PvdA moet
CDA harde
belofte doen
BINNENLAND 1
'Op mij hebben vier voetbalstadions vol gestemd'
Tegen heilige huisjes schoppen staat vrij
Onderzoek
aangiften
Hirsi Ali
Voorwaarde voor onderhandelen
Militaire bonden missen
harde kritiek op politici
Nederlanders tegen deelname aan oorlog
:er overlijdt
il uit raam
- Een jongetje van
K maanden is gisteravond
n aan de gevolgen van
uit een raam. Het
iflfertje was omstreeks
yen door zijn oma voor
m van een woning op de
verdieping gezet, zodat
jr buiten kon kijken,
je aandacht van de oma
li het ventje was afge-
inde de jongen tegen het
uidat het raam waar
lijk niet goed was afgeslo-
g het open en viel het
r beneden.
jrraak voor
^derbriefgrap'
ie - 'Buitengewoon mis-
noemde de president
gerechtshof in Den
dat een man voor de
brief met poeder aan
stuurde. Maar het is
:zen dat de baas echt
dood werd bedreigd,
k het hof de 36-jarige
idaag vrij. In oktober
delde de rechter in
lam de man nog als een
irimineel en legde hem
land cel op.
dinsdag 28 JANUARI 2003
lailicht te
I gebruikt
tat- r - Ambulances rukken
nn« modig met sirene en
ijcht uit. Dat meldt een
dat is opgesteld in op-
in li van de ambulancekoe-
-raf am. .Achteraf blijkt dat
blijf »en levensbedreigende
geen sprake is. De bur-
schifat het prachtig. Maar
n n ruk geeft op straat ook
aldus onderzoekslei-
n ei ichrijvers. Als de centra-
de meldkamers meer
doorvragen, kunnen
hem veel spoedritten
e|p'
oerc
deË
Erica Terpstra sleept in haar eentje met gemak drie zetels in de wacht
den haag/gpd - Jeltje van Nieu-
wenhoven (PvdA) en Erica Terp
stra (WD) blijken de grote
stemmenkanonnen bij de afge
lopen Tweede-Kamerverkiezin
gen. Na de lijsttrekkers van de
grote partijen kregen deze twee
'grand lady's' van de Nederland
se politiek de meeste voorkeur
stemmen, zo blijkt uit het over
zicht dat de Kiesraad gisteren
publiceerde.
Op Van Nieuwenhoven, de
nummer twee van de PvdA-kan
didatenlijst, brachten 218.000
mensen hun stem uit. Zij heeft
hiermee in haar eentje met ge
mak drie zetels in de wacht ge
sleept. De nummer vier van de
WD-lijst, Erica Terpstra, is goed
voor bijna 185.000 stemmen.
„Dat moet je even visualiseren.
Dat zijn vier olympische voet
balstadions voÜ", aldus een op
getogen Terpstra gisteren vanuit
Brussel. „Ik loop de hele dag te
glimmen. Ik vind dit zó top."
Volgens het ervaren WD-Ka-
merlid is met deze stembusuit
slag duidelijk geworden dat de
kiezer niet alleen maar jong en
nieuw Kamertalent wil. Met na
me binnen de PvdA en de WD
ontstond vorig jaar een discus
sie over het al dan niet verjon
gen van de kandidatenlijsten.
Terpstra: „Ik voel mijzelf nog
heel jong dus dat kan het pro
bleem niet zijn. En ik zal mijn
uiterste best doen om deze
Voorkeurstemmen
Kamerleden - buiten de lijsttrekkers - die met voorkeurstem
men in de Kamer zijn gekomen:
CDA: Maria van der Hoeven, Camiel Eurlings, Joop Atsma, An
nie Schreijer
PvdA: Jeltje van Nieuwenhoven, Nehabat Albayrak
WD: Erica Terpstra, Meianie Schultz van Hagen, Johan Rem-
kes, Henk Kamp, Ayaan Hirsi Ali, Frank de Grave
SP: Agnes Kant
LPF: Hilbrand Nawijn
Groenlinks: Marijke Vos
D66: Loesewies van der Laan, Boris Dittrich
Christenünie: Tineke Huizinga-Heringa
Jeltje van Nieuwenhoven.
