlijk verantwoor delijk gesteld voor de onder gangsstemming die - al dan niet terecht - bezit heeft genomen van Duitsland. Gisteren kreeg hij de rekening gepresenteerd: Schröders 'kroonprins' Sigmar Gabriel werd in Nedersaksen weggestemd en leed een histori sche nederlaag. In Hessen, van oorsprong sociaal-democratisch land, stapte SPD-kandidaat Ger hard Bökel onmiddellijk op na dat hij zijn partij bijkans naar de ondergang had geleid. Schrö ders poging om op het laatste moment nog kiezers te mobili seren door zich opnieuw 'tegen een oorlog in Irak' uit te spre ken, faalde jammerlijk. Slechts een procent bleek in Irak te zijn geïnteresseerd. Evenals in Nedersaksen triom feerde in Hessen de christen-de mocratische CDU. Commenta toren spraken al van 'Beierse verhoudingen' in Wiesbaden, waarmee wordt bedoeld dat de christen-democraten het geheel voor het zeggen hebben. Chris ten-democratische leiders ver heugden zich er tevens over dat de CDU 'terug is in het noor den'. Na Bremen en Hamburg is ook Nedersaksen nu in christen democratische hand. Psychologisch moet deze 'zwar te zondag' voor Schroder, die zijn woonzetel heeft in Han nover en in Nedersaksen 'Lan- desvater' was, een hard gelag zijn. Temeer omdat zijn coalitie- SPD verpletterd De sociaaldemocratische SPD van de Duitse bonds kanselier Schroder is giste ren vernietigend verslagen bij de verkiezingen in de deelstaten Nedersaksen en Hessen. Hoewel het percen tage CDU-stemmen in Hes sen net onder de 50 procent bleef steken, krijgen de christendemocraten waar schijnlijk een absolute meerderheid van het aantal zetels. De SPD zakte van 39,4 naar 29,4 procent. De verkiezingen luidden in Ne dersaksen een machtswis seling in. In de thuisstaat van Schöder steeg de CDU naar 48,5 procent (6,6 pro cent winst), terwijl de SPD een verlies van bijna 15 pro cent boekte en zakte naar 33,4 procent van de stem men. partner, de Groenen, het wél goed deed, hoewel de partij van vice-kanselier Joschka Fischer niet boven de tien procent uit kwam. In de dagelijkse politieke prak tijk kan Schröders verkiezings ramp echter een positieve wen ding nemen. Nu de CDU/CDSU de absolute controle krijgt over de Bondsraad, de deelstatenka- mer, moet er met de oppositie worden samengewerkt. Een zo genoemde 'grote coalitie' van de twee volkspartijen, CDUCSU en SPD, zou een aantal ingrij pende, maar omstreden maatre gelen door kunnen voeren, die noodzakelijk zijn om de veel te dure verzorgingsstaat te saneren en de haperende Duitse econo mie weer aan de praat te krijgen. De hervormingsgezinde 'super minister' Clement liep vorige week al op zo'n samenwerking vooruit. De linkervleugel in Schröders SPD zal hier tegen te hoop lo pen - en dreigt nu al met de te rugkeer van Oskar Lafontaine - en ook de vakbonden zullen moord en brand schreeuwen. Maar de kiezers in Nedersaksen en Hessen hebben gesproken: op alle belangrijke terreinen - arbeidsmarkt, onderwijs, econo mie, gezondheidszorg, immigra tie - hebben zij een voorkeur voor de oplossingen van de CDU/CSU. En dit is, te oordelen naar de peilingen, een landelijke trend. Schröders door hem aan gekondigde 'jaar der hervormin gen' kan, nu deze periode van verkiezingen achter de rug is, eindelijk beginnen, concludeer den commentatoren. Maar al leen met de hulp van de opposi tie. De ravage was enorm na de explosie in het centrum van Lagos. Foto: Reuters/Geroge Esiri

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 5