Foto: GPD/Theo van Zwam
stemmen waar te maken."
De kiezer heeft beduidend meer
vertrouwen in Terpstra dan in
de nummers twee en drie van
de WD-lijst, Johan Remkes en
Meianie Schultz van Haegen.
Remkes kreeg ruim 45.000 stem
men, Schultz bijna 60.000 - ove
rigens genoeg om op eigen
kracht (16.091 voorkeurstem
men zijn nodig) in de Kamer te
komen. De van de PvdA naar de
WD overgestapte politica Ayaan
Hirsi Ali was goed voor 30.000
stemmen.
Ook Jeltje van Nieuwenhoven
liet gisteren weten blij te zijn
met haar voorkeurstemmen.
Erica Terpstra.
Foto: Frans Roomer
„Het is leuk dat zoveel mensen
vertrouwen in me hebben. Het
scheelt natuurlijk ook dat ik een
vrouw ben." Volgens Van Nieu
wenhoven is nu sprake van 'een
totaal andere situatie dan vorig
jaar'. Op 15 mei kreeg de oud-
voorzitter van de Tweede Kamer
ongeveer evenveel voorkeur
stemmen, maar dat kwam deels
doordat de toenmalige lijsttrek
ker Ad Melkert verhoudingsge
wijs weinig stemmen trok
(800.000). Nu bleek opvolger
Wouter Bos goed voor 2,2 mil
joen stemmen.
De PvdA-voorman moet wel zijn
meerdere erkennen in CDA-op-
ponent Jan Peter Balkenende.
Met bijna 2,4 miljoen stemmen
is Balkenende net als vorig jaar
favoriet bij de kiezer. Demissio
nair minister van onderwijs Ma
ria van der Hoeven (tweede op
de lijst) haalde voor het CDA
ruim 128.000 stemmen binnen.
Twee kandidaten zijn uitslui
tend op grond van voorkeur
stemmen in de Kamer gekomen.
Zoals vorige week al uitlekte
werd demissionair minister en
lijstduwer Hilbrand Nawijn
(LPF) met ruim 21.000 stemmen
gekozen ten nadele van Gonny
van Oudenallen, die achtste op
de lijst stond. Tineke Huizinga-
Heringa zal de derde Kamerzetel
van de Christenunie bezetten in
plaats van Leen van Dijke.
Voor het behalen van een zetel
waren 64.363 stemmen nodig.
Van de partijen die daar niet aan
kwamen, heeft de Partij voor de
Dieren met 47.754 stemmen
nog de meeste kiezers voor zich
weten te winnen. Leefbaar Ne
derland kreeg bijna 39.000
stemmen, de Lijst van Emile Ra
telband 9.000. Conservatieven.nl
van Winny de Jong bleef steken
op 2.521 stemmen. Hekkenslui
ter is de Lijst Veldhoen, waar
slechts 296 kiezers hun vertrou
wen in uitspraken.
itlel [nen worden,
i
gezegde hulp
ijn blijft uit
friti ag - Minister Nawijn van
rl elingenzaken heeft nog
ementie verleend aan
lingen die het land uit
l Twee weken geleden
e hij de laatste dagen
u^( 1 ministerschap te ge-
om 'schrijnende geval-
Ipen. Volgens een
rder heeft de minister
:n veel brieven van ad-
;'l"0[ en asielzoekers gekre-
jat lar is er nog niemand
vprhliifsvprtninninp pi
verblijfsvergunning ge-
VluchtelingenWerk Ne-
wil de minister om op-
"lig vragen.
rflict over
Jenkeuring
dorp - Beroepspilo-
jen de dupe te worden
conflict over medische
in. De Vereniging van
idse Verkeersvliegers
reest dat een aantal pi-
onrechte aan de
loet blijven omdat een
leid tot herkeuring is
Vliegers kunnen niet
beroep tegen een af-
nu de Adviescommissie
Verklaringen voor de
is opgestapt. De
;ie protesteert hiermee
:t optreden van de In-
/erkeer en Waterstaat,
akt heel bepaalt of een pi-
len |g vliegen of niet.
den haag/gpd - De PvdA moet
ondubbelzinnig beloven dat ze
bereid is tot vergaande bezuini
gingen. Alleen na zo'n toezeg
ging is het CDA bereid tot daad
werkelijke onderhandelingen
met de PvdA over een nieuw ka
binet. Dat heeft de woordvoerder
van CDA-leider Jan Peter Balke
nende gisteren benadrukt nadat
de demissionaire premier zich be
reid had verklaard 'verkennende
gesprekken' met de PvdA van
Wouter Bos te beginnen.
„Het is geen gelopen race, maar
ik heb de bereidheid een ge
sprek met de PvdA aan te gaan",
zei Balkenende na zijn ont
vangst bij CDA-informateur
Donner. De informateur wil de
ze week drie mogelijke coalities
onderzoeken, maar op voor
hand stond al vast dat CDA en
PvdA samen als eerste partijen
aan tafel gaan.
De eerste gesprekken tussen
CDA en PvdA dienen een twee
ledig doel: eventueel wantrou
wen wegnemen en het terrein
geschikt maken voor politieke
onderhandelingen. „Belangrijk
is dat het gevoel ontstaat dat wij
'on speaking terms' zijn", aldus
Balkenende. Maar hij voegde er
aan toe: „We moeten het ook,
zonder in onderhandelingen te
treden, over het financieel-eco-
nomisch kader hebben." De
CDA-leider bestreed dat hij 'te
genzin' moet overwinnen om
met de PvdA in zee te gaan.
PvdA-leider Bos reageerde laco
niek op de handreiking van Bal
kenende. „Ik ben blij dat er een
stap in de goede richting is ge
zet." Hij erkende wel dat er wel
licht de komende dagen bepaal
de 'kreukels moeten worden
gladgestreken'. Voor het geza
menlijk vaststellen van de be
schikbare financiële ruimte in
de komende vier jaar voelt hij
echter niets. „Dan zit je al in de
sfeer van de onderhandelingen
en dan zou het beter zijn er ook
een PvdA-informateur bij te
hebben." Volgens Bos is het
zaak dat beide coalitiepartners
eikaars 'gelijkwaardigheid' res
pecteren.
WD-leider Gerrit Zalm vindt
evenzeer dat een kabinet van
CDA en PvdA moet worden on
derzocht. Andere mogelijkhe
den ziet hij niet „Paars m?
Heeft de informateur dan zo
weinig te doen?", zei Zalm
schamper lachend. Mat Herben
(LPF) meldde de informateur
dat bij uitkijkt naar een opposi
tierol voor zijn fractie. Een her
nieuwde samenwerking met
CDA en WD ziet hij niet zitten.
D66-fractievoorzitter Boris Dit
trich herhaalde dat hij evenmin
wil meewerken aan de totstand
koming van een regering. Even
als Dittrich zei ook Femke Hal-
sema (Groenlinks) dat snel de
mogelijkheden van een
CDA/PvdA-kabinet moeten
worden onderzocht.
Amsterdam - Mensen van het Platform voor de Vrede demonstreerden gisteren bij het
Amsterdamse consulaat tegen de dreigende oorlog in Irak. Een meerderheid van de Ne
derlandse bevolking is tegen deelname aan de oorlog. Dat blijkt uit een onderzoek van
CenterData, een onderzoeksinstituut dat verbonden is aan de Universiteit van Tilburg en
de Universiteit van Amsterdam. Ruim 72 procent van de ondervraagden is tegen een
aanval als de Verenigde Naties (VN) een mandaat geven. Zonder VN-mandaat is zelfs 89
procent van de bevolking tegen.
Foto: ANP/Evert Elzinga
den haag/gpd - De militaire
vakbonden vinden dat de parle
mentaire enquêtecommissie
Srebrenica hard oordeelt over
militairen en zacht over politici.
De AFMP, de ACOM en de VB-
M/NOV vinden verder de kritiek
op ex-bevelhebber Couzy te
recht en zijn blij dat diens op
volger Van Baal van alle blaam
is gezuiverd. Diens aftreden vo
rig jaar was volgens de enquête
commissie onterecht.
Van Baal liet gisteren weten blij
te zijn met deze conclusie. De
commissie stelde vast dat hij
nimmer tekort schoot in het
rapporteren aan de minister van
defensie, ook niet in de nasleep
van het Srebrenica-drama.
Doordat Van Baal deel uitmaak
te van de landmachttop die
door het Nederlands Instituut
voor Oorlogsdocumentatie vorig
jaar werd beticht van 'onwil' bij
het informeren van de minister,
was de aandrang van minister
De Grave om zijn functie als be
velhebber neer te leggen 'wel
begrijpelijk', aldus de commis
sie.
Voorzitter A. Hazenberg van de
Nederlandse Officierenvereni
ging, onderdeel van VBM/NOV,
vindt dat De Grave nu excuses
moet maken aan Van Baal. De
missionair minister van defensie
Kamp liet weten rehabilitatie
van Van Baal niet nodig te vin
den omdat nimmer een maatre
gel tegen hem is genomen.
Hoewel Couzy van de commis
sie harde verwijten krijgt omdat
hij zijn minister niet goed infor
meerde, valt Hazenberg hem
niet af. Hazenberg kraakt daar
entegen wel harde noten over
de politici, zoals over de toen
malige baas van Couzy minister
Voorhoeve: „Als een minister
van defensie een bevelhebber
heeft die niet loyaal is en slecht
met hem samenwerkt, dan is-ie
toch een waardeloze fluim als
hij zo'n man niet ontslaat?" Hij
mist harde kritiek op de politici.
„Is het niet tijd dat politici als de
heren Kok en De Grave excuses
aanbieden aan de Dutchbatters?
Kok heeft ze acht jaar gemeden
en De Grave vier jaar omdat ze
wel eens besmet konden zijn."
VBM/NOV vindt dat de Neder
landse politiek ten tijde van de
uitzending van militairen naar
Bosnië onverantwoorde beslui
ten nam en noemt dat 'onpro
fessioneel en verwijtbaar', ana
loog naar het commissieoordeel
over het handelen van Couzy.
i/anp-gpd Het
ministerie (OM) in
gaat de aangiften
;omen tegen aanko-
eede-Kameriid Hirsi
:len en onderzoeken,
nenl een woordvoerder van
kel-ket in de hoofdstad giste-
lags is volgens hem inmid-
meerder plekken in Ne-
aangifte tegen de vrouw
zei zaterdag in Trouw
de profeet Mohammed
-rsterse maatstaven ziet
'perverse man' en een
be islamitische organisa-
llen deze uitspraken las-
n willen dat justitie haar
r vervolgt.
- WD-fractievoorzitter
imt dat Hirsi Ali ondanks
bstreden uitlatingen ge-
aanmerking om in de
Kamer namens haar
woord te gaan voeren
gratie en emancipatie,
iben geen mening over
ïed, Jezus of Boeddha,
is a-godsdienstig. Me-
:i Ali heeft een per
opvatting gegeven."
It de verontwaardigde
moslimorganisaties
n. „In het verleden is
dat Paulus een spion
1 de Romeinen en dat Je-
>it heeft bestaan. Zulke
/gen worden besproken
[nee is dan de kous af. In
kringen reageert men
^™Jere gevoeligheid dat in
ten, constateer ik."
Rechter mengt zich niet in godsdienstige zaken
STEVENHAGEN
Toei MEfEgJfê WOfölEtr MEM M Pt INERLV MEI Et m HÉT
iPffiKMCA-VWIHA"
door Melchior Zeeman
den haag - Ayaan Hirsi Ali, die Mohammed
voorstelt als een 'perverse tiran', is niet de
eerste Nederlander die op religieuze tenen
trapt. Ze heeft een aantal illustere voorgan
gers, zoals Gerard Reve, die God als een een
jarige, muisgrijze ezel' beschreef waarmee
bestialiteiten worden uitgevoerd, en colum
nist Theodor Holman die repte van 'christen
honden'. Tot op heden hebben dergelijke uit
latingen niet tot rechterlijke veroordelingen
geleid. Telkens prevaleerde het recht op vrije
meningsuiting.
Ezel of tiran, het is nooit vleiend om daar
voor te worden uitgemaakt. Maar het mag
wel, oordeelt de rechter tot nu toe. De uit
spraken van WD-Tweede-Kamerlid Ayaan
Hirsi Ali als zou de profeet Mohammed een
'tiran' zijn en 'naar Westerse maatstaven
pervers', zijn niet goed gevallen in moslim
kringen. Moslims voelen zich ernstig bele
digd en enkelen hebben al aangifte gedaan.
Die belediging voelde het christelijke volks
deel ook in 1966. De zelfbenoemde 'volks
schrijver' Gerard Reve wilde, zoals hij
schrijft in zijn bundel 'Nader tot U', de Al
lerhoogste (in de gedaante van een 'éénjari
ge, muisgrijze Ezel') drie keer achter elkaar
'langdurig in Zijn Geheime Opening bezit
ten^ Over pervers gesproken. Nederland,
toen aanmerkelijk christelijker georiënteerd
dan nu, stond op zijn kop.
Uiteraard leidde dit tot een rechtszaak.
Maar na een rechtsgang van twee jaar heeft
uiteindelijk de Hoge Raad in 1968 alle aan
tijgingen, waaronder blasfemie, afgewezen
6n de schrijver van alle beschuldigingen
vrijgesproken. Deze geruchtmakende zaak is
de geschiedenis ingegaan als Het Ezelspro
ces.
Ook auteur Maarten 't Hart, net als Hirsi Ali
van huis uit streng-gelovig opgevoed,
schopte menigmaal tegen heilige huisjes.
Hij wijdde een groot deel van zijn oeuvre
aan het afrekenen met zijn gereformeerde
jeugd en heeft de laatste jaren maar liefst
twee boeken volgeschreven over ongerijmd
heden in de bijbel, toch de geschreven bron
van het christendom. Met zijn bundels 'Wie
God verlaat, heeft niets te vrezen' en 'De bril
van God; de Schrift betwist II' trapte hij
meermalen de nog gelovige christenen op
de ziel. Vanaf de kansel wordt hij nu verket
terd, maar van een rechtszaak zal het niet
meer komen.
De schrijver W.F. Hermans heeft hiervan
ook een handje gehad. Hij wreef het rooms-
katholieke volksdeel aan 'rotte tanden' te
bezitten van 'het ouwels vreten' en 'te fok
ken als konijnen'. Het leidde niet tot een
rechterlijke veroordeling.
Halverwege de jaren negentig van de twin
tigste eeuw heeft de laatste rechtszaak
plaatsgehad over belediging met een gods
dienstig tintje. Columnist Theodor Holman
bezigde in een stuk in Het Parool de term
'christenhonden' en noemde de kerk 'een
poppenkast'. Dat staat eenieder vrij, heeft
de rechter inmiddels geoordeeld.
Dat geldt ook voor uitspraken van islamiti
sche geestelijk leiders die in westerse ogen
eigenaardige (op hun godsdienstige overtui
ging stoelende) opvattingen huldigen, onder
meer over homoseksualiteit. Je mag ervan
zeggen wat je wilt, de rechter zal je geen
strobreed in de weg leggen. De lijst van ge
wraakte uitspraken is langer, zeker onder
schrijvers en kunstenaars. De kans dat de
aanklacht tegen Hirsi Ali van onder meer de
gezamenlijke moslimorganisaties, verenigd
in het CMO, toegewezen of überhaupt in
behandeling wordt genomen, lijkt met de
geschetste voorgeschiedenis in het hoofd
nihil.
Natuurlijk zegt het openbaar ministerie in
Amsterdam de aangiften in onderzoek te
nemen, maar dat wil nog niet zeggen dat de
zaak ook daadwerkelijk wordt behandeld. In
het verleden zijn al dit soort zaken ofwel ge
seponeerd (dat wil zeggen: de verdachten of
gedaagden worden niet vervolgd) of geëin
digd in vrijspraak. Dat gebeurde vrijwel al
tijd met verwijzing naar de vrijheid van me
ningsuiting, zoals die in artikel 7 van de
Grondwet is verankerd. Bovendien mengt
de overheid zich, op basis van een arrest
van de Hoge Raad uit 1957, niet in religieuze
zaken; daarvan dient de overheid zich verre
te houden. De scheiding tussen kerk en
staat is in Nederland nog altijd een strikte
regel.
unis is gekapt voopj
Et K110? stokken-
-a
vÉTOStof GfteïE
het eos waak ner
mam kqnewavwopr
vavj is e/EHtAft.--
-/tfcEEsns
Gtïfwr voop
KMWTENPApiEfl-